Nj ch. 12

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):

Þá fóru þeir ofan, menn Þorvalds, með byrðarnar. Þjóstólfur
tók til ráða skjótt. Höggur hann þá tveim höndum borð
skútunnar og gekk sundur borðið um tvö rúm, og hljóp í skip
sitt. En á skútunni féll inn sær kolblár og sökk hún niður
með öllum farminum. Þar sökk og niður lík Þorvalds og máttu
förunautar hans eigi sjá hversu hann var til ger en hitt
vissu þeir að hann var dauður.

Þjóstólfur reri inn á fjörðinn en þeir báðu hann illa fara og
aldrei þrífast. Hann svaraði engu og reri inn á fjörðinn og
þar til er hann kom heim og brýndi upp skipinu og gekk heim og
hafði uppi öxina og var hún blóðug mjög.

Hallgerður var úti og mælti: "Blóðug er öx þín. Hvað hefir þú
unnið?"

"Nú hefi eg það að gert," segir hann, "að þú munt gefin vera
í annað sinn."

"Dauðan segir þú mér Þorvald þá," segir hún.

"Svo er," sagði hann, "og sjá þú nú nokkurt ráð fyrir mér."

"Svo skal vera," sagði hún. "Eg vil senda þig norður til
Bjarnarfjarðar á Svanshól og mun Svanur taka við þér báðum
höndum. Er hann svo mikill fyrir sér að þangað sækir þig
engi."

Hann söðlaði hest er hann átti og steig á bak og reið norður
til Bjarnarfjarðar á Svanshól og tók Svanur við honum báðum
höndum og spurði hann að tíðindum. En Þjóstólfur segir honum
víg Þorvalds með þeim atburðum er orðið höfðu.

Svanur mælti: "Slíkt kalla eg menn er eigi láta sér allt í
augu vaxa að gera og mun eg því heita þér ef þeir sækja þig
hingað að þeir skulu fá af því hina mestu svívirðing."

Nú er þar til máls að taka er Hallgerður er að hún kvaddi til
ferðar með sér Ljót hinn svarta frænda sinn og bað hann söðla
hesta þeirra "og vil eg ríða heim til föður míns."

Hann bjó ferð þeirra. Hún gekk til kistna sinna og lauk upp
og lét kalla til sín alla heimamenn sína og gaf þeim nokkura
gjöf öllum en þeir hörmuðu hana allir.

Nú reið hún þar til er hún kom á Höskuldsstaði og tók faðir
hennar við henni vel því að hann hafði eigi spurt tíðindin.

Höskuldur mælti til Hallgerðar: "Hví fór eigi Þorvaldur með
þér?"

Hún svaraði: "Dauður er hann."

Höskuldur mælti: "Þjóstólfur mun því valda."

Hún sagði svo vera.

Höskuldur mælti: "Það mun mér síst í tauma ganga er Hrútur
segir mér að hér mundi til mikillar ógiftu draga um kaup
þessi en ekki mun týja að saka sig um orðinn hlut."

Nú er þar til máls að taka er förunautar Þorvalds eru að þeir
biðu til þess er skip komu að landi. Þeir sögðu víg Þorvalds
og báðu sér skips inn til lands. Þeim var léð þegar. Og reru
þeir inn að Reykjanesi og fundu Ósvíf og sögðu honum
tíðindin.

Hann mælti: "Illa gefast ills ráðs leifar. Og sé eg nú allt
eftir hversu farið hefir. Hallgerður mun hafa sendan Þjóstólf
til Bjarnarfjarðar en hún mun riðin heim til föður síns.
Skulum vér nú safna liði og sækja hann norður þangað."

Þeir gerðu svo og fóru í liðsbón. Varð þeim gott til manna og
riðu til Steingrímsfjarðar og til Ljótárdals og þaða
n til
Selárdals og svo til Bassastaða og þaðan um hálsinn til
Bjarnarfjarðar.

Nú tók Svanur til orða og geispaði mjög: "Nú sækja að fylgjur
Ósvífurs."

Þá spratt Þjóstólfur upp og tók öxi sína.

Svanur mælti: "Gakk þú út með mér. Lítils mun við þurfa."

Síðan gengu þeir út báðir.

Svanur tók geitskinn eitt og veifði yfir höfuð sér og mælti:

Verði þoka

og verði skrípi

og undr öllum þeim

er eftir þér sækja.

Nú er frá því að segja að þeir ríða á hálsinn Ósvífur og hans
förunautar. Þá kom þoka mikil í mót þeim.

Ósvífur mælti: "Þessu mun Svanur valda og væri vel ef eigi
fylgdi meira illt."

Litlu síðar brá svo miklum sorta fyrir augu þeim að þeir sáu
ekki og féllu þeir þá af baki og týndu hestunum og gengu í
fen ofan sjálfir en sumir í skóginn svo að þeim hélt við
meiðingar. Þeir töpuðu af sér vopnunum.

Þá mælti Ósvífur: "Ef eg fyndi hesta mína og vopn þá mundi eg
aftur hverfa."

Og er hann hafði þetta mælt þá sáu þeir nokkuð og fundu hesta
sína og vopn. Þá eggjuðu margir á að enn skyldi við leita um
atreiðina og var það gert og urðu þeim þegar hin sömu undur.
Og fór svo þrem sinnum.

Þá mælti Ósvífur: "Þó að förin sé eigi góð þá skal þó nú
aftur hverfa. Nú skulum vér gera ráð vort í annan stað og
hefi eg það helst í hug mér að fara og finna Höskuld föður
Hallgerðar og beiða hann sonarbóta því að þar er sæmdar von
sem nóg er til."

Síðan riðu þeir til Breiðafjarðardala og er nú ekki fyrr frá
að segja en þeir koma á Höskuldsstaði. Þar var þá fyrir með
Höskuldi Hrútur bróðir hans. Ósvífur kvaddi út Höskuld og
Hrút. Þeir gengu út báðir og heilsuðu Ósvífri en síðan gengu
þeir á tal. Höskuldur spurði Ósvífur hvaðan hann kæmi að.
Hann kveðst hafa farið að leita Þjóstólfs og fundið hann
eigi.

Höskuldur kvað hann kominn mundu norður á Svanshól "og er það
eigi allra manna að sækja hann þangað."

"Því er eg hér kominn," sagði Ósvífur, "að eg vil beiða þig
sonarbóta."

Höskuldur svaraði: "Eigi drap eg son þinn og eigi réð eg
honum bana en þó heldur þig vorkunn til að leita á nokkurn."

Hrútur mælti: "Náið er, bróðir, nef augum. Og er nauðsyn að
drepa niður illu orði og bæta honum son sinn og rífka svo ráð
fyrir dóttur þinni. Er sá einn til að þetta orðtak falli
niður sem skjótast því að þá er betur að hér sé fátt til
talað."

Höskuldur mælti: "Vilt þú þá gera um málið?"

"Það vil eg," segir Hrútur, "og mun eg ekki hlífa þér í
gerðinni því að ef satt skal tala þá hefir dóttir þín ráðið
honum banann."

Þá setti Höskuld dreyrrauðan og mælti ekki nokkura hríð.
Síðan stóð hann upp og mælti til Ósvífurs: "Vilt þú nú
handsala mér niðurfall að sökinni?"

Ósvífur stóð upp og mælti: "Eigi er það jafnsætti að bróðir
þinn geri um. En þó hefir þú svo vel til lagið Hrútur að eg
trúi þér vel til málsins."

Síðan tók hann í hönd Höskuldi og sættust þeir svo á málið að
Hrútur skyldi gera og lúka upp gerðinni áður Ósvífur færi
heim.

Síðan gerði Hrútur og mælti: "Fyrir víg Þorvalds geri eg tvö
hundruð silfurs" - það þóttu þá vera góð manngjöld - "og
skalt þú gjalda þegar bróðir og leysa vel af hendi."

Höskuldur gerði svo. Þá mælti Hrútur til Ósvífurs: "Eg vil
gefa þér skikkju góða er eg hafði út."

Hann þakkaði honum gjöfina og undi nú vel við þar sem komið
var og fór heim.

Litlu síðar komu þeir þannug Hrútur og Höskuldur og skiptu fé
því sem þar stóð saman og urðu þeir Ósvífur á það vel sáttir
og fóru heim með féið og er nú Ósvífur úr sögunni.

Hallgerður beiddi Höskuld að Þjóstólfur skyldi fara heim.
Höskuldur veitti henni það og var lengi margt talað um víg
Þorvalds.

Fé Hallgerðar gekk fram og gerðist mikið.