Laxd ch. 33

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):

Gestur Oddleifsson bjó vestur á Barðaströnd í Haga. Hann var
höfðingi mikill og spekingur að viti, framsýnn um marga
hluti, vel vingaður við alla hina stærri menn og margir sóttu
ráð að honum. Hann reið hvert sumar til þings og hafði jafnan
gistingarstað á Hóli.

Einhverju sinni bar enn svo til að Gestur reið til þings og
gisti á Hóli. Hann býst um morguninn snemma því að leið var
löng. Hann ætlaði um kveldið í Þykkvaskóg til Ármóðs mágs
síns. Hann átti Þórunni systur Gests. Þeirra synir voru þeir
Örnólfur og Halldór.

Gestur ríður nú um daginn vestan úr Saurbæ og kemur til
Sælingsdalslaugar og dvelst þar um hríð. Guðrún kom til
laugar og fagnar vel Gesti frænda sínum. Gestur tók henni vel
og taka þau tal saman og voru þau bæði vitur og orðig.

En er á líður daginn mælti Guðrún: "Það vildi eg frændi að þú
riðir til vor í kveld með allan flokk þinn. Er það og vilji
föður míns þótt hann unni mér virðingar að bera þetta erindi
og það með að þú gistir þar hvert sinn er þú ríður vestur eða
vestan."

Gestur tók þessu vel og kvað þetta skörulegt erindi en kvaðst
þó mundu ríða svo sem hann hafði ætlað.

Guðrún mælti: "Dreymt hefir mig margt í vetur en fjórir eru
þeir draumar er mér afla mikillar áhyggju en engi maður hefir
þá svo ráðið að mér líki og bið eg þó eigi þess að þeir séu í
vil ráðnir."

Gestur mælti þá: "Seg þú drauma þína. Vera má að vér gerum af
nokkuð."

Guðrún segir: "Úti þóttist eg vera stödd við læk nokkurn og
hafði eg krókfald á höfði og þótti mér illa sama og var eg
fúsari að breyta faldinum en margir töldu um að eg skyldi það
eigi gera. En eg hlýddi ekki á það og greip eg af höfði mér
faldinn og kastaði eg út á lækinn og var þessi draumur eigi
lengri."

Og enn mælti Guðrún: "Það var upphaf að öðrum draum að eg
þóttist vera stödd hjá vatni einu. Svo þótti mér sem kominn
væri silfurhringur á hönd mér og þóttist eg eiga og einkar
vel sama. Þótti mér það vera allmikil gersemi og ætlaði eg
lengi að eiga. Og er mér voru minnstar vonir þá renndi
hringurinn af hendi mér og á vatnið og sá eg hann aldrei
síðan. Þótti mér sjá skaði miklu meiri en eg mætti að
líkindum ráða þótt eg hefði einum grip týnt. Síðan vaknaði
eg."

Gestur svarar þessu einu: "Era sjá draumur minni."

Enn mælti Guðrún: "Sá er hinn þriðji draumur minn að eg
þóttist hafa gullhring á hendi og þóttist eg eiga hringinn og
þótti mér bættur skaðinn. Kom mér það í hug að eg mundi þessa
hrings lengur njóta en hins fyrra. En eigi þótti mér þessi
gripur því betur sama sem gull er dýrra en silfur. Síðan
þóttist eg falla og vilja styðja mig með hendinni en
gullhringurinn mætti steini nokkurum og stökk í tvo hluti og
þótti mér dreyra úr hlutunum. Það þótti mér líkara harmi en
skaða er eg þóttist þá bera eftir. Kom mér þá í hug að
brestur hafði verið á hringnum og þá er eg hugði að brotunum
eftir þá þóttist eg sjá fleiri brestina á og þótti mér þó sem
heill mundi ef eg hefði betur til gætt og var eigi þessi
draumur lengri."

Gestur svarar: "Ekki fara í þurrð draumarnir."

Og enn mælti Guðrún: "Sá var hinn fjórði draumur minn að eg
þóttist hafa hjálm á höfði af gulli og mjög gimsteinum
settan. Eg þóttist eiga þá gersemi. En það þótti mér helst að
að hann var nokkurs til þungur því að eg fékk varla valdið og
bar eg hallt höfuðið og gaf eg þó hjálminum enga sök á því og
ætlaði ekki að lóga honum. En þó steyptist hann af höfði mér
og út á Hvammsfjörð og eftir það vaknaði eg. Eru þér nú
sagðir draumarnir allir."

Gestur svarar: "Glöggt fæ eg séð hvað draumar þessir eru en
mjög mun þér samstaft þykja því að eg mun næsta einn veg alla
ráða. Bændur muntu eiga fjóra og væntir mig þá er þú ert
hinum fyrsta gift að það sé þér ekki girndaráð. Þar er þú
þóttist hafa mikinn fald á höfði og þótti þér illa sama, þar
muntu lítið unna honum. Og þar er þú tókst af höfði þér
faldinn og kastaðir á vatnið, þar muntu ganga frá honum. Því
kalla menn á sæ kastað er maður lætur eigu sína og tekur ekki
í mót."

Og enn mælti Gestur: "Sá var draumur þinn annar að þú þóttist
hafa silfurhring á hendi. Þar muntu vera gift öðrum manni
ágætum. Þeim muntu unna mikið og njóta skamma stund. Kemur
mér ekki það að óvörum þótt þú missir hans með drukknun og
eigi geri eg þann draum lengra. Sá var hinn þriðji draumur
þinn að þú þóttist hafa gullhring á hendi. Þar muntu eiga
hinn þriðja bónda. Ekki mun sá því meira verður sem þér þótti
sá málmurinn torugætari og dýrri en nær er það mínu hugboði
að í það mund muni orðið siðaskipti og muni sá þinn bóndi
hafa tekið við þeim sið er vér hyggjum að miklu sé betri og
háleitari. En þar er þér þótti hringurinn í sundur stökkva,
nokkuð af þinni vangeymslu, og sást blóð koma úr hlutunum, þá
mun sá þinn bóndi vera veginn. Muntu þá þykjast glöggst sjá
þá þverbresti er á þeim ráðahag hafa verið."

Og enn mælti Gestur: "Sjá er hinn fjórði draumur þinn að þú
þóttist hafa hjálm á höfði af gulli og settan gimsteinum og
varð þér þungbær. Þar munt þú eiga hinn fjórða bónda. Sá mun
vera mestur höfðingi og mun bera heldur ægishjálm yfir þér.
Og þar er þér þótti hann steypast út á Hvammsfjörð þá mun
hann þann sama fjörð hitta á efstum stundum síns lífs. Geri
eg nú þenna draum ekki lengra."

Guðrúnu setti dreyrrauða meðan draumarnir voru ráðnir en engi
hafði hún orð um fyrr en Gestur lauk sínu máli.

Þá segir Guðrún: "Hitta mundir þú fegri spár í þessu máli ef
svo væri í hendur þér búið af mér en haf þó þökk fyrir er þú
hefir ráðið draumana. En mikið er til að hyggja ef þetta allt
skal eftir ganga."

Guðrún bauð þá Gesti af nýju að hann skyldi þar dveljast um
daginn, kvað þá Ósvífur margt spaklegt tala mundu.

Hann svarar: "Ríða mun eg sem eg hefi á kveðið en segja
skaltu föður þínum kveðju mína og seg honum þau mín orð að
koma mun þar að skemmra mun í milli bústaða okkarra Ósvífurs
og mun okkur þá hægt um tal ef okkur er þá leyft að talast
við."

Síðan fór Guðrún heim en Gestur reið í brott og mætti
heimamanni Ólafs við túngarð. Hann bauð Gesti í Hjarðarholt
að orðsending Ólafs. Gestur kvaðst vilja finna Ólaf um daginn
en gista í Þykkvaskógi. Snýr húskarl þegar heim og segir
Ólafi svo skapað. Ólafur lét taka hesta og reið hann í mót
Gesti við nokkura menn. Þeir Gestur finnast inn við Ljá.
Ólafur fagnar honum vel og bauð honum til sín með allan flokk
sinn. Gestur þakkar honum boðið og kvaðst ríða mundu á bæinn
og sjá híbýli hans en gista Ármóð. Gestur dvaldist litla hríð
og sá þó víða á bæinn og lét vel yfir, kvað eigi þar fé til
sparað bæjar þess. Ólafur reið á leið með Gesti til Laxár.
Þeir fóstbræður höfðu verið á sundi um daginn. Réðu þeir
Ólafssynir mest fyrir þeirri skemmtun. Margir voru ungir menn
af öðrum bæjum á sundi. Þá hlupu þeir Kjartan og Bolli af
sundi er flokkurinn reið að, voru þá mjög klæddir er þeir
Gestur og Ólafur riðu að. Gestur leit á þessa hina ungu menn
um stund og sagði Ólafi hvar Kjartan sat og svo B olli og þá
rétti Gestur spjótshalann að sérhverjum þeirra Ólafssona og
nefndi þá alla er þar voru. En margir voru þar aðrir menn
allvænlegir, þeir er þá voru af sundi komnir og sátu á
árbakkanum hjá þeim Kjartani. Ekki kvaðst Gestur þekkja
ættarbragð Ólafs á þeim mönnum.

Þá mælti Ólafur: "Eigi má ofsögum segja frá vitsmunum þínum
Gestur er þú kennir óséna menn og það vil eg að þú segir mér
hver þeirra hinna ungu manna mun mestur verða fyrir sér."

Gestur svarar: "Það mun mjög ganga eftir ástríki þínu að um
Kjartan mun þykja mest vert meðan hann er uppi."

Síðan keyrði Gestur hestinn og reið í brott.

En nokkuru síðar ríður Þórður hinn lági son hans hjá honum og
mælti: "Hvað ber nú þess við faðir minn er þér hrynja tár?"

Gestur svarar: "Þarfleysa er að segja það en eigi nenni eg að
þegja yfir því er á þínum dögum mun fram koma. En ekki kemur
mér að óvörum þótt Bolli standi yfir höfuðsvörðum Kjartans og
hann vinni sér þá og höfuðbana og er þetta illt að vita um
svo mikla ágætismenn."

Síðan riðu þeir til þings og er kyrrt þingið.