hǫfðingi sb. m., höfðingi (ONP)

hǫfðingi sb. m. [-ja; -jar]

Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English

I.

1) [e-s / at e-u / í !] [með e-jum] leder (af foretagende), hovedmand (i forbrydelse)

En þo at þeir falle eigi. þa er hofðingi seccr at .xl. marca. en hverr annarra at .iij. morcom Gulᴵ 22³
En sa er hofðingi er sꝍkiande vill kalla Gulᴵ 22⁴
er hofðingi sekr mork silfrs uið þann er inn sætti. en huer annara er at var með honum brott at reka .ij. aurum silfrs Landsl 124⁷
sekr ⸢hofðingi [var. foringi Holm perg 29 4° “Gp”] mork silfrs uið konung Landsl 135⁶
var Þorolfr hofðingi þeirar radagiordar EgM(2001) 17¹³
hon ledi þeim Moysen til ferdarinnar formannz ok hofdingia Stj¹ 253¹⁷
sekr hǫfðingi mǫrk við þann er inn setti, en hverr annarra, er at er með honum brott at reka, tveim aurum Jb 164⁴
verðr bóndi úsannr at, svari honum fullrétti eptir lagadómi, en konungi .iiii. merkr hǫfðingi einn Jb 269¹⁰
Olafr ... var enn einn ⸢hofdingi [var. hofuðs-maðr Sv 124¹⁴] at þessu raadi med þeim SvFlat 638¹⁷
Ef maðr rænir mann þiófi eða útlægum manni. þá er sá sekr .xl. mörkum er höfðingi gerist í BjarkÁMˣ 313¹⁰
Grégóríús vildi, at þeir legði út at þeim, ok kvað eigi síðarr betra, kvaðsk hann mundu vera hǫfðingi at því Hkrᴵᴵᴵˣ 390¹⁹
en Þórþr geller varþ hǫfþingi at sǫceɴe Íslbˣ 22¹⁰
Wil ek at syner miner geriz hofdingi[ar] þessar ferdar ~ lat. principes ExidTroi 8¹⁵ TrójO¹ˣ 41²

● setja hǫfðingja (obj.præd.) [e-n] [fyrir e-t / yfir e-t]

qvað Pal hafa sett hofþingia ⸢fyrir [var. yfir Adv 21 3 17ˣ “V”] sitt mal, Ion Lopts son StuᴵK 111¹¹

2) [e-rra/e-s / yfir e-jum/e-u / fyrir e-n / fyrir e-u(hum.) / í e-u / á e-u] [í móti e-m] (høj) myndighedsperson, herre, overhoved, regent, anfører, ledende/indflydelsesrig person

‖ (propr. comp.) :

● formaðr ok/eða hǫfðingi [e-rra/e-rs / fyrir e-jum/e-u]

● herra ok hǫfðingi [e-rra/e-s / af e-u / yfir ■]

● hǫfðingi kennimanna (≠ lat. princeps sacerdotum)

● hǫfðingi kristni

● hǫfðingi lýðsins (i ‘Rómverja saga’ ≠ lat. tribunus plebis)

● hǫfðingi (helvítis) myrkra

● hǫfðingi postula (spec. om Peter ≠ lat. princeps apostolorum)

● setja/... hǫfðingja (obj.præd.) [e-n] [yfir e-ja/e-t]

3) romersk senator, (pl. hǫfðingjar) senatet (i Rom) (i ‘Rómverja saga’ ≠ lat. senator/senatus)

4) (pl.) (om klasse af engle) myndigheder (≠ lat. principatus)

cf. ODS Myndighed def. 2.1; Gallén 1976 [KLNM 20] 530

II. (y. isl.)

badum uier heygborinn hofdijngia ... ad hann sendi DI 117³⁶

III. (y. no.)

bref oc priuilegia wyrdhelighra hofdhingia oc hinna agetazsta Noregs konunga ... huærrir er styrkt hafwa ... Munkalifwe klaustir DNᴵᴵ 96²⁴

Form.: hofdingi (20); hofdingia (16); hofðingi (14); hǫfðingi (14); hofðingia (13); hofþingi (11); hofþingia (11); hofdingiar (10); hꜹfðingi (9); hofðingiar (8); ho᷎fðingiar (8); hofdingar (7); hafðingia (7); hofþingiar (6); ho᷎fðingia (6); höfðingjar (5); ho᷎fdingi (5); haufdingia (5); hǫfþingiar (5); hǫfðingjar (5); havfþingi (4); hofdíngiar (4); havfðingia (4); ho᷎fdingia (4); hꜹfðingia (4); hǫfðingja (4); hofðingium (4); haufdingi (3); hafðingiar (3); haufðingi (3); ho᷎fdingiar (3); hꜵfþinge (3); havfþingia (2); hafðingium (2); ho᷎fdíngiar (2); Ho᷎fðingiar (2); höfðingi (2); hꜵfþingiar (2); hǫfþingi (2); hofdijngia (2); hofdingium (2); hꜹfþingi (2); Hofþingiar (2); hꜹfðingiar (2); hofdíngia (2); ho᷎fdíngíum (2); ho᷎fðingi (2); ho᷎fþingi (2); ho᷎fþingiar (2); hofdingiar (2); høfðinge (2); havfðingivm (1); ho᷎fþingia (1); hꜵfþíngiar (1); hꜵfþínge (1); haufþingia (1); hǫfðingíar (1); hꜹfþingiarnir (1); hꜹfþingia (1); ho᷎fðingivm (1); ▹ha◃ufdingi (1); hꜹfdingi (1); haufþingi (1); haufdinge (1); hofðingiana (1); hǫfþingiom (1); hofðengiar (1); hofðingiom (1); hꝍfðingiar (1); ho᷎fðingiom (1); höfðingja (1); höfðingjans (1); hofdhinghia (1); ho᷎fdingium (1); ho᷎fdíngi (1); ho᷎fdíngíana (1); Hꜹfðingi (1); havfðingi (1); hufðingia (1); hofdingium (1); ho᷎fðinge (1); hꜹfðingianna (1); hꜹfðingiunum (1); hofdíngi (1); hꜹfðinge (1); haufdjngia (1); hofdhingia (1); haufdingivm (1); ho᷎fdíngía (1); hafðíngia (1); hǫfðingjunum (1); hofþíngiar (1); høfðingar (1); hafþingiar (1); Ho᷎fdingi (1); hofðengi (1); hofðinginn (1); høfþingi (1); hꜵfþingia (1); hofþingiom (1); hofðingionum (1); hafðingivm (1); hofdingiom (1); haufþingiar (1); hǫfdingi (1); ho᷎fðíngium (1); hǫfðingium (1); hǫfðingia (1); hofdinghia (1); hafþingium (1); hofdíngar (1); hø᷎fdingium (1); haufðingia (1); hafðinginn (1); hofdinge (1); hafdinngia (1); ho᷎fdinge (1); hꜹfþingiar (1); ho᷎fdíngia (1); ho᷎fðíngia (1); hofdingi▹ar◃ (1); ▹hofd◃inge (1); Hofþingi (1); hǫfdingiarnir (1); ho᷎fþingianum (1); hꜹfðingium (1); ▹hofd◃ingiarnir (1); haufðingiar (1); hofðingiaʀ (1);

Comp.: blót- (2), blót·manna- (1), borgar- (3), dana- (11), ein·valds- (12), engla- (1), fimm·tigi·manna- (1), fjórðungs- (2), flokks- (1), frakka·konunga- (1), frísa- (2), gesta- (9), gyðinga- (2), hallar- (1), heims- (2), heljar- (1), hel·vítis- (3), heraðs- (7), her- (1), hér·lands- (1), hers- (10), hofs- (1), hundrað·liðs- (1), hundraðs- (25), ill·virkja- (1), innan·lands- (1), jarðar- (1), júða- (1), kenni·manna- (4), kirkna- (1), konungs- (1), laga- (1), lands- (34), leik·manna- (1), liðs- (1), lífs- (1), lítil·lǽtis- (1), meðal- (2), mektar- (2), myrkra- (12), norð·manna- (1), riddara- (17), riddera- (1), ríðera- (1), skatta- (4), skota- (1), steikara- (4), stór- (23), suðr·eyinga- (1), sveitar- (36), svía- (3), undir- (1), upp·lendinga- (1), upp·svía- (2), veraldar- (12), víkinga- (1), vinða- (2), vǽndis- (1), yfir- (2), þar·lands- (1), þing·hús(s)- (6), þriggja·hundraða- (1), þrǿnda- (2), ǫfundar- (1)

Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP; Med hofdingi; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH -o-; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (höfðingi), (¹-ingi); Bl; WPA _; ; LMNL

Litt.: Bandle 1956 [BA 17] 22, 128, 247; Battista 2006 120; Breisch 1994 68; Durrenberger & Wilcox 1992 116; Goeres 2014 [JEGP 113] 293; Grøtvedt 1939 52; Gunnar F. Guðmundsson 2000 49-51,52,59,63,84,87,89,113-4; Gísli Pálsson 1992 4, 8; Hamre 1961 [KLNM 6] 630; Holtsmark 1958 [KLNM 3] 137; Kunz 1994 [StudIsl 51] 77; Leijström 1934 [ANF 50] 312-313; Leijström 1934 [ANF 50] 312-313; Meissner 1910 187; Meissner 1910 198; Salvesen 1968 54, 59; Seip 1949 [ANF 64] 161; Seip 1955 123, 163; Walter 1986 305; von See 1964 109; von See 1998-2001 [SB 25] 380

Genre. (expected): religious works [rel]: 148 (90); historical works [his]: 80 (59); contemporary sagas [bis]: 29 (25); romances [rom]: 27 (35); family sagas [isl]: 21 (41); legal works [jur]: 17 (32); learned works [div]: 9 (10); legendary sagas [fas]: 4 (14); unclassified [ ]: 3 (1); þættir [tot]: 3 (7); charters [dip]: 3 (26);

SB (red.) — December 2010

External (non-ONP) resources:

...

IN PROGRESS

...

Lexicon Poeticum (2nd ed.)

This uses metadata and images from septentrionalia.net

hÙli - hõfuð

...

Lexicon of Medieval Nordic Law

https://www.dhi.ac.uk/lmnl/nordicheadword/displayPage/2199

Cookies

ONP: Dictionary of Old Norse Prose

hǫfðingi sb. m. [-ja; -jar]

I.

1) [e-s / at e-u / í !] [með e-jum] leder (af foretagende), hovedmand (i forbrydelse)

● setja hǫfðingja (obj.præd.) [e-n] [fyrir e-t / yfir e-t]

2) [e-rra/e-s / yfir e-jum/e-u / fyrir e-n / fyrir e-u(hum.) / í e-u / á e-u] [í móti e-m] (høj) myndighedsperson, herre, overhoved, regent, anfører, ledende/indflydelsesrig person

‖ (propr. comp.) :

● formaðr ok/eða hǫfðingi [e-rra/e-rs / fyrir e-jum/e-u]

● herra ok hǫfðingi [e-rra/e-s / af e-u / yfir ■]

● hǫfðingi kennimanna (≠ lat. princeps sacerdotum)

● hǫfðingi kristni

● hǫfðingi lýðsins (i ‘Rómverja saga’ ≠ lat. tribunus plebis)

● hǫfðingi (helvítis) myrkra

● hǫfðingi postula (spec. om Peter ≠ lat. princeps apostolorum)

● setja/... hǫfðingja (obj.præd.) [e-n] [yfir e-ja/e-t]

3) romersk senator, (pl. hǫfðingjar) senatet (i Rom) (i ‘Rómverja saga’ ≠ lat. senator/senatus)

4) (pl.) (om klasse af engle) myndigheder (≠ lat. principatus)

II. (y. isl.)

III. (y. no.)

External (non-ONP) resources:

Lexicon Poeticum (2nd ed.)

hÙli - hõfuð

Lexicon of Medieval Nordic Law

Cookies

ONP: Dictionary of Old Norse Prose

Word

hǫfðingi sb. m. [-ja; -jar]

I.

1) [e-s / at e-u / í !] [með e-jum] leder (af foretagende), hovedmand (i forbrydelse)

● setja hǫfðingja (obj.præd.) [e-n] [fyrir e-t / yfir e-t]

2) [e-rra/e-s / yfir e-jum/e-u / fyrir e-n / fyrir e-u(hum.) / í e-u / á e-u] [í móti e-m] (høj) myndighedsperson, herre, overhoved, regent, anfører, ledende/indflydelsesrig person

‖ (propr. comp.) :

● formaðr ok/eða hǫfðingi [e-rra/e-rs / fyrir e-jum/e-u]

● herra ok hǫfðingi [e-rra/e-s / af e-u / yfir ■]

● hǫfðingi kennimanna (≠ lat. princeps sacerdotum)

● hǫfðingi kristni

● hǫfðingi lýðsins (i ‘Rómverja saga’ ≠ lat. tribunus plebis)

● hǫfðingi (helvítis) myrkra

● hǫfðingi postula (spec. om Peter ≠ lat. princeps apostolorum)

● setja/... hǫfðingja (obj.præd.) [e-n] [yfir e-ja/e-t]

3) romersk senator, (pl. hǫfðingjar) senatet (i Rom) (i ‘Rómverja saga’ ≠ lat. senator/senatus)

4) (pl.) (om klasse af engle) myndigheder (≠ lat. principatus)

II. (y. isl.)

III. (y. no.)

External (non-ONP) resources:

Lexicon Poeticum (2nd ed.)

hÙli - hõfuð

Lexicon of Medieval Nordic Law