Laxd ch. 41

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):

Kálfur Ásgeirsson gengur til fundar við Kjartan og spyr hvað
hann ætlaði ráða sinna um sumarið.

Kjartan svarar: "Það ætlaði eg helst að við mundum halda
skipi okkru til Englands því að þangað er nú góð kaupstefna
kristnum mönnum. En þó vil eg finna konung áður en eg ráði
þetta til staðar því að hann tók lítt á um ferð mína þá er
okkur varð um rætt á vori."

Síðan gekk Kálfur á brott en Kjartan til máls við konung og
fagnar honum vel. Konungur tók honum með blíðu og spurði hvað
í tali hefði verið með þeim félögum. Kjartan segir hvað þeir
hefðu helst ætlað en kvað þó það sitt erindi til konungs að
biðja sér orlofs um sína ferð.

Konungur svarar: "Þann kost mun eg þér gera á því Kjartan að
þú farir til Íslands út í sumar og brjótir menn til kristni
þar annaðhvort með styrk eða ráðum. En ef þér þykir sú för
torsóttleg þá vil eg fyrir engan mun láta hendur af þér því
að eg virði að þér sé betur hent að þjóna tignum mönnum
heldur en gerast hér að kaupmanni."

Kjartan kaus heldur að vera með konungi en fara til Íslands
og boða þeim trúna, kvaðst eigi deila vilja ofurkappi við
frændur sína: "Er það og líkara um föður minn og aðra
höfðingja þá sem frændur mínir eru nánir að þeir séu eigi að
strangari í að gera þinn vilja að eg sé í yðru valdi í góðum
kostum."

Konungur segir: "Þetta er bæði kjörið hyggilega og
mikilmannlega."

Konungur gaf Kjartani öll klæði nýskorin af skarlati. Sömdu
honum þau því að það sögðu menn að þeir hafi jafnmiklir menn
verið þá er þeir gengu undir mál, Ólafur konungur og Kjartan.

Ólafur konungur sendi til Íslands hirðprest sinn er
Þangbrandur hét. Hann kom skipi sínu í Álftafjörð og var með
Síðu-Halli um veturinn að Þvottá og boðaði mönnum trú, bæði
með blíðum orðum og hörðum refsingum. Þangbrandur vó tvo menn
þá er mest mæltu í móti. Hallur tók trú um vorið og var
skírður þvottdaginn fyrir páska og öll hjón hans og þá lét
Gissur hvíti skírast og Hjalti Skeggjason og margir aðrir
höfðingjar. En þó voru þeir miklu fleiri er í móti mæltu og
gerðist þá trautt óhætt með heiðnum mönnum og kristnum. Gerðu
höfðingjar ráð sitt að þeir mundu drepa Þangbrand og þá menn
er honum vildu veita forstoð. Fyrir þessum ófriði stökk
Þangbrandur til Noregs og kom á fund Ólafs konungs og sagði
honum hvað til tíðinda hafði borið í sinni ferð og kvaðst það
hyggja að eigi mundi kristni við gangast á Íslandi. Konungur
verður þessu reiður mjög og kvaðst það ætla að margir
Íslendingar mundu kenna á sínum hlut nema þeir riðu sjálfir á
vit sín.

Það sama sumar varð Hjalti Skeggjason sekur á þingi um goðgá.
Runólfur Úlfsson sótti hann, er bjó í Dal undir Eyjafjöllum,
hinn mesti höfðingi. Það sumar fór Gissur utan og Hjalti með
honum, taka Noreg og fara þegar á fund Ólafs konungs.
Konungur tekur þeim vel og kvað þá hafa vel úr ráðið og bauð
þeim með sér að vera og það þiggja þeir. Þá hafði Svertingur
son Runólfs úr Dal verið í Noregi um veturinn og ætlaði til
Íslands um sumarið. Flaut þá skip hans fyrir bryggjum albúið
og beið byrjar. Konungur bannaði honum brottferð, kvað engi
skip skyldu ganga til Íslands það sumar. Svertingur gekk á
konungs fund og flutti mál sitt, bað sér orlofs og kvað sér
miklu máli skipta að þeir bæru eigi farminn af skipinu.

Konungur mælti og var þá reiður: "Vel er að þar sé son
blótmannsins er honum þykir verra."

Og fór Svertingur hvergi.

Var þann vetur allt tíðindalaust.

Um sumarið eftir sendi konungur þá Gissur hvíta og Hjalta
Skeggjason til Íslands að boða trú enn af nýju en hann tók
fjóra menn að gíslum eftir: Kjartan Ólafsson, Halldór son
Guðmundar hins ríka og Kolbein son Þórðar Freysgoða og
Sverting son Runólfs úr Dal. Þá ræðst og Bolli til farar með
þeim Gissuri og Hjalta.

Síðan gengur hann að hitta Kjartan frænda sinn og mælti: "Nú
er eg búinn til ferðar og mundi eg bíða þín hinn næsta vetur
ef að sumri væri lauslegra um þína ferð en nú. En vér
þykjumst hitt skilja að konungur vill fyrir engan mun þig
lausan láta en höfum það fyrir satt að þú munir fátt það er á
Íslandi er til skemmtanar þá er þú situr á tali við
Ingibjörgu konungssystur."

Hún var þá með hirð Ólafs konungs og þeirra kvenna fríðust er
þá voru í landi.

Kjartan svarar: "Haf ekki slíkt við en bera skaltu frændum
vorum kveðju mína og svo vinum."