Cookies on our website

We use cookies on this website, mainly to provide a secure browsing experience but also to collect statistics on how the website is used. You can find out more about the cookies we set, the information we store and how we use it on the cookies page.

Continue

skaldic

Skaldic Poetry of the Scandinavian Middle Ages

Menu Search

Guðmundardrápa — Arngr GdIV

Arngrímr ábóti Brandsson

Arngrímr ábóti Brandsson, Guðmundardrápa — Guðrún Nordal and Soffía Guðný Guðmundsdóttir

Not published: do not cite (Arngr GdIV)

 

Ræsi heiðra ek lopts ens ljósa,
lífs stýranda fugla ok dýra,
jarðar gróðr þann er eykr ok fæðir
alla kind ok temprar vinda;
mæta sýni miskunn ýtum
mána valdr, svá at eigim vánir
(heilagr gefi þat hǫlda skýlir)
himinríkis ok sannrar líknar.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Rædda ek lítt við reglur Eddu
ráðin mín, ok kvað ek sem bráðast
vísur þær, er vil ek ei hrósa,
verkinn erat sjá mjúkr í kverkum;
stirða hefir ek ár til orða,
ekki má af slíku þekkjaz,
arnar leir hefig yðr at færa,
emka ek fróðr hjá skáldum góðum.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Vendi ljóst þú, vǫldugr andi,
(vilda ek þiggja þat, himna tiggi)
harðan stein, sem hǫlkni er orðinn
harða líkr, í minnis garði,
svá at renni oss rétt at sǫnnu
ramlig tár við iðran sára,
glæpa-full en gjǫrvǫll skrípi
gangi á braut, fyr sorgar þrautir.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Sættu oss við son þinn ítran,
sólar þengils skrín, ok engla
ítarlig, sú er alt má veita,
yfirdrottningin heims ok gotna;
allir hræðaz þik ilsku-fullir
andar þeir, sem mektar fjandi;
láta verða lymsku-fljótir
leikun sín fyr bænir þínar.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Heyrðu nú til afbragðs-orða
yfirmaðr várrar kristni saðrar,
þetta lof, þvíat þat er með váttum
þér Guðmundur lǫngu fundit;
treystumz vér, at hafir þú hæsta
himna-vist ok nærri Kristi,
þó at þú liggir enn lágt meðal veggja
lýðum virkr í Hóla kirkju.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Mæra vilda ek skuggsjá skýra
skrautvaxinnar dygða brautar
orðum, þann er ei gaf fyrðum
eptirdæmin glæpi at hepta;
hoskur bjargi oss Hóla-biskup,
hann er líf ok ván þurftarmanna,
Guðmundr fekk af guðdóms anda
grandleysis krapt lífs ok andar.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Ýtar sækja af ǫllum sveitum
Ísalands, þeir er Guðmund prísa,
blindir, daufir, beggja handa
bót þiggjandi eða svá fóta,
hǫfuðverkjarins angr ok orku,
augna-rætr ok líkþrá bætir,
dauðum aflaz líf viðr leiðu,
lætr engi hér byskup mætra.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Sútaukinn las sálna bætir
sǫngva-bækr, ok vakti lǫngum,
allar upp með elsku-fullrar
jungfrú Máríe fyldar tárum;
heilagt vess tók hann sem hnossir
hlítar-kænn ok virkta-bænir,
henni sendr af helgum anda,
hyggju-bragðs, þat er Gábriél sagði.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
"Blíð heilsa ek þik mær ok móðir
miskunnar full hjartans brunni,
vænastr hann er huldr með hreinu
holdi þínu skapari foldar;
blessuð vertu, sem hneyktir hvassan
hǫggorms gráð, yfir kvenna náðir;
signaðr er þinn sonr í megni
sannr græðari allra manna."
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Fæddiz upp, sá er illu eyddi,
ǫllum þekkr, guði ok rekkum;
vélrýrir tók vígslur dýrar
veldis-stóls af Brandi at Hólum;
prestr hafði sjá púsu hæsta,
prúða valdi hann sér til brúðar
(meðr njóta þess margir aðrir)
móður guðs, sem blóm er fljóða.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Háleita vann opt með ýtum,
(eru rétt um þat sannar fréttir)
sóttir græddi hann allra átta,
jartegna-gjǫrð mjúku hjarta;
djǫfla keyrði hann út meðr afli
óða, hvar sem beidduz þjóðir,
flýja urðu fúnir draugar,
flǫgðin gjǫrvǫll undan lǫgðu.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Brandr ǫðlaðiz blíðan enda,
byskupsdóm er helt með sóma,
æskiliga, með aldri rǫskum,
andláts tíð ok grǫpt enn fríða;
lofstyrkan kom lýðr ok klerkar
(ljóst mál er þat) hirði at kjósa;
greiddiz ór með góðum ráðum,
Guðmund hafa þeir allir fundit.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Sína ferð bjó sannleiks reynir;
sein mun verða alt at greina,
þessa ferð hvé ens hyggju-hvassa
hindra kunni stormr ok vindar;
heilum kómu stýrendr stála
stafna elg til Kaupangs hafnar;
Eiríkr vígði auðnu nægðan
erkibyskup geymi klerka.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Lestir mæddi fárs í fǫstum
fagran aldr ok bæna-haldi,
mæta sýndi miskunn ýtum
meinabrjótr í dæmum hreinum;
mjúklátum var mǫnnum veitinn,
mildr ok blíðr, en grimmr við stríða,
rétta vildi hann ranga háttu
(rann frægð af því) undirmanna.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Aptr vitjaði sorga sviptir
Snjólands á vit framm til Hóla;
lýðrinn allr með lofsǫng prúðum
lætr byskupi fagnat mætum;
ílags-þáttr kom illra vætta
einsætt í hug mjǫk Kolbeini,
yfrit baldr sá er eiga vildi
(ilt verk er þat) dóm yfir klerkum.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Veitull þótti ástvinr ýta,
illa líkar þat bóndum ríkum,
þýða þeir at ǫllu eyði
auð-miðlandi fólki snauðu;
eigi lét fyr ilsku gautan
eljangjarn því heldur varna,
aumum þegar hann hafði heima,
hlítar-kost, þótt féin sé lítil.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Hríðin gjǫrðiz hǫrð, er óðu
hermenn saman flokkum tvennum;
byskup bauð at bragnar rǫskvir
berðiz ei með hvǫssum sverðum;
þreyttir gengu saman á sléttu
(svá er Víðines kallat) síðan;
kvíða mátti hann krǫppum dauða;
Kolbeini varð grand at steini.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Beiðiz hann, sem búinn var dauði,
blíða lausn, en hætt var stríði;
allan gaf hann sik orðum fullum
einum guði í þrennum greinum;
feginn veitti þat seggja sættir
síðan skjótt með allri blíðu,
byskup sæll þvíat banni fullu
brott kastaði þungra lasta.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Engi skal, þótt illa gangi,
ǫrvilnan sik láta skilja,
dauða stíg, þvíat dæll er at vægja,
dýrligr frá þér himna stýrir;
mætri eru guðs ok miklu betri
miskunnar verk glæpum sterkum;
Máría ok Pétarr megu þat skýra
merkiligast ok dýrir klerkar.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Styrki oss til allrar orku
yfirdómari himna ljóma,
orða-skortr svá at engi verði
íðvandliga stefit at smíða;
allar fekk af engla stilli
yfirmann kosta-dygðir sannar;
Guðmundr fekk af guðdóms anda
gnógligt vald með dýrð um aldir.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Stirfinn æsir Sturlu arfi
stólsettan á byskup Hóla
grimdar flokk, en geymir ekki
guðligt vald hvé þat má haldaz;
blóði dreifðu bragnar reiðir
(barðiz herr) í kirkjugarði;
saurguð var þá móðir margra
mikilvirk í sér Hóla kirkja.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Ítran færðu í útlegð stirða,
allskyns rán þeir gjǫrðu hánum
blindri sál, af byskups stóli;
bannsverk gjǫrðuz fleiri á klerkum;
ríða varð fyr rugli hǫrðu
(reiting er þat) vestr í sveitir;
Snorri bauð þá sínum herra
smeykinn heim í holtit Reykja.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Síðan neyddu, sárum saddir
syndum (þat var daufligt yndi)
lærða menn, at leyfa gjǫrði,
lǫng stund var sú, messusǫngva,
þá er bannaði beint at sǫnnu
biskup mildr at heyraz skildi;
aumir váru þeir allan tíma
(enn sanna ek þat gjarna) þenna.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Mannrauna bar mesta pínu,
mætt reiknaz þat píslar-vætti,
oss er ljóst at hann unni Kristi
allra mest í gjǫrðum flestum.
Allar fekk af engla stilli
yfirmann kosta-dygðir sannar;
Guðmundr fekk af guðdóms anda
gnógligt vald með dýrð um aldir.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Frétt hefir ǫld, at flagðit sótti
frjóvan mann, en pínir annan,
yfrit stórum jarðar hári
á kǫstuðuz þau með lǫstum;
fjandinn vilti fýst með blindi,
fekk hann mót staðit síðr en ekki;
signaz skyldu seggir hygnir;
Selkolla lék þá til heljar.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Heilagr maðr fór hitta vélinn;
hosan af fæti tók at losna;
heiðna laust hann hǫndum báðum;
hvarf fjandinn þá niðr í granda;
vígði hinn er vandiz dygðum
(varð bót af því) dreyra jarðar,
selskrípit hlaut (sannra glæpa)
sǫkkvaz fljótt í myrkr et dǫkkva.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Tírprúðr setti tvenna ok fjóra
(tókz hnoss af þeim ættar) krossa;
ýlandi stǫkk ilsku-skóli
ólmligr í sér brott frá Hólmi;
síðan fluttu seggir skratta
sútaukinn í líki knútu,
ymrinn get ek at heyriz heima,
helvítis vist fjarri Kristi.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Optliga vann sá er geymdi giptu
grandlauss maðr á árum fjanda
hávan sigr með hollri gæfu;
hann er leiðsagi valdra manna.
Allar fekk af engla stilli
yfirmann kosta-dygðir sannar;
Guðmundr fekk af guðdóms anda
gnógligt vald með dýrð um aldir.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Byskup sótti skrín et skreytta,
skildi hann þat sannan vilja,
Óláfs konungs (enn skal stæla),
erkibyskups (nýjan verka),
Þórir tók, en þýtr at eyrum
þungligt róg af mǫrgum tungum,
heilagan mann með heiðri ok sælu,
hans, vildi svá guðlig mildi.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Eptir spurði efli krapta,
elsku kunnr hví hann vígði brunna,
"orðit leikr á yðrum gjǫrðum
allra mest um vígslur presta";
svá skýrðar vann sínar gjǫrðir
sannfróðliga rǫksemd góðri
hygginn maðr, at hvárutveggja
hann þakkaði eyði banna.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Fjórir báðu fremdar stýri
fátækir menn blítt með gráti;
rakkur hafði raunar ekki
ráðum hollr nema af silfri bolla;
margveitinn bað Máríu brjóta
mjǫk jafnstóra parta fjóra,
fundna bæn af foldar tǫnnum
feginn reiddi hann þeim er beidduz.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Veiti oss nú mær en mæta
Máría, at hjálpiz sálur várar,
sanna sætt við sárum ótta,
syndalausn ok náðugt yndi;
lúti gjǫrvǫll landsbygð ítrum
lim stólkonungs bjartra himna;
drottinn heyrðu nú mildr ok máttugr
mína bæn, at hann hvíli í skríni.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Geysiligt tók upp at æsaz,
ilsku róg af fjandans plógi,
Þórir hlýðir, enn á eyði,
erkibyskup, faðir klerka;
embættit tók alt í brottu
(ólz sorg af því) byskups Hóla;
hugsar hinn at huggan vaxi
heilagr maðr af skepnu deili.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Braut sendir hann beggja handa
bersnauðan prest, sviptan auði,
fáklæddan í snarpri skryddu,
skællaust kunni hann ekki at mæla;
Rómam hitti rekkr enn aumi
ráða-snjallr ok Péttars hallir;
bréfi kom hann þó brott at hófi
bjálfa skrýddr fyr páfann sjálfan.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Aptr vitjaði auðar sviptir
(undrlaust var þat) Nóregs grundar;
búllam hafði hann beint með ǫllu;
bilar alls ekki drottins vilja;
aptr fengit var geymi giptu
guðligt vald, at hann skal halda
ǫllu, svá at um megi stilla
engi spell, eða láta ella.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Drottinn lætr þú dýrar stéttir
drambferðugar lágar verða,
auðmjúkan vilt jafnan rækja
aldar gramr með hæra valdi.
Lúti gjǫrvǫll landsbygð ítrum
lim stólkonungs bjartra himna;
drottinn heyrðu nú mildr ok máttugr
mína bæn, at hann hvíli í skríni.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Heim skundaði hyggju geymir,
hrósa mátti hann sigri ljósum;
ónáðir fekk ærnar síðan
(ungligt var þat) af Sturlungum;
snillingrinn þolir snarr um alla
sína ævi líkams pínu,
hónum aukaðiz hár af slíku
(handvíst er þat) verðleikr andar.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Særir fell í sjúkleik stóran
sunda báls, er framm liðu stundir;
megnit þvarr en mintuz varrar,
minn lausnari, bæna þinna;
miskunnar bað sálu sinni
snildar-drengr, en trúi ek at englar
hána færði heim af stirðum
hans líkama í guðligt ríki.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Heilagr blómgaz hǫlda skýlir,
hann líkiz við pálma, slíkum
dýrðar-verkum drottins orku
dægra stalls, um landsbygð alla;
blindum veit ek at sýnin sendiz,
sjúkir gleðjaz með heilum búkum,
mælti dumbr þá er hljóp enn halti,
henda líf í eldi brendir.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Líti þjóð í lofsmíð mætri
lundar hress á pálmam þessa,
(ýta mun þat elsku bæta)
ǫll í senn hvé flúrin renna.
Lúti gjǫrvǫll landsbygð ítrum
lim stólkonungs bjartra himna;
drottinn heyrðu nú mildr ok máttugr
mína bæn, at hann hvíli í skríni.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Máttugr gef þú í slæm enn slétta
snildar-orð, af þinni mildi
æztri blómaz allir heimar,
alhróðigr mér faðir þjóðar;
sǫnn ein vilda ek segja runnum
snillings verk, eða dýrlig merki
háleit þau, sem hann gefr ýtum,
hildar serks, fyr drottins mildi.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Bergr ábóti hefir birtan margan
byskups heiðr í máli greiðu;
inna réð hann allar sannar
jarteinir hans mjúku hjarta;
eigi er veitt at víða hittiz
(vandi er slíkt) í þessu landi
tungan nein, at svá muni syngja
sanna dýrð af einum manni.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Setti hann í sínum þætti,
samlíkjandi byskup ríkan
feitum cedro, fjórum mætum
fyrir rennandi krapta þrenna,
trú ok ván þær treystu hreinan,
til má ást (þat er rétt at skilja);
satt mun flutt af slíks manns háttum,
slitna aldri þessur vitni.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Cedrús vex í foldar faxi;
fjallit hefir at merkja allra
birting þeira, er hreinum hjǫrtum
haldi líf með skírleiks valdi;
þýðir Líbanús enn í óði,
allegorice rétt at kalla,
alls ráðanda einka-brúði
oss tæjandi, kristni frægja.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Cedrús fekk, svá at endaz ekki,
allar fjórar dygðir stórar,
eina þá, sem ei má fúna,
ilman helz þótt viðrinn eldiz;
feitin drepr með magni mætu
maðka þá er í sárum spraðka;
ormar flýja eitri fermdir
(eflaust er þat) sætleik traustan.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Guðmundr líkiz (enn skal auka
efnat lof, þat er ei mun rofna),
einu tré, því er ei má fúna,
eldi lestr þótt heimrinn bresti;
allir treysta hann í hæstri
himna vist með sjálfum Kristi;
fundinn verðr þess engi endir
eilífs valds, er þar er at halda.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Liðit er nú sízt hann var heðra
hundrað ára (svá hǫfum fundit),
aukaz þar til enn at líku
átta vetr, sem ritning váttar;
aldri þverr í efrum ǫldum,
einart vex fyr sannar greinir,
frægðin hans ok fagrar dygðir;
finnaz þar til sǫgur ok minni.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Orð guðs kendi ágæt fyrðum
elsu kunnr af spektar brunni;
fyrir því varð, sem frægt er orðit,
feyjandi sár maðkr at deyja;
síðan sleikti sæll ok mýkti
synda þunga linri tungu;
feiti smurði ástvinr ýta
ǫllum trúr ok víni súru.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Færir framm, svá at hverr megi heyra,
hróðrar smíð, er launar hljóði,
auðar hlunnr, hvé yfirmann þenna
eitrspýjandi snákar flýja;
djǫflar hafa sik út með afli,
á hrindaz þeir járna tindum;
hverr setr ǫðrum (hvar sé mætra?),
horn í síðu púka fornra.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Táknin ǫll, hvé lýði læknar
lofðungs vinr, þess stýrir tunglum,
engi fær þau talt með tungu,
tíðast maðr þótt lofgjǫrð smíði,
einkar hátt því at allar stéttir
Íslands vilja nú Guðmund prísa;
heita menn til Hóla gætis;
hann er lífgjafi sjúkra manna.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Ýtar frák ek at út reru báti
ár spennandi í stǫðum tvennum,
týndu þeir, sem ei má undra
angr kærandi, sínum snærum;
fundu aðrir fjarri landi,
(fekk Guðmundur heiðr af rekkum)
drógu neðan ór djúpum ægi,
dorgar bǫnd, en lokit var sorgum.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Vættu þeir, er þurfa þóttuz,
þunnan hnjósk í vígðum brunni,
(því tókz þeim í einu eiki
elris grand) á kalda-landi.
Vatnit brann, svá at skildiz skǫtnum
skýrligt verk, með krapti dýrum
(tírsæll gaf því tungla stýrir
til þess afl) hjá kvátru tafli.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Vægja hlýtr fyr valdi mætu
várs byskups (hann græðir sára)
sjálf náttúran, sett af hilmi
sunnu stóls, þess er ríkti at Hólum;
almáttigr því at Jésús veitir
(undrlaust er þat) bæn Guðmundi;
skepnan ǫll verðr skyld at halda
(skil ek gjǫrla þat) sínum vilja.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Heilagt blóm kom hringa Naumu
hátíð sína þrǫngða pínu
hitta; sú var himna drottins
hǫll tígnari meyjum ǫllum;
henni fylgdi hreinn meðr sǫnnu
hennar vinr, sem ritning kennir
þetta lof, þvíat þeir hafa váttat
þat, Guðmundar lǫngu fundit.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Sínar lagði hendr en hreina
himins drottning á megni þrotna
Þrúði, náði hún þegar at fæða,
þráða, pilt at Jésú ráði;
braut hǫfðu þau bǫrr ok sæta
barn með sér, en hún vaknar, gjarna,
harðla skjótt, fyr heilsu veitta
hvítr sprakki réð báðum þakka.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Vélheptir gaf vísum krapti
vífi sýn, því er hlaut at rýna,
vetrum fyrr en væri betra
vel þrem tigum, ef rétt skal telja,
augun sín strauk opt í hreinu,
áðr batnaði, signdu vatni;
Kráka var þá ára eikin
áttatigi ok þriggja váttuð.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Sǫkkva réð við sjóvarbakka,
sveinn drukknaði í geima hreinum,
arfi prests þess er opt hefir lastat
(undrligt er þat) siðu Guðmundar;
síðan hét með geystum gráti
guðs játara af meingjǫrð láta,
hnuggit líf ef hans mǫg þægi
heilagr maðr af skepnu deili.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Gotnar steyptu vígðu vatni,
vann Kursa þat jartegn sanna,
inn í munn þeim unga manni;
ítarligt er slíkt at líta;
hneigir veit ek at upp lauk augum
unnar bliks með krapti miklum;
síðan stóð, svá at seggir náðu
sókndeilanda at fagna heilum.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Skínandi sitr sonr hjá sínum
samheldr ok jafn feðr í veldi
(hverja stund) ok heilagr andi,
(hendir slíkt en ei verðr endat);
þessum ǫll en hyggju-hvassa
hǫlda sveit er skyld at veita
allan heiðr með elsku fullri,
einum guði í þrennum greinum.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Fǫður jamn sitr á hávum himni
hæstr í dýrð með valdi glæstu,
sǫngr heyriz þar sætr af englum,
sonr eingetinn vífs ens hreina;
allir lofa þar ástar fullir
anda guðs, er oss firrir grandi;
heimrinn allr með helgu blómi
haldi slíkri dýrð um aldir.
 
The new edition is unavailable.
This text is from an old edition
Close

Log in

This service is only available to members of the relevant projects, and to purchasers of the skaldic volumes published by Brepols.
This service uses cookies. By logging in you agree to the use of cookies on your browser.

Close

Information about a text: poem, sequence of stanzas, or prose work

This page is used for different resources. For groups of stanzas such as poems, you will see the verse text and, where published, the translation of each stanza. These are also links to information about the individual stanzas.

For prose works you will see a list of the stanzas and fragments in that prose work, where relevant, providing links to the individual stanzas.

Where you have access to introduction(s) to the poem or prose work in the database, these will appear in the ‘introduction’ section.

The final section, ‘sources’ is a list of the manuscripts that contain the prose work, as well as manuscripts and prose works linked to stanzas and sections of a text.