Band ch. 6

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):

Nú er þar til að taka að Ófeigur karl gengur upp á
völluna og til dómanna, kemur að Norðlendingadómi og spyr
hvað þar fari fram málum manna. Honum er sagt að sum voru
dæmd en sum búin til reifingar.

"Hvað líður um mál Odds sonar míns eða er því lokið
nú?"

"Lokið sem mun," segja þeir.

Ófeigur mælti: "Er hann sekur orðinn, Óspakur?"

"Nei," segja þeir, "eigi er hann það."

"Hvað veldur því?" segir Ófeigur.

"Vörn fannst í málinu," segja þeir, "og var rangt til
búið."

"Já," segir hann Ófeigur, "munuð þér lofa mér að ganga
í dóminn?"

Þeir játta því. Hann gengur í dómhringinn og sest
niður.

Ófeigur mælti: "Hvort er dæmt mál Odds, sonar míns?"

"Dæmt er það sem mun." segja þeir.

"Hví gegnir það?" segir Ófeigur, "er villt upp borið
um sökina á hendur Óspaki? Drap hann eigi Vala saklausan?

Nam það við að eigi væri málið brýnt?"

Þeir segja: "Vörn fannst í málinu og féll niður."

"Hvernig er vörn sú?" segir Ófeigur.

Þá er honum sagt.

"Svo víst," segir hann. "Sýnist yður það með nokkurum
réttindum að gefa gaum að slíku er engis er vert en dæama
eigi hinn versta mann sekjan, þjóf og manndrápsmann? Er
það eigi ábyrgðarhlutur mikill að dæma þann sýknan er
dráps er verður og dæma svo í móti réttindum?"

Þeir sögðu að þeim þætti það eigi réttlegt en þó sögðu
þeir það fyrir sig lagt.

"Svo má vera," segir Ófeigur. "Unnuð þér eiðinn?"
segir Ófeigur.

"Að vísu," segja þeir.

"Svo mun verið hafa," segir hann. "Eða hversu kváðuð
þér að orði? Eigi svona að þér skylduð það dæma að þér
vissuð sannast og réttast og helst að lögum? Svo munduð
þér mæla."

Þeir kváðu svo vera.

Þá mælti Ófeigur: "En hvað er sannara eða réttara en
dæma hinn versta mann sekjan og dræpan og firrðan allri
björg, þann er sannreyndur er að stuld og að því að hann
drap saklausan mann, Vala? En það hið þriðja er að fellur
eiðurinn má kalla nokkuð sveigt. Hyggið nú að fyrir yður
hvort meira er vert, þessi tvö orðin er sæta sannindum og
réttindum eða hitt eitt er víkur til laganna. Svo mun
yður sýnast sem er því að þér munuð sjá kunna að það er
meiri ábyrgð að dæma þann frjálsan er maklegur er dauðans
en hafa áður svarið eiða að þér skylduð svo dæma sem þér
vissuð réttast. Nú megi svo á líta að þetta mun yður
þungt falla og undan þessi ábyrgð varla komast."

Ófeigur lætur stundum síga sjóðinn niður undan kápunni
en stundum kippir hann upp. Það finnur hann að þeir renna
augum til sjóðsins.

Hann mælti þá til þeirra: "Það væri ráðlegra að dæma
rétt og satt sem þér hafið svarið og hafa þar í mót þökk
og aufúsu hygginna mann og réttsýnna."

Hann tók síðan sjóðinn og steypti úr silfrinu og taldi
fyrir þeim. "Nú vil eg lýsa vináttubragð við yður," segir
hann, "og sé eg þó meir fyrir yður í þessu en fyrir mér.
Og geri eg því svo að þér eruð sumir vinir mínir en sumir
frændur og þó þeir einir að nauðsyn heldur til að hver
gæti sjálfs síns. Vil eg gefa hverjum manni eyri silfurs
er í dómi situr en þeim hálfa mörk er reifir málið og
hafið þér það bæði féið og firrða yður ábyrgð en spillið
eigi særum yðrum er þó liggur mest við."

Þeir hugsa málið og líst sannlegt vera við umtölur
hans en þykir áður komið í illt efni um eiðabrigðin og
kjósa þeir þann kost af er Ófeigur bauð þeim. Er þá þegar
sent eftir Oddi og kemur hann þar en höfðingjarnir eru þá
heim gengnir til búða. Nú er þegar fram haft málið og er
Óspakur sekur ger og síðan nefndir vottar að dómsorði
væri á lokið. Nú fara menn heim til búða sinna við svo
búið. Engi frétt fór af þessu um nóttina.

En að Lögbergi um morguninn stendur Oddur upp og talar
hátt: "Hér varð maður sekur í nótt er Óspakur heitir í
Norðlendingadómi um víg Vala. En það er að segja til
sektarmarka hans að hann er mikill vexti og
karlmannlegur. Hann hefir brúnt hár og stór bein í
andliti, svartar brýnn, miklar hendur, digra leggi og
allur hans vöxtur er afburðarmikill og er maður hinn
glæpamannlegasti."

Nú bragður mönnum í brún mjög. Margir höfðu áður enga
frétt af haft. Þykir mönnum Oddur fast fylgt hafa og
giftusamlega til hafa tekist svo sem komið var málinu.