tjald sb. n. [-s; *-]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) vægtæppe, forhæng, omhæng
Fra þui er oc sact at Olafr konongr sat i hasæte sinu æinnhværn dag. Oc þormo‹ð›r sat a stole firir hanum. þa mællte konongrenn at hann skilldi ẏrkia um þat er skrivat var a tialldeno iamgiængt hanum. Skalldet læit til en þar var a markat hvar er Sigurðr va ormenn
●ÓHLeg 5818oc setti hann a bak tiallde þui er firir honom var tiælldat
~ lat.post cortinam
JDamBarl 6723 Menota: 46va14 BarlA 8414Hon let .iiii. konor taca bunat stofunnar oc bua sciott með tiolldum. oc um becci
ÓH 676Blikianda bav́l (heitir) ar⸢sali [var. -salr DG 11 “U”] hennar [var. + eða tialld DG 11 “U”]
var. SnE 357: DG 11 “U”Elivðnir heitir salr heɴar ... blikiand bavl ar salr heɴar eþa tialld
SnEU 1627let hann tialld vpp festa milli kalla ok k[v]enna i hverri þeiri kirkiv er hann hafði forrað
Bas 2910●●● Tialldit rifnaði i mvsterino
om forhænget i templet i Jerusalem, cf. velum templi scissum est in duas partes Vulg Matth 27,51 Mar667III xvii20Hér eru þó tjǫld, er ek hefi keypt til handa þér; þau skaltu þiggja
Glúm 4814bondi la i lokhuilu. en Hallfreðr i annaʀi. hann grunar Biorn ok stoð vpp vndir tialldit
Hallfr 871●●● hann ... berr reykelsi i Sancta sanctorum, þat er i þann hlut mustarisins, sem tialldit, þat sem um þvert husit var fest, greindi fra hinum ytra hlut herbergis
JBapt²A 85227var þat (eldhús) svá vel smíðat, at þá þótti miklu skrautligra, er eigi váru tjǫldin uppi
Laxd 992ok tialld i midíu musterínu
cf. Vulg 1Mach 4,51~ lat.appenderunt vela
2931 Gyð(1995) 299hann ... stoð undir tiallde i stufunne. Prest-Ioan sa, at gre᷎nt kyrtils blað kom undan tialldino
StuᴵᴵK 21219fell einn litill lækr vm þver‹an› skalann ... tialldat var vm þueran skalann i milli þeira þar sem lækriɴ var. skylldi biskup vera fram i skalann með kristna menn. en heiðingiar fyrir innan tialldit
ÞorvVÓTᴵ 2891en er hann kom a þing ok bud hans uar tiolldut þa let hann tiallda undir suortum tiolldum innan af til þess at þa væri sidr skirdræfth en adr
FærFlatᴵᴵ 24635●●● þat var markat a tialldinu at Sigurdr vann at Fafni
ÓH1005 69033Þat var einn dag um iolin, at menn hugdu at tiolldum. Þa mællti iarl vid Odda hinn litla: gerdu visu um athofn þess mannz, er þar er ꜳ tialldinu
Orkn 22213wr landnordrs ætt lidr eitt tialld hardla glæsiligt. a hueriu hann (ɔ: konungsson) sa einn kong sitianda a einu huitu ersi ... lidr þetta tialld nidr yfer þratt nefnda vollu
Vikt 69wr landnordrs ætt lidr eitt tialld hardla glæsiligt. a hueriu hann sa einn kong sitianda a einu huitu ersi
Vikt 69tialld um kor
DI V (1467) 49316Haukull er suo er sem tialld se vm vtan vm aunnur messo klædi iarteígner ꜳst er æzt er mannkosta
Mess²625 4032[þa skal] ofan falla tialld þad er upp var fest fyrir saung husi
Theol266 675Tiu tiolld skaltu gera ofin af bisso
~ lat.decem cortinas
Vulg Exod 26,1 Stj² 30639tio᷎lld vm alla kirkiu
DI V (1469: AM 257 I) 55622er hann kemr ꜳ Hol þꜳ eru þau Gisli ok Audr buin at lata upp ⸢tiolldin [var. refílín GíslFrg 4016]
Gísl 2420xv alna tialld miog gamallt. roted og bætt
DI VIII ([1508]: AM 267 I) 2669Tiolld vm kyrkiu. sotdript. steintialld
DI II (*1318-c1400›Bps B III 3ˣ) 47222tiolld vmhverfis skala oc vm iiij. sængur
DI II (*1340›AM 263ˣ) 73722tiolld vonnd vmm kirkiu
DI III (*[1352]›Bps A II 1ˣ) 6920●●● Steintiolld forn hid efra vmm kirkiu. ferskeptta oc forn tiolld hid nedra
DI IV (*1397›AM 260ˣ) 10425●●● vij alna langtt tialld med duki
DI VI (*[1477]›AM 263ˣ) 12623pallklædi gamallt oc tialld gamallt
DI VII (*[1491-1518]›Bps A II 1ˣ) 6732item 2 Tiölld málud útlendsk
DI VII (*[1491-1518]›Lbs 108ˣ) 8214Hun liet Tialld eitt hannga fyrer sier. til þess er hun sæe eigi þa menn er J husid geingi
JBpC(2003)ˣ 1395leiddi Basin hann til huilu Renfræis ok let hann standa millum þils ok tialldz
KlmB1980ˣ 61hann hefir tialldinu lypt
MarD635ˣ 105217hann liet Atla prest skrifara, penta alltt riaffrid jnnann j stoplinum og suo biorinn, og tiallda allann hid nedra þrennum tiolldum
PBpˣ 4167Nú var gengit með logum um ǫll hús ok leitat manna. Fundu þeir Valgarð í skálanum undir tjaldi
StuᴵᴵR11127ˣ 1834
2) telt, teltdug, teltudstyr, overdække på tingbod
En við tiallda (!) liggia .iii. aurar
FrostII 50628fot sín oc tiolld oc mat eigv þeir at hafa
GrgKonᴵ 2725Þingheyiendr scolo koma eɴ .v. dag vikv til þings. oc fara til bvþar meþ þeim goþa er þeir erv i þingi meþ. oc scal hverr þeirra hafa tialld. vm þvera bvð
GrgKonᴵ 443Matar a hann oc at queþia hann oc tialldz oc buðar rums oc þeirrar reiþo sem hann þarf a þingi at hafa
GrgKonᴵᴵ 20110tialld eitt scal gøra af goþo pelli fra oðrom tiolldvm stvnd þa abrꜹt. oc veþrvitar scolo þar af vpp meþ gylldom stongom
Mork 7310þeir aki hafa tiolld á laɴdi oc vɢa þa ecki at ser
Jvs291 3826ok voro .lx. manna eptir ok giorðo tialld. ok sato of hrið
Heið 9614Vapn ok herklæþi skal keɴa til orrosto ok til Oþins ok valmeyia ok herkonvnga, kalla ... skiold tiald
SnE 14921ek þikiz sia tialld i fiallit vpp eða ella steín grán. ok hygg ek þo tialld vera
Dpl 1729Kormákr sat útar við dyrr í tjaldinu og drakk tvímenning á Steingerði
Korm 2956Ekki sagði Kjartan fǫður sínum, hversu af stóðsk um ferð þessa ... Kjartan hafði með sér tjǫld ok vistir
Laxd 17911heyra þeir til tjaldsins sárliga rödd
GBpD 3217Oc einn aptan, er þeir satv yfir mat-borþi, spretir tialld-scorum sa maðr, er Asmundr het ... oc vard þetta a munni, er hann sa ut: hviss piss! af tiollðin! vpp menninir hartt oc titt! boþar erv allt fyrir, rinndi borðunum oc hirti ecci vm matinn!
StuᴵK 1362Ferr biskup þa norðr i syslv sina oc syngr messor i tiolldvm, enn eigi i kirkiom, meðan eigi var hofud-kirkian ręinsvþ
StuᴵK 2918Eymundr konungr ok aller Nordmenn hofdu æinir ser tiolld ok satu sva fiorar nætr kyrrir
cf.er þeir hittuzst uar þar skogr mikill vid modu æina ok settu sinar tialldbudir huorir suo at áin uar j mille
12229-31 Eym 12232kómu heiðingjar á þá úvara ok tóku þá undir ⸢tjöldum [var. skjöldum AM 180 d folˣ “B”, etc.]
KlmA 38228uil. ek fa. ydr tiolld. ok uidu ok .xxx. manna uist
Ljósv162 5918ho᷎fdu rodrarskip ok lꜳgu wit Augualldznes ok ho᷎fdu tialld ꜳ landi
Bǫgl81 26517sat kongr j tialldi sinu a skoginum
VSj 63ridr hann til hans. og lypter vpp tialldinv af vagninum og fagnadi honum
cf.er Justinus settur j vagn einn. og er tialldat vm
13311 MírmB(1997) 13316for hann til Bretlanz [var. + og lata þar sin tiaulld á land AM 589 b 4° “B”]
var. Sams 1710: AM 589 b 4° “B”marger urdu vnder tiolldum ath bva eda berum himne
Thom²y 49433Herra Runolfur abote af Vere, reyd þa til Seylu og hafde med sier bein Odds j lytille kistu odrumeigenn a heste, enn tialld þeirra odru meigenn
ÁBpˣ 6510svo oc hafdi minn fadir þar stvndvm stortt hvs en stvndvm tialld þa han liet slaa þetta einge oc fann einginn at
DI VIII (*1512›AM 238ˣ) 41012Eg þickiunst siá tialld i fialled upp, ella stein gráann
DplFljˣ 12827við tiölld liggia .iij. aurar
Frostˣ 20130tjaldandi einu tjaldi í mǫrkinni, ǫllu gullsaumuðu
Rémˣ 16510Þá stigu þeir á bak ok riðu milli tjalda ok sjáfarins, ok svá á bak liði Guðmundar ... en Kálfr skeldi sverðskálpi á skjǫld sinn ok skirpti *við, er þeir riðu í burt
StuᴵR440ˣ 2135Þeir kómu í víkina, svá at hinir sváfu í tjǫldum. Hjuggu þeir á þá tjaldit, þat er þeim var nær
StuᴵR8ˣ 4839Eyjarengi heitir þat, er bezt er með Hofslandi; þar áttu verkmenn Þorsteins tjald á sumrum
Vatnˣ 7211
● bregða tjǫldum
Nv verþa a verk a alþingi at þing lavsnum. þa er menn bregða tiölldum sinom
GrgStað 35318runnu þeir til ok toku likit ok baru til skips sins. brugdu þegar tiolldum ok hæimtuzst fra landi
ÓHFlat 25916Brugdu þeir nu tiolldum ok leggia samann skipum sijnum
Svarfd(1966)ˣ 934
● reisa tjald
er hlaðet var seglvnvm søkia þeir skꜹrvliga a landit ok skiott ok reisa þegar tiolld
ÓTOddS 4629Oc nv ferr hann inn a Grvnð með lið sitt oc reisti þar tiollð i tvnni, oc satv fyrir til-fongvm ollvm, þaðan fra er þeir Guðmundr komv
StuᴵK 2173Þa var tialld ręist vtan kirkio-garz, oc þar messor svngnar
StuᴵK 28920
● skjóta tjaldi [fram af e-u / yfir e-n]
Riða vt a fellit ok koma vnder einn steín mikinn ... Stiga af baki ok skiota tialldi af ⸢steininum [var. hǫmrunum AM 510 4° “B”] framm
Finnb 192Var þar skotit tjaldi yfir Bjǫrn, því at hann þótti eigi fœrandi í brott
BjH488ˣ 12124
● slá tjaldi
Konungr bað ⸢þá slá þar tjöldum sínum [var. sijna menn setia herbudir AM 152 fol] ok búaz um
HG 2227En þegar þeir váru landfastir, slógu þeir tjǫldum
EgÁsm 809Þar ꜳ milli steinanna slo eg ‹ti›alldi
Fljˣ 763
3) (om dug som dækker over helgenstatue/krucifiks ɔ:) (faste)dug
cf. dúkr sb. m. def. 8
jons lẏkneski og tialld yfer
DI II (*1318-c1400›Bps B III 3ˣ) 48018lidr þat sama tialld, sem adr huldi likneskit, vpp i lopt
cf.til heidrs vorri frv er fyrr sogd likneskia huld dagliga med silkiduk
107519-21 MarD635ˣ 107523
4) (på skib) sejldug, presenning
●●● Sv er hin þriðia fartækia. er maðr ber tiolld sit (sic) a scip ut oc tialdar með
Bjark 7214Nu scolo bꝍndr gera tva manaðar mate hvárs til homlo. oc tialld. oc ár
Gulᴵ 9833lagþi scipin í ana Nið. oc byɢia a scipom vndir tioldom
Þing¹Mork 37529ok þegar let byskvp fara tiolldin af sinv scipi
BǫglFrg4b 522tialld stoð imilli þeira. Askell hio hart oc com sverþit i tialld-stuþilinn
Sv 1699þau (ɔ: langskipin) voro með tuennum haborum milli austruma enar æfri ararnar voro .xx. alna langar tialldit þyrftti yfir halfþrítugt
BǫglEirsp 4574Siþan let hann blasa oc ⸢foro tiǫlld af scipvm hans [var. suípta tiølldum Holm perg 4 4° “St 4”, etc.] oc toco þeir til ara
var. ÓH 4898: Holm perg 4 4° “St 4”Sægl oc akkeri baat oc ræiða allan. tiolld oc allt þat sem til skips hꝍyrir
Bl 20013þar flaut firer landi dreki sa er Þorolfr hafði gera latið með tiolldum ok ollum reiða
EgM(2001) 165Siðan feck hann Þorgisli roðrar skutu eina ok þar með reiða allan. sua tiolld ok vister ok allt þat er þeir þurftu til ferðar sinnar
EgM(2001) 2528bað hann menn sina ganga it ytra með borðum ok hoggua tiolldin or klofum
EgM(2001) 3927þa kom Egill þar ok geck firer vtan tiolldin. hio hann i sundr festar þær er a vtborða voro
EgM(2001) 5810tialldat var yfir lyptinguna. gekk konungr þar til ok lypti upp tialldinu
ÓTᴵ 1764þa kom regn mikit ok toko þeir ser vatn ꜳ tiolldum
ÓTᴵ 2628ferr þar firir dreke ok suort tiolld yfir
HHábr 58016þegar er þeir komu a skip sin kostudu þeir tiolldum af ser ok slogu festum sinum
ÓHFlat 25810Nv skulum ver taka tiolld af skipe vóru þegar i stad og róa framm vm nesid
Krók 3921baru þeir tio᷎lld af skipum
Vilm 1729Sáu þeir þar átján skip ok öll stór, tjölduð svörtum tjöldum
ÞorstVík 39724Vier skulum nv ⸢færa [var. lata fara WolfAug 9 10 4°] tiolld af skipum vorum
Eg28(2001)ˣ 10218let Harekr ofan læggia sægl oc viðuna. oc let taca tiolld gra oc breiða a skipet stafna milli
FskBˣ 16714Þorleifr gaf honum skútu xv.-sessu með ǫllum reiða, tjǫldum ok vistum
Hkrᴵˣ 28918er þad var tilbuit kom regn mikit ok toku þeir þa vatn af tiolldum
LdnHb105ˣ 721kom regn mikit. ok toku þeir þa vatn ꜳ tiolldum
LdnStˣ 13232
● láta tjǫld [af sér/e-u]
Lati af tioldin af sciponom sem tiþast. oc taci norþr meþ roþri
Mork 16613voro latin tiolld af skiponom ok reyro þegar svðr eftir svndom
HákFris 42132þa lata þeir þegar af ser tiolldin
cf.var þat eitt kuelld, er menn bjugguz til suefns á skipum
1542-3 EgM(2001) 762voru latinn tiolld af skipum, ok reri þegar sudr eptir sundinu
Hák81 35216
● reka tjǫld [af sér]
let Ꜹnundr konungr blasa herblástr raco menn þa tiǫlld af ser
ÓH 43417þeir Pall racu af ser tiolldin
Sv 539Gongum ut a scip. recum af os tiolldin. oc roum ut or þeꜱom þaular-vagi
Sv 5614Magnus konungr bað sina menn reca af ser tiolldin sem harðast oc snuaz til ferþar
Sv 927⸢*ok reki menn af sér tjǫldin ok búisk við sem hvatligast [GKS 2870 4° “Z”, etc.; non emend. síðan skipuðu þeir til] á hverju skipi
emend. NjR 1717: GKS 2870 4° “Z”raku þeir af ser tiolldin ok sigldi til motz við konvng
HákFris 51137Dreif nv alt folk til skipanna ok raku af ser tio᷎lldin
ÓTᴵᴵ 2574þa reka þeir af ser tiolldin ok buazst sem akafligazst
ÓHFlat 25918raku þeir af ser tiolldinn ok sigldu inn eptir konginum sem skiotaz
Hák81 5501hlupu menn þa upp skyndiliga og klæddust og Raku af tjǫlldinn
Hák304ˣ 20118
II. (cogn.)
Form.: tialld (27); tiolld (20); tiolldum (12); tiolldin (10); tialldit (4); tialldinu (4); tjöldum (3); tjǫldum (3); tjaldi (3); tjǫld (3); tio᷎lld (2); tjǫldin (2); tialldz (2); tiallde (2); tialldi (2); tiölldum (1); Tiolld (1); tiollðin (1); tiaulld (1); tjaldinu (1); tiolldinn (1); tio᷎lldin (1); tiölld (1); tiollð (1); tiølldum (1); Tiölld (1); tjalda (1); tiolldvm (1); tjald (1); tioldin (1); Tialld (1); tiald (1); tiallds (1); tjaldsins (1); tialldi (1); tialldinv (1); tialldeno (1); Tialldit (1); tiǫlld (1); tjǫlldinn (1); tiallda (1); tioldom (1);
Comp.: bjór- (2), bríkar- (4), fer·skeftu- (1), for- (14), fyrir- (1), fǫstu- (9), hár- (1), hengi- (1), himin- (1), hrauk- (2), hvílu- (1), kirkju- (4), knapp- (1), konungs- (1), kór- (2), land- (65), lang- (13), lektara- (1), lín- (2), lyftingar- (2), musteris- (2), postula- (1), pǫstu- (1), refil- (1), rekkju- (1), silki- (10), sprang- (1), stafn- (1), stein- (14), stofu- (3), svefn- (1), sǽttar- (1), sǫng·hús(s)- (4), undir- (7)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer; Anm _; Bin; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _; ; LMNL
Litt.: Bek-Pedersen 2009 [VMS 5] 34; Elsa E. Guðjónsson 1997 85; Falk 1912 10ff.; Falk 1916 [MM 1916] 23; Falk 1919 201, 209, 214; Franzén 1957 [KLNM 2] 76f.; Guðbjörg Kristjánsdóttir 2000 171, 194; Kjellberg 1997 91; Kristján Eldjárn 1977 [Fornl 1976] 123ff; Lundahl 1940 [ANF 55] 87; Páll Vídalín 1854 534; Sayers 1997 405; Sayers 2006 [SS 78] 118; Wallem 1910 26, 32; Weinmann 1994 341
Genre. (expected): historical works [his]: 33 (21); family sagas [isl]: 26 (14); charters [dip]: 14 (9); religious works [rel]: 13 (32); contemporary sagas [bis]: 12 (9); legal works [jur]: 9 (11); romances [rom]: 9 (12); þættir [tot]: 4 (3); learned works [div]: 3 (4); legendary sagas [fas]: 3 (5); unclassified [ ]: 0 (0);
SB (red.) — April 2014
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
tími - tjalga
...