leið sb. f. [-ar, dat. -u/-; -ir]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) strækning (som tilbagelægges), rejse, færd
sua munar of huert sol mérke. fra ꜵþro a leiþ fram
●EncCod1812 3617Gizǿʀ ... fór langa leiþ. oc mikiɴ heiþar veg meþ siᴛ fꜹro nǿti
ÞBpCod645 813let Þorsteinn þar at uera marga menn þa um varit þui at þat er lꜷng leið at gerða
Eg162θ(2001) 1719Haralldr var hota mvn sciotari oc fylgþi fram leiþiɴi
Mork 39725Þorkell sendi menn a niosn fram a leiðna þa er þeir scylldv fara um daginn
ÓH 24014um langa leið sotta ec a þin fund
Þiðrᴵᴵ 14410oc drepa þa allan þann dag oc fylgia þæim allan þann dag langa læið ok skiliaz æigi við fyʀ en dræpinn er mæstr luti þæssa hærs oc er þat langa rið at þiðrekr konungr riðr aðr hann skiliz við oc hann snyr aptr
Þiðrᴵᴵ 24211ef barn andaz a þæirri læiðu með slikri skirn sem nu er talt þa ...
BorgKr¹ 3406far þv aptʀ ok leita. Fiðr þu a leiðinni þa far þu til smiðio. En ek mvn riða firir
Heið 847far þv aptʀ ok leita ... Nv ef ei fiðr þv a leiðinni þa far þu til verkꜱ þinꜱ
Heið 848var hann heim a fꜹr. ok hitta sendi menn hann a leið upp fra Þingꜱnesi
Heið 8925mętti hann manni a leid
FbrHb 16811gefvm honvm þat. at hann segi hver verða mvnv lok læiðar okkarrar
StjC 44218Oðr for i bravt langar leiþir, en Frey‹ia› grǽtr eptir, eɴ tar hennar er gvll ravtt
SnE 3816Var þꜳ leiðarinnar eptir sva sem ein dagferð
Ant 9216for hann norðr i Alost þegar er hann spurði at þer vorut norðan a leið
EgM(2001) 1811Sendimenn sneru aptr leið sína þegar vm kuelldit
EgM(2001) 8112ef barn andast a læid sidæn þa skulu þau fram halda ⸢læid [var. færd AM 77 c 4°ˣ “D”] sinni. ok hittæ præst
EiðKrC 39411ef barn andast a ⸢læid [var. gatu EiðKrA 37514] sidæn þa skulu þau fram halda læið sinni. ok hittæ præst
EiðKrC 39411Vaða opt til kirkiv crapa þo að þar faí leið cra\textsc{p}a
Gramm¹ 2463Sva bar at eitt sinn, er þav foro fra tidvm, at Viðar fan *þav a⸣ leið
StuᴵK 762Eitt sinn atti Ogmundr for vt i Havfða-hverfi, oc la leid hans of garð i *Lavfasi
StuᴵK 1789oc bað hann coma vestan með þvi liði, sem hann fengi til. En Kolbeinn samnadi monnum þegar oc for norþr o[f] leið
StuᴵK 20715hóf hinn sæli Petrus þangat ꜳ leið sína far lengð
~
PS 6325 Pétr SÁM 1 14ra29Vedrit var et hridligsta ok gafzst at þvi. þvi at eigi hefir meiri hrid verit fyrir nordan land ein hver enn sv. enn stor leid at fara iɴ til Eyɢia fiardar
GBpB(2018) 16217fauk sua sandrinn at menn faatu (!) trautt leid sina j sumum stodum
AnnL 26235Þá gengr hon upp á leið, en Oddr snýr at baki birninum
ǪrvM 4210gengu þeir austan alla læid þar til er ...
ÓTFlat 44212[var. kiartan vande oft læidir sínar til sælings dals GKS 1005 fol “D²”]
var. ÓTᴵ 3532: GKS 1005 fol “D²”munu ‹þeir› dragast í brott, þegar þeir spyrja at vér erum hingat at leið
KlmA 38615ná þeir Guðmundr nú eigi leiðinni
Ljósv 916kom sauðamaðr ok sagði Einari, at þá váru þeir útan á leið
Ljósv 306er þeir attu dvol nockura, þa for hann ꜳ veginn fyrir ꜳ leidinni
Martin² 58914Sem hann ... snérist aptr, þá stóð konungs fól á leið hans hjá eldinum
Parc 825Gydingar laugdu aa flotta. enn heidnir menn elltu þa langa leid allt til þess stadar er kalladr var Horma
Stj² 3288vaarom ver a leiðenni fra ydar til Biorghwinar ein dagh ok æin manad miok so nykomnir heim þa er þetta var skrifuat
DN VIII (*1337›apogrˣ) 1176nu helldur Heruardur eirn tima leid til Samseyar
HeiðrUˣ 10419tekur nv sina frv og setur ⸢a sitt kne og rijdur af borginne langhann vegh þar til [var. i knie sier. Samson riddari rijdur nu ut af borginne langar leider, adur AM 177 folˣ “B”] hann kiemur j einn skóg
var. Þiðrᴵˣ 1126: AM 177 folˣ “B”
● aftr á leið
af þui. er þat (ɔ: tunglit) gengr seíɴa. an sol. þa drégs. þat aftr á leiþna
●EncCod1812 3717þꜳ feʀ hann aptrʀ a leið
JBpA(2003) 1515toku þeir skið sin er þeir hofðu haft. ok stigu þar a. letu siðan ganga aptr a leið sem þeir mattu
EgM(2001) 13536for ek fyrr meirr uidr einn staf framm aa leid. sem nu fer ek aptr aa leid
Stj¹ 18320
● eiga leið [(fram) til e-s]
Mal mvn vera vpp at standa ok klæþaz, en ecki eigvt þer nv langa leið fram til borgariɴar, er *kollvð er Vtgarð‹r›
SnE 531en ef þer vilit fram fara, þa stefnit þer i avstr, en ek á nv norðr leið til fialla þesa, er *þer megvð nv sia⸣
SnE 539þeir attu leid til Ravennam
GregDialB 1976þeir áttu skamma leið til Oprostaða
Hkrᴵˣ 2586Hallr Kleppiarnn son atti ⸢ferd [var. leið Adv 21 3 17ˣ “V”] til Mvnca-þver-ar
var. StuᴵK 29514: Adv 21 3 17ˣ “V”
● fara/ríða/... leið sína [í e-t / (út) til e-s]
For Einar þa norðr ⸢leið sina [var. leiþar sinnar AM 325 VII 4° “325 VII”, etc.]
ÓH 2864Riða þeir nv leið sina
Þiðrᴵ 1594riða þau leið sina langar leiðir
Þiðrᴵᴵ 5922Nu er hertugin hæuir sofit lengi. þa stenðr han upp *snemma um morginin oc gengr þangat sem bolfriana sefr vecr hana vpp oc er en katasti við hana oc biðr hana standa upp með ser. vill hann nu riða sina leið
Þiðrᴵᴵ 1526þiðrecr konungr oc með honum aki hertugi hans frænði rida nu alla sina leið til rumaborgar. Norðian oc með honum .iij. riddarar þeim þickir jron jarll seinn aptr til sinn riða nu um kuelldit suðr a leiðina at leita hans
Þiðrᴵᴵ 15518riða (þeir) alla sina leið
Þiðrᴵᴵ 1578Nu fara þessir sendi menn alla sina leið til þess er þeir koma i aumlunga land. oc nu stemna þeir þing við lanz menn oc beʀ *Reinalld upp sitt erendi. Nu suara landz menn ver hofum skatt gefit aðr þiðreki konungi þann er uer attum
Þiðrᴵᴵ 1711fra Þiðreci konungi oc margreifa roðingeir (cap.). Nv er at sægia fra þiðreci konungi at han riðr norðr vm feall oc ferr leið sina allt þar til er hann kemr i borg þa er heitir bacalar hon stendr við *rin. þar ræðr firir ... margreifi Roðingeiʀ
Þiðrᴵᴵ 17720en um heim for þidrex konungs (cap.). Nv fara þæir sina læið með sinn hær oc ækki er af at sægia þæira færð. þa er Þiðrekr konungr hæfir a læið snuit sinom hær þa kallar hann til sin tva sina menn
Þiðrᴵᴵ 22820Nu fara þæir sina læið með sinn hær norðr um fiall oc æigi letta þæir sinni færð fyʀ en þæir koma i þann stað er hæitir gronsport oc þar hitta þæir firir norðan ana Þiðrek konung af bærn með sinn hær
Þiðrᴵᴵ 23211þa tecr alldrian griot oc torf oc berr firir hvrðinar. oc leðr sua mikklv at. að hann veit at attila konungr kemr þaðan alldrigi lifs ibrott. alldrian riðr nu alla sina leið i niflunga land a fund ennar rikv brynilldar er att hafði Gvnnaʀ konungr
Þiðrᴵᴵ 3744Fara þꜹ nu sina leið
Fornk 519Nu riða þeir leið sina annan dag uikv i goðo ueðri ok foro ecki hart
Heið 8117for hann norðr leið sina
Sv 18430Snyz hann þa aptr ok ferr leið sina, til þes er hann kom aptr i Þrvðvanga
SnE 611Þa reið Hermoðr aptr leið sina ok kom i Asgarð
SnE 6714Gengr hann þa leið sina brꜹ́t ok kemr heim i riki sitt ok segir þꜹ tiþindi, er hann hefir sét ok heyrt
SnE 7620foro þeir leið sína. ut til Steíns sundz
~
Eg 19413 Eg WolfAug 9 10 4° 45v28þeir Hallfreðr riðu leið sina. þar til er þeir komu til Kalfs vm farinn veg
Hallfr 727riðu þeir nú leið sína
NjM 42727enn þeir Ion fara leid sina
JBpB(2003) 7427þeir er riðit hǫfðu fyrri í náttmyrkrinu, riðu sína leið til Miðfjarðar um kveldit
StuᴵᴵR11127ˣ 27427
● fara/ríða/... leiðar sinnar
iɴ cristni maþr fór siɴar leiþar
Nik655 330fór hann þegar in sama dag. leiþar siɴar. fagnaɴde. oc lovaɴde. Gvþ
ÞBpCod645 164huat myni honom nu sua aɴt at hitta mic. at ec mega eigi riða heim leiðar miɴar
Eg162θ(2001) 1725er hann geck um dag leiðar sinnar
ÓTOdd 11615Elis ræið æinnsaman læiðar sinnar
ElisA 162far nu ⸢læiðar þinnar [var. leið Þina ElisD 7141], þuiat þessi dagr mon okr skilia með micklum ryglæik, þuiat allt er nu mitt megin!
ElisA 7113hann ferr læiðar sinnar
ElisA 807menn roa leiðar sinnar
GulKrᴵ 931þeir ... foro siðan leiðar sinnaʀr
Kgs 2624mægo þæir væl fara leiðaʀ sinnar
Kgs 3234tekr nu fiaðrham er hann atte oc bindr á sek flygr siðan leiðar sinnar
Alex 7024þau ga eige at ganga leiðar sinnar
Alex 7026Nv kemr hann ardegis þar ok fęr yxinit ok drepr af ok gerir til bindr upp a hestinn. ok ferr siðan leiðar sinnar
Heið 6927þeir kvꜹddoz vel ok riða siðan leiðar sinnar. ok kvomv nv miok at Glivfr-a
Heið 7211fara nv leiðar sinnar ok kvomv þar sem heitir a Ask i Viði-dal
Heið 7219Barði riðr nv ok flockr hans leiðar sinnar þar til er þeir attv skamt til Borgar. þa riða menn at moti þeim nockurir
Heið 7526Nu er ‹hann› kemr til liðs sins þa riða þeir leiðar sinnar
Heið 7721nema þæt er till er laght er menn roa læiðar sinnar þa ma hafa dorg firer borðe eða roa vndir farme þæim er a sygnum dægi var laðen
SvKr 42115Nv skalltv fara lęiðar þinnar
Flóv¹ 12960for þa Eirikr leiþar sinnar. En er hann kom ꜳ Haloga land. stefndi hann til sín O᷎zuri tota
ÓTᴵ 107hví ferr þú eigi leiðar þinnar?
ǪrvM 324þeir stefndu leiðar sinnar
KlmA 36721byrr Hemingr ferd sina ok ridr j brott ⸢leidar sinnar [var. sina leid AM 589 f 4° “589”]
StSt335 1122En er hann for leidar sinnar hia ꜳ nockurri, þa sa hon ... fingrgullit
Steph 3081föru þau sijdan leidar sinnar
ÞBpC⁴ 3892
● fylgja á leið [e-m]
Síðan fylgði hann þér á leið ok mikill flokkr manna
NjM 27819⸢Hann reið við flock manna [var. ok er byskup ræid þadan fylgdi prestr honum a læíd med fiolmenní allt AM 383 III 4° “C⁵”]
var. ÞBpB 25821: AM 383 III 4° “C⁵”Síðan bjóst hann til burtferðar, ok fylgði hún honum lángt á leið
SǫrlaStˣ 41712
● fara/... heim á leið [til e-s]
Prestr .i. sa er farit hafþi ... at søkia helgan dóm. eɴs sela. thorlacs. biscops. fell eɴ fall miciþ. es hann fór heim a leiþ
ÞBpCod645 1519þeir foru heim ꜳ leið til borgarinnar
Páll²A 27724er þrælarnir sa fall Hauks hofu þeir a raas ok runnu heim a leið
EbWolf(2003) 17124
● koma á leið
es hann vas a leiþ comiɴ. þa qvomo þeir a mot honom es ...
GregDialA 10412þeir ... qvoþvz haft hafa ⸢mikit erfiþi [var. erfiða ferð AM 325 V 4° “325 V”] oc ecki a leid comit oc sꜹgþv at þar myndi alldregi vegr ifir leɢiaz
ÓH 4931er hann var a leið kominn
Sv 528farþv mágr sendífǫrína. þviat ek veít [a]t þv kemr á leið. ef nǫckvʀʀ kemr
Huldaᴵ 20417var nú kominn á leið með lausafé sitt ok ætlaði at flytja til Reykjadals
Reykd 19017er þeir kómu á leið, þá spurði Þórðr af nýju at ferð Þorgils
StuᴵᴵR11127ˣ 24733En er þeir ‹kómu á leið um morguninn, var Sturla hljóðr› emend. Stu 1508: BLAdd 11127 “IIp”
emend. StuᴵᴵR 1508: BLAdd 11127ˣ “IIp”
● leggja leið sína [um e-t]
byriadi hann sinn ueg til Aran leggiandi sina leid um Chananeam
Stj¹ 16919mvn eg leggia mina leid vmm þetta nꜳlægt rike Capadociam
GeorgReyk 29913geingr thil bondans og bidr hann at kynna sier thil. hvert at hann eigr þꜳ hellzt at leggia sina leid so hann mætte finna þann herrann
GeorgReyk 30411
● ríða/... á leið
1) [með e-m] ride på vej (med ngn), følge (ngn) på vej
Nv skaltv riða heim i Asbiarnar-nes. en ek mvn a morgin riða til fundar uið þik ok með mer Þorbergr son minn. mvn ek þa riða a leið með yðr
Heið 7310Þorarinn ferr langt a leið með þeim. ok hefir umb rað um ferð þeira. honum þickir mikit undir at þeim fœriz vel
Heið 7722er menn skyldu heim fara, valði Hǫskuldr mǫnnum góðar gjafar ok fór á leið með Njálssonum
NjR1908 25123Nu huæruir styrimaðr skipi a læið með kononge
Bl 2082Þeir riðu með Kjartani á leið alls tólf saman
Laxd 18522er menn skyldu heim fara, valði Hǫskuldr mǫnnum góðar gjafir ok fór á leið með Njálssonum
NjM 2776Þorvaldr reið aa leið með þeim
StuᴵK 36725Vm morgininn bad Brandr Dagstygg fara aa leið með ser
StuᴵK 42323Áki gekk á leið með honum ok talaði við hann
Hkrᴵˣ 1188reið Egill á leið með honum ok gaf honum hesta tvá brúna, ok skilduz þá með kærleikum
StuᴵᴵR11127ˣ 25613
2) [fyrir e-n] ride (ngn) i møde
Gengu þeir þá út ok tóku vápn sín ok hesta ok riðu á leið fyrir hann
NjR1908 9519rennr á leiðina fyrir þá
Glúm 7520rennr á leiðina fyrir þá ok menn hans eptir honum
Glúm 7520Gengu þeir þá út ok tóku vápn sín ok hesta ok riðu á leið fyrir hann
NjM 10826
● snúa (fram) á leið [e-u]
stigo þeir a scip oc snøru a leið før sinne
Páll¹ 23322Þoʀ *snyr fram a leið ok þeir felagar ok *gengr fram‹an› til miðs dags
SnE 5313Sneri konungr þegar a leið með þat lið er hann feck. ok fór i mot Skotum
EgM(2001) 7815Var þat vm náatt-maala skeið, er þetta var allt at gio᷎rt ok Þorðr sneri ⸢aaleiðiss [var. á leið Holm papp 8 4°ˣ “H”] upp með fialli fra Áar-nesi
var. StuᴵᴵK 7617: Holm papp 8 4°ˣ “H”
● snúa hýbýlum á leið
sidan er snuit hybylum a læid ok tekit bord ok settr matr fram
Vǫlsa 33326Nv er þar hybylvm ꜳ̋ leid snvit ok fara þeir til hvilu
Hem1005 1022
● snúa (aftr) leið (sinni) [(út) til e-s]
hann snýr nú leið sinni út til Jórdánar
ǪrvS 11723Snyr þa þegar aptr leiðinni, þann ueg sem heiðrinn liggr lægra, ferr alldri meira enn aaðr, þar til er hann kom iafnfram þeim, er siðazt riðu
StuᴵK 56013snua þeir Vrækia leið sinni til Laugar-dals
StuᴵK 56016Nú snýr hon leiðinni ok ǫslar aptr til meginlands
ǪrvM 4219fatu þæir æigi heim ok sneru þa leid sinne til siofar
JvsFlat 9720snýr hann leið sinni ok siglir suðr með landi
Hkrᴵˣ 3711
● sǿkja leið
at uigia menn er til þess sottu ⸢langan ueg [var. langa leið AM 383 I 4° “D”, etc.]
var. ÞBpA 21515: AM 383 I 4° “D”Birkibeinar sottu fast leiðina
Sv 621Oc sottv nv læiðina sem akafastz
StuᴵK 8920
● um leið [til e-s]
Baglar varo drepnir hvartveɢia i tuni oc sva ⸢um leið [var. a leið SvEirsp 4088] til arinnar
Sv 16531þeir komu ut um kuelldit ... kuoddu upp menn með ser um leið af hinum næstum bæium. þeir komu til Froðáár
EbWolf(2003) 2618fǫru vér þá norðr til Þrándheims ... ok tǫkum lið þat alt um leið, er vér fám
Hkrᴵᴵᴵˣ 32415
● vera/verða á leið [e-rs]
Gecc konungr þa ecki a land vp hafþi slict af fe eþa moɴvm sem a leiþ hans varþ
ÓH 4788Oddgeir danski var á leið hans ok reið í móti honum
Klma 4512kom til Bjarnar, þvíat þat var á leið hans
Hkrᴵˣ 25916var þat brátt á leið hans, at þeir sá fyrir sér valinn ok fundu brátt lík Kálfs
Hkrᴵᴵᴵˣ 14713
● víkja á leið
● vísa á leið [e-u]
Nu es nacquat a léiþ visat. hue scylld hon (ɔ: ástin) es. en eige þat hui hon es sva scylld. oc scal þó nøckerom orþom of þat rǿþa. þót lítel liþon verþe á. viþ þat sem til lǽge
HómÍsl³³(1993) 51r16lætr upp taumana á háls hestinum ok vísar á leið ǫllu saman
ÞStangˣ 8012
2) [til e-rs/e-s] landevej, sti, (rette) vej (til ngt), rute
hann var her i heime. oc kendi ǫllom gǿto til himenrikis. oc bravt allar torfǿror a þeiri leiþ
Pétr²Cod645 7516stefndi í Sauþungasund, sem allra manna leiþ var í þat mund
Ágr 2515vanda þeir nu litt leiðna
~ lat.exercitus ... Querit iter
Alexandreis 554 Alex 3129Spamaðrinn spvrði syni sina. hveria læið hann hafði brott farit
~ lat.Per quam viam abiit
Vulg 3Reg 13,12 StjC 58113●●● þegar þar kemr skutstafn sem aðr var framstafn oc horfir skip a leið. þa a styrimaðr skipleigur allar nema hann uili bætr gort hafa
BlFar 27521Þa mælti Gangleri: Hver er leið til himins af iorþv?
SnE 1913(i kenning for havet) Hvernig skal sæ keɴa? Sva at kalla hann ... sækonvnga leið ok *bravt
SnE 1169Hver ro sævar heiti? Hann heitir: maʀ, ægir, *gymir, hlęr, haf, leið, ver, salt * , *lꜹgr, grǫþir
SnE 17317var honum þar allt kunnigt firer bæði vm leiðir ok mannadeili
EgM(2001) 13427a skoginum voro tuennar leiðir. var onnur at fara ifer ás nockurn ok var þar klif bratt ok einstigi ifer at fara
EgM(2001) 1421var su leiðin skemri en onnur var firer framan asinn at fara
EgM(2001) 1422leiðin liɢr framm með halsinum
EgM(2001) 14322riðu síðan ena sǫmu leið vestr, sem þeir hǫfðu vestan riðit
Laxd 2412●●● Þeir ridv inn i Þorskafiorð, oc satv i dæl einni inn fra Kinna‹r›-stoðvm, þar sem leidir skiliaz til vadills ok inn með firdi
StuᴵK 3955riðr hann aptr saumu leið ok kemr til Gaása
StuᴵK 5736●●● Riðu þa norðr ifir Uauðla-heiði ok sva upp hina neyrðri leið aa Sannd
StuᴵᴵK 77Saa þa norðr til bæianna, at sumir hleyptu i fiallit, enn sumir ⸢norðr leiðina [var. norðr á leið]
StuᴵᴵK 8222Ek man þinn hirdir ok geymari uera hueria leid sem þu uill farit hafa
~ lat.ero custos tuus quocumque perrexeris
Vulg Gen 28,15 Stj¹ 1706Ef eigandi sendir mann með hross sitt eða eyk eða annan grip síns erendis þá ábyrgiz eigi sá er með ferr, nema hann fari aðra leið eða lengra, eða eigi svá sem eigandi bauð um
Jb 16815Þa er dag-for til Fivizu-borgar, hon stendr vid Marteins-vatn, þar koma leidir saman þeira manna, er fara of Mundio-fiall sudr
Encᴵ 152mer eru her allar læidir kunnar
HallfrFlat 34125bar sua til, sem ek gerdi minn ueg fra borg *Cattania, at ek ętladi fram til Siracusam, veik sua uid leiþinni, at sa sior sem heitir Mare Adriaticum uar mer til uinstri hanndar
Thom² 46714●●● Þær runnu þa allar saman med rettri tru ⸢ꜳleidis [var. ꜳ leid Holm perg 2 fol “B”, etc.] til lærisveina Kristz
var. MMA 52930: Holm perg 2 fol “B”þeir lendv uit eitt mikit fiall þar var sio bratt ok var leid ef fæti skylldi fara med hlidinni
Hem1005 2131þeir lendv uit eitt mikit fiall þar var sio bratt ok var leid ef fæti skylldi fara med hlidinni ok la þar einn stigi
Hem1005 2131gæta svá hvárrartveggju leiðarinnar, er ǫnnur (leið) liggr fram undir Ármannsfell ok hjá Sleðaási, en ǫnnur (leið) liggr austr yfir hraun undir Hrafnabjǫrg
StuᴵR440ˣ 3710Hvergi mun ek fara, því at ek kann engar leiðir
Þórð²ˣ 1893
● af leið
Sigurþr ... hafði lagt ut af leið oc la þar i holmum noccorum
Sv 14430●●● bꝍte þeir spell er honum bægðo af leið
BlFar 28217er Þorolfr kom norðr firer Fiorðu. þa sneri hann inn af leið. ok for a fund Kuelld Vlfs
EgM(2001) 279sendí hann skvtv ínn af leíð til bvss Jons
Huldaᴵᴵ 3145gekc hestren af leidiɴe fyrir honvm. Hann villdi þa visa honvm a gotvna ok hafdi brodstaf j hendi
GBpB(2018) 2203Kongsskipit ok jarls ok Arnbiarnar skip, þau drogu fram. Enn oll aunur skipinn viku jnn af leid til hafnar
Hák81 3638sigldu suðr með lannde firir Fiorðu oc lagðez inn af læið, þar sem hæitir Sauðungs sunnd
FskBˣ 1453sendi hann skútu inn af leið til bús Jóns
Hkrᴵᴵᴵˣ 44111
● á betri leið
með guðs giof. þa skiptti hon hiartta sinv. a betri leið
Menota: 43rb8 BarlA 784væntu ver herra at heðan af muni skipaz mal Egils a betri leið
EgM(2001) 11526Tidendi ero þau i lande varo at þar horfer til mikillar oroar uttan gud snui a betre læid
DN II (*1308›DonVar 1ˣ) 7833
● sem leið liggr [um e-t] [til e-s] [e-m / fyrir !]
Nv tekr hann annan hest ok hleypir yfir i dalinn sem leið liɢr firir
Heið 6923for hann þa austr til Eiða-scogs sem rett leið la
Sv 2431Ríða nú svá, sem leið liggr til Sviþjóðar
HG 1213Nu foru þeir sem leið lá
Hallfr 807Sedechias flydi þannig sem leidir lagu um uollu nockura til eydimerkr
Stj³ 65314Þeir gera rað sitt, þo at helldr se vrað, ok ætla honum at rida aa millvm kirkiu-garðz ok fannar þeirar, er þar hafdi lagt, sem ⸢*leiðin [non emend. leðin] la i tvnit
StuᴵK 41423n.Riðo siþan, sem leið liggr, til Kirkiv-be᷎iar ok at þvi siki, sem leiðin liggr yfir fyrir ofan Kirkiv-be᷎
StuᴵᴵK 1258[var. gengu þeir þrir saman ok þar sem læidin la voro myrar míog blautar GKS 1005 fol “D²”]
var. ÓTᴵ 22323: GKS 1005 fol “D²”þeir fara sem þeim liggia læidir
ÞUxaf 25330ríða heiman sem leiðir liggja til þingsins
Reykd 2298fara nú síðan þann veg, sem leiðir lágu
Reykdˣ 1667
● in neðri leið
lꜹst hann i ho᷎fvð mer ... ok varð ek þa at neyta enar neðri leiðar
ÓTOddS 17726þeir vóru þá horfnir með skjótri brautför ok neyttu þá innar neðri leiðar
ÁsmS 831
● segja/vísa leið [e-m]
Seg oss leiþ fram fyr land. þer mon kvɴict vera
Mork 29419gacc nv á scip meþ oꜱ oc seg oꜱ leiþ til jarls
Jvs291 1071þeir baðo hann uisa ser leið upp með anni til vaðꜱ sva gerir hann skiliaz þeir
Heið 8211Hverr mvn dirfvazt at veita skipstiornarmanninvm gvðliga virðing eða vegsemð, þeim er skipinv styrir ok leið segir eptir merking himintvngla ok þeira gongv?
Ant 7329þar þottiz enge maðr kvnna leið at segia firi
GBpA 14314hann sagði leið firi konungs skípínv. en hann stẏrði sealfr
~
Eg 19418 Eg WolfAug 9 10 4° 45v31Þeir baðu hann visa leid til hafnar oc villdv norðr fyrir til Þaralatrs-fiarðar, þviat þar var goð havfn
StuᴵK 13811Seg oss leið framm firir nesít
Huldaᴵᴵ 11012Eindridi ungi skal leid segia
Orkn 2166þu skallt ... segia leid þuiat þier eru aller veger kunniger
Vikt 156skalltu segia leid j stad. edur skal þier annar (kostr) werri
Vikt 295tök. Rafn ad seigia leid ad samþicki allra skipveria sinna
HrafnB²ˣ 2713hann feck at blóti miklu ok blotadi rafna ííj. þa er honum skylldu leid vísa
LdnHb105ˣ 54Sua mædunz ek herra at ek man æigi læid segia vm fiallit
ÓH73ˣ 69632
3) retning
hann uard sua feginn at hann uissi æi huat skildi athauaz nema þakkade a allar læidir
FlórFrg 2718sva at sina leið fell hvart ꜳ vollinn
Mich 6913Þat kunni hann (ɔ: Óðinn) enn at gera með orðum einum at sløkva eld ok kyrra sjá ok snúa vindum, hverja leið er hann vildi
Hkrᴵˣ 189
4) (rumligt) distance, afstand
konvngr þottiz sia ein mikin dreka ... hann flavg or vestri ok lysti af hanvm langa leið vm hímínín
Bret 29137Herbudir Skotakonungs ‹stóðu› eftir endilongum dolunum, ok er þat lo᷎ng leið
Orkn 32723Enn ꜳ langa leid heyrdi hann aumligar raddir ok sꜳran grat
~ lat.audiuit a longe
MirMar1927 2530 MarS² 94424Mun ek ... blása lúðrinum svo at á leið ⸢heyri til Stransborgar þessi lúðrblástr [var. til Stranzborgar heirest þesse lúdur blástr AM 590 a 4°ˣ]
Mág² 828
5) (udstrækning i tid) tid, tidsrum, forløb
● á leið
● á leið fram, fram á leið
ver sióm eigínlegom augom órom at heimr sia hreornar a léiþ fram. oc enge varþ sva móttogr i heimenom sa er dauþa métte forþasc
HómÍsl¹⁶(1993) 24r7at haɴ møne fram a leiþ verþa laþaþr til þes at heyra lof goþs meþ helgom moɴom hans
HómÍsl²⁴(1993) 36v31En barnet éfþe (!) sem áþr a leiþ fram
ÞBpCod645 136Tíᴛ geresc yþr nv́ sagþe hann. At heíta a leiþ fram. oc enda non þat ér ér heitit
ÞBpCod645 1723vddarðr gaf þat .mærkr. bol fram a leið guði oc hinni hælgu mꝍy Mariu
NoDipl (1224) 3036sagðe þo fram a læið æftir þui sem geck
ÓHLeg 2637En þo at meɴ andez þa ero þeir eigi i iorð [grafnir heldr] ero þeir reistir vm hvergis kirkivna við kirkivgarðeɴ oc standa upp sem kycqvir meɴ ... oc ma þar hverr framm a leið keɴa sa er ep[tir livir sinn] fǫður eða faður foðvr eða allar sinar kynquislir þǽr sem hann er fra comeɴ
KgsFrgα 13434Eɴ giallda scal hann tiundina ef hann vill hafa samfarar við konona. ella er iöfn söc við hann fram a leið
GrgStað 16613Sittu oc aldri længi yfir varninge þinum æf þu matt mæð rettu værðe brot koma þvi at þat er kaupmanna aðal at kaupa iamnan oc sælia siðan skynndilega fram a leið
Kgs 63þurfu þer firi þvi ænn fram a leið at tina firi mer oc syna oll þau mal oc athæfi er hafa þarf firi kononge
Kgs 4733Ðvi vil ec ænn biðia fram a leið at þer mættet ænn læra mec til þærs haghleics at ec kynni þa kvistu hællzt til miɴ vænnda oc at vælia er mer væri til nytsæmðar
Kgs 664En þo at rikis mænn gefi hanum (ɔ: Craton) meira *en hann þurfti þa gaf hann þat allt fram a leið. þeim sæm þurftighir varo oc af gecc hans nœyzlu
Kgs 7114þvi ero þæsser luter skraðer fram a leið manna milli til minnis at aller skylldu næma oc ser í nyt fœra oll goð dœmi
Kgs 7219Ðat kann oc at væra at þeir værðe ænn noccorer fram a leið at skynia þæssa froðleics rœðo er heðan af mæghi ænn hvartvæggia næma manvit oc goðar skilningar eða aðra dugannde siðu
Kgs 7228En ec girnumz ænn fram a leið at spyria fleiri luta þeiʀa er ec hæfi mer i hug til minnar forvitni
Kgs 7230at þer latir yðr ænn æigi leiðazt mec at læra fram a leið ... oc stunnda ec ænn til þeiʀaʀ rœðo fram a leið
Kgs 7232at þer latir yðr ænn æigi leiðazt mec at læra fram a leið ... oc stunnda ec ænn til þeiʀaʀ rœðo fram a leið
Kgs 7236þeir er glosat hava psalltarann fram a leið er Dauid gerðe þa hafa þeir fleira rœtt um þat hvat Dauid hugði mæðan hælldr en um orðin er hann hæfir mællt
Kgs 8534ma hann væl þæcta alla vægho licleikanna fram a leið oc hvæʀ orða logh er maclegazt ero
Kgs 8620kann þat væra at ec hugleiðe slica luti fram a leið æf guð gefr mer skilning til
Kgs 873oc synit mer fram a leið fleiri dœmi um doma Guðs
Kgs 876Firir þvi vil ec biðia yðr *nu at þer synit mer ænn fram a leið hvat hans skylldar sysla skal væra um daginn
Kgs 9717Af þvi vil ec ænn biðia yðr fram á leið at þer synit mer skilvislega hvat konongs sysla se æptir locnar tiðer
Kgs 981þat kan vera at konungr meþiz a giofom við yþr er þer yrcit vm hann a leið fram
Mork 20519er allt hǽr til hæfer ... framme staðet, sæm hann man ænn framm a læið
Thom¹ 2257ef hann etr længr fram a læið. oc uil æi aflata oc æigi til scrifta ganga. þa ...
EiðKrA 3844sua sæm ver hafuum j skipan heilagra fædra þa stadfæstum ver fram a leid at ...
SvR 733En sẏnde gud þetta *openbarade firir monnum fram á leíd at aller skilldí þat víta til sanz at engen skildí vera vttan lẏdní vidr veralldar hofdíngia þuí at han mælte vidr peter postola sín þan hín sama er nu er kenne manz domrenn af hallden
SvR 1016æf madr gerer vp kirkíu mædr starfue sealfs síns ok kostnade ok læggr sidan fram a leid eígnír till þeirar kirkiu
SvR 1117er þat enn mesti geigr, at þér frændr skuluð drepask niðr á leið fram
Laxd 20413qvað Einar þat illa gera, at veita vendreþis-monnum a leid fram oc leggia þar við virding sina
StuᴵK 733Vm havstit, er nott tok at myrkva, dreymde hana a leið fram
StuᴵᴵK 2458talar Þorbiorn fyrir þeim, at þeir færi undarliga, - rekumz eftir Sveini a leid fram
Orkn 2136Nu med þui at vier skulum en framm ꜳ leid a þessari gaman rædu hallda er nu hofum vid wm rætt. þá vil eg foruitnast ef ydur synist nockurir hlutir fleiri j þessari ey (ɔ: Íslandi) þeir sem minningar sie verdir
KgsE 211
● á nýja leið
varv a nyia ⸢leið [var. leik Hák81 3379] geruar sættir
HákEirsp 49825Þeir frettu [var. + þa a nyialeið AM 235 fol], hvat han villdi fra ser segia
var. JBapt¹ 8454 → JBapt AM 235 fol 1vb23
● um leið
● þegar (um) leið
Hókon iarl, frændi várr, ferr hér meþ liþi ok drepr yþr á fœtr oss þegar ‹á› leiþ ok hefnir svá vár
Ágr 1318lát nu þegar ⸢læið [var. ÷ Holm perg 6 4°] upp ræisa a vollum atræiðar ás oc a binnda sciollduna oc bryniuna
ElisA 1011þa skal ec ⸢þegarleið [var. þegar AM 232 fol 27ra16; þegar i staþ AM 231 VII fol 2v13; þegar umleið AM 231 V fol 2va39] a þer hefna
BarlA 1197Oc senndi villu bræf með sterkom boðorðom. foro þegar leið vm alltt lanndet
Menota: 75va22 BarlA 1402skal ec þa þegar vm leið. viðr skiliazt. oll min. faðurleg guð. en þin guð rœkea
Menota: 78vb18 BarlA 14712ef þu lyðir eigi þesso. oc fylgir ⸢þegar leið [var. þegar AM 230 fol] ... þa. vit þat sannlega. at ec skal alldrigi þyrma þer
BarlA 16411þa skiptti hann þegarleið. i tva luti allu rikinu. ok gerði sun sinn konong. yuir holfu rikinu
~ lat.diuidit statim in duas partes
JDamBarl 1156 BarlA 16433þegar vm leið hœggr hann til drekans
Þiðrᴵ 19811deyr hann (ɔ: nocticorax) þegar [var. + leið AM 227 fol “B”] sem hann kemr þar
var. Stj¹ 1613: AM 227 fol “B”Ok ⸢þegar [var. þegar leið AM 227 fol] sem hann sa þa
var. Stj¹ 1211 → Stj AM 227 fol 28ra41Ok þegar [var. + leið AM 227 fol “B”] sem Joseph kom til þeirra
var. Stj¹ 19334: AM 227 fol “B”ok ⸢þegar [var. þegar leið AM 227 fol] uaru byrgð aull hans port
var. Stj¹ 20616 → Stj AM 227 fol 50ra27Ok þegar [var. + leið AM 227 fol “B”] sem þeim hefir nokkurs kyns grein ... til komit. þa ...
~ lat.Cumque
Vulg Exod 18,16 var. Stj¹ 2987: AM 227 fol “B”þeir (ɔ: onagres) uandlæta þegar leid ok afbryda sem karldyrin eru borin. ok setia þegar af þeim nyrun
Stj¹ 9422hann hlo þegar leid sem hann uar fæddr. i gegn þi sem aull onnur bo᷎rn gráta
Stj¹ 10114þegar leid sem hann uissi at Jacob systurson hans uar þar kominn. þa ...
Stj¹ 17120þegar leid sem hann kastadi honum (ɔ: vendinum) framm fyrir konunginn ok hans þionostumenn. þa uerdr hann at eitrormi
Stj¹ 26715
6) gennemførelse, udrettelse, handling
● koma til leiðar [um e-t] (intrans.)
● koma/... á leið [e-t/e-u] [um e-n / við e-n/e-t(hum.)]
En miklu er mæira okcat osætte orðet en þetta mege a læið koma
ÓHLeg 3820þa er hann (ɔ: Patricius) bouð þeim cristni sva sem auðrum mannum ... þa toko þeir þat til raðes. at yla at hanom sva sem vargar. En þa er han sa at han mandi sinu æ[rende] litlu ⸢a leið koma [var. fram coma Kgs 2530] við þetta folc þa varð hann mioc reiðr
KgsFrgβ 13722Vera ma þat konungr s. (ɔ: segir) Halldorr at þv comir þvi a leiþ at ec drecca
HalldSn³Mork 14923þeir ero skyllder at hallda niosnir um allt riki konongs oc værða varir æf hann á noccora úvini í riki sino. en æf uvinir værða funneʀr þa skolo gestir fyri koma þeim æf þeir mægo þvi a leið koma
Kgs 4110Villdv eiga viþ mic cꜹp ... at ec coma þvi a leiþ at konvngr eigi ecki viþ þic þat er þer mislici
Mork 1228ver siþan iarll yfir Hallandi ef þv kemr þeso a leiþ
Mork 2236hann villde þa giarna støʀa vinna. en Achilles matte a leið koma
~ lat.expleret
Alexandreis 1711 Alex 823þat (var) þo enn undarligra er hann scyllde þui a leið koma
Alex 1028lez Sigvalldi nv́ komiɴɴ til raþa viþ astriþe oc kvaz nv þvi hava á leiþ comit sem til var mællt
Jvs291 908En þvi gat Barði eigi a leið komit ok koðvz þeir þa fullelltir er þeir komv til syðra uigis i floanvm
Heið 898to᷎ku þav skirn ok slikv kom hann a leið vm alla konungs vini ok ho᷎fðingia
ÓTOddS 4323ef hann mætti þvi a leið coma
Sv 15016Snorri goði kom merstv a leið við Vestfirðinga
Kristni 1444ongo kom Snorri ⸢a leið [var. ꜳ leidis Hák81 3493] við landzmenn ok litt flutti hann
HákFris 4207ef þv kęmr þessv a læið oc kannt oss at segia þessa alla hlvti ... þa ...
StjC 4168Þa mælti Gangleri: Allmiklv kom Loki a leið, er hann olli fyrst, þvi er Baldr var veginn, ok sva þvi, er hann varþ eigi leystr fra Heliv
SnE 686Kómu þær engu á leið við Óláf
Laxd 1016sent hefi ek fyʀum menn til Þorleifs ok hafa þeir engu ꜳ leið komit við hann þvi er ek uilldi
Hallfr61 6719þa mvnþv vilia eíga kavp við mík ... at ek komí þvi a leið at konvngr eígi eckí við þík. þat er þer míslíki
Huldaᴵ 888er þeir komu til ʀikis forraða i Noregi. þa komu þeir engu ꜳ leið. at kristna landzfolkit
ÓTᴵ 5021skal ek þvi ꜳ leið koma at kristna allan Noreg eðr deyia at oðrum kosti
ÓTᴵ 3024sæl uæ[ri] s[a] at þui kæmi a leid at þit uærit helldr uinir en fiandmenn
StSt335 1523●●● makligt, at þu verir a bale bręnd ok barinn adr grioti i hel, ok hefdir þu þa þat, er þu ferr a leid
Vǫls 10311Án sagði: ek kann þér þat at segja, at nú er hann (ɔ: konungr) þeim verst viljaðr, ok þikist þann vegin mestu illu mega á leið koma við þá. Þórir kvað hann ekki afhugaðan við konúng
Án 3365Haralldr lezt mundu þui ꜳ leid koma er konungr munde þat eigi bana
MHFlat 29517hefer eg nu ꜳ leid komit þui, er til uar mællt
Jvs510 5031seint hefir fugl þessi við oss skilit, ok taki nú allir gramir við honum; en við þat megum vér una, at hann kom eigi því á leið, sem hann vildi
Flóamˣ 496þui kom hann aa leid, at sættarfunndur var lagdur med þeim
Svarfd(1966)ˣ 5610sa er þessu kemur a leid mun alldri tyna sinu lofi medan ueroldin stendr
TrójO²ˣ 139
● koma/... til leiðar [e-t/e-u] [við e-t(hum.) / um e-t / móti e-u] (trans.)
þo ma vera, at ek koma þessv til leidar ef ek vil, at koma a Stokka nes i kvelld
FbrHb 1704hafði Nickolas byskup þi til leiðar komit af fulltingi uina sinna ok sialfs sins fram kuæmð at Filippus frenddi hans var tekinn til iarls
BǫglEirsp 44233●●● her er annat mal meðal sætt ok til læíðar fǽrt, ok siðarr lyktat hinv fyrra máli
Gramm³748 11216Munuð þér ok mestri gæfu stýra ok mestum frama til leiðar koma
HG 3131þi feck hann eigi til læiðar komit við folkit at niðr legðiz fornfæringar
StjC 58532Þa mælti Gangleri: Mikit þotti mer þeir hafa þa snvit til leiþar, er iorð ok himiɴ var gert
SnE 1612þessu mun ek til leiðar koma
EbWolf(2003) 11511mun honum þikia var ferð allgoð ef ver komum þui til leiðar at hann se drepinn
EgM(2001) 1358sent hefi ek fyʀi menn til Þorleifs ok hafa þeir engu til leiðar komit. þui er ek villda at væri
Hallfr 6710Engu mun ek til leiðar koma
NjM 1947Bið ek þik, Snorri goði, ok aðra ina beztu menn, at þér komið því til leiðar, ar sættir verði með oss
NjM 4125ek vílldí þo gíarna koma þvi til leíðar at færa konvngí dyrít
AuðHulda 224Sem trauðaz mátti hann þer til ⸢leiþar [var. sannr Holm perg 19 4°] koma
~
PS 6431 Pétr SÁM 1 14rb26Skalltv þa eignaz kapvna, ef þv kemr þessv ⸢eyrindi fram [var. til leiðar j kuelld GKS 1005 fol “F”]
var. FbrHb 1701: GKS 1005 fol “F”mo᷎no þid miklo godu til leidar koma vm Guds kristni
MírmA(1997) 2211Allmiok harmar mik ... er ek skal með o᷎ngum kosti minu eyrendi til leidar koma
Steph 29029er mikils vert um ráð mín ok vitsmuni, hversu mikit ek get til leiðar komit
GHr 28823ver kennom oss æighi æinliita vera so miklu oferæfli til læidar koma
DN VII (*1328›DonVar 1ˣ) 14036⸢mal mitt er sua til enda [var. mino mali er nu sua til leidar KlmB1980ˣ 1178] komit at ...
var. KlmA1980 1163 → KlmB1980ˣ 1178þá þóttiz hann skilja, at þetta var en mesta ófœra, ok ekki mátti þessu til leiðar koma
Knýtl1741ˣ 3128hann kom öngvu til ⸢vegar [var. leidar AM 590 a 4°ˣ] móti þeim ófagnaði
var. Mág² 14628 → Mág AM 590 a 4°ˣ 50r17vid skulum þessu mäle til leidar snüa
SigrFrˣ 5422
● kemr/kemsk á leið, kemr/kemsk/snýsk til leiðar [e-t/e-u] (impers.)
ec villda þo ... at þetta kvemiz til leiðar at ek metta dyrit fera konungi
AuðMork 18216ok er þetta var til leiðar komit. þa bioz hann ibrꜹt at fara
ÓTOddS 4324ef þat *kemr a leið at O. (ɔ: Óláfr) se fyrir vtan sit rike. þa mattv na vallde hans
ÓTOddS 18225þat komz a leið at sættir verða at þui. ok kom þat hellz saman með þeim at þeir færi vtan
Heiðy 10217miklu þykki mér skipta, at ... hér kœmi því á leið ... at tœkisk góðar sættir
Laxd 2632með þvi at málít skíftir sva lítvm at síalfir konvngar eígíz við. þa má þat eckí á fylkísþingi til leíðar snvaz
Þing¹Hulda 20714um þetta kristnisboð urðu morg stor tiðendi. aðr en sva mikit gott kꝍmez ⸢a læið [var. til læiðar AM 303 4°ˣ “A”]
FskBˣ 1136Þórðr sendi menn fram eptir liðinu ok bað menn saman haldaz, hvat sem í gerðiz; en því kom ekki til leiðar
StuᴵᴵR11127ˣ 2432
● láta fara á leið [e-t]
● taka leið [af e-u]
7) henseende, måde, vis
fegrð ok heyveskleic hennar. þarf ei aðra leið geta en fyrr er sagt
Menota: 40va14 Streng 22416sumir voro markaðer í enne sem þiovar á ymsa leið
Alex 9112jarllinn vill ⸢æcki gera a aðra leið [var. lund AM 178 folˣ “A”] en hon vill
Þiðrᴵᴵ 12010engi þæira vissi dæili a adrom oc sagðu allir a æina ⸢læið [var. lund AM 178 folˣ “A”, etc.] fra
Þiðrᴵᴵ 3288at taka rot vndan. ok er sv grein a tvęr ⸢leidir [var. með tueimir greínum Algor1812 821]. Annat er at taka rot vndan fer skeyttri *tolu. Enn annat er þat at taka rot vndan att hyrndri tolv
Algor 41811Slikt hit sama, æf þat hæfir eigi ablasning, lioðar þat (ɔ: a) ⸢.iij. læiðir [var. a þria vega AM 757 a 4° “B”] sæm þæssi nǫfn: ári, àranna, ꜳra
Gramm³748 421væit ek at þessvm vfagnaðar oc vansignaða vikingi man fara allt a ęina læið oc avðrvm þeim sem ...
StjC 46334þæir er segia afhendes ser gud ok hæilaga kirkiu till þess at þæir skollu i haogum finna æda ⸢adrar læidir rickir verdda æda visir [var. aðra leið. eða nokors uisir uerða AM 62 4° “B”]
GulKrNA 3086Sa madr ma oc æighi kono fa er firirgort er eda adra læid er en sua er fallinn at han ma æigi kono hafa at likams losta
BorgKrNᴵᴵ 3016þetta gerdiz adra leid en hann hugdí
Rómv226(2010) 68Rægiꜳ þeir hann med megni ok þo at uuerdugu, er eptirmalit attu, þuiat mandrapit er suo liost, at hann færr ꜳ einga læid snaraz undan
Thom² 33112●●● Frúin mælti: þat var ekki einnar leiðar; vér fórum þá svo sem leynandi voru athœfi, en nú byrjar oss upp at láta fyrir yðr, hvat vér höfum unnit í vorri dul
Mág² 355Nu er þui lykast ad skip skryde under mier a eina leyd, hvo᷎rt sem Arne biskop gefur mier orlof edur ei
ÁBpˣ 16523fylgi ok. at þat skyldim ver engha læid lata
DN VII (*[1339]›apogrˣ) 17816
● alla leið
tvæggia aura bol .j. bꝍ þeím er vllaryn heitir ... sæghi ek mer af hænt. fra þessom dæghí. alla leið. ok vndirstaðen. at hanns formænn have heðan af
NoDipl (1291) 6021at hans liflat uerðr alla læið meðr þæim hǽtte, sem vitranen til visaðe
Thom¹ 15510heyraz hans orð alla leið liklega fara
Thom¹ 16921Sinthæsis ær alla læið saman stæypt ręða
~ lat.Synchysis est hyperbaton ex omni parte confusum
11131 Gramm³748 1118Þessi orð øll iafnsaman tekr konvngr faðir hennar með bliðv gerande alla leið sem henni likar
MarS 30821sagdi hann ... sinn dauda, alla leid sua sem fram kom
Thom¹B 27523Lypter keisarinn þa sinni ferd en er hann nalgaz stadinn fara borgarmenn alla leid med sino mali sem Jon hafdi til lagt fara (þeir) fram berfætter harklædder ok askader honum til fota
DrJ 5517Gengr svá til alla leið sem nú var sagt, at á næsta dag eru þeir inn kallaðir ok fyrir kóng leiddir
Æv⁷⁸624 2078Þetta gerizt alla leid, sem hann hugsadi
MarD635ˣ 105719
● (á) hverja leið
oc se þer lovat siðan. at liva a huería leið. er þer likar
~ lat.erit tibi amodo lecitum quamcunque desideras pergere uiam
JDamBarl 11238 BarlA 16418lagðu vndir varn ðom at þat skyldi þeir til æuærligrar sæt haua sem mer gerdom med dome eda hueiraleid (sic) adra sem oss likaðe þeiria j millum at gera
DN II (1337) 19011gefuer ek vpp med þesso minu brefue ok afterseghir konongsins brefuom tilltaulum ok allum þeim rette er ek hafde till Heimdalls vatnz ... hueria leid sæm huart hefuir till komet
DN III (1337) 17022siðan skal um þat rꝍða huæria læið með mæstum sꝍmdom oll hirð skal sik till þings bua
Hirð 39523huerialæid sem huert vere till komit er fyrnæmfder mænn ætte henne at suara
DN V (1345) 14129oc ... skrifua oss after hweria leid þu hefuir framfaret
DN VII (*[1338?]›apogrˣ) 1728skrifwa os after hwæria leid þu fer fram j þesso vaaro ærende
DN VII (*[1340]›apogrˣ) 18121latir oss vndirstanda ef yðr so likar hueria leid þat skipast gerist æðr endest
DN VIII (*[1337]›apogrˣ) 11833menn skyldi saman kallazst ok tractera nokott vm myntena hwæria læid hon mætte bezst verda. so at konunginum være vskadaleght
DN VIII (*[1340]›apogrˣ) 13912hafde langht samtal ok viderrœðo med oss alla saman hwæria læid þat mætte bezst endazst
DN VIII (*[1340]›apogrˣ) 1409Sighurder Baardarson loghmadr j Ryafylki. hefir teet oss ... hwæria læid hann þykkizt þyngder vera af herra Finni
DN VIII (*[1340]›apogrˣ) 1439skrifer oss after med opno brefe ydru her vm. sem fyrst hwæria læid þer hafer þetta vart bod gort
DN X (*1340›DonVar 1ˣ) 4026Þorgils svarar vel erindum ábóta ok kvað rán skyldu rakna á hverja leið er hann vildi, en dóm á máli okkru Halldórs kvaz hann engum mundu í hendr fá nema sjálfum sér
StuᴵᴵR11127ˣ 17723
● (á) sǫmu leið
fær oc þar a samu læið
ÓHLeg 4227drapv ... hvert mannz barnn a so᷎mv leið sem i Maceda
StjC 37035a savmv læið oc .ii. iafnir æykir drægi æinn arðr vm akra
StjC 45230hann svaraði allr a savmo læið sem fyrr
StjC 59521Allt a savmv læið minn herra konvngr sem þer hafið nv talað em ek oc allt mitt goðs a yðrv valdi
StjC 59614Samu leið skal oc fara ef moðir erfir barn sitt þat sem aðr hafðe erft faður sinn
RbHM (*1313)¹a 1002Samuleið skal oc fara ef kona horar vndir bonda sinn
RbHM (*1313)¹a 1008Samuleið skal oc fara ef kona horar vndir bonda sinn. vttan þui at eins at þau sættezst vm mal sin oc upp gefi þat sama hor huart uið annat
RbHM (*1313)¹a 1008þo at han hafe ⸢sua [var. samulæið OsloUB 317 4° “E”] annarar fyr fengit
var. JKr 36816: OsloUB 317 4° “E”Sem nv er greint, ferr allt millvm þeira [var. + ꜳ Mar233 30431] sømv leið annan tima ok hinn þriðea
MarS 30021aa saumu [var. + leið AM 227 fol “B”] er þeirra reidi. þiat hon er ho᷎rd ok miskunnarlaus
var. Stj¹ 23031: AM 227 fol “B”ferr þar sömu leið þarvista sira Guðmundar, at hann sálugr reikar brött af svefnskemmunni
GBpD 292for alt ꜳ so᷎mu leið ok fyrr
ÓTᴵ 27716⸢So᷎mu leið ok þa [var. Sva ok Holm perg 19 4°] er hann mælti
~
PS 1415 Pétr SÁM 1 3vb28epli aa þeim tream sem þar standa i namunda synaz hallda allri sinni fegrd ok frygd. ok áá saumu leid seolf trein
Stj¹ 12335Simeons ætt hafði þar ok aa so᷎mu leid ekki lutskipti
~ lat.similiter
HistSchol 10422 Stj¹ 2314sǫmu leið skal fara, ef snjó leggr at garðinum, nema sjálfr vili frá láta snjóinn
Jb 1516[var. + samulæid ef kona tækr annan man vnder sin bonda DKNVSB HA 1 4° “G”]
var. JKr 37124: DKNVSB HA 1 4° “G”Oc somu leið ef husprǫy heldir a barne
StatÁrni 84028Somu leid uilium ver ok biodum, at þu halldir Thomam uarn canceler til erchibyskups i Kancia
Thom² 31236Reykelsi lagt ꜳ glod leitar i loptid giarna, somu leid for hans signada bæn til himna, þa er hann fornfærdi, er allt flaut i upplitningar hæd ok ilmandi giæzku fyrir gudi
Thom² 32220Saumu leid er sꜳ auruita, er þeim uill mygia ... er ꜳ stiornarualld yfir honum
Thom² 3922Slíkt sama sá ek fyrir skǫmmu eina mey, þá er hér var, þvíat hon var á sǫmu leið hrygg
FlórM 3613a ⸢sama [var. saumu AM 589 b 4° “B”] leid
Sams 1021somu leid er kannan full med adr nefndann dryck þegar lokit kemur yfer hana ef einn skyllr er epter j henni
Vikt 88Saracinar skipuðu sinn her á sömu leið
Klma 28138so᷎mv leid gerdv hans felagar
PartA 1159refs gall ok hunang vellt blannda saman ok berr i augunn, þꜳ mun af taca myrkva, ef ꜳ er, ok sama leid er buckꜳ gall
Med434 1718kemr þridia nottin og uaka allir enir so᷎mu og ferr allt á somu leid
ÆvMið²⁴ 553Saumuleið (!) skillde og finboge laugman hallda og at sier taka iordina laugmanzhlid sem fyrr skrifat stendr
DI VII (1502) 61430hann (ɔ: Romanus) var audru meigin bláʀ sem hel, en audru meigin faulur sem aska ... A saumu leid var Starkus, hans merkis-madur
Jarlm² 1430somuleið sem wer Suiarikis menn fyrnæmfdir suorom firir oss
DN VIII (*1319›apogrˣ) 7537somuleið logðum wer fyrsagdir menn af Suiariki ... vndir walld ok ðom herra erchibiskups j Niðaros
DN VIII (*1319›apogrˣ) 765
● (á) þá/þessa leið
Vmm þetta orte Davið þessa læið
HómNo²⁰ 9326þa svaraðe hann þæssa leið
Kgs 688svaraðe a þæssa leið
Kgs 7711En hon svaraði a þæssa leið
Kgs 7714þa svaraði hann þæssa leið
Kgs 10730Sva er sagt at hann have ⸢talat a þa leið [var. þannueg talad AM 226 fol] vm þetta mal
Alex 9129þetta varþ á þa leiþ at ...
Jvs291 5522a þæssa læið stændr langa æve rikit
Þiðrᴵ 5712Sinntram hæuir marc a sinum vapnum a þa leið at hans skiolldr oc oll hærnæskia er grœn sem gras
Þiðrᴵ 3355hann svarar a ⸢þa leið [var. þersa lund Sv81 91]
Sv 730Ritvm iorðina þessa leið. tysvar. sinnvm .ij. tysvar. 2.4.8. Enn * elldinn. sva. þrysvar .ííj. þrysvar 3.9.2.7.
Algor 4248uerðr a þa leið at þeir briota skipit nordr uið Siglu-neꜱ ok tyna þeir miklu. menn hallðaz
Heiðy 10317ok er a þa leið herra. segir Barði. at wer uilðum uera uetr gestir þinir
Heiðy 10517konungr suarar. a þa leið. wer hofum frett. til þin. Barði. segir hann at þu ert ættstorr maðr ok mikill firir þer
Heiðy 10519en þat varþ ecki a ⸢þannig [var. þa leið AM 68 fol “68”; þannveg Holm perg 4 4° “St 4”]
var. ÓH 28615: AM 68 fol “68”mæltu Gris menn at honum yrði litilmannliga. Gris svarar. þat er ecki a þa leið
Hallfr 1182svarar hon á ⸢þá leið [var. þessa lvnd AM 162 E fol “E”]
Laxd 2014á þá leið er ... komit, at mér væri á því hugr at staðfesta ráð mitt
Laxd 15718hann svarar á þá leið
Laxd 2692mælto menn Griss. at Hallfreðr vyrði litill af þessu mali. Gris svarar. Þat er ecki ꜳ þa leið
Hallfr61 11812Hircania er kallat af þeim sama skogi sem aa þa leid heitir
Stj¹ 801Go᷎r medr hana aa þa leid sem þer likar
Stj¹ 1136fastan er þa ⸢leið [var. þa leiðis AM 227 fol “B”] fallin utan o᷎lmusunnar sem lios ok lampi er utan oleum eðr annat lysi
Stj¹ 1545Taladi gud þa enn til hans a þessa leid
Stj¹ 27730⸢ꜳ þann hatt [var. þa leið Holm perg 19 4°]
~
PS 4929 var. Pétr SÁM 1 11ra34 → Pétr Holm perg 19 4° 31r4en fiorda (kirkja) var giǫr ꜳ þa leid sem enn hæsti turn
Maurus 66930Enn honum bar þessa leid til handa þa er hann gaf at hann uar druckinn
KgsA 12214þui uilium ver þa leid suara. Eymundur, son Olafs, atti son, er Onondur heit
Yngv 4716á þá leid hygg eg þar vm-búd veitta
Krók 269hann svarar á þá leið
Vígl 1161Hun var ꜳ̋ þä leid sem herkongar. Hun för med skjǫlld og bryniu og suerdi
Hrólfˣ 1617Á þá leið er, Oddr bóndi, sagði hann, at þú hefir heitit mér ásjá þinni
Hǿnsˣ 257Hina leið er, sagði Þóroddr, at vér viljum gjarna sættask
Hǿnsˣ 4515Nú er á þá leið ... at nǫkkut er á hǫndum
LjósvLˣ 4621varðveitir hann á þá leið, at hann rak öx í höfuð hánum
Reykdˣ 17914Sýnist mér á þá leið sem í þessari ferð megi mér þá engi frami kaupast þótt ek fá náð berserkjunum, enda leita ek þeirra með miklu liði alvápnuðu
StjǫrnODrˣ 11013
8*) (for leiðangr sb. m.?)
● róa leið
ef haɴ of réþe þǽr (ɔ: meingerðir) af sér. þa es honom þes maɴz dǿme es rǿr leiþena eɴda gelldr þó léiþvítet. allra hellzt ef þó hefer haɴ méinlę́ten
HómÍsl³³(1993) 51v26Nu ueít ek eigi nema ver roím ⸢leiðína [var. leiðangrinn HkrFris 10326]. ok gialldim leiþar vítit
ÓTᴵ 945
9) herredsting, høstmøde (cf. leiðarþing sb. n.)
cf. Magnús M. Lárusson 1965 [KLNM 10] 432
Prestr sa er þing hefir. a at segia til logheimilis sins a leið. ef hann segir eigi til logheimilis sins a leið. oc er hann skyldr at segia heimilis buum sinum .v. til
GrgKonᴵ 2022drottins dag þaɴ scolo ver ganga i fostv. sem vpp er sagt a þingvm oc a leiþvm
GrgKonᴵ 3217Sva scolom ver hallda imbro dogvm fyrir iol. oc fyrir michials messv. sem upp er sagt a þingi oc a leiþum
GrgKonᴵ 3311Uer scolom leiðir eiga oc scolo goðar þeir eiga leið saman er þing eigo saman. oc scal þar leið þeirra vera sem þingstoð þeirra er
GrgKonᴵ 11119Leið scal eigi vera siðaʀ eɴ drottins dag þaɴ er lavgar dagiɴ aðr lifa viii. vicor sumars enda scal eigi leið vera fyʀ eɴ xiiii. nætr ero fra alþingi. Eɴ leið scal engi vera scemr eɴ dagstundar leið. oc eigi lengr eɴ ii.a nátta leið
GrgKonᴵ 11121Þar scal ny mæli oll up segia a leið oc miseris tal. oc imbrodaga halld. oc langafösto i gang oc sva ef hlavp ár er eða ef við sumar er lagt
GrgKonᴵ 1123hann scal hafa fe þat til leiðar þeirrar er hann heyr ef þeir ero samþinga er hann hefir heimt þa oc scipta þar við þá
GrgKonᴵ 11517nema þeir have sagt a þingi eða a leið eða buum at ...
GrgKonᴵ 1319Ef maðr vill fora ⸢þingfesti [var. þing vist GrgStað 27716] sina oc scal hann þo sitia vm scap þing .iii. kyʀ varþing oc alþingi oc leið
GrgKonᴵ 14010Þa er leið háið er upp er sagt
GrgKonᴵ 14117Þa menn scal oc ala er til vár þings fara eða til leiðar
GrgStað 3115Vm lysingar a varþingum eða leiðum
GrgStað 29227Ef maðr drepr maɴ eða sorir a þingom eða a leiðum helgaðum. oc varðar þat scog gang
GrgStað 35217þa scolo þeir fara til leiþar. oc hluta þar. ef eigi er aðr hlutat
GrgStað 48819valldzmenn skulo þing æiga æpter alþinge a læiðom oc lysa firer monnom þui sæm talat var a alþinge
Járns 2612þat ætla ek monnum þo tiðaz at þat se gort annat huart a leiðum eða þingum
BandM 154liðr nu a sumarit at leiðinni framm
BandM 155Líðr til leiðar, ok ríða menn til leiðar; en af leið hvarf Glúmr
Glúm 8510býð ek þér hólmgǫngu hér á leiðinni
Korm 28112Enn næsta dróttinsdag var ⸢leið [var. leidar dagr AM 309 4° 28va16; var. + i Leidarholmi ÍB 225 4°ˣ “V”], ok reið Þorgils þangat með flokki sínum. Snorri goði var eigi á leið
Laxd 2258frialsir menn mattv eigi hafa nadir fyrir folki þvi er honvm fylgdi. Bar sva opptt rꜹn a at hann sialfr kom eigi til leidar at settia þat eda sida
GBpB(2018) 2196●●● sýslumenn skulu þing eiga, er þeir koma heim af Øxarár þingi, á leiðum, ok lýsa fyrir mǫnnum þat sem talat var á Øxarár þingi, ok einkannliga hver álykt á mál þeira fell, er ór hans sýslu eru
Jb 1211ok verða þess varir, at þeir ætla at koma manninum á þrjár leiðir
Ljósv 817ef yðr er hugr á at banna Sölmundi leiðina, þá missið eigi klyfjahestsins
Ljósv 94Þeir brœðr hittu Ófeig ok báðu hann fara til Leiðar ok kǫlluðusk réttu at fylgja, þótt þeir hefði þann óhelgat, er fyrstr fór með vélræði
Ljósv 1010Þar kom at, at menn riðu til leiðar
Ljósv 549Bjǫrn kom til leiðar
BjHˣ 17119Þetta sumar for Þorvalldr vestr i Dÿrafio᷎rd til leidar at vitia fegiallda þeirra er gialldazt skylldu fyrer Hauk
HrafnAˣ 2143Þorgeirr mælti: Sé ek ráðit til, at koma honum á ⸢*þrjár leiðir [AM 514 4°ˣ “514”, etc.; non emend. Þverár leið]
emend. Ljósv 710: AM 514 4°ˣ “514”Fara menn nú heim af leiðinni með engri sætt
Reykdˣ 1844Þetta svmar for Þorvaldr vestr i Dyra-fiord ‹til leiðar› at vitia fiarr þess, er giallðaz skyldi fyrir Havc, enn fein comv eigi fram emend. Stu 3006: BLAdd 11127 “IIp”
emend. StuᴵK 3006: BLAdd 11127ˣ “IIp”Latti Óláfr þá at fara til leiðar
StuᴵᴵR11127ˣ 17822Riðu þeir um daginn til leiðar, ok váru þar hestavíg mǫrg ok allmikit fjǫlmenni. Gekk Þórðr í þingbrekku ok mælti þar þeim málum ǫllum, sem hann *skyldu lǫg til fyrir Reykhyltinga goðorð
StuᴵᴵR11127ˣ 17824Biorn skal giallda c og vera þar med friáls, og giallda ij sumur á leyd
Vallˣ 2819faar þeir síðan ór Krossavík ok stefndu leið til Hofs
Vápnfˣ 4117Þorsteinn bar hann (ɔ: sverðit Ǽttartanga) á leiðum ok lǫgmótum
Vatnˣ 6126hann kom ut i fiorðum ꜹstr fyrir leið of haustit
ÞSHˣ 16528riðr Þorsteinn með marga menn til leiðar, þar kom Þorhaddr oc fiolmenni mikit, ok ræddu menn um mal sin oc heraðz stiorn
ÞSHˣ 1676
‖ (propr. comp.) :
Líðr nú fram til Húnavatnsleiðar; fóru hvarírtveggju til leiðar
Korm 2818Gvdmunðr inn dyri hansaladi sættina, oc skylldi golldit ‹hálft›, er menn cemi heim af þingi, enn annat a Þverar-leid i Eyia-firði
StuᴵK 1813Eyjólfr bað lýsa sýknu hans á Hegranessleið ok talði hann vera sýknan, ef engi talaði í móti
Reykd 2157Eyjólfr bað lýsa sýknu hans á Hegranessleið ok talði hann vera sýknan, ef engi talaði í móti, ok svá á Vǫðlaleið
Reykd 2158
● helga leið
leið scal sva hælga iamt sem þing. enda eycz rettr manz þar a leið helgaðri sem a þingi
GrgKonᴵ 1121Ef maðr gørir bv eftir alþingi oc er rétt at hann segiz i þing a leið helgaðre
GrgKonᴵ 1388⸢riðr hann til leiðar. ok helgar hana [var. helgar hann leider BandK 1220]
BandM 124þa var þar mart manna firir. ok voro þa miog brott bunir. ok var helgut leiðin
BandM 162fekk mann til at helga leið
Ljósv 5517Þorleifr ok Egill ok aðrir heraðsmenn segja Þorgils hafa hófliga mikit af heraði, þótt hann léti helga leið, eða mæla slíkt er Þorgils vildi. Þórðr kvað hann engu at firr, þótt hann léti þetta lǫgliga gera
StuᴵᴵR11127ˣ 17828
II. (y. no.)
III. (propr. topogr.)
rida þeir Sanda leid ... þar til er þeir koma yfir Sanndaos
Gísl 331Reið þá Þórðr suðr um *heiði, ⸢*Skarða [non emend. skar þa] -leið til Laugardals
StuᴵᴵR11127ˣ 1633sendi hann Þórð suðr í Borgarfjǫrð at helga Þverárleið
StuᴵᴵR11127ˣ 17821Þorgils ætlaði at ríða aptr Kjalar-leið
StuᴵᴵR11127ˣ 29223
Form.: leið (256); leid (78); leiðar (41); læið (26); leiþ (19); læid (15); leidar (12); leiðinni (10); leiðir (9); læiðar (6); leiþar (6); læidir (6); leiðina (5); leiðum (5); leidir (4); leiðin (3); léiþ (3); leyd (2); leiðarinnar (2); leiðna (2); (2); leíðar (2); leiðína (1); leidinni (1); leider (1); leiðaʀ (1); leidiɴe (1); læiðu (1); læiðom (1); leíð (1); læiðina (1); leiþum (1); leiþvm (1); læíðar (1); leiþir (1); leiþena (1); leðin (1); læíd (1); læidar (1); leiþiɴi (1); leiðenni (1); læiðir (1); lęiðar (1); leiþna (1); Leiðar (1); Leið (1); leíd (1); leiþinni (1); læidin (1);
Comp.: al·manna- (3), al·þýðu- (2), boð- (13), bón- (1), dag- (49), dag·stundar- (1), gagn- (1), haf- (4), hefni- (5), heim- (3), her- (1), hest- (1), inn- (2), kynnis- (2), lengðar- (1), ljós·vetninga- (3), lǫg- (1), mark- (1), morgin- (1), sam- (2), skipa- (2), skip- (1), skóga- (1), sunda- (2), tíu·daga- (1), tveggja·nátta- (2), út- (19), þing·manna- (4), þjóð- (30), þjóð·veg- (1), þriggja·daga- (1), þriggja·mílna- (1)
Gloss.: EJ ¹leið; ClV ¹,²leið; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr (cf. corr.); Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _; ; LMNL
Litt.: Bjorvand 1994 228; Breisch 1994 113; Hastrup 1985 126; Kunz 1994 [StudIsl 51] 165; Magnús M. Lárusson 1960 [KLNM 5] 77; Magnús M. Lárusson 1965 [KLNM 10] 432; Marwick 1952 117-118; Maurer 1907ᴵ 89; Maurer 1907ᴵᴵ 34, 35; Maurer 1909 15, 22, 50, 52, 58, 62, 66 ...; Maurer 1910 122, 300, 305, 325 ...; Nygaard 1917 28; Rob & Wikman 1959 [KLNM 4] 628; Ropeid 1975 [KLNM 19] 617; Schach 1972 501; Seip 1952 [APS 21] 30; Seip 1955 262; Springer 1950 [MedStud 12] 102
Genre. (expected): family sagas [isl]: 129 (60); historical works [his]: 102 (87); religious works [rel]: 94 (133); contemporary sagas [bis]: 56 (37); legal works [jur]: 40 (48); romances [rom]: 37 (52); legendary sagas [fas]: 36 (21); charters [dip]: 22 (39); learned works [div]: 14 (15); þættir [tot]: 10 (11); unclassified [ ]: 0 (2);
SB (red.) — February 2012
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
leggr - leiði
lá - maðr
...