kristr, krist sb. m. [-s/-, dat. -i; -ar]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) (om konge el. biskop) Guds salvede
●●● guð sialfr kallar konong væra krist sinn oc hvæʀr konongr er fulla konongs tighn bæʀr þa heitir hann mæð retto cristr drottins
Kgs 7417Sa er sagt hafðe þau tiðænnde þa spurðe dauid hvi hann vissi þat en sa kvaz hafa borit vapn a Saul æpter bœn sialfs hans. En þa er dauid heyrði þætta þa svaraðe hann sva. Uæsall ert þu þæss at þu þorðer at læggia hæɴdr á crist drottens
Kgs 10721þu sagðer a hæɴdr þer sialvum at þu hafðer dræpit crist Guðs
Kgs 10727Guð geti min fra þvi værki oc allra vaʀra felaga at æigi læggim ver hænndr a cristi guðs hann er hæʀra minn oc hæfi ec þionat hanum længi hann er oc cristr drottins
Kgs 11324Dauid vissi sec kosinn af Guði til rikis stiornar oc vigðr cristr drottins hælgaðr guði æigi siðr en saul
Kgs 11421þessor kristinn at kalle stingr sino suerþe i heilalaust hofuð kriste drottins (ɔ: Tómass erkibyskups)
~ lat.christi Domini capiti gladium infixit
26427 Thom¹ 2645man hann (ɔ: kennimaðr) vera forgavngomaðr kristz mins vm alla daga
StjC 4322●●● Christus þyðiz at varo mali sva sem smurðr ... þarf æigi at vndraz þo at tignir menn se kristar kallaðir i þessarre bok. at þat var þegar siðr i fyrra lavgmali hinna fyrri fęðra taknsamlig fyrirmerking varss drottins er æiginliga kallaz kristr
StjC 4324hverr sem æinn kallaz nv kristr ęða kristinn maðr sem hann er smvrðr hælgvm krisma i skirninne
StjC 4328Nv standi þer her fyrir drottni gvði varvm oc þessvm hans kristi Saul konvngi
StjC 44733þessi hans (ɔ: guðs) kristr Saul konvngr
~ lat.christus eius
Vulg 1Reg 12,5 StjC 4487Gvð firri þeim glæp alla mina menn. þvi at hann (ɔ: Saul) er kristr drottins
StjC 48019engi man sva rætta hæiptarhendr a krist drottins at þat se sæktalavst við gvð
StjC 4862villdi ek æigi hefia mina ho᷎nd a ⸢kristi [var. krist AM 227 fol “B”] drottins
~ lat.nolui extendere manum meam in christum Domini
Vulg 1Reg 26,23 StjC 48636Hvi vartv sva diarfr hinn avmi maðr at þv þorðir at leggia þinar hendr til at drepa krist drottins
StjC 49534þeir svaraðv allir einn veg. so᷎gðv sik alldregi skylldo leggia hendr a crist drottins
StjC 57732
2) kristus
Cristr drótteɴ kallaþe ofst sva til goþs
FV15³(1993) 91v7Eige em ek cristr quaþ haɴ. en stendr sa a meþal yþvar. er ek véra þéyge verþr at léysa scó þveng hans
~ lat.non sum ego Christus
Vulg Jhs 1,20 HómÍsl⁶(1993) 6r12Aller helger meɴ ero cristz sauþer
HómÍsl⁶(1993) 7r27Guþs englar bera þar crǫss eɴ helga fram. es cristr drotteɴ váʀ vas píɴdr á
HómÍsl¹⁵(1993) 21v6Ef þu ert cristr sonr goþs. georþu héilan siálfan þic. oc stíg niþr af crosse
Theol15²(1993) 80r4nu nalgasc tið pinslar drotens várs Iesv Crist
HómNo¹⁶ 7724Virðum vér oc þa goðer brøðr hvesso sundr-læit er u-þolen-møðe var við þolen-møðe Crist
HómNo¹⁶ 7832Cristr let sér sóma at døyia meðal vándra manna
HómNo¹⁶ 7922Tvæir lǽresvæinar Crist
HómNo¹⁶ 801þvi at dꜵuði Crist løysti fra æilíuum dauða þa er byggva í fiorum ættum hæims
HómNo¹⁶ 8026þá er Cristr var borenn
HómNo³ 395noccorer af gyðingum ok af hæiðnum þioðum kendo burð Crist
HómNo³ 3929En þa var liðit fra burð krist drottens vars þus hundrað vætra oc íx. vætr oc xx. oc .cc. vætra
ÓHLeg 917Paulus ... boþaði tru Cristz i borgom oc i heroþom
Páll¹ 22222sva sem sialfr kristr. hevir aðr firir heítit. þeim er hans fortolum fylgia
Menota: 72rb21 BarlA 13331Petʀus haufþingi postola. gerþi i iesu crist nafni margar iartegnir
BarlB 22021Avc sva sem likhamr fæv̇ðiz af brꜹði sva fꝍðez ǫnd af bloðe krist
~ lat.Et, sicuti pane corpus nutritur, ita Christi cibo anima reficitur
8028 Eluc675(1989) 806hvat gera þeir þa nema crostfesta kristr (“Read krist”, ed. note)
Eluc675(1989) 832EN þetta er vphaf skillníngar þeꜱꜱarar at kristr ok heilogh kirkia fullgæra j likam algorfuan vskaddan mædr allum heilum límum Kristr sealfuer er hafud þessa likamꜱ kirkia er bulrenn, Augu þessa likamꜱ skulldu vera biskupar varer þeír er oss skilldu visa a retta leíd ok grandlausa þíodgotu, on allra víllustíga ok sea væl firir allum límum vtt j fra
SvR 111Ver skulum trua a guð fo᷎ður allzualldanda skapara himins ok iarðar. Ver skulum trua a uárn drottinn Jhesum Krist. hans einka sun er getin er af krapte heilags anda. ok fæddiz af Mariu mey
ÁKrD 1620Petrus bauð þa at þeir væri skirðir inafni Kristz. vndir þeirri mẏnd sem af gudi var skiput til þess at viðfrægia Kristz nafn. þat er nafn Ihesu guds sonar. þviat i þessu nafni merkiz oll þrenningh
~
PS 4518 Pétr SÁM 1 10rb2vorr herra Iesus Christur
Physiogn435 10315nær sem kristur krefde þau andar
DI IX (*1532›BæjarbókRauðˣ) 64321En þat vas DCCCLLXX. epter burþ Cristz
Íslbˣ 915M. (vetrum) epter burþ Cristz at alþýþo tali
Íslbˣ 2937DCiiii vetrom epter burþ Cristz at almaɴa tali
Íslbˣ 3741
● brúðr krists
3) (om Kristus som den treenige gud)
Hui lęvste ⸢cristr [var. krist Eluc675(1989) 3411] þa eige
●Eluc674(1989) 341Altare merkir Crist
HómNo²¹ 9614Þat er upphaf laga varra at ver scolom luta austr oc biðia til hins helga Crist ars oc friðar
GulKrᴵ 34Þat er uphaf lagha uarra. at austr skulum luta oc gevaz kristi
BorgKr¹ 3394þann er eigi villdi ⸢guði [var. kristi AM 75 a fol “75 a”] þiona
var. ÓH 14615: AM 75 a fol “75 a”●●● hann var miok blandin i trvnni. hann trvði a Crist en þo het hann a Þór til sæfara ok harðræða
LdnHauksb 734þa lati kristr drottinn þat fatæki ifir þik koma
Bas 2520hꜹlldum uel trygdir ad uilia krisz ok ad uitni allra manna. þeirra er nu heyrdu tryggda mál
Heiðy 1004synir illzkvnnar koma saman i einn stað moti drotni ok ⸢kristi [var. kristni Holm perg 1 4° “E”] hans
MarS 23924En hversu megu vér þat fá, at deyja í Kristi, utan tempra alla vára framferð heimliga sem líkast þessum guðs vin (ɔ: Guðmundi)
GBpD 1605Mikill ⸢er guð drottinn [var. gud er Kristr AM 239 fol “B”]
~ lat.Magnus est Deus Christus
MirAndr 83122 var. Andr¹ˣ 33225: AM 239 fol “B”Benedictus iarteígner konung vorn krist síalfan
Mess²625 3412synir ovinarins koma samann i einn stad moti drottni ok Kristi hans
MarE 45617
● bǿta við krist
ef maðr etr rossakiot. þa bꝍte hann firi þat morcom .iij. biskope. aller menn a vara tungu. oc gange til scripta oc bꝍte við Crist
GulKrᴵ 1131han scal ganga til skripta oc bꝍta við Crist
GulKrᴵ 184þæir skulu kost æiga at ganga till scripta oc bꝍta við Krist
SvKr 4303
4) (om guddom)
ef ver fo᷎rum til soknar ok tokum skirnn þa kaupi konungr fyrer vora hond vid Krist sinn
ÓH1005 81826●●● ef ek skal a gud trua huat er mer verra at trua a Huitakrist en a ⸢annan Krist [var. aɴat gvþ ÓH 5368]
ÓHFlat 33725Sva syniz mer, Simon, sem þu o᷎fundir þessa menn, ok ser þu af þvi ovinr þeira, at ofund se a milli þin ok Kristz þeira
Pétr²Aˣ 19233
Form.: Crist (10); kristr (7); krist (6); Cristz (5); kristi (5); cristr (5); crist (5); Krist (4); Cristr (3); Kristz (2); Kristi (2); kriste (1); Christur (1); Kristr (1); kristar (1); cristz (1); krisz (1); cristi (1); kristz (1); kristur (1);
Comp.: fals- (1), hvíta- (7), kál- (1), villu- (1)
Gloss.: EJ (cf. corr.); ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb _; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr (kristinn); Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (kristinn); Bl; WPA _;
Litt.: Holtsmark 1964 [KLNM 9] 64; Hægstad 1915 108; Seip 1955 188; Sturtevant 1946-1947 [SS 19] 215
Genre. (expected): religious works [rel]: 38 (17); historical works [his]: 15 (11); legal works [jur]: 7 (6); family sagas [isl]: 1 (8); contemporary sagas [bis]: 1 (5); charters [dip]: 1 (5); learned works [div]: 0 (2); unclassified [ ]: 0 (0); romances [rom]: 0 (6); legendary sagas [fas]: 0 (3); þættir [tot]: 0 (1);
AS (red.) — May 2013
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
kristni - kundr
...
...