nýr adj. [nýjan; compar. nýrri, superl. nýjastr]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) ny
þuiat eɴ nýe maþr. oc siálft et saɴa iesus cristr saɴar þat i þessom orþom oc ꜵþrom mꜵrgom. Marger callaþer en fáer corner
●HómÍsl³³(1993) 50v18Agetligr hlutr es sia oc mer avallt iafnnẏr er ec heýri
GregDialA 12129hinn nyie Adam sa er Cristr. var lyðin guði fæðr ok lægðe sic
HómNo⁴ 4232Prestr qveðr lyð með qveðio enar forno æfe ok segir. dominus uobiscum. en byscop qveðr drottinglegre qve‹ð›io nyrar æue ok segir hann. Pax vobiscum
Mess¹619 16415þa scal sva mals til buningr allr fara sem þa se mal al nýtt. er gerð verðr glapið
GrgStað 28313allzecki vil ec við auca. ne nyia lygi yðr telia
Menota: 33rb31 Streng 14626mik hevir lengi fyst. at hœyra nya rœðo oc nytsamlega þa er mik mætte
Menota: 6ra3 BarlA 1131at vita nokkon nyan oc nytsamlegan. froðleik
Menota: 6ra7 BarlA 1134kristinndom ma of allt sꝍkia. oc ny verc þau er verða
Gulᴵ 2615Her hefr upp saktal hit nyia
cap.(proverb.; cf. GerSprichw 26) þat rað er þa er nyiast þat er þa ꜹllvm kęrst
ÓH 5404Sueiɴ konungr hafði ny lǫg i land um marga luti
ÓH 59414brendo bøinn oc oll lang-scip hans oc ꜹstr-farar-scip eitt al-nytt
Sv 2516þo uill hann i upphafe sialfs sins umskiptis nyrr maðr oc nýtr berlega birtaz
~ lat.novus homo
2023 Thom¹ 201han byr með allri nyri vmgerð af nautskinni
RbEM (*1282) 1514Ef ec em bvnndinn með skavrpvm ræipvm oc þo nyivm
StjC 41629Nv er Noemi fęddr nyr svn
StjC 42633Nv er nyi háttr: ... I þesvm hætti erv i hveriv visv orði fiorar samstofvr, en tvǽr aþalhendingar ok lvkaz i eiɴ staf baþar ok engi afkleyfis orð
SnE 24511Systir geck með nyia dottvr á fvnd abbadísar
MarS 3141Njáll sagði þá: Svá lízk mér sem inn nýi átrúnaðr muni vera miklu betri, ok sá mun sæll, er þann fær heldr
NjM 25514lifði moþir hans eptir. ok su nẏia husfru. var þar gratr mikill. kall ok veínan. þviat moþir sẏtti eíngetinn son sinn en husfru nẏian bonda
~lifði moþir hans eptir. ok su nyia husfrv. var þar gratr mikill. kall ok veinan. þviat moþir sẏtti eíngetinn son sinn en husfru nẏian bonda
~þat mætti synaz nyrr hattr *krofunnar
~ lat.nouum genus
4633 Sættarg 4695Kristr hinn nyi madr
Stj¹ 4116safnaz saman mikill fioldi, ok spyria eptir, hvat nyss hafui til borit
Mar240a 8669Somu leid fe᷎r þat ef ofrodr madr i bokliga list. ber sik medr dio᷎rfung til nockurs nyrs framburdar ok letrligs setning
~toku vpp buit enn brendu bæinn ok oll langskip hans ok austrfararskip alnytt
SvFlat 55523sem med nyrri letrgerd
Thom² 2959inn gamle fadir fretti, ef brodir hefdi no᷎ckut seed nys
VP 6444uera kann. at þeir eigi hingat nockut erindi. Reykdælarnir. eda nytt um at uera nordr þar. er kapinn þeira er her kominn
Ljósv162 4713hann ... spurði á móti, hvat þar væri títt í landinu. Hún segir at þat væri nú nýjazt, at þeir bræðr Hrærekr ok Siggeirr höfðu nát Hleiðri konungs systur, en drepit Hring konung í Gautlandi
Bós 423Er henni þa fyst nockurra hæginda leitad, medan nyiuzt uar hennar uesaulld
MarE 6334vid nyium sarum skal hafa hans blo᷎d og leggia vid
MedMisc 636þat geriz þegar af neyium rotum. Inifriz ut j alexandria
MedMisc 10424thok hann brædra bvningh og vard eit nyth lios heilagre kristne
~ nty.ein nyge licht
LegDomPass 100va21 DominReyk 30113Þat hefer ek spurt, at þu hefer fengit þer nyia vnnostu, ok hafer ort lofkvæði um hana
Fbrˣ 7118nyíann lo᷎fsong
~ lat.Et misit in os meum canticum nouum
386 (Vulg Psalm 39,4) GlossPsalt 398kalf nyíann
~ lat.Et placebit deo super uitulum nouellum
983 (Vulg Psalm 68,32) GlossPsalt 993nyr
~ lat.non erit in te deus recens neque adorabis deum alienum
13820 (Vulg Psalm 80,10) GlossPsalt 13919so᷎ng nyíann
~ lat.Cantate domino canticum nouum
17417 (Vulg Psalm 95,1) GlossPsalt 17518lof saung nyiann
~ lat.(Cantate domino) canticum nouum
17819 (Vulg Psalm 97,1) GlossPsalt 17915liet ord ä nordur fór hofdingia kost vm haustid medann harmur manna var nyastur
PBpˣ 4302engi má nu manni trúa ... Nú er hann orðinn nýr falsari, er hann hefir fengit konu í öðru landi
Trist¹ˣ 15320vng er ⸢enn [var. ny AM 161 folˣ “B”] truann
var. Vallˣ 125: AM 161 folˣ “B”storvirki ok orrostor þa eru iafnnyar wmlidnar sem ny vordnar
Þiðrᴵˣ 2523
● forn ... nýr
●●● Ari prestr Þorgils son en froðe ritaðe fyrstr manna her a lande at norno male fræði. beði forna oc nyia
ÓH 12var þat long ęfi oc vant at saugur hefði eigi gengiz i munni ef eigi veri kveði beði ny oc fornn þau er menn tøci þar af sannindi fræðinnar
ÓH 52þeir foro i Vikina ok ꜹstr til Elfar at rannsaka eftir fornom malom konvngsins ok nyiom
HákFris 41723●●● at fornno fare ok nyiu
DN V (1329) 7029hann kunni af ollum lo᷎ndum tiþindi at segia. eigi siðr forn en ny
ÓTᴵᴵ 865Þær be᷎kr ero undir-ste᷎dr allra heilagra ritninga be᷎di i fornum lo᷎gum ok nygium
VerBAlfrᴵ 37at hann skylldi þar med kuittur vm fornan ok nyian reikningskap vid asto systur sina
IslDipl (1442) 35625þeir foru j Vikina austr til Elfar ok ransokudu eptir fornum malum ok nyium kongdomsinns
Hák81 34320sagdi huor þeira audrum morg tidindi vr sinu landi, ny edur forn
Yngv 181hann var gamall at aldri, en nýr ok forn at ilsku ok fjölkýngi
GHr 3515giafir allar nýiar oc fornar
Frostˣ 25712einginn duger ef freistad er. allar falsast sı̋num bonda og vilia þann er ny̋r er þegar sa leidizt er fórn er
Mǫtt179ˣ 4513
● nýr siðr
var Hakon jarl dauðr en Olafr Tryggva son kominn i staðinn með nyium sið ok boðorðum
Hallfr 455geldr at nýbreytni konungs ok þessa ens nýja siðar, er goðin hafa reiðzk
Laxd 1462Þeir byskup ok Þorvaldr fóru með nýjan sið, at bjóða mǫnnum aðra trú en sú, er hér var áðr
Vatnˣ 1076
● ný tíðendi
hann kemr a vett fanginn. ok ser þar ny tiðendi. ok þo mikil
Heið 9510þeir kunnu honom ny tiþindi at segia
Sv 78Hon spvrþi ef konvngrinn hefði frett nockvr ny tiþinndi
HákFris 50019*Hann gekk til lǫgbergs ok sagði skilit lagaskilnaði með þeim at lǫgbergi.⸣ Þetta gerðu menn at nýjum tíðendum
NjR 2613honvm þotti sem sa maðr væri spvrðr ... ef hann segði nockvt nyʀa tiðenda
JBpA(2003) 2527fann þar laugunaut sinn er i þui hafdi bundiz ef hann yrdi vid ny tiþendi varr at hann skylldi þegar fara aa fund Hakonar
HákFlat 12525hefir þu nockur ny tidendi oss at segia
StSt335 105ef þú hefir verit þar, seg mér þaðan nökkur ný tíðindi
ValvA 6724ef þeir yrdi vid nockur ny tidende varir
Hák81 50926
● er nýtt [um e-t] [e-m]
Mikit tekr þú af ... eða hvat er nú svá nýtt um þetta?
Reykd 22515engi lypti upp sinu haufdi, medan nyiaz uar um sagda haurmung
Thom² 44635ꜳ medan nyazt var um heilsugiofina
Thom²y 4981er þijn for god vordin, og er oss nu iafn-nijtt umm, sem þa er einnginn vard til i þennan haska ad ganga
Fljˣ 2216Hleypr nú Þorgeirr þar hjá ok er málóði mjǫk. Menn gefa at því engan gaum, ok þykkir ekki nýtt um þat
Reykdˣ 18313
● segja nýtt
Þeir spurðo þann mann at namni, eþa hvat hann cynni nyt at segia
Niðrst¹ 29Hvat segir þú nýjast af Íslandi?
BjHˣ 1297Eptir þat stíga þeir á bak ok snúa á ferð, ok víkr Þórðr á gǫtu með þeim ok spurði enn, ef nǫkkut væri nýtt at segja
Hǿnsˣ 3226
2) (om tid) som er nylig sket
nu ꜳ nyijm timum
Thom² 29511Oll borgin er nu lostin med nyium otta
~ lat.recenti metu
HFars 177833 MarD635ˣ 65621
● at fornu ok/eða nýju
ef nokoʀ maðr verðr sua djaʀfr at hann gerer þeím nokot spial virkj ... a gaurðum eða grindum eða a þuȷ́ er til heivir leghet at forno eða nyíu þa skall hann engo fyrir koma nema liví eða límum
NoDipl ([1207-1217]) 2928bꝍði at fornv ok nyiv
Bret 29017með allum þæim lunnyndum sem till hennar liggia. eða leghet hafua at forno ok nyiu
DN I (1312) 1197nu æru her þeir menn er kalla til Noʀegs en ek hugða at þat væri minn fauður arfr bo᷎ði at fornu ok at nyíu
HákEirsp 5162þar taka Danir ser konvng bæði at fornv ok nyio
HkrFris 17921drega sik vndan lidskyldu uid kongdomen þæiri sem at forno oc nyiu hefir veret
RbEM (*1281-1282)¹ 3226allum þøim gognum sem henne hefuir at fornu fyllgt ok nyio
IslDipl (1346) 2312Haralldr Guðinason hafe fræknazstr maðr fæz í Einglandi ok bezstr riddare hafi verit bęði at fornu ok nýjo
Játv 2418med allum þeim gognum ok giedum rekum ok J tolum sem þar hafua til legit at forno ok nyiu
IslDipl (1360) 3626at hann hafui sterkazstr madr verit a ollu Jslandi będe at fornnu ok nyiu
OStór 52427huart sem undan dre‹g›z at fornu edr nyiu
Thom² 3262ek hugda, at þat væri minn fodrarfur, ok ek væra sannr odalsmadr at fornu ok nyiu til Noregs
Hák81 3784at fyr nefndur biorn selldi adurnefndum helga jordena alla deilldarꜳ̋ ... med ǫllum þeim gognum ok gædum sem greindri allri jordu fylgdi ok fylgt hefdi at fǫrnu ok nygiu
DI VII (1500) 42030haufum uier nu unt veit‹t› og gefit ... ione gislasyni greindan stad ... med aullum þeim gaugnum og gædum j faustu godzi og lausu fridu og ofridu i minna hlut og meira sem þar til liggur og legid hefur ath fornu og nyu
DI IX (1529) 50420med ollum þeim gognum og gædum sem þessum iordum hefur fylgt at fornu og nyiu
DI III (*1361›apogrˣ) 18014Aðalráðr konungr ... var óðalborinn til ríkis þessa bæði at fornu ok nýju
Hkrᴵᴵᴵˣ 725
3) forfrisket, opkvikket
4) [við e-t / til e-s] uerfaren
erum uer ok æigi nyiari uið orrosto en þæir að *færa hart saman hendrnar
~ lat.ne ... rudes cum belli melioribus manum consererent
6123 Rómv595(2010) 614er hann vkvnnr flestum monnum þar. ok nyʀʀ til orrosto
~ lat.ignarus belli
13427 Rómv226(2010) 13417
5) (spec.) nyadelig
6) genoptaget, fornyet
eẏþir hann neomenins at nẏíu tungli
~Þat mætti nu synaz uel fallit, at þier ridit med oss ok synit sua nyian frid ok felagskap eptir langa misþykt
Thom² 42012hin nyio tungl
Encᴵᴵ625 4713féll hann í nýja íhugan
Trist¹ˣ 14721
● (upp) á nýtt/ný på ny, igen
beidum vær og krefium enn vpp ꜳ ny adr greindz reikningsskapar. ... forskiotandi allri hindran og huerre sem einne afsakann er hier j moti kann ad koma
DI VII (*1495›apogrˣ) 27632dæmdum vier hann skylldugann nu uppá nytt ad koma i þann stad og dag med sina afbotun
DI IX (*1532›Lbs 122ˣ) 61336Hier med handlagde hann oss enn upp a nytt med samþycke sonar sins Þorvards ... allann þann arf sem hans bo᷎rnumm var til fallenn
DI IX (*1533›Lbs 122ˣ) 6884faum vier honum upp a̋ nytt vorar iarder nordur a Strondum
DI IX (*1534›apogrˣ) 71916var þä enn leitad nautanna ä nytt
ÞBpC⁴ 38911þesse same blÿpeningur er hann lagdi ä Alltared, er nu i braudz lÿking, og þad sama berger nu aftur ä nÿtt þesse madur med fagnade
ÆvMið⁹ˣ 1425baud grimur jonsson þa en uppa nytt log og dom fyrir sig
DI IX (*1522›apogrˣ) 6830
● af/... nýju, af ný på ny, igen
at bioða friðar gørð af nyio millom þeira
Alex 5819er þeir ero þar komner þá þyckiaz þeir þvrfa at nýio at fá ser vista
Jvs291 1065þa vill hann at nyiv til veizlvnnar afla
Þiðrᴵ 2415og eggiar þa nú ad nuy ad berjast
Þiðrᴵᴵ 20724allir greto enn ⸢med [var. af AM 178 folˣ “A”, etc.] nyio hennar dauða
Þiðrᴵᴵ 2582Ok nv hefi ek sendan mann af nyio suðr. ok mvn sa sunnan koma a morgin. ok segia tiðendi
Heið 7030forlaz ræiði sua at umbota þurfi eða af naugiu til fa. þa ...
LandslFrg22 1504kom sva, at þeir sættuz ok bunndu af nyiu felag sitt meþ eiþum
Orkn325I 28216heitr Hæinrekr konungr nv enn af nyio, at ...
Thom¹ 2139Belir tekr vndir sig allt rikit af nyiv
Bret 25425hofz orrosta með þeim af nyiv
Bret 28829gefr (hann) Þorbiorgv kvæðit af nyiu við morg vitni
FbrHb 774hofz þa enn af nyio bliða með þeim mágom
HákFris 48916Mundu þeir þó muna harmsakar sínar, þó at þeir væri eigi af nýju á mintir
NjR1908 33118draga nv her saman ⸢at [var. af AM 227 fol “B”] nyio
StjC 41330var Saul tekinn til konvngs ⸢at [var. af AM 227 fol “B”] nyio
StjC 44723helldr samnvðv þeir nv her af nyio
StjC 5047þa skal hæfia at nyu stæfnu gerdir vid þa
BorgKr² 3599tala þeir Arnórr til vináttu með sér af nýju at skilnaði
Boll 3121þeir sem nv vilia með nyiv kveða, hafi smasmvgvl og hvoꜱ ok skygn hvgsvnar avgvn, að sia, hvað yðr er nv synt i þessvm frasǫgnvm
GrammProl 15515⸢af [var. at Mar240f 47217] nyiu gangande þar i skola
MarS 1798iatar hon ⸢af [var. at Holm perg 1 4° “E”] nyiu
MarS 2786tekr a sik nv ⸢af [var. at MarE 56929] nyio mikla mðing
MarS 32923sem enn af nygiu birtiz i verki þessu
Mich 6993Mundu þeir þó muna harmsakir sínar, þótt þeir væri eigi af nýju á minntir
NjM 3623þat allt sem brott var tekit. var þa gert af nyíu
Gyð(1995) 298hann ris nu vpp af nyíu
Gyð(1995) 5311hann rædz nu i hernad ꜳ vetrar dag. af nyíu
Gyð(1995) 11414hofuz enn af nyíu tidíndi i Roma borg
Rómv226(2010) 16924Þa var fvndr ste‹f›ndr drotins dag a Viði-myri, oc comv heraz-menn til oc lavgdv þa af nyo til vmtals, oc com i sama stað niðr
StuᴵK 2609mæl þv manna hælastr, oc þockoðv honum nv allir af nyo
StuᴵK 26017Firir þessa visv vogv Gisls synir mann. Eptir þetta hofs af nyv ofagnadr ok orda-sukk
StuᴵK 32019uauktuz þa vpp af nyiu þeir harmar, er Halldora hafði beðit
StuᴵᴵK 515Á mót þeim kom Þorðr ok fylgdar-manna sueit hans ok mikil sueit aunnur; varð þa af nyiu hit harðazta iel
StuᴵᴵK 9516Gerðiz þa enn ⸢at [var. af Holm perg 1 fol “B”] nyiv mis sætti með þeim
Hallfr61 11114Ok sem þat var gort. skipar hann at nyíu þar bẏskups stol
~ho᷎fdu þeir mikla raða gerð. letu þeir þa efla at ⸢nyiu [var. nyu Holm perg 1 fol “C²”] Dana *virki
ÓTᴵ 13415Þaðan af hofz með þeim at nyíu svndr þykki ok vox til fullz fiand skapar
ÓTᴵᴵ 3261þott hann hefdi mist vapnanna þa kom eigi ad helldr hræzla til hans oc æstiz ad nyu híartad af reidínne
TrójS 1227Sva iátadi ok herra konungrinn af nyiu
~ lat.denuo
46414 Sættarg 4714Sullt‹r› ok hallæri þro᷎ngdi þa af nyiu ollu þi landi
Stj¹ 2151Guds madr kueykiz þa ⸢at [var. af AM 641 4°] nyiu til eptir soknar
~sættuz þeir þa af nyiu
SvFlat 62823uar þa avkinn heidarlig veizla af nyo i hans þangat *komu
Gibb 422avkaz brudkavpin nv af ⸢nyiv [var. nyu Holm perg 7 fol “B”]
Gibb 8516Ok þuisa næst fagnar enn at nyiu heilog Cantuariensis kirkia
Thom² 31934huert ꜳ̋ lo᷎nd hann skal þers meistara leita fara, sem enn af ny (!) mætti geyraz (!) typto meistari hans sonar
ClarB 149annar son hans Haurda hnutur var þa ⸢at nyíu [var. ꜳ nyia leik MHFlat 26422] tekin til kongs
HuldaHrokk 1622elfdizt þa af nyiu at lidi
Hák81 4431hofz þa af nyiu blida med þeim magum
Hák81 4956sender hun þa enn abota ord af nyiu ok þiker nu mikit aa liggia *at broder komi til ok syngi yfer
Vikt 4214savgdv fyrer lydnvm en ꜳ nyiv hvat marga gavfvglega hlvte at gvd hafde sier veitta
KonReyk 192þui kom ꜳt nyu rꜳðsmaðr at Nunnusætre ... kærande ok teande oss iðulegha siin þyngsl
DN VIII (*1328›apogrˣ) 10323En gatt hann af nyu at gerna sæ hann yðra hingatkomo
DN VIII (*[1337]›apogrˣ) 11615hann hefir af nyu vndir konungs naaðr sik laght, ok vp anduardat ok afhent honom huset
DN VIII (*1340›apogrˣ) 13736tok þa af nyo mannfallit til þæiʀa liðs at snuaz miok
FskAˣ 37928þeir mælltu þa af nÿ. til vinfeingiss med sier
HrafnB²ˣ 3111þetta fieck enn af niju mikillar ahyggiu ollumm þeim er hia voru
JBpC(2003)ˣ 1334leggr hann sik allann til med ollu kostgæfi ⸢af [var. at Holm perg 1 4° “E”] nyiu at bidia ... fyrir sinum vin
MarD634ˣ 82821ok efldisk þá at liði af nýju
Orknˣ 4918Ok er nú fyrst kyrt, en þó vex sundrþykki at nýju með þeim
StuᴵᴵR11127ˣ 11622Skoraði hann þá enn af nýju á Þorgils til liðveizlu fyrir hǫnd Þorvarðs
StuᴵᴵR11127ˣ 24627er þeir kómu á leið, þá spurði Þórðr af nýju at ferð Þorgils
StuᴵᴵR11127ˣ 24733Þorvarðr talaði þá enn fyrir liði þeira ok hét þá af nýju vináttu sinni ǫllum þeim mǫnnum, er með honum berðiz
StuᴵᴵR11127ˣ 26625endrnýjast nú at nýju hennar harmr, sorg ok sút, grátr ok ógleði
Trist¹ˣ 1828þa vill hann enn af nyu til fꜳ veitslunnar
Þiðrᴵˣ 24123
● á/... nýja(n) leik på ny, igen
bvþ ec þer a nvia leic goll [oc] gimstena
Eras 1611Gec hann siþan til þangat. oc hét þá a nýia leíc eɴ. a eɴ sela. thorlac
ÞBpCod645 1322Hann (ɔ: Knútr) bar þa enn fe a nẏialæik undir alla lænda menn i landeno at raða Olaf konong or landeno
ÓHLeg 7213nu buazt þæir a nyialæik við orrostonni með þæim fongum sem viliazt voro til
ÓTOddU 25018heriar nv á nyia leik á riki foþor sins
Jvs291 5218þeir taka nv at beriaz a nyia leic allra harðast
Þiðrᴵ 1726enn lætr hann senda boð a nyia læik at allir skulo til hans koma
Þiðrᴵᴵ 2112þegar men eta af nyiv korne þa skal hæfia a nyia læik stæfnu gærðir at þæir have gorua up fylkis kirkiu sina
BorgKr¹ 3447han krafde þa æn a nyalæik tiund af þydiskum vætrsetum
DN I (1309) 10932dro þa lið at ser a nyia leik
HákFris 40918skarv þeir vpp heror a nya læik
HákFris 45420hefr Hrólfr konungr þá enn meyjarmálin á nýja leik
HG 2428settum veer vart secretum með broðr uars insighli ok staðfestum þat a nyia leik með þessu warv brefe ok insighli
RbHM (*1299)¹ 4115wer fyrirbioðum þeim en ꜳ nyan leik allan vapnaburð
RbHM (*1304) 6827ver hafuum firirbodet en af nyia læik at ...
RbHM (*1293) 2015uer gerom en a nya leik þessa skipan a
RbHM (*1312)⁵ 9713þær toko þæir hondum saman j nyælæik
DN V (1330) 7921Bóndi tekr nú til hlaups á nýja leik
Æv⁹⁰ 28221var leitat of sættirnar enn a nyia leic af vitrom monnum oc godgiornvm
StuᴵK 4410ok eigi vil ek nu þui launa yðr, at leiða yðr nu enn aa nyia leik i haaskann fyrir minar sakir
StuᴵᴵK 7610Þa geck hofdingi blotmanna Troio manna til bloz ⸢ꜳ nyaleik [var. at nyu TrójOˣ 2266] at uíta huat títt uar
TrójS 22619nú ferr Oddr á nýja leik, at leita Ǫgmundar
ǪrvM 1087sneri Beni austr a Markir ok dro þa lid at ser aa nyia leik
HákFlat 278a nyia leik
VP 4437byzt þar um en ꜳ nyia leík
GíslFrg 5523hun tok þa ꜳ nyia leik ath segia honum
MEg¹ 48719dro þa lid at sier ꜳ nyia leik
Hák81 32830Eptir þetta voru ꜳ nyia leik gioruar sættir millum þeirra
Hák81 3379skaru þeir vpp herur ꜳ nyia leik
Hák81 41815j Danmork var þa tekinn til konungs ꜳ nyja leik Hordaknutr
MHFlat 26422tókst nú mannfallit á nýan leik, er víkíngar ráku flóttann drengiliga
GHr 34313Þá börðust þeir Þorsteinn ok Beli á nýan leik
ÞorstVík 4401oc (þeir) héto honom umbsýlo siɴi til á nýia lęic at hér yrþi enn viþ cristniɴi tekit
Íslbˣ 2829gaf Karvel þeim Odgeiri ok Karlot margar giafir enn a nyann leik
KlmB1980ˣ 23112
7) (om klæder, etc.) nyfabrikeret, som ikke er brugt meget, som ikke er blevet gammel
Jarnketill nýr oc oelldr
GrgKonᴵᴵ 1933Scruð klæðe ný scoren eða oscoren
GrgKonᴵᴵ 19420Hafnar vaðmál ny oc onoten
GrgKonᴵᴵ 19421Giallda varar felldi nyia
Gulᴵ 7532.xxx. tígi. marka ueígínna í nyum enskum peíníkgum
NoDipl (1300) 12029skamt vndir rid a nyum husum fru Ingiriðar
DN VI (1314) 7922oll vara ny oc unꝍyt ... i huæriu sem þat er. þa scal þat allt at strætis kaupi hafa
Bl 2564lett lesa firir Æiriki a Gyrfue, er laa siukr j nyu husum
DN V (1345) 14039Enn sa er hann a .x tigu fiar vi. alna aura. voru uirdz skal gefa .vi. alnir uadmals tui elns ok nyt ok þri skept
Grg135 18314j nyium peningum eðr ok goðum ok gildum verdaurum
DN IV (1363) 33623Þa tock hann forntt klæði eitt, þvit ekci ⸢atti hann nyara [var. war nyiara til MEg¹ 48510]
MEg² 49823[tak] suina saur ok brenn i nyry gryto ok blanda med þui en (sic ms. 6v³³) surasta vini
Med673 412xv. merkir brendar i nyiom Enskom pæningom einom
DN XII (*1285›AM 902 a) 719
8) fersk, frisk
þegar men eta af nyiv korne þa skal hæfia a nyia læik stæfnu gærðir at þæir have gorua up fylkis kirkiu sina
BorgKr¹ 3447ok voro a ꜹðrvm (hestinum) uistir þeira *bro᷎ðra ok ætlaðar voro þeim til nestz. ok iarteindo þat þav hin nyio slatrin er Barði let þangat fœra
Heið 7619spiotið bitr betr iarn, en hvas lę nytt gras
Flóv¹ 13034er hinn fær nyt korn
Landsl 11218Laxa nya oc sva aðra nyia fiska oc ostrur. þat scal kaupa a batom eða a bryggium ef uil. en eigi flytia i buðir til mangs
Bl 2635þeir fara til æínnar eyíar at sækia slatr fe þuiat þat er sidr Færeyínga at hafa nytt kíot ollum míssarum
Fær 1322hann (ɔ: hestrinn) skyldi nýtt kjöt eta ok þó hrátt
KlmA 42619Ef ek fengi nytt villigaltar hold
BevB(2001) 151I aprili er gott ... nytt kiot eta
MedMisc 11710vorv þeir (ɔ: líkamir) so nyier og fagrer at siꜳ og at avllv oskadder sem þeir være lifs
BarlReyk 13015vpp ꜳ þat at min bæn sie rett drottenn þa lattv staf þenna er eg helld ꜳ. grænkazt og blomgazt ... Enn þegar at hans bæn var ꜳ enda. þa veitte gvd honvm þat er hann bad So at stafren allvr vard græn og nyr sem hann hefde alldre verit vr jordv theken
LazReyk 1856þar var nýtt mjǫl haft til beinabótar ok ágætis at þeiri veizlu, ok var gildit at Óláfs-messu hvert sumar
StuᴵR440ˣ 2211
9*) for nú adv.?
helzt fyr þess sakar, at kristniboþ hans kœmi eigi á landit, er menn visso, at hann myndi ný bióþa ok styrkia meþ ǫllo megni
cf. “ný bjóða] the preposition á may be missing before ný, or this could be a compound verb, otherwise unattested; ný could conceivably also be the adjective (with kristniboð)” Driscoll 1995 (transl.) 42 note Ágr 3113seg[ir] at þeiʀa uinatta scal ⸢*nu [non emend. ny] syno betri en aðr hefir uerit
Eg162θ(2001) 1656n.
II. (y. isl.)
Form.: nyiu (24); nyia (23); ny (18); nyio (14); nytt (13); nyiv (10); nýju (10); nyíu (9); nyu (9); nýtt (6); nya (6); nýja (5); nyium (5); nyo (4); nyr (4); ný (3); nyt (3); nyrr (3); nyíann (3); nýr (3); nyiom (2); nyan (2); nyivm (2); nyiari (2); nyi (2); nýan (2); nyian (2); nẏia (2); nyum (2); nýia (2); nygiu (2); nyth (1); nẏr (1); nyastur (1); nyann (1); nyss (1); nyar (1); nẏíu (1); nyv (1); nýe (1); nýiar (1); nÿtt (1); nuy (1); nyry (1); nyara (1); nýjazt (1); nyiann (1); nyiast (1); nyrri (1); nijtt (1); nyʀʀ (1); nÿ (1); nvia (1); ny̋r (1); nýjast (1); nẏian (1); nyiuzt (1); neyium (1); nyrs (1); nyazt (1); nýjo (1); niju (1); nýio (1); nyrar (1); nys (1); nygium (1); nýjan (1); nýjum (1); naugiu (1); nyæ (1); nyja (1); nyie (1); nýi (1); nyri (1); nyʀa (1); nyiaz (1); nyijm (1); nyier (1);
Gloss.: EJ; ClV item alnýr; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2; Finsen _; Fr item alnýr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP item allnýr; Med nyrr; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4 item jafnnýr; NO item alnýr; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;
Litt.: Finnur Jónsson 1929 [ANF 45] 263; Finnur Jónsson 1929 [ASB 18] 31; Grøtvedt 1939 95; Grøtvedt 1954 [MM 1954] 58, 62; Heidermanns 1993 425-426; Hægstad 1915 88; Hægstad 1916 33, 90, 132, 206; Reichborn-Kjennerud 1928 129, 241 a; Seip 1930 234; Seip 1955 162f., 184, 186, 277, 289
Genre. (expected): religious works [rel]: 67 (63); historical works [his]: 41 (41); charters [dip]: 25 (18); family sagas [isl]: 24 (29); legal works [jur]: 24 (23); romances [rom]: 21 (25); contemporary sagas [bis]: 18 (17); legendary sagas [fas]: 15 (10); learned works [div]: 6 (7); þættir [tot]: 2 (5); unclassified [ ]: 1 (1);
ÞH (red.) — September 2017
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net