ráða vb.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
A.
[e-n/e-t / e-m/e-u / e-s] [e-u / með e-u / í e-u / fyrir e-t] [með e-jum/sér] [e-m/sér]
Oþre tign vilde hann taka af nauþgom Goþe ⸢an [en] Goþ gaf honom at raþa oþrom fyr of rike
●Eluc674(1989) 304þa keomr oc ríke goþs til vár es haɴ stýrer oc rǽþr ꜵllom hag órom oc athofnom efster vilia sínom
FV15³(1993) 92r18Hann réþ Óláf digrbein ... því var hann kallaðr blóþøx
Ágr 69hann var tøldr af raþom kennimanna, þeira er røgðan høfðo oc raþenn þann mann, er Priscillianus het
Martin¹ 57220Réð Arinbiorn honom þat at staðfestaz ecki i Noregi meðan riki Guɴhilldar var sua mikit
Eg162θ(2001) 925Arinbiorn reð þui huerir domendr [voro] or Firða fylki. En Þorþr af Ꜷrlandi. huerir or Sogni voro
Eg162θ(2001) 948Vito uer þat allir Ꜷnuɴdr oc sua þu Steinaʀ huer landa merki ero milli Borgar oc Anabrecko at þar ręðr Hafslǫkr
Eg162θ(2001) 1676Hann scal lata raþa scrá. oc lysa þann maldaga heima at kirkionni. vm sinn a .xij. manoþvm hverivm þa er menn hafa tiþa sökn þangat flestir
GrgKonᴵ 1517Þat er mælt at domar scolo i dag vera nefnðir eþa raþnir
GrgKonᴵ 3811eɴ v.tar domr scal þa raðiɴ er fiorðvngs domar ero nefndir
GrgKonᴵ 7717Ef maðr ræðr at selia land sit avðrom manne við verðe oc scolo þeir queþa a merke með ser
GrgKonᴵᴵ 802Ef hann drepr suín til þess at hann nytir ser þar a sa orðe at raða er suin á
GrgKonᴵᴵ 1228Ef sa maðr ræðr eða gørir fiorlavst enom utlenda er nv er aðr til erfðar taleðr
GrgKonᴵᴵ 1985Hvergi ræþr alldr með iafn nánom mönnom avðrom en brøðrom
GrgStað 33526rað mer huat ec scal segia
Pamph 11618sa hann at þat var allt sacar þeirrar friðu meyiar er hann reð ok varðveitti
Menota: 35vb12 Streng 17236oc ollum lutum ⸢ræðr [var. + oc riker AM 230 fol]
Menota: 9va28 BarlA 187engo ræðr skirnn sialfræðe af mannenom. þui at sva ma hann siðan misgera sem aðr
Menota: 19ra22 BarlA 353scolo þeir firi þat fe beꝍta biscope. firir þvi at vér hafum þat afnumit at þeim scyli með hoggum raða
GulKrᴵ 924Hvessu miclu kaupi konor megu raða
Gulᴵ 2918þar hefivm ver vpp frasogn er Iarizleifr konvngr ⸢reþr [var. red fyrir MHFlat 2512] Garþariki
Mork 12Nv er þeir hofþo ⸢raþit [var. radit fyrir MHFlat 32625] landino .ii. vetr
Mork 1377Þetta mon litit ⸢tioa [tia] at røþa. oc mon hann aþr raþit hafa hverio sem hann heitr
Mork 14111mon ec gløgt vita hvart þv reþr sem eptir gengr eþa eigi
Mork 35811Ver þv sva catr sem þer syniz. lat mic raþa miɴni gleþi
Mork 38227þeir er siɴa harma atto mest at reka reþo mest piningo hans
Mork 4364com til þess byiar er drotning reð [var. + fyrir]
ÓH 296þa er Olafr Tryggva son reð [var. + fyrir AM 68 fol “68”, etc.] Noregi
ÓH 5811Erlingr Scialgsson reð þat at þeir scyldv norðr sigla i land
ÓH 9610sendi orð Scapta laugsogomanni. oc avðrom þeim er mest reðv laugum a Islandi
ÓH 11013Vitum ver buendr hvat rettast veri landascipti at forno milli Noregs konungs oc Svia konungs. oc Dana konungs. at Gautelfr hefir raðit fra Vęni til sęvar
ÓH 11411baðv buendr hvarnntveɢia lengi at þeir legði þingstefno milli sin. oc reði frið með nockoro moti
ÓH 11513þat scolo laug vera sem hann reðr upp at kveða
ÓH 15911hann toc iarldom .v. vetra gamall oc reð meiʀ en .lx. vetra
ÓH 25513com þar allt asamt með þeim oc reþv þeir þat at Kalfr gerþiz handgenginn jarli
ÓH 5067Sialfr skal hverr raða fe sino meðan hann ma sitia i andvegi sino
Járns 28311Nu scipar maðr skip heima i heraðe oc raða menn þar far af honom. þa ...
Járns 2987let hvarke raða manna mun ne auðæfi halla þer fra rettum domi
Alex 56sǽtr haɴ þar til eptir aka. son siɴ̇ at raþa bv́vm sinom þar á sióne
Jvs291 5710vpp haf attila konungs. Konungr heitir osið hann ræðr riki um frisland. han er rikr hofðingi oc mikill bæði at londum oc lausa fe hann a .ij. sonu. heitir en ællri ortnit en en yngri attila hann er snemændis mikill oc stercr at afle goðr riddari a hesti milldr af fe vitr oc agiarn. of alla luti er han enn mesti kaps maðr
Þiðrᴵᴵ 842Gunnarr konungr oc hans brœðr tala allt þetta mal við hertoga Osid sua at þetta skal vera ⸢*raðet [non emend. reðet]
Þiðrᴵᴵ 27724n.þeir eigir eigi sealfir sinum vilia at raða. þræll oc ǽrir menn
ÁKr 2815En ek hefi þvi raðit er eingi (mannamót) voro her til
Heið 647hann ræðr suꜹrvm
Heið 6420ek reð er þeir hurfv. ok hafa i minni varðveizlv verit
Heið 7022hann verðr at raða ok er þat þo miok imoti vilia þeira
Heið 8619Guðroðr kvað þa þvi raða myndv en lett þetta þo mvndo fram fara
ÓTOddS 529sa er matvgr gvð er styrir himnvm. ok hann reðr sigr marke þvi er kros heitir
ÓTOddS 3731Ok hann sialfr for með .iii. skipum til Englanz ok er hann kom þar. þa heyrðe hann at iarl sa reð Norðimbralandi er Sigurðr hét
ÓTOddS 4532iarl sa ⸢reð [var. reð firir ÓTOdd 4516] Norðimbralandi er Sigurðr hét
ÓTOddS 4532hugleidde draum sinn ... sagði siðan vinom sinum oc þó fám oc var þvi nær raðenn sem siþan gafz
Sv 516hverr man þa raða riki
Hem544 443gera man ek þer níosn ef ek veit þer svik raðin
Hem544 4632er þv drapt Gereonem konvng i Spania ok rett ein ollvm Span
TrójHb 3518eggiaði Sigrið drottning hin storraða, at þeir skylldi raða Olaf Tryggva s. Norðmanna konung
Hamb415 6211gvð hafði raðit at fv̇lla tolo heilagra or hann kv̇ni
Eluc675(1989) 608Gyðingar reðo hann en heinir menn drapo hann ok kroꜱfesto þviat hann villdi dæẏia firir hvarotvæggia
Eluc675(1989) 7313ef ek reði
HákEirsp 49531skalltv þat raða konvngi at hann taki þessv vel ok beri þolinmoðliga
HákFris 41129Sva var sagt at þessir flestir hefði þat tiað ok raðit Skvla iarli at hann væri rett kominn til Noregs
HákFris 43337Þeir raða eigi lengra enn .iij. vikur eftir votnom
HákFris 45720reid (!) einum fiordung lands Pilatus
JBapt¹ 84639hann leiddi þik til arfs á Gulaþingi, ok munu nú taka óvinir þínir, ef þú kemr eigi til. xxx þykki mér nú vandask málit, er ek hefi ádr ráðit brúðhlaup mitt
NjR 1016skal ek ráða, en eigi þú, ef okkr skilr á
NjR 3123rœddu þeir um, hvárt þeir skyldu verja sik eða gefask upp, en áðr þeir hǫfðu ráðit, kómu at víkingarnir
NjR 2026Nv hefi ek raþit at drekia ollv mankyni
VerA 115reðv þa stvnd alla consvles Rvmveriom
VerA 482Friðrekr keisari réð Germania. en fyrr réð hann Italialanndi
AnnReg 12512Skal ok Gudrið eða hennar vmboðess maðer raða bools ok byggingh a Roghne
DN V (1315) 5816Skal ok Gudrið ... raða bools ok byggingh a Roghne
DN V (1315) 5829Byskup skal raða kirkium oc kristnum dome allum oc kænni mænn til setia þa er hann uil
FrostKrᴵ 1352[var. + þeir savgþo ... vig þoralfs ... leto þat oc fylgia at þeir ættlvðo at konvngr mvndi haɴ raþit hava AM 68 fol “68”]
var. FærÓH 3687: AM 68 fol “68”þeir hofðu sellt lanð sitt af henði ok bu ef þessar yrði mala lyktir. er aðr var eigi raðit þat
Heiðy 1031Guðmunði þickir eigi enn betr ok lætr hann raða
Heiðy 1043eʀ nu til þess at taka er Þorarenn reð at menn uoro þeir með Barða. er mikilꜱ uerðir ok mikilꜱ attu kosti
Heiðy 10412Gylfi konvngr reð þar londvm, er nu heitir Sviþioð
SnE 81Hár segir: Lifir hann of *allar alldir ok stiornar ꜹllv riki sinv ok ræðr ꜹllvm lvtvm, storvm ok smám
SnE 1019Mani styrir gavngv tvngls ok ræðr nyivm ok niþvm
SnE 188Þa mælti Gangleri: Ef nornir raþa orlꜹgvm manna, þa skipta þǽr geysi v́iafnt, er svmir hafa gott líf ok rikvlikt, en svmir hafa litit len eða lof
SnE 2321Þa mælti Þriþi: Oþiɴ er æztr ok ellztr asaɴa; hann ræðr avllvm lvtvm
SnE 2714Freyr ... ræðr firir regni ok scini solar ok þar með avexti iarþar ... hann ræðr ok fesælv manna
SnE 3111Gvðr ok Rota ok norn en yngzta, er Skvld heitir, riþa iafn[a]n at kiosa val ok raþa vigvm
SnE 4012beiddiz hann, at þeir skyldv lofa, ‹at hann› hefþi lið af hesti sinvm, er *Svaþilfari het, en þvi reþ Loki, er þat var til lagt við hann
SnE 4525settvz gvþin a dómstola sina ok leitvþv raþa ok spvrþi hverr aɴan, hverr þvi hefþi raþit at gipta Freyiv i Iotvnheima
SnE 4610en þat kom asamt með ꜹllvm, at þesv mvndi raþit hafa, sa er flestv illv ræðr, Loki Lꜹfeyiarson
SnE 4612en þat kom asamt með ꜹllvm, at þesv mvndi raþit hafa, sa er flestv illv ræðr, Loki Lꜹfeyiarson
SnE 4613Nv mvn ek raþa yðr heilræþi
SnE 535Nv skal segia þer it saɴa, er þv ert v́t komiɴ or borginni, *ok ef ek lifi ok megac raþa, þa skaltv aldri optaʀ i hana koma
SnE 596sa, er þar sat, qvaz raþa þvi, er eigi soðnaþi a seyþinvm
SnE 795Gvɴaʀ ok Havgni tokv þa Fafnis arf ok Andvaranꜹt ok reþv þa lavndvm
SnE 13120Þar koma saman keɴingar, *ok verþr sa at skilia af stoð, er ræðr skaldskapinn, vm hvarn qveþit er konvngiɴ
SnE 1602Her er stafa setning sv, er hætti ræðr ok qveþandi gerir, þat erv xii. stafir i eyrindi, ok erv iii. settir i hvern fiorðvng
SnE 2141Her skiptaz hættir i oþro ok fiorþa visv orði, ok ræðr en fiorþa samstofvn hattvnvm
SnE 22911Þat er oc niðings værk ef maðr hæfnizt a oðrum en þæim er gerer eða ræðr
Bl 2123i bꝍ varom skulu aller frealser men oc fultiða raða kaupum sinum
Bl 2553Sol scal um sumars dagh raða takfꝍrslum
Bl 26021ef madr rædr kono sina æigna lyclum eda lasom. þa er han sæckr .iij. morkum
sands. fejl for rǽna vb., cf. Hertzb 505 & HertzbTill 862 BorgKr² 3562hefer hon radet lase ok loko at allum hibilum setet æftir aldre vid adrar husprꝍyiar
BorgKr² 35618Byskup var skall kirkium rada sem hin hælghi Olauer konongr jattadi Grimkæli byscupi a Mostrar þingi
BorgKrNᴵᴵ 29530firi þat var fostri hans harðr við hann ok ⸢reð [var. miog reiðr AM 657 c 4°] honum miok
GBpA 3413þessa syn sagði hann Rikinna presti ok var engi sa er raða kynni
JBpA(2003) 2618att Erllingær skall huarke gera raddæ ne mælæ a Olaf Giærdærson hæddan j fra till nokoræ vondræ lutræ
DN III (1348) 21725nu reð hann reckium en eigi hon
Dpl 1672mork sueitar hofðingia huerium þeim er reði firer .xíȷ́. monnum eða fleirum
EgM(2001) 8026Háfs lækr reð þar landamerkium at fornu fari
EgM(2001) 15515vitu ver þat aller Steina hvar landamerki ero milli Borgar ok Anabrecku at þar rædr Hafs lækr
EgM(2001) 16715Þeir reðu honum fari með Barði styrimanni
Finnb 2025Barðr quað hann þui eigi mundu raðet hafa. ef hann hefði vitað
Finnb 284hvat er ráða þinna? Ingólfr svarar: Ek hefi ekki ráðit
Glúm 4227þa vil ek hafa ꜳ̋strꜳ̋ð katonís þat er hann reð syní sínvm i versvm
Gramm¹ 22615Halldóri þótti illa, er Bersi réð eigi fé sínu
Korm 2615Réttu meir, er þetta var upp borit. Nú skal ek ok þvi ráða, at eigi skal hér niðr falla
Laxd 812þik fýsir fleira at ráða, en nú ræðr þú
Laxd 26420skal ek ráða, en eigi þú, ef okkr skilr á
NjK 3123því skal ek ráða, at hann hǫggvi eigi optar
NjM 938Bóndi sagði húsfreyju sinni, at hann hafði Hrapp ráðit með sér
NjM 21318ef hann ⸢ræðr gang [var. rædur gangi Traj 1374ˣ] hímíntungla
SnEW¹ 219Ef maðr hefir vít sitt ok maa kaupum sínum raða. ok buí
Landsl1154 13326því ráði guð, hvelíkr verðr fundr okkarr Guðmundar biskups
GBpD 16317En vm æignabyggingar vilium ver at huer raðe sinni jorðu ok byggi eftir þui sem hann getr bæzst j værð komet
DN VI (1358) 27825Hafliði vill einn raþa o-scorat
StuᴵK 423Reðdo nocqverir, þeir er *odastir voro, at vinna skylldi a þeim
StuᴵK 11121Þeir ⸢redv ser far [var. reðuz til skips GBpA 4021] at Gasum með Hallsteini kolu-bac oc letv ut inn næsta dag fyrir Michals messo
StuᴵK 13517Þa mantu vilia, prestr! heita með oss svdr-gangv oc auþrum stor-heitvm, þviat nv man ecci anat stoþa. Vist eigi, segir prestr, ec man heita, ef ræð, hverio he‹i›ta skal
StuᴵK 13614Hann (ɔ: Kolbeinn) tok við Birni presti, *oc þotti þeim Guðmundi þat travtt einn veg, enn Kolbeinn taldiz hafa veitt Guðmunði þvi lict, sem hann reði þessv, oc sva var, at Kolbeinn reð, oc forr Biorn prestr heim vm myrgininn með Þorvnne oc gaf Kolbeini avxn II
StuᴵK 20813Þorlakr biskup reð oc stadfestv vndir systor-son sinn Orm Ions son, Bræiða-bolstað i Flioz-lið, ‹þa stadfestu, er honum þotti bęzt, þeira er hann ęti forad›
StuᴵK 2218Þa ręid (ɔ: réð, cf. ed. note) biskup þangat annan prest
StuᴵK 22215[En] þat hafði radiþ verit á þingino at taka vpp helgan dom Thorlaks biskups or iorðv
StuᴵK 2266Enn þa reid Kolbeinn Tuma son ein ollv fyrir norþan land
StuᴵK 2515bav‹ð› Arnorr marga costi sæmiliga, enn þo villði hann eigi, at biskup færi a staðinn, sva at hann ⸢ræþi męira [var. styrðe fleira GBpA 16915] enn klercvm oc tiþvm
StuᴵK 29026Ǫngv reð hann (ɔ: byskup) nema þeim felogvm; ok enga matti hann ǫlmosu gera af likamligri eign, helldr var hann halldinn sem arfsals-maðr
StuᴵK 41520Vm sumarit fire þing voro raðnar se᷎ttir með Sturlu ok Vestfirþingum
StuᴵK 44323Snorri kalladi Blaaskóga-heiði raaða eiga, kuað ok Bersastaði af sinni eigu keypta
StuᴵK 55010Réðu þeir þat, at Snorri geck i kiallarann, er var undir loptinu þar i húsunum
StuᴵK 55225Þa dreymðe Svarthavfða, at Vigfus Gunnsteins son væri horfinn or liðe þeira, ok reðu sva sumir menn, at litil mundi verða þessi ferð vm viga-ferlin
StuᴵᴵK 22227Hversu er þa, segir mærin, ef sva ferr? Þa re᷎ðr hann Islandi til alldr-slita, segir dravmkonan
StuᴵᴵK 24425‹H›Akon jarl reð Noregi alt hit ytra með seanum
ÓTᴵ 20318Þat mun raða no᷎ckurv huert orð þu færr af iþrottum þinvm við hvern þu att vm
ÓTᴵ 36017Jslendingar ho᷎fðo raþit ser herbergi i bænum til uetr setu allir samt
ÓTᴵ 3624raþit [var. + firir ÓTFlat 42123] Noregi
ÓTᴵᴵ 15017guð mvn raða riki mínu. en ecki bogi þinn
ÓTᴵᴵ 2759Sveinn ok Hakon hofðu .ij. vetr raþit Noregi
ÓTᴵᴵ 32113sagði hann þat mestu raða huert orð ꜳ legðiz vm storueítzlvr at i fyrstunni vyrði menn fulldrucknir
RRÓT 31620kastadi hann gull eflínv i kne Helenu oc var þetta ritad a gull eplinv en hon ried
TrójS 5314red ætt ok afkuęmi Jude fyrst til at ganga þar eptir sem Moyses for fyrir
Stj¹ 2873bannzettir j Dannmork allir þeir menn er redu edr drapu Eirik kong
AnnL 26036skal skotmaðr ráða sínum hval hinum úskorna ok ábyrgiaz siálfr þann
Jb 20010einn er meistari þeira allra, sá er þeim ræðr; þeir þjóna honum bæði síð ok snemma
FlórN 4911Ridv þadan i As ok redv þat at hafa þar dagverd
StuᴵᴵR 16630segir honum nu sua buít at sættín er radín
Fær 475Sigurdr Þorlaks son bydr honum heim til sín j Straums ey ok þessu rada þeir
Fær 13031kvaðs þat ætla at þvi minni myndi vera vinsęld. Magnus konungs oc Erlings Jarls sem þeir hefði ⸢fyrir raðit [var. raadit SvFlat 5591] landino
var. Sv 2910 → SvFlat 5591Attu þeir at þessu vapnatak þat heit at hallda er konungr rede vpp kueda
SvFlat 55321sidan rædr hann firir ofan ok ut j gardzstad firir sunnan samtyni rædr þa þadan gardz stadr
IslDipl (1397) 13020þadan rettsyni j haga gard sidan rædr hann firir ofan ok ut j gardzstad
IslDipl (1397) 13020HEinrekr er madr nefndr ... dravma madr suo mykill at þat alfrægdiz vm oll lond at sa dravmr mundi eingi firer hann koma at hann redi eigi sem efter geck
DrJ 394Guðmundr var vanr at ráða kaupum ok bjóða mǫnnum til sín
Ljósv 216sagði Hallr Þorkatli ... at ráðin var hólmgangan með þeim Þorsteini varastaf
Reykd 2126ek lid nu a efra alldr ok vant at rada vnga kono
MírmA(1997) 811foru þeir nu allír med honum er sier hofdu þar skipan radit
HuldaHrokk 416sagdi biorn at Jordinn huamur ætti land eign sudr at hunstada ꜳr o᷎si ok ainn redi. vpp þadann til upp sprettu
IslDipl (1437) 32526honum uar þat raþit, at hann skylldi ꜹngan hluti henni segía þann er leyna skylldi
HeiðrR 488skal hann bera upp gator þær, er hann gętí eigi raþit
HeiðrR 5413Þa redu þessír konungar lꜹndum
HeiðrR 8510Gefe gud, at þeir einir se eptir, er badum þeim sem hollir ok heilradir ok ⸢þat rade [var. þui raadi HákFlat 2112], at sæmd hafi huor, er til er borinn
Hák81 31913skulu þer þat rada kongi, at hann raki þessu vel ok beri med þolinnmæde
Hák81 33218Þessir flestir hofdu þat tiad ok radit Skula jarlli, at hann væri rettkominn til Noregs
Hák81 3776var þat þuertimoti hennar vilia. vard þo fadir hennar at rada
SigFót 23811sagdi fyrgreindr vigfus þesse landamerke med vazenda. at gardr redi fyrir vtan
DI V (1469) 5212med þessum vmmerkium. ath mælifellzꜳ̋ rædr fyrir sunnan ok sa grande sem geingur fyrir sunnan beitenes. er ꜳ̋en hefer geingit ath fornu ok gardr fyrir ofan
DI V (1473) 70635Ráð nú þessi nöfn, svó at rétt sé
Bós 1915Jndridi uilldi ecki annat enn ganga jn med fedur sinum ok hann red
HÍ 109Þá réð eyjunum Einarr jarl Rǫgnvaldsson
Kjaln 406Ek hafda radit at uegsama þik. enn drottinn rænti þik þeirre vegsemd
Stj² 33728skalt þu þar epter rida sem eg fer undan þuijat eg vil rada vegenum
Vald 574Enn Þorbiorn villde eige gipta honum konuna. Þat var talat, ath Kolbio᷎rn væri i þingum vid Þordisi. Þotte Skeggia sem hann ylli, er hann gat eigi feingit rꜳdit
Gísl 35þat rꜳd ek, at þu gio᷎r hvort þer likar, enn eigi mun eg banna reckuna nꜳttlangt
Gísl 133Þordis nam þegar visuna, geingr heim ok hefir rꜳdit visuna
Gísl 3027alla þꜳ penínga. jarder og lausafe sem gudne jonsson hefer at sier tekid j sezt bẏg‹t› og bælt radit og regerat
DI VII (1497) 35226réð Eiríkr þeim, at þeir leitaði til Íslands
Gr 1920mun ek taka málit á þann hátt, at ek mun bœta slíku, sem dœmt verðr, en sekðum má ek eigi ráða
Gr 483Nóga hefi ek vinnumenn, þó at eigi seilumk ek í hendr Þorbirni til þeira manna, er hann hefir ráðit
Gr 1443Eigi skal ek leggja til með þér, ef þú lætr mik engu ráða
Gr 2471lífsháski eðr beinbrot var þeim ráðit, ef þeir helldiz lengr viðr
Æv²²624 8223er hann hefir keflith radith
Hect 9917Skyllde greindr Asmundr clemensson frialsligꜳ̋ at sier tackꜳ̋ nær hann willde greinnda jord ... eignazt sialfur edur seliꜳ̋ avdrum. liꜳ̋ edur lannꜳ̋. byggiꜳ ok bælꜳ̋. sektꜳ̋ ok sækiꜳ̋. rada ok regerꜳ̋. gefꜳ̋ edur gialldꜳ̋
DI IX (1523) 15622hverri borg og hverri þiodv rada einglar. og kenna þeim rett lavg
Eluc238XVIII(1989) 1176at huer madur radi sinu og seli sinn fisk j þeim kaupstad sem likar og hafi til matar sem naudsyniar
DI IX (1533) 66935Þesse eru ummmerke ꜳ skogie þeim er Augmundur Biarnarson gaf til stadarinz ad Helgafelle. at gata rædur fyrer jnnann su sem ofan geingur fyrir utann vaurdur
DI III (*[c1380?]›AM 264ˣ) 34829rædur sa lækur þadann ofann j sio
DI III (*[c1380?]›AM 264ˣ) 3496þa rædur kelldu drag vpp or læknum er honum sneider fram ok upp j laufenni, ok þa sionhending upp j haugana ẏtri ok austur a fia‹l›lit at kaldakuisl
DI VI (*1477›apogrˣ) 996firir austann nupsa̋ rædur riupnadæl og riettsyne vpp j merarhamra
DI VII (*1494›1703ˣ) 19619rædur miosyndislækur i þacktiarnir
DI IX (*1530›c1850ˣ) 49717enn upp ur alftatiorn skal rada eitt fen og j saurbru
DI IX (*1535›apogr Jarð1ˣ) 75028J firstu rædur sionhending ur kalfshollti j brautavatn
DI IX (*[c1530-1600]›apogrˣ) 56824Þad var logteked umm rekamark ... sem være i almennelegu flædarma̋le þa siőr rædur sier. Enn ... kastar yfer Ma̋larkamp ... þa eignast þad landeigande
DI XI (*[c1310]›c1650ˣ) 124med ængho mote þotte honom seer fœrt vera. vaart skip at hafwa. ef hann skyldi æi skiparom raada
DN VIII (*[1341]›apogrˣ) 14634... riede hann nu reckium, enn ecki hun
DplFljˣ 12424Þessar allar fyrrgreindar aldir koma allar senn ok lyktast allar sem fyrir þess mátt er ǫllu ræðr
Encᴵᴵ727ˣ 20119ec skal hier rada og kongur vera
FriðBˣ 8414ef cona drepr búanda sinn eða ræðr hann fyrer illzcu sacar þeirrar at hon hefer legit með manni eða hyggr til
Frostˣ 16830hann hafðe aðr raðet at flyia eigi firir hæiðingium
FskBˣ 2104hann tok riki eptir faudur sinn og riedi leingi
HeiðrUˣ 1586þad hafda ek ætlad seiger Gestur at bidia þig fas en þessu villda ek rꜳda, huern tyma er vid kiæmum fyrer kong
Hem1006ˣ 3412þess villda ek rꜳda, huern tyma er vid kiæmum fyrer kong
Hem1006ˣ 3412Hákon jarl réð Nóregi alt it ýtra með sjá
Hkrᴵˣ 34211nu hef eg radit oll mijn hi[ön] nema til þeirrar einnrar jdiu er þu munnt eigi hafa [vi]lia
Hrafnkˣ 616Þat berr ok annat til þessa rits, at teygja til þess unga menn, at kynnisk várt mál at ráða, þat er á norrœnu er ritat, lǫg eða sǫgur eða mannfrœði
Hungrvˣ 7210nú þykker mér þat ráþ qvaþ hann at vér látem oc eigi þá ráþa er mest vilia í gegɴ gaɴgasc
Íslbˣ 2923lǫg ... þau sem hann rę́þi upp at segia
Íslbˣ 2928[var. + ra̋da AM 531 4°ˣ “b”]
var. KlmB1980ˣ 187: AM 531 4°ˣ “b”tekr hann þat til ráðs, sem sjá tryggi maðr réð honum
KlmBˣ 5936Hann réð Plóg svarta, fǫðurbana sinn, en Yngvarr kveisa drap hann
Knýtlˣ 23618Þorvalldr er red brennu Blundketels
LdnStˣ 14037þat kemr fyrir mik, at konur ráði varla ferðum sínum fyrir þér ok sveitungum þínum, en þér hæfir slíkt varla
LjósvLˣ 1304Er eigi suo mælt, at optliga kunna betr tueir enn einn vandrædin at rada
MarD635ˣ 10462var þa þegar rädinn vygsla hanz af þui þeir gätu beynt reynt, huor skorungur hann var bædi ad lærdome og viturleyk
PBpˣ 41228Grani svaraði, at Áskell skyldi ráða þeim nǫkkura staðfestu ok vera þeim jafnan ásjáandi
Reykdˣ 17613taladi Asmundr þat at hann mundi eigi giora brullaup til Signyiar fyrr en þit þreyttyt med yckʀ bardaga huor konnunni skylldi ⸢*ra̋da [Holm papp 17 4°ˣ “Papp 4:o nr 17”; non emend. rꜳdi]
emend. SigFót 2419: Holm papp 17 4°ˣ “Papp 4:o nr 17”bað Sighvatr Þorð til ferdar við ser. ‹Þordr spvrdi, hueriu hann skilldi rada, ef hann færi. Hvi muntu eigi rada þvi er þu vill? segir Sighvatr› emend. Stu 2857: AM 122 b fol “II”
emend. StuᴵK 2857: AM 122 b fol “II”spurði: ræðr þú Hafliði fyrirsátinni? Svá er víst, sagði hann
StuᴵR440ˣ 345hann var leiddr á millum allra kirkna í Rómaborg ok ráðit fyrir flestum hǫfuðkirkjum. Bar hann þat drengiliga, sem líkligt var, en flest fólk stóð úti ok undraðiz, barði á brjóstit ok harmaði, er svá fríðr maðr var svá hǫrmuliga leikinn, ok máttu eigi vatni halda, bæði konur ok karlar
StuᴵR8ˣ 45031Þá þarftu smalamann at ráða [fyrir] í fyrra lagi ... hann skyldi vera lítill ok léttr á baki, kvensamr, ok liggja lǫngum á kvíagarði
StuᴵR8ˣ 49831hann vildi fara þessa ferð með Þórði, ef hann skyldi ná at ráða griðum fyrir frændr sína
StuᴵᴵR11127ˣ 3618miok var radinn sættarstefnna med þeim Karlli ok Liotölfi
Svarfd(1966)ˣ 5612fyrir því verð ek nauðig bera báða, at hvárrgi vill mér umbót ráða
Trist¹ˣ 1222[var. Eptir Askaneum ried Silvius xxix är AM 731 4°ˣ “B⁵”]
var. VerA 471: AM 731 4°ˣ “B⁵”fyʀri wilia aller Omlungar deyia enn Sifka raadi Bern
Þiðrᴵᴵˣ 34516hon qvað ohægt um at raða ofbelldi hans at sva bunu
ÞSHˣ 1673at ek ráði mér eigi harðara dóm álengdar, þá vil ek segja synd mína
Æv⁵¹ˣ 16811
● ráða atfǫr [at e-m / við e-n]
þeir réðu atfǫr við Gunnar, er eptir váru, ok hǫfðu handtak at
NjR1908 16615þeir réðu atfǫr at Gunnari, er eptir váru, ok hǫfðu handtak at ok lǫgðu við sekt, ef nǫkkurr gengi ór
NjM 1847Enn sva kom þui, at þeir redv at-faur at Þóraalfi Brandr ok Broddi ok Aálfr
StuᴵK 53822
● ráða bana/banaráð/dauða [e-m/sér]
áþr vildo þeir raþa þéim bana róþ
HómÍsl⁹(1993) 11r2flyþi eigi fyʀ sem aþr gat ec. en konvngi var raþiɴ bani
Mork 3371þá fylldiz hann upp reiði í móti drótni, ok ætlaði at ráða ⸢honum dauða [var. hann AM 232 fol “B” etc.; hann af AM 234 fol “A”]
MarS 3516hann ... uillde æigi lifa eftir Ingimund ok red ser sealfr bana
HrHalt 4101skal ek ... fyrirkoma þeim nidingum, er þetta overkan hafa unnit at rada eda gera honum dauda
Steph 2898konungs dottir ma eigi lífa eptir hann ok rædr ser síalf bana
HeiðrR 1417mæltu allir, at hann hafi sér dauða ráðit
Án 34912
● ráða boði ok banni
þeir (postular) scylde ráþa boþe oc baɴe yver alla cristne
HómÍsl⁷(1993) 7v11atti Eirikr konungr þa at raða boði ok banni her i landi
EgM(2001) 12626
● ráða bót [e-u]
● ráða draum
Gormr konvngr segir drꜹma sina. en hon reiþ þa eptir
Jvs291 420er hann leitaði eptir at þeir myndi raða drauminn þa bar engi trꜹst a
Sv 1035Aɴan drꜹm konvngs reþ hann til þers at konvngrinn mvndi verþa at giallti
VerA 386Ef ek sege þer drauminn þa skaltu rada hann sem hann er til
Gunnl 43illa er draumʀ radinn ok ovingiarnligha ... ok mant þu ekki drauma rada kunna
Gunnl 518engi maðr hefir þá svá ráðit, at mér líki, ok bið ek þó eigi þess, at þeir sé í vil ráðnir
Laxd 10914Kann ek eigi avðro-uiss at raða þenna dravm. Likliga er upp tekinn, segir Rafn
StuᴵᴵK 2336eigi er sa madr her til. sem draumana raði skyrandi okkr þeirra þyding
Stj¹ 20019⸢hann (ɔ: Jósep) hafdi uitrliga raþit þann draum
~ lat.prudenter somnium dissolvisset
Vulg Gen 40,16 Stj¹ 2013leet hann kalla seer alla sina spekinga ... segiandi þeim draumana. ok beid engan þann af aullum þeim er rada kynni
~ lat.qui interpretaretur
Vulg Gen 41,8 Stj¹ 2025Mik hefir dreymt .ii. drauma. ok ⸢kann engin þa at rada ok mer at skyra
~ lat.nec est qui edisserat
Vulg Gen 41,15 Stj¹ 20221Draum vilda ek, at þú réðir ... þann er mik hefir dreymt
Ljósv 6012finnz henni um drauminn ok segir einum uitrum manni, ok sꜳ rædr hardla spakliga
Thom² 2987Gudrun reid draumin ok kvad þat fyrir ellde, er iarn dreymde
Vǫls 904hun sagde draumínn þordisi fostru sínni Enn hun red suo at þau grimkell munndu barn eiga
Harð 1271seg mér, kumpánn, hvat þetta skal þýða, þvíat þér Norðmenn ráðit vel drauma
Æv²³624 8620þaɴ draum réþ Ósýfr Helgasonr
Íslbˣ 202En svá sem Ósýfr réþ draumenn þá vǫcnoþo aller meɴ viþ þat vel
Íslbˣ 208
● ráða heilt [e-m]
með þvi at þer hafit til min skotið nǫkkvrv raði vm þetta mal, þa vil ek raða ollvm yðr heilt, ef þer vilit þiggia
Bær 12153ek ræð hęillt
StjC 63522Nu vil ek at þer radit mer heillt
KlmA1980 3711
● ráða hjón/hjú [e-m/sér]
ræð ek ekki síðr hjón (ms. hionvm) en hann
NjR1908 837 → ms. 20r19Ek em kona Njáls, segir hon, ok ræð ek ekki síðr hjón en hann
NjM 963ræð ek ekki síðr ⸢hjón [var. hjónum var. Njála 14510: AM 468 4° “F”]
NjM 963Njáll réð honum hjón ǫll
NjM 24715réð sér hjón ok var heima um sumarit
Ljósv 436reið þá heim til Laugalands ok réð sér hjú
LjósvLˣ 4323reið þá heim til Laugalands ok réð sér hjú
LjósvLˣ 4323
● ráða hug sinn [um e-t]
● ráða ráð [e-m]
þvi reð ek þeꜱi rað. ok sva hit sama hefndir þv þeirar suivirðingar þinnar. er þeir giorðo til þin ok yðarra frenda
Heið 7611hann skal ... raða mer oll þav rað er hann kann gerr at sia en ek
Hem544 561konungr ręðr honum þau rað at ...
Jvs7 171vilda ek ráða yðr ráð frændum mínum
NjR1908 932Vilda ek ráða yðr ráð, frændum mínum, at þér hlypið eigi upp við frameggjan Hallgerðar, konu minnar, því at hon tekr þat mart upp, er fjarri er mínum vilja
NjM 1064Sidan leiddi Puplius hann ꜳ eínmæli. ok réd honum heilrꜳd
Rómv226(2010) 714rǽd ek honum id fyrsta rad, at hann híalpí alldri þeim manni, er drepit hefir laɴar drottín sinn
HeiðrR 375þotti ke‹i›saranum ecki rad radit, nema hann riedizt wid hann jallinn
KonrB 4330hann réð syni sínum ráð meðr þersum orðum
Æv⁴⁹ˣ 1634Balaam hét maðr er réð ráð syni sínum
Æv⁵⁰ˣ 16412
● ráða ráði sínu
● ráða ráðum/... [um e-n] [til e-s]
ec fra, at Gyðingar reðo fioraþom umb hann
Páll¹ 23018æn hann vard gladr vid ok bad þeim heillduga ær fyrstr riedi radum til skama Þori
GullÞ 223hafa málstefnur sínar ok ráða ráðum, hvernug þeir skolu til stilla um ferðina
Hkrᴵˣ 3231
● ráða ráðum sínum
Nv reðo þeir raðom sinvm ok kvez þeim a þvi hvgr at raðaz i fꜹr með þeim. en fꜹrvnꜹtr þeira ferr i Viði-dal
Heið 733hofðu þing allir saman uppi við Fors kirkiu oc reðu þar raðum sinum
Sv 18228A uaz isinum la mikill bǫnda herr ok reðo raðum sinum
SvEirsp 41611nv ridr Snorri fra med .xx. menn ok Bardi med hꜹnum ok hanꜱ menn. til Lekia-mótz ok tekr Þorarin vel uid þeim ok erv nu katir rada nu radum sinvm ad
Heiðy 10024Þa gengv æsirnir a tal ok reþv raþvm sinvm, ok var þat kꜹp gert við smiþinn, at hann skyldi eignaz þat, er hann mælti til
SnE 4518En æsir setiaz þa a tal ok raþa *raþvm sinvm ok miɴaz a þesar frasagnir allar, er honvm voro sagþar, ok gefa nǫfn þesi hin sꜹmv, er aðr erv nefnd
SnE 7623toko þeir tal allir samt ok reðv raðum sinum huern ueg þeir skylldo til stilla vm ferðína
ÓTᴵ 1809áttu heiðingiar fio᷎lmenna stefnu ok reðu raðum sinum
ÓTᴵᴵ 19118
● ráða rit
ᴍ. þeirat raþa scylldi ritit
Alexis 5218þegar er domitianus hafþi rit raþit
Jón³ 1030feck honum ritit en Fremundr kapalin hans ⸢red [var. ljet ... lesa Klmb1980ˣ 314]
KlmA1980 304hann fékk þegar ritit kapalín sínum ok bað hann ráða
KlmA 3803er keisari hafdi radit rit þetta
Greg 38736
● ráða rúnar
síþan réþ ioan episcopus rúnar. her huíler celiél þat þýþesc stefanus goþs vatr
Steph15(1993) 95v22Ek red runarnar, ok undrumz ek um sva vitra konu, er hun hefir villt ristid
Vǫls 9227rędur hann nu ⸢sumar [var. runirnar AM 589 d 4° “589 d”; runarnar Holm perg 7 fol “St 7”]
Hect 9820
● ráða sigri [e-m]
mvn ꜹþna raþa sigri
ÓH 55113hamingian hevir vitiat þeira. oc gevet þeim hęra lut. en hinum niðran er aðr hava sigre raðet
Alex 8129Magnus konungr atti at raða sigri miklum
Orkn325I 10215Har segir: Sa er eɴ ás, er Tyr heitir; hann er diarfaztr ok bezt hvgaðr ok hann ræðr mioc sigri i orrostom
SnE 322Þesar heita valkyrivr; þær sendir Oþinn til hverrar orrosto; þær kiosa feigð a menn ok raþa sigri
SnE 4011ef nockur hamingia verdur oss laginn þꜳ mun eckj lidsmunur þessi sigrinum rada
SigÞǫgl 10629
● ráða skipi
En ef hval rekr sva mioc fyrir stravmi eða veðri at hann ræþr scipino eɴ eigi scipit honom oc scal þa sem þeir hafe ofundeɴ
GrgKonᴵᴵ 13122Eptir þat er Þorir clacka var drepinn reð Olafr T. s. skipum þeim allum er þeir hafþu austan haft
ÓTOdd 7515Nu rekr hval sva fyrir veðri eða fyrir strav́me at hann ræðr skipino. en eigi skipit honom
GrgStað 53124reðr þegar scipino or konvngs legino
Mork 986rekr hval svá mjǫk fyrir veðri eða straumi at hann ræðr skipinu en eigi skipit honum, þá er sem þeir hafi úfundit hval
Jb 2051
● ráða stórt
● ‖ impers.: (er/verðr eigi) (al)ráðit [e-t] [fyrir e-m]
En þat alraðet at þæir sculu finnask annan dag
ÓHLeg 325eigi er raþit at þv niotir min lengi heþan fra
Mork 13916Ok er þetta var raþit fyrir þeim, varu sendir menn til iarls
Orkn325I 2329þat var alraðit at buaz ibrꜹt sem hvatligast oc fara norðr undan
Sv 6318Þikkiz þv, þormoðr meiri ⸢*fremd [frend] hafa vnnit a Grenlandi enn Grimr a Islandi? Þormoðr svarar: Raðit er þat
FbrHb 2037Eigi hovom uer enn þaɴ fuɴdit, er raðit se, at af henni beri vm vitrv ok vísdom
KonrA 5135þo at auvirðliga hafi farit fyrir honum Geirr goði eða Gizurr hvíti, þa er eigi ráðit, at oss fari svá
NjR1908 1328var nu raðit at kalla kaup þeira
Heiðy 1034það ætlaða ek raðið uera skylldu að alldri skylldi finnaz a iꜹrðunni mæiri konungr en ek
Rómv595(2010) 15613eigi er þat raðit at honum þætti allt sem hann talaði
BandM 6011er eigi ráðit, hvárt þú verðr øreigi, ef mik þrotar eigi
Korm 24614þó at auvirðliga hafi farit fyrir honum Geirr goði eða Gizurr hvíti, þá er eigi ráðit, at oss fari svá
NjM 1489Hon sagði þat sua vnðan hafa borit i þat sinn, at eigi væri raðit, hvart þeim yrdi avþit at standa ifir havfud-s‹v›avrðvm hans Stvrlv
StuᴵK 40214Var þat fyrst raáðit, at gislar voro selldir; fór Loptr biskups son til Vrækiu, enn Sturla til Kolbeins
StuᴵK 5691Þat létu þeir nu verða raaðit, at Þorðr lét bua aull hin stærri skip i Uestfio᷎rdum
StuᴵᴵK 6114segir at menn foro at be᷎num, ok eigi raðit, at með goðum vilea se þeim, er her ero fyrir
StuᴵᴵK 11219Var þat raðit þa miok, at Oddr munde vera fyrir sveitum Gizurar
StuᴵᴵK 22316er æigi radit at menn uni þessu leínge
Fær 825mér þykkir enn eigi með ǫllu ráðit, hvárt hann skilsk við málin eða eigi
Ljósv 1015þat er nú ráðit, at þèr erut drepnir allir
Bárð489 359Þa taulauduz þeir wid sin ꜳ millum fostbrædr, at æigi wæri radit huar sa væri, er þa sigradi
KonrB 4465slict hit sama talar hann sem nu uar radith
SigÞǫgl 10423Þicki þier þat radit, at þu siert hier hęgur uit-skiptis, ef frændur þiner þottuz traut mega uit þig sæma heima
Jvs510 4127hann bidur Oddbiargar sier til eiginnkonu, og þad var rꜳdit
Fljˣ 43Þó kom honum þat í hug, at eigi var ráðit, hversu menn vikisk við um hans orðsending
Reykdˣ 16521Hann kvað þat rœtt, en ráðit eigi
Vápnfˣ 4524
● jafn ráðit
● (er) vel ráðit [e-u / e-t]
ef ver fꜹllvm i orrosto þa er þvi vel raþit at fara eigi þangat með ransfe
ÓH 5421kvað þá nú sjá megu, at því var vel ráðit, er þeir hǫfðu heldr haft þessa vistina en með Glúmi
Reykd 2082Mun því nökkut vel ráðit? segir bóndi. Þykir mér sem hann sé saklauss af drápi þeira bræðra
Vígl 9421Þótti þvi ǫllu vel ráðit, er hon réð
Brandkrˣ 19122os þotte haulfw betr raaðet, er hæim komom in festo Mathei. hellðr en ver hefdim vetrlæger vordet j. hwerri homfn
DN VIII (*1339›apogrˣ) 13535Naflvn kvad ⸢þui [var. þat AM 531 4°ˣ “b¹”] vel radit ok sua var gort
KlmB1980ˣ 185
● ór því sem (at) ráða er
þat mvno ver nv́ þeckiaz. segir konvngr. ór þvi sem aþ raþa er
Jvs291 8911Þat man nu likaz or þvi sem at raða er. at þekkiaz þat er til sæmdar er gert
ÓTᴵ 17623Þorsteinn drómundr ok hans kona Spes þykkja verit hafa inir mestu gæfumenn, ór því sem ráða var
Gr 28918Kongr sagdizt nu þetta mundu þiggia ur þui, sem rada uar
Jvs510 508
● ‖ præs. part.: ráðandi [e-s / e-u] [við e-n]
Eigi em ec raþandi orþiɴ þess fiarins i Noregi at vert megi vera eins gvllhrings
Mork 3977þot hann se huarki vitande ne raðande hins dauða aftoku
Járns 26612þes verþ ec raþaɴdi viþ meɴ ᴍina ... at þeir þyckiaz scylldir til fylgþar viþ mic att veria mi[t] laɴd
Jvs291 2520Er hann (ɔ: Hrólfr) nöckuru ríkari ok meira ráðandi en yðr þickir, þar sem hann ræðr ríki
HG 158Ert þú nǫkkurs ráðandi hér? Ek em kona Njáls
NjR1908 836hann var auðigr at fé ok mikils ráðandi um alt Hálogaland
ǪrvS 34þo er Vermundr meira raðande eɴ ec. þuiat haɴ er nu aðal tulkr hans
GBpA 8218Ert þú nǫkkurs hér ráðandi? Ek em kona Njáls
NjM 962Radandi kringlu allz heims ok mattugr herra. hinn mikli konungr Alexander
AlexBr226 1561Agǫtann broðr uarn Thorlak ... trum uer helgann uerid hafa i lifuinu. en nu dyrdligann kraptanna gimstein fyrir gudi. ok mikils radanda
ÞBpA 2266Þa kemr at honom trollkonan oc ‹sækir hann ok› vill bægia honom til fiallðz. Þa bidr hann, at Guðmundr prestr skyllði dvga honom, ef ‹hann› væri sva micils radandi við gvð, sem hann hvgði, oc lęysa hann af flagði þessv
StuᴵK 23014Hins vil ec þic biðia, segir Sigurðr, at þv bidir þess gvð, at hann leti þic raðanda verþa, at þv mætir sysla mer nockora stadfestv nordr þar i svæitvm, þa er havfuð-bvrdr væri at, þviat mer syniz sva micit yfir þer, at mer bydr þat i skap, at þv verdir enn meira radandi enn nv ertv
StuᴵK 2532fyrir þetta skal ek radande þins dauda
Vǫls 7317Þu ert smidr illzku ok finnandi slægdar, radandi rangra teyginga
Vinc 32321var hann helzti mikils ráðandi
Trist² 3825þessom monnom af radeno hia verandom ok radandom þemma kaupmala
DN II (*1306›DonVar 1ˣ) 7139Enn þo ad so sie, ad þu komer til Vopnafiardar, þa skalltu eigi minna radanndi enn hier i Fliotzdals hieradi, ef þu giorer nu mijna sæmmd
Fljˣ 9424
● ‖ præt. part.: ráðinn [compar. ráðnari, superl. ráðnastr] [e-s] [e-m]
Fyrer þui skolom ver nu ꜵɴ hafa at langvister órar skilþe aldrege. oc ver ættem ráþna vist meþ lausnera ǫ́rom epter þeɴa héim
HómÍsl⁸(1993) 9r25Eɴda er enge ráþnare hlutr at fyrer hiólp váʀe mon standa heldr en héiftrǽken
HómÍsl³²(1993) 49r1en sumir løystusc fra raðenne ræiði guðs
HómNo¹⁵ 742ok þegar ek veit at þv villt eigi til vars rikis koma þa skalltv raðinn vita min bana
Bret 23228Þat hygg ek magr at raðinn se ofriþinn. ero þeir menn nv her er set hafa seglin
HkrFris 38220syndi guð hann eigi aullum lyð helldr raðnum vattum af guði
PP 2913ligg þa við dyrrin inꜳ̋tt! ok er rꜳðin olmvsan
ClarA 2111en land er uitt ok illt til hafna en raðinn u friðr huaruitna utlendum monnum
EbWolf(2003) 3139birtandi lyðnum þꜳ feghinsǫgu at raðinn er sigr i orrostu
Mich 69616var þat sidr hínna fyrrí manna at dǿma iafnt til draps fyrir rádna sꜹk sem framm komna
Rómv226(2010) 20817Sem þar hefir reitt um stund, lætr vestræna sem hún sé alráðinn byrr beggja skauta, ok leiðir þá svá langt norðr fyrir land
GBpD 4834eggiaði hann þa fast lið sitt. sagði þeim raðinn sigriɴ
ÓTᴵ 19124hann gerir sik radinn brottferdar af munklifuino
Mar240a 48520sǫgðusk nú vera ráðnir at fara þangat til vistar ok kváðusk nú eigi vildu því bregða
Reykd 2073hann gerdi ut slika sendiboda, sem rꜳdnaztir mattu finnaz
Thom² 40615g‹o›dan ok glępa uaran radin ok stiornsamann
ÓH1 70930þótti hann ráðinn ok báðu hann fara í guðs friði
Parc 2427er yckur þar bædi raadin skaum ok skadi ef þit berit yckr at þui
Vikt 1717set ut hringinn sagdi hann edur haufut þitt. kongson hugsar huersu adr hafdi farit med þeim. og þotti honum sier radinn sigurinn
VSj 2117hann uar radin at uęgia eigi fyri konungi
HÍ 1123Því munu þá eigi ráðnir útvegir okkrir, [utan] at vit munum fara á páfa fund
Æv⁸⁸624 26721þuiat ollum syniz hans dꜹdi radinn þeim sem þar uoru uidstaddir
ÆvMið²⁶ 6012fiengv þeir mikin stormm so at þeim þotte raden skade af siofar gange
AntReyk 2818Er þat sumt nýtt ok ráðit, en sumt er óráðnara, hvárt jafnt er sem talit er
Encᴵᴵ731ˣ 34... og rꜳdin emm eg ad fara alls huorgi
Fljˣ 295Og ad henni liggiandi j þessum krankleika þotti henni sier radnari daudi enn lijf
GBpB204(2018)ˣ 23929hygg ek, at Gizurr muni meiri vinr Hrafns en þinn, en ráðnar tengdir við Sturlu
StuᴵᴵR11127ˣ 17814
● at ráðnu
● jafn ráðinn [í e-u]
● ráðinn (maðr) ok roskinn/...
hugsar hann, at heilög Hólakirkja er nauðsynjuð at fá tvá röskva menn ok ráðna
GBpD 454radinn
~þa er til Hringr fader minn seger hann vitr madr ok radinn
ÓH1005 82533fyrer ollum vt buum stadarins let hann skipa rꜳdna menn og roskna
LBpA 8621
● ráðinn vilji
hann leýste oss fra þrimr hlutom þeim es til hverarr synþar ero fianda amiɴingo. oc manz fýst. oc rǫ́þnom vilia
HómÍsl²⁶(1993) 39r34haɴ leýste os fra þrimrhlutom ... fra ... maɴzfýst. oc róþnom vilia
Játn²(1993) 68v6
B. ráða + præp./adv.
á: ráða (upp) á
[e-n/e-t]
reð ⸢á herclæddan mann [var. at herklæddum riddara ElisD 669]
ElisA 669Nu raða þeir eigi sva skiott a sunnan menn sem þeir hvgðo. ok meira lið var firir en þeir vættv
Heið 9011hann ræðr a oc lięttir æigi fyrr enn hann hefir drepit dyrit
StjC 41115Var þat .vii. daga i samtt at hvarir fylktv liði i mot ǫðrvm enn hvarigir ręðv a
StjC 59832þær sæm hæimskir men ok snaper rada up a saklausæ men
RbHM (*1293) 215Eigi mun Vigfúss ráða á mik við þriðja mann, ef þú ert eigi með mér
Glúm 6418.II. vóru vegir til skálans frá bænum: var hinn lengri betri at fara, ok á þann ræðr
Æv⁹⁰ 28021Ef íudaꜱ rædr á ꜳna. þa er hann oruɢɢr. ok þa ho᷎fum ver æigi med
Gyð(1995) 351bað konvngr segá mǫnnvm at hǫggva skylldí ísínn. fra skípvnvm vt ivatnið. Geingv menn þa til ok ⸢ríeðv [var. híuggu GKS 1010 fol “Hr.”] á ishǫggít
Huldaᴵᴵ 307með ɢuðs miskunn skaut heiðingium skelk i bringu. ok þorðu þeir eigi ꜳ at raða
ÓTᴵᴵ 18920ottaz nu eitrormrinn iafnan ok flyr no᷎ktan mann. enn ræðr aa þann sem klæddr er
Stj¹ 3736Þess leitaða ek, kvað hin illa mær, þvíat ek veit, at þú ert huglauss ok þorir ekki at ráða á ána
ValvA 6611þuiat þeir muno æigi þora ath rada a oss, efh þeir siꜳ allt
Sv81 1730Vid þessi ord bra traullunum suo at huert þeirra ried a annat og rifuzt j sundur sem uargar
VSj 688og nv sæker þegar framm fyrr sagdur Grimalldus og berserker þeir med honum woru og rȧda þegar ꜳ̋ fylkingina
Adon 13513rædr
~bæriaz þo hvarir tvæggiu meðr sinu afle oc ⸢reð seint mannfallit a [var. reðsc seint mannfallit Mork 2771]
FskAˣ 29110Margerðr ræðr þegar á Ölver, en hann tekr fast á móti
HjǪˣ 48420bað konungr sína menn, at þeir skyldi hǫggva ísinn ... gengu menn þá til ok réðu á íshǫggvit
Hkrᴵᴵᴵˣ 1821er Basin heyrdi þat þa ⸢ʀied [var. klęif AM 531 4°ˣ “b¹”; klifradi Lbs 156ˣ “b²”] hann vpp a bitann ok lagdez þar endelagur
KlmB1980ˣ 64skylldu þeir rada ꜳ þa Hiorleif er þeir leitadi biarnarins
LdnHb105ˣ 729skylldu þeir rꜳda ꜳ þa Hiorleif ef þeir leitadi biarnarins
LdnStˣ 1331
● ráða bǿtr á [e-u / ! um e-t]
fann‹z› Hakoni konvngi sva i orðom hans. sem hann mvndi litlar bætr a raða vm þat er konvngr talþi at
HákFris 44422æf þeir fa eígí sealfuer bo᷎tr a radet
SvR 122þótti mǫnnum Arnkell eiga at raða bætr a
EbWolf(2003) 16911þá menn hyggjum vér hér í ráðum hafa verit um þetta, at þú mátt bœtr á ráða
Laxd 17810ok ⸢ræðr æi bœtr a [var. redar ei bott a RbHM (*1303)⁴a 678]
RbHM (*1303)⁴b 746huerr sem at þui uerðr kunnr. ok sannr heðan af. ok ræðr æigi bætr ꜳ ... þa er hann sealfsagðr af hirðlo᷎gum
DI II (*1303›AM 350) 34010fanz konginum sua j hans brefum, sem hann mundi litlar bætr ꜳ rada vm þat, sem kongr taldi at
Hák81 39723Þótti mǫnnum til þess horfask, at eyðask myndi allr Vatnsdalr, ef eigi yrði bœtr á ráðnar
Gr 1165Kongur sagdist munndu Rada Bætur ꜳ̋ þuj
JBpC(2003)ˣ 11125
● ráða á hendr sér [e-n]
● ráða orði á [! um e-t]
Vndir erendis locvm þicki mer mest, hver orðit hafa, segir hon. Hann svarar: ⸢Þv reðr orði a vm þat [var. þu munt nu luka ordí þar ꜳ̋ KonrE(1987) 1658]
KonrA 789nú eigit þèr at ráða orði á um vort efni
Mág² 324
af: ráða af
[e-u] [e-n/e-t] [með e-m]
Biꜷrɴ toc þui máli uel. Sagði at Arinbiorn myɴdi þar miclo af raða með honom
Eg162θ(2001) 9118Biꜷrɴ toc þui máli uel. Sagði at Arinbiorn myɴdi þar miclo af raða með honom. En Arinbiorn huatti þeꜱa miꜷc
Eg162θ(2001) 9118her scal annat af raða enn mœlt er, ok er beði breytt með mali ok svndr tekningvm ok lioðs greinvm
Gramm³748 6614Undarligt þicki mér, segir hann, er þú ræðr eigi af meinvætti þessa
HG 442var hón in versta kerling ok full flærðar ok ⸢ljóna [lijgi], ok er miklu betr, at hón sé afráðin
HG 5522hugsa suo Biorn sagði hon um ferdir þinar at ek ætla Þorodd bonda minn ætla nu at raða af kuamur þinar ok get ek at hann se farinn aueg fyrir þik
EbWolf(2003) 14911Finnbogi segir. eigi munu við þat af raða
Finnb 486þu verðr nu þetta vandræði af at raða
Hallfr 326vera kann, at hon hafi eigi kunnað allan klokskap Herodis oc yfirdrepskap, oc hafi ætlat, at hann mundi við sik rakna oc lyða raðum Johannis, ef eigi væri hann afraðinn
JBapt²A 9153þó mun faðir minn mestu af ráða
Laxd 211bað menn taka forka ok ráða af skipinu
Laxd 508er nú ok af ráðinn hvárrtveggi hlutrinn
Laxd 24913Metelluꜱ ser nu at þrotín var su ván at Bolmískar mundi Juɢurtham af rada
Rómv226(2010) 9716Villdi hann þa ok mikít til gefa at Juliuꜱ væ̋ri af rádínn
Rómv226(2010) 3415Sveinn skylldi raða af Þorhall, en Þorsteinn scyllði gefa honum til LX h. (ɔ: hundraða), oc skyllði þat cavpp a lavn fara
StuᴵK 9816þætti þer eigi þat til liggia, at vit Þorleifr radim Sturlu af, ‹ef vit mættim›, enn þv halldir vpp fe-botvm
StuᴵK 10017Kolr hafði keypt at Ormi, [at hann] skylldi Dagstygg af raða
StuᴵK 4241eigi munda ek hafa gengit ifir brúna, ef ek hefða uitad þessa auar-kosti, enn af þessu efni verðr nu at raáða ok sva at taka aárið sem gengr
StuᴵK 5712ek veít eigi hversv ek má hann skíott af ráða
Huldaᴵ 4523ef þu mêttir þetta undr af rada med þinni list eda uiêl þa gior sua uel
DínDr 4028þat væri gott rad ef þeir yrde afradnir
Eym 13029þat rad giordi Hallr. at þeir skilldu rada af æimhuernn fostbrodur hans
GullÞ 226rædr hann af, sem honum samir bezt, at hann segir bonda nærgætan uera, enn bidr hann þo iafnframm med godum trunadi þat geymꜳ
Thom² 36025herads bændr ... badu hann af rada heradinu þessa meinvætti
VP 40917Skeggi bjóst til at ráða þau af, ok þat fór fram með því at Helga hjálpaði honum til
Bárð564 1012henni þótti ekki örvænt, við þat at Tristram var framgjarn í mannraunum, at hann mundi á hættu leggja, ef hann fengi af ráðit orminn
Trist² 5011því horfða ek lengst á konúng, at þar var helzt reik á ráðinu, hvort ek munda afráða
Án 33515vér vitum, ef þú vildir afráða þetta áfelli, at batna mundi várr hagr
ÁsmM 9130med þvi at hann var frægr af mo᷎rgum framaverkum, at hann skal afrada þat et olma dyr
KirjA 1125Segia Gisla bonda minum allt þat er ek ꜳ vant at ræda edr af at rꜳda
Gísl 121kvað hann eigi til einskis vinna skyldu, ef hann réði Gretti af
Gr 1899báðu hann fyrir bindask at ráða Gretti af
Gr 19417Nú réðu þér þat af, er mér var nær skapi
Gr 26319gengu þeir þá á málstefnu, ok rèðu þeir þat af, at þeir gengu á hönd Hrólfi
GHr 25726uar þeim þath mikil gięfa ath þesse ferligi fantur uar af radin
Hect 1678Bundust þeir þá saman, ok gerðu þat statt með sér at ráða hann af
Bárð158ˣ 328þu þœttir mér líkligr til at hǫggva stórt, ok muntu mega miklu afla, ok væri þér happ í ok karlmennska, ef þú fengir hann af ráðit ok yrðir skjótari at bragði
BjHˣ 1658efftir spiriande huøriu af skal rȧȧda, þessara manna erindumm
DínDrˣ 5911alldri mun mier efalaust, ad vier niotumm þessarar konu, firr enn eg veit vijst, ad sia fianndi er afradinn
Fljˣ 2219þetta er ollum oss mikil naudsyn ꜳ ad geta hann afrꜳdit
Fljˣ 7317réðu þeir þat af, at eiga Hauga-þing þar í býnum
Hkrᴵᴵᴵˣ 3161hann liet þig sitia j fridi, og leitadi þa [ä] first, er hann gat þann af rꜳdit, er honum þotti þier vera vitrari [madur]
Hrafnkˣ 6311Kongur bad hirdmenn vera nu hrausta ... ok räda af öviett þennann
Hrólfˣ 8015Þeir áttu síðan tal sín í milli ok réðu þat af, at her þessum skyldi stefna norðr til Fjóns
Knýtl1741ˣ 12325Þá ræðr hann þat af, at hann sigldi til Heiðabœjar
Knýtlˣ 20116Búrizleifr ætlaði at svíkja erkibiskup á þessi stefnu, ok þótti þá unnit alt, ef hann yrði af ráðinn
Knýtlˣ 29011af verðr at ráða nökkut ór hverju vandræði
LjósvLˣ 1923af verðr at ráða nökkut ór hverju vandræði. ok heim munu vit fara
LjósvLˣ 1923er landhreinsan, at slíkir menn sé af ráðnir at lǫgum
LjósvLˣ 13120Jafnan vóru menn vanir at fara á skóginn með fjölmenni at leita illvirkjanna, ok ráða þá af
StjǫrnODrˣ 10916Vil ek, at menn geymi, ef færi *gefr á, at bera þegar vápn á hann ok vinna at því ógrunsamliga, svá at hann kunni eigi frá tíðindum at segja, því at þá er alt sem unnit, ef hann er af ráðinn
StuᴵᴵR11127ˣ 29624þeim manne munnda ek gipta döttur mijna er þenna mann giæti af ráádit
Svarfd(1966)ˣ 1424ótti sá, er á hefir legit hér um hríð ... hann er nú af ráðinn ok endaðr
Vatnˣ 914væri eigi illa, þótt slikir menn væri af ráðnir
Vatnˣ 4516
● ráða af dǫgum [e-n]
● ráða af hendi/hǫndum (sér) [e-t/e-n]
⸌auðsætt er þat at þu munt⸍ vilia af hondum raða kvaðningar minar
ÓH 3214huert er þa þitt rað Hakon. skal ek eigi miðla rikit ok raða af hendi mer þenna vgg
ÓTᴵ 9018vit Dálkr ... vildum ráða Bjǫrn af hendi, fyrr en hann sekði yðr
BjHˣ 1654skal ek eigi miðla ríki ok ráða eigi af hendi mér þenna ugg?
Hkrᴵˣ 27011
● ráða af lífi [e-n9
vera munu yckr þikia sakar til þo at þið raðit Þorolf af lifi
EgM(2001) 2818skal ek þann mann rada af life er segir fra þessum atburdum
Grǿn 5486
● ráða af sér [e-t]
● ‖ impers.: er ráðit af [!] [e-t]
Var þa þat ⸢afraðit [var. af ráðit SteinHkrˣ 3186] at
SteinÓH 3832þat varð afraðit at hann feck hennar
Bret 26927var þat ⸢rað tekit [var. afraðit SvEirsp 37422] at gera menn með brefum a pauans fund
var. Sv 13136 → SvEirsp 37422En hvárt sem at þessum málum var setit lengr eða skemr, þá varð þat af ráðit, at Jórunn var fǫstnuð Hǫskuldi
Laxd 214Þrlndir barv saman rad sín ok var þat af-radit at hinir bezsto menn volduz til at fara or landi
HuldaHrokk 1113voru þeir fleiri vinir hans, er fystu, ok þat var af radit
Hák81 48214
at: ráða at
[e-m]
Niosnarmenn hliopu vpp ok reðu at þeim en þeir i mót
EgM(2001) 14027ef þer farit ⸢radit [var. farit EindrÓTᴵ 22315] með engri kwgan at
EindrFlat 46128kongr uard svo reidr uid ord hans at hann bad sina menn upp standa og drepa fol þetta ... menn uoru eigi skiotir til at rada at Vilundi og snerj hann burt ur haullunj
Vilm 18114Sturla segir, at Hrafn mundi eigi í þessu sinni at ráða, þar sem hann hafði áðr forviða orðit
StuᴵᴵR11127ˣ 27332
● ráða at líkendum [e-t]
Reiþ ec aþ likeɴɴdvm ... af þvi er þeir mælltv
Jvs291 1035Nv ma verða at því at nokkvʀʀ svarí sva ek ma fvll vel lesa danska tvngv þo að latínv stofvm re[t]tvm se ritað ma ek þo at likíndvm ráða hve kveða skal þo að æigi se allir stafir rett ræðer i þvi er ek les
Gramm¹ 2125þat ma at likendum rada, at þeir munu oss tidaztir verda i vinattu
Silv 25624þo megu aller menn þad ad lykindum räda, ad meir olli þui þolinmædi hans, ok þad er hann villdi sæma vid alþydu, j synu blydlæti, enn þad ad honum geingi wr hug sȧ harmur medann hann lifdi
PBpˣ 42615
● ráða at ráðum [e-t]
● ‖ præs. part.: er ráðanda at [!] [e-m]
eftir: ráða eftir
[e-u]
Eptir þessi orð rꝍðr sendiboðinn eptir kertinv i hendr hvsfrv
MarS 21022Her segir fra draumum Pharao konungs ok huersu Joseph reð eptir sem gengu allir
Stj¹ 20117
frá: ráða (í) frá
[e-m/e-u] [e-n/e-t]
Olafr konongr fær nu með skipa liði sinu norðr a mꝍre oc spẏrr at þrꝍnder varo i mote hanum siðr nu at lanðet er raðet ifra hanum
ÓHLeg 673ertu, Eyvindr! fráráðinn þessum ráðahag
ÁsmS 877enda er Þorgils frá ráðinn
Laxd 24915hann ætladi ser eínualld yfir Roma borg ef Pompeíuꜱ væ̋ri fra raðinn
Rómv226(2010) 1756Olafr konungr var raðinn fra ʀiki
ÓTᴵᴵ 3055viljum vér ... áðr en vér ráðum frá með ǫllu
Vápnfˣ 4214
fram: ráða (á) fram
[e-t]
þvi nest réðv þeir afram leiðina
ÓTOddS 11823er hann hafði svá ⸢ráðit [var. rekit AM 180 d folˣ “B”] fram sitt erendi, ok er hann lauk sínu máli, þá
Klma 48717
● ráða ýmist aftr eða fram [e-t]
fyrir: ráða fyrir
[e-u]
þa rǽþr aɴdeɴ fyrer ef maþr lætr þat siɴe atferþ ráþa
HómÍsl³³(1993) 52v14Scalltu nu fyrir raða
Eg162θ(2001) 1642En þegar er Ꜷmuɴdr reð fyr malom þeꜱom. þa geck hann til fuɴdar við þa feðga Egil oc Þorstein
Eg162θ(2001) 1644Nu hefir þu Steinaʀ oc it feðgar raðit fyrir lykð mala þiɴa
Eg162θ(2001) 1652Sonr manz er aðile vig sacar xvi. vetra gamall. eða ellre frials borenn oc arfgengr sva hygiɴ at hann kuɴe fyrir raða
GrgKonᴵ 16719firir þeim heruðum er Olafr var við comiɴ reð riki dottir konungs er Geira het
ÓTOdd 316jarl sa reð firir Norðimbralandi er Sigurðr het
ÓTOdd 4516hann reðr fyr .ii. konvngrikiom
Mork 8717hellt hann landino af hendi Svia konungs. oc reð fyrir þvi ollo
ÓH 5914hann gek til handa konungi með þeim scildaga sem konungr reð fyrir at scilia
ÓH 1136fylcði konungr liði sino oc ⸢reð [var. reiþ “de andre”; reið Hkrᴵᴵˣ 2299] sialfr fire
ÓH 27313com sa ‹maðr› til konungs er red fyrir vistvm oc sagþi at eigi var vist meiri en tvꜹ ⸢nꜹtfꜹll [(ms.) navtz favll |V-2: nautzfo᷎ll] slatrs
ÓH 4936eigi naþi hann at raþa fyr forom systor siɴar
Þing¹Mork 36810Darius hefir konungr heitið er reð fyrir Serklande
Alex 11sitr hacon nv of kyrt ȷ́ laɴdino oc rǽ̨þr nv .i. fyrir ollvm noregi
Jvs291 3511hemingr þotti þa eɴɴ vngr til at raþa fyrir veizloɴi
Jvs291 9223lézk haɴ villdv raþa fyrir life þeira
Jvs291 12225Moðir min er dottir Niðvngs konongs. er ræðr firir ivtlandi
Þiðrᴵ 1424En han biðr foður sinn raða firir sinni ferð. oc lez mundu gera allt þat er hann villdi. Nu ferr reginballd þar sem skipin eru i æinni á. oc með honum sifka. oc hitta þar .iij. skip oc nu sægir reginballd at han vill haua et bæzte skip er þar se
Þiðrᴵᴵ 1633Þa reðv fyrir Hringa riki. Haralldr grenski ... ok Trygvi
ÓTOddS 39Nv a þessi tiþ reð austr firir Garða rike Valldamarr konungr
ÓTOddS 2019er þat uphaf bocariɴar er ritat er eptir þeiri bok er fyrst ritaði Karl aboti Ion-son. en yfir sat sialfr Sv[er]rir konungr. oc reð fyrir hvat rita skylldi
Sv 17at korsbrœðr j Nidarose skulu hafa tiundir, ræntor sinar Haugs kirkiu j Veradale, frialsar ok firirraaða, ok at vit dœmdom þeim þat aftr
DN III (1303) 6114firi liðe landz manna ręð trǫllkona mikil ok sát á vargi
HkrEirsp 919hann reþ fyrir veþrvm með gvþi bęþi til ars oc oarans
VerA 3510Olafr konungr hinn helgi reð þa firir Noregi var hann i kaupbiænum
Heiðy 10514hann ræðr firir gavngv viɴdz ok stillir sia ok elld
SnE 305Freyr er hiɴ agætazti af asvm; hann ræðr firir regni ok scini solar ok þar með avexti iarþar, ok a hann er gott at heita til ars ok friþar
SnE 319Ef ek ræð fyrir, sagði hann, hvattu skallt mæla, ok segir þu eigi fleira til hans, en ek mæli fyrir, þꜳ man ek trua
Páll²A 25022Erlingær skall huarke gera raddæ ne mælæ a Olaf Giærdarson hældan j fra till nokoræ vondræ luttæ ædær giærdr ... vttæn a Ærlingh værde fyrr radett
DN III (1348) 21727Reð Alfgeiʀ iarl firer annaʀi fylking. ok var merki borit firer honum
EgM(2001) 821hofðu þeir aller langfeðgar raðit firer Vermalandi
EgM(2001) 13334þegar er Onundr reð firer malum þessum. þa geck hann til fundar við þa feðga
EgM(2001) 16416hann kemr a Hlaðer þar sem iarl reð firir
Finnb 327hann var hersir ok réð fyrir á Vǫrs
Glúm 811Seþo hve vel þeir séþo er fyrir savmfǫrinni reðv
Gramm¹ 2207þeir kómu útan at Miðfirði, þar váru áðr komnar ǫndvegissúlur hans, kǫstuðu þar akkerum. En í þann tíma réð fyrir Miðfjarðar-Skeggi
Korm 2056Biornn bricar-nef gesta-hofþingi hafði * ⸢radit [var. verit GBpA 6612] fyrir rani við Ingimund prest, þa er hirð-menn villdv vpp gefa
StuᴵK 15117hann ręid (ɔ: réð, cf. ed. note) miok fyrir, hvat svngit var, er heilagr domrinn var vpp tekinn
StuᴵK 22612Rafn spyrr, hverir firir elldinvm reiði (“ɔ: réði”, ed. note)
StuᴵK 30520ok spurþi Rafn, hverr firir elldi reði. Enn honum var svarad, at þeir redi firir, er k‹v›eykto, enn Þorvaldr væri havfþingi
StuᴵK 31318hann skylldi raáða fyrir Reykia-hólum þau misseri, hvart er hann villdi bua þar aa siaalfr eða faá Vrækiu, ef þat væri til greiða með þeim
StuᴵK 54923hann reð fyrir austr i Þiøckva-be᷎ i Vere ok var age᷎tr haufðinge
StuᴵᴵK 1071Ormr Ions son reð fyrir a be᷎ þeim er at Suinafelli heitir; hann var goðorðz-maðr vm Siðuna
StuᴵᴵK 1077þeir sem firir byrðingvm ríeðv. ok aðr lagv albvnir at fara með varnaðí sinvm
Huldaᴵᴵ 3131leit byskup utar eptir kirkiu sa er fyrir tiðunum reð
ÓH61 74824Gormr konungr reð ekki lengi fyrir lo᷎ndum. hann varð sott dauðr
ÓTᴵ 1246með einum rikum ho᷎fðingia er het Palna toki. hann reð fyrir ꜳ Fioni
ÓTᴵ 1723hann red naliga einn iafnan firir ollvm malvm
StuᴵR 287er menn voru ferdar bunir red Þorkell firir ueginum. ok er þeir komu j skoginn steig konungr af baki j einu riodri
ÓTFlat 40718Þorsteinn skal bjóða Þórgeiri sætt fyri sekð þess manns, er hann hafði fyri ráðit
Reykd 21527Þormóðr bað Eyjólf son sinn fyrir ráða, hvárt etja skal eðr eigi
Reykd 22211sa maðr réð fyrir skipinu, er Hallvarðr hét
Ǫgm564 9716broþir Hoddbroz konungs, er þar reid fyrir, er heitir at Svarinshaugi
Vǫls 2218dømi ek klaustreno þa iord frialsligha at eigha oc firir radha
DN XII (*1323›AM 902 a) 4811þar uoru blot mikil ok ⸢*red [non emend. rer] Þo᷎r þar firir hofí
RR557 9824n.Hann kom á bæ Íngjalds konúngs á náttarþeli, ok bar eld at skálanum, vöknuðu menn við reykinn. Íngjaldr konúngr spyrr, hverr fyrir eldinum rèði. Hann kvað Þórir hálegg þar vera
Án 36022Hertyggr hefir konungr heitit; hann réð fyrir austr í Rússía
EgÁsm 13Í þenna tíma réð fyrir austr í Féneðí einn hertugi
FlórKon 13913Þar hefium ver upp frasogn er Jarizleifr konungr ⸢red fyrir [var. reþr Mork 12] Gardarike
MHFlat 2512Nv er þeir frendr hofdu ⸢radit fyrir [var. raþit Mork 1377] landeno .ij. vetr
MHFlat 32625tǫluðu þá um, at þeir skyldu finna þá, er fyrir eldinum hǫfðu ráðit
Gr 1317madren þesse hiet meistare Johann og var fæddr j Saxlande vr þvi herradæme er Hoyen heiter og rædr fyrer einn greife
AnnaReyk 44726full uel þike mier nu komit er Haralldur kongur frænde minn rædur firer þuiat uid erum syskina syner
Hem1010 3522‹A›ki ... red firer ꜳ Fioni med mikilli uegsemd og risnni
Jvs510 3128spurde ⸢huorier firer hualnum riede [var. huerir hafa forræði a hualnum EbWolf(2003) 26921]
Eb447(2003)ˣ 26820Kona ein ried fyrer skipinu, su er Groa hiet
Fljˣ 3124Hryngur hefur kongur heitid hann riedi firer hrynga ryke
FriðAˣ 422xii. hofgoðar váru œztir; skyldu þeir ráða fyrir blótum ok dómum manna í milli
Hkrᴵˣ 114kom til þess bœjar, er drótning réð fyrir
Hkrᴵˣ 34014ráði guð fyrir lífi mínu, aldri mun ek á flótta leggja
Hkrᴵˣ 43910þeir er fyrir byrðingum réðu ok áðr lágu albúnir at fara með varnaði sínum
Hkrᴵᴵᴵˣ 43913Rafn spurdi hver fyrer elldinum redi. Þorvalldur svarar ok seiger at hann red fyrer
HrafnAˣ 2213spurdi Rafn hver fyrer elldinum redi. eɴ honum var sagt at þeir redi fyrer er kueikti. enn Þorvalldur væri hofþingi þeirra
HrafnAˣ 2333hann red mest fyrer drapi Holmsmanna
LdnStˣ 14032Rigardr het kongr, hann red firer austr ï Gordum
SigrFrˣ 411ï þenna tïma red firer austr ï Taricia kongr sä er Hergejr het
SigrFrˣ 453þa eigha þeir stefnur er fyrerriedu borginne
Þiðrᴵˣ 2013Hilldibrandur mællte huad kanntu seigia af þui. Hwer rædur fyrer Bern? hann svarar. þat er Alibrandur son gamla Hilldibrandz. þa mællte Hilldibrandur og hlær. Hversu gódur dreingur er Alibrandur edur hversu mikill madur er hann fyrir sier
Þiðrᴵᴵˣ 34315
● ráða hvárki fyrir orði né eiði
● ráða fyrir sér [■]
þa er hann hafði raðit fire ser hvernn hann villdi upp taca. þa gecc hann glatt at ollom scildaga
ÓH 2496koðoz þetta segia myndo Þorarni siðaʀ um ferþir sinar þa er þeir hefði raðit fire ser oc við vini sina
ÓH 33013*En þat er satt at segia, at þa hafþi hann ráþit firir ser at leita til, ef saman mætti bera fvndi þeira Miðgarðzorms
SnE 612Lysir biskup yfir þvi fyrir þeim, at kosningi var orpit vndir hann oc hann hafdi raðit fyrir ser at kiosa hann til biskups enn æigi fra
StuᴵK 26614
gegn: ráða í gegn
í: ráða (inn) í
[e-t / ! um e-t]
eɢiar nv lidit oc reþr idalinn oc vp at þeim Haralldi konungi
Mork 23013Gormr konvngr reíþ ecki ȷ́ þetta sva at meɴ fyɴde er son hans hafþe sagt honom
Jvs291 143villdu liðs-menn raða i bøiɴ. En konungr villdi eɴ at þeir biði þar til er flestir væri i baðstofum
Sv 774þa melti Bardi. tꜹkum ofan bunat uarn ok ridum i flokkinn ok alldri meirr en æinn senn ok munu þeir ekki i rada er myrkt er
Heiðy 9815þeir Bardi rida hia flokkinum ok rada menn ekki i þat
Heiðy 9820Siþan reðv þeir inn i stofuna oc brutv vpp til Þorsteins ‹ok sóttu hann þar›
StuᴵK 20411nu þikír mo᷎nnum grunsamligt oc rada menn nu í at hann muní uerit hafa med jngialldi
GíslFrg 641red hann ecke j ath hier munde nockut annath vndir bua enn Nordbrigt segir
MHFlat 29310Gautr var ráðinn í skip þetta, er Þorgeirr skyldi sigla í
Gr 9415Grettir ræðr nú inn í húsit ok vissi eigi, hverir fyrir váru
Gr 13021radij
~vard þui stort j ad rada
ÁBpˣ 1713vard þui stort j ad #rada#, var þa til bus og stadar gio᷎r ei minne skulld enn til ccc hundrada
ÁBpˣ 1713þær (ɔ: mýss) hljópu þegar á sæinn út ok upp í skipit til hans ok at jarli ok réðu þegar í andlit honum framan ok í nasar
Knýtl1741ˣ 14520
● ráða í hug [e-rs]
● ráða í skip [e-n]
● ráða í veg
● ‖ impers.: (er/...) ráðit í [e-t / ! um e-t]
comi ser hveʀ til Noregs. mvn þa sizt iraþit vm vara ferþ
Mork 99vęttir mik ... at litt uerði iraðit. ef þetta flytr þu fram a manna motinv. ok leitar þar uið þa vm þetta mal. ok segir sva at þeir skulo eigi skylldir til farar með þer ef eigi kemr þu þann næsta lꜹgar dag
Heið 6515Nu var litt iraðit þott monnum væri tiðro᷎tt a þeim fvndi
Heið 671þotti mer þat vera merkilict eyrendi. ok vęttir mik at eigi mundi i þat raðit
Heið 7029Leið nú á kveldit, ok sýndist þeim mest nauðsyn at fara heim ok gæta tímans, at eigi yrði í ráðit um atförina
Án 35120
● ‖ præt. part.: ráðinn í [e-u]
ec em raþinn i at fara
Mork 67er faðir miɴ sa mik ⸢i þessv [var. þess Holm perg 7 fol “B”] raðin þa gaf hann vp
KonrA 5530ef menn erv eigi raðnir iskapsmvnvm
KonrA 6043hann var raðinn i sem aðr ræyndiz at gera honvm ęinga svivirðing þo at færi gęfi a
StjC 48714spurði Hárekr hvat Oddr vill at hafaz, hann kvez eigi ráðinn í því
ǪrvS 17116Ok sem hann er raðinn ⸢i [var. ÷ Holm perg 1 4°] klꜹstramaðr geraz
Mar655XXXII 49014tekr hann klútinn ok gjörir sik ráðinn í at leyna fènu
Æv⁸⁷ 26413Ekki skulu þit hrapa því svá, því at ek em ekki ráðinn í at kjósa ykkr heldr en aðra menn
Ǫlk 8910þú ert vitr maðr ok fróðr í fréttum, en reyndr ok ráðinn í hamingju
GBpD 516en gorir sik þo raðinn j. at huat sem um liðr. skal hann alldri þvi helldr aptr venda
~Hinn er kostr aɴaʀ ef konungr er raðinn j at veíta oss afar kosti at breɴa hann inni
ÓTᴵ 36313Sva flaug þessi o᷎rín nærr siðu minni. at ek em raðinn i at biða eigi her hiɴar þriðíu
ÞorvVÓTᴵ 29220nu er hann raðinn i at hanamálit skal eigi lengr undan dragaz
Jón⁴ 47319huerr klerk eða kennimaðr sem at þui werðr fundinn at i sinu testamento er hann raðinn j at kirkian ... skyli missa sinn part
StatEi³351 63121Er ek ok rꜳdinn i, at alldri skal hann af mer grid hafa
Orkn 31326þui gerir hann rꜳdinn sik i at hialpa honum
Thom² 39925Viltú þá, segir Gestr, veita mèr vetrvist í vetr. Ekki er ek ráðinn í því, segir Eiðr
Bárð489 243Jökull spurði, hvárt Víglundr vill gefa honum hestinn inn fífilbleika. Víglundr kveðst ekki ráðinn í því
Vígl 7828Svá er sagt ... at Víglundr hafi eigi verit ráðinn í því at þekkja hana
Vígl 10720ek var ráðinn í at svíkja ei minn herra
Mág² 15711þÿke mer þu ey olyklig til ad kienna mer nockur god räd þau mier mege til gagnz koma þvi eg er rädenn j ad hallda framm ferdenne
VSj527ˣ 556
með: ráða með
● ráða með sér [e-n/e-t] [til e-s]
með þessom hætte. ræðr maðr fyrst meðr er til nytsemdar. en aðr en maðr gere nokkot. merkilegt þa kys hann þat. sem hellzt visar hugr hans honom til
Menota: 34vb20 BarlA 632Bóndi sagði húsfreyju sinni, at hann hafði Hrapp ráðit með sér
NjR1908 19222‹E›ptir þetta hittaz þeir hofþingiarnir *Þorvarðr oc Onunnðr oc ræþv þat með ser at hverfa at badir samt, oc foro norðr til Ræycia-dals oc hofþv nær L manna oc settvz i bv a Helga-stavþvm
StuᴵK 15726
mót: ráða (í) mót(i)
[e-m]
sea þeir fylkingar storar ... ok rada þegar huarir moti odrum
Gyð(1995) 8617Gunnar sækir þa at i aakafua æn þeir rada fast imot
GullÞ 2922Hertugi bad sina menn eigi vera of veidebrada ok lata þa ganga langt upp, adr þeir rede j mot
Hák81 53526
ór: ráða ór
[e-u] [e-n/e-t / um e-n/e-t] [við e-n]
sagðu at þar skilldi fẏlgia vinatta knuz konongs með. Ef þæri reðe Olaf konong or landeno
ÓHLeg 6311Vist er tv scornvngr S. (ɔ: Sigurðr) þat hefir þv or raþit er ollom gegnir bezt
Þing¹Mork 3801bar heɴɴe til orþ at hon finge þat raþ nackvaþ til gefit er haɴ gǽti raþit ór þeꜱom vaɴɴda
Jvs291 1315þat raþa þeir nv ór allir saman at þeir taca siglo treit oc fara af scipino oc flytiaz þar á
Jvs291 1209All obirgvr þicki mer þv vera son minn segir byskvp. ok ma eigi þat vera at ek rada ecki or vid þig
GBpB(2018) 2082Þorgils segir Sigmundi atfǫrina, bad hann nockut or rada vm leidsogv-manninn
StuᴵᴵR 16529svá mikil atkvæði eru at um hagi Grettis, at hann verðr eitthvert ór at ráða
Gr 22313Sèr hann ok varl hvat hann skylldi ór ráða
Æv⁸⁵624 2466skoraði hann á Geir inn auðga, at hann mundi ór ráða við hann um vápn ok fara sjálfr með honum
StuᴵᴵR11127ˣ 26026
● ráða ór vǫndu
Ek ætla nú ór vǫndu at ráða
NjR1908 3347Ek ætla nú ór vǫndu at ráða
NjM 3645Egill dvalði þat eigi, því þá var ór vǫndu at ráða
EgÁsm 443Óláfr segir: ór vǫndu er at ráða, frændi, ok takið þann upp, sem minzt mein mætti af verða
StuᴵᴵR11127ˣ 16314
til: ráða til
[e-s/e-rs] [e-n/e-t / e-m/e-u] [með sér]
sa er hever i hug sér a mꜵɴom atviɴa. eþa ráþa aþra til þess
HómÍsl¹⁷(1993) 25r28ræðr hann til á náttar-þele ok drepr son boandans
ÓH619 1213Yfer hever þu nu oss stigit, allhart hever þu nu til raþit oc til sót at hneykia oss
Niðrst¹ 610Nv vill sveinn eigi nema. oc leiþiz honvm bök. þa scal föra hann til annarra verka. oc raþa honvm sva til. at hvartki verþi honvm við illt ne við örkyml. enn halda til sem rikazt at ollv annars
GrgKonᴵ 184ef hann kaɴ eigi til fullz eyris raða
GrgKonᴵ 22219Eɴ þat er full rétte ef maðr mælir þat við maɴ er eigi ma ráða til goðs hálfrétte er þat. er ræðr til hvárstveɢia goðs oc illz
GrgKonᴵᴵ 1816man ec fyrst til raða. oc taca siþan við yþr. þa er þer laupit ovan. oc man ecki til saca þui at blꜹt leira er undir
ÓTOdd 3517Rétt er at raða scipi til hafnar helgan dag oc sva at hrioða þat ef þvi er hætt
GrgStað 3121varaz þat mest at þv raþir fyʀ til en uti ero bexlín oc hiartat þvi at *fremri lutr *ormsins byr yfir eitri
Mork 19710heitr þa a O. k. af nyio ok reþr til siþan oc havɢr isundr orminn
Mork 1988Ver munom nv verþa til at raþa. oc hafþa ec þo konungi etlat at hlꜹpit
Mork 23011stefndi til sin bvøndum þeim er hann reð til nefna
ÓH 2622eɢioþv konung at raþa norþr til Noregs til rikis siɴs
ÓH 5148Nv megv þeir gœrla sia at hann er þeirʀa fiannmaðr oc raða nv til hans
Þiðrᴵ 27613skulu bꝍndr raða preste till heraz kirkiu sinnar oc hava þæn er þæir uilia
BorgKr¹ 34619Ia segir hann sveinninn hvi mvn ek eigi til raða þa
Heið 819raþum sva til i annat sinn, at annattvegia se, at ver faim Orcneyiar, æþa liggim þar eptir ella
Orkn325I 16514eigi þora þeir til at raða ef þeir sia allt liþit
Sv 1526villdo þeir eigi at siðr til raða. oc gerþo sva harþa hina fyrsto at-gongo. at þegar hrocc fyrir fylkingar-broddriɴ buandanna
Sv 2115⸢liopu [hlupu] þa menn hans upp með vapnum oc sottu iɴ a Ions-vollu oc reðu til liðs við Magnus konung
Sv 8413scylldu þeir raþa fyrir þeim kirkium oc raða presta til
Sv 12234þottuz hafa vel raþit til fiar [+ oc frelsíꜱ] i þeꜱi ferþ
Sv 1436þar stændr til mykils kostnaðar ef skiotlæga skal til raða annars æiftir þui sem til hœyrir ok hæilagre kirkiu wyrði til sœmdar
DN II (*1278›vid 1307) 1828þat var kent Margretu drottningu at hon hefði raðit mann til at suikia konunginn i dryk
BǫglEirsp 44119Arni liop vpp þegar ok bra sverþi ok villdi raða til hans
Fris 29938var ða raðit til bruðlꜹpsgiorðar Hakonar kongs ok ivngfrv Margretar
HákFris 45513þickir nú litt at fara ok þickiz nú eigi vita, hvárt hón skal nú tilráða, at biðja fóstra sínn liðveizlu
HG 4224konungr varð þessu svá reiðr, at hann helt við, hvárt hann mundi ⸢eigi ráða [var. vada AM 590 b-c 4°ˣ 35r29; slꜳ AM 152 fol 153vb15; hrinnda AM 194 a folˣ 23v13] til Ásmundar
HG 5510⸢*reð [non emend. reið] Eirikr iarl til vppgongo
HkrFris 16433n.En to ma ec raða til fyrir sakir benar þiɴar, þott mer se diorfvng
KonrA 8055vilda ek, at vit fœrim í hernað, segir Gunnarr, ok réðim menn til með okkr
NjR1908 653læt hann smiðv sina raða til skipasmiðar i þeim stað er hæitir Asiongabęr
StjC 57031ek skal betr hlaupa í annat sinn. Hon ræðr til i annat sinn, ok fór sǫmu leið
ǪrvS 1757kómu þeir at með xxx manna Aslakr or Langa dal ok Illugi hinn rammi son hans ok ⸢reðu ... til [var. leitudu Eb447(2003)ˣ 2022] meðal go᷎ngu
EbWolf(2003) 2032feck ser hafskip. reð þa‹r› menn til ok bio ferð sina til Islandz
EgM(2001) 4420Egill þegar til ok hliop ifer dikit. en þat var ecki annaʀʀa manna hlaup. enda reð ok engi til
EgM(2001) 13230Þorgeirr spurði huar þeir etlaði til at raða. Finnbogi quez ætla at biðia Þoru
Finnb 5421sá er kostr annarr at ráða til árinnar
Laxd 4018Þat er mjǫk jafnskjótt, er þeir eru komnir yfir ána, at Ingjaldr kemr at ǫðrum megin at ánni ok fǫrunautar hans. Þá tekr Ingjaldr til orða ok mælti ... hvat er nú til ráðs? skal ráða til árinnar eða eigi?
Laxd 419Eotir þetta ræðr sá til, er skírsluna skyldi af hǫndum inna
Laxd 5212til þess munum vér ráða at bera þetta mál upp
Laxd 7821vertu eigi seinni at ráða til Þorsteins en ek til Þorkels
Laxd 27710vilda ek, at vit fœrim í hernað ... ok réðim menn til með okkr
NjM 762Skarpheðinn kom fótum undir sik ok réð þegar til í annat sinn ok rennr upp vegginn
NjM 3335segir Verri at hann á til at ráða ok hefna sín um síðir
Æv⁹⁰ 2857ok alllitlu siðarr brestr á grandanum framfall árinnar, svá at hvárirtveggju ráða til, mætast í miðju ok berr af it bezta
GBpD 364Oc er þeir Guðmundr prestr comv at anni, þa stiga þeir af baci oc sia, at ain man vfær ... Enn er þeir hofðv langa stvnd setid vid ana oc treysttvz eigi a at riða, þa sia þeir, er fyrir avstan satv ana, at ain fellr fram, oc raþa til ⸢oc [var. at GBpA 11817] riða
StuᴵK 2528Hann hæfir raðit til Sigurð Orms son til forr-raða, þviat menn vgðv ‹þat helzt áðr›, at fiar-vardveizla hans mynði eigi með for-sia
StuᴵK 26518Sturla hafði avxina Svęðio i handar-krika ser. Tok hann þa til hennar ok re‹i›ddi hana vpp ok reð til Þorvarþz, en hann gaði eigi, hvart fram horfdi aa avxinne, ok kom hamarrinn i havfud Þorvarði, ok spracc miok firir, enn havssinn rifnaði
StuᴵK 31825hon var fus til heilsunnar, ok uillde hon he᷎tta a laugina. Eptir þat reð prestr til at gera lavgina, enn hon for i. Siþan voro borin at henne kle᷎ðe, ok slo þa verkivm fyrir briostit, ok andaðizt hon litlv siþar
StuᴵK 42521þottu þeir hafa helldr sko᷎ruliga raþit til hefnda
Hallfr61 1710drogu þeir her saman ok uilldo ueria landit. Reðu þeir til bardaga við Hakon konung
ÓTᴵ 262huat er unicornis hefir til radit. lemr þat edr leggr igegnum med ollu
Stj¹ 6936En þa ockr syndiz faur ockra byria, riedu vid til at kvelldi, er flestir svafu
Malc 44430En þó skal ek eigi at síðr til ráða drykkjunnar við þá brœðr. Síðan er þat sagt konungi, at hann vill taka til drykkjunnnar
ǪrvM 15810nu bregdr Æirekr norræne suerde ok helldr a þij hinne hægri hende en tekr hinne vinstri i hond foru naut sinum einum. þeir rada til ok hlaupa j munn drekanum
EVíðA 684rada þeir Þrandr þegar til þeirra en þeir Sigmundr hallda nu undan ser huer þeirra
Fær 8225Leifr son Æireks rauda ór Brattahlijd for a fund Biarna Heriulfssonar ok keyfte skip at honum ok red til haseta sua at þeir voru halfr fiorde to᷎gr manna saman
Grǿn 53822redu þeir þegar til bardaga vid Nórr, ok foru þeirra skipti eftir vana
Orkn 229red hann til þess at koma þessu brefi i hendr prestinum
SvFlat 66136Hann vard varr vid fvndinn ok for til ok reid þegar til medalgongv
GullÞ 4421En þo mvn ek til ⸢hætta [var. rada GKS 1010 fol “Hr.”]. ef þat er samþyckí liðsmanna
var. Huldaᴵ 11121: GKS 1010 fol “Hr.”Var þa radit til brullaupsgiordar Hakonar kongs ok junkfru Margretar
Hák81 41922toludv þat margir at hann þætti nv ⸢snart [snarpt] til rada ok mikit voga fyrr enn hann uissi huern veg erchibiskupinn hefdi giort ꜳ Modru ualla mal
LBpB 12727Nu talazt þeir brædur vid. spyr Wilhialmur Halfdan huort nockut skule til rada ath beriazt vid vikinga
SigÞǫgl 10618vilja verja land sitt ok ráða til orrostu við Hákon konung
Hkrᴵˣ 17519Er nú ráðit til skrúðans ok nógu mikit til unnit, var hann skutlaðr ok skorinn
KlmBˣ 55014Þessir eru orðstórir mjǫk; eða hvat líz yðr ráð? Skulu vér ráða til árinnar? ... Síðan ríða þeir Sveinn út á ána, en hinir skjóta þegar á þá ok grýta
Knýtl1741ˣ 11614En til ferðar skal ráðaz með mér Eiríkr, son minn, ok þar með aðrir hǫfðingjar, þeir er ek ræð til at nefna
Knýtl1741ˣ 18810Villtu eigi til ráða, er frændr þínir berjask
LjósvLˣ 8017Þorsteirn var radinn til tabulo smydar
PBpˣ 4329enn er fiarhirdar sau huar hid oarga dir bar sueinen, ⸢riedu þeir [var. föru þeir ÍB 634 8°ˣ “A³”; Þeir ridu PlacC(1998) 3730] til og soktu eptir direnű
PlacA(1998)ˣ 374Þorhallr sotti hann a þingi til fvllrar sektar, ‹en Sturla gekk við heimilisfangi hans, ok réð því Þórhallr eigi til, at féránsdómr væri háðr› emend. Stu 1008: BLAdd 11127 “IIp”
emend. StuᴵK 1008: BLAdd 11127ˣ “IIp”Síðan ⸢ræðir [var. ræðr BLAdd 11127ˣ “Br”, etc.] drottning til kaups um sveinana við ambáttina
StuᴵR440ˣ 116Síðan ⸢ræðir [var. ræðr BLAdd 11127ˣ “Br”, etc.] drottning til kaups um sveinana við ambáttina
var. StuᴵR440ˣ 116: BLAdd 11127ˣ “Br”Síðan kemr Hneitir máli þeira saman, ok ⸢*ræðir Óláfr [non emend. ræðr Óláf] til skipunar [var. ræz Óláfr til skips “Ip”] við Má
StuᴵR440ˣ 1027n.‹Hann hafði leiddan inn hjá sér hest sinn ok réð til þrysvar á bak at hlaupa, en hann var manna bezt hestfærr, ok komz øngan veg upp› emend. Stu 5411: BLAdd 11127 “IIp”
emend. StuᴵᴵK 5411: BLAdd 11127ˣ “IIp”ræðr annarr til ok drap félaga sinn
Æv⁵¹ˣ 16716
● ráða til bana [e-m]
huerr scyndelegr atburðr hefir sva sciott raðet konunge varom til bana
Alex 2414aller þeir Jslenndsker menn. er ꜳ̈dur voru Naliga til Bana Radner af sijnum til giordumm
JBpC(2003)ˣ 11622
● ráða til (...)ferðar
vil ek biðia. at þv læitir til drottins oc vitir hans vilia her vm. fyrr enn þv raðir til þessar ferðar
StjC 60218raða þeir til ferðar er þeir voro buner ok oku vpp a land
EgM(2001) 13522epter þat red Ketill til Islands ferdar
LdnStˣ 21724ok réðu þeir allir til Rómferðar um vetrinn, ok riðu allir suðr ok sunnan
StuᴵR8ˣ 47622Órækja fór utan á Eyrum ok réð til suðrferðar um vetrinn
StuᴵR8ˣ 48628
● ráða skipi til hlunns
Síðan réðu þeir skipinu til hlunns ok bjoggu um
NjR 2121let raða skipi sínu til hlunz. En hasetar vistuðuz
EgM(2001) 12917let heim flytia varnat sinn en raða skipi til lunz
EgM(2001) 14535var skipi til hlunns ráðit
Vápnfˣ 2915
● ráða til líkenda [e-t]
riedu þeir þath til lijkinda ath hann munndi eigi sialfradur sinna ferda
Hect 17011rada ma̋ þat til likinda. huer godfus madur. med huerium alhuga. hann mundi sijnar bænir framm færa. sier til hialpar og sijnum monnum
GBpA394 20418
● ráða ráðum til [■]
● ráða til skipa
raða þeir til scipa hofþu þeir noccur langscip oc sva byrðinga oc leɢia scipin firir bryɢior
Sv 12035hann spurði at Baglar reðu til scipa i Tunsbergi
Sv 18412redu Baglar þa enn il skipa ok fengu enn lið mikit
BǫglEirsp 43912bauð ut her miklum vm allan Þrandheim. ok ⸢reð [var. ried AM 53 fol “B”; reid GKS 1005 fol “D²”] til skipa
ÓTᴵ 2120dro hann þegar her at ser ok reð til skila
ÓTᴵ 6212skar hann þa upp her o᷎r ok reð til skipa
ÓTᴵ 1006‹O›lafr konungr reð til skipa i Vikinni ok for þa norðr ꜳ Agðir
ÓTᴵ 3041Hann reid þa til skipa
Hák81 49115samnar her saman ok ræðr til skipa
Hkrᴵˣ 2466Réð jarl þá til skipa ok lét skera upp herǫr
Hkrᴵˣ 2838
● ‖ præs. part.: ráðandi til [e-s]
● ráðanda til [e-rs/■(inf.)]
litlo siþaʀ kęm‹r› hann ut ꜹþro sinni ... scygniz vm oc villdi giarna vatnit oc er eigi til hans raþanda þvi sinni
Mork 1985honum þikkir eigi til ráðanda at leita fram í staðinn
Æv⁹² 28917
● ‖ præt. part.: ráðinn til [e-s]
Varþ hon siþan heil a einom manaþe. þar er áþr vę́ᴛo þeir henne trav́t lífs en þóᴛe hon raþin til ørcvmla þót hon réᴛe viþ
ÞBpCod645 1423þoᴛesc hon þa raþen til ørkvmla. vel til bana
ÞBpCod645 1815þat er marc a um Kalf ef hann męlir vel at þa er hann raþinn til at gera illa
ÓH 56712Enn ef þu ert enn raðenn til at lata drepa allan borgar lyðenn
Alex 1312enn ef þu ert ⸢enn raðenn [var. eínradinn AM 226 fol] til at lata drepa allan borgar lyðenn
Alex 1312faðer hans er nv davðr oc hann sialfr til davða raðinn
Þiðrᴵ 8018mvndv þav ... vera raþin til davða þvi at þav varv skylld at lysa lyðni ok litillæti við gvð
VerA 78slikt er ecki at gera nema þu frænði ser raðinn til at hallda frændr þina ok vini moti sonum Ing‹i›mundar
Finnb 553Þorkell quaz raðinn til at fara. ef Finnbogi bannaðe eigi
Finnb 596Gaíus Memmíus het sa madr er þa var radinn til tignar. nafns
~ lat.tribunus plebis designatus
2634 Rómv226(2010) 2614varo badir radnir til at taka consulatum
~ lat.designati consules
17530 Rómv226(2010) 17510ertv nv, Hafliði, raðinn til at virða engis mannz orð ne vilia til heimgongonar?
StuᴵK 4027hann a ok sonu þa .ij. er radnir erv til hefnnda
Sǫrla 27723ef þid ervt þo᷎ radnir til at þíd vilid mer þo᷎ eckí í kunnleika gio᷎ra
RR557 10215Tristram varð máttlítill ok banvænn, ok þikkir hann nú öllum ráðinn til bana
Trist² 443ríkr maðr ok ráðinn til fjárhalds
Gr 365em ek ráðinn til at efna þat ok vera þinn vinr, en hvárrtveggi okkar á nǫkkut sǫkótt
BjHˣ 1919Enn minir kumpanar, er radnir voru til somu fyrirdæmingar sem ek, vefia sig enn i verrum ok herfiligrum framferdvm
MarD634ˣ 7618mér þykki þú ráðinn til nokkurra slysa
Vatnˣ 6011
● ráðinn til farar/... [með e-m]
Nv erv ok raðnir til farar með þer heima menn þ[inir] ok nabvar er bæði eru frendr þinir ok teingða menn
Heið 6531þeir erv raðnir til farar með þer
Heið 668Nu eru þeir raðnir bro᷎ðr til farar. iii.
Heið 669þeir eru raðnir til farar með þer
Heið 6613Hann er raðinn til heiman farar með þer
Heið 6624mun ok ekki tjóa at letja mik, þvíat ek em ráðinn til ferðarinnar
ǪrvS 19110ertu ei rádinn til vtanferdar ok lætr þo sem þu skylir kuángaz
Gunnl 1613Voro þeir allir radnir til vtferdar ok beiddvz skipvnar af konungi
StuᴵᴵR 14913mun ekki stoða at letja mik, þvíat ek em nú ... ⸢ráðinn [var. allráðinn AM 173 folˣ “E”] til ferðar
var. ǪrvM 19013: AM 173 folˣ “E”
um: ráða um
[e-t] [við e-n / sín í milli / með e-m]
baþo þeir konong meþ tarom, at hann nøte rikis sins i gegn honom, oc reþo þeir umb at telia Martinum meþ villomønnom
Martin¹ 57312Sva micell craptr oc gnyr hevir at gørzc viþ þat, er ⸢sva sciot reð ‹hann› um brotet *helvite [var. á ęno ꜹ́ga bragþi brꜹ́t drottiɴ iesus allt helvíti Niðrst² 515]
Niðrst¹ 67En hann scal raða vm siþan hvart hann vill eiga ganga konona eða eigi
GrgKonᴵᴵ 3610Sva er oc þoat iiii. menn yrki helming viso. eða viii. menn yrki alla víso. oc yrki eitt orð hverr þeirra. þa varðar þat scog gang öllum þeim ef þeir ráða allir saman vm
GrgStað 3959Vm þetta er nv at raþa sem comit er
Mork 33311kallaþi ꜹstmaðr a Sigurþ at hann reþi vm taflit meþ honom
Mork 41014yfir þeꜱo tali sato menn lengi oc reþo vm sín i milli
ÓH 3708scolo viþ nv́ raþa vm baþir sa[m]t hvat okr synez ralligast
Jvs291 5130sciki ver raþa vm þetta ꜹll saman hvat os þycke ralligazt af at hafa
Jvs291 868Nv likar konongenom vel þetta rað at velent ma nv eigi bravt komaz oc þyckiz hann nv vel vm hafa raðit
Þiðrᴵ 1162segir Barði mvndv vm mala ferli þessi einn raða
Heið 977ef ek ma nekkveriv vm rada, þa mvntu þangat fara i kvelld sem ek fer
FbrHb 2079þar lagu skip nokcur uið akceri ok sueíf honum þar at oc tok um strenginn oc reð um at fara upp i skipit
BǫglEirsp 45137Þicki mér vera mega, at þessi skálabúi hafi nöckuru umráðit veðr þetta it mikla, er áhljóp
HG 3412Hár mælti: I vphafi setti hann stiornarmenn ‹i sæti› ok beiddi þa at dæma meþ ser rlavg maɴa ok raþa vm skipvn borgariɴar
SnE 205var Alfr þar kominn ok ætlaðe skiott vm at raða við Finnboga
Finnb 2918sprettr nu vpp ok at Finnboga ... ok ætlaðe skiott vm at raða
Finnb 8124vænti ek þó, at Ósvifrt muni mestu um ráða þetta mál
Laxd 15813sva ok at raða vm vanda mal ef til fell
ÁBp 1502Hann hafdi ecki radit vm ferd sina, huort hann skylldi austr ædr eigi
Hák81 52010Miklu muntu mega um þat ráða
HálfdEyst 12612gerðo aller samt sitt felag firir þui at hvarer tvæggiu atto um vannt at raða
FskBˣ 1122Konungr spyrr nú Ingigerði, hversu henni væri um þetta gefit, en hon kvað, hann mestu mundu um ráða, ef móðir hennar legði eigi í móti
HálfdEystˣ 1016enn eff þu mætter nockru vmmräda villda eg þu hjalpader Jsakar kalle
VSj527ˣ 5710Einhvern dag mællte þidrek kongur vid meistara Hilldibrand og ganga samann tveir aa tal og riedu wmm huad til Raadz skilldi taka. nu mællti þidrek kongur
Þiðrᴵᴵˣ 18722
● ráða orði um [!]
● ráða (...)ráðum um [e-n]
● ‖ impers.: rǽðr um [e-t]
Sumir mælto at þeir myndo ganga ofan fyrir hamra oc þola eigi lengr sva micla kvol. oc þa mynde sciotazt ⸢um raða [var. vm radazt Sv81 253; vm gera SvFlat 55233]
Sv 2210sciott ⸢reð [var. skiptte Sv81 9629] um. Birkibeinar hofðu sigr en Viðkunnr. fell þar oc naliga allt lið hans
Sv 815Trvir þv all vel Rodbert? Konraðr svarar: Eigi ræðr vm þat
KonrA 4546Allgott mvnði þar at koma til hallar hennar. ⸢Eigi ræðr [var. er ædra Holm perg 7 fol “B”] vm þat
KonrA 5427drottníng frètti eptir, hvort nokkut lifði á skipinu þat, er henni mætti andsvör veita. Tristam svarar: ekki ræðr um þat
Trist² 4628En hann vard akafliga reidur, suo at ried um, huort hann mundi hallda vitinu
Jarlm² 1211
● ráðit (vel) um [e-t]
Ranveigu þótti þa vel vm rádid
Krók 511var marga dagha vmm rꜳdit þetta mꜳ́l ꜳdur þat ydri stadrꜳdit
Þiðrᴵˣ 221
undan: ráða undan
[e-m] [e-t]
Ef leysingr ræðr arfscót undan frialsgiafa sínom. þa a hann (ɔ: frjálsgjafinn) at brigða honom frelse
GrgKonᴵ 24715hon uilldi eigi giptaz, þviat hon villdi ‹eigi› rada fe vndan dottur sinni
StuᴵK 38021ok ráða þess manns traust undan mér, er þér er mestr bati í
Flóamˣ 6117veit ek þat eigi, hver skylda yðr berr til þess, at láta jarl einn ráða ríki svá mikit undan yðr
Hkrᴵˣ 23013
● ráða land (...) undan [e-m]
ef þu varðr varr við þa menn er land vilia raða undan mer
ÓHLeg 2222fiðr nu at lanndet er raðet undan hanum
ÓHLeg 6622Ðat er niðings værc hit mesta. ef maðr ræðr lond oc þegna undan kononge
FrostII 5022hverir geraz havfvzmenn at þvi at raða land undan mer
ÓH 2221Hefi ek þat nu t[il] sannz fregit, at þeir bręðr ętla nu at raða lanndit undan keisara
Mág¹A 401Þat er niðings værk hit mesta. ef maðr ræðr lond oc þægna undan konunge sinum
Bl 21117ef maðr mælír þa víðr mann. at hann raðe lond eða þegna vndan konungí
Landsl1154 1181Þat er niðingsverk hit mesta, ef maðr ræðr lǫnd ok þegna undan konungi sinum
Jb 3614at hann ráði lǫnd ok þegna undan konungi
Jb 6413
● ‖ præt. part.: ráðinn undan [e-t]
undir: ráða undir
[e-n/sik] [e-n/e-t]
gekk Flosa þat til, at hann þóttiz svá ráða undir sik trúnað hans ok fjǫlmenni
NjR1908 2687gekk Flosa þat til, at hann þóttisk svá ráða undir sik trúnað hans ok fjǫlmenni
NjM 29427redu þeir Maugr ok Keldælir ok Hraunsvenar godord sitt under Rafn fyrer saker vinsælda hanz
HrafnAˣ 18619svo riedu þeir marger. Kalldæler og Hornveriar godord under hann firer saker vinsællda hans
HrafnB²ˣ 610bad hann vera þar xij. manvdi og rꜳda vine vnder sveininn
MírmA179(1997)ˣ 1056nú takask þessi ráð ok réð Áskell undir þau Helgastaði
Reykdˣ 17616
upp: ráða upp
[e-t]
A alþinge þeso eno sama. lét poll biscop raþa vp at bǿn manna. Iartegner. eɴs sela. thorlacs. biscops
ÞBpCod645 2821En þeir ⸢reþo up [var. lasv vp siþaɴ fyr ꜹþrom Niðrst² 913; hafa upp lesit sidan Niðrst³ 1714]
Niðrst¹ 831hann hafði (bókina) meþ ser i Miclagarþ oc let þar up ⸢raþa [var. lesa Niðrst³ 1717]
Niðrst¹ 834siþaʀ comsc at boc þeiri Teodosivs keseiri .s. archadíj. oc hafþi meþ ser i miclagarþ. oc lét þar vp raþa oc varþ monnom þa dat vmb
Niðrst² 916Þersi brefin leth eʀkibyskup wpp rꜳda j Danmo᷎rku
Sv81 16118
út: ráða út
[eftir e-m]
en Bjarmar treystaz eigi út at ráða eptir honum
ǪrvM 2819eptir þetta hlaupa ⸢rꜳda [var. hlaupa Ebˣ 368] þeir vt ok vilia hleypa vpp dominvm
Eb445b(2003) 521
við: ráða við
[e-n] [e-t / e-u]
er hinn af þvi þaʀ comiɴ at hann villdi misrøðo ⸢ráða við hana [var. við hana drygia GrgKonᴵ 16418]
GrgStað 33127þat fannz a at Ulfari þotti sem Arnkell mundi litt fylgt hafa ok kuat hann raða uið fauður sinn þui er hann uilldi
EbWolf(2003) 15517For hann þa heim i Hvam, enn Sturla for til Savrbe᷎iar ok reð bulag við Sverting a Staþar-hole
StuᴵK 47221feingu þeir mikin storm og of-uidri og fa eigi uit radit og brutu skipin oll
Jvs510 1333þeir koma ollum hernum þar, sem heiter ꜳ Iadri; þeir feingu uit radit þo skipunum ollum
Jvs510 6112vildi hann einn ráða við þá, er norðr þar vóru, enda gáfu þeir honum konungs nafn
Bárð158ˣ 111
yfir: ráða yfir
[e-t]
C. ráða sik
Mátt þú koma norðr í sumar ok leita þér þar margra vista, en ráð þik hvergi, fyrr en þú finnr mik
LjósvLˣ 4512leita þá til margra vista, en ráð þik hvergi
LjósvLˣ 4512
D. ráða sik + præp./adv.
af: ráða sik af
[e-u]
í: ráða sik í
● ráða sik í skip [með e-m]
prestr ... red sik i skip med kaupmonnum þeim, sem sigldu kaupferd nordr ꜳ Finnmork
Jart194 5715Þorvalldur fær voru og rædur sig i þetta skip og fór utann
Fljˣ 131Enn Arnneydur ried sig i skip med Þorvalldi og villdi fylgia dottur sinni til Islandz
Fljˣ 2513
til: ráða sik til
[e-rs/e-s]
maþriɴ hafþi týɴt ollom fagnaþinom fyrir ser. en raþit sic til allzvesalþar af misgerþiɴi
HómÍsl⁴⁴(1993) 77r19tekr a þessu æigi míog er nafne hans hefir radít sig til Sigurdar
Fær 13032
E. ráða sér
[í e-u]
Þu munt þ[er] raða en eptir mun ek vera. ok obreytt mundi ockrum hag ef ek reða
RRÓT 32116þo ath steinunn dotter hans uili venda sigh aptr til veralldar lifs þa er hon kemr til sinna ꜳra sua ath hon aa sialf ath rꜳda ser
IslDipl (1413) 18334red sér engi, einn né fleiri, miklu var þrøngðin meiri
Rém 27128skiepnann og allt annat rædur sier eigi siálft. helldur verda allir hlutir eptir þui at fara eʀ Gudlig forsiá hefur firi onduerdu skipat
KgsE 2011hvn vard diofvl od so miog at hvn ried sier at ongv hvorcki j ordvm ne verckvm þviat ovinvrenn thalade fram vr hennar mvnne
StephReyk 23817hríðin var svó sterk, að hann mátti varla ráða sér
Jǫkulˣ 4726
F. ráða sér + præp./adv.
til: ráða sér til
[e-s]
Sa er lendan ma? fellir ... sa scal lendr maðr vera. Oc þes-kyns maðr scal hver? vera sem hann sialfr ⸢ræðr ser til rums [var. ryðr sér til rums SvEirsp 29028; rydr fyrir ser SvFlat 5674]
Sv 3931toco þa margir þeir, er mikit þotvz at ser eiga, at raða ser til eigna i adra ‹stadi›, þar sem þeim *þotti travstz at vąn
StuᴵK 653
● ráða sér til (...)skipa
hann reð ser þar til scipa er bøndr attu
Sv 2835for Olafr konungr ut i Ostrarfiorð ⸢com þar til scipa sinna [var. reð ser þar til skípa Holm perg 4 4° “St 4”]
var. ÓH 3129: Holm perg 4 4° “St 4”ríeð Magnvs konvngr ser tíl skípa ok bío herinn
Huldaᴵ 528halda þæir Markus hit ꝍfra til Vikrinnar oc raða ser þar til skipa
FskAˣ 36215réð hann sér þá til herskipa ok fór enn í hernað
Hkrᴵˣ 3065samna þeir sér liði ok ráða sér til skipa, fara síðan norðr í Víkina
Hkrᴵˣ 41115hann réð sér til skipa ok fór í hernað
Hkrᴵˣ 4159Réð Magnús konungr sér til skipa ok bjó herinn
Hkrᴵᴵᴵˣ 514
G. ráðask
[e-u]
þa er grimmer meɴ raþaz fiꜹrraþom
Theol655XXI 17028Varþ nv þesi orrosta horð oc eigi long. oc reðsc nv mannfallit. falla Norþmenn mioc
Mork 27912Redz þorbiorn þangat bygdum
Eir544 33b2Þar fylgdi bonorð, ‹ok kom Grímr því upp›, at Klængr, son *Klepiarnns bad ‹sér konu›, Gvðrvnar dottur Þorvarðs Þorgeirs sonar. Þat rætz allt saman, sæt þeira ok þessi rað‹a›hagr
StuᴵK 1624Eptir þat kavpir Dugfuss Bavgsstaði ok rez þannog, ‹en Þorgils gaf þá øngan gaum at heraðs-sektum›
StuᴵK 3865barv vpp sin eyrenndi firir hann þau sem þeim voro bodín. Priamus konungr bar þetta vpp firir sítt raduneytí oc leitadi eftir vid þa huart þetta skyldi ⸢radaz [var. veitaz TrójO¹ˣ 1069] eda eigi
TrójS 10620sagda ek þvi hvorngan drauminn fyrre enn nu, ath hvorgi redizt
Gísl 2115Ferr Borkr sudr ꜳ Þorsnes ok ætlar at rꜳdazt þangat ok þickizt einga virdingarfaur farit hafa
Gísl 323réðusk þeir Bálki ok Hallvarðr vestr um haf ok fóru út til Íslands
Gr 138mun eg þá enn verða að ráðast, hvort eg get launað þjer uxann góða. Refur mælti: Opt þiki mjer þú það mæla, og er hann borgaður fyrir löngu
Gautr²ˣ 6634var þar enn harðasti bardagi, ok réðst brátt mikit mannfall í hvártveggja liði
StjǫrnODrˣ 11718
H. ráðask + præp./adv.
á: ráðask á
[e-t]
þeir spruttu upp með illyrðum, ok svá kom, at þeir ráðaz á, ok hefir Hrappr þá þegar undir tvá menn
NjR1908 1894þeir spruttu upp með illyrðum, ok svá kom, at þeir ráðask á, ok hefir Hrappr þá þegar undir tvá menn
NjM 20921tekr nu Ragnhilldi j burt j annan tíma ok rædzst nu a fíoll ok eydi merkr
Fær 362þeir ráðast þegar á, ok gekk flest upp fyrir þeim
Bárð564 1111Eptir þat réðuz þeir á í annat sinn; váru þá allmiklar sviptingar
Kjaln 706réðust þeir á ok glímdu
Vígl 6729Nú ráðask þeir á veginn ok fara óþyrmiliga með oxana yfir heiðina
Reykdˣ 17917
● bǿtr ráðask á [!]
af: ráðask af
● ‖ impers.: rǽzk af [■] [e-t]
Þeir ... villdv eigi ⸢fyʀ [fyrre] a braut fara en þeir vissi hvat þar reðiz af
ÓH 3101- (see citation slip for text) HákFris 48432
reðz þat af at þar foru festar framm ok kueðit a brullaups stefnu
EgM(2001) 5928Réz þo þat af, at hann var lauss laátinn
StuᴵK 56011[var. + eru þá stefnur at áttar, ef þat mætti af ráðaz, ok þar kom, at fé var lagt til hǫfuðs dýrinu AM 445 b 4° “B”]
var. Flóamˣ 5210: AM 445 b 4° “B”rezt þat af, at jarl sneri nordr med konginum til Biorguinar
Hák81 45612kann þa en vera ath vel ⸢radizth af [var. ręiþi Mork 87] þott nockur vande likke ꜳ
MHFlat 25514Réz þat af, at Þorgils stakk eigi af um liðveizlu, en segir þat svá ⸢framt [fremi] mundu ráðaz, er þeir fyndiz
StuᴵᴵR11127ˣ 2469Þat réz af at biða þess, er Hrafn kæmi til
StuᴵᴵR11127ˣ 3235
at: ráðask at
[e-m/e-u] [um e-t]
Baglar reðuz at. um upgonguna oc varþ þat driugara at () þeir ęðruðuz
Sv 16422⸢Rézk [var. reiðz var. Njála 1568: GKS 2870 4° “I”] hann þar þá at hjóni
var. NjM 1003 → var. Njála 1568: GKS 2870 4° “I”Réz hann þar þá at hjóni
NjR1908 8712Rézk hann þar þá at hjóni
NjM 1003‹ok réz Álfr þá at þingfesti undir Sturlu› emend. Stu 1035: BLAdd 11127 “IIp”
emend. StuᴵK 1035: BLAdd 11127ˣ “IIp”
braut: ráðask (í/á) braut/brott/brutt/burt
[af e-u / frá e-u / til e-s] [með e-m]
reþsc Þ. (ɔ: Þorsteinn) brott fra hirþinni. oc var i ngri konvngs vingan
OddMork 26127skolom við ibravtt raþaz ok koma alldregi yðr til liþz
ÓTOddS 528r‹að›az með hanvm brott af Grenlandi
FbrHb 1921er nu fiaʀlutum skift þeirra imilli. ok hann ræðz þaðan i braut vm varit
Heiðy 10726Þa reduz þeir Ingimundr bravtt af Greniaþar-stoðum, oc for Ingimundr til Stadar i Kallda-kinn at bua til Þorarins oc bio þar II vetr
StuᴵK 1353oc rąz i brot at farðogvm oc til Vfsa
StuᴵK 22219[var. skulu vit j brott radazst ok koma alldri ydr til lids GKS 1005 fol “D²”]
var. ÓTᴵ 606: GKS 1005 fol “D²”Hann var þar um vetrinn, en at vori sagði hann Áni, at hann vill á burt ráðast, ok gef ek þèr upp eignir allar
Án 36115Gunnsteinn sa þad af sijnu radi ad radast ꜳ burtt þadann
Fljˣ 7024Og er þeir hofdu leitad, sem þeir villdu, þa radast þeir ꜳ burtt
Fljˣ 883Sa þa Geirmundr eɴgvann anann siɴ kost eɴ rádast brutt þui hann fekk þar aungvar sæmder
LdnStˣ 16214
frá: ráðask frá
[e-u]
tac þu vp fe mitt allt oc eign en ec mun fra raþaz
Mork 2211hrędisc gv́þ oc rézc fra illo
BlasA623 3414vil ek aa þat hǽtta at gefa Þorði frenda minum upp allan Norðlendinnga-fiorðung ok ráaðaz fra með aullu
StuᴵᴵK 482allir skulu frealsir ok sialfraðir at hallda sino fostr landi þo at ek raðumz fra
ÓTᴵ 2459Enn Branndur Þorarinsson skal vardveita kirkiu fe þessi medann hann vill. Enn þa sẏnir hans medann þeir vilia. taka þeir mann til vardveislu ef þeir vilia fra radast
DI VII (*[c1170]›Bps A II 1ˣ) 131
fyrir: ráðask fyrir
[e-t]
í: ráðask (upp) í
[e-t] [með e-m]
- (see citation slip for text) ÓHFrgα 3527
þotti mer mikil scapraun i allu saman. Oc þa reðumk ec ileikiɴ meþ þeim
ÓTOdd 1766segia þeir þat at þeir vilia raðaz i floccenn
ÓH 2246Rézk Snorri í Tungu ok bjó þar
Laxd 21120Þar com þa Guðmundr prestr oc toc leyfi af þeim biskuponvm at raðaz i Kirkio-bę
StuᴵK 22123en hann villdi rádaz aptr i kanoka setr sitt
ÞBpC¹ 2756Þeir reduz vi saman upp i Skotland ok fundu þar konung
Orkn 3274[r]adazt
cf. ed. noteHann reizt j hernat ok uilldi reyna sic fyst
Yngv 3115ek mun selia iarðer minar her, vil ek raðaz þangat i atthaga minn
Fbrˣ 1710ek ætlar at ráðast í klaustr ok þjóna þar guði, meðan ek lifir
KlmBˣ 7525redzt hann austr i sveit
LdnStˣ 2207Nú eru vér farnir, nema Þorvarðr ráðisk í
LjósvLˣ 7521mér þykkir miklu máli skipta, at þú vildir í ráðask
LjósvLˣ 11113Sagði Þorgils Áróni, at hann mundi ráðaz í garð hans
StuᴵᴵR11127ˣ 14319eigi þykkir þat vandalaust at veita Þorvardi, at ⸢*ráðaz [Adv 21 3 17ˣ “V”; non emend. ráða] með honum í fjarlægar sveitir með lítit lið
emend. StuᴵᴵR11127ˣ 25423: Adv 21 3 17ˣ “V”
● ráðask í ferð/fǫr [með e-m]
Nv reðo þeir raðom sinvm ok kvez þeim a þvi hvgr at raðaz i fꜹr með þeim. en fꜹrvnꜹtr þeira ferr i Viði-dal
Heið 734Þar var Rafn Oddz son fyrir ok hans felagar x saman, ok rezt hann þaðan i ferð með brennumonnum
StuᴵᴵK 20526
● ráðask í lið [með e-m]
● ráðask í skip [með e-m]
Kolbeinn rézk í skip með Ǫnundi, sá er fyrr er getit
Gr 1925Í þetta sama skip hafði ráðizk Þorbjǫrn ferðalangr, áðr en þeir vissu, at Grettir myndi þar í sigla
Gr 12513
mót: ráðask í/á mót(i)
[e-m]
Ok er þat sia Alre‹k›ssynir, hve ogurliga hann feʀ i herinum, raðaz þeir i moti *honum
Fornk 2030Þorgisl ræz honum imoti. broðir Þoroddz. ok eigvz við leingi. ok ei skortir harðfeingi hvarntveggia
Heið 943Tanni ræz imoti Barða. tekz þar vig afbvrða fro᷎knlict
Heið 9416Þormoðr Þorgavz son var ok hravstr maðr. ok geck vel fram. Eyolfr fra Borg rez honum imot ok verðr miok sarr
Heið 9430þa reðs Ector i moti honvm ok felldi hann
TrójHb 9027Herrauðr réðzt á móti hofgyðjunni ok var þeirra atgangr hinn harðazti
Bós 291Hvárt viltu heldr, Brandr, reka féit, eðr ráðaz í móti Þormóði
Hávˣ 98
ór: ráðask ór
[e-u]
● ‖ impers.: rǽzk ór [e-u] [e-t]
þat rezc or at Halldorr feʀ
HalldSn³Mork 15018Ok rez þat or malum þeira, at Sturla fastnar ser Ingibiorgv a þvi þingi
StuᴵK 5715⸢*... Þá báðu vitrir menn ... at ... ok réz þat ór, at hann handsalar Sigurði [Holm papp 8 4°ˣ “IIp”; non emend. Enn fyrir vmtavlor vitra manna K. oc Hafvrs þa iaði b. e. S. oc Þ.] stadar-forrað með ser
emend. StuᴵK 26423: Holm papp 8 4°ˣ “IIp”þat rézk ór, at Þórarinn fór í Krossavík
Vápnfˣ 4527
til: ráðask til
[e-rs/e-s] [með e-m]
Nu biðr konongr þormoð at raðazk til með hareke
ÓHLeg 5411sendi Haralldr konvngr orþ Halldori. Snorra s. at haɴ scylldi raþaz enn til hans
HalldSn³Mork 15430Magnv́s Gitzvrar sonr réðz i Skálahollt til forráða
AnnReg 12414Siðan skiptuz [menn] a skipunum. reðuz þeir til Egils er aptr villdu [fara] til Noregs en hitt var meiri luti liðs miklu er fylgdi Arinbirni
EgM(2001) 13316hofþv nær L manna oc settvz i bv a Helga-stavþvm. Enn er Eyiolfr fra þat, þa samnaði hann ser monnum, oc rætz þar til með honom Sigurdr bvi hans Styrkars son oc Islæfr oc Asbiornn *bræþr Eyiolfs
StuᴵK 1583Enn biskup reð honum, at hann skyllði fara i fiar-bon oc radaz til mvnc-lifis. Þa for Erllenðr i fiar-bon of svmarit, oc *rifnuðu aptr⸣ sar hans ‹ok urðu seint grædd›. Siþan var hann vigðr til mvncs at Þing-æyrvm
StuᴵK 19912Hann qvez eigi vilia til radaz, nema honum væri hannsolvð stadar-forr-rað. Enn biskups-efni var þess travðr *at handsala, en kvez gefa mundu staðar-forráð í hendr Sigurði⸣
StuᴵK 26417Snorri Sturlu son senði Ion son sinn til Vaz-fiarðar at bioda *Þordisi svdr þannog, enn hon rez þa vt a Myrar til bvs þess, er þav Þorvaldr hofdo þar att
StuᴵK 39722Þa reðz ok Suarthofði Dufgus son til hans
StuᴵK 54316þeir reduzst þegar til ok lykr suo þeirra skiftum at þeir hrutu badir firir haman ofan
Fær 8414þik hefir hent sú óvizka, at ráðask til illvirkja með útlegðarmanni þessum
Gr 26215hverr þóttisk til bana ráðinn, er berjask skyldi við kappann; en konungrinn hét þeim sinni vináttu ok ǫðrum sœmðum, ef nǫkkurr vill til ráðask, en þó vildi engi til ráða
BjH488ˣ 1219Þora hiellt þar bue effter og riedst sa madur til med henne er Hallvardur hiet: þau attu eirn son saman
Eb447(2003)ˣ 3011Þeir ... radast til gonngu og sia, huar Gunnar fer. Þeir herda nu epter honum
Fljˣ 794vijga Haukur riedist þängad med Lopti til filgdar
HrafnB²ˣ 3214Þiodreki Slettubiarnarsyni þotti of þronglent i Saurbæ. þvi redst hann til Isafiardar
LdnHb105ˣ 413villtu eigi til ⸢ráða [var. radast AM 485 4°ˣ], er frændr þínir berjask, ef þú þorir
var. LjósvLˣ 8017 → Ljósv AM 485 4°ˣ 993Þorgils leitaði eptir, ef þau Kolgrímr ok Þuríðr dóttir hans réðiz til Staðar til forvistar. Þau tóku því seinliga, en þó réz þat af, at hon fór þegar suðr með þeim
StuᴵᴵR11127ˣ 17816
● ráðask til (...)ferðar [með e-m]
Til þeirar ferðar reðuz syner Berðlu Kara
EgM(2001) 45Þorolfr son Skalla Grims reðz til ferðar með Birni ok feck Skalla Grimr honum farar efni
EgM(2001) 5113Oc er þeir comv of haf, rezvz þeir til svðr-ferdar, oc anduþvz badir
StuᴵK 613Nokkuru sidarr reduz þeir til herferdar iii hofdingiar
Orkn 30424er Ketill sa at kongr uilldi þessu rada rezt han til ferdar þessar
Eb445b(2003) 48En til ferðar skal ráðaz með mér Eiríkr, son minn, ok þar með aðrir hǫfðingjar, þeir er ek ræð til at nefna
Knýtl1741ˣ 1889
● ráðask til liðs [með e-m]
viþ villdiᴍ raþaz til liþi meþ yþr viþ þeim moɴom
Jvs291 6815haɴ vill þangat raþaz til liþs meþ þeim jomsvikingvm
Jvs291 7524
● ráðask til skips [með e-m]
er þér ok hœgt at ráðask til skips á Borðeyri
Laxd 608Gvðny sellði bv i Hvami i henðr þeim manni, er Odðr dignari het. Enn þav Ari bædi reðoz til skips vestr i *Vaðil oc foro þar vtan
StuᴵK 23415Þa um sumarit reðust til skips með Sindra margir islenzkir menn
StuᴵᴵK 29913⸢reez til þess [var. tokzt þat Hák81 63320; rez til HákFris 54428]
HákFlat 18613bregdr Þorgeirr bui sinv oc ⸢*snýr til utanferðar ok réz til skips [BLAdd 11127ˣ “IIp”; non emend. ræz til vtan ferþar] i Eyia-firði
emend. StuᴵK 1461: BLAdd 11127ˣ “IIp”
● ‖ impers.: rǽzk til [!]
um: ráðask um
[■] [við e-n]
lét (hann) segia poli. biscope. heilso sina. þviat hann hafþe einkaɴliga vmb raþesc viþ hann
ÞBpCod645 621nv rǿzk haʀalldr konvngr vm viþ sina speke meɴ
Jvs291 3525er konungr spvrði þenna vfrið þa reðs hann vm við sina menn hvat til raðs skylldi taka
Bret 29934Okvnnigr maðr ertv mer, ok mvn ek radaz vm við skipveria mina hvat þeim syniz rað
FbrHb 1413Heiðrekr réz um við vini sína, hvárt hann skyldi þiggja boð konungs
HeiðrH 4829Gunnarr gerði gerðina ok rézk við engan mann um
NjR 13211rez hann vm við vini sina. ok reðu honum þat aller at samna liði
EgM(2001) 523eigi mundi Þorleikr þér enn þessa ætlan sagt hafa, ef hann hefði nǫkkut við mik um ráðizk
Laxd 2621sagði honum auerkann við Vermunð ok réðz vm við hann, huart hann skylldi eigi ganga aa valld Kolbeins
StuᴵK 53717Gef mer stund til at radazst um vid mina menn
Eym 13128Vil ek nu rꜳdaz um vid ydr, hvern upp skal taka i þersum vanda, sem oss er fallinn
Orkn 2383skulum uier nu radaz um oll saman, huat oss þicker radligazt at at giora
Jvs510 471Þa reðz iarlinn um við sina menn, hvat af þessu mali skylldi gera
Andr¹ˣ 32218Þótti honum ekki ráð ráðið nema hann réðist við hana um
GunnKˣ 34418Eigi em ek einhlítr um svǫr þessa máls, ok vil ek ráðask um við móður hennar
Hǿnsˣ 302Vil ek ráðaz hér um við herra Brand ábóta
StuᴵᴵR11127ˣ 25336Helgi ræzk þá um við Þorstein hvíta, fóstra sinn, hvart hann skyldi þiggja spjótit
ÞHvítˣ 1719
● ‖ impers.: rǽzk um [e-t] [e-m] [við e-n]
En etke vel ręþs umb ef ver skolom a litilli stundo tyna þui er ver hofom samnat of alla langa fosto
HómÍsl²¹(1993) 31v7Nu syniz mer vel hava radiz um vara ferþ her til
Sv 8134hvárigum þótti ráð ráðit, nema við aðra réðiz um
NjR1908 25024allóvisliga hefir þer umb raþisc
Niðrst² 69hvárigum þótti ráð ráðit, nema um réðisk við aðra
NjM 2763høfiligra synizt oss at ganga ofan fyrir hamra ok þola æigi leingur suo micla kuol, ok man þa skiott vm radazt
Sv81 253mæltu þat þá margir menn, þeir er eigi hǫfðu verit í mo᷎tgǫngu við Knút konung, at þeim hefði óheppiliga um ráðiz ok þeim hefði ok íllu reift
Knýtl1741ˣ 16414þótti honum vel hafa um ráðizk, er Þorkell varð heill
Vápnfˣ 6323
undir: ráðask undir
[e-t]
⸢til hreinlifis rꜳ̋daz [var. raðaz undir reglu AM 382 4°]
var. ÞBpA 18814 → ÞBp AM 382 4° 3r24huort sem þeir tala hier um fleira edur færa. þꜳ̋ redz Jarlmann unnder ferd þessa. ok byzt hann nv af lande j burt med .v. skipum
Jarlm¹ 97þꜳ̋ redz Jarlmann unnder ferd þessa. ok byzt hann nv af lande j burt med .v. skipum ok mycklum fekostnadi
Jarlm¹ 97Hann tekr nú ok ræzk undir byrðina
Gr 20221
upp: ráðask upp
[með e-n]
útan: ráðask útan
- (see citation slip for text) HákEirsp 6431
Glúmr segir móður sinni, at hann vill útan ráðask
Glúm 166Þeir settu menn fyrir bú s+in til varðveizlu, en þeir réðuz utan bræðr báðir
Brandkrˣ 18726
við: ráðask við
[e-n] [um e-t]
Nu ræðs Attila konungr við Þiðrek konung hvart grið skal gefa þessom jarle
Þiðrᴵᴵ 2174Hrútr kom heim ok brá mjǫk í brún, er kona hans var í brautu, ok var þó vel stilltr ok var heima ǫll þau misseri ok rézk við engan mann um sitt mál
NjR 2618Þa ræz Guðmundr prestr við Hallðor prest, ef noccur von væri, at hann villði leysa hann vndan þessom vanða oc ganga si‹a›lfr vndir
StuᴵK 2572þotti ke‹i›saranum ecki rad radit, nema hann riedizt wid hann jallinn
KonrB 4331
II. (y. no.)
III. (poet.)
(Unsorted)
Form.: raða (89); ráða (82); reð (57); ræðr (57); rada (50); ráðit (38); raþa (30); raðit (29); réð (27); ráðinn (24); red (22); raþit (22); radit (22); raðinn (20); (17); rædr (11); réðu (11); rædur (11); radinn (10); rꜳda (9); ráðask (9); ried (8); reðu (8); ráðaz (7); raðaz (7); reþo (7); riedu (7); raðet (7); raþaz (6); redi (6); reid (6); reðv (6); ráðnir (6); rézk (6); ráði (6); ræð (6); radaz (5); reðr (5); radnir (5); redu (5); ráðandi (5); radast (5); rꜳdit (5); raðnir (5); réz (5); reðo (4); räda (4); reðuz (4); reði (4); reðz (4); réþ (4); rez (4); reþr (4); ráðast (4); ráðizk (4); radin (3); ráþa (3); raðenn (3); rezt (3); reðs (3); reþv (3); Réz (3); riedi (3); Réð (3); redz (3); reþ (3); redv (3); raðande (3); ræz (3); reið (2); ráðanda (2); réðim (2); Rézk (2); reduz (2); raðiɴ (2); afradnir (2); rꜳdinn (2); raðe (2); radith (2); ráðin (2); ręid (2); ráðnar (2); ʀied (2); rezc (2); reez (2); ręðr (2); ræþr (2); raaða (2); radet (2); riede (2); rǽþr (2); raðin (2); rede (2); réðir (2); raáða (2); ráádit (2); raþinn (2); rætz (2); réðiz (2); réðuz (2); radazst (2); réðz (2); raþin (2); ráð (2); ráðisk (2); ra̋da (2); rędur (2); radandi (2); raden (2); ríeðv (2); ræzk (2); reðet (1); raadi (1); reiþ (1); raðið (1); raaðet (1); rádna (1); rꜳdnaztir (1); afradinn (1); rádínn (1); reíþ (1); reðe (1); raðir (1); rádinn (1); rádid (1); ríeð (1); reðsc (1); raðumz (1); ▹r◃adazt (1); rǿzk (1); ráðiz (1); réðusk (1); reðiz (1); réðzt (1); réðist (1); réðisk (1); raþnir (1); rädinn (1); Réðu (1); raadit (1); radanndi (1); rꜳdna (1); radha (1); ręð (1); reiði (1); radij (1); rädenn (1); redizt (1); reiðz (1); redst (1); raðazk (1); reðoz (1); reðust (1); raþesc (1); raðnar (1); raði (1); Raðit (1); radandom (1); raþaɴdi (1); ráþnare (1); rȧda (1); rèðu (1); rèði (1); rǽ̨þr (1); rer (1); iraþit (1); Reðu (1); ræðir (1); réðst (1); rádast (1); rézc (1); ræðst (1); radazt (1); radín (1); rade (1); raþenn (1); ræþi (1); rꜳdin (1); raðnum (1); Rada (1); réðv (1); radett (1); raþir (1); Radner (1); rædzst (1); réðust (1); raðaz (1); reþsc (1); redzt (1); rádaz (1); riedst (1); riedist (1); rediz (1); Ráð (1); rꜳd (1); radi (1); raddæ (1); radiþ (1); réd (1); raáðit (1); raaðit (1); ręðv (1); konginum (1); rȧȧda (1); ræþv (1); raþanda (1); ræðz (1); ráaðaz (1); reðumk (1); reduzst (1); radiz (1); ræðs (1); raðim (1); rað (1); rett (1); raðanda (1); radande (1); rꜳðin (1); ráðna (1); rǫ́þnom (1); réþe (1); ráðum (1); raþum (1); reþi (1); rąz (1); rꜳdaz (1); raþisc (1); riedizt (1); radhande (1); raada (1); rę́þi (1); re᷎ðr (1); raþiɴ (1); rǽd (1); Radandi (1); raþandi (1); radnari (1); ráþna (1); raðenne (1); Reð (1); ráþit (1); réþisc (1); radizth (1); reizt (1); ręþs (1); radanda (1); raadin (1); rǫþno (1); róþnom (1); afrꜳdit (1); réði (1); Reiþ (1); rꝍðr (1); ráda (1); radner (1); raþen (1); radít (1); Redz (1); rꜳdazt (1);
Comp.: bráð- (5), ein- (15), fast- (15), for- (12), mis- (23), sam- (3), stað- (9), um- (1)
Gloss.: EJ; ClV item alráðinn, (jafn) jafnráðinn; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 item ráðanda; Finsen _; Fr item alráðinn; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4 item jafnráðinn; NO item alráðit; Walter _; ÁBlM; Bl item alráðinn, cf. corr.; WPA _; ; LMNL
Litt.: Agerholt 1956 [KLNM 1] 10; Cederschiöld 1887 [ANOH 1887] 40; Falk 1914 (Sól) 18; Finnur Jónsson 1914 [ANF 30] 179; Genzmer 1952 [ANF 67] 40; Grøtvedt 1939 47-49; Hagland 1993 [ÍMAM 15] 167-169; Halldór Hermannsson 1929 4; Haugen 2007 [MM 2007] 195, 199; Hesselman 1911 [ANF 27] 351; Holtsmark 1961 [KLNM 6] 258; Hægstad 1899 70; Jansson 1958 [KLNM 3] 392; Johannisson 1939 99; Jón Helgason 1935-1936 [APS 10] 258; Kalinke 1994 [Skáldsk 3] 135-137; Karsten 1918 6-9; Knudsen 1959 [KLNM 4] 656; Kuhn 1954 [APS 22] 69; Lagerholm 1927 [ASB 17] 44 fodn.; Malm 2010 [VMS 6] 140; Maurer 1908 (Kirch) 476, 493; Maurer 1908 (Verw) 108; Seip 1943 [MM 1943] 134; Seip 1951 [MM 1951] 30; Seip 1952 [APS 21] 25; Seip 1955 326; Seip 1955 84; Vilhjálmur Finsen 1849 [ANOH 1849] 204; Vilhjálmur Finsen 1883 658-659; Vogt 1936 [ANF 52] 326-330
Genre. (expected): family sagas [isl]: 280 (128); historical works [his]: 267 (185); contemporary sagas [bis]: 135 (78); religious works [rel]: 125 (283); romances [rom]: 86 (110); legendary sagas [fas]: 66 (45); legal works [jur]: 52 (101); charters [dip]: 35 (82); þættir [tot]: 31 (23); learned works [div]: 27 (33); unclassified [ ]: 1 (4);
ÞH (strukt.) — May 2013
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net