Nj ch. 22

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):

"Nú skalt þú ríða heiman við hinn þriðja mann. Skalt þú hafa
voskufl ystan klæða og undir söluvoðarkyrtil mórendan. Þar
skalt þú hafa undir hin góðu klæði þín og taparöxi í hendi.
Tvo hesta skal hafa hver yðvar, aðra feita en aðra magra. Þú
skalt hafa héðan smíði. Þér skuluð ríða þegar á morgun og er
þér komið yfir Hvítá vestur þá skalt þú láta slota hatt þinn
mjög. Þá mun eftir spurt hver sá sé hinn mikli maður.
Förunautar þínir skulu segja að þar sé Kaupa-Héðinn hinn
mikli, eyfirskur maður, og fari með smíði. Hann er maður
skapillur og margmæltur, þykist einn vita allt. Hann rekur
aftur kaup sín oftlega og flýgur á menn þegar er eigi er svo
gert sem hann vill. Þú skalt ríða vestur til Borgarfjarðar og
láta þá falt hvarvetna smíðið og reka aftur kaupin mjög. Þá
mun sá orðrómur á leggjast að Kaupa-Héðinn sé manna verstur
viðfangs og síst sé logið frá honum.

Þú skalt ríða til Norðurárdals og svo til Hrútafjarðar og til
Laxárdals og til þess er þú kemur á Höskuldsstaði. Þar skalt
þú vera um nótt og sitja utarlega og drepa niður höfði.
Höskuldur mun mæla að ekki skuli eiga við Kaupa-Héðin og
segja að hann sé óvinveittur. Síðan munt þú fara í braut um
morguninn eftir og koma á næsta bæ hjá Hrútsstöðum. Þar skalt
þú láta falt smíðið og hafa það uppi af er verst er og berja
í brestina. Bóndi mun að hyggja og mun hann finna brestina.
Þú skalt hnykkja af honum og mæla illt við hann.

Hann mun segja að það sé von að þú gefist honum eigi vel "er
þú gefst öllum öðrum illa."

Þá skalt þú fljúga á hann þó að þú sért því óvanur og still
þó aflinu að þú verðir eigi kenndur og ekki sé grunað. Þá mun
sendur maður á Hrútsstaði að segja Hrúti að betra mun að
skilja ykkur. Hann mun þegar senda eftir þér en þú skalt og
þegar fara. Þér mun skipað á hinn óæðra bekk gegnt öndugi
Hrúts. Þú skalt kveðja hann. Hann mun vel taka þér og spyrja
hvort þú sért norðlenskur. Þú skalt segja að þú sért
eyfirskur maður. Hann mun spyrja hvort þar séu allmargir
ágætismenn.

"Ærinn hafa þeir klækiskap," skalt þú segja.

"Er þér kunnigt til Reykjardals?" mun hann segja.

"Kunnigt er mér um allt Ísland," skalt þú segja.

"Eru í Reykjardal kappar miklir?" mun hann segja.

"Þjófar eru þar og illmenni," skalt þú segja.

Þá mun Hrútur hlæja og þykja gaman að. Munuð þið þá tala um
menn í Austfirðingafjórðungi og skalt þú öllum leggja nokkuð
ámæli. Tal ykkart mun koma á Rangárvöllu. Þá skalt þú segja að
þar sé síst mannval síðan Mörður gígja var dauður. Hann mun
spyrja hvað þú færir til þess að eigi megi koma maður í stað
hans. Þú skalt því svara að hann var maður svo vitur og svo
mikill lagamaður og málafylgju að aldrei varð á um hans
höfðingskap.

Hann mun spyrja hvort þér sé nokkuð af kunnigt "hversu fór
með okkur?"

"Kunnigt er mér," skalt þú segja, "að hann tók af þér konuna
en þú hafðir ekki."

Þá mun Hrútur svara: "Þótti þér ekki á verða fyrir honum er
hann náði eigi fénu en bjó þó til málið?"

"Hér má eg þér vel svara," skalt þú segja, "þú skoraðir
honum til einvígis en hann var maður gamall og réðu vinir
hans honum að hann berðist eigi við þig og drap svo niður
málinu."

"Mælti eg það," mun Hrútur segja, "og þótti það heimskum
mönnum sem lög væri en málið mátti þó upp taka á öðru þingi
ef hann hefði þrek til haft."

"Veit eg það," skalt þú segja.

Hann mun þá spyrja þig: "Kannt þú nokkuð í lögum?"

"Kunna þótti eg norður þar," skalt þú segja, "en þó munt þú
segja mér verða hversu málið skal upp taka."

Hrútur mun mæla: "Að hverju máli vilt þú spyrja?"

"Að því," skalt þú segja, "er mig skiptir engu, hversu upp
skal taka fjárheimtuna Unnar."

"Stefna skal málinu svo að eg heyri á eða að lögheimili
mínu," mun Hrútur segja.

"Stefn þú nú þá," skalt þú segja, "en eg mun í annað sinn."

Þá mun Hrútur stefna og skalt þú að því vandlega hyggja hver
atkvæði hann hefir. Þá mun Hrútur mæla að þú skulir stefna.
Þú skalt þá stefna og skal rangt svo að eigi sé meir en annað
hvert orð rétt. Þá mun Hrútur hlæja og mun hann þá ekki gruna
en mæla þó að fátt sé rétt í. Þú skalt kenna förunautum þínum
að þeir hafi glapið þig. Þá skalt þú biðja Hrút að hann mæli
fyrir þér og að hann leyfi að þú stefnir í annað sinn og
mælir eftir honum. Hann mun leyfa þér og stefna sjálfur
málinu. Þú skalt þegar stefna eftir og mæla þá rétt og spyrja
Hrút hvort rétt sé stefnt. Hann mun segja þér að eigi megi
það ónýta.

Þá skalt þú mæla hátt svo að förunautar þínir heyri: "Stefni
eg handseldri sök Unnar Marðardóttur."

En þegar er menn eru sofnaðir þá skuluð þér upp standa og
fara hljóðlega, ganga út og bera söðla yðra í haga til hinna
feitu hestanna og ríða þeim en láta hina eftir. Þér skuluð ríða
upp úr búfjárhögum og vera þar þrjár nætur. Svo nokkuru mun
yðvar leita farið lengi. Síðan skuluð þér ríða heim suður og
ríða um nætur en liggja um daga. En vér munum fara til þings
og veita að málunum."

Gunnar þakkaði honum og reið heim fyrst.