Gunnl ch. 4

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):

Þenna tíma bjó uppi á Hvítársíðu á Gilsbakka Illugi svarti
Hallkelsson Hrosskelssonar. Móðir Illuga var Þuríður dylla
dóttir Gunnlaugs ormstungu. Illugi var annar mestur höfðingi
í Borgarfirði en Þorsteinn Egilsson. Illugi svarti var
stóreignamaður og harðlyndur mjög og hélt vel vini sína. Hann
átti Ingibjörgu dóttur Ásbjarnar Harðarsonar úr Örnólfsdal.
Móðir Ingibjargar var Þorgerður dóttir Miðfjarðar-Skeggja.

Börn Ingibjargar og Illuga voru mörg en fá koma við þessa
sögu. Hermundur hét son þeirra en annar Gunnlaugur. Báðir
voru þeir efnilegir menn og þá frumvaxta.

Svo er sagt frá Gunnlaugi að hann var snemmendis bráðger,
mikill og sterkur, ljósjarpur á hár og fór allvel, svarteygur
og nokkuð nefljótur og skapfelligur í andliti, miðmjór og
herðimikill, kominn á sig manna best, hávaðamaður mikill í
öllu skaplyndi og framgjarn snemmendis og við allt óvæginn og
harður og skáld mikið og heldur níðskár og kallaður
Gunnlaugur ormstunga.

Hermundur var þeirra vinsælli og hafði höfðingjabragð á sér.

Og er Gunnlaugur var tólf vetra gamall bað hann föður sinn
fararefna og kvaðst hann vilja fara utan og sjá sið annarra
manna. Illugi bóndi tók því seinlega, kvað hann eigi mundu
þykja góðan í öðrum löndum er hann þóttist trautt mega semja
við hann þar heima sem hann vildi.

Og einnhvern morgun var það alllitlu síðar að Illugi bóndi
gekk út snemma og sá að útibúr hans var opið og voru lagðir
út vörusekkar nokkurir á hlaðið sex og þar lénur með. Hann
undraðist þetta mjög.

Þar gekk þá að maður og leiddi fjögur hross og var þar
Gunnlaugur son hans og mælti: "Eg hefi sekkana út lagið,"
segir hann.

Illugi spyr hví hann gerði svo. Hann segir að það skyldi vera
fararefni hans.

Illugi mælti: "Engi ráð skalt þú taka af mér og fara hvergi
fyrr en eg vil" og kippti inn aftur vörusekkunum.

Gunnlaugur reið þá í brott þaðan og kom um kveldið ofan til
Borgar og bauð Þorsteinn bóndi honum þar að vera og það þiggur
hann. Gunnlaugur segir Þorsteini hversu farið hafði með þeim
feðgum. Þorsteinn bað hann þar vera þeim stundum sem hann
vildi og þar var hann þau misseri og nam lögspeki að
Þorsteini og virðist öllum mönnum þar vel til hans.

Jafnan skemmtu þau Helga sér að tafli og Gunnlaugur. Lagði
hvort þeirra góðan þokka til annars bráðlega sem raunir bar á
síðan. Þau voru mjög jafnaldrar.

Helga var svo fögur að það er sögn fróðra manna að hún hafi
fegurst kona verið á Íslandi. Hár hennar var svo mikið að það
mátti hylja hana alla og svo fagurt sem gull barið og engi
kostur þótti þá þvílíkur sem Helga hin fagra í öllum
Borgarfirði og víðara annars staðar.

Og einhvern dag er menn sátu í stofu að Borg þá mælti
Gunnlaugur til Þorsteins: "Einn er sá hlutur í lögum, er þú
hefir eigi kennt mér, að fastna mér konu."

Þorsteinn segir: "Það er lítið mál" og kenndi honum atferli.

Þá mælti Gunnlaugur: "Nú skalt þú vita hvort mér hafi skilist
og mun eg nú taka í hönd þér og láta sem eg festi mér Helgu
dóttur þína."

Þorsteinn segir: "Þarfleysi ætla eg það vera," segir hann.

Gunnlaugur þreifaði þá þegar í hönd honum og mælti: "Veit mér
nú þetta," segir hann.

"Ger sem þú vilt," segir Þorsteinn, "en það skulu þeir vita er
hjá eru staddir að þetta skal vera sem ómælt og þessu skulu
engi undirmál fylgja."

Síðan nefndi Gunnlaugur sér votta og fastnaði sér Helgu og
spurði síðan hvort þá nætti svo nýta. Hann kvað svo vera mega
og varð mönnum mikið gaman að þessu, þeim er við voru
staddir.