prýði sb. f.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) [e-s] glans, pragt, pomp og pragt, herlighed, skønhed
Discipulus Hui scapaþe goþ þa engla es hann visse fyrer at iller møndo verþa. Magister Fyr pryþi verx sins
●Eluc674(1989) 357at sa mønde boreɴ verþa í hans hrike (“ɔ: rike”, ed note) er hans móttr. fægrþ oc liós. specþ. oc prýþe. oc crafstr meonde yver bera
HómÍsl¹⁶(1993) 22v12●●● elisabéþ lifþe góþo lífi meþ buaɴda sínom. oc ǫþlaþesc þaɴ sv́n at geta er allrar ę́ttar prýþe var
HómÍsl¹⁷(1993) 26r4En of ráþvendina verþr nu mart réott. þuiat a helgom bócom es sva of hana mǽlt. at hon es kꜵlloþ prýþe gꜵuogra maɴa. en tígn ógꜵfogra maɴa
HómÍsl³¹(1993) 47r19Craftr er ... Pryði øðles
~ lat.naturæ decus
13128 Alk619 13110●●● sva morg er prvþi himna sem craptar ero keɴimaɴa
~ lat.ornamenta cœlorum
GregHom 12257 Hóm677 341Hari sino brøtti hon fvʀ til prvþi asiono siɴar. eɴu þerdi hon hari fótr drottins
Hóm677 8011Ðetta er andlect hotiðar-hald ok sia son pryði er fegrir hiortu var ok licame. ok laðar til hugscota varra droten sialfan ok engla hans ok alla hælga
HómNo³¹ 1474þaccaðo varum milda drottne alla þa dyrð ok pryði er hann gerir þes hælga mannz hvert sinni er á hann værðr hæitit
ÓH619 12518mer synizt. sem þínní fatœkt. fylgi fatt þat. sem pryði se i
Menota: 37rb2 BarlA 6721fa dømi mono til at slic pryði e. (ɔ: eða) meiri oc fecostnaðr comi saman i eitt hvs
Mork 24stendr þetta bruðkaup .v. daga með mikilli pryðe oc allzkonar sœmð
Þiðrᴵᴵ 365riðr siðan i moti þiðreci konungi með mikilli pryðe oc drambi
Þiðrᴵᴵ 1791●●● Þu goðr cross, er tekit hefir frægð oc pryði af liðum drottins
~ lat.pulcritudinem
PassAndr 258 Andr¹Frg656 34726þu en godi cros, er toct fegrd oc prydi af limom drotins
Andr⁴ 41021sottir oc vanheilsa sækir liðu manz, oc ma hann þa eigi niota fiar sins ne krasa ne pryði
Jón² 44914var (hǫllin) ... bvin iɴan með alzkyns pryði
KonrA 7445sva sem hon (ɔ: sálin) tekr pryði sina ferðaz hon þegar til eylifleiks
~ lat.suam ... stolam
LibExcept 24829 StjC 37632●●● briostgiarðir oc bitlar oc avnnvr pryði
StjC 3973til pryði mvsterino
StjC 58418alla pryði mvsterissins lięt hann svivirða
StjC 63829Lik Sueʀis konungs var borit ofan til Cristz kirkiv vár su lik ferð ger með mikilli pryði
SvEirsp 4383En þa er algervir varv himnar oc iorð ok avll prydi þerra
VerA 68þar var amarkaðr auøxtr fegrð ok pryðe heimsins
Rauð4 6781Kato uandiz að hafa hina mestu iðn stillingarinnar ok pryðinnar ok har‹ð›læiksins til hins retta
~ lat.studium modestiae, decoris
21031 Rómv595(2010) 2109●●● Einn lut fiárins gáfu þau til musteris ... því til ⸢prýði [var. pryðingar MarA 34019]
MarS 215þo at dyrð ok gøfuglig pryði andlitzins gangi her langt vm þat fram allt er maðr ma greina i sinv hugskoti
MarS 21622I þeim luta ueralldar er oll fegrð ok pryðí ok æign iarðar auaxtar gull ok gímsteinar
SnEW¹ 45‹Hugði hann at Moyses hefði þann skilning aa haft. at fliugandi fuglar uęri loptzens skraut ok pryði at eins niðri viðr iǫrðina› emend. Stj 1813: AM 227 fol “B”
emend. Stj¹ 1813: AM 227 fol “B”Fyrirlét þersi dygðarfulli maðr sitt líf með mikilli hugarins prýði
Æv¹⁷ 673geck pompeius í musterit. ok vndradi setníng þess. ok pryði
Gyð(1995) 1195fe ... þat sem gudi var gefit til vpphalldz. ok prydi musterínu
Gyð(1995) 2075●●● Hann kuaddi hana ok mællti. Heil þu vegr ok prydi allra tro᷎llkuenna
Rómv226(2010) 31915Prýði þeirra var sett með pell ok guðvef, eðr vildastu kyni ýmissa klæða
GBpD 1239su kirkia bran vpp meðr allre sinne pryði
JBpB(2003) 824aðr en líettí. fíell hann þar með míkíllí pryðí ok orðztír
Huldaᴵᴵ 9227Vlikir dagar herra. þa er þv sígldir með fegrð ok pryðí at Noʀegi
Huldaᴵᴵ 22129Jo᷎rdin uar þa aud ok aauaxtar laus ok utan alla prydi
Stj¹ 1026●●● Chorintus. heidr ok prydi Grecie
~ lat.decus
SpecH 27b60 (I 73) Stj¹ 8528●●● festa ek eyrnagullin upp aa hana ok baugana aa hennar hendr henni til skrautz ok pryði
Stj¹ 13722til fegrdar ok prydi musteri þi sem hann hafdi ætlat at lata go᷎ra
Stj¹ 18835hon ... pryddi sic allre hinne beztv prydi
Júdít 1106●●● sigradi hann ok ⸢audgadiz eilifri prydi [var. oðladiz eilifa dyrd AM 233 a fol “B”]
MargA 47413leggia nidr prydi þina ok skrydaz þrels klędum
Seb 2316var þar buinn agętlig veizla ... ok for hun fram med sęmd ok mikilli pryde
Vǫls 8918syndiz hann drambsmadr i sinni prydi likamligri
Thom⁴ 3171ath vndan tekno þui hennæ (ɔ: kirkjunni) ma vera til prydæ jnnan sigh
DI IV (1430: Bps B II 3) 41923sezt kongr ok. drottning hia honum ok undrazt aller hennar prydi list ok kurteisi
Rém 36924ridr nu af baki hvern at odrum riddarana med micilli prydi
KirjA 1830●●● fór hann síðan ok alt lið hans með honum með mikilli prýði ok vegsemd
Klma 52930fer hann þegar j mot honum med myklu lide med streingleikum og med allzkonar fegurd og pryde
MHFlat 27129Ok med þvi ath lifet skein med margfaulldu blomi kraptanna, birtti þat sama vor drottinn makliga *epter hans sigrsamligan dauda, ‹er› æskiligt er ꜳ ath minnazt, þuilikt er hans var efsti dagr med frabærum sigri ok prydi pislarvættis
Thom²y 49134hann uill fá ydra dottr er Gullbra heiter. þuiat hennar prydj fer nu uida um heimen
Vilm 17216þotti honum eigi ofsogum mega segia fra prydi hallarinnar
Hect 1415miog ertu ofrodr en unngi madur og lijtith ueiztu af prydi heimsins er þu ętlar eitt suo agiętt at eigi se annad þuilict
Hect 14120fanzt henne mikith til um pryde Ectors
Hect 1766hæuerskir riddarar ... leida hann med pryde og uegsemd j borgina og þadan til sætis
SigÞǫgl 19623þa er brann Cristkirkia er kallazst matte kruna oc prydi þessa landz
DN VII (*1328›DonVar 1ˣ) 14029þá er ǫndin tekr líkama í ǫðru lífi ... þá skulu góðra manna líkamir taka ferfalda prýði, fyrir því at hverr maðr er skapaðr af fjórum hǫfuðskepnum
Encᴵᴵᴵ731ˣ 831mykillrar sæmdar er sa verdur er suo mykla prijde vann, og hreysti
ErAˣ 237veitti Sigurðr konongr þæim með mikilli pryði. gaf þæim annan hværn dag slatr oc mungat. en annan hværn smior oc brauð oc miolk at drecka
FskBˣ 14717þat er mikil prýði hǫll minni, at hafa hann aptr í þann stað
Gautr¹ˣ 394prydi
~ lat.gloriam et magnum decorem inpones super eum
1612 (Vulg Psalm 20,6) GlossPsalt 1713prydi
~ lat.Domine dilexi decorem domus tue
2829 (Vulg Psalm 25,8) GlossPsalt 2926prydi
~ lat.Specie tua et pulcritudine tua
5026 (Vulg Psalm 44,5) GlossPsalt 5130prydi
~ lat.Et concupisset rex decorem tuum
5215 (Vulg Psalm 44,12) GlossPsalt 5316Hún mælti: mikit er sagt af þinni list ok prýði, ok vel væri sú kona gipt, er slíkan ætti
HjǪˣ 4701hon sá blámanninn liggja dauðan í sinni sæng ok afhöfðaðan meðr lítilli prýði
KlmBˣ 575Þat er ok hans prýði, at hann sé fríðr ok fagr
Knýtl1741ˣ 6617Váru nú allra handa sǫngfæri borin út í móti Rémundi ... Ok með þvílíkri prýði var junkeri Rémundr í borgina leiddr ok svá til kirkju
Rémˣ 3405
2) hæder og ære, tapperhed
fell hann þar með mikilli pryþi oc goþom orðz tír
Mork 27915Ok minniz þer að þa er orrosta kemr að hendi að þa eigu þer under yðru hand magni sigrinn ok ꜹðæfin ueginn ok pryðina frelsið ok fost iꜹrðina
~ lat.diuitias decus gloriam
21624 Rómv595(2010) 2164fagrt er at deyia med pryði
Gyð(1995) 153ok uann þar fagran sigr. ok snerí heím til ierusalem med mikilli prydí
Gyð(1995) 11111Almattigr er sa es suo o᷎rugt ok uhrætt hiarta gaf j briost þorgeiri ok æigi uar hans ⸢pryde [var. hugpryði Fbrˣ 12212] af monnum ger ... helldr af hinum hæsta ho᷎futsmid
FbrFlat 1654halladizt meirr bardaginn a Kananæis og þo borduzt þeir af mikilli pryde
Adon579 19918
● sǿmð ok prýði
Form.: prydi (21); pryði (20); prýði (9); pryde (9); pryðe (3); prýþe (3); pryðí (3); prvþi (2); prydj (2); pryþi (2); pryðina (1); Pryði (1); prijde (1); Prýði (1); prydí (1); pryðinnar (1); prydæ (1);
Comp.: borð- (1), ei·lífis- (1), fat- (2), hallar- (2), handa- (1), himna- (1), hirð- (4), hjarta- (12), hugar- (4), hug- (22), hug·skots- (1), kirkju- (1), konungs- (1), líkams- (1), mann- (1), of- (2), ó- (1), staðar- (2), trúar- (1), veraldar- (2)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb _; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer -þ-; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr (prúðr); Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (prúður); Bl; WPA _;
Litt.: Kahle 1901 [ANF 17] 103f; Stoltz 2011 [CollMed 24] 103
Genre. (expected): religious works [rel]: 39 (21); romances [rom]: 17 (8); historical works [his]: 9 (13); learned works [div]: 5 (2); legendary sagas [fas]: 5 (3); contemporary sagas [bis]: 2 (6); charters [dip]: 2 (6); family sagas [isl]: 1 (9); þættir [tot]: 1 (2); legal works [jur]: 0 (7); unclassified [ ]: 0 (0);
ÞH (red.) — December 2013
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net