limr sb. m. [-ar/-s, dat. -i/-; -ir acc. limu/limi]
(def. 6: formmæssigt ambig. exx. redig. under lim sb. f.; cf. item lim sb. n.) 1lim sb. f. [41] 2lim sb. n. [18]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) legemsdel, lem ⫽ limb, body part
●●● bꝍtte hann (ɔ: Óláfr) hænni (ɔ: konunni) þæirrar vanhæilsu sva at fꝍtr hænnar oc aðrer límír rettozk or lẏckium
ÓHLeg 9615ef þeir vilia æigi lꝍysa hann unndan. þa scal meta limi hans
FrostII 51226●●● Gurvn var hinn friðazti maðr at allum limum vel skapaðr
Menota: 35rb31 Streng 17013er hylr þik. oc alla þina limi
Menota: 40rb16 BarlA 731En þat er sið gœðe at gœraz samþycr aðrum monnum oc æigi æinlyndr ... Gang pruðr æf hann gengr geta væl lima sinna hvært sæm hann gengr at hvæʀr þeiʀa fari rettr væl oc þo æpter sinni natturu
Kgs 6431sva um aðra ⸢limi [var. limu] er sarir varu
ÓH 6549●●● enda er eitt vart havfvð þat er vaʀ drottin. En ver ervm allir hans limir
def. 1/5 ViðrLS544(1995) 20811●●● Eptir þat færðu þeir hann út ok ur‹ðu at leysa› hann í limum í sundr ok færðu hann svá út
HG 3718gerde Johannes gudi margfalldar þakkir af uerk sarsins ok limsins afhoggi
MarF 112429Ver er kristner ervm kollvm hann (ɔ: guð) hofvð vꜳ́rt enn ver hans limer ok liðir
def. 1/5 Gramm²W 5417eptir guðdóms eðli má honum eigi limo ætla
MarS 5424bauð páfinn ... at af honum skylldi höggva þar þegar lifanda alla þá limu sem hann hafði djöflinum með þjónat
Æv¹⁴ 4916Skemmít ok skerít. tui at þetta gef ek vpp fyrir guds lo᷎g. ok væntir ek at hann sialfr. gefi mer aptr i odru lifi alla límu mína
Gyð(1995) 1114smyrr síðan þá hina aumu limu, er allir vóru lamdir einni líkþrá
GBpD 2339limirnir réttast, hverr til síns embættis ... svá at þessi maðr fagnar fullri heilsu fyrir allar greinir
GBpD 2530kystu þeir sætliga með sútfullum tárum þann ljúfa líkam, er þegar var ólíkr andlausu holdi flestra framfarinna manna fyrir ágætligt yfirbragð, ok alla þekkni til nákvæmdar; rétta þá líkamann ok semja limuna, at allir færi sem fagrligast
GBpD 15813●●● þá þriðju, at feiti þess viðar er svá mikillar yfirvættis dygðar, at hún græðir sjúka limu
GBpD 18313sá sveiti, er græðir sjúka limu
GBpD 18323Nv var illr kvrr i bonnðvm, þottvz hafa latit hofþingiann oc farit sialfir sneypo, latit frenðr sina oc vini, enn svmir limo, oc giallða fe a þat ofan; kalla þeir þetta allt hernaþ oc ran
StuᴵK 2845oc bað hann leysa limo sina
StuᴵK 3837hun let limi sina þiona ohreinleik til illzku, svo let hun limi sina þiona rettlæti með litillæti til heilagleiks
MMA 51836●●● hrutu fyrir borð margra manna ho᷎fut. ok aðrir af ho᷎ggnir limir
ÓTᴵ 1882Þessa eflir mattugr herra Nicholaus gefandi godan styrk huerium sem einum hennar ⸢lim [var. limum Holm perg 16 4°] til sinnar þionastv
~Sua vapnar hun sidan alla sina limu girnandizs gladliga mo᷎ti orminum til strids at gannga
~feiti þess vidar er i sinne natturu sua mikillar ifir væ᷎ttis dygdar at hun grædir siuka limu. drepanndi sua madka er saʀum spilla
~Werðir maðr karll eða kona hia staddir þer sem kona pinazst i barnburðe. oc synist þet likare at hon meghi ey laus ‹við› verða oc opinbaraz einhuer limir a barneno oc eptir manzlighri skepno oc seez lif i. þa ause sa sem hia verðir staddir vat---ni a þen lim til varygðar
StatPáll³ 75716●●● daudr madr hefir alla likams lidu, en hann hefir eigi vit ne aund. Sva synaz aull likneskin hafa alla limu, en þau eru vitlaus
CecB 28017alla limi þina
KlmA1980 1081Í þér sjálfum eru ok þrír lutir, þat er líkamr limir ok sála, ok ertu þó einn maðr, svá máttu í guðdómi eining ok þrenning prófa
KlmA 27924Þa hafdi eitr ormsins farid um alla ⸢limu [var. liþo Martin¹ 56533] sveinsins, ok var hann allr blasinn sem belgr
Martin² 5896æigi kom fyrr aptr straumrinn at snua hiolit, ænn allir limir hins sæla Thome hofz ur uatninu upp ꜳ þurrt land
Thom² 30333Hugsit, herra, huart meirr stendr til grodrar mikit sar i likam ædr limr afhaugginn med ollu
Thom² 39813ok reid þvi a hina sáruztu lime meyiarinnar
VP 4683●●● Litill limr med manni er tungan
VP 63121braut prestrinn af helgu braude litla limu
VP 6705var þat miok mikil ofrꜹn sva veykum limvm
MarS² 106126se hversu ufagud hæra hylr þa limo, er funadir ero af ellinni
PErem 18826blod flaut um alla limo hans
Vinc 32314giorir brodir Johannes gudi margfalldar þackir bædi fyrir sarsins pinu ok limarins missu
MarE 44230ef madur missfer ⸢med barne eda kona so at þat sake [var. barnne sinu skerannde þat AM 160 4°] til lifs edur lima ... þa ero þav vtlæg
DI II (*[1281]›AM 186) 22429Verdur hennar rot sodinn ok stopput sidan med svinistur þat er gott vid þrutna harda limu ef þeir verda iduliga med þvi smurdir
MedMisc 5629●●● Hon (ɔ: blanka) er god ollum þeim er hafa goda limi eda dofna. ok þeim er limer dofna. ok þeim er limir skialfva
MedMisc 10813Limir manzins likamans ero med þrennum hætti skapadir
Physiogn435 9318●●● Mina fætvr og so adra mina lime hafit þier giortt retta og lidvga sem adr vorv hnepter og j gegnvm þvrer jafnt og annar favskr
GeorgReyk 33411sem þa vykingur leggur ho᷎nd edur fot edur einhvo᷎rn lim saklauss mans a ho᷎gg stock
ÁBpˣ 12620þui mundi suo akaft fara blodrasinn. enn þo fieck hann stoduat at sinne. at þui at menn hafa sagt. ok er eigi komst um nasir honum eda adra limu. þa sprack ut a millum herþanna
GBpA394 2003þinn faðir hefir mér ekki enn spilt ... en ek hefi mjök breyskt líf, ok mikla nattúru í mínum kvennligum limum
HjǪˣ 47015slikt hit sama hefdi hann gert wid hendr ok adra sina ⸢limi [var. limu Holm perg 1 4° “E”]
~ lat.de membris suis
SpecH 251b70 (VII 84) MarD634ˣ 76810suo mikill hiti kemr i þa limu, sem hann brendi, at su sott sem cancer heitir, samteingir sik þeim hita, vtan þar verdi mot gert ok hialpat med læknidom
MarD635ˣ 65530þriar meyiar, huerra limir voru allir sem snaradir væri
~ lat.distortis membris
HFars 178010 MarD635ˣ 65910vard hann afllaus i hondum ok fotum, ok alla hans limo dro saman
MarD635ˣ 6646allir limirnir wrdu meginlausir
~ lat.omnibus membris
HFars 179714 MarD635ˣ 67625Þessi krankleiki .... for vm alla hans limu etandi ok slitandi kiotid af beinunum
MarD635ˣ 67627Hans limir voru nu vordnir allir megnlausir
~ lat.artus ejus
HFars 178353 MarD635ˣ 67933nalega wrdu hans limir megnlausir af ymisligri sott
MarD635ˣ 80728tok at brenna þeira ⸢limi [var. likami ok limu Holm perg 1 4° “E”]
MarD635ˣ 9392kemr lifs kueiking ok hiti i limv sueinsins, su sem brott rak daudans frost
MarD635ˣ 9799sem elldr kæmi osyniliga i þeira ⸢limu [var. lime Holm perg 1 4° “E”]
MarD635ˣ 99913losna knutar hans, suo at hans limir verda suo rettir, sem fyrr voru þeir
MarD635ˣ 11964hann var ꜳ allann vöxt sem rise fyrer vtann þat ath hans legger og limer voru ei svo hafer. enn digurleiki og afl sem hinn sterkazti risi
Þiðrᴵˣ 814
● láta limu
et yderligere ex. under líf ok/eða limir
mano (þeir) skiott lata sina limu
Thom¹ 10515þer sculot lata feit oc sva ⸢limarnar [var. limuna Sv81 19119] en licara at þar fylgi oc lifit
var. Sv 15132 → Sv81 19119
● liðr ok limr [e-s]
Liðir ok limar. varer sculu vera guði æignaðeʀ. en æigi hordome
●Alk619 9113þionaðe siðan hvær liðr ok limr rettre scepnu
●ÓH619 11627su ast. er maðr ann. firir guðs saker hon drypr oc dreivizt i alla líðv oc limi mannzens myklu heitare. oc styrkare. en veraldleg ast
BarlA 18710þeir briotha j svnndr ꜳ henne alla hennar lime og lidv
AnnaReyk 44013hafde barnet feingit alla heilsv. So at þat hafde bæde. synn og heyrnn. rett og lidogt j avllvm sinvm lidvm og limvm
GeorgReyk 32128med þessu minu testamento sem her fylger gef ek gudi almattigum ... sꜳl mina med aullum minum likams vitum limum oc lidum oc aullu þui sem mer till heyrir æfinligha oc timanliga
DI III (*1363›apogrˣ) 18517
● líf ok/eða limir
ef nokor maðr verðr sua djaʀfr at hann gerer þeím nokot spial virkj eða lan bum þeira ... þa skall hann engo fyrir koma nema liví eða límum
●NoDipl ([1207-1217]) 2928at trulæika hava þæir honum svaret, en þat er lif oc limo oc veralldlega virðeng heille sinne vigslo
~ lat.membrum
6228 Thom¹ 629ef maðr dræpr mann ... eða gerir þau nokor uerk at hann a at lata lif firir eða limu at lagum. þa ...
Landsl 615ef þeir atburðir kunnu til at gerazt at monnum uerða þær sakir gefnar er uidr liggr lif eða limir
Landsl 17416Konungur suarar: vill Þórólfr vpp gefaz ok ganga á valld mitt til miskunnar, ok mun hann hallda lífi ok limum
EgM(2001) 3013●●● Oddr bargzt vel a fiallino ok gaf mørgum manne lif ok limv, ok lypte a bak i hriþinne ok vførð er eigi vrþo sialfbiarga
StuᴵᴵK 2313líet þann míssa skylldv lífs eðr líma er þa dveldíz eftir j bænvm
Huldaᴵᴵ 31324við liggr líf eða ⸢limar [var. limir AM 350 fol “æ”]
Jb 27916bidr Jon þa enn firer honum at hann fai l[i]f ok limv
DrJ 548skal kiorinn eid uinna at uera konunginum trurr til lifs ok lima ok veralligra sæmda
Thom² 37314lét þann missa skyldu lífs eða lima, er þá dvelðisk eptir í bœnum
Hkrᴵᴵᴵˣ 44020
● limir ok/eða líkamr
●●● tokum ver limi þæira oc likama er ver fam æigi salena sialfa ælligr
Barth³237 22010Eigi hugleidir ek sua no᷎kkus kyns kuikendi edr sér likam edr limu ... at ek finni þar eigi *matéér ok mælingar
Stj¹ 2311klufu ... ⸢limi [var. limu AM 180 a fol “a”] ok líkami
KlmA 34915snidr marga heila borg hals ok herdar ok gylldar gerdar limu ok likam
Rém 10031hann var ... æskiliga vaxen i aullum limum ok likam
KirjA 1314þeir hjuggu höfuð ok herðar, ⸢limi [var. limu AM 180 a fol “a”] og líkami
var. KlmA 35233: AM 180 a fol “a”
2) [e-s] (del af slagtet dyr), kødstykke, en luns kød ⫽ piece of a slaughtered animal, cut of meat, meat portion
var abrꜹtv .i. limr oxans
Heið 6929Lát vera hiortiɴ! ecki skalltu af hafa. Flovent svarar: Þa gef mer .i. limiɴ!
Flóv¹ 13415●●● slatr toll þann er konungr tok þa er hann sat vm iol i Biorguin lim slatrs af manz uerki hueriu þa gaf hann allan upp
Landsl 17614fim limir kiot
IslDipl (1374) 5328Eyrer er huer limur af ueturgomlu lagneyte
Búal¹ 123xij alnum er limur af ij uetru naute. enn .xu. alnum af iij uetru. metfie af gomlum oxa
Búal²A 1511fiora limu kiotz. xix vndirmo᷎rfa kiotz
DI III (*[1354]›Bps A II 1ˣ) 8422auxe ath aullum limum nema vantadi til skamrifen
DI VI (*1476›apogrˣ) 773●●● Þá ‹er› vér höfum flegit veiðidýr vár, þá töku vér þau sundr at hryggnum ok skerum í fjórðunga alla limu
Trist¹ˣ 346
3) kønsorgan ⫽ sexual organ
toco þau ser bræitt lauf af viði þeim. oc hulðu limi sina
Kgs 7616●●● hann leysir sín neðri klæði ok setz berum líkam niðr yfir glugginn, svá at hvárrtveggi limr, fyrri ok síðari, tjáz í sínu formi
Æv⁹⁰ 2835naudga þeim at eiga skipti med sik ok at eitr þat sem af þeim kemr komi á limu karlmo᷎ɴunum
AlexBr226 1669ok þrifir einn talgu kníf. sniðandi af ser límuna
~●●● i þeim sama lim sem mannkynit aukaz af medr hinni fyrstu synd. skylldi lækningin byreaz ok fyrir buaz moti þeirri so᷎mu synd
Stj¹ 11713rak þræll af honum j æinu þann lim sem eftir skapan natturunnar hafua þesskyns kuikende til getnadar sem o᷎nnur dyr
Vǫlsa 3325þat er ok gott vid stein sott ef madur smyr liminn
MedMisc 9714Vekur manni dyr gang. enn konu klæda hof leysir. stein sott. ok annat torfelli. þess limar
MedMisc 10633
4) (om livmoder) ⫽ (of the womb)
5) [e-rs] tilhænger ⫽ follower
hverfr sagðr vvinsins limr brott af greindv vetfangi með þvngan glæp ok gripit ranfeingi
Mar655XXXII 62724góð verk, þau er aðrir góðir menn göra við limo dróttins, þau gerði sæl María við dróttin seálfan
MarS 2031heyra þeir limir ovinsins (ɔ: gyðingar) fvllgerla rødd klerksins fram i þinghvsit ok reiðaz við akafliga
MarS 20432●●● þat til marks, at hann setr hendr ok fætr hvar fornám er fyrir; en þeir úvinarins limir bjóða honum afl æ því meira
GBpD 10620þeir hafa limina pínt
GBpD 1182þo fæʀ hann monnonum sina limu at fylgia ok fram bera. sin baulvaðu eyrenði
JBpB(2003) 661en hann kẏnfærí sik. ok kuisti limu kristniɴar
~Fẏrir fætr Kristz skal her skilia hans siðarstu ⸢limu [var. límí AM 651 I 4°]
~Adra daga hefir þu mik (Jesum) i minum limum inntekit i þitt herbergi. enn i giar tokt þu mik inn sealfan
~ lat.in membris meis
GregHom 118329 Stj¹ 1537Þar hlupu inn limir fiandans i formannzlausa kristnina
Jón⁴ 4813Enn er lesit ab (!) oðrum tveim bræðrum, er ... dreifðu sin goðz til guds lima
Jón⁴ 48333Sua gera þeir hans limir honum i fo᷎tspo᷎r ganngandi sem allir þeir er elska ofunndsyki. aukanndi af skapliga sina pinu
~ofunndar elldrinn leikr þa o vinarins ⸢lime [var. límu AM 641 4°] er fe᷎e᷎t gefa
~●●● nu sem greint er i stuttu mꜳli, huerssu signadr Thomas skipar omiukliga vid sialfs sins lif ok likam, stendr vel, at ver heyrim þessu næst, huerssu miuklatliga hann skipar vit limu drottins var Jesu Kristz, fatæka olmusumenn
Thom² 32023þikir þeim diofulsins lim gydinginum storliga uænt um, at einn af huse hins krossfesta fer sua lagt fyrir hans fotum
MarE 40719sneid (hann) þenna fiandanzt lim med ba[nne ...] med ollu af guds likama
def. 5/1 Dunst 1622●●● þessi avme madr Decivs sem rettlega mꜳ kalla limvr og erindreke fiandans
SofReyk 19230●●● hafði lausnari minn fyrirgefit mér allar syndir meðr sinni mildi, fyrir þat er ek gaf minn hest hans limum til hugganar
KlmBˣ 1409þessir bölvaðu úvinsins limir
KlmBˣ 15725med diofulsins ꜳeggian var hon af einhverium manni, þeim sem hans limr matti kallazt, spillt. Hun kendi sik vera med barni
MarD635ˣ 98115o᷎fvndar eldrínn leíkr þa uuínaríns ⸢límu [var. lime Holm perg 16 4°] er feít gafv
~
6) gren, kvist ⫽ branch, twig
þa er haga garðr rett felldr ef þrutir taca ⸢limi [var. limu Gulᴵᴵ 49826] þa ma smale fara með heimboðom siðan
Gulᴵ 4112sæm limir eða kvistir af æino hværio tre
Kgs 8427Risinn æpir þá upp, svá at hristaz ⸢limarnar [var. limirnir AM 574 4° “C”; limin Holm papp 47 folˣ “f”; limit AM 181 h folˣ “h”; limar AM 125 8°ˣ “l”] á viðunum
var. Rémˣ 671: AM 574 4° “C”
II. (cogn.)
Form.: limu (27); limir (18); limi (12); limr (9); limum (9); lim (8); limo (8); limirnir (6); lime (5); lima (5); limar (4); limur (3); limer (3); limv (3); limvr (2); límu (2); límum (2); limuna (2); limvm (2); límuna (1); limiɴ (1); líma (1); limsins (1); limarins (1); limina (1); límír (1); liminn (1); Limir (1);
Comp.: djǫfuls- (4), fjánda- (1), freistni- (1), gang- (1), getnaðar- (33), illsku- (1), leyndar- (10), líkams- (1), manna- (2), nauta- (2), sauðar- (1), stór- (1), út- (2), þjónustu- (2)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4; Fischer _; Anm _; Bin; Rím _; LP; Med; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;
Litt.: *** seddel ***; Bjorvand 1994 77, 206; Magnús M. Lárusson 1961 [KLNM 6] 48; Seip 1955 115, 135; Stoltz 2011 [CollMed 24] 101; Sturtevant 1946-1947 [SS 19] 83
Genre. (expected): religious works [rel]: 73 (35); romances [rom]: 17 (14); contemporary sagas [bis]: 13 (10); historical works [his]: 13 (23); legal works [jur]: 9 (13); charters [dip]: 8 (10); legendary sagas [fas]: 3 (6); family sagas [isl]: 2 (16); þættir [tot]: 1 (3); learned works [div]: 0 (4); unclassified [ ]: 0 (0);
EÞJ (red.) — July 2012
TW (eng. def.) — December 2019
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net