2undr sb. n. [-s; -]
(cf. undr sb. m.) 1undr sb. m. [2] 2undr sb. n. [139]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
hvad der vækker forundring, forunderlig handling/hændelse/ting/skabning, ngt overnaturligt/uhørt, under, varsel, plage, ulykke
●●● guþ faþer ... réþ hiálp róþ heimenom ... í tǫcnom meþ méinom oc uɴdrom
~ lat.prodigiis
PaulDHom 11689 ●HómÍsl⁶²(1993) 102r25●●● sén voro ogorlig undr i lofti
~ lat.terribilia in caelo signa
Dialᴵᴵ 4303 GregDialA 1234Hvað þegna er sia enn orþføri maþr, er oss boþar ny unndr?
~ lat.Novorum daemoniorum videtur adnuntiator esse
Vulg Act 17,18 Páll¹ 22121Hinir segia nu með hræzlu huerir þeir ero oc huat þeir villdu. eða huerio undri þeir voro orðnir
ÓTOdd 13520●●● Þessi ero tio undr þꜹ er vrþv a egipta landi
UndrEg 1229Nu með þvi at ver havum þa gaman rœðo upp hafða. at rœt um unðr þou er a islande ero eða i islanz hafum. þa luccum ver henne með þvi at ver hœyrim minning þeira lutta er i grœna lanz havum ero
KgsFrgβ 13522●●● sa vonndr er moyses. gerðe hin mesto vndr með. oc iartteignir
Menota: 83rb20 BarlA 15715varð þa brestr sva mikill at ollom þotti undr at
ÓH 35210verþr oꜱ þat mest scemþ oc svivirþa er viþ hofom verit staddir þeɴa at bvrþ meþ slicom vɴɴdrvm seᴍ orþit hefir
Jvs291 5422er tv nv fvgl velent morg vndr gerir þv af þer
Þiðrᴵ 1291ok berr þu þat fram segir hann er ecki er i nema bloð eitt. ok undr er þv ser eigi mismiði a þvi
Heið 8226ok ætla ek ei þvi uerr at þav undr beri firir þik at þv ser bratt i heliv. ok vist mvn þetta þin furða vera
Heið 8229horfðv her nv aller a et mikla skipit. ok þotti vndr hve lo᷎ng sv stvnd var aðr þeir sa skvtt stafninn
ÓTOddS 20424●●● sva margar cracur varo a konungs-scipinu at hvert reip var þakit. oc eigi hofþu menn sett fyʀi slic undr
Sv 936eige er undr, at sva gange
Thom¹ 7526Ok uttan undr er þat, eþa huerr man eige ... viðr komaz, er hann heyrer sliks mannz ... rœðu lesna
Thom¹ 1404Loðin svarar sva sagða ek * herra at mer þotti þetta nv engi vndr
Hem544 4222þa mællti konvngr þicki þer Tosti þetta nockor vndr. Tosti segir hefþi fyri merkan mann borið þa væri þetta nybreytni
Hem544 437●●● hann var miok fiolkvnigr ok gerði morg skripi ok vndr
TrójHb 54sagði nu konungi undrin þau er þeir ho᷎fðu seð
Jvs7 425(i besværgelsesformular) / Verði þoka / ok verði skrípi / ok undr ǫllum þeim, / er eptir þér sœkja /
NjR 383eggjuðu margir á, at enn skyldi við leita um atreiðna, ok var þat gǫrt, ok urðu þeim þegar in sǫmu undr
NjR 3817urðu þeim þegar in sǫmu undr
NjR 3817Undr þótti mér, er bróðir þinn vildi eigi taka af þér þetta starf
NjR1908 1137●●● Hver vndr ero vorðin folki þesso er sva syrgir sarliga
StjC 44620þat var eit vndr a Egiptalandi at vavtn oll vrdv at blodi
VerA 255Inn þriði (steinn) fór svá mikill, at þeim þótti undr at, ok af þeim fengu þeir mikit áfall
ǪrvS 4312huat vndra varþ þeꜱ. er þetta gorþisc af
Ridd623 318Þa mælti Gangleri: Vndr mikit, er þvilikr hꜹfþingi sem Freyr er vildi gefa sverþ, sva at hann atti eigi aɴat iafngott
SnE 4123●●● en þat þotti asvnvm mikit vndr, hversv stór biorg sa hestr dro, ok halfv meira þrekvirki g[er]þi hestriɴ en smiþriɴ
SnE 461En er þv drakt af horninv ok þotti þer seint liþa, en þat veit trva min, at þa varð þat vndr, er ec mvnda eigi trva, at vera mætti
SnE 602en hitt var ok mikit vndr vm fangit, ‹er þv stott sva lengi við ok felt eigi meirr en a kne oðrvm fæti›, er þv fekz við Elli
SnE 6012er þat vndr er þer latið honum huetuetna hlyða
EgM(2001) 248heimamonnum þotti mikit vndr er þeir hofðu framm komiz ok sogðu at þar væri engum manni fært
EgM(2001) 13616ecki er slikt bót annars ok mikit vndr at hraustr maðr vill slikt gera
Hallfr 1025Nu haf þu sannar sogur af þeim ella munu yðr [verð]a [h]uer vnd[r]
Hallfr 1299Undr þótti mér, er bróðir þinn vildi eigi taka af þér þetta starf
NjM 1285sagði hann honum ǫll undr þau, er fyrir hann hafði borit
NjM 44711o᷎ngum manni munda ek trua. þott mer segdi. at þar væri sva mikil undr
~ lat.prodigia
Epistola 113 AlexBr226 15614spurda ek ef þeir vissi nockur vndr i þeiri bygd
AlexBr226 16335●●● i þvi vatni varu morg þau undr er ek vil ecki af segia
~ lat.portenta
Epistola 576 AlexBr226 16612Vndr er hui allt folk vill sialfkrafa tapaz
Rómv226(2010) 2515●●● þeir sa ok mikinn fiolda daudra manna ganga um herbudír alla nattína ... med allzkynꜱ skrímslum ok undrum. ok v hreíníndum. þeim sem ero i heluítí
Rómv226(2010) 3401Í þeim stað varð svá mikit undr, at einn ormr með xij lykkjum flotnaði upp ór sjánum
GBpD 1299þotti avllvm monnum mikil vndr, er *honum kom í hug at kveða⸣ slict vpp
StuᴵK 11516Vndr at Fróð á
AnnSk 1796Syndiz einn undarligr lutr austr j Lagar flioti ok Fliotzdals heraði. ok vita menn at kvikt var ... hvarki hefir sétz a þvi ho᷎fuð ne sporðr. ok þvi vita menn eigi hvat vndra þat var
AnnSk 21127er þeir gengu til lækiar þess er þar var hia skalanum þa var hann (ɔ: lǿkrinn) sva fullr af fiskum. at menn þottuz eigi slik vndr sieth hafa
ÓTᴵ 2779Biorn kvað með vndrum hans hag fram flytiaz
ÞorvTÓT 9611Vndrvm þessvm fylgdi odoɴ mikill ok fyla
GBpB(2018) 20410er þess hattar undr ok skyrsilig skepna eigi moti sealfri natturunni uordin. utan moti þeirri natturu sem oss er kunnig
Stj¹ 7930●●● medr ollum þeim minum undrum ok dasamligum lutum. sem ...
~ lat.in cunctis mirabilibus meis
Vulg Exod 3,20 Stj¹ 2605●●● Elldz vpp kuoma j Hecklo felli med suo micklum undrum at dunor ok bresti hæyrdi vm allt land tok af tuo bæi
AnnL 2843æingi mundi slikt vndr sem þar giorduzst af. vatnagangr ok skridu foll
AnnL 28413her er j borgini uordin mikil skyssi ok undr med huerium galldri eda atburd sem þat er til komit
DínDr 4023beʀ fyrir mart ohreint i svefni ok margskyns undr
Lap²194 7911Þar urdu undr þau þa er hann uar þar med lid sitt at j dike þui er um uar gert borgina kom upp finngalkn mikit ok quat þetta
Styrb 712Karlamagnus ... bad oss eigi drepa Ful kong. er enn er utekinn. Olifer suarar. Vndrum verdi sa ... er hann hirder ef na ma honum
KlmA1980 977Skamsamlig bœn er sú at biðja mik konu minnar, ok þat veit ek víst, ef annarr hefði slíkt undr mælt, at ek skylda skjótt hann af lífi taka
KlmA 4134en þu neyt velldis þins i gegn honum, ef þu ser hann (ɔ: Símon galdramann) nokkur ⸢odømi [var. undr AM 235 fol “C”] gera
var. Pétr²Aˣ 19425: AM 235 fol “C”þér hafit nú sigrazt af öllum undrum ok sjónhverfingum er svá leingi hafa verit í þessi hall
ValvA 647ek lá í nótt í *rekkju þess hins mikla undrs, er ek hygg at hvergi finnist annat slíkt
ValvA 6727Ef þu att eingan fedr ne mędr, af hveriu undre ertu þa alinn?
Vǫls 4220þetta it auma undur
~ lat.misera bestia
7726 Dugg681a 776●●● huat heiter þetta it mikla undr
~ lat.illud monstrum
7728 Dugg681a 778vard hliȯmurenn so mikill at vndr þotti j
Adon 1326*giorde sidan morg undr med diofiligum krapti
KirjA 4415Þeir girntuzt at sia þetta undr
~ lat.prodigium
HelChron 101515 MarE 64915hann ꜳt sinn faudurbana. Nu æpttu menn vpp og þottuztt alldri slik undr heyrtt hafa
SneglFlat 42128Maurg undr munu þier verda
~ lat.signa atque prodigia
Vulg Deut 28,46 Stj² 34513i ollum taknum ok undrum
Stj² 3491mikil undur þicke mier þat Halfdan er þu kenner eigi sialfan þic
SigÞǫgl 12117tok drecinn ath blasa eitre med miklum vnndrum j allar ættir
SigÞǫgl 1435þꜳ tok drecinn ath blasa eitre med miklum vnndrum j allar ættir
SigÞǫgl 1435hugsande marga hluti um sællijue sitt og þesse vnndur er nu gerduzt j hennar rade
SigÞǫgl 2054þikiumst eg oflijtils spurt hafa wm jʀland. jsland. edur Grænland. og vndur þau er þar eru annat huort vm vndarliga ellda edur fáheyrd votn edur vm kyn fiska
KgsE 1312og er menn litu a þetta undur. syndist monnum sem ho᷎ggormr Aron gleypti alla vondu þeira galldramanna
Stj12 vii36lat þier þetta ecki at vndrvm þykia
ChrisReyk 28513og bidr brodr sinn fyrer gvdz skylld at mæla ecki slik vnndr
GregBpReyk 234fader seiger hann. mikil undur. hier er kominn Hemingur brodur minn
Hem1010 2815●●● Vnndr i Kononga hello
AnnResˣ 2017A morgun snemma munu blotbyskupar bunir vera at blota, ok mun ek þar koma at sia undr þau, er þu segir
~ lat.hoc factum mirabile
PassBarth 14017 Barth¹ˣ 74828●●● komu saman lærder og leiker. og tauludu þar um þau undur. odæmi og ognaner. sem þa yfer geingu af elldsgangi
DI VI (*1477›apogrˣ) 10437af þessum undrum þreifst fienadr ecki uid. enn þo var sniolaus jo᷎rd
DI VI (*1477›apogrˣ) 10439nu mæler þu miked vndur, er þau villt ockur baada dauda
DínDrˣ 1914eg heffe feinged eina fräbæra edur faheyrda sött, med so störu vndre, ad slijkt sä eg alldre fir
DínDrˣ 232●●● kiemur hinn þridia tijma gnijr so mikill med so störu vndre brake og brestumm, ad þeir hugdu ad aller mwrarner mundu hrapa og j sundur bresta
DínDrˣ 337Enn þa̋ er so var komed vndrum þeim, var þad eirn dag ad Kiartan for ... ad finna Snorra goda ... og leitade ra̋da vid hann huad til skyllde giora vndrum þeim er þar voru yfer komen
Eb447(2003)ˣ 2602vndur
~ lat.Venite et uidete opera domini: que posuit prodigia super terram
5416 (Vulg Psalm 45,9) GlossPsalt 5517vndur
~ lat.tamquam prodigium factus sum multis et tu adiutor fortis
10023 (Vulg Psalm 70,7) GlossPsalt 10121vndur
~ lat.Si posuit in egipto signa sua: et prodigia sua in campo taphneos
12625 (Vulg Psalm 77,43) GlossPsalt 12727undr ok argskap ok alla bleyði, en engi vissi þín þau orð, utan þú einn, ill vættr ok ǫrm
HeiðrHˣ 8318Mǫrg undr ǫnnur gerði Eysteinn konungr við Þrœndi
Hkrᴵˣ 18314undr mikit er þat, er vér fám aldri svefn eða ró í nótt fyrir ópi eða glammi
Hkrᴵᴵᴵˣ 16712og þiki mier vndur ad fiski kall einn fätækur skal hallda sueina þessa
Hrólfˣ 416þiki mier vndur ad fiski kall einn fätækur skal hallda sueina þessa
Hrólfˣ 416þa er undur, eff þu fær eckj fang a henne
Nitˣ 295þeir er gratit ho᷎fðu dauða hans, urðu þa hlioðir ok hræddir af undri þvi er orðit var
ThPost¹ˣ 71618undr stórt virdist þad mier, ad vísdoms brunnurin skapte þa hlute er gáfust Diöflenum sídar
ViðrLaug405ˣ 28845huǫ᷎riu þesse vndur sætte
ÞBpC⁴ 38514
‖ (propr. comp.) :
Her segir af fyrsta Egiptalandz vndre
cap.Annat Egiptalandz vndr
cap.Fimta Egiptalandz vndr
cap.enn þat svmra manna saugn at þessi þorgils kæmi til islanndz firir. frodar unndr vm svmarit
Eir557 47a12
● bregðr undrum við [!]
● undr ok/... eindǿmi/...
Nv vitom vér. hverr svicare þv ert. hever þv nv ipse sagt post þér. vɴdr oc endemi. þꜹ es engo (!) mego viþ iamɴasc
ClemCod645 5616Se þar undr oc endime
Niðrst¹ 611Jarlenn sprætr upp oc svor af ræiði mikilli. quað alldrigin slic undr ne æi‹n›dimi mællt hava veret við sic fẏrr. At hann skilldi lata sið sinn
ÓHLeg 5015Þótti öllum mönnum þetta undr ok fádæmi ok in mestu býsn
HG 6721spamenn sogdu at verda mundi undr ok odæ̋mí med borgar monnum
Rómv226(2010) 20118engi nótt er sú, er eigi dreymir mik undr ok údœmi
KlmA 3342eigi [munu þau undr] ok udæme uerda at þu rider [mik af] bake
Rém 17732●●● þeim þotti mikil undr ok fadæmi huat einn madur gat unnit
Rém 35824vnndr og odęmi kalla eg þath hue mikil ouizka umkringer vngs mannz briost. edur hue mikil dul mꜳ liggia ij huerium þorpara
Hect 10220þicki mier þat mest vnndur og odæme at hann skammazt sijn eigi sialfur
SigÞǫgl 12611er nú ei traust um, að hverr kenndi öðrum þessi fádæmi og undr, en enginn sér Jökul
Jǫkulˣ 5511aldri munu þau undr ok údæmi verða, at þér vinnið oss yfir
Rémˣ 17710
● gegnir undrum
Gør þat þo vitrliga, at eigi þicki mønnvm vndrvm gegna, ef sva skiotr rikdomr gengr a þik
MarS 2854ok a litille stundu felldu þeir C rid‹d›ara En Remund feller med sinu kra‹n›cdæmi *fleire ok stærre ok hærre suo at undrum gegnnde
Rém 10036med suo skiotum atburdum at þat gegner undrum
Rém 17030●●● j hennar fio᷎rbrotum uard suo mikill landz skialfte at undrum gegnde
SigrFr 8817vrdu þau tidindi uti j kirkiu gardinum er gegna þotti storum undrum at margra daudra manna grafir lukuz upp
ÆvMið³¹ 9523en bæde manord og avdæfe geingv fra Avennir konge favdr hans so þat þotti honvm sialfvm undrvm gegna þvi leingr og meir
BarlReyk 1254þeir seigia þar vered hafa hina mestu orostu, og hafe Gibbon felltt margt lid af drottningu og hanz menn so vndrum hafe giegnt
Gibbˣ 6820blés nú framan at Sörla svá miklu eitri, at undrum gegndi með svartri svælu
SǫrlaStˣ 4244sá hann þeir drápu svá liðit niðr, at undrum gegndi
SǫrlaStˣ 4468
● gera at undri
● gera sik at undri
Eysteinn melti. gǫr þic eigi at undri oc haf segl hvart er þu vill
ÞorvKrMork 20327hefir átt við ena gǫfgustu menn ok gørt þik at undri
Boll 30225ger þig æigi at undri ... ok ver æigi suo hræddr at o᷎ngri mann raun
Fær 13519
● gerask at undrum
● verða at undri/undrum
þa let Inpricivs *eina konv sina ok varð hann siþan allr at vndrvm. tok hann þa at þyþaz karla ok framþi við þa lostaseme
Bret 2475alldri fyʀ sa ek menn sua at undri verða
SvEirsp 34615er hann skylldi eigi ganga vt er hann villdi s‹p›yia en verða eigi at vndrum inni i dryckiustufunni
EgM(2001) 13724Enn er Þorðr varð þessa varr, þa bað hann þa eigi verða at undri ok flyia þegar barðagann
StuᴵᴵK 7222alldri fyrr saa ek sua alla menn at vndri verda sem her
SvFlat 61837haf ekci annarra manna bornn j þessi villo þo at þu verder sialfr at vndrum
MírmA(1997) 169●●● villtu ... verða svá at undri ok hafa hvers manns ámæli
Þórð² 1667
II. (poet.)
Form.: undr (42); vndr (22); undrum (12); vndur (8); undri (8); undur (7); vndrum (6); vndre (4); Vndr (3); vndrvm (3); vndra (3); unndr (3); vnndrum (2); Undr (2); vnndr (2); vnndur (2); undrs (1); Vndrvm (1); Vndrum (1); Vnndr (1); vndri (1); vɴɴdrvm (1); undre (1); vɴdr (1); undrin (1); unðr (1); uɴdrom (1); vnd▹r (1); undrvm (1); vndrom (1);
Comp.: heims- (2), hǫfuð- (1), rauða- (1), stór- (1)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb _; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;
Litt.: Bjorvand 1994 59; Kjartan G. Ottósson 1983 [StudIsl 42] 118; van Hamel 1934 [ANF 50] 222-224
Genre. (expected): religious works [rel]: 37 (37); romances [rom]: 31 (14); historical works [his]: 23 (24); family sagas [isl]: 17 (17); þættir [tot]: 12 (3); legendary sagas [fas]: 9 (6); learned works [div]: 7 (4); contemporary sagas [bis]: 5 (10); charters [dip]: 2 (11); legal works [jur]: 0 (13); unclassified [ ]: 0 (1);
ÞH (red.) — October 2014
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net