Gestumbl Heiðr 17^VIII (Heiðr 64)

Hannah Burrows (ed.) 2017, ‘Hervarar saga ok Heiðreks 64 (Gestumblindi, Heiðreks gátur 17)’ in Margaret Clunies Ross (ed.), Poetry in fornaldarsögur. Skaldic Poetry of the Scandinavian Middle Ages 8. Turnhout: Brepols, p. 428.

text and translation

notes and context

In the H redaction, before Gestumblindi speaks this riddle Heiðrekr challenges him (Heiðr 1924, 69): Eða kantu ekki á annan veg gátur upp at bera en hafa et sama upphaf at, þar sem mér virðiz þú fróðr maðr? ‘Do you not know another way to propound riddles than to have the same beginning, since I think you a wise man?’

Heiðrekr’s response is (Heiðr 1960, 36): þar fara svanbrúðir til hreiðrs síns ok verpa eggjum; skurm á eggi er eigi hǫndum gǫrt né hamri klappat, en svanr er fyrir eyjar útan ǫrðigr, sá er þær gátu eggin við ‘There female swans go to their nest and lay their eggs; the shell of the egg is not made by hands nor struck by hammer, but the swan outside the islands is upright, he with whom they produced the egg’. The H-redaction wording is quite different (and less preferable) (Heiðr 1924, 70): þat eru æðar tvær þær er eggjum verpa; eggin eru eigi gǫr með hamri eða hǫndum, en þjónostumeyjar báru ǫlit í eggskurninni ‘It is two eider-ducks who lay their eggs; the eggs are not made with hammer or hands, but the servant-girls carried the ale in the eggshell’. Female eider-ducks do not have white plumage (cf. bleikhaddaðr ‘pale-headed’ l. 2); moreover, the örðigr ‘upright [one]’ in l. 8 seems appropriate to a swan’s long neck and/or the action of a male swan guarding its territory. — Following Heiðrekr’s challenge in the H redaction (see Context), there is a move away from the Hvat er þat undra formula of the previous nine riddles. This effect is lost in the other redactions, which do not group all the undra riddles together, nor do they have the prose challenge. In this stanza, ll. 1-4 and 9-10 are fornyrðislag and 5-8 are málaháttr.

readings

• [4] öl: áðr R715ˣ
• [5] Vara: so 281ˣ, 597bˣ, ei var 2845, vóru R715ˣ
• [5] þat: þeir R715ˣ
• [5] höndum: höndum corrected from ‘hordum’ in a later hand 597bˣ, ‘lyndum’ R715ˣ
• [6] né: ‘nei’ R715ˣ
• [6] hamri: so 281ˣ, ‘hmri at’ 2845, hamra 597bˣ, ‘harmi nei hamri’ R715ˣ
• [6] klappat: ‘klap’ R715ˣ
• [7] þó: þá 281ˣ, 597bˣ, R715ˣ
• [7] var: er 281ˣ, 597bˣ, R715ˣ
• [8] örðigr: ‘anoþigur’ R715ˣ
• [8] ker: so 281ˣ, 597bˣ, om. 2845, konungr R715ˣ
• [9-10] abbrev. as ‘h k̄ h a ɢatu’ 2845, abbrev. as ‘heid: k.’ 281ˣ, abbrev. as ‘h: Kong^r h:’ 597bˣ

sources

Text is based on reconstruction from the base text and variant apparatus and may contain alternative spellings and other normalisations not visible in the manuscript text. Transcriptions may not have been checked and should not be cited.

• GKS 2845 4° (2845) — 71r/15 - 71r/17

  Báru brúðir
  bleikhaddaðar,
  ambáttir tvær,
  öl til skemmu.
  ei var þat höndum horfit
  né †hmri at† klappat;
  þó var fyrir eyjar útan
  örðigr, sá er gerði.
  ,
  .

  Baru bruder bleikhaddaþar ambatter tuær | ꜹl til skemmu ei uar þat hꜹndum horfít ne hmrí at klap⸜p⸝at þo uar fyrir | eyiar uttan ꜹrþígr sa er gerdi h k h a ɢatu

  (HB)

  images
Close

• AM 281 4°x (281x) — 100r/4 - 100r/6

  Báru brúðir
  bleikhaddaðar,
  ambáttir tvær,
  öl til skemmu.
  Vara þat höndum horfit
  né hamri klappat;
  þá er fyrir eyjar útan
  örðigr, sá er ker gerði.
  ,
  .

  B | ru bruder bleikhaddaddar ambtter ij ol til skemmu⸝ var a þad hondum horfit ne | hamri klappad⸝ þa er fyrir Eyiar utann aurdigur sa er kier giørde heid: k.

  (HB)

  images
Close

• AM 597 b 4°x (597bx) — 50r/17 - 50r/19

  Báru brúðir
  bleikhaddaðar,
  ambáttir tvær,
  öl til skemmu.
  Vara þat höndum horfit
  né hamra klappat;
  þá er fyrir eyjar útan
  örðigr, sá er ker gerði.
  ,
  .

  Baru bruder bleikhaddadar ambtter ij øl til skemmu⸝ vara | þad hóndum horft⸝ nie hamre klappad, þ er fyrer eyar utann aurdigur | sa er kier giørde heidreckur Kongur hygg

  (HB)

  images
Close

• UppsUB R 715x (R715x) — 29r/2 - 29r/5 [1-8]

  Báru brúðir
  bleikhaddaðar,
  ambáttir tvær,
  áðr til skemmu.
  vóru þeir †lyndum† horfit
  †nei harmi nei hamri klap†;
  þá er fyrir eyjar útan
  †anoþigur†, sá er konungr gerði.
  Heiðrekr konungr,
  hyggðu at gátu.

  Baru brudir bleikhaddadar ambatt | ir tuær adur til skiemmu voru þeir lyndum | horfid nei harmj nei hamri klap þa er | fyrir eӳiar vtann anoþigur sa er kongur giordj

  (HB)

  images
Close

• AM 203 folx (203x) — 103r/23 - 103v/2

  images
Close

editions and texts