konung·dómr sb. m.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
Sva svnesc mer sem hveriom vęre heldr øskiande íhlutr af þesso ankonongdomr
●Eluc674(1989) 1451mon drottiɴ guþ gefa honom conungdóm dauids fꜵþor síns
HómÍsl³⁸(1993) 63r10eigi mon eɴdir verþa ríkis hans ne conungdoms
HómÍsl³⁸(1993) 63r11Sa fǽr víti mæst er konong-dom hafðe í verold þesse. ok vildi æigi rét halda honum
HómNo²³ 1025hann var halfþritogr at aldri. þaer hann toc konvngdóm
Mth²Cod645 12410Eða huart myɴdir þu eigi moti honom męla þott hann kallaði til konung domsins i hendr þér
Eg162θ(2001) 998hirðmaðr þyðez sva sæm hirzlo maðr oc gezlo oc skolu þeir er þætta nafn vilia mæð retto æignaz væra retter hirzlo mænn oc gezlo mænn konongs oc allz konongdomsens
Kgs 4326vil ec nu þæss spyria mæð yðru lœyfi hværia siðu konongrinn sialfr skal hava þa er hanum bæri væl isinum konong domi
Kgs 733sialfr Guðs son let ser sama at tighna sva mioc kononglect nafn at hann gerðe sialvan sec skatgilldan konongdominum til sœmdar
Kgs 7337Þat er þar spurðer þu þa ætla ec þat ist at konongdomr se meiʀr sættr oc skipaðr at bæra ahggiu firi nauðsynium allrar alþyðu. oc rikis sins hælldr en til loclauso eða hegomlegrar skemtanaʀr
Kgs 9726Guð kaz iðrazt þæss at hann hafði kosit Saul til konongs iir folk sitt oc het þi þægar sæm hann æmnði siðan at konong domr skylldi alldri ganga længra ihans ætt oc kaus þægar annan mæðan Saul lifðe þann er konongr skylldi æra æpter hans daga
Kgs 1084hvarf þa konvngdomr iEnglandi or ętt Aþalsteins goþa
Mork 26210Hann avkaþi konvngdomiɴ
Mork 3535mono þeir taca þic konvngdominom er vinir þinir ero drepnir aþr
Mork 45632aull ett Harallz ens harfagra oc konungdomr fellr niðr
ÓH 747Vandi mikill er til handa borinn. gefit nv rað til goðir hofðingiar at ec fa halldit konungdominom
ÓH 22212sa var enn .x. vetr konungdoms hans
ÓH 31610sa var eɴ .xiii. vetr ⸢konungdoms [var. konvngs AM 68 fol “68”, etc.] hans
ÓH 3715gør nv þetta fire konvngdom yðvarɴ oc bøn vara lengr er allt er aþinom domi
SveinkaMork 31320þu enn riki Melias konongr gær sva væl firir þinn konongdom tak við mer
Þiðrᴵ 5512dauði Villcinus konungs. Nv fær Villcinus konungr sott oc aðr en hann andaz gefr hann riki oc konung dom Nordian sinum syni. tecr han nu ualld oc forræði ivir ollu villcina landi. en er þat spyʀ hertnit konungr iruzi landi. Þa mællti hann oc biðr sina menn lyða ser Þa er hans mal mægv næma
Þiðrᴵᴵ 663oc þa er hertnið konungr er astefnu. oc vilia menn taka ser grið af honum. Þa kemr þar Nordian konungr oc gengr firir hertnið konung oc fellr til fota honum. oc Gefr sic oc sitt riki ihans ualld oc biðr ser miskunnar firir hans konongdom
Þiðrᴵᴵ 685ver hafum gefet þæim lærðom mannum er þar þiona gudi oc hinní hælgu Maríu æftir konongdomsens tilskipan, æuenlega þesser tuftír oc frælsí, er her fylgír
NoDipl (1300) 11814hafi sa land oc konungdóm er sigr fær
Sv 6829Vm mœrgenenn epter kallar Hæimrekr konungr aptr ok under sek tekr kastala konungdomsens, ... þann er Thomas ærkibyskup hafðe af honum halldet fra þæim tima i sino vallde, sem hann gerðez konungsens canceler
Thom¹ 634Ytir tok konvngdóm
Bret 28510hafum ver þær (jarðir) aftr tækit vndir konongdomen
DN I (1312) 1193sꜹgðo þeir at hann væri eigi firr konvngdominon i moðvrætt enn iarlinn broðir hans
HákFris 38811þessi var hinn þriþi vetr konvngdoms hans
HákFris 41826þessi var hinn setti (ɔ: vetr), konvngdóms hans
HákFris 43310þeim rettarbótum viliom ver giarna iata heilagri kirkio ok hennar þionvstvmonnom at hon hafi slikt frelsi her sem i þeim londom er skipat er sitt frelsi hefir hvart ok sina sæmð heilog kirkia ok konvngdómrinn
HákFris 52819þat er at segia, at konungdom tok eptir Eglippum Hirtacus broðurson hans
Mth³ 8312þar fyrir af setr hann þik konvngdomi
StjC 4583Hann var þa ęinvm vetri meirr enn fęrto᷎gr er hann tok konvngdom yfir riki Jvda
StjC 5846Eɴ fiorði alldr heims hofz þa er David tok konvngdom
VerA 317eptir Nabogodvnosor helz konvngdomr i kyni hans vm nockvrra konvnga efi
VerA 3811I þeirri borg heldo þeir langfeðgar .xv. konvngdoma allt til þess er þeir Romvlvs ok Remvs brædr gerdo Rvmaborg
VerA 4619rac Avgvstvs hann af konvngdomi ok i vtlegd
VerA 515Hákon Aðalsteins fóstri kom i Noreg. ok tók þar konvngdóm
AnnReg 10229Knv́tr hinn riki sonr hans tók konvngdóm i Danmǫrkv
AnnReg 1064Stefnir ... tók konvngdóm i Englanndi
AnnReg 11329varð þat at sę́tt með þeim. at Heinrekr skylldi vera nę́str konvngdómi eptir hann i Englanndi
AnnReg 11515Jngi Bárðar sonr tók konvngdóm i Noregi. en Hákon galinn bróðir hans jarldom
AnnReg 12216fekk Magnvs konvngr samþyct allra Frostvþingsmanna at skipa sva Frostv þings bók vm alla lvti þá sem til veralldar héyra ok konvngdómsins. sem honom sýnndiz bezt bera
AnnReg 1384at alðyðan skili þann guð hinn sama skipat hafa konungdominn til verallegs ifirboðs sem biskup til andlegs
Landsl 818skal sa sekiazt er þat mælir .iiij. morkum silfrs uið konongdominn
RbHM (*1313)¹a 10119aller þeír lutír er byria til æmbættes heilagrar kirkiu mego eígí vera j oruggri stíorn næma huartuæggia gæte konongdomrenn ok biskupsdomrenn
SvR 821gud villdí þa eígí firirlita tighn konongdomsens er konongar varo heídnír
SvR 1032kongdomr er skípaðr æftir guds bodorde en eígí æftir manna sætníngh
SvR 1035Nu værða men firir lemstrar sarom eða þæim olutum oðrum er konongdomren a slika sok a eða mæiri
Bl 2244landzfolkit allt a mykla lydskylldu konongdomenum at væita
Hirð 3919ef nokorer hafa misgort uið konongdomen þa
Hirð 39915konongr skal gefa honum sværð oc fa honum i hond. skal han i þui uið kennazt at han helldr þan hertoghadom af konongdominum oc er hans sværðtakare
Hirð 4009skal han uið þui i kennazt at han hælldr þan iarldom af konongdomenum
Hirð 40414Hrollaugr konungr velltiz ór konungdomi ok tok vpp iarls rett
EgM(2001) 432þat þotti foður mínum sigr at deyia i konungdomi með sæmd helldr en geraz vnder maðr annars konungs a gamals alldri
EgM(2001) 516Aðalsteinn hafdi tekit konungdom
EgM(2001) 7630Epter þat toku þeir konungdom i Noregi Eiriks syner
EgM(2001) 14933i ollum londum, þeim er hans ⸢konungdomr [var. konungsdomr FbrFlat 927] stoð yfer
Fbr 13Ef konungs umboðsmaðr lætr undan ganga jarðir at viljaleysi eða vanrœktar sakir, þó at konungdómrinn fái aptr, gialdi umboðsmaðr jafnmikit af sínu sem hann lét undan ganga
Jb3270 28817vil ek bjóða honum konungdom eptir minn dag
Laxd 7313var hann hit zta rað konvngdomsins i øllvm vandamalvm ok rikis skipan
MarS 30626Var Roðbart fyrir þá sök frä horfinn at girnaz kóngdóms á Jórsalalandi
Æv¹⁷ 6412fra þui er sedechias kongr hafdi kong dom
Gyð(1995) 1114spár þo vm kongdom hans
Gyð(1995) 1153Nu ferr archilaus til Roma borgar. at fylla tign sina ok kongdom
Gyð(1995) 1641hafa skipat ⸢konungdomínum [var. konungdominn Landsl 818]. till ueralldleks umboðs sem biskupen till andlíghs
Landsl1154 768Missepsa het son Massimisse. er konungdom tok eptir hann
~ lat.regnum
428 Rómv226(2010) 49sundrþycki var millum Magnus konungs ok Jons erkibyskups. vm þa skipan sem þeir villdu staðfesta milli konungdomsins ok byskupsdoms
AnnSk 1954brann þar Vortigernvs inni ok allt hans folk. [var. + Sidan tok Aurelius riki ok kongdom AM 573 4°]
var. Bret 28333 → Bret AM 573 4°¹ 45r13Ek þyckivmz vandræði ‹ok abyrgd› hafa meíʀʀ haft j konvngdominvm helldr en skemtan eðr jnndæli
Huldaᴵᴵ 30615ef þer vilit gefa honvm konvngs vígslv. þa má eingí maðr taka hann si[ð]an af konvngdomínvm með ríettv
Huldaᴵᴵ 32715Sa var hinn .xiij. vetr konung doms hans
ÓTᴵᴵ 32624Klerka sueinar allir skolo bua undir slikri lẏðskẏlldu við konungdominn sem aðrir konungs þegnar ganga undir
DI II (*[1309]›AM 350) 3652af þui at tiu vettrar ero langu wt liðnir ok engin hefuir æn kannaz með þui halfuu attonda oyris bole ... þa kallum ver þat vndir oss ok konongdomin
DN II (1365) 30436at einu saman konungdomsins haasæti skal ek fyrir þik framm halldinn uera
Stj¹ 20331O᷎dlaðiz hun (ɔ: ætt Jude) þadan af ... at hafa sidan rikisstiorn ok konungdom
~ lat.unde et ibi meruit regnum
HistSchol 1316 Stj¹ 2875at þvi gior meirr viti huerr sina skulldu wið konungdominn
RbHM (*1308) 7914hann bavð þat Arna byskvpi at lata eigi konvngs menn draga þat frelsi vndan kirkionni sem hon hafði aðr land kom vndir konvngdominn
ÁBp 671Halfdan suarti tok konungdom atian vetra eftir Gudrod hinn sterka ueidekonung fodur sinn a Upplondum
HálfdSv 56127[var. munu uit hafua æinn konung dom yfir þessu riki ok su guds kristnni sem ek grundualla her j noregi GKS 1005 fol “D²”]
var. ÓTᴵᴵ 7711: GKS 1005 fol “D²”flo drotningin Obscvra j arnar ham ok hremdi kong fodr minn med sinum bolnodum klom ... suo at var hans bana sar hann var þa heim flvtr j borgina fadir minn taladi þa til min. Nv er eg frændi skilldr vid riki ok kongdom
Gibb 8317oss syndizt konung dominvm ok krunonne j noreghe stor skadi vera j gerdr ok olavghliga at byggia suo burt mins herra konungsins parta at hans godz liggi her j landit far lavst ok forganngizt
IslDipl (1409) 1735þar med gef ek ydr aptur o᷎ll þau inngiold sem kongdomrinn j Einglandi atti ath taka af þinu gozi
BevB(2001) 2276biskup arne giordi hann kuittan ... firir þa peninnga sæm hann var konungdominum skylldugr j ræikninngskap ... firir þad hirdstiornar vmbod
IslDipl (1417) 2034giordi hann kuittan ok ꜳkiæru lausan firir þa peninnga sæm hann var konungdominum skylldugr
IslDipl (1417) 2034gaf þar till odholl konungdomsens
DN XII (*1290›AM 902 a) 1016ok þiggja þar allar þæʀ sæmder sem þeir uillia af konginum hafa ok þar med hans dottur ok hinn bezta kong dom sem til er i ꜹllu Tattaria‹.› Þui ek hefer seger kongr under minu ualldi xii kongdoma
SigÞǫglB²(1992) 3816Saugdu þeir, ath hann var eige firr kongdominum j modrætt, enn jarll brodir hans
Hák81 29326þessi var hinn fysti uetur kongdoms hans
Hák81 33024Þessi var hinn vi vetr kongdoms hans
Hák81 37521hann ok hans afspringe eru rettkomnir til kongdoms
Hák81 3839þeim rettarbotum vilium ver giarna jata heilagri kirkiu ok hennar þionostumo᷎nnum, at hun hafi slikt frelsi her, sem j ‹þeim› londum er skipat, er sitt frelsi hefir huort ok sina sæmd heilog kirkia ok kongdomrin
Hák81 5928tekur nu herra Wictor kongdom ok rikis stiorn yfer ollum Fracka her
Vikt 45med þui at Geirmini vard eigi þat lagat at verda vopndaudum. helldr anndazt wr sott med naaturligu edli heimsins ok deyia vegliga j sinum kongdómi
Vikt 4919Enn sidan sem framm lidu timarner fiolguduzt kongdomarner. og skiptuzt rikin
Adon 7516Tok þa konungdom i Frannz ... son hans
Thom²y 4875Vilhjálmr bastarðr hellt kóngdóm í Englandi
Æv¹⁶586 5228at synir mínir taki kóngdóminn hverr eptir annan hér í landi, svá at eigi beri senn kóngdóm meirr en einn
Æv¹⁶586 533hvort þat kann verda med kirkivnar vallde edr kongdomsins
DI VI (*1479›tr 1481) 18822þeir hafa brotliger ordit þosteinn hakonarson ok hakon jonsson uid kongdomen ok mik
DI VII (1492) 1414huer þad giorir uist uitandi er sekur bædi wid kongdominn sem hann hefdi stolit audru jafnmiklv ok suo onytt kaupit
DI IV (*[1420]›BLAdd 11250) 27722Hann tók ungr konungdóm
Vígl 635Hann trulofar og þar med einn kongdom hinn uilldazta af sijnu riki
SigÞǫgl 22112en þó vildi hann heldr deyja með sæmd en lifa með skömm, ok falla í konúngdómi sínum heldr enn þjóna fjandmönnum sínum
ÞorstVík 43126gerði hann Þorstein ok Þóri útlæga fyrir endilángan konúngdóm sinn
ÞorstVík 4339hefer uirduligur herra og fader j gudi. herra olaf erkibiskup j þrandheime med odru rikesens rade j noregi vnt oss og bíȷ́falat upp ad bera alla krununar rentu og kongdomsens sem hier fellur j landet
DI IX (1534: AM 191) 70731Epter dauda Jatuardar kongs tok Haralldur Gudna son kongdom j Einglandi med þeim hætti sem seiger j sogu Haralldz kongs Sigurdar sonar
Hem1010 3513suari sliku kongdominum sem laugin vtvisa
JurForm668 10816og þui næst komu þeir menn er þad fluttu, ad þeir Bio᷎rn og Loptur hofdu talad osæmelegar til kongdomsens enn byrjade
ÁBpˣ 7415Þvi bid eg minn herra ad þier sam þyckest fyrer guds saker vid kong domenn
ÁBpˣ 9414þær þrettan merkur j þegngilldi. sem Gudni Jonsson vard skylldugur kongdominum og hans Hirdstiora
DI V (*1459›Kr 2ˣ) 1808x merkur j fiesektt er dæmtt var af gunnare kongdominum fyrir domrof og stefnufall
DI VI (*1428›Lskjs 94 IIIˣ) 4419hefur kongdomurinn hier eckj wtann erfidi ok kostnnad
DI IX (*[1319]›Alþingi1ˣ) 1015ad jon sigmunzson hefer rofid þann sattmala sem giordur hefer uerid millum kirkiunnar og kongdomsens og alls almugans j uoru biskupsdæmi fyrir hrornan kirknanna og nidurfall
DI IX (*1508›AM 238ˣ) 5220og eikst ad helminge sekt vid kongdőminn
DI IX (*1533›Lbs 69ˣ) 66729bid eg än bligdunar edur firer vtann nidran yduarz köngdömz, ad þier leijffed mier hennar elsku med sam þicke og villd siáálffrar hennar
DínDrˣ 279Aamot sva mykyt sem konongdomrenn atti
DN X (*[1272-1276]›apogrˣ) 1225Þesser luter ero þeir sęm flestom monnom mon synazt sem konongdomren hafe langlega rangendi af haft
FrostÁMˣ 2415hꝍvir þat ecki konongdomi yðrum. at briota kapp við kuenmenn oc þo allra sist við mꝍyborn smo
FskAˣ 3857Dagr hét sonr Dyggva konungs, er konungdóm tók eptir hann
Hkrᴵˣ 337Ek þykkjumk vandræði ok ábyrgðir hafa meirr haft í konungdóminum, heldr en skamtan ok inndæli
Hkrᴵᴵᴵˣ 4254ef þér vilið gefa honum konungs-vígslu, þá má engi hann taka síðan af konungdóminum at réttu
Hkrᴵᴵᴵˣ 46314hefir síðan haldizk konungdómr i hans ætt
Hkrᴵᴵᴵˣ 46317En hann andaþisc á ǫþro áre conungdóms Fóco kęisara
Menota: 9v15 Íslbˣ 3741átti hann mörg börn með sinni drottningu Marsibilla, og tóku sum konungdóm og ríki eptir hann
Jǫkulˣ 5914‹Skal hann eignast allan minn kóngdóm› emend. Kirj 8815: AM 532 4° “D”
emend. KirjB 8815: AM 532 4°ˣ “D”Sveinn tók konungdóm í Danmǫrk eptir Harald konung
Knýtl1741ˣ 3223vil ek heldr skipta ríki með þeim ok kunungdómi, en þeir deili með ofriði sín í milli
Knýtl1741ˣ 628en þá var næstr konungdóminum Óláfr Sveinsson
Knýtl1741ˣ 1496þat kann optliga falla, at konungar ófriðast í ýmsum konungdómum
Trist¹ˣ 6919köngur ätti þïng vid menn sïna ok bad þä fyrir siä umm köngdöm ok stiörnar mann yfir sier
TrójOˣ 19011vil egh nv gefa þier ⸢kongs nafn [var. kongdom AM 177 folˣ “B”] yfer xij hinum stæstum borghum i Spania
var. Þiðrᴵˣ 2317: AM 177 folˣ “B”Nu hefuer þu gefit þínum syni kongdom og mikit riki
Þiðrᴵˣ 2323Herra Osantrix kongur fyrer Gudz saker veit mier miskun fyrer yduarn kongdom
Þiðrᴵᴵˣ 9417
cf. simplex dómr (657)
Form.: kongdom (10); konungdom (8); konvngdóm (6); konungdóm (5); kongdomsens (4); kongdominum (4); konongdomsens (3); konvngdom (3); konungdominn (3); konungdóminum (3); kongdoms (3); konungdomsens (2); konung dominvm (2); kong domenn (2); konungdomsins (2); konungdomr (2); kóngdóm (2); konongdomrenn (2); konungdomi (2); konongdomenum (2); konongdomren (2); konongdomr (2); konungdominum (2); konung dom (2); konongdominum (2); konongdom (2); konongdomen (2); kong dom (2); konvngdomr (2); konvngdomi (2); konungdoms (2); konvngdominon (1); konvngdoma (1); konungdómr (1); konúngdóm (1); konvngdómsins (1); köngdömz (1); konongdomin (1); konongdomi (1); konvngdómrinn (1); conungdoms (1); konvngdominvm (1); konong domi (1); kunungdómi (1); konungdomínum (1); kongdomurinn (1); konung domsins (1); konvngdomiɴ (1); konvngdominom (1); konungdómum (1); köngdöm (1); kóngdóms (1); konvngdominn (1); kongdominn (1); kongdomsins (1); kongdőminn (1); konvngdomínvm (1); konungdominom (1); konúngdómi (1); konvngdómi (1); konvngdoms (1); konong-dom (1); konvngdomsins (1); kongdomr (1); kongdómi (1); kóngdóminn (1); kongdomrinn (1); konungdómrinn (1); kongdomarner (1); kongdomen (1); conungdóm (1); conungdóms (1); konong domr (1); konung doms (1); kongdomrin (1); konongdominn (1); konvngdóms (1);
Gloss.: EJ item (dómr); ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr item kóng-, kung-; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr _; Fr4 _; NO; Walter _; ÁBlM _; Bl; WPA _;
Litt.: Bjørkvik 1993 [CollMed 5] 12; Gjøstein 1934 [ANF 50] 93; Grøtvedt 1939 78; Seip 1955 205
Genre. (expected): historical works [his]: 45 (24); religious works [rel]: 24 (36); charters [dip]: 20 (10); romances [rom]: 13 (14); legal works [jur]: 12 (13); family sagas [isl]: 8 (16); legendary sagas [fas]: 8 (6); contemporary sagas [bis]: 4 (10); þættir [tot]: 4 (3); learned works [div]: 0 (4); unclassified [ ]: 0 (1);
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net