1nema vb.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
A.
[e-t/e-n] [með e-m] ; [e-n] [e-u / af e-u] ; [e-m] [■(inf.)]
hvesso oppt hæfir þu ... i val veret. Oppt sægir hann oc iamnan illt þott nema nu æigi
ÓHLeg 8827Nv vill sveinn eigi nema. oc leiþiz honvm bök
GrgKonᴵ 183Ef maðr sceʀ sva at bein nemr varðar fiorbavgs garð
GrgKonᴵᴵ 6519ef þu uilt uerða fullcomenn i froðleik þa nemðu allar mallyzkur en allra hellzt latino oc uolsku þuiat þǽr tungur ganga uiðazt. en þo tyndu eigi at heldr þinu mali eða tungu
KgsFrgα 12926Nemðu uandliga birting lopz oc gang himintvngla dgrafar oc eycta scipan
KgsFrgα 13015lut þu at mer herra. þa mant þu nema huat ec mæli
ÓTOdd 11117hann lifði varla eitt ar. oc var hann þa numinn af þessa heims lifi. i eiliva dyrð
ÓTOdd 17914nu verð ec at nema vás oc ⸢vesallder [vesold |V-2: vesulld]
ElisA 167hann hafðe ⸢nomet [var. numit AM 230 fol] allskyns klerkdom
BarlA 518af hans miskunn ... skilning ⸢nomet [var. fengit ok nvmit AM 232 fol]
Menota: 37rb31 BarlA 6735þo (!) þu haver illa nomet
BarlA 16010fyrr en ec have ... ⸢nomet [var. nvmit AM 232 fol] hvernn hatt. mer hœver
Menota: 99ra6 BarlA 1889sua sem ec hevi sannazt ⸢nomet [var. nv́mit AM 232 fol]
BarlA 19522ef hann býr sva ovarla a fialle. æða sva utarla i eyium. oc nema hann þar þær nauðsyniar. at hann ma eigi lic fꝍra firi sæ ufꝍrum. æða firi fialle. þa scal hann lic i uthús fꝍra
GulKrᴵ 146þær er greyping hevet numet
Gulᴵ 3825allt þat er eigi hever greypring nomet
Gulᴵ 3829æf þu vilt næma monvit þa vil ec syna þer þan grunndvoll er uphaf er allrar spæke
Kgs 321er þœtta æitt satt upphaf oc æcki annat. En sa er þætta næmr oc getir. þa misser sa æigi sannrar spæcðar oc allrar gœzko
Kgs 330þessa dirfð stoðvaðe guð, sva at engi matte nema, hvat an‹n›arr mælte
Mth¹Frg 80810festiz þeim þat hellzt i minni um atrunat er þeir hofðv numit i barnøscv
ÓH 11110ef hann brytr setstokka or huse eða brikr þær er greyping hava nomit. þa scal hann færa aptr
Járns 2884vilia þæir kænna hanom halvu mæira haglæik en fyr hævir hann nomet
Þiðrᴵ 777vill greifin lata hann kenna sonum sinum at skylmazt ... oc ⸢næma [var. læra AM 177 folˣ “B”] margskonar i þrottir
Þiðrᴵᴵ 4312æigi fær hann þa nomit ef hann nam æigi fyʀ
Þiðrᴵᴵ 454til þess er ho᷎n h[af]ði nvmið nockurn farnað
LaxdE 3271sá varð sva stamr at ecke nam hvat hann sagðe
ÓTOddS 9531sva mikill acafi var at hvasleic veðrsins þa er konungr toc at mæla. at varla namu þeir er næstir varo
Sv 232En ef han byr sua ofarlegha a fialle eða vttarlega i ꝍyium oc nema han þær nauðsyniar. at han ma æigi lik fꝍra firer sæ vfꝍrom ... þa skal lik i vthus fꝍra
SvKr 43116er landz menn namv þa raðvm or hvarv tveɢia rikinv ok gerðv frið millim þeira
Kristni 14319Hꝍ nam
LdnHauksb 1020þvi trvðv þeir ok at hann bæri himin ok þvi kollvðv þeir hann þangat nvminn
TrójHb 3123ef Alexandr næmi konv af Girclandi at þar af mvndv ver fa vdæmi ok alldr tila
TrójHb 4519Nv hvat er þv talar þa vil ek heyra nema ok mer i nyt fœra
ViðrLS544(1995) 2131þa nam engi huat annar sagðe
EncHauksb 15332Ænn þvi villdv romveriar, at allar þioðir næmi þeirra tvn gv ( ), at þa veri kvnnari þeirra tign
Gramm³748 628þeirrar borgar lyðr for til athenis borgar i girklandi at nema þar mal
Gramm³748 733ef maðr byr sua ofarla a fialle æða sua uttan at ꝍyium oc næma han þær nauðsynian at han ma eigi lik færa
GulKrNB 33036let Iarl setia hann til bo᷎kr en ær hann hafði ⸢numið [var. at naami verit HákFlat 931] um stund
HákEirsp 47715let iarl setia hann til bækr. Enn er hann var at nami vm stvnd spvrði iarl. Hvat nemr þv
HákFris 3938Kendi hann ho᷎num allar í þróttir, þær sem vaskir menn ok ágætir ⸢stunduðu á at nema [var. girntuzt ath hafa AM 152 fol] í þann tíma
HG 817hjó með saxinu á lærit ok undan fótinn ok mælti: Hvárt nam þik eða eigi
NjR1908 1422allt þat er husbrot nemr bꝍte mork silfrs halfa konungi en halfa þeim er iorð a
Landsl 1111allt þat er eighi hefir gro᷎yping ⸢nymít [var. nomit Landsl 1116] eða neglt er vndír bita eða bialka
var. Landsl1154 14632 → Landsl 1116Geirny jkona hans Gnupsdottir Mollda-Gnups sonar er nam sudr Grindavik
Gunnl 1211ef brytar ... or husi þat er grœpinghefir nomet. þa skal han þat aftar fœra
LandslBorg 127b14ongan maɴ heyrþa ec lengra segia fram aldar farit, ok niottv nv, sem þv namt
SnE 7616þetta er nv at segia vngvm skaldvm, þeim er girnaz at nema mal skaldskapar
SnE 8612ef fe er sva mykil at þiofs sok ma nema
Bl 27217er hann uar tolf uetra, hafde hann nomet þęr siau hofudlistir, er heita liberales artes
MarF 11222Nott hefir mik ⸢villt vesala [var. numit sæliga AM 234 fol “C”] um eydimo᷎rkina
var. VP 3589: AM 234 fol “C”Vlfs sonar ens skialga, er nam Reykianes
Fbr 52se hann sva litil lꜳ̋tr i froðleiks ꜳstinní að hann vili nema litla skynsemí helldr en ǫngva þa er a meðal verðr enar meirí. þa lese hann þetta kapitvlvm vandlega
Gramm¹ 2469ero þau fræði ecki skalldligri er þu lez mik nema. en queðit er þat er ek hefi vm þik ort
Hallfr 525kona skal framarr astunda at nema helldr enn kenna guðlig stormerki
JBapt²A 86317Helgi bjólan kom skipi sínu fyrir sunnan land ok nam Kjalarnes
Laxd 623hjó með saxinu á lærit ok undan fótinn ok mælti: Hvárt nam þik eða eigi?
NjM 15818ek nam konu þessa, er hér er hjá mér, ok hefir margr maðr eptir mér leitat
NjM 21314Spyrr ok nem huerr ek em
Gyð(1995) 785allt þat er eighi hefir gro᷎ypíng ⸢nymít [var. nomit Landsl 1116] eða neglt er vndír bita eða bialka
Landsl1154 14632Þa gengr Ingimundr prestr eptir Guðmundi fostra sinvm oc mælti við hann: far þv til tiþa oc kirkio-vigslo oc hvgg at vannliga, þviat eigi veit, hverr til slics þarf at taca. Enn ec hygg, sa er nema þarf, at eigi mvni færi a gefa at nema at betra manni enn þeim sem þetta emmbætti skal her fremia. Oc var þetta tvifalligr spa-leicr, þviat hvartv‹e›ggia com fram siþan, þat er i hans ‹ordum› bio, at Þorlacr biskup var ‹sann-›heilagr maðr, enn Guðmundr þvrftti sialfr þetta embætti at fremia
StuᴵK 14215hann ⸢nam [var. nám Holm perg 1 fol “C²”] fiolkyngi ok gerðiz seið maðr
ÓTᴵ 1011namu heilo᷎gh fræði ok goða siðu at þessum guðs manni ok hans klaustra bræðrum
ÓTᴵ 1652konungr atte þing uid Gricki oc sva nærr borgar ueggíum at þeir er i borgínne uoro namu huat hinir mæltu
TrójS 21824Sva ok ef hann brytr setstocka or husi edr nockut þat sem greyping hefir numit
StatEi² 53512allt þat er husbrot nemr gialldi mork halft biskupi enn halft þeim er til iardar ferr. ok gori hus iafngott sem adr
StatEi² 53514[var. + ef tré eru svá mikils verð at þjófsǫk nemr AM 350 fol “æ”]
var. Jb 1465: AM 350 fol “æ”hann hafðe ⸢nomet [var. numit AM 230 fol] allskyns klerkdom
Menota: 2ra19 var. BarlA 518 → Barl AM 230 fol 7v22alt þat er húsbrot nemr, leggi á mǫrk, hálfa konungi en hálfa þeim er hús á
Jb 13710ef hann leggr sitt mark á, þa verðr hann þjófr at, ef fé er svá mikit at þjófsǫk nemr
Jb 1814ef svá mikit er at þjófsǫk nemr
Jb 2096Ef maðr leggr sitt mark á fé annars manns með leynd ok villir heimildir at, þá er hann þjófr at, ef svá mikit er at þjófsǫk nemr
Jb 28215þá er hann þjófr at, ef svá mikit er at þjófsǫk nemr
Jb 28215Lát Blankiflúr nema með mér, þvíat ek fæ eigi numit, nema hon nemi með mér
FlórN 812nemi
~ef þv nemr þer íord ꜳ̋ Islandi eptir þeim sid sem þar er. lattv a þeirri íordv kirkío gera
ÓTᴵ62 26620hann atti Gudrunu dottur Þorkels a Kerseyre er nam sunnan Hrutafiardarhals
HrHalt 41011er oss æigi kunnikt edr j huerium skola hann hefir numit
ÓTFlat 51138ær honum þotti þraunglendt fyrir svnnan fiordinn. nam hann Steinolfs-dal i Kroks-firdi
GullÞ 617er konungr nam trúnað á því, þá varð hann svá glaðr, at mjök svá gékk hann af viti sínu
KlmA 3839sva ok, ef naudsyn næmi, at endrbæta oss med fagrligum forto᷎lum
VP 4068dirfiz engi at okyrra naungsins nadir eda þaugn, nema naudsyn nemi
VP 4609Se Machari, nu fantu þer husfru, naudsyn nemr nu at vinna no᷎ckuru meirr
VP 58619kenningar, þær er hann hafdi numit
Dionys 31331enn þat (ɔ: barnit) þagdi sem þat hefdi eigi mꜳl nvmít
RR557 9813Án var svá búinn hversdagliga, at hann var í hvítu pillzi, þat var svá sítt, at þat nam hæl
Án 3431nam sverðit kviðinn, svá úti lágu iðrin
FlórKon 13515blóðrefillinn nam vinstri öxl á Þrösti
GrL 15414let jarl setia hann til bokar. En er hann hafdi at nami verit vm stund, spurdi jarl: Huat nemr þu
Hák81 3028sagdi sua at alldri skylldi hans afspringe ⸢nema (!) [var. erfa HákFlat 11619] Noreg, nema sa er kominn væri af Margretu
Hák81 49211Landres hauggr enn mikit haugg til Daniels ... enn oddrinn nam kuidenn og ryste sundur
VSj 3314nam á honum ennet. og uar þar lited sár
Vilm 1759hon red mer þat ... at lata leidazt forna sid ok nema einga galldra ne forneskiu
Gísl 4012rauk ǫfugr út á dyrrnar, svá at herðarnar námu uppdyrit
Gr 1212Bjǫrn sagði, at hann ætti svá sǫkótt um allt land, at menn myndi forðask bjargir við hann um þat, er sekð nemr
Gr 1869þat klaustur sem j fystv uerdr funderad aa at standa vm alldr ok æfue sidann ef eingi for foll ⸢nema [var. meina LBpA 951]
LBpB 9519Ketill lét kenna sonum sínum allar þær íþróttir, sem þá váru tíðar at nema
Vígl 6519Sav þꜳ aller menn þeir er hia vorv at ⸢varir [varrir] hans hrærdvzt til bænar. en orda skil er hann mællte namv ongver
AmbrReyk 8927og eigi þa. nema sem * ero fűllvedia fyrir þeim volldűm sem koma af Noregi
DI IX (*1375›Lskjs 94 IIIˣ) 1412hun hafdi so vel numid allar 7 bokligar lister« med øllumm greinumm sem aff sierhuorre list mä giorast, edur greinast
DínDrˣ 1214Þeir kváðust eigi vilja nema þat á unga aldri, er þeir vildu eigi í ellinni kunna, at þjóna honum með svívirðing
FriðBJSˣ 11722hann nam med radi Steinolfs en vestra dal i Saurbæ
LdnHb105ˣ 4031hann var med Ingolfi eɴ fyrsta vetr ok nam med hans radi Kialarnes allt
LdnStˣ 13515Vmm vorit epter visadi Grimr þeim til landa. ok namu þeir upp fra Flokadals ꜳtil Reykiadalsar
LdnStˣ 14015adra systur Lióts nam Ospakr Osvifsson. wmm þa sauk sotti Liotr Ospak til sektar
LdnStˣ 17032nam allann Eyiafiord ... ok geyrdi elld mikinn vid hvern vatz ós ok helgadi ser suo allt herat
LdnStˣ 19330Hann kunni ok margar tungur at tala, sem hann sjálfr af sinni vizku hafði numit
Rémˣ 412gengr huar þeira adrum nærr at hialm ⸢nemr [var. tekr TrójS 1199] hialminn ok fotr fotinn
TrójO¹ˣ 1193
‖ (+ inf.) :
ec nam þar at mę́la á allar tungor
GregDialA 1375Reket brott illzku yðra or augsyn minni. oc nemeð val at gera
BarlA 17339skulu þeir hværium manne goð dœmi gera æf noccorʀr villde æpter þeiʀa siðum næma at liva
Kgs 5633nema þeir at þiona felmtenom. sneriz þar nu sciótt staðfestin í hrøzlo
Alex 4415Numet hefi ec nu vesall at vera. oc bogna fire timaleyse
Alex 5628eptir þat er allt Gricland hafðe numet mer at þiona
Alex 7311enir hesto turnar hava nu nvmet honom at niga
Alex 8725nam hon nv at forna ... helgar bo᷎nir
AugApp 1525Falka hestr þiðrics hinn goði nemr þetta at sia at hans heʀra þvrfti liðs
Þiðrᴵ 18510Falka hinn goði hestr þiðrics nemr nv at sia hverso heʀra hans var navðvlega staddr
Þiðrᴵ 1959til þess at allar þioðir a iarðriki nemi þitt nafn at ottaz
~ lat.discant
Vulg 3Reg 8,43 StjC 56724hann nam a vnga alldri at hlifa ser með skilldi ok vega með vapnum
Fbr 48hann setr þar skola. ok nema menn þar heidinna manna sidu at hallda
Gyð(1995) 418Þar uar Ynguar iij uetur ok nam þar margar tungur at tala
Yngv 125fyrir þess sakir at hann at hann hafdi numit at gefva slag med sverde þat enngi feck vid sed þꜳ neytir hann þess nu
SigÞǫgl 1124en ek nam eigi trua a þat, er hann sagði
Pétr²Aˣ 17627Sem hón hafði um hríð athugat þeirra leik ok viðskipti, þá nam hón at sjá þegar hinn vildasta riddara Kanelangres
Trist¹ˣ 1117
● nema blóð [sér] [í e-u]
● nema bók
ræðr konungr syni sínum, at nema þá bók, er heitir grammaticam
FlórN 811Enn ef nockur girnist edur foruitnast at heyra edur nema þessa bok þá er eigi naudsyn at foruitnast þess nafn edur huad manna sá var er saman setti og rita liet þessa bok
KgsE 228
● nema jǫrð
þu skallt hafa merkisstaf þinn i hendi þer ok draga stafvinn, sva at broddrinn nemi io᷎rd, sva at sia meghi ristuna eptir ꜳ io᷎rdunni
Silv 2787(dýrit) hefir eyru svá stór, at þau nema jǫrð
EgÁsm 61hann var j einni lijnslippu ... so sijdre ad hun nam jørd
DínDrˣ 513
● nema land/lǫnd [sér]
Grimr faðir miɴ com hingat til landz oc nam her lꜷnd ꜷll um Myrar oc uiða um herað. oc toc ser bustað at Borg. oc ętlaði þar land eign til
Eg162θ(2001) 1671Kømr þar hvalr er engi maðr hefir land numit fyrir avndverðo
GrgStað 5385Mattu menn þar nema ser lond okeypiss ok velia bustaði
EgM(2001) 3736þeir Ottaʀ komu i Blo᷎ndu ós firir norðan land ok voru þa numin lond oll
Hallfr 182nem þv þar land sem þv seʀ fio᷎ll tuꜹ af hafi ok er dalr i huarvtueɢia fiallinv
ÓTᴵ 2669hann nam lo᷎nd o᷎ll j Loni
ÞUxaf 2492Geirravdr hiet madur er nam
Eb445b(2003) 202Bálki nam land í Hrútafirði
Gr 139Ǫnundr spurði hvárt numin væri ǫll lǫnd um Strandirnar
Gr 2115Hallsteinn nam land milli Rauðár ok Ǫlfusár
Flóamˣ 71hann seilisk til birkirapts eins ok kippir brott ór húsinu; ríðr síðan andsœlis um húsin með loganda brandinn ok mælti: Hér nem ek mér land, fyrir því at hér sé ek nú eigi byggðan bólstað
Hǿnsˣ 2515oc nam (hann) þar land er síþan es kallaþr Eiríksfiǫrþr
Íslbˣ 2629Ingolfr nam land milli Olfusár ok Hvalfiardar
LdnHb105ˣ 824Ingolfr nam land milli Olfus ár ok Hvalfiardar
LdnStˣ 13332Þordr fór til Islandz ok nam land med radi Ingolfs i hans landnami ꜳ milli Vlfars ꜳr ok Leirv vogs
LdnStˣ 13425hann nam land fyri iɴann Mydalsꜳ milli ‹ok› Eilifsdalsar
LdnStˣ 13615þeir Hrodgeir brædr namu siþan laund i Flóa Hraungerdinga hrepp
LdnStˣ 13810
● nema mál/kall [e-rs / (í) milli e-rra ok e-rra]
varð þá svá mikit óhljóð ... at engi nam annars mál
NjR1908 2461þeir vorv langt brottv komnir sva at þo matti nema kall milli þeirra oc manna Saul
StjC 48611varð þá svá mikit óhljóð at Lǫgbergi, at engi nam annars mál
NjM 27111ver eigi nærri honum en mal nemi
ÓGeir61 72332er konungi þotti sem nema mętti ⸢mal [kall] ímilli þeira. kallaði konungr ꜳ hann
ÓTᴵᴵ 1336
● nema nesnám
foro vikingar vm eyiarnar. þeir námu þar nes nám ok hio᷎ggu strandho᷎ɢ
ÓTᴵ 21310fóru víkingar um Eyjar, námu nesnám ok hjoggu strandhǫgg
Hkrᴵˣ 1377
● nema orð/tal [e-rs / millum e-rra]
Þessor orð scolum vér nema a þria vega
FV619 15522þeir scolo sva nær sitiaz at huarirtueɢio nemi orð aɴara
GrgKonᴵ 7523æf sva kann til at værða at konongr mælir til þin noccor orð þau er þu næmer æigi ... þa skallt þu hvarki sægia .haa. ne .hvat. hælldr skallt þu æcki meira um hafa en qvæða sva at orðe .hæʀra
Kgs 4815Griotgarþr spurþi. ef konungr mętti nema orþ hans
ÓH 46614lytr at honom niþr oc spyʀ ef haɴ mę́tti nema orþ hans
Jvs291 8814Eigi var lengra á millum landsins ok þess, er skipit flaut, en vel mátti nema tal millum manna
Laxd 689Hann nam ord þeirra og leyt til þeirra med tär stocknum augum, so sem synande alvo᷎ru hiartans
ÁBpˣ 1811
● nema orðaskil
heyrþo þeir manna mal inn i huset oc namo þeygi orþa scil
Martin¹ 56910huart ero þeir Steinaʀ oc Ꜷnuɴdr her feðgar sua at þeir megi nema [o]rða skil huat ec męli her
Eg162θ(2001) 1664hann hlýddi, ef hann næmi nǫkkur orðaskil
Ebˣ 1913
● nema stað/staðar
scip þat er barnabas postole. var á. fór greít. v́nz þat nam staþar firer vtan haf. i borg þeire. es cesarea heiter
ClemCod645 435oc bað hana ⸢stað [var. stadar Martin³ 62318] nema. En er hon nam staþar
Martin¹ 56735Hundar namo stað þegar
Martin¹ 5687þa nam ec staþar
Niðrst¹ 236þeir namo staðar fyrer rekkio hans
GregDialFrg² 624Malpriant nam staðar
ElisA 3510brodrenn ... nam staðar fastr i hæstinom
Streng 1412þa nam hon staðar
Menota: 19ra28 Streng 2026ok nam þa staðar fyrer kirkiu durom ok lagði þar barnet er hon bar. niðr i hia ser
Menota: 22va36 Streng 4832Konungrenn oc desire namo baðer staðar
Menota: 31ra38 Streng 12216oc namo staðar fyrir konungenom
Menota: 32rb38 Streng 13031nam hon þa staðar
Streng 1389Riddara þa er fylgdo henni let hon nema stað
Menota: 38rb14 Streng 19812Sem hann leitt hana þa nam hann staðar
Menota: 43vb9 Streng 25418oc næm þa staðar firi hanum
Kgs 5714nam hann ⸢staðar [var. stað Hkrᴵᴵˣ 26219]
ÓH 3125nam eigi ⸢staðar [var. stað AM 75 a fol “75 a”]
ÓH 3169þat (ɔ: spjót) nemr stað í hofðino. beinen veria þo heilann
Alex 446Darius ... nemr eigi stað fyʀ en í Babilone
Alex 4412Eigi nemr hann fyʀ staðar
Alex 7026spiotzoddrenn nam í brynionne ⸢staðar [var. stad AM 226 fol]
Alex 7430oc nema eigi fyʀ stað en um miðnette
Alex 8015oc nemr eige stað fyʀ en ...
Alex 13022vita villdem ver hvar yðr agirne scyle stað nema
Alex 1434hvar stað man nema ofse konungs þessa
Alex 14725eigi nemr hon staðar fyʀ en hon finnr lerisvein sinn
Alex 14827hon hafþi staþar nvmet oc hyrþer hana sva bvna seᴍ þa var hon
Jvs291 5413i ioxlonom nam staðar
Þiðrᴵᴵ 24321en þar firir innan var hilldigrimr hialmr þiðreks en þar firir innan var hilldigrimr hialmr þiðrekr oc þar varð staðar nema þætta hogg sem fyʀ. En þiðrekr konungr sialfr hefir nu þann hialm er att hefir Sigurðr suæin er allra vapna er baztr oc mæst gullbuinn
Þiðrᴵᴵ 3395Þa nam Agnes staðar
AgnesFrg 215Geck Gisli vm teginn ( ) nockvt sva ok sa a er þeir ætlvðo at sla ok nemr staðar. ok kvað visu
Heið 8419ok namv staðar nockvt ok sa á
Heið 8517hann nemr stað uiðr kirkiodyrren
Thom¹ 2569namu þeir staðar
Bret 28734nema þeir stað ⸢undir bvdar uegginum [við búðargaflinn |V-2: undir budar gafhladinu]
FbrHb 1595þeir letv herstin þar staðar nema sem hæð merst var i borginni
TrójHb 22724Noa ark nam staðar
EncHauksb 15429i svndr tok bryniona. ok nam i sꜹþlinom staþar
HákFris 57738nemr hann stað
KonrA 5719nemr hann stað
KonrA 7124hon nam ⸢staðar [var. stað var. Njála 1447: AM 133 fol “B”]
NjR1908 8217Hér mun ek staðnema
NjR1908 19522Þeir ... námu ⸢staðar [var. stað var. Njála 4791: AM 466 4° “E”]
NjR1908 21110Ingjaldr nam þá staðar
NjR1908 30725spjótit ... nam þar staðar
NjR1908 30813kvað þó eigi víst, hvárt hér næmi staðar
NjR1908 39625Þorsteinn Hallsson nam staðar, þá er aðrir flyðu
NjR1908 4118nam staðar stravmrinn vpp fra þæim oc þrvtnaði
StjC 35415sva hart. at i gegnvm geck heilann oc havsinn oc i iorðv nam stað
StjC 38822þar namv þær stað
StjC 43812Sæ þar er skæytið fram fra þer. skvnnda þv sem mest oc næm æigi stað
StjC 47325namo stað a hæð ęinne gagnvart herinvm
StjC 48612hverr sa maðr sem þar kom ... nam staðar
~ lat.omnes ... subsistebant
Vulg 2Reg 2,23 StjC 49733nam hann stað langt fra borginne
StjC 52632Dauid konvngr nam ⸢stað [var. staðar AM 227 fol “B”]
StjC 53730þessi o᷎r nam staðar a kviði konvngs Jsrael ok rendi vpp i lvngvn
StjC 60428Sveinninn nam ⸢stað [var. staðar AM 226 fol “A”]
StjC 6147Þá námu þeir stað, er úti váru, ok þegar þat leið af, þá taka þeir til leiks sem áðr
ǪrvS 6114hefi ek þat sverð er hvergi nemr í hǫggvi stað
ǪrvS 9119eigi er þat godi uinr erin eru nv ordin uanndredi med monnum. þot her nemi stadar
Heiðy 10019drogv ꜹxninir þat land vt a hafit ok vestr ok namv staþar i svndi nꜹkqvorv
SnE 88Þoʀ greip eptir honvm ok tok vm hann, ok rendi hann i hendi honvm, sva at staðar ⸢*nam [non emend. naf] hǫndin við sporþinn, ok er firir þa savk laxiɴ aptrmior
SnE 6915n.er hann kemr a slettuna nam hann stað
Rómv595(2010) 626nam hann staðar
Ant 595nemðv stað
Ant 1013ok nemr þar staðar
GBpA 2138ok ⸢næmi stað [var. nam stadar JBpB(2003) 936] i miðiv herberginv
JBpA(2003) 2526nemr hann stað ok snyzt hið beinazta imoti landtialldinv
ClarA 1125Þorkell nemr staðar
Dpl 16716Nema þeir þa stað ok huila sik
EgM(2001) 1256Finnbogi hio til Iockuls sua at i beíni nam stað
Finnb 6613eru hølzti mikil vandræði manna áðr orðin, þó at staðar nemi um síðir
Laxd 26120ok bauð, at þeir skylldi ⸢stað [var. staðar AM 234 fol “A”] nema
MarB 13615stiarnan nam ⸢staðar [var. stad AM 232 fol]
MarS 2123Kostr mun þér af tómi at eyða fé þínu fyrir Hallgerði, ok lát hér staðar nema
NjK 335mælti hann til Hrúts: Skal ek nǫkkurar gjafir leggja? Hrútr svaraði: Kostr mun þér af tómi at eyða fé þínu fyrir Hallgerði, ok lát hér staðar nema
NjK 335hon nam staðar ok gekk eigi inn
NjM 9514Hér mun ek nema staðar, ok skal mik hér drepa fyrir augum þér
NjM 21622Þeir Þráinn námu staðar upp frá spǫnginni á ísinum
NjM 23225Ingjaldr nam staðar ok sneri við fram at ánni
NjM 33724spjótit hljóp í fótinn fyrir ofan kné ok svá í sǫðulfjǫlna ok nam þar staðar
NjM 33815Flosi tók lítt á þeira ferð ok kvað þó eigi víst um, hvárt hér næmi staðar
NjM 43518Þorsteinn Hallsson nam staðar, þá er aðrir flýðu, ok batt skóþveng sinn
NjM 4522hann nemr stað utarr við hurð, ok er kastat undir hann hálmi
Æv⁴² 1393Jon sꜳ at folkit nam stad vid ána
Gyð(1995) 1073þegar kennimenn gengu framm aa ana med orkina. nam hon stadar
Stj³ 35324sol ok tungl namu stad at .ii. dagar foru saman iafnlangir
Stj³ 35924við þetta ⸢*nam [non emend. namv] flocrinn stað
StuᴵK 403n.Oc verðr þar nv staðar at nema
StuᴵK 1818Þeir ... næma eigi fyrr stað en norðr a Slettv
StuᴵK 20510Þeir ‹Guðmundr› nema stað, er þeir sa eptir-forina
StuᴵK 23620Reið Ion þa þegar i brot ok Sveinn son hans, ok syndo vestr yfir Iøkuls-aa ok namo eige stað, fyrre enn þeir komv suðr i Reykia-hollt
StuᴵK 46013nam hann þegar ⸢staðar [var. stad Agat¹ 625]
Agat² 1312⸢nam [var. gaf AM 235 fol “C”] hann þa stad
MMA 53815guds madr nam stadar i husdurunum
MMA 5393er ek ⸢nam [var. nꜳ̋m Holm perg 1 fol “C²”] stað skamt fra þeim
ÓTᴵ 18412Leiddu þeir hann þa ut af borginni. námu þar stadar
Stj¹ 12221nem eigi stað no᷎ckur námunda þessarri bygð
Stj¹ 12223enn namu þa stadar ok settu sinar herbudir. er hann sto᷎duadiz
Stj¹ 29430Hon nemr stadar
Mar240a 91510þá nema þeir staðar á meðan, en þegar er þat líðr af, taka þeir til leiks ok léku sem áðr
ǪrvM 6021hann kom ꜳ Indialand, þar nam hann stad, ok gerdi þar borg
Encᴵ 4615her nem ek stadar, sagði hann
Fær 363sua j haukunni nam stadar
KlmA1980 9715Agulandus nam þá staðar á vígvellinum
KlmA 36821Agulandus nam þá staðar á vígvellinum
KlmA 36821Marteinn ... bad, ath hundarnir næmi stad ok letti ath ellta dyrit. Þa namu þeir stadar
Martin² 59133at j herdarblaudinum nam stad
StSt335 1433Þar nam hann stadar
VP 47911flaug ‹hann› enn framm nockut sva ok nemr stad
VP 62619dufan flaug nidr ok nam stad
VP 6445hvar hon hefir stadar numit
VP 6642locusta þydizt, sem mællt se: nem þu stadar
Greg 38533hann ... bad hana stadar nema
Nik2 224ma vera, at þa hafi hann stadar látid nema athöfn þá, er hann hafdi
Krók 368þa er þeir nema stadar
Stj² 32121Matur var ȧ bordumm vmm alla havllina. hann nemur stadar ȧ gȯlfinu jnnarliga
Vilm577 1633fell Ermengillus j .ij. hluti og nam suerdit ij iordu stadar
Hect 16817ok nam staðar í beini
SigÞǫgl 17915nem þu stadar suo fiarri bordi at alla þionustu þá sem til kongs bordz byriar. at vel meigi flytia at ærnu rume. medal bordz og þijn
KgsE 4620þætti mier betur ad läta hier vmm stadar nema, og udar vidskipte nidur falla
DínDrˣ 5614Þorkiell nemur stadar og mællte vid Grym
DplFljˣ 1257hestunum þotti gott ⸢at bita [beiti], ok nam þa annarr staðar er hann rak annan
Fbrˣ 8017þa nemur hann stadar og knijter lijn-brokina ad beinenu
Fljˣ 7726Þórir nam stað við
Hkrᴵˣ 39717hesturinn hleipur ofann epter dalnum. og nemur eigi firr stadar enn hann kemur ꜳ̈ Adalbol
Hrafnkˣ 116Hann nemur stad ꜳ̈ songhuss gradunum
JBpC(2003)ˣ 13810ok (hann) nemr stað skamt frá þeim
KlmBˣ 6710höggr með sínu bitra sverði ofan í hjálminn, svá at eigi nemr fyrr staðar en í miðjum kviði
KlmBˣ 25911þeir Þorsteinn hǫfðu ... þar staðar numit
StuᴵR440ˣ 21313annat slag gefur hann audrumm riddara ꜳ hans øxl og klyfur bvkinn med brynniu suo ath i saudli nam stad
Þiðrᴵˣ 177og þetta sier Gernoz. snyr i mot honum ꜳ strætid og hoggur Hyni ꜳ bꜳdar henndur og hans sverd nam stad hvergi fyrr enn j jordunne. Ok honum fýlger junkherra Gísler og drepur margan mann med sinu sverdi Gram og suo mikit giøra þeir af sier ath ekki stenndur fyrer þeim
Þiðrᴵᴵˣ 31425spiotit hogna ⸢*nemr [non emend. nemar] staðar i steinveginum
Þiðrᴵᴵ 32015n.
● nema trú [á e-u] [af e-m]
tru þeirri er fyʀ hevir þu ⸢nomet [var. numit AM 232 fol]
Menota: 95rb31 BarlA 1817ec hevi nu sagt hveim ec hevi iorð sellda. en hann vill eigi nema a þvi tru
Gulᴵ 8834þessa tru namum ver af Andrea postola drottins vars Jesu Kristz
Andr¹ˣ 3368Dvalðisk hann þar mjǫk lengi ok nam rétta trú ok hafði þaðan með
Hkrᴵˣ 31111
● nema vísu(r)
Visvr þeꜱar namv menn þegar
ÓH 54510Nu nam sa uiꜱur baðar er honum fylgði en þeir riðo
Heið 843Konan nam vísuna
Gr 1511
● nema eigi/... ynði
hann nam þar eigi ynði ok for a brott
LdnHauksb 8014Kolskeggr tók skírn í Danmǫrku, en nam þar þó eigi ynði ok fór austr í Garðaríki
NjR1908 1784Kolskeggr tók skírn í Danmǫrku, en nam þar þó eigi ynði ok fór austr í Garðaríki
NjM 19714Sighvatr nam þar ecki yndi; for hann vt til Staþdar
StuᴵK 23429hann nam þar eigi yndi ok for ꜳ braut
LdnStˣ 19732
● ‖ impers.: nemr [e-t]
herklæðaz þeir ok ganga á land ok lið þeira ok í mót þeim Oddi, ok þegar nemr kall, spyrr Hjálmarr, hverr fyrir liði því réði
ǪrvS 635ek hefer afleyst Biarna bonda ellendsson af þeim brotum sem hann hefer matt j falla og tiju marka mal nemur
DI IX (*1535›apogr 1704ˣ) 7262- (see citation slip for text) Íslbˣ 925
● þat er nemr
hann hio til Franmars j hialm hans ok af hialminum þat er nam ok Sua j skiolldin
StSt335 1619Kolr hjó þá mikit hǫg til Úlfkels, þat kvam á hjálminn útarliga, ok tók af þat er nam, ok var þat fjórðungrinn
HálfdEyst 9817hjó til hans með sverði, ok kom í skjǫldinn ok tók af þat, er nam
Gr 1219Hann hoggur ... j hialmin so ad af sneid hialminum þad er nam
ErAˣ 3913sverðit tók til hans ok af þat, er nam
Vatnˣ 6819
● ‖ præs. part.: nemandi [e-m]
● ‖ præt. part.: numinn
Flosi hugði at handklæðinu, ok var þat raufar einar ok numit til annars endans
NjR1908 26410hann var nvminn allr ǫðrvm megin. ok mátti eigi mę́la meir en hálfvm mvnni
AnnReg 1372Flosi hugði at handklæðinu, ok var þat raufar einar ok numit til annars *endans
NjM 29017Hun (ɔ: holurt) dugir ok vid brot fallz sott ... ok kvidverck ok þeim sem ⸢nommen [var. numin Med434 3224] er
MedMisc 5715Ecki gras er ok jafn nytsamligtt manz maga ok synum. ok er þarflect þeim sem nomnir eru. ok skialfandi limu hafa
MedMisc 7711þat duger ok þeim mykiliga sem numnir eru
MedMisc 8527Hun (ɔ: holurt) dugir ok vid brotfallzt sott ... ok þeim sem ⸢numin [nommen] er
Med434 3224Hun (ɔ: holurt) dugir ok vid brotfallzt sott ... ok þeim sem ⸢numin [var. nommen MedMisc 5715] er
Med434 3224
● numinn (ǫllu) afli/megni
la þar lame oc allu mægni ⸢nomenn [var. numen ÓH619 11731]
ÓHLeg 9714er hann la þar lami oc ollo megni numinn. þa gret hann sarliga oc stundi
ÓH 65317er hinn fatœki sivkr ok nvmin megni hin avðgi heill ok i avllv afli ok megni
ViðrLS544(1995) 23013var hvn ok miok nvmin avllv likamligv afli
Ant 949þann mann, er nær var numinn öllu afli, ok hafði legit um vij ár í sífeldri kör
GBpD 2515En er hann lá þar lami at ǫllu megni numinn, þá grét hann sárliga
Hkrᴵᴵᴵˣ 38425
B. nema + præp./adv.
á: nema á
[e-m/sér] [e-t]
Sía søgn þotte honum merkiliɢ. ok ⸢nam [var. vann Holm papp 8 4°ˣ] trunat a
GBpA 13422sjálfr hefir þú numit á þèr, at margir eru málvinir, en fáir fulltrúar
Æv⁹² 29125Nemit nu dyrligir ho᷎fdingiar á oss at gerazt mysk[un]samir
KirjA 567Ef maðr fulltíða kenner þat manni at hann hafi misleicit hann í ꝍsko svá at réttar stað nemi á
Frostˣ 16922
● nema á bók [e-t]
Enge þeirra hafþe a bók numet. þuiat flester hꜵfþo þeir viþ sýslo hafþer veret bþe sér til atviɴo ok síno liþi
●HómÍsl⁹(1993) 10v9en a bok nam ek alldri, ok eigi heyrða ek fra bokmali sagt
MEgApp 51137er maðr vill skynsamlegha nytsemí a bok nema ęðr kenna
Gramm¹ 2468
af: nema af
[e-m/e-u] [e-t]
Nemom dǿme af órom drótne ef ver verþom fyr illom orþom
●HómÍsl²⁷(1993) 40r31nam Hókon af iólagiafar ok skyldir allar ok landaura giald viþ Þrœndi ok viþ Upplendinga alla
Ágr 4413verðr þeim eigi at sacar spelli þott þeir queði fleire bva fyrst eɴ ix. ef þeir geta þo numna af þeim quoðna er vm fram ero fyrir iii. sol
GrgKonᴵ 16314scolo þeir firi þat fe beꝍta biscope. firir þvi at vér hafum þat ⸢af numit [var. af nomet AM 309 fol] at þeim scyli með hoggum raða
GulKrᴵ 924villda ec giarna heima næma af yðr sæm íkonongs forunœyti væri nytsamlegaztir at kunna
Kgs 3829Ari prestr ... nefnda þa menn til er hann hafði frøþi ⸢at [AM 325 XI 2 g 4° “325 XI 2 g”; non emend. af] nvmit
emend. ÓH 4975: AM 325 XI 2 g 4° “325 XI 2 g”nam O. (ɔ: Óláfr) þar marga lvti af honom af gvðz stormerkiom
ÓTOddS 4525Nemi þer af mer þvi at ec em litillatr oc miuclyndr i hiarta. oc muno þer finna hvilld salum yðrom
Sv 2228þessi heiðni var af numin ǫll á fára vetra fresti
NjR1908 2475ec man æyða oc af næma þinn frendastyrk oc ættfærslo favðvrhvs þins
StjC 43122o᷎ll dyrð er af nvmin Jsraels folki
~ lat.Translata est gloria de Israel
Vulg 1Reg 4,21 StjC 43520Enn æigi nam hann af þær vvænior sem læingi ho᷎fðv staðit. at
StjC 5897nam hann eigi af enn. at
~ lat.non est demolitus
Vulg 4Reg 15,4 StjC 63616æigi nam hann af. at folkit fornferði a hæðvm
~ lat.non abstulit
Vulg 4Reg 15,35 StjC 63722þessi heiðni var ǫll af numin fám vetrum síðar
NjM 27211nam hann þessa sina soghn af ... þorde slappa er bio aa narfastodum
IslDipl (1353) 293ok nema þa adrir menn dæmí af ydr
Gyð(1995) 1512ꜳ fꜳʀa vetra fresti var þessi heiðni eydd ok af ⸢nvmin [var. snidin AM 54 fol “C¹”, etc.]
ÓTᴵᴵ 19715at þetta lyti forðiz þui meirr sem o᷎ll firir farande tilleiðing her vm werði gio᷎rr vpp rætt ok afnumin
StatEi³351 6329hann nam þa af o᷎ll fylkis konunga riki
ÓH1005 76717Annarr brodirinn for ut af herbergi þeira at kaupa eitthvat, þat er naudr of nam
VP 50111ma ey anners wæra en fanytter men sem ey wilia æðer kunno rædhas gud firi ugudrøkner saker, neme þet af fear geldom oc adrom heilagre kirkio hirtingom sem scrifuadhe æro oc retleidhis til yfuerbota sinna misgerder
BorgKrNY 1747Sijra Arne sagde ad mote, ad pafarner er aullum lo᷎gum eigu med rettu ad rada hefdu so freklega afnumid og fyrer boded þesskins samlag under pynu fullkomens banns
ÁBpˣ 916hefdu so freklega afnumid og fyrer boded þesskins samlag undir pynu fullkomens banns
ÁBpˣ 916þá var enn lítt af ⸢numin [var. gengin EbWolf(2003) 25713] forneskjan, þó at menn væri skírðir ok kristnir at kalla
Ebˣ 14814af honum námu þeir allar íþróttirnar, þvíat hann kunni fyrst allar ok þó flestar
Hkrᴵˣ 174rǫ́þ Þorleifs ens spaca Hǫrþacárasonar váro til hvar viþ scylldi avca eþa af nema eþa aɴaɴ veg setia
Íslbˣ 1442En síþar fǫ́m vetrom var sú heiþni af numen sem ǫnnor
Íslbˣ 2932
● ‖ impers.: nemr af [!] [e-t]
En allt var seɴ er hann hafþi þetta męlt þa andaþisc hann oc nam þegar af hriþna
Hóm677 5614hann hoggr ... a hans hals sua at af nam hofuðit oc sundr mærkistongina. oc fællr mærkit a iorð. Fra bardaga þiðrex konungs ‹eptir› fall hans brodur (cap.). Nv er þætta sa aumlungar at fallit er mærki Ræinalld oc Sifka hæfir flyit oc nu flyia allir aumlungar
Þiðrᴵᴵ 2469
at: nema at
[e-m] [e-t]
Discite á me quia mitis sum. et humilis corde. Neme þer at mér. þvi at ec em miuclyndr. ok litillátr í hiarta
Alk619 1356Neme þer at mer. þviat ec em miuc-lyndr ok litil-latr í hiarta
HómNo¹¹ 658Neme þer at mer. þviat ec em miuc-lyndr ok litil-latr í hiarta
HómNo¹² 6911Ari nam oc marga frøði at Þuriði Snora dottur goða
ÓH 32Ari prestr ... nefnda þa menn til er hann hafði frøþi ⸢at [af] nvmit
ÓH 4975namc huert sumar af sꜹgunni nꜹcquaþ at Halldori S. s. Þa er eigi kynligt s. (ɔ: segir) konungr at þu kunnir vel
ÞorstSMork 20028En vigballd meistari vill nu sea huart þeir kunnu nockot þat sem þeir haua nomit at hanum oc biðr þa æigi reiðaz þo at þeir haui hvoss suerð
Þiðrᴵᴵ 4415Birkibeinar tocu allir eitt rað oc þurfti engi at oðrum nema
Sv 1486hann hafði numit svá lǫg at Njáli, at hann var enn þriði mesti lagamaðr á Íslandi
NjR1908 2548Hann hafði numit svá lǫg at Njáli, at hann var inn þriði mestr lǫgmaðr á Íslandi
NjM 27917nemi þer at mer þuiat ek er mivkr ok litil lꜳ̋tr j hiarta minu
ÞBpA 1866ef sva er sem ek ætla þa er þessi maðr sem þu kallar biskup yðuarn spa maðr þinn. þviak ek veít at þu nemr at honum alla þa luti er þu bodar oss af guðs þins halfu
ÞorvVÓTᴵ 2857Glumr hafði nvmið ⸢at [var. af AM 54 fol “C¹”] þeim manni er het Arnoʀ
ÞorvVÓTᴵ 2903Nemi þer at mer, þviat ek em miuklyndr
VP 5493nemur nw huerr at o᷎drum ath leggia elld j hus þar, sem staddir woru
Sv81 1081Smiðr var henni miklu eptirlátari (enn Bósi) ok nam hann margt at henni
Bós 619hann for offt j Mafahlyd og nam kunnattu af G‹e›yryde Þorolfs dottur þui hun var margkunnug
Eb447(2003)ˣ 3830Ari nam ok marga frœði at Þuriði, dóttur Snorra goða
Hkrᴵ38ˣ 85
braut: nema (í/á) brott/burt(u)
[e-n] [af e-u]
Biorn nam Þoru a brott. ok hafði heim með ser a Aurland
EgM(2001) 4729eigi vissv þeir er þar stodv hvortt at hann være þar hia þeim eda være hann nvmen j bvrtv
SebReyk 15728hann nam í burtu af Kvænlandi Mjöll ... ok gekk at eiga hana
Bárð158ˣ 115þar var þá konimm Bárekr ok ætlaði at nema burt Sigríði
Þórð¹486ˣ 2365
eftir: nema eftir
[■]
En þar namo aðrer eftír oc gerðu licneski eftír ast vínum sínum
Eluc544(1989) 11116heyr þu huat er ek segi þer ok nem eftir
EVíðA 422
frá: nema frá
[!] [e-n/e-t]
þat varþar þeim monnom fiorbavgs garð er brullavp gera a þeim tiðom er nv ero fra numnar
GrgKonᴵᴵ 3920Ef þar hevir fogl veiðr verit eða fisc veiðr fylct þvi lande. oc a hann veiðe þa ef þat er eigi fra numet
GrgKonᴵᴵ 13723Nu nam hann fra allt annat fe. þa er þeir keypto saman
GrgStað 2098Af astsemd vid hann oc fortavlum þeira Sæmundar prests oc vm-radi Marcus log-mannz oc en fle‹i›ri spacra manna var þat i log læitt, at allir menn a Islandi, þeir er eigi voro fra nvmnir, tavldv oc virðv fe sit, oc sorv at rett virt væri ... oc gerdv tivnd af siþan
StuᴵK 2454at hverr maþr scylldi giallda conungi halfa mǫrk. sá er fǿre á miþli Norvegs oc Íslaɴz. nema conor. eþa þeir menɴ es hann nę́mi frá
Íslbˣ 931
í: nema í
[e-t] ; [e-t] [e-n]
Valgerdr het dottir Hallgerþar; hana nam Sveinn Sturlu son i Hvam
StuᴵK 10610hann sier at stoll einn stendr vmm mitt hvsit. so at hann nemur j bada veggi husins
SigTurn 22916
● nema í (...)stað
spiozoddrinn nemr í hiartano stað
Alex 385kemr því höggit í hjálminn, ... ok búkrinn, svá at í beltisstað nam
HjǪˣ 46810
niðri: nema niðri
[við e-u]
ór: nema ór
[e-u] [e-n/e-t]
er sa þo skyldr at risa or domi. er or er nvmiɴ. ef rvþningar malum er mællt. at logum. þott rangt se undir þegnscap folgit
GrgKonᴵ 4928ec nem yðr or domi oc aɴ ec yðr eigi i seto vm söc þá
GrgKonᴵ 825Pactol heitir ꜳ á Asialandi, þar er gull numith or so᷎ndum hia
Encᴵ 441
● ‖ impers.: nemr ór [e-u] [e-t]
Þa dro Martinus fioþr iver augo hans, oc nam þegar allan verc or augom hans
Martin¹ 56212Enn tok chutbertvs fotar meín ok þrvttnadi kne hans. ok nam þegar or allan uerk ok battnadi honvm dag fra degí
Kúðb980 4410
sundr: nema sundr
● ‖ impers.: nemr sundr [e-t]
til: nema til
[e-s]
upp: nema upp
[e-n/e-t] [af e-u / frá e-m] [til e-s etc.]
Under logom var up numiɴ Elias af hiuscap bvriaþr en eigi af hiuscap bvriande
Hóm677 2614hyggia margir at hon (ɔ: María) hafe upp veret numen með ond ok licám
HómNo²⁸ 1346efter .iii. daga oc halfan fiorþa verþom viþ meþ scyiom upnummer
Niðrst¹ 85Ef bvar ero þar allir rang quaddir. þa a hann cost at nema þa up alla seɴ oc hafa til saɴaðar menn .ii.
GrgKonᴵ 6231hann var nvminn vpp af iorðo í ellegre keʀu
Alex 646Maria toc licam eftír ðauða oc grost. oc va upp nomín siðan i dẏrð
Eluc544(1989) 13111var andi hans uppnuminn a himna, oc voru honum þar vitraðir leyndir hlutir guðs
Jón² 4463Nv nalgazt sa timi er drottinn villdi Helyam vpp nema af iorðvnni
~ lat.levare
Vulg 4Reg 2,1 StjC 60727Enoch. er þo var enn miclv fyrr vppnvminn fra monnvm a fyrsta heimsalldri
StjC 60733hann sagði af sinni vppnvmning sva talandi: Gvð veit, en ek veit eigi, hvarrtt ek var vppnvminn með likam eða vtan minn likam
Ant 973avnd hennar var ⸢vppnvmin [var. upphafin Holm perg 1 4° “E”] yfvir avll eingla fylki
MarA 39026var hon numín vpp i loptít langt yfir borgína. ok heck hon míok lengí
Rómv226(2010) 24711þessi var systir, er uilltiz, er nu fundin ok til lifs ⸢vpp numin [var. upprisin MarE 52026]
Mar233 52628reis þú af dauða upp numin yfir öll engla fylki bæði með önd ok líkama
GBpD 1525hversu vár drottníng, frú sancta Maria, var uppnumin til himinríkis
GBpD 1538Veit ek mann fyr xiiii. vetrum ⸢hafðan upp [var. vpp numinn SÁM 1] til hins þriðia himins
var. Páll²C 26725 → Páll SÁM 1 33vb38truiz. at hann (lét guð Adam) hafi andliga leiddr uerit ok uppnuminn til himinrikiss hirðar
Stj¹ 3326Siau aʀum eftir pining guds uar sæl mær maria uppnumin en þadan a xlda degi tok hon hollz upprisu
ElLeizla 9427syndi gud þer huersu sancta maria uar upp numin bædi med onnd ok likam
ElLeizla 9611A hans do᷎gum andadiz Adam, en sidan nam gud hann upp ok hirdi hann i einhverium leyndum stad
Encᴵ 472I þann tid var Helias spamadr uppnuminn i elldligri keʀu
Encᴵ 5118segia bækr, at hann hafi verit uppnuminn fra daudligum mo᷎nnum
Silv 26231likame guds modr marie var vppnumenn til himna
MarFramf 33141gud mun þann eigi saklausan hafa. er vpp nemr nafn mitt drottins guds yduars ofirirsyniu i hiegoma
~ lat.assumpserit
Vulg Exod 20,7 Stj² 3015Balaam mællti þa at uppnuminne dæmisaugu sinne
~ lat.adsumptaque parabola sua dixit
Vulg Num 23,7 Stj² 3366at ⸢vppnuminne [var. vpptekinne Stj² 33713] dæmisaugu
Stj² 3386at ⸢uppnvminne [var. vpptekinne Stj² 33713] dæmisaugu
~ lat.adsumens parabula
Vulg Num 24,23 Stj² 3389og mun eg leysa ydr med hafum armlegg og myklum dæmum og vpp mun eg ydur nema j lyd
~ lat.et adsumam vos mihi in populum
Vulg Exod 6,7 Stj12 vi36
við: nema við
[e-m/e-u]
konungr verðr glaðr við er hann scal firir hafa funnet þa menn er eigi spare viðr at nema
Alex 477feck hann aðr mikit manntion. þviat viða var hart við honom numeð
Alex 1298til at þeirar er Kamla heitir. þar nam Modret við ok fylkti sinv liði
Bret 29423ek vilda, at þú sæir um búit með móður minni. Ekki skal þetta við nema, segir Njáll, allt skal ek stunda þat, er þú vill
NjR1908 643Þar namu þeir Hrafn vid i nesinu
Gunnl 5320þeir skvtv i mvɴ honvm sverþi nokqvoro; nema hioltin við neþra gome, en efra gome *bloðrefillinn; þat er gomspaʀe hans
SnE 3720þa toku Rómueriar ... saman að riðlaz ... toku þa að hlifa ser ok að fylkia. namu þa uið ok uꜹrðu sik
Rómv595(2010) 1377Segia at þeir hyggia at Aðalsteinn konungr mundi lata fatt við nema at sættin tækiz
EgM(2001) 8035her munu ver við nema ok ma vera at her geriz nockut til tiðenda i varri ferð
Finnb 1826er þat óvizka at bera eigi slíkt, ok mun þat ekki við nema
Glúm 79ef þat nemr við fǫrinni, at þú þykkisk hafa fé oflítit, þá mun ek heldr þat til vinna at giptask Þorbirni, ef þú ræzk þá til ferðar heldr en áðr
Laxd 6014ek vilda, at þú sæir um búit með móður minni? Ekki skal þetta við nema, segir Njáll; allt skal ek stunda þat, er þú vill
NjM 7424er flóttinn kom fram át Skotborgar ꜳ̋. þá namv Víndr enn víð vm stvnd
Huldaᴵ 4712vill enn vid nema, þótt liðsmunr væri mikill
BjH162 1795Góð þykki mér þessi lǫg, segir Oddr ok mun ekki þat nema við félagi váru
ǪrvM 6421ek se bragd þeirra at þeir munv þegar uid nema er þeir fa ser afla til
EgSH1005 7799hann kuetzst ætla at æigi munde þat uit nema rada hagnum þott æigi redizst hann nordr þangat
Ísl 237Tökum oss hæli ok ⸢nemum við um stundar sakir [var. nemum stað AM 180 d folˣ “B”]
KlmA 40730er Vindir koma ath anne þa nema þeir enn uit littad og beriazt nockut
MHFlat 28016gade hon eigi, at hialltit horfde upp, ok nam við bordinu
Gísl 723oku suo vndan a hæli til þess er þeir komu nordur vm langskipit. þa var þar fyrir nockur sueít nordmanna. ok namu þeir þa vid aller samt
Hák8B 20414(ɔ: Þórdís) tók sverð hans Eyjólfs ok brá skjótt ok lagði síðan upp undir borðit, ok kom í lær Eyjólfi, en ⸢hjaltit nam [var. hiolltin numu Eb447(2003)ˣ 3419] við borðinu
Ebˣ 2412Þar bar þá leiti í milli. Bað þá Þórðr alla sína menn af baki stíga, kvað þar við skyldu nema ok hlaupa á þá
StuᴵᴵR11127ˣ 2417bað Þórðr, er því mátti eigi áleiðis koma at nema þar við, at fólkit skyldi eigi svá geyst ríða
StuᴵᴵR11127ˣ 2420
● ‖ impers.: nemr við [!] [e-t / e-u / of e-t]
En þa er við toc at nema of for mina, þa nam ec staþar
Niðrst¹ 236kvað þat uið nema er nestvm kom Svia konungr eigi at her kom a land hans
ÓTOddS 19332nam þat við, at eigi veri malit brynt
BandM 3218sva miclar dyrr a, at þat var eigi með minna moti. Enn ‹er› hofuð mitt var comit inn i dyrrin, þa nam við herðvnvm, oc gekk eigi lengra
StuᴵK 2594sva sem hofvdit var fætt a barninv. tokc af henne sottina ok nam vid herdvnvm. ok la hon [sva] mattmals stvnd. ok þotti sva ollvm er hia voro sem visari væri hvortvegia konvnni ok barninv d[ꜹdi] enn lif
GBpB(2018) 23014En þat nemr við, at þeir mæla til svá mikils liðs af landinu, at konungr þykkiz berr eptir vera fyrir hermǫnnum er jafnan ganga á hans ríki
ǪrvM 1723er þeir ko᷎mu at kirkjudyrunum, þá nam þar við ok gekk eigi lengra
Knýtl1741ˣ 14314drottning ... segir konungi alt sem við nemr ok hverju hon hafði keypt við ambáttina ok biðr konung ‹hrinda› af sér reiði
StuᴵR440ˣ 310
C. nemask
[e-t]
leuísi allra luta nemsk með veniu
Pamph 10519hverr bonde er nemz þessa ferð sa er nefndr er þa er sekr .xl. marka við konong
Járns 26329hverr bondi sa sem þat nemz gialldi .iij. avra
ÁKr 261sa er ⸢nefmst [var. firirnemz]
GulKrNA 31524sliku seckizst sa er ⸢nemfzt [var. nems AM 78 4° “B”] sem han gerði æigi dæild sina
JKr 3674ef sýslumaðr ⸢*fyrirnemz [non emend. nemz] rétt at gera, þá svari hann sǫkinni
Jb 2908n.þa er hann hafde æina natt huillt inne þa for hann til Uindlandz til Jomsborgar af þui at þar var kominn fiolde lids or austrlondum til motz vid hann ok namuzst forina ef hann kęmi æigi
Styrb 7116þar var kominn fiolde lide ... til motz vid hann ok namuzst forina ef hann kęmi æigi
Styrb 7116ef stýrimaðr nemsc oc vill eigi fara. þá liggia honom merer .vj. við
Frostˣ 19924ef maðr nemsc leiðangrs gerð eða leiðangrs ferð. þá hafe ármaðr sótt þat fyrr en scip kome á lunn
Frostˣ 20013En ef annarrtveggia #nemsc#. þá hefir sá fyrirfarit sócn sinni
Frostˣ 2216ef nokor nemest þeira er fram eigu at fꝍra starfet þa gialde ij. manaþa mate
Gild¹ˣ 88talaði Sigurðr jarl við konung ⸢at hann skyldi eigi fyr taka [var. ok bað hann eigi nemaz AM 37 folˣ “J1”] med ǫllu, at gera, sem bœndr vildu
var. Hkrᴵˣ 1918: AM 37 folˣ “J1”
● ‖ impers.: nemsk [e-m]
D. nemask + præp./adv.
af: nemask af
[e-m/e-u]
hann væit sino vallde ok vigslo til heyra, at þilikar vuænior ... næmez meðr allu af
Thom¹ 5112skal þat af nemaz þer oc þinne ætt sem ek hæt fyrir frendvm þinvm
StjC 43117Eptir þetta nemask af heldr aptrgǫngur Hrapps
Laxd 4816ath endu heiti þessu þa namzt af allt oꜳran ok fa-de᷎mi oll þau, er adr ho᷎fdu ordit
Encᴵ 342sva lykr hann sinne taulu, at ufridr sea nemzt þegar af allr, er yfir þa hafde komit
Ragn 14916
at: nemask at
[e-t]
í: nemask í
[e-t]
milli: nemask milli
● nemask mál á milli [!]
II. (y. isl.)
Form.: nam (142); nema (85); nemr (42); numit (17); numin (12); namu (11); nemi (10); nomet (10); nem (9); namo (9); nemur (9); næmi (8); næma (8); námu (8); namv (8); numinn (7); numet (5); nvminn (4); nvmin (4); nemz (4); nomit (4); Neme (3); numen (3); nemaz (2); numid (2); numenn (2); Nemi (2); nemsc (2); (2); nvmet (2); nvmið (2); næm (2); namuzst (2); nvmit (2); uppnuminn (2); nemðu (1); næmer (1); mętti (1); nemðv (1); naf (1); neme (1); Nemom (1); nvmen (1); numnar (1); numith (1); nvminne (1); nymít (1); nę́mi (1); nvmiɴ (1); nummer (1); numinne (1); nemask (1); namt (1); nemar (1); nomnir (1); afnumid (1); af nvmin (1); nemfzt (1); Nemðu (1); namzt (1); nemazk (1); namuzt (1); Nemit (1); nefmst (1); nemzt (1); Numet (1); numna (1); uppnumin (1); nomín (1); uppnuminne (1); numið (1); nvmít (1); nemeð (1); Nema (1); nommen (1); nomenn (1); namc (1); nvmnir (1); numín (1); vppnvminn (1); numeð (1); næmez (1); inemz (1); næmr (1); namum (1); nemandi (1); numnir (1); numiɴ (1); nemum (1); nemest (1); nemsk (1);
Comp.: for- (18), full- (3), fyrir- (41), fyr- (2), hand- (3), her- (4), stað- (2)
Gloss.: EJ ²nema; ClV; ClVAdd; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 item nemandi; Finsen _; Fr item numinn; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm; Bin _; Rím; LP; Med numinn; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr item (numnast) numinn; Fr4 item nominn; NO item numinn; Walter _; ÁBlM; Bl item cf. corr.; WPA _; ; LMNL
Litt.: Einar Ól. Sveinsson 1962 [KLNM 7] 500; Grøtvedt 1939 36; Holtsmark 1961 [KLNM 6] 258; Hægstad 1899 46; Lund 1997 [MM 1997] 69; Marstrander 1930 (Perfpräs) 248-249; Seip 1955 5, 14; Vilhjálmur Finsen 1883 635
Genre. (expected): religious works [rel]: 137 (131); family sagas [isl]: 87 (59); historical works [his]: 82 (85); romances [rom]: 64 (51); legal works [jur]: 46 (47); legendary sagas [fas]: 35 (21); contemporary sagas [bis]: 28 (36); þættir [tot]: 11 (11); learned works [div]: 6 (15); charters [dip]: 4 (38); unclassified [ ]: 0 (2);
ÞH (strukt.) — March 2013
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net