Bósa saga 5 — ed. not skaldic
Not published: do not cite (Bós ch. 5)
The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):
Hringr konungr lætr nú blása saman liði sínu ok ferr til móts
við þá fóstbræðr, ok sló þar þegar í bardaga með þeim, ok
hafði konungr lið hálfu meira eða þrjú slík. Þeir Herrauðr ok
Bósi gengu vel fram ok drápu margan mann, en þó urðu þeir
ofrliði bornir ok váru teknir ok settir í fjötra ok kastat í
myrkvastofu, en konungr var svá reiðr, at hann vildi þegar
láta drepa þá, en Herrauðr var svá vinsæll, at allir mæltu
hann undan, ok var þá fyrst skipt herfangi ok grafnir inir
dauðu. Váru margir menn á dagþingan við konung, at hann
skyldi taka sættir af Herrauð, ok var hann leiddr fyrir
konung. Konungr bauð honum grið, ok lögðu margir þar vel til,
en Herrauðr segist eigi grið vilja þiggja, nema Bósi hafi
bæði lífs grið ok lima, en konungr sagði þess enga ván.
Herrauðr sagðist þess manns bani skyldu verða, sem réði
lífláti Bósa, ok eigi konungi hlífa heldr en öðrum. Konungr
segir þá, at þar færi eigi illa, at sá hefði brek, er
beiðist. Var konungr þá svá reiðr, at eigi mátti orðum við
hann koma, ok bað leiða Herrauð aftr í myrkvastofuna ok
skyldi þá báða drepa um morguninn, því at konungr vildi eigi
annat, ok þótti nú flestum óvænliga horfa.
Þetta kveld kom Busla kerling at máli við Þvara karl ok
spurði, hvárt hann ætlaði ekki at bjóða fé fyrir son sinn, en
hann sagðist eigi vilja ausa út fé sínu ok sagðist vita, at
hann gæti eigi keypt þeim manni líf, sem deyja skyldi ok
feigr væri, ok spurði, hvar nú væri komit töfrum hennar, at
hún veitti eigi Bósa nokkut lið, en hún sagði sér eigi mega
göngumannligar fara en honum.
Þetta kveld it sama kom Busla í þat herbergi, sem Hringr
konungr svaf í, ok hóf upp bæn þá, er síðar er kölluð
Buslubæn, ok hefir hún víðfræg orðit síðan, ok eru þar í mörg
orð ok ill, þau sem kristnum mönnum er þarfleysa í munn at
hafa, en þó er þetta upphaf á henni:
"Hér liggr Hringr konungr,
hilmir Gauta,
einráðastr
allra manna;
ætlar þú son þinn
sjálfr at myrða,
Þau munu fádæmi
fréttast víða.
Heyr þú bæn Buslu,
brátt mun hún sungin,
svá at heyrast skal
um heim allan,
ok óþörf öllum,
þeim sem á heyra,
en þeim þó fjándligust,
sem ek vil fortala.
Villist vættir,
verði ódæmi,
hristist hamrar,
heimr sturlist,
versni veðrátta,
verði ódæmi,
nema þú, Hringr konungr,
Herrauð friðir
ok honum Bósa
bjargir veitir.
Svá skal ek þjarma
þér at brjósti,
at hjarta þitt
höggormar gnagi,
en eyru þín
aldregi heyri
ok augu þín
úthverf snúist,
nema þú Bósa
björg of veitir
ok honum Herrauð
heift upp gefir.
Ef þú siglir,
slitni reiði,
en af stýri
stökkvi krókar,
rifni reflar,
reki segl ofan,
en aktaumar
allir slitni,
nema þú Herrauð
heift upp gefir
ok svá Bósa
biðir til sátta.
Ef þú ríðr,
raskist taumar,
heltist hestar,
en hrumist klárar,
en götur allar
ok gagnstígar
troðist allar
í tröllhendr fyrir þér,
nema þú Bósa
bjargir veitir
ok Herrauð
heift upp gefir.
Sé þér í hvílu
sem í hálmeldi,
en í hásæti
sem á hafbáru;
þó skal þér seinna
sýnu verra,
en ef þú vilt við meyjar
manns gaman hafa,
villist þú þá vegarins;
eða viltu þulu lengri?"
Þá svarar konungr: "Þegi þú, vánd vættr, ok vert í burtu,
elligar mun ek láta meiða þik fyrir forbænir þínar."
"Svá höfum vit nú fundizt," segir Busla, ,at vit munum eigi
skilja, fyrr en ek hefi minn vilja."
Konungr vildi þá upp standa, ok var hann þá fastr við
sængina, en smásveinar vöknuðu eigi. Busla lét þá frammi
annan þriðjung bænarinnar, ok mun ek láta þat um líða at
skrifa hann, því at þat er öllum þarfleysa at hafa hann
eftir, en þó má svá sízt eftir hafa hann, at hann sé eigi
skrifaðr. En þó er þetta þar upphaf á:
"Tröll ok álfar
ok töfranornir,
búar, bergrisar
brenni þínar hallir,
hati þik hrímþursar,
hestar streði þik,
stráin stangi þik,
en stormar æri þik,
ok vei verði þér,
nema þú vilja minn gerir."
En er sú þula var úti, mælti konungr til hennar: "Fyrr en þú
illmælir mér lengr, þá mun ek gefa Herrauði líf, en Bósi fari
ór landi ok sé dræpr, nær ek get hann áhent."
"Þá skal taka þér fram betr," segir Busla.
Hóf hún þá upp þat vers, er Syrpuvers er kallat ok mestr
galdr er í fólginn ok eigi er lofat at kveða eftir dagsetr,
ok er þetta þar í nærri endanum:
"Komi hér seggir sex,
seg þú mér nöfn þeira
öll óbundin,
ek mun þér sýna:
getr þú eigi ráðit,
svá at mér rétt þykki,
þá skulu þik hundar
í hel gnaga,
en sál þín
sökkvi í víti."
[Hér koma rúnir]
"Ráð nú þessi nöfn, svá at rétt sé, elligar hríni allt þat á
þér, sem ek hefi verst beðit, nema þú gerir minn vilja."
En er Busla hafði úti bænina, vissi konungr varla, hverju
hann vildi svara fyrir fortölum hennar. "Hverr er nú þinn
vili?" segir konungr.
"Sentu þá forsending," segir kerling, "þá sem tvísýni er á,
hversu þeim gengr, ok ábyrgist þeir sik sjálfir."
Konungr bað hana þá í burt fara, en hún vildi þat eigi, fyrr
en konungr sór henni trúnaðareið, at hann skyldi halda þat,
sem hann hafði henni lofat, en þá skyldi Buslubæn ekki á
honum hrína. Hvarf þá kerling þá í burtu.
Text is based on reconstruction from the base text and variant apparatus and may contain alternative spellings and other normalisations not visible in the manuscript text. Transcriptions may not have been checked and should not be cited.
Use the buttons at the top of the page to navigate between stanzas in a poem.
The text and translation are given here, with buttons to toggle whether the text is shown in the verse order or prose word order. Clicking on indiviudal words gives dictionary links, variant readings, kennings and notes, where relevant.
This is the text of the edition in a similar format to how the edition appears in the printed volumes.
This view is also used for chapters and other text segments. Not all the headings shown are relevant to such sections.