Cookies on our website

We use cookies on this website, mainly to provide a secure browsing experience but also to collect statistics on how the website is used. You can find out more about the cookies we set, the information we store and how we use it on the cookies page.

Continue

skaldic

Skaldic Poetry of the Scandinavian Middle Ages

Menu Search

Gr ch. 89

Grettis saga Ásmundarsonar 89 — ed. not skaldic

Not published: do not cite (Gr ch. 89)

Anonymous íslendingasögurGrettis saga Ásmundarsonar
888990

sources

Text is based on reconstruction from the base text and variant apparatus and may contain alternative spellings and other normalisations not visible in the manuscript text. Transcriptions may not have been checked and should not be cited.

text and translation

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):



Nú leið sá dagur og þar til sá dagur kom sem Spes skyldi
vinna eiðinn. Þá býður hún til öllum sínum vinum og frændum
og setti sig til með hinum bestum klæðum er hún átti. Margar
dýrar konur gengu með henni. Þá voru á votviðri mikil.
Vegurinn var votur og ein veisa mikil yfir að fara áður en
til kirkju kæmi. Og svo sem Spes og skari hennar kemur fram
að veisunni var þar fyrir fjölmenni mikið og fjöldi fátækra
manna er sér báðu ölmusu því að þetta var almenningsstræti.
Allir þóttust þeir skyldir vera að fagna henni sem kunnu og
báðu henni góðs fyrir það er hún hafði þeim oft vel við
hjálpað. Þar var einn stafkarl milli annarra fátækra manna,
mikill vexti og hafði sítt skegg.



Kvendið nam staðar við fenið því að hoffólkinu þótti fenið
óhreint yfirferðar.



Og svo sem þessi hinn mikli stafkarl sá húsfrúna, að hún var
betur búin en aðrar konur, mælti hann svo til hennar: "Góða
húsfreyja," sagði hann, "haf til lítillæti að eg beri þig
yfir fen þetta því að vér erum skyldir til, stafkarlar, að
þjóna þér það sem vér kunnum."



"Hvað muntu vel bera mig," sagði hún, "er þú getur eigi borið
sjálfan þig?"



"Þó væri þér lítillætisraun," segir hann, "og má eg eigi
bjóða betur en eg hefi til og mun þér til alls betur takast
að þú hafir eigi metnað við fátækan mann."



"Vit það fyrir víst," segir hún, "berir þú mig eigi vel þá
verður það þitt húðlát eða annarrar svívirðingar meiri."



"Feginn vil eg hætta á það," sagði hann og færðist á fætur út
á díkið.



Hún lét sem hún hugði allillt til að hann bæri hana en þó fór
hún á bak honum. Stumraði hann allseint og gekk við tvær
hækjur.



Og er hann kemur á mitt fenið reiðir hann á ýmsar hliðar. Hún
bað hann herða sig "og skaltu aldrei verri för farið hafa en
þá ef þú fellir mig hér í niður."



Leitar nú veslugur áfram og færist nú í aukana, kostar nú
alls kapps við og kemst allnær landinu. Og þá drepur hann
fæti og rýkur áfram svo að hann kastar henni upp á bakkann en
féll sjálfur í díkið upp undir hendur. Og í því er hann
liggur þanninn grípur hann til hennar, húsfrúinnar, og festi
hvergi á klæðunum. Tekur hann þá saurugri hendi upp á kné
henni og allt á lærið bert.



Hún spratt upp og bannaði, sagði að jafnan hlyti illt af
vondum förumönnum "og væri það maklegt að þú lægir dauður ef
mér þætti eigi skömm í því sakir vesaldar þinnar."



Hann mælti þá: "Missæl er þjóðin. Eg þóttist gera vel við þig
og hugði eg til ölmusu af þér en eg hefi af þér heitingar og
hrakning en ekki til gagns" og lét sem honum kæmi í allt
skap.



Þótti mörgum hann aumlegur en hún kvað hann vera hinn mesta
bragðakarl. En er margir báðu fyrir hann tekur hún til pungs
síns og voru þar í margir gullpeningar.



Hún hristir niður peningana og mælti: "Haf það nú karl.
Aldrei mun það gott að þú hafir eigi fullt fyrir það er eg
hefi hrakið þig enda er nú við skilist eftir því sem þú
vannst til."



Hann tíndi upp gullið og þakkaði henni fyrir vel gert. Gekk
Spes til kirkju og var þar fjölmenni mikið fyrir. Gekk
Sigurður að með kappi og bað hana færa sig undan áburði þeim
sem hann hefði á hana borið.



Hún svarar: "Ekki sinni eg þínum áburði. Eða hvern mann
kallast þú hafa séð í húsi hjá mér? Því að jafnan verður til
einnhver dugandi maður að vera hjá mér og kalla eg það
blygðarlaust. En fyrir það vil eg sverja að öngum manni hefi
eg gull gefið og af öngum manni hefi eg saurgast líkamlega
utan af bónda mínum og þeim vondum stafkarli er tók sinni
saurugri hendi á lær mér er eg var borin yfir díkið í dag."



Nú tóku margir undir að þetta væri fullur eiður og henni væri
það ekki mannlýti þó að karl hefði fíflað á henni voveiflega.
Hún sagði að það mætti telja sem væri.



Eftir þetta sór hún svo fallinn eið sem nú var greint. Mæltu
það margir að hún mundi það sanna sem mælt er að lítið skyldi
í eiði ósært. Hún kveðst það ætla að vitrum mönnum skyldi svo
lítast sem þetta væri eigi um grun gert.



Þá töluðu til frændur hennar að slíkt væri mikil skapraun
burðugum konum að hafa bótalausa þvílíka álygi því að það var
þar dauðasök ef kona varð opinber að því að hún hóraðist
undir bónda sinn. Spes beiddi þá biskup að hann gerði skilnað
þeirra Sigurðar því að hún sagðist eigi vilja þola álygi
hans. Fluttu þetta frændur hennar. Varð þá svo með atgangi
þeirra og býtingum að þau voru skilin og Sigurður fékk lítið
af góssinu. Var hann ger úr landi burt. Fór þar sem víða eru
dæmi til að hinir lægri verða að lúta. Gat hann og öngu fram
komið þó að hann hefði rétt að mæla.



Spes tók nú við öllum peningum þeirra og þótti hinn mesti
kvenskörungur.



Þá er menn hugðu að eiðstaf hennar þótti mönnum sem grunur
hefði í verið og ætluðu að vitrir menn mundu hafa diktað
fyrir henni þessi atkvæði. Gátu menn þá upp grafið að sá
stafkarl sem hana hafði borið var Þorsteinn drómundur en þó
fékk Sigurður öngva rétting þessa máls.

Close

Log in

This service is only available to members of the relevant projects, and to purchasers of the skaldic volumes published by Brepols.
This service uses cookies. By logging in you agree to the use of cookies on your browser.

Close

Stanza/chapter/text segment

Use the buttons at the top of the page to navigate between stanzas in a poem.

Information tab

Interactive tab

The text and translation are given here, with buttons to toggle whether the text is shown in the verse order or prose word order. Clicking on indiviudal words gives dictionary links, variant readings, kennings and notes, where relevant.

Full text tab

This is the text of the edition in a similar format to how the edition appears in the printed volumes.

Chapter/text segment

This view is also used for chapters and other text segments. Not all the headings shown are relevant to such sections.