ljóss adj. [ljósan; compar. ljósari, superl. ljósastr]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) lys, oplyst (af sol/ild, etc.), klar
hann sagðe ser. enn þetta ofliost þykkia
cf.hann quaðzt vilia hava lœynilega herbyrgi. oc þui nest synndi hon honom. muni minna herbyrgi
8034-35 Menota: 44vb6 BarlA 8036⸢þa var sol farin littat [var. ok scein sol AM 325 VII 4° “325 VII”, etc.]. oc var liost mioc inni
ÓH 18410Nott var þa enn lios
ÓH 3542Fyrst var þo sa heimr i svðrhalfv, er Mvspell heitir: hann er lios ok heitr, sv átt er logandi ok breɴandi
SnE 1119Þa mælti Þriþi: Sva sem kallt stoð af Niflheimi ok allir lvtir grimmir, sva var ‹alt› þat, er visi namvnda Mvspelli, heitt ok liost
SnE 1217biskupinn hafði ljósa stofu, ok mátti lesa tíðir sínar
GBpD 14619er þa lios vegur, enn tungl ood i skijumm
Fljˣ 9018skylldi brenna lios i lampa ... at gera suo liosa ok biarta alla kirkiuna
MarD635ˣ 103618
● ljóss dagr
ef dagr væri lioss þa mætta ec varla þess synia þer er þv biðr
Þiðrᴵ 1781at morni at leosum dægi mun‹umm› ver her koma
Þiðrᴵᴵ 2419Muntu vera heilluð af vætti þessi, er gengr um [var. + hásumar ok AM 567 XIV β 4° “D”, etc.] ljósa daga, ef þú vilt gefa því mat
HG 6821at liosvm degi eptir komanda
StjC 50037til þess at þæir biði æigi ranzsaks a liosum dæghi
Hirð 44212þa var dagr lioss ok sol farín
~gerum ráð vár, þá er ljóss dagr er
Laxd 6510En er ljóss dagr var, kendu þeir, at þat var Irland
Laxd 6513Þat var vm varit, er huscarllar comv inn ‹í› Langalið of liosan dag oc villdv hitta Onund at þvi, er þeir þvrptv
StuᴵK 18912Þetta var qvedit fyrir konu einni ... vm liosan dag, enn eigi saa hvn manninn, enn haátt var kueðit
StuᴵK 5212skvlvm ver þvi helldr ... beríaz vm liosa daga ... en stelaz eigi at þeim vm nætr
Huldaᴵᴵ 3201Nú munu vér til bardaga taka at ljósum degi
ǪrvM 6220allt þar til er lioss dagr var
VP 4026er lioss dagr var ordinn
PErem 18912sǫgðu ekki mundu troll hafa tekit manninnn um ljósan dag
Gr 4716Þa var dagur orþinn allliös ok sölinn fariɴ
Eg28(2001)ˣ 6416skulum ver hældr hava þet raðet ... at beriazk um liosa dagha meðr fylkingu oc stelaz eighi a menn um netr
FskAˣ 36015skolu vér fyrir því heldr ... berjask um ljósa daga ... en stelask um nætr á sofandi menn
Hkrᴵᴵᴵˣ 45020
● ljóst af degi
Þeir ... koma suþr i Greningasund er liost var af degi
Orkn325I 1462engan tima sagðiz þar ottusǫngr, fyrr en liost var af degi, þviat sva mikil ogn stoð af musterinu um nætr, at eingi maðr þorði inn at koma
Mich 69933
● ljóst um dag
● er (orðit) (...)ljóst
var oc eigi alliost orðit þa er konungr røri inn um þa
ÓH 8414er þa alliost er hann com fram af scoginom
Þiðrᴵ 1868Fra Þiðreci konungi oc Erminriki konungi (cap.). Oc nu er mornar oc alliost er orðit stendr Þiðrekr konungr upp oc lætr blasa sin bosun oc þægar i stað lætr við kvæða junkhærra Þether sina ludra
Þiðrᴵᴵ 23810konvngr reið þaþan fyrr enn alliost var
HákFris 4479Þa var nær alliost, er þeir uoro bvnir
StuᴵK 4038allir be᷎ndr ‹inn í Eyjafirði› voro komnir er alliost var
StuᴵK 4574Oc er miok var liost orðit, komv i Kirkiv-be᷎ nær LXXX manna
StuᴵᴵK 1153Mꜳttu þeir æigi rannsaka bæinn, ꜳdr en liost war ordith
Bǫgl81 27015Hakon kongr reid þadan, fyrr en alliost var
Hák81 40319hann hljóp norðr í Árnes ok kom þar, áðr en alljóst var
Gr 2711þa er alliost ok skínn sol um allan heim er dag ᴍessa er sungin jola dag
Mess⁵ 7517Eɴ a morgun sem liost er skal ransaka eÿna
Eg28(2001)ˣ 642þeir komu wt til ‹EY›vinndar-ꜳr, er alliost var
Fljˣ 4019um morguninn eptir, er ljóst var, þá ...
Hkrᴵˣ 8214Um morgininn, er ljóst var, fóru þeir at leita manna um eyjarnar
Orknˣ 1124um morgininn er ljóst var orðit
Orknˣ 4521
● gerir ljóst [um e-t]
þar ner var æitt steikara hus. oc þar fa þeir ser elld. Oc kasta þegar þeim elldi i husit. oc brenna upp. oc nu gerer liost um alla borgena
Þiðrᴵᴵ 31613koma þeir um sidir fram or morkinne þa tok at lysa ok liost at gera ok litu firir ser ꜳ mikla
EVíðA 621
2) (som skinner/lyser ɔ:) skinnende, strålende
sciɴ sol siav hlutom ⸢liosare [var. biartara Eluc238XVIII(1989) 13820] annu
Eluc674(1989) 1388Ef licamer heilagra scapasc efst[er] licams birte cristz ... eɴ goþ bvggver í þeim sem í mustere þa es nauþsvn at þeir se liosare an sol
~ lat.perspicua
14735 Eluc674(1989) 14715(fig.) kǫstom ver af ǫꜱ myrcra verkom. þat es synþom. oc scryþomsc liósom buninge. þat er óst oc hreinlífe
HómÍsl¹⁰(1993) 13r21En siþan var hann uphafidr at þeim siondom oc toc scv liost hann af ꜹgliti þeira
Hóm677 2226þa sa kæisaren up til himna ok sa stiornu æina liosare en hann hafðe fyrr sena
HómNo² 326En þæsse værðr natura oc skipan a norðrliosi at þat er æ þæss liosare er siolf er nott myrqvare
Kgs 3227þat verðr eftir doma dag er þau skolu iam lios vera beði sol ‹oc› tungl
HómHauksb¹ 15712þat (ɔ: merki) er svá bjart, at sólar geislar eru eigi ljósari
KlmA 35631Hans augo ero lios ok klꜳr
Encᴵᴵᴵ624 3515fór fyrir þeim elldligr stólpi um nætr en ský ljóst um daga
Hóm624² 15214Í þessarri höll smíða gullsmiðir hans, ok hón var öll í kring gullskorin ok svá ljós innan sem utan
Trist¹ˣ 16228
● ljóst (n. sg. = adv.)
3) (spec. om person) lys, lysende, forklaret
sa hann iɴ ganga til hans meɴ liosa oc scrvda hvitom clęþom
GregDialA 13516þa vitraþesc engill gvþs. lios. sem sol
Barth²Cod645 10522sa hann vm natt liosa. meɴ i hvitom clæðom
GregDialFrg² 623maðr com til hans lioss. oc af honom stoð mikil ogn
ÓH 2754dreymir hann, at maðr kom at honum; sá var ljóss, ok þótti honum hann vekja sik
NjR1908 17715dreymði hann, at maðr kom at honum; sá var ljóss; honum þótti hann vekja sik
NjM 1977litillæte brodur sigrade drambanda dio᷎ful, er sik hof upp i lioss eingils asionu
cf.Nockurum brædrum birtiz fiandinn med eingiligri asionu biartr ok blidligr i yfirbragde
6608-9 VP 66013
4) (om metal/våben) skinnende, blank
þæssar brynior voro liosar sem silfer
Þiðrᴵᴵ 22411hann hafði øxi ljósa um ǫxl, ok mundi vera alnar fyrir munn
Laxd 23511Jnn ljósi hjálmr þinn er allr moldugr, skjöldr þinn klofinn
KlmA 35717
5) [á e-t / í e-u / at e-u] (især om hudfarve) lys, hvid
hann er friðare. felagum. en þu læikum líosari. fagrt við faugru líkar
Pamph 1157hann (var) hinn liosasti at allum likam
Streng 1128breiðleitr lioss oc rioðr i andlite
ÓH 347vll hvitr a har ok rett hárr ok hvit brvn ok lios i yfir litum
ÓTOddS 16123Víð oro hans klæðe ... lukt oc lios at lit
~ lat.vestes ... pullæ
2822 Thom¹ 285Meþal maðr var hann vexti ... lioss oc litt hentr oc huitar hendrnar
ÞBpE 3789ek hefi eigi sétt inn þriðja mann jafnvirðuligan, sem þit Hildibrandr eruð; hann er ljósari, en þú ert eigi óharðmannligri
ÁsmS 9213rettleitr ok lioss i andliti. eygðr manna bezt
HákFris 52332var þeira sonr Dagr; var hann lioss ok fagr eptir faþerni sinv
SnE 1714hann þottizt sia hinn helga Thomas skryddan byskvps skrvða ok ganga at altari sva sem til messvsavngs. hann var lioss ok rioðr yfvirlitz
Thom³G 5396yfirbæriliga ljóss á sitt hörund
Æv¹¹ 3618kongs son af klæddiz skiott og stigr vpp j sængina og leggr hinn liosa likam Florentie drotningar a sinn armm
Gibb 758hon hefer liost andlit ok fagurt
KlmA1980 1421rettleitr ok lios j andlite, eygdr forkunnar vel
Hák81 58016tok hann sinum badum hondum um hennar liosa likam ok kysser hana med mikille blidu
Rém 14333kona hans ok son ok hin liosa Rosamvnda, dottir hans
ElisC 596hann hefir líkam vel skapaðan, andlit fagrt ok ljóst ok brjóst harðligt
Klma 5042eingen þessa heims fegurd matte likjazt uid hennar liosa likama
Vald 539allt annat uerd eg til þiggia segir hann uil eg hafa skemtan af þijnum liosum lijkama þessa nott
SigÞǫgl 20521⸢Leggr hon sínar hendr [var. ok leggr sína ljósu fingr AM 570 b 4° “J”] um hans háls
var. Rémˣ 19610: AM 570 b 4° “J”var þetta nyia kiot likt odru hennar holldi, vtan þat var liosara
~ lat.lucidior
HFars 178223 MarD635ˣ 6631En hon leggr ⸢sína ljósu fingr [var. sínar ljósu hendr mjúkliga AM 579 4° “K”] um hans háls
Rémˣ 1438‹var þá svá ráðinn draumrinn, at línkyrtill sá væri bárur stórar ok ljósar, er at honum gengi› emend. Stu 1066: BLAdd 11127 “IIp”
emend. StuᴵK 1066: BLAdd 11127ˣ “IIp”
● ljóss á hár
Snorre var ‹átján vetra, hann var› ve᷎nn maðr ok lioss a haar ‹ok rétthárr› ok vel vaxinn ok kurteiss ‹í ferð›, haar meðal-maðr at iøfnum alldre ok fre᷎knligr, heitfastr ok fagrorðr
StuᴵK 4342Kle᷎ngr reið siðast, hann var hár ok granndligr, lioss áá háár ok uel a sik kominn
StuᴵᴵK 12524madurinn var lios ꜳ hꜳr
Fljˣ 9824réttleitr ok ljósleitr ok ljóss á hár
Hkrᴵᴵᴵˣ 11810
● ljós vara
6) (om hest) lys, hvid, ?bleggul
7) [at e-u] åbenlys, indlysende, tydelig, klar
lióst es boþorþ drottens qvaþ salma scáldet. oc lýser þat augo ór. þetta et liósa boþorþ scẏrþe siálfr drottenn framarr
~ lat.praeceptum Domini lucidum illuminans oculos
Vulg Psalm 18,9 ●Hóm237¹ 979lióst es boþorþ drottens qvaþ salma scáldet. oc lýser þat augo ór. þetta et liósa boþorþ scẏrþe siálfr drottenn framarr
●Hóm237¹ 982Liós es skilning þessa máls
FV15³(1993) 93r5eɴ þyckiasc þeir þa liosare verþa at okyɴom sinom es þeir neɴa eige efster þéim at gera
HómÍsl²⁷(1993) 40v12ǫsku alldr er liosari hínum o᷎fra. þuiat mart sia ungir vel. en flæira vitu gamlir vel
~ lat.acucior
Pamphilus 2361 Pamph 10515Þæssi spurning er nu spurðer þu þa man þer æigi værða lios firi augum nema hon værði skyrð mæð langri rœðu oc þeiʀi er licari man þyckia glosum en rettum framgangs væg up hafðrar rœðu
Kgs 12312ef hann giætti sin eigi þan dag er þa var komin en sagði ef hann fengi giætt sin þann dag at þa mvndi hann langan alldr lifa en Ector qvaz ecki hirða vm kveín hennar ok qvað bana sin vera iamliosan þann dag sem annan
TrójHb 17425ver skylldim gera hana liosare ok vmbꝍta ar sæm oss þætte afatt vera
RbHM (*a1306) 13922Þætt er hit fiorða sem lio‹s›azt er at ...
Hirð 40310Til þess at sia spasaga megi ⸢lios [var. lius AM 240 II fol “e”] verða
MarA 39626var þat þa gert liost firer monnum at hann ætlaði til konungs fundar
EgM(2001) 13031Þat er liosara at segia: Þessi maðr sami er sa, sem þer heyrðut mig fyrrum fra segia, at mer siðar mundi i veroldina koma
JBapt²A 89028Þessi er sv nott, er liosan gerir framburð spamanna
MarS 1849Jhesus christus drottinn vꜳ̋ʀʀ ... gaf oss liosar ok lettar reglur sinnar miskunnar
Æv657 32410allr herr lofaði þeirra vinskap, þvíat hann var nú í því landi ljóss orðinn
Æv⁹² 29115kallaðí hann þa ⸢líost [var. bert Mork 37727] vm málefní
Þing¹Hulda 21021Ver hofum optligha beðnir uerit um felaghs gerð þa sem stendr j logbok at ver skẏlldum gera hana liosare
DI II (*[1306]›GKS 3269 b) 34831gerdi þat fyr nefndum domarom ifuatsæmd at þeir þottozt eighi megha gera liosa orskurdi
RbHM (*1316)³ 12024hvergi er hon (ɔ: bókin) ljósari en margir þeir þurfu er fákunnigir eru
Jb 115liosare kerleiks mark er þet at huar minniz sins nainnga. ef allir eðir sumir sia at han vitiar þeirrar graftar. en þa er men vnte þui ekke
StatÁrni 84134geriz þa enn liosara, huerssu þat samir, ef nokkur kennimadr i Einglandi fylliz þess at gripa undir sik kirkiunnar frumtign i Kanncia
Thom² 30535med þui at þu uill þær siduæniur fyrirsmꜳ, verdr þu lioss meinsæramadr
Thom² 35133toku þeir þann efa fyrir liosa skynsemd, at huat madr iatar fyrir þraunguing eina samt, gengr honum eigi nær hiarta til godra lykta
Thom² 41934geingr her lios guds uile til sem eg mun greina med fꜳm ordum
Rém 20725Mꜳ ok suo hellzt mykia versa þann, er heilagr Thomas heyrde framsagdan, ath med liosum ritningum hafa marger hluter suo verit fyrerætlader af gvdi, ath þeir skylldu eflazt i sina framkvæmd
Thom²y 4903giorde broderen langa og liosa vt skyringh vmm fyrer sagt efnne
NikTolReyk 15323gaf hann pafanvm ecki neitt liost svar ꜳ hans spvrningv
RochReyk 13916at hvn mege sialf vt skyra og fyrer liost giora hvat hvn hafde j sinv hiartta
SebReyk 15829epter liosu logmale heilagrar kirkiu
DI IX (*1523›Lbs 62ˣ) 1372kann þat ok oftt æinum manne liost firir liggia er malet er kunnigt þat sem odrum synist bæde vant ok vafvet, þeim sem malemninn ero okunnigh
DN II (*1308›DonVar 1ˣ) 7826saker marghra þæirra græina er Hakon ma yðer liosare gera
DN VIII (*[1340]›apogrˣ) 14111Gibbon þar sem hann var staddr settest nidr j valenn, og þottest nu ecki siä annad liosara fyrer enn dauda sÿns
Gibbˣ 6021líost
~ lat.preceptum domini lucidum illuminas oculos
1220 (18,9) GlossPsalt 1320
● leyndr ... ljóss
Oft er eɴ léyndre synþ sok eɴar leosare
FV15¹(1993) 14v22J léynndom góþgerningom lýsom vér óst viþ goþ. en í liósom góþgerningom óst viþ meɴ
HómÍsl³⁷(1993) 62r24þui scolom vér sumom góþgerningom léyna. en suma fyr mꜵɴom lýsa. at vér eigom hvárar tveɢio synþer at béota léýndar oc liósar
HómÍsl³⁷(1993) 62r26Ok bæra ydr ænghum radhum leynt æda liost sæm þær vilet vera lata
DI IV ([1432]: Bps B II 3) 51514aminnum uier ydur alla bædi lærda og leika og forbiodum streingiliga aullum og sierhuerium hann at hylla hier uti. j ordum eda uerckum huorcki leynt nei (!) liost
DI X (1539) 4963
● ljós orð
Ðu er mæler viðr mec. Mæll liosom orðom viðr mic
PlacB(1998) 1015suarar stillilegha meðr linvm ok liosum orðum
Thom¹ 24713heít kꜹld, þat er lios orð, ok sva: loga ꜹldv; logi er eldr, alda er siar
SnE 22323Sem hann segði sua meðr enn liosarum orðum
Stj¹ 17717
● er/verðr ljóst [í e-u / af e-u] [e-m]
ecki er mer liosara i þersv mali en ek kalla þetta forsending
Skáld 44927En at þvi liosare se þa ...
HirðB 3951Er mönnum þá ok ljósara, ef þér komið í braut ok segið þat, er þér sjáð
HG 349Sua oc at monnum se þui liosare heðan af
RbEM (*1280) 97spyrr þess, er aullum er liost
Páll²A 26327hitt er liost at þeir mundu vilia vera vuiner miner
EgM(2001) 222At þæim verðe ⸢þæim mun lettare [var. (ms.) þvi líosari (var. liosara Hirð AM 350 fol 102v⁵) GKS 3270 4° “F”, etc.] er skra skal
var. Hirð 4325: GKS 3270 4° “F”öllum var ⸢lióst [var. auglióst AM 234 fol “A”] vorþit, at hon hafði son fœddan
MarS 3416í því varð ljóst, at allt herfang ok presentur tærði hann til einskis utan endrbæta ríkit
Æv¹⁰ 349Qui dat ut habeas mandat ut tribuas. þat er sva liost at sꜳ er þer gefr gozit byðr at þv veiter þat
Æv657 32516at þér verði ljóst hverr allr vin má öðrum vera ... skal ek segja þér eina frásögn
Æv⁹¹ 28725Mvnþv fara vsigr ... ok er þa líost at þv hefir firirgert bæðí fe ok friðí
Huldaᴵ 2061þi er liost at meðr þvilikum þunga stendr allt afbrigði sem þat dæmir eilif ok almattig guds speki
~uar þat langan tima miog uuist firi aldyþu. en huersu þat uard liost skal her næst greina
ElLeizla 9430Héðan er ljóst at drottinn býðr at vér leggim fjárhluti vára í hans féhirzlu
Æv⁷764 2524[var. + þat er o᷎llum liost at meíra ma millde ok miskunn allzualldanda guds helldr en o᷎fund ok illzska fiandans GKS 1005 fol “D²”]
var. ÓTᴵᴵ 1736: GKS 1005 fol “D²”J þessum vi stodum ok j serhueria ætt er elldrinn kom vpp leyniz iardfolgit féé ... Nu er þat liost bondi at þetta fee allt er þin eignn ok þui lagdi logann fyrst at þinum bæ en sidan vt j rikit beggia vegna at þv munt finna ok vpp grafa ok til þin heim flytia ok sidan dreifa sem þv ert vanr til beiggia handa suo at margr mun fullsæll af verda þinni eign
DrJ 4314Keisarinn seger at vel verdr liost hverr madr hann er
DrJ 529Liost er vordit af letrum þeim er lærdir menn leifdu eptir sik i kristninni, at ...
Thom² 2953ad þad sie liöst ad eg sie helldur mecktugur köngzson, helldur enn af kotkalle kominn
DínDrˣ 86
● er/verðr ljóst fyrir augum [e-m]
er mér værði ænn liosari firi augum hværsu maðr skal firi konongs anndlit koma
Kgs 451Sva er mer oc þat liost orðit firi augum hværsu storir skaðar eða spiall mægo værða af slikum at burðum
Kgs 5523Her er noccor sa lutr er ec þarf nu sæm fyʀr yðaʀrar orlausnar viðr þvi at mer værðr þætta æigi liost firi aughum
Kgs 7341Ábóti segir þat ljóst fyrir augum, at við hann var rangliga búit, en hitt veit ek ógerr, hversu þú ert sekr um tilgerðir
StuᴵᴵR11127ˣ 17713Er þat nú ljóst fyrir allra manna augum, at þá gullhálsana, sem hér hafa geisat yfir sveitir með ránum ok refsingum, hafið ‹þér› látit þá standa hjá yðr hjá altari í heilagri kirkju
StuᴵᴵR11127ˣ 27727
● it ljósasta
Magus sagði af it liosazta
Mág¹A 2363Egill seger i fám orðum it liosazta af vm ferð sina
EgM(2001) 11412Konungr ... kvazk hafa spurt af et ljósasta um hans erendi
Laxd 15117Er mer sagt af hit liosazta hvat þer feelagar hafit talat j giær
ÓTᴵ 37118menn ... spurðu þau, hversu bardaginn hefði gengit, en þeir sǫgðu af et ljósasta
HálfdEyst 996hann ... spurdi huernin honum hefdi farizt. enn hann sagdi honum af hit liosazta
Sams 169Nú hefik sagt þér it ljósasta af Ǫgmundi
ǪrvA 1282kongr seger henne hid liosazta af sinne ferd. og so þat at þeir woru sȧtter. enn ecki sagdi hann henne fra þvi skilordi er kongarner giordu um þat sem Adonias snart
Adon 18117Þar var bóndadóttir úti ok spurði at tíðendum. Grettir sagði af it ljósasta
Gr 19721Segir Sigurðr fostbrædrum sijnum allt af id liosazta, hvat Sedentiana hafdi þeim brædrum hans til gert
SigÞǫgl 1815Nu hofum ver yfirfarit hit liosasta um nokkura atburði, þa er ver hofum i bokum lesit um hinn sæla Joan postola
Jón¹ˣ 43516spurði Þórðr af nýju at ferð Þorgils. Segir hann þá af ‹it› ljósasta
StuᴵᴵR11127ˣ 24734Fór hann þá til vistar með Gauti ok segir honum af it ljósasta um þangatkvámu sína
StuᴵᴵR11127ˣ 32423innir þá Sörli konúngsson allt hitt ljósasta af sínum ferðum
SǫrlaStˣ 43115Hann var spurðr tíðinda. Hann sagði af it ljósasta
Þórð²ˣ 1848
● ljóst (n. sg. = adv.)
þat er sem sva se at skilia oc lióst mǽlt
HómÍsl³⁷(1993) 61v28hlif granda, þat er liost refhvorf mælt
SnE 22321nv at segia þer liosara, hefir hvn birt mer i sinni miskvnn, at ...
Mar655XXXII 61914hunc diem gloriosum fecisti þat er svá ljósara: dýrðligan gjörðir þú þenna dag, drottinn
Æv⁹⁶ 3079Vil ek mæla liost [var. ÷ KatB(2017) 174] hedan af. at allir megi skilia
KatA(2017) 164Eigi er víst at leita eptir byggðum þínum, ef þú segir eigi ljósara
Gr 1772þeir vissv og ecki rithningina so liost sem hiner at Cristvr ætte at fædazt
KonReyk 159ei skrifwi þer nu oftiðum ok huergi til ofliost
DN VIII (*1338›apogrˣ) 1233Mæli ek því þetta svá ⸢ljóst [var. bert NjM 1675], at ek veit, at þú ert enn mesti óvinr Gunnars ok svá hann þinn
NjRp1908ˣ 15014
8) (om versfigur)
● of ljóss overklar ɔ: tvetydig
cf. Holtsmark 1967 [KLNM 12] 670-671
Þar er ok sv skalldskapar ‹grein›, er iafnan þikcir vel koma ok menn kalla oflióst
Gramm³748 669þæssi figvra hæfir margar kynkvislir i versvm, ænn i skalldskap ær hon sialldan, næma ofliost sæ ort
Gramm³748 895●●● Far er ... tvikent; far er reiþi, far er skip. Þvilik orðtǫk hafa menn mioc til þes at yrkia fo‹l›git, ok er þat kallat mioc ofliost
SnE 1935Þvilik orðtǫk hafa menn mioc til þes at yrkia fo‹l›git, ok er þat kallat mioc ofliost
SnE 1935Her erv synd i þesi visv sextan orðtꜹk svndrgreinilig, ok erv flest oflios til retz mals at færa
SnE 22411
9) [í e-u / at e-u] åben, oprigtig, ærlig
er annars vili ⸢iamlioss [var. iafnliuss AM 240 II fol “e”] sem sinn
MarA 39512Var þetta morgum heyrinkunnikt, þviat guðs maðr er lioss i þessum leik
Jón⁴ 47312Heinrekr konungr uar uitr madr ok glauggr i allri grein ... ordfagr ok, enn æigi lioss i skaplyndi harlda forr ... ok æigi sidr langrækr
Thom² 30620hvat viltu nú at hafaz? Þorsteinn segir: ljóss er ek í því; ek vil, at þú fáir mér menn
Kjaln 118þui vil eg liosann gio᷎ra mig ad eg mun aungvum hlutum jata þeim j mot standa hans vilia
ÁBpˣ 804þickir, sem var, en mesta suiuirda at verda lios at sinni fafrædi, suo burdugr madr sem hann var ok upp hafinn i veralldar metnadi
MarD635ˣ 103922
● ljóst (n. sg. = adv.)
* (err. for ljótr?)
II. (cogn.)
Ása hín liosa
Huldaᴵᴵ 33415hann attí Æ̋su enu líosu
Hálf 17126Ása in ljósa
Hkrᴵᴵᴵˣ 47614hann atti Æsu ena liósu
LdnHb105ˣ 383
III. (y. isl.)
IV. (y. no.)
Form.: liost (47); lioss (17); lios (16); liosa (14); liosare (13); ljóst (12); ljósasta (9); ljóss (8); liosum (6); ljósa (6); liosara (6); liosazta (6); ljósari (4); lióst (4); liosan (4); ljósara (3); liosar (3); líost (3); liosari (2); liosann (2); liósom (2); ljósu (2); liosast (2); líosari (2); liósa (1); liósu (1); leosum (1); ljósum (1); Liós (1); liöst (1); líosu (1); ljósan (1); liosarum (1); ljósar (1); liosu (1); liosazt (1); leosare (1); liósar (1); ofliost (1); liosvm (1); liosom (1); liosasti (1); ljós (1); ljósi (1); liosasta (1); (1); Liost (1); liös (1);
Comp.: aug- (18), bók- (1), far- (2), half- (3), hǫrund- (6), hǫrunds- (1), ský- (1), veg- (1), víg- (24)
Gloss.: EJ; ClV item alljóss, (jafn) jafnljóss, ofljóst n.; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 ljóst adv.; Finsen _; Fr item allljóss, ofljóst n.; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 item alljóss, jamljóss; Fischer _; Anm _; Bin Liósa, -liósa; Rím -s; LP item allljóss; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4 item jafnljóss; NO item alljóss, allljóss, ofljóst n.; Walter _; ÁBlM (²ljós); Bl -s, item alljós, allljós (alljóss); WPA _;
Litt.: Falk 1919 74; Heidermanns 1993 378; Seip 1955 74; Tulinius 2017 [EJSS 47] 174, 178; Wolf 2006 [ANF 121] 177
Genre. (expected): religious works [rel]: 69 (55); historical works [his]: 31 (36); romances [rom]: 26 (21); family sagas [isl]: 25 (25); legendary sagas [fas]: 18 (9); contemporary sagas [bis]: 16 (15); legal works [jur]: 11 (20); learned works [div]: 9 (6); charters [dip]: 8 (16); unclassified [ ]: 3 (1); þættir [tot]: 1 (5);
SB (red.) — June 2017
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net