Kjaln ch. 5

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):

Bóndi sá er bjó í Hólum reið þegar á fund Þorgríms goða er
Búi var í brott og sagði honum hvert erindi Búi hafði þangað
haft. Og þegar Þorgrímur var þessa vís þá sendi hann fyrst
eftir mönnum, sonum Arngríms bróður síns, Helga og Vakur, og
öðrum fleirum svo að þeir urðu saman þrír tigir manna.
Þorgrímur reið með flokk þenna til Esjubergs. Og er sén var
ferð þeirra þá lét Esja bera sorp á eldana og horn en hún
stóð úti í dyrum er þeir Þorgrímur komu. Esja heilsaði þeim
og bauð þeim þar að vera.

Þorgrímur sagði annað erindi sitt en eta þar mat: "Viljum
vér," sagði hann, "að þú seljir fram Búa hund fóstra þinn og
skulum vér fá honum herfilegan dauða sem maklegt er."

Esja mælti: "Hvað hefir fóstri minn þess til gert að hann sé
dauða verður?"

Þorgrímur segir: "Það mun þér eigi allókunnigt. Kanntu að
láta marga vega. Hann hefir unnið þau ódæmaverk að því er
betur að eigi munu dæmi til finnast. Hann hefir drepið
Þorstein son minn en það þó með að þetta er lítils vert. Hann
hefir brennt upp hofið og goð vor."

Esja mælti: "Þótt Búi fóstri minn væri hér og hefði hann
dauðaverk gert þá mundi eg þér hann aldrei til dauða fram
selja. En nú hefir Búi ekki hér komið síðan gærdag er hann
gekk braut."

Þorgrímur mælti: "Vér trúum því eigi að hann sé eigi hér og
viljum vér rannsaka."

Esja mælti: "Finn eg nú það að Helgi bjóla faðir þinn er
dauður. Aldrei mundu hús mín rannsökuð ef hann mætti um mæla.
En vera mun sá ríkismunur nú að þú munt ráða ætla. En ekki
skulu að vilja mínum fleiri menn fara um hús mín en þú við
hinn fimmta mann."

Þorgrímur kvað svo vera skyldu. Þorgrímur gekk þá inn og þeir
fimm. Esja stóð í dyrum og kvaddi til griðkonu að bera ljós
fyrir þeim. En er þeir Þorgrímur komu inn þá voru húsin full
af reyk og af svo mikilli remmu að varla máttu þeir draga
öndina nema þeir byrgðu fötum yfir höfuð sér. En heimakonu
tókst seint að kveikja ljósið en þó varð það um síðir að það
var borið fyrir þeim að kalla. En þeir voru þó miklu skemur
inni og fóru óvíðara og forvitnuðust færra en þeir mundu ef
nokkurum væri inni vært. Eftir það komu þeir út og kváðu þar
öngum manni inn kvæmt.

Þorgrímur mælti: "Það höfum vér fyrir satt Esja að þú hafir
Búa undan brugðið. Mundum vér nú gangast nær ef eigi nytir þú
föður míns og þess að mér þykir til einskis að taka þig
höndum."

Esja mælti: "Eigi mun Búi hér finnast því að hann hefir hér
ekki í dag komið."

Eftir það reið Þorgrímur í brott og heimleiðis.

Hann mælti þá til sinna manna: "Miklu liggur mér þetta allt
saman í meira rúmi en eigi verði nokkur niður að koma mín
reiði. Skal fara í Brautarholt að drepa Andríð."

Helgi og Vakur sögðu það illt verk að drepa hann gamlan.
Þorgrímur kveðst það nú gera skyldu.

Ríða þeir þá í Brautarholt. Var þar engi vörn fyrir því að
Andríður var tekinn í öndugi sínu og leiddur út. Þuríður
húsfreyja bauð fé fyrir Andríð bónda sinn en það tjáði ekki.
Fékk Þorgrímur til mann að drepa hann og varð hann drengilega
við dauða sinn. Eftir það ríða þeir á braut.

Þuríður húsfreyja lét búa um lík Andríðs og var hann fluttur
í ey þá er þar liggur fyrir landi og var þar heygður og er sú
ey kölluð síðan Andríðsey.