þola vb.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
A.
[e-t/e-n] [e-m/e-u] [af e-u/e-m / fyrir e-n / fyrir e-m/e-u] [með e-u] [til e-s]
- (see citation slip for text) ●Hóm237¹ 1001
þola
HómÍsl¹⁶(1993) 23v26- (see citation slip for text) ÓHLeg 467
scal ec þat eigi þola. at Egill troði sua úɴdir fótom uini mina at hann taki með rangyɴdi sín fe þetta af Ꜷnuɴdi
Eg162θ(2001) 999- (see citation slip for text) ÓTOdd 255
- (see citation slip for text) ÓTOdd 3415
- (see citation slip for text) ÓTOdd 766
- (see citation slip for text) ÓTOdd 17512
⸢þolt [var. þolat ÓTOddS 22525]
ÓTOdd 2258- (see citation slip for text) ElisA 3116
- (see citation slip for text) Pamph 10714
þola
Menota: 22rb30 Streng 4637⸢þollda [var. þolda AM 230 fol] ec þetta allt firir þinar saker
BarlA 1127pinsl. er hann þollde oss til laustnar
BarlA 2215þeir þolldo dauða
Menota: 22va19 BarlA 4127þeir þolddo allz skyns vansa
Menota: 23ra25 BarlA 4227⸢þollde [var. þolði AM 232 fol]
Menota: 46vb13 BarlA 8433þollddo
BarlA 9829⸢þollde [var. þolþi AM 232 fol]
Menota: 56vb8 BarlA 1034⸢þolldo [var. volldo AM 232 fol “b”]
Menota: 71ra32 BarlA 13128þola
Menota: 72ra23 BarlA 13315þola
BarlA 13927þollde
Menota: 87va2 BarlA 16524þolat
Menota: 87vb18 BarlA 16612þollder
Menota: 89ra26 BarlA 1697þollde
Menota: 90ra11 BarlA 1718⸢þollde [var. þolþi AM 232 fol 49ra9; þolði AM 230 fol 71r22]
Menota: 96ra23 BarlA 18222þolat
Menota: 101ra12 BarlA 1928iam margar þrauter oc pinsler hafa þeiʀ þar þolt sæm sagt er ifra at salor þola í hælviti
Kgs 2321En þat ætlaðe staphanus at mæðan hinn hælghi Laurencius hellt í siðu hanum. þo at hann þœlði æina pinsl iamlanga rið i hælviti at hanum muɴde æigi sarari kvol þat være en hanum var klyping Laurencíȷ́
Kgs 10310- (see citation slip for text) ÓH 26915
- (see citation slip for text) ÓH 2712
- (see citation slip for text) ÓH 50212
- (see citation slip for text) ÓH 58210
- (see citation slip for text) Alex 3522
- (see citation slip for text) Alex 4512
⸢heve þolat [var. hefir þolt AM 226 fol]
Alex 10119- (see citation slip for text) Alex 11812
- (see citation slip for text) Jvs291 32
⸢hestar þola [var. þeirra hestar meiga mest af taka AM 178 folˣ “A”; þeirra hestar meigu þola AM 177 folˣ “B”]
Þiðrᴵᴵ 10221- (see citation slip for text) Heið 749
- (see citation slip for text) Heið 9022
- (see citation slip for text) Heið 9210
- (see citation slip for text) ÓTOddS 17124
⸢þolat [var. þolth Sv81 7615]
Sv 6512- (see citation slip for text) Sv 1531
ef han lætr æigi af oc þoler han þingstæfnur .iij. þa
SvKr 4264Hæinrekr konungr skal þæim þat þola, at þæir se eige i þæim dóme er erkibyskupenum dœmezt
Thom¹ 10622er þuingan oc harðynde hever þolt
Thom¹ 14724er sua marga lute hafa fyre mina skylld þolt
Thom¹ 15425þolða ek
Thom¹ 24715- (see citation slip for text) Bret 23427
- (see citation slip for text) Bret 25519
- (see citation slip for text) Bret 29526
ðola
Eluc675(1989) 891- (see citation slip for text) Flóv¹ 13258
- (see citation slip for text) HákEirsp 50611
- (see citation slip for text) HákEirsp 6058
- (see citation slip for text) HG 193
þola
Jvs7 1122þoldu
KrossOrigA 110- (see citation slip for text) Mág¹A 2161
- (see citation slip for text) Mág¹A 3563
- (see citation slip for text) NjR1908 12811
- (see citation slip for text) NjR1908 3002
- (see citation slip for text) NjR1908 32517
- (see citation slip for text) NjR1908 34220
- (see citation slip for text) NjR1908 40411
- (see citation slip for text) SvEirsp 40822
- (see citation slip for text) ǪrvS 2521
Nu ef hann lætr eigi af oc þoler hann þingstefnor .iij. þa giallde hann .iij. merkr at huerri þingstefnunni
FrostKrᴵ 14915margr kemr sa til Valhallar, er *dyrt myndi þickiaz kavpa vatz dryckinn, ef eigi væri betra fagnaþar þangat at vitia, sa er aðr þolir sar ok sviþa til banans
SnE 4313latit þer eigi storlega ifir yðr, ecki mvnv hirðmenn Vtgarþaloka vel þola þvilikvm kavgvrsveinvm kavpvryrþi
SnE 536- (see citation slip for text) Hóm671¹ 1757
- (see citation slip for text) BorgKrNᴵᴵ 29724
að minum feðr ok að ꜹdrum helgum mꜹnnum að konur skylldu pryðaz að klæðum en karlar þola eruiði
Rómv595(2010) 11712sua seger Lucanus að æinskis manz hꜹfuð hafi þolað flæiri piningar
Rómv595(2010) 16610þat ... er hann hafði ... i freistni þoltt
Ant 8119slikan dom mvndv þeir sialfvir hliota at þola, sem þeir dæmðv aðra
Ant 11315Eigi er þat vartt, segir sꜳ er sauguna hefir dictat, at greina með skaummu mali, hvilikan ofrið ... Augustinus hefir þoltt
AugA 14426hann hefvir mycklu meiri mannraunir ⸢þollt [var. þolat AM 84 8° “C”] fyr guðs sakir
Páll²A 2799Ok birtiz nv fyrir hvers nafni hann hefvir barizt eða davða þolt
Thom³G 53616þoler
DN XI (*1308›NRA dipl) 1240þola
EbWolf(2003) 935þoldu
EbWolf(2003) 1414þola
EbWolf(2003) 19726- (see citation slip for text) Finnb 288
þola
Glúm 168- (see citation slip for text) Gramm²W 5424
þviat fyrr nefndr Augustus þolði honum eigi lengr sinn grimleik
JBapt²A 8679þola
Korm 2715þola
Korm 2817- (see citation slip for text) Laxd 7317
- (see citation slip for text) Laxd 24614
hversv illt sem hvn þolir, berr hvn þat allt firir sinn kinnroða þegiandi
Mar655XXXII 44726⸢þoldi [var. þollda Holm perg 1 4° “E”; þolða MarS 31915] ek
Mar655XXXII 5824þess er hverr maðr skylldr at þola öðrum lög ok fyrirgefa, hvat sem manni er misboþit
MarS 125En þat er algör þolinmœði ... at þola lýðnum mótgerðir með svá mikilli hógværi ok hóglyndi, at hann sé í öngum meira óþocka við þann, er honum misbýðr, en hinn er honum gerir ecki í móti
MarS 128enn hann hefði sva harðan dꜹða þolt
MarS 20210segiz hann eigi lengr mvndv þola skropnm (ms. skropv̄) hennar ok latæði
MarS 2205Muntú þá ... skora mér á hólm sem þú ert vanr ok þola eigi lǫg
NjM 1449Tók þá kvennaliðit illa at þola, þat er inni var
NjM 32821Þar með skaltú segja, at ek mun sœkja Þorkǫtlu, dóttur mína, ok láta hana fara heim til mín, en þat mun hann eigi þola, því at hann ann henni sem augum í hǫfði sér
NjM 35512Munuð þér þá eigi þola þeim ok ráða á þá
NjM 3723Hversu þolði Skarpheðinn í brennuni
NjM 4433er ek nv buinn epter uilia drottins mins at þola refsing fyrer þersa synd
StjB 5174Svá mikkla hrygð ok harðrétti sem hann hafði þollt í veginum bar nú langt yfir, þvíat hann svallt í staðnum
Æv⁹³ 29221- (see citation slip for text) AlexBr226 15810
þola
Gyð(1995) 2141þat var allra manna mál. at engi madr hafi þolt iafn hraustlíga allar pínslír
Rómv226(2010) 16714með fótarmeini svá sáru, at varla var bæriligt þeim er þoldi
GBpD 2511ok þola þar dóm fyrir fors ok friðbrot
GBpD 11833hversu sífeldar bænir, únáðir, þ‹v›íngan ok þröngvíng hann hefir þolt um alla daga
GBpD 11928Húsfrú þessi virðir ei langt hvat kostrinn þolir, til þess at ölmusur herra Guðmundar hafi sínar nauðsynjar
GBpD 14521villdi hann tala ‹við› Guðmund prest einsliga vm vendreþi sin, þav er læiddi af malvm þeira Sæmunðar, at hann letz varla ⸢þola [var. bera GBpA 1197] mega vansa þann oc amæli, er læiddi af malvm þeira, oc leitaði rads við Guðmund prest
StuᴵK 25219Kolbeinn bað menn taca hesta sina, lez eigi þola * mega, at biskup riði brot með skogar-menn hans
StuᴵK 2826Bergþorr Ion son var þar með biskupi, ok hafði hann nær X tigv manna; þotti bo᷎ndvm þvngt vndir at bva, oc þolðo þo vm rið
StuᴵK 33517Sturla tok all-þvngliga þeira mali, quað diarfligt skiols at leita, bad Arna uel ifir lata, ef hann dræpi þa eigi, eþa þyldi at hann dregiz þa aa henðr
StuᴵK 41723Oc er hann visse huat vm var, þa þolþe hann illa, ok var illr viðskiptis
StuᴵK 43118- (see citation slip for text) StuᴵᴵK 20411
fẏrir þa sok at Herodes tetrarcha þolþi honum eigi retta vm vandan. þeirrar ho᷎fut skemþar sem fẏrr var rítín
~þviat nu er þar komit at Johanni þessum uill hann eigi lengr þola þann skaða er hann vinnr ꜳ hirðmonnum guðanna
~er ver truum vóra menn ⸢þolat [var. þolt Holm perg 2 fol “B”, etc.] hafa
MMA 5485kann vera at þa se no᷎ckurir sva ro᷎skir at eigi þoli jarli huern v soma
ÓTᴵ 2282- (see citation slip for text) TrójS 8417
er þungt at þola lengr allar þeira ill gerðir ok v hægindi
ÞorvVÓTᴵ 28712Ek þolða eigi er þeir ko᷎lluðu ockr raga
ÞorvVÓTᴵ 2947talaði sua til þeirra. at hann þyldi þetta allt fyrir þessi tuenn manndráp
Stj¹ 4715Verduliga þolum uęr þetta
~ lat.patimur
Vulg Gen 42,21 Stj¹ 21332til þers at þeir kueldiz erfidandi sem mest ok þyldi sem uerst
Stj¹ 24720Ek hefir seed þa kuo᷎l ok neyð sem minn lydr þolir aa Egiptalandi
Stj¹ 2597hefir ek pinaz ok þolt vtlegd
Mar240a 8013- (see citation slip for text) StatJón 17626
- (see citation slip for text) StatJón 18411
þola
NornÓT 284- (see citation slip for text) DrJ 5619
þola
KlmA1980 1004bið ek þik, at þú þoli‹r› mér fresta til þess at ek mega betr við búast
KlmA 40610- (see citation slip for text) Ljósv 53
þola
Ljósv 53i þeiri ferd hafdi hon ⸢þolt [var. þolat ÓH 6413] mikid vos ok naud
ÓH235 17723þola
Reykd 22824ef hann fellr at mꜳli, skal hann þola byskupa dom ok annara rikismanna
Thom² 3506Harmar herra konungrinn þær þynganir, ær ærchibyskupinn hefir þolt
Thom² 3711hann þottiz o᷎ngum koste þola mega utan snæda þegar primatid dags ... Nu komu dagmál, ok sagdi hann sva: Æ skal ek þola framan til midsdags
VP 4926þess er hann hafdi þolt fra bernsku til elli
VP 52817Ver skulum fꜳm do᷎gum lengr þola brodurnum
VP 5325sa madr er meinadr verdr eda angradr af naungi sinum utan tilgerd, ok þolir honum ok þyrmir
VP 57219þola
Eb445b(2003) 5012- (see citation slip for text) Flóv² 16936
gud launar þat margfalldliga, er menn þola til vandræda her i heimi
Maurus 66531þola
Dugg681a 292þolde
Rém 22026þolad
SigFót 24624- (see citation slip for text) Egid 6813
- (see citation slip for text) HÍ 2212
- (see citation slip for text) KirjA 181
ef guð Maríu son vill þola honum, sem hann munu eigi, þá mun Rollant fella hann hugsjúkan
Klma 45318- (see citation slip for text) Krók 3223
þolir hon sua þungann pustr af hans hendi, at hun hratar langt brott ꜳ vollinn
MarE 4273[var. + þolde Holm perg 1 4° “E”]
var. MarS 3923: Holm perg 1 4° “E”- (see citation slip for text) Harð 16510
heyrdí hann ok henar bęn ok sa henar píno ok omak er hun þolldí fyrir hans nafne
Doroth429(2011) 1135ok þolldu gladlega allar þęr pínur ok kualir sem greífenn uílldí a þa legía fyrir guds nafn
Doroth429(2011) 11411let (hann) kualara sla hana med morgum hoggum storum będi henar signada anlít ok likama þar til er ‹þeir› uoru suo modir at þeir þoldu eigi leíngr fyrir mędí
Doroth429(2011) 11531þola
Dugg624 3112- (see citation slip for text) Encᴵᴵ624 1246
- (see citation slip for text) Gr 412
- (see citation slip for text) Gr 1439
- (see citation slip for text) Æv238XX⁴ 1925
- (see citation slip for text) Æv238XX⁵ 19215
- (see citation slip for text) Æv238XX⁹ 2006
- (see citation slip for text) ÆvMið²⁹ 8710
- (see citation slip for text) GHr 3238
þat (ms. þuiat) þola
Mág² 6626þola
SigÞǫgl 16017þola
SigÞǫgl 21324- (see citation slip for text) AmbrReyk 663
gvd ⸢villde eigi þola þeim þeirra spott [var. þoldi eigi skaup edr spott þeira leingi Ambr 3316] hefnda lavst
AmbrReyk 663þolad
ErasReyk 14727- (see citation slip for text) GregReyk 3427
þolde
NikTolReyk 16415- (see citation slip for text) ÁBpˣ 313
þolde
ÁBpˣ 313- (see citation slip for text) ÁBpˣ 1102
- (see citation slip for text) ÁBpˣ 14410
- (see citation slip for text) ÁBpˣ 1546
þolad
ÁBpˣ 1546- (see citation slip for text) DN II (*1309›DonVar 1ˣ) 8434
- (see citation slip for text) DN VIII (*1328›apogrˣ) 10325
⸢þylde [var. þolði Ebˣ 7728]
Eb447(2003)ˣ 14815þolandi
EVíðDˣ 2117- (see citation slip for text) Flóamˣ 711
- (see citation slip for text) FlórKony 1618
- (see citation slip for text) FriðAˣ 916
þola
~ lat.etenim uniuersi qui sustinent te non confunentur
2429 (Vulg Psalm 24,3) GlossPsalt 2528þolad
~ lat.ad te sustinui tota die
264 (Vulg Psalm 24,5) GlossPsalt 274þolad
~ lat.quia sustinui te
283 (Vulg Psalm 24,21) GlossPsalt 294- (see citation slip for text) Hkrᴵˣ 4087
þola ⸢honum ólǫg, ef hann bryti landz-rétt á þeim [var. at hann bryti ꜳ þeim log ok landz rett HÍ 87]
Hkrᴵᴵᴵˣ 13411- (see citation slip for text) Hkrᴵᴵᴵˣ 40826
- (see citation slip for text) Hrólfˣ 5113
þola
Hrólfˣ 5113höggvandi svá at hverr hefir bana er fyrir verðr, þar til at sverðit þolir eigi ok stökkr sundr undir hjöltunum
KlmBˣ 26227- (see citation slip for text) Knýtl1741ˣ 10622
- (see citation slip for text) Knýtl1741ˣ 12315
sakir þess at byskupinn matti eigi auduelliga gera honum hardindi edr nockud valld sakir rikdoms hans gofugra frænda, þoldi hann þenna klerk med mikilli reidi
MarD634ˣ 77618þoldi Kristr, at einn af hans brædrum risi vpp i mot honum med ofund
MarD634ˣ 88417Huern tima er hann heyrdi reidardunur, matti hann varla þola ok ottadizt suo, at nærr skildizt hans ond wid hann
MarD634ˣ 88423af drepi þessa tuifalldz krankleika, er þu hefir þolt
~ lat.quam sustines
SpecH 262a6 (VII 109) MarD634ˣ 88630at iordin hefdi eigi þolt at bera suo syndugan mann
MarD635ˣ 67726Hann hafdi i fyrstu, ... þolt nockurar lettbærar pinur sakir ymisligrar sinnar vanræktar
MarD635ˣ 80820brigsli ofrioleiksins, sem hon hafdi leingi þolt, var nu af þuegit
MarD635ˣ 97817sem hun hefdi alldri þolt þa illu sott
MarD635ˣ 10302- (see citation slip for text) Rémˣ 697
Þa riðr þar aat Havskvlldr Gvnnars son. Ivarr mælti: hvi riðr þv ‹hér Hǫskuldr› i glett við oss? þviat * vsynt er, ‹hversu vér þolum þér› þat emend. Stu 33615: BLAdd 11127 “IIp”
emend. StuᴵK 33615: BLAdd 11127ˣ “IIp”Ok þessa naut Þorgils jafnan síðan hjá konungi, svá at hann þoldi honum betr en flestum ǫðrum jafnar tilgerðir
StuᴵᴵR11127ˣ 1458Þórðr kvez þat ætla, at þeir mundi flestir með honum vera, at svá mundu þola dauða sinn, at hvártki mundi honum né þeim skǫmm í því
StuᴵᴵR11127ˣ 1628þola
Vápnfˣ 4713- (see citation slip for text) ÆvMið¹⁹ˣ 371
● þola hart
I þessi ferd þoldi hann sva hart, at hellt við bein-brot, at þvi er menn hvgðv
StuᴵK 33221þolat
NornÓT 354- (see citation slip for text) Æv696³ 20612
● þola kyrr
eigi þui helldr þolir hann viðr. stokkr vpp a hest sinn
HákHárA(2009) 281rann svo reiðin um allan likama hans, at varla þoldi hann kyrr
Agat² 112- (see citation slip for text) ÁlaFl 11422
- (see citation slip for text) Bós 4619
- (see citation slip for text) Gr 2528
þolde
ErasReyk 13223
● þola staðar
● ‖ præs. part.: þolandi
- (see citation slip for text) JKr 34725
þo᷎landí
~ lat.(et) bene placientes erunt
1684 (Vulg Psalm 91,15) GlossPsalt 1694þo᷎lundum
~ lat.Faciens (misericordias misericordias) dominus et iudicium omnibus iniuriam pacientibus
18822 (Vulg Psalm 102,6) GlossPsalt 18918þessi hlutr er abotanum med ongum kosti þolandi
MarD634ˣ 81929
● ‖ præs. part.: er þolanda
er nv oc set hvers ver þicciom verþir. oc er þat þolanda en hitt er meira er hneisvliga er svarat konvngs ørendi
SveinkaMork 30917- (see citation slip for text) ÁKr 2512
hans illzka ok vdꜳð hefir sva miok gengit or dæmum at með engu moti er þolanda
ÓTᴵ 2342- (see citation slip for text) Vatnˣ 7621
B. þola + præp./adv.
inni: þola inni
með: þola með
[e-m] [e-t]
til: þola til
[!] [e-t]
- (see citation slip for text) Þiðrᴵ 5631
sa er hann veit hvert erfidi hann hefir til þolt af blautu barnsbeini
VP 51519
● þola hart til [!]
uppi: þola uppi
við: þola við
[e-t/e-n / e-u]
- (see citation slip for text) HG 3234
þolum ⸢wið vora vndermenn [var. vorum vndir [monnum] AM 173 d C 2 4° “173”]
StatJón 17932O᷎ngu moti ma ek her vid þola þinu lofligu litillæti
VP 5252
yfir: þola yfir
[!]
C. þolask
[e-m] [af e-m]
Ma þer þetta meðr engo mota þolaz
Thom¹ 24619þér þolist á öngan veg at færa þinn háls undan okinu
GBpD 394- (see citation slip for text) StatEi² 53718
- (see citation slip for text) StatPáll³ 75525
- (see citation slip for text) Kjaln 115
þolazt
Theol AM 672 4°¹ 77v16- (see citation slip for text) Harð 16620
því þolðiz þeirra smán engan veg úpínd
Æv²²624 7928- (see citation slip for text) ÁBpˣ 986
- (see citation slip for text) DN VII (*1323›DonVar 1ˣ) 11811
því at æ kemr upp um síðir, hvat sem maðr gerir gott eðr ilt, þó at nökkura stund þolist
KlmBˣ 6110
Form.: (103); þola (55); þolt (18); þoldi (9); þolir (8); þollde (7); þolat (6); þolde (5); þolad (5); þolum (3); þoldu (3); þyldi (3); þolldo (2); þolða (2); þolði (2); þolist (2); þoler (2); þoltt (2); þollt (2); þolandi (2); þolanda (2); lætr (1); þolþi (1); þolddo (1); þolldí (1); þylde (1); ðola (1); þo᷎lundum (1); þoli (1); þolþe (1); þo᷎landí (1); þollda (1); þollddo (1); þollder (1); þolazt (1); þolðo (1); þolldu (1); þœlði (1); þolðiz (1); þolir (1); þolaz (1);
Gloss.: EJ; ClV item þolandi; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 item þolandi; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP; Med; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;
Litt.: Veturliði Óskarsson 1994-1995 [ÍMAM 16-17] 152; Veturliði Óskarsson 1994-1995 [ÍMAM 16-17] 152 & passim
Genre. (expected): religious works [rel]: 98 (70); family sagas [isl]: 40 (32); romances [rom]: 32 (27); historical works [his]: 30 (45); contemporary sagas [bis]: 24 (19); legendary sagas [fas]: 13 (11); legal works [jur]: 10 (25); learned works [div]: 7 (8); þættir [tot]: 5 (6); charters [dip]: 4 (20); unclassified [ ]: 0 (1);
ÞH (strukt.) — June 2010
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net