Band ch. 8

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):

Nú ríða þeir höfðingjarnir til þings og fjölmenna

mjög. Ófeigur karl var í flokki Styrmis. Þeir bandamenn

mæltu mót með sér á Bláskógaheiði. Egill og Gellir og

Styrmir og Hermundur og Þórarinn, ríða nú allir saman

suður til vallarins. Þeir ríða austan, Skegg-Broddi og

Þorgeir Halldóruson úr Laugardal, en Járnskeggi norðan og

hittast hjá Reyðarmúla. Ríða nú allir flokkarnir ofan á

völluna og svo á þing. Þar er nú flest um talað sem mál

Odds eru. Þykir það öllum mönnum víst vera að hér mun

engi fyrir svara, ætla það að fáir þori, enda geri engum,

slíkir höfðingjar sem til móts eru. Þykir þeim og allvænt

um sitt mál og brasta allmikið. Engi er sá er í móti þeim

kasti einu orði. Oddur hefir engum manni um sitt mál

boðið. Býr hann skip sitt í Hrútafirði þegar menn voru

til þings farnir.

Það var einn dag er Ófeigur karl gekk frá búð sinni og

var áhyggjumikið, sér engva liðveislumenn sína en þótti

við þungt að etja, sér varla sitt færi einum við slíka

höfðingja en í máli voru engar verndir, fer hækilbjúgur,

hvarflar í milli búðanna og reikar á fótum, fer þannig

lengi, kemur um síðir til búðar Egils Skúlasonar. Þar

voru þá menn komnir til tals við Egil. Ófeigur veik hjá

búðardyrunum og beið þar til þess er mennirnir gengu í

brott. Egill fylgdi þeim út en er hann ætlar inn að ganga

þá snýr Ófeigur fyrir hann og kvaddi Egil.

Hann leit við honum og spurði hver hann væri.

"Ófeigur heiti eg," segir hann.

Egill mælti: "Ertu faðir Odds?"

Hann kvað svo vera.

"Þá muntu vilja tala um mál hans en það þarf ekki við

mig að tala. Miklu er því meir fyrir komið en eg megi þar

neitt til leggja. Eru og aðrir meir fyrir því máli en eg,

Styrmir og Þórarinn. Láta þeir mest til sín taka þó að

vér fylgjum þeim að."

Ófeigur segir og varð staka á munni:

Fyrr var sæmra


til sonar hugsa.


Gekk eg aldregi


Odds að sinni.


Sá hann lítið


til laga, gassi,


þótt fjár hafi


fullar gnóttir.

Og enn kvað hann:

Það er nú gömlum


gleði heimdraga


að spjalla helst


við spaka drengi.


Muntu eigi mér


máls um synja


því að virðar þig


vitran kalla.

"Mun eg fá mér annað til skemmtanar en tala um mál

Odds. Hefir það verið ríflegra en nú. Muntu eigi vilja

synja mér máls. Er það nú helst gaman karls að tala við

þess háttar menn og dvelja svo af stundir."

Egill segir: "Eigi skal varna þér máls."

Ganga þeir nú tveir saman og setjast niður.

Þá tekur Ófeigur til orða: "Ertu búmaður, Egill?"

Hann kvað svo.

"Býrð þú þar að Borg?"

"Það er satt," segir Egill.

Ófeigur mælti: "Vel er mér frá þér sagt og

skapfelldlega. Er mér sagt að þú sparir við engan mann

mat og sért rausnarmaður og okkur sé ekki ólíkt farið,

hvortveggi maðurinn ættstór og góður af sínu en óhægur

fjárhagurinn. Og það er mér sagt að þér þyki gott vinum

þínum að veita."

Egill segir: "Vel þætti mér að mér væri svo farið að

frétt sem þér því að eg veit að þú ert ættstór og vitur."

Ófeigur mælti: "Það er þó ólíkt því að þú ert höfðingi

mikill og óttast ekki hvað sem fyrir er og lætur aldrei

þinn hlut við hvern sem þú átt en eg lítilmenni. En

skaplyndi kemur saman helst með okkur og er það harmur

mikill er slíka menn skal nokkuð fé skorta er svo eru

miklir borði."

Egill segir: "Það kann vera að það skiptist brátt að

hægist ráðið."

"Hversu kemur það til?" kvað Ófeigur.

"Þannig hyggst mér," segir Egill, "ef undir oss ber

féð Odds að þá muni fátt skorta því að oss er þar mikið

af sagt auð þeim."

Ófeigur segir: "Eigi mun það aukið þó að hann sé

sagður ríkastur maður á Íslandi. En þó mun þér forvitni á

hver þinn hlutur verður af fénu því að þú ert þess mjög

þurfi."

"Það er satt," kvað Egill, "og ertu góður karl og

vitur og muntu vita gjörla um fé Odds."

Hann segir: "Þess vænti eg að það sé eigi öðrum

kunnigra en mér og kann eg það að segja þér að engi segir

svo mikið frá að eigi sé þó meira. En þó hefi eg hugsað

um áður fyrir mér hvað þú munt af hljóta."

Og varð honum vísa á munni:

Satt er að sækir átta


seims ágirni beima,


orð gerast auðar Njörðum


ómæt, og ranglæti.


Ynni eg yðr, fyrir mönnum,


Iðja hlátr að láta,


Þundum þykkra randa


þeys, og sæmdarleysis.

"Hvað? Mundi það ólíklegt," segir Egill, "og ertu

skáld gott."

Ófeigur mælti: "Ekki skal það draga fyrir þér hverja

fullsælu þú munt upp taka en það er hinn sextándi hlutur

úr Melslandi."

"Heyr á endemi," segir Egill. "Eigi er þá féð

jafnmikið sem eg hugði. Eða hversu má þetta vera?"

Ófeigur segir: "Eigi er það, allmikið er féð. En þess

væntir mig að þessu næst munir þú hljóta. Hafið þér eigi

svo talað að þér skylduð hafa hálft fé Odds en

fjórðungsmenn hálft? Þá telst mér þannig til ef þér eruð

átta bandamenn að þér munið hafa hálft Melsland, því að

svo munuð þér til ætla og svo mælt hafa, þó að þér hafið

þetta með fádæmum upp tekið meirum en menn viti dæmi til,

þá munuð þér þessi atkvæði haft hafa. Eða var yður nokkur

von á því að Oddur son minn mundi sitja kyrr fyrir geisan

yðvarri er þér riðuð norður þangað? Nei, "segir hann

Ófeigur, "eigi verður yður hann Oddur ráðlaus fyrir og

svo mikla gnótt sem hann hefir til fjár þá hefir hann þó

eigi minni gæfu til vitsmunanna og til ráðagerða þegar

hann þykist þess við þurfa. Og það grunar mig að eigi

skríður að síður knörrinn undir honum um Íslandshaf þó að

þér kallið hann sekjan. En það má eigi sekt heita er svo

er ranglega upp tekið og mun á þá falla er með fara og

þess væntir mig að hann muni nú í hafi með allt sitt nema

landið á Mel. Það ætlar hann yður. Frétt hafði hann það

að eigi var löng sjávargata til Borgar ef hann kæmi á

Borgarfjörð. Nú mun þetta svo setjast sem upp var hafið

að þér munuð fá af skömm og svívirðing og gengur þó að

maklegleikum og þar með hvers manns ámæli."

Þá segir Egill: "Þetta mun vera dagsanna og eru nú

brögð í málinu. Var það miklu líkara að Oddur mundi eigi

sitja ráðlaus fyrir. Og mun eg eigi að þessu telja því að

eru þeir sumir í málinu er eg ann vel svívirðingar af og

mest æsa málið, svo sem er Styrmir eða Þórarinn og

Hermundur."

Ófeigur mælti: "Það mun fara sem betur er, en það mun

fara sem maklegt er að þeir munu fá margs manns ámæli af

þessu. En það þykir mér illa er þú hefir eigi góðan hlut

af því að þú fellst mér vel í geð og best af yður

bandamönnum."

Lætur hann nú síga fésjóð einn digran niður undan

kápunni. Egill brá til augum.

Ófeigur finnur það, kippir upp sem skjótast undir

kápuna og mælti: "Á þá leið er Egill," segir hann, "að

mig væntir að því nær skal fara sem eg hef sagt þér. Nú

mun eg gera þér sæmd nokkura" vindur nú upp sjóðnum og

steypir úr silfrinu í skikkjuskaut Egils. Það voru tvö

hundruð silfurs þess er best kunni verða. "Þetta skaltu

þiggja af mér ef þú gengur eigi í móti málinu og er þetta

nokkur sæmdarhlutur."

Egill segir: "Það ætla eg að þú sért eigi meðalkarl

vondur. Er þér engi þess von að eg muni vilja rjúfa særi

mín."

Ófeigur segir: "Eigi eruð þér þó slíkir sem þér

þykist. Viljið heita höfðingjar en kunnið yður engan

fögnuð þegar þér komið í nokkurn vanda. Nú skaltu eigi

svo með fara heldur mun eg hitta það ráð að þú munt halda

særi þín."

"Hvert er það?" segir Egill.

Ófeigur mælti: "Hafið þér eigi svo mælt að þér skylduð

hafa sektir eða sjálfdæmi?"

Egill kvað svo vera.

"Það kann vera," segir Ófeigur, "að oss frændum Odds

sé þess unnt að kjósa hvort vera skal. Nú mætti svo til

bera að undir þig kæmi gerðin. Vil eg þá að þú stillir

henni."

Egill segir: "Satt segir þú og ertu slægur karl og

vitur. En þó verð eg eigi til þess búinn og hvorki hefi

eg til mátt né liðsafla að standa einn í mót þessum

höfðingjum öllum því að fjandskapur mun fyrir koma ef

nokkur rís við."

Ófeigur mælti: "Hvern viltu helst til kjósa af

bandamönnum? Láttu svo sem eg eigi á öllum völ."

"Tveir eru til," segir Egill. "Hermundur er mér næstur

og er illa með okkur en annar er Gellir og hann mun eg

til kjósa."

"Það er mikið til að vinna," segir Ófeigur, "því að

öllum ynni eg ills hlutar af þessu máli nema þér einum.

En hafa mun hann vit til þess að sjá hvort betra er af að

kjósa, að hafa fé og sæmd eða missa fjár og taka við

óvirðing. Eða viltu nú ganga í málið, ef undir þig kemur,

til þess að minnka gerðina?"

"Það ætla eg víst," segir Egill.

"Þá skal þetta vera fast með okkur," segir Ófeigur,

"því að eg mun koma hingað til þín af annarri stundu."