Dpl ch. 13

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):

Þann dag er þeir voru við lækinn riðu menn brott af
Lambanesþingi og fór mart manna til Eiða með Helga
Ásbjarnarsyni.

Ketilormur hét maður er bjó á Hrollaugsstöðum. Hann fór með
Helga við þrjá tigu manna. Og þar voru þeir mágar Helga,
Björn og Hjarrandi.

Þenna aftan gengu þeir Grímur úr jarðhúsinu og heim til Eiða
og ganga inn í fjósdyr. En af fjósi gekk forskáli inn í
mannahús. Stóðu þeir þar og sáu þaðan tíðindin inn í bæinn.

Um kveldið mælti Helgi Ásbjarnarson við konu sína: "Hvar
ætlar þú þeim Ketilormi að hvíla?"

Hún segir: "Eg hefi búna þeim góða sæng utan af seti."

Helgi mælti: "Þau skulu liggja í sæng okkarri því að þau
ganga úr rekkju fyrir okkur hvern tíma er við erum þar."

Þórdís segir: "Eigi ertu ávallt jafnvar. Þá mundi eg þíns
fundar leita ef eg ætti Gríms hlut er flest væri gesta og þú
ættir mart að annast."

Hann segir: "Það er mér oft í brigsli fært að eg sé of var."

Nú réð hann rekkjum en eigi hún.

Þá mælti Grímur við Þorkel: "Gakktu inn og vit að þú náir
sverði því er Þorbjörn hefir hvatt og Helgi bróðir minn
átti."

Þorkell gekk inn og kom aftur og hafði þar sverðið.

Stundu síðar mælti Grímur: "Far þú nú og vit hvar þau Helgi
munu hvíla."

Þorkell var litla stund í brott og sagði Grími að þau hvíldu
utan af seti í lokhvílu og engi hurð fyrir.

Arnoddur hét maður og var blindur. Hann var heimamaður Helga
Ásbjarnarsonar og var rammur að afli. Hann lá gagnvert Helga
í seti við þili.

Þá mælti Grímur við Þorkel: "Þér ætla eg að ganga inn að sæta
áverkum við Helga því að þú ert annar maður skyldastur til að
hefna Helga bróður míns."

"Satt er það," kvað Þorkell.

Þá seldi Grímur honum sverð í hönd. Og þá gengu þeir heim að
dyrunum.

Þorkell nemur staðar og mælti við Grím: "Eigi vil eg að þú
virðir svo að eg óttist inngöngu að Helga, en þó þykir mér
kynlegt um að því er þú hefir mælt, að þú ynnir engum að
hefna bróður þíns nema þér sjálfum."

"Það kemur til þess að mér þykir aldrei fyrir von komið að
hefnt muni verða Helga bróður míns meðan eg lifi eftir."

Þá vildi Þorkell inn ganga en Grímur tók til hans og mælti:
"Góður drengur ertu Þorkell en svo líst mér á þig að eigi sé
víst að þú særir Helga svo djúpu sári sem eg mundi vilja. Og
lát þú að því koma sem þú sagðir að eg ann engum manni hefnda
eftir Helga nema mér einum."

Þá tók Grímur við sverðinu og mælti: "Þú Þorkell skalt halda
í hurðarhringinn því að þér trúi eg best að þér verði eigi um
felmt en Glúmur skal skjóta slagbrandi fyrir dyr."

En áður Grímur gekk inn tók hann riðvöl í hönd sér og var í
skyrtu og línbrókum og hafði engva skúa á fótum. Hann gekk
inn í skálann og vissi að skíðahlaði var við dyr þær er til
fjóss voru. En Glúmur hafði um kveldið knýtt saman hala á
öllum nautum í fjósi. Þá gekk Grímur í hvílugólf það er var
hjá sæng þeirra Helga og setti þar niður fyrir framan það er
hann hafði í hendi og gekk síðan að sænginni og lagði af
Helga klæðin.

Hann vaknaði við og mælti: "Tókstu á mér Þórdís eða hví var
svo köld hönd þín?"

"Eigi tók eg á þér," sagði hún, "og óvar ert þú. Uggir mig að
til mikils dragi um."

Og eftir það sofnuðu þau. Þá gekk Grímur að Helga og tók hönd
Þórdísar af honum er hún hafði lagt yfir hann.

Grímur mælti: "Vaki þú Helgi, fullsofið er."

En síðan lagði Grímur sverðinu á Helga svo að stóð í gegnum
hann.

Helgi mælti: "Vaki sveinar í seti, maður vegur að mér."

Þá tók Grímur tré það er hann hafði niður sett og kastaði.
Það kom í skíðahlaðann og hljóp hann ofan. Nú hlaupa menn upp
í skálanum og ætluðu þangað vegandann hlaupið hafa er skarkið
var að heyra. En Grímur sneri til sömu dyra sem hann gekk
inn. Þá greip maður um Grím miðjan og vó hann upp á bringu
sér og var það Arnoddur.

Hann kallaði: "Til þér hingað. Eg held óhappamanninum."

Þá mælti Grímur: "Vesall ertu halds og lát mig lausan. Eg
vildi hefna Helga."

Þá lét Arnoddur fara aðra höndina um hann og fann að hann var
berfættur og í línklæðum.

Lét hann þá Grím lausan og mælti: "Því lét eg laust þar að eg
mundi eigi vita að betur væri ef eg hefði haldið."

Þá hljóp Grímur til dyra og komst út en Þorkell rekur aftur
hurð en Glúmur slagbrand fyrir og fara þeir til jarðhúss síns
og hafa þar fylgsni.

Nú leituðu þeir sér ráðs er eftir voru, tóku það ráð að halda
vörð á vöðum öllum og sitja við brúar á Jökulsá. Nú komust
þeir Hjarrandi og Ketilormur og nauðleytamenn Helga fyrst út
og fóru í leit. Nú koma heim flestir úr leitinni og lifði
Helgi þá og spurði hvort þeir Björn væru aftur komnir og
Hjarrandi.

"Hér er eg," kvað Björn.

"Svo er og," kvað Helgi, "að Hjarrandi lýsir enn mestan
drengskap við mig."

Nú andast Helgi.

Nú líður af nóttin og fara þeir Grímur úr jarðhúsinu og upp
með vatni til Höfða og sáu þar tjald.

Grímur gekk að tjaldinu og mælti: "Hví látið þér þjófa hjá
skipi yðru?"

Þorlákur hét maður er skipið átti. Hann fylgdi Austmönnum til
skips. Hann léði Grími bát. Fluttust þeir þar yfir. Grímur
fór aftur með bátinn og lagðist síðan yfir vatnið. Þaðan fóru
þeir út með vatni og komu til Jökulsár og lagðist Grímur þar
yfir með Þorkel og Glúmur fór þar, fóru svo norður í
Krossavík og var Þorkell eigi heim kominn. Þeir voru spurðir
tíðinda. Þeir kváðust engi segja.

Um daginn eftir tefldi Grímur við Austmann og rann að borðinu
sveinn er þau Þorkell áttu og Jórunn og rótaði taflinu.
Austmaðurinn spyrnti til sveinsins en hann frat við. Grímur
skellti upp og hló.

Þá gekk Jórunn að honum og mælti: "Hvað er þess orðið í ferð
þinni er þér fær nú hlátrar eða hvað segir þú tíðinda?"

Þá kvað Grímur vísu:

Hlógu hirðidraugar,

hlít var að því lítil,

seims þá er særðum Grími

sunnr var harmr of unninn.

Nú tér Freyr að fári,

fregn eg auðskata dauðan,

fyllar mars í fjöllum

Fljóts annan veg þjóta.

"Er eigi það nú," kvað Jórunn, "að þú hafir hefnt Helga
bróður þíns?" Þá kvað Grímur vísu:

Reka þóttumk nú nakkvað

nadda rógs að gnógu

Helga vígs, en hlægir

hug minn við það, inni.

Nú er böðgjörnum Bjarna,

beit egg Munins teiti,

armglóðar vó eg eyði,

efni mágs að hefna.

"Nú mun það sannast," kvað Jórunn, "að vér erum forystulaus
þegar bóndi er eigi heima en þó mundum við til hætta ef eigi
væru násetur Bjarna, mágs Helga Ásbjarnarsonar, sem nú eru."

Voru þeir Grímur þá í leynum þar til er Þorkell kom heim. Nú
kemur Þorkell heim og fór til fundar við Grím og spurði
tíðinda og um atburðinn um víg Helga.

Grímur sagði hversu til bar og kvað vísu:

Úlfr beit ennibjálfa,

egg kom snörp í leggi,

Helga kennd úr hendi,

harðgrams megin-Njörðu

þá er hræmána honum

Hildar borðs að morði

úrfræningar árum

endr fjörbrautir renndu.

Helgi vann með herjum,

hjör gall að valfalli,

vítt knáttu það þjóðir,

þegns verk í Styr, fregna

þá er gnývirðir gerði

Göndlar stígs að Vígi,

heiðr að Hildar veðri

hrafns ár, þría sára.

Örbeitir varð úti

unnar viggs að liggja

átta dægr við ótta

endr síð víg of bendag

þá er hjör-Móði, hríðar

herðandi, lét, sverða

snarr, á seima þverri

sárvönd roðinn standa.

Þorkell reið þá til þings en Grímur var í tjaldi í fjalli því
er Snæfell heitir upp frá Krossavík og þeir félagar.