2sár sb. n. [-s; -]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) sår ⫽ wound
lǽcner váʀ es almattegr. oc sva es haɴ vanr at grǿþa sꜵr ór at hann létr eige øʀen á sea epter
●HómÍsl⁶¹(1993) 101r3oc þa scal miɴasc dauþa drótteɴs várs. oc syngva eɴ .v. pater noster i miɴing .v. sára þeirra er guþ tók a sik til láusnar várrar
●HómÍsl³²(1993) 49v28En .v. (bǿnir) tácna sǫ́r hans .v.
●Mess²15(1993) 55r11þes manz lif er á þa lund sem þes er fenget heuir sar mykit. ok bærr á þegar smyrsl á saret u-fægt. hvat monu smyrslen þa nema renna ór sareno á brout með ulicans bloðe ok vage. ok grǿr ecci
HómNo¹⁴ 724lecniriɴ grǫder sar med sǫrum
Prosper677 322leide hann þa i hus sin oc þo sor þeira
Páll¹ 2215Þa særir maðr aɴan ef þar bløþir er a com. hvatke er maðr gørir þess at maðr fær af þvi sár. þa scal lysa sár a hond honom en ben ef at vigi gøriz
GrgKonᴵ 14819Ef maðr er eino sáre sáʀ oc scal einom manne þat sár a hendr lysa. eɴ ef hann er tueim sarom saʀ oc er rett at hann lyse þa .ii. monnom a hönd
GrgKonᴵ 1518Vm averc oll oc vm frumhlav́p oc vm röð. oc þa laga lösto alla er menn gera ‹a› alþingi a þeim vetvangi er menn fa þar sör oc scal þar buða quiðr vm scilia
GrgKonᴵ 1773Þa scal bva queðia er réttir se fyrir allz sakir oc se eigi nefndir til sára ne benia
GrgStað 3232vm sár eða ben eða drep þav er þar fylgia morðino
GrgStað 3499●●● þat ero sár. er þaʀ bløþir sem a kom. Enn drep ef aɴars staðar bløþir
GrgStað 35119●●● Þat er sár er oddz farvegr er a eða eɢiar. Enda er þo sár at maðr liosti til ef þar bløþir sem við kømr
GrgStað 3696Sár er ef blöþir
GrgStað 3823mikill var værkr i sare hans
Menota: 18va36 Streng 1631ef hann hæfði at sonnu vitat at hon kændi þess hins sama sars. þa myndi harmr hans notkot huggazt
Streng 2419●●● Nu lysir maðr vigi a hendr ser. þa ero þeir baðer banar þo at eitt se sár a hinum dauða
Gulᴵ 6125ef aðrar deilldir verða manna i mellom. þa scal stefna hanom þing. oc hava vatta við sár. æða ofund
Gulᴵ 6627Nu hittasc menn tveir a. oc veitir annarr oðrom sár. þa scal hann fara með sare ubudnu (ɔ: óbundnu)
Gulᴵ 6713ef hann deyr ór sarom þa drepe hann a fꝍtr hinum dauða. oc leyse sua sic or fiotre
Gulᴵ 6718Nu scal sór oll meta a brioste
Gulᴵ 683●●● Maðr kastar at manne. oc lystr hann. þat heiter sar. ef hann hever ecki vapn i hende. en ellar drep
Gulᴵ 6920Maðr hꝍggr til annars. oc hittir a skapt. þa heiter þat sár. Sva þo at spiot kome flatt a
Gulᴵ 6925ef maðr fellir lik i elld. æða i a. bꝍte aurum .xii. sva firi dauðz mannz sár hvért
Gulᴵ 804ef sór ero fleiri en .vii.
Gulᴵ 8023Hręðaz þeir sverð oc sár
Alex 355oc spillir huar annars skilldi oc brynio oc ero þæir nu baðir sarir. Nu er þæir hafa lengi bardzt mæðiz Þiðrekr af bærn af sarom þæim er hann hafði fyr haft oc þæim er nu fek hann
Þiðrᴵᴵ 2024Þa segir Þorbiorn. Eigi er þat trꜹllskapr. at maðr þoli sar ok se eigi sva blavtr at eigi veriz hann meðan hann ma
Heið 9210Nv verðr a hvilld nockvr. ok binda menn sar sin
Heið 9412ok nv hꜹggr Eyiolfr til Oddz ok kemr a kinnina. ok i huaptinn ok verðr þat mikit sar
Heið 9422hann segir. leingi hefir eigi gott verit. en þo mvn nu mikit um hafa spillz. ok þo kann vera at eigi segir þv þetta þinni vinkonv. ok hꜹggr til hans sva at hann feck mikit sar
Heið 9427Barði ser sarit
Heið 956sumir hafa beinfost sar en sumir vóðua sar
Hóm655XI 587Hann sýnir búum sár Hǫskulds ok nefnir vátta at benjum
NjR1908 25718●●● kalla ek þetta skeinu en ekki sár
NjR1908 30816Blóð er ... kent við hræ eða ben, sár eða undir
SnEApp 2569huart sem hann fær sar [var. + eða suiða Holm perg 29 4° “Gp”] eða aðrar akomor
Landsl 1137Fantar þæir sæm læggiazt vtt a vegho. ok taka reiðskiot. ok þo at þæir faee hogh eða saar ok gengær þeim æi till bana þa skal sa ækki gialdæ firir er þæt gerer ok a sinu haldæ
RbHM (*1293) 2126●●● Synir Bors drapv Ymi iotvn, en er hann fell, þa liop sva mikit bloð or sarvm hans, at með þvi drekþv þeir allri ætt hrim[þv]rsa
SnE 1411Þa mælti Iafnhar: Af þvi bloþi, er or sarvm raɴ ok lavst fór, þar af gerþv þeir sia þaɴ, er þeir gerþv ok festv saman iorþina
SnE 152leitar Arne prestr til sara Arons. ok finnaz .iij. eggbitin. enn bukr hans var uiða blar ok eggbitinn
GBpA 2185faer ætla ek at þau bindi sarin [er] hann veitti
EgM(2001) 3126er þar ok vꜳr hialp oll i folgín er vm hans pisl er rætt ok sꜳr er hann þolði a krossinvm helga
Gramm²W 5424firir sꜳr ok milldi vꜳrs liufa lausnara
Mich 70321Hann sýnir sárin Hǫskulds búunum ok nefnir vátta at benjum
NjM 2839kalla ek þetta skeinu, en ekki sár
NjM 33818fægir síðan sárit ok hreinsar
GBpD 18019●●● hio Prest-Ioan annat høgg i høfuþ Kolbeini, ok gecc þat sár ofan i ennit
StuᴵᴵK 2134Þorðr Þorsteins son var sarr orðinn mikit sár í kinnina
StuᴵᴵK 22110Themerus skildi ad honum var lifs varnat af sari þvi er Akilles hafdi sært hann
TrójS 7325Nv fellir hann mikinn hofdingia er Kormethiana het vid myclu sꜳri
TrójS 16217●●● Aunundr (hafði) litid sꜳr fyrir ofan kne. enn Gizur Þordarson litla ben i andliti. en Blaber ꜳkuomu i andliti
Ann1005 42127Hugsit, herra, huart meirr stendr til grodrar mikit sar i likam ædr limr afhaugginn med ollu
Thom² 39813leynt sar. ma skiot‹t› til spella koma
DI I (*[c1176]›AM 186) 23123Hvertt eitt sar er halnaz vid gull þat rotnar eigi
MedMisc 5316●●● þat er ein svortt smyrsl. hana skal leggia yfir sarit þar sem madur er sar a obleiktt lerept. þat dregur til sin veilsu ur sꜳre. ok hreinsar svo sarit
MedMisc 987Malurt er god vid græn sar, ef hon er stauppud ok laugd vid
Med434 3214●●● ef önnur sár gróa en önnur ekki. ok fær hann af því bana. þá er sá útlægr er þau sár gerði er ekki vilia gróa
BjarkÁMˣ 30615ef maðr andaz or sárum
Frostˣ 17719ef ross lýstr mann eða naut stingr. sꝍci sá til er sár fécc
Frostˣ 1812ero þeir friðheilager er veria fé sitt oc frændconor fyrer þeim (ɔ: óbótamǫnnum). en hinir ero aller úgilldir hvárt er þeir fá sár eða ben bæði konungi oc frændum
Frostˣ 1834sara
~ lat.super dolorem uulneʀum eorum addiderunt
9629 (Vulg Psalm 68,27) GlossPsalt 9730þvíat ekki sár verðr jafnvel grætt sem þat hold, er heilt hefir haldit
Magn¹ˣ 25313Af þeim sárum, er hann fékk þar, fékk Ísönd drottning engi tíðendi
Trist¹ˣ 1511
● sár berask [á e-n]
beraz þá sár á Ásmund
HG 2016Þorsteinn gecc fram fyrir Isleif, oc baruzt sár a hann
StuᴵᴵK 19811þau börðuzt, ok báruzt sár á Brynhildi, þangat til at hún var óvíg
Bós 517ennda berazt þꜳ̋ sꜳ̋r ꜳ̋ hann
Harð 1685bárust ... sár á Eyvind
Þórð²ˣ 21017
● gróa sára sinna
● liggja í sárum
Ec var maðr milias konungs oc atta ec mer .iii. brœðr aðra. En attila konungr hængdi æin þeira en annan drap hann með suerdi oc en þriðia særði hann oc la sa ænn i sarum er ec reið i brœt. oc ueit ec æigi huart hann mun bana fa eða æigi
Þiðrᴵᴵ 959hann liggr en i sarom
Þiðrᴵᴵ 19516Sar Þormoðar hofdvz illa, ok la hann xii manadi i sarum
FbrHb 17710lago þar margir Ribbvngar i sárom þeir sem bariz hofðo a Akri
HákFris 46612fam davgvm siðarr for hann at finna Joram konvng. sem hann la i sarvm i Jezrael
StjC 62511Hann comz i Avðbreccv oc la þar i sarvm oc varð grąddr
StuᴵK 21822lagu þar margir Ribbungar j sarum, þeir sem barizt hofdu ꜳ Akri
Hák81 44112Hallsteinn lá í sárum ok lézk, áðr þeir Ǫnundr sigldu
Gr 1924nu liggia þeir j sarum þat sem eptir er sumars
SigÞǫgl 2166la hann allan veturinn j sa̋rum
Eb447(2003)ˣ 4023Eilífr Torfason lá í sárum lengi ok varð þó grœddr
Vápnfˣ 6222lá (hann) lengi í sárum
Þórð²ˣ 2114
● lýsa sár [sitt] [á hǫnd e-m]
Þa særir maðr aɴan ef þar bløþir er a com. hvatke er maðr gørir þess at maðr fær af þvi sár. þa scal lysa sár a hond honom en ben ef at vigi gøriz
GrgKonᴵ 14819ef hann vill at lysa sár sit eða sør ef fleire ero eɴ eítt
GrgKonᴵ 15114Þar er maðʀ lysir hin miɴi sár a hond manne enda comi hann þar at sem hiɴ er iɴi staddr
GrgStað 3437
● hin meiri sár
●●● Þat er ef maðr drepr maɴ sva at bein brotna. oc metz þat sem en meire sár
GrgKonᴵ 1472Scog gang varðar ef hin meire sár metaz
GrgKonᴵᴵ 18722●●● Sa maðr er ó øll til domꜱ er hann vegr maɴ eða veitir hin meire sár. Eɴ þav ero hin meire sár. heil und oc hol und oc merg und
GrgStað 2991Biorg þeirra manna allra varðar fiör baugs garð ef rétt lyst er a hönd víg eða sár in meire eða hernað hafa drygðan
GrgStað 34225
● sár ok/... sviði
eigi við sar ne sviða
BarlA 4522margr kemr sa til Valhallar, er *dyrt myndi þickiaz kaupa vatz dryckinn, ef eigi væri betra fagnaþar þangat at vitia, sa er aðr þolir sar ok sviþa til banans
SnE 4313sꜳr ok suidi er langt i brott, enn heilsa godz hugskotz ok likama er til komin
MarE 5637saker mikillar pinv svida og sꜳra
RochReyk 14110
● sǽra ... sári/sárum [e-n]
haɴ vas sǽrþr a crosse eno fimta sáre meþ spióte eins ríþera
●HómÍsl²⁶(1993) 39r23let hann þar lif sitt mørgum sarum se᷎rðr
StuᴵᴵK 2215Eigi at eins græddi Rafn þa menn er særder voru eɢbitnum särumm, helldur græddi hann maurg kynnia mein
HrafnAˣ 18723
● veita sár [e-m]
Nu hittazt menn .iij. a. oc veitir maðr oðrom sár. þa scolo menn hanom vitni bera til sarbota fullra
Gulᴵ 6711Nv hꜹggr Eirikr til Þorlioz með sverði ok brestr isvndr sverðit. Hann þrifr bloð refilinn ok hꜹggr til hanꜱ. ok veitir honum mikit sar ok hann fellr
Heið 9231Sar veittí maðr mer æítt sǫr morg veitta ek honvm
Gramm¹ 2163●●● Nu er þat ef maðr veiter manne sár. hverso þau sár ero gild
Frostˣ 17210
2) (om åndeligt sår, cf. andarsár sb. n) ⫽ (of spiritual wound, wound to the soul, cf. andarsár sb. n)
Form.: sár (33); sar (16); sꜳr (6); sárum (6); sarum (5); sarvm (4); sarom (3); sára (3); sáre (2); sara (2); sór (2); sare (2); sꜳra (1); särumm (1); sarit (1); sǫ́r (1); sor (1); sari (1); sꜳ̋r (1); saar (1); sars (1); sárin (1); sꜳre (1); sör (1); Sár (1); sa̋rum (1); sárit (1); sarin (1); Sar (1); sárom (1); sꜵr (1); sꜳri (1);
Comp.: á·fellis- (1), andar- (13), bana- (34), bringu- (2), dauða- (2), fingrs- (1), fótar- (5), fóta- (2), hals- (1), handar- (2), heil·undar- (5), hel- (1), herða- (1), hjarta- (1), hol- (6), hol·undar- (5), hǫfuð·hǫgg- (1), hǫfuð- (6), kinnar- (1), lemstrar- (14), lemstra- (1), lendar- (1), liða- (1), líkams- (1), meizla- (2), merg·undar- (1), ó·trú- (1), píningar- (1), píslar- (1), sálu- (1), sam·vizku- (1), síðu- (9), stór- (2), svǫðu- (14), synða- (5), váða- (1), varra- (1), vǫðva- (3), ør·kumla- (1), ør·kymla- (2)
Gloss.: EJ ²sár; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med -a-; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _; ; LMNL
Litt.: Kaiser 1998 93, 101; Seip 1955 16; Solhaug 1997 99; Vilhjálmur Finsen 1883 665
Genre. (expected): legal works [jur]: 32 (10); religious works [rel]: 21 (27); family sagas [isl]: 19 (12); romances [rom]: 9 (11); contemporary sagas [bis]: 8 (7); learned works [div]: 5 (3); legendary sagas [fas]: 5 (4); historical works [his]: 4 (18); charters [dip]: 1 (8); unclassified [ ]: 0 (0); þættir [tot]: 0 (2);
EÞJ (red.) — August 2013
TW (eng. def.) — February 2020
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net