hestr, herstr sb. m. [-s, dat. -i; -ar]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) ukastreret hest, hingst ⫽ uncastrated horse, stallion
om hingste i hestekamp, cf. Solheim 1961 [KLNM 6] 538-540
maþr lét gelda hest ... vngan oc goþan
●ÞBpCod645 1825Hross ero oc lavgð. Hestr .iiii. vetra gamall eða ellre. oc x. vetra oc yngri heill oc lasta lav́s við kv́. Meʀ iiii. vetra oc ellre oc x. vetra oc yngri ... fiorðungi verri eɴ kýr
GrgKonᴵᴵ 1946Þriu vetr gomol hross við kv́. oc er eitt hestr
GrgKonᴵᴵ 19412●●● Stoð hestr oc se verðe betri fyrir sacir vigs. oc gelldr hestr oc se verðe betri fyrir reiðar sacir. oc fyl meʀ i stóðe þat er met fe
GrgKonᴵᴵ 19415●●● Ef maðr leiþir ... kú yxna til griþungs. eða meri alægia til hestz eða su røða til galltar eða a blösma til rútz eða geit til hafrs
GrgStað 23617Nu scal ... giallda hesta. en eigi marar (!). graðan hest. oc eigi gelldan
Gulᴵ 7520toldv mik sva vera með monnvm, sem meri með ⸢hestum [var. hrossum FbrFlat 22535]
FbrHb 2045●●● fann hann herst foxottan gran hia Flvgv. við þeim hafði hon fengit. vndir þeim var álinn Eið faxi
LdnHauksb 6621Faðir mínn átti þá gripi, er ágætir vóru; þat vóru stóðhross, hestr mikill ok vænligr, apalgrárr at lit með fjórum merum
HG 4026þat vóru stóðhross, hestr mikill ok vænligr ... með fjórum merum
HG 4026ef maðr a ⸢hest þann sem ecki fylgir hross [var. ecki ross til hest sins AM 72 4° “Fc”] ...
var. Landsl 12518: AM 72 4° “Fc”Starkaðr átti hest góðan, rauðan at lit
NjR1908 13113Starkaðr átti hest góðan, rauðan at lit, ok þótti sem engi hestr myndi hafa við þeim í vígi
NjR1908 13113hann (ɔ: hestrinn) var graðr ... þann hest gaf Skarpheðinn Hǫskuldi ok með hross tvau
NjR1908 25115ef hestr eða ross bitr mann eða lystr
Landsl 685ef hestr bitr ross til bana þat er algilldi. En ef ross bitr hest til bana. þat er halfgilldi
Landsl 12520ef graðr hestr bitr ialk til bana. þat er algilldi
Landsl 12522varu þar stodhross ... iiij saman ok varu raud at lit hestr var alvænligr
Gunnl 1518Var þar hestr grárr med iiij merum
Gunnl 1522uoru þa komin ross ok hestar saudladir ok margir aluænligir ok bundnir heima a hladinu
Gunnl 4312Eigi varþar [var. + um grada hesti GKS 3270 4° “B”] þo at hestar renni lꜹsir eptir
var. ÁKr 4520: GKS 3270 4° “B”ek vil gefa þér hest þann, er beztr er hér í sveitum, ok eru tólf saman hrossin
Boll 3042hann gaf Finnboga frenda sinum stoðhross .V. saman fíuilbleik at lit. þat var orð a. at sa væri hestr beztr i Norðlendinga fiorðungi
Finnb 446Ingólfr átti stóðhross góð ok kallaði hestinn Snækoll
Glúm 4216hǫfðu eigi meira fé en stóðhross fjǫgur; var hestrinn svartr
Laxd 12519Starkaðr átti hest góðan, rauðan at lit, ok þótti ‹þeim› engi hestr mundu við þeim hafa í vígi
NjM 14716oss er sagt, at þú eigir hest góðan, ok vilju vér bjóða þér hestaat
NjM 14820Villt þú, at ek keyra hest þinn
NjM 15010þann hest gaf Skarpheðinn Hǫskuldi ok með *hross tvau⸣
NjM 27624ef hester eða ross bítr mann eða lystr
Landsl1154 11716bað setja söðul sinn á hrossit, en á hest, er hann átti, lét hann upp stórar klyfjar
GBpD 18512●●● rifligir gripir ... gelldir hestar, þvi at einv graðr hestr, ef merr fylgþi, ‹ok því at einu merhross, at hestr fylgir›, ekki ross ellra en XII vetra oc eigi yngra enn þrevætt
StuᴵK 4515●●● mull (verðr) af asna ok rossi. burdo af hesti ok ausnu
Stj¹ 8027at luka henne ... tiu kýr fimm asaudar kugilldi tuau gelldfiꜳr kugilld‹i› tua hesta eit ross
IslDipl (1369) 4617hestr eða hross
Jb 6311Ef maðr á graðan hest, þá skal hann annat hvárt kaupa hross til eða fá at láni
Jb 16512●●● Ef maðr leiðir úlofat ... hross álægt til hests ... þá ...
Jb 1885Hestr fjogurra vetra ... heill ok lastalauss, jafn við kú ... Hross fjogurra vetra ... fjórðungi verra en kú
Jb 2169Tvévetr hestr ok hross við kú; þrjú vetrgǫmul ok ⸢eitt [var. einn GKS 3268 4° “a”, etc.] hestr í við kú
Jb 21613ef maðr tekr hest þar sem hann átti hross
Jb 2737sa hans menn stodhross nokkur vid ueginn ... konungr steig a bak hestinum
ÓTFlat 40127en ‹er› á leið vígit, lattist hestr konúngs
Ar 63324Maðr fylgir þar hesti hverjum, er fram er leiddr
Ar 63335Oddr ... skyldi fylgja hesti þeira frænda sinna um daginn
Gr 998Grettir spurði Atla ... hverr fylgja skyldi hans hesti. Eigi er mér þat svá gløggt, sagði hann. Villtu, at ek standa hjá? sagði Grettir
Gr 9911Grettir ... tók í taglit annarri hendi, en helt með annarri stafnum, er hann keyrði með hestinn
Gr 9922Þeir bræðr áttu einn graðan hest, brúnan at lit
Vígl 773Sá hestr var sonr Hvítings, var alhvítr at lit, en merarnar allar rauðar
BjHˣ 18627hestar .iij. oc merhross
DI II (*1318-c1400›Bps B III 3ˣ) 47919hross ok hestur. veturgaumul bædi
DI VI (*1476›apogrˣ) 7628en ef lýstr hest á vigi nauðsynialaust ...
Frostˣ 2288hann gaf Hrosskeli stóðhross góð, hest grán ok með fjǫgur merhross
Gautr¹ˣ 359Kóngur átti einn ágætan stóðhhest ... eitt merhross var með hestinum
Gautr²ˣ 667Sløngvir hét hestr hans, en annarr Hrafn; þann tók hann af Ála dauðum, ok undir alinn annarr hestr, er Hrafn hét
hingst? Hkrᴵˣ 569Hrafnkell atti þ[ann einn grip i eigu s]inni ... þad var hestur. b[leika]lottur ad lyt
cf. Fr[eifaxe geingr] j dalinn framm med lidi sijnu - honum filgia x. hross edur xij 7¹¹⁻¹⁸ Hrafnkˣ 57Einar ... huxar nu ad Hrafnkell mun eigi vita þo [hann r]idi hestinum, nu tekur hann bestinn og slær vid beisli
cf. stodhrossinn 9⁵ Hrafnkˣ 914herstr apalgrár liop ofann frá *Horns vatni ok til stodroza hans. sa hafdi vndir stodhestinn
LdnHb105ˣ 3019hestr apalgrar rann ofann fra Hiardarvatni ok til stodhrosa hans. sa hafdi vnder stódhestiɴ
LdnStˣ 15127Vill Óláfr henda hross Þorgils ok vill slá beizli við hestinn
cf. Hestrinn geriz órór, er hann ser ǫnnur hrossin 24²² StuᴵR440ˣ 2421Menn Þorgils hǫfðu rekit heim stóðhross, er Geirr átti, hest ljósbleikan ok nǫkkur hross ǫnnur
StuᴵᴵR11127ˣ 26034Brandr átti hest fǫxóttan, er kallaðr var Freysfaxi ... var hann ok øruggr til alls, bæði vígs ok annars
Vatnˣ 7724
‖ (propr. comp) :
ec man ... læiða i togi þenna hinn micla Arabia hest
ElisA 6710ho, hinn goði Arabia hestr
ElisA 10911ec man ... læiða i togi þenna hinn micla ⸢Arabia hest [var. Arabialands hest (sic ms. 4r³⁰) AM 567 II 4° “F”]
var. ElisA 6710: AM 567 II 4° “F”á góðum ⸢Gaskunie [var. ÷ AM 180 a fol “a”] hestum
KlmA 3074ridandi a godum Arabiahestum
ElisD 1832roskur ridare sitiande a gaskonie hesti er hann hafdi feingit med hernade j. Saxlandi
Rém 28528á einum föxóttum ⸢Gaskunie hesti [var. (ms.) Gaskuniar hesti AM 180 a fol “a”]
var. KlmA 35020: AM 180 a fol “a” → ms. 32r36sitjandi á góðum Gaskunia hesti
KlmBˣ 19426Fagon sat á góðum gaskunia hesti
KlmBˣ 26022
● etja hestum
Hveruitna þar sem menn etia hestum manna at ulꝍyfi þess er a. bꝍte skaða þann er af uerðr oc ofundar bot eptir laga dome þeim er hest a
Landsl 12611Annat sumar var stofnat hestaþing, þat er ǫllum hestum skal etja, þeim er til váru í heraðinu
Glúm 6117hafðe verit funnðr i heradino aþr vm daginn, ok átt hestum
StuᴵᴵK 22225hann hafði sent konúngi hest, þann er hann kallaði beztan á Íslandi, ok þeim hestum skyldi etja; kom til fjölmenni mikit
Ar 63320skilldu þeir etja hestum
Svarfd(1966)ˣ 5921
2) (hest/hingst i den nordiske mytologi) ⫽ (horse/stallion in Norse mythology)
Þa tok *Alfꜹðr Nott ok Dag, son hennar, ok gaf þeim ii. hesta ok ii. keʀvr
SnE 1715Riðr Nott fyʀi þeim hesti, er kallaðr er Hrimfaxi
SnE 1717Sa hestr, er Dagr a, heitir Skinfaxi, ok lysir allt lopt ok iorþina af faxi hans
SnE 1719gvþin ... letv Sol kæyra þa hesta, er drogv kerrv solariɴar þeirar, er gvþin hꜹfþv skapat, til at lysa heimana, af þeiri sio, er flꜹg or Mvspellzheimi
SnE 184en vndir bǫ́gvm hestaɴa settv gvþin tva vinbelgi at kæla þa, en i svmvm frǽþvm er þat kalla isarncol
SnE 186þeir hestar heita sva, Arvakr ok Alsviðr
SnE 186●●● Hestar asaɴa heita sva: Sleipnir er baztr
SnE 2223Baldrs hestr var breɴdr með honvm
SnE 2226hestr hans heitir Gvlltoppr
SnE 3226Xiiii. (ásynja) Gná, hana sendir Friɢ i ymsa heima at eyrindvm sinvm; hon a þaɴ hest, er reɴ lopt ok lavg *ok heitir Hofvarpnir
SnE 3914Þa mælti Gangleri: Hverr a þaɴ hest Sleipni, eða hvat er fra honvm at segia?
SnE 459Ok er þeir savgþv honvm þesa kosti, þa beiddiz hann, at þeir skyldv lofa ‹at hann› hefþi lið af hesti sinvm
SnE 4524Haɴ tok til hiɴ fyrsta vetrar dag at gera borgina, en of nætr dro hann til griot a hestinvm
SnE 461en þat þotti asvnvm mikit vndr, hversv stór biorg sa hestr dro, ok halfv meira þrekvirki g[er]þi hestriɴ en smiþriɴ
SnE 462en þat þotti asvnvm mikit vndr, hversv stór biorg sa hestr dro, ok halfv meira þrekvirki g[er]þi hestriɴ en smiþriɴ
SnE 462Ok it sama qveld, er smiðrinn ok v́t eptir griotinv með hestiɴ Svaþilf‹a›ra, þa liop or *skogi nokqvorvm meʀ
SnE 4618en er hestriɴ kendi, hvat hrosi þetta var, þa æddiz hann ok sleit svndr reipin ok liop til merariɴar
SnE 4619þa liop or *skogi nokqvorvm meʀ ‹ok› at hestinvm ok hrein við
SnE 4619æddiz hann ok sleit svndr reipin ok liop til merariɴar, en hon vndan til skogar ok smiðriɴ eptir ok vill taka hestinn
SnE 4622nokqvorv siþaʀ bar hann fyl; þat var gratt ok hafþi viii. fætr, ok er sa hestr beztr með goþvm ok monnvm
SnE 4710Þa var tekiɴ Sleipnir, hestr Oþins, ok leiddr framm
SnE 6511var tekiɴ Sleipnir, hestr Oþins ... ok steíg Hermoðr a þaɴ hest ok hleypti brꜹ́t
SnE 6512en er hon kom ok reið vargi ok hafþi havggorm at tavmvm, þa liop hon af hestinvm, en Oþinn kallaþi til berserki iiii. at gæta hestzins
SnE 6517en er hon kom ok reið vargi ok hafþi havggorm at tavmvm, þa liop hon af hestinvm, en Oþinn kallaþi til berserki iiii. at gæta hestzins
SnE 6518en Heimdallr reið hesti þeim, er Gvlltoppr heitir
SnE 668hestr Balldrs var leiddr a balit með avllv reiði
SnE 6612þa ste hann af hestinvm ok gyrþi hann fast
SnE 6624en hestriɴ hliop sva hart ok ifir grindina, at hann kom hvergi nǽr
SnE 671Þa reið Hermoðr heim til hallariɴar ok steig af hesti, geck iɴ i hꜹllina
SnE 673
3) (hest som brugsdyr/værdigenstand/handelsvare) ridehest, transporthest) ⫽ (horse as working animal/object of value/trading good) riding horse, workhorse, hackney)
kallaðe hann þa suæin sinn ok mællti. vinr kuað hann lœyp sem skiotast hæsti þinum ok stæfn hingat fælagom minom
Streng 1432Nu scal þioðgata væra sva breið. at maðr skal sitia a heste soðrlaðom. oc setia a iorð niðr geirskapt ...
Gulᴵ 4418Nu leypr maðr a hest mannz soðrlaðan. þa ...
Gulᴵ 4525Nu stendr hestr i tioðre. þa kemr annarr hestr til hans. oc fliugazt þeir a
Gulᴵ 4628Ef hundr. æða hestr. æða oxe stangar mann ... þa ...
Gulᴵ 5829Fagnaði Sigurðr konungr þegar af hesti Olafi konungi
ÓH 7013hestar þeirra stoðv uti með sauðlum
ÓH 12714bad konungr menn stiga af hestvm
ÓH 5501leiðir faðir hans oc moðir hann til hestz sins
Þiðrᴵ 2242Nu gengr herman til sins hæstz oc riðr abrot
Þiðrᴵ 3026mimir ... visaði mer hingat til hæstz æins er grani heitir
Þiðrᴵ 31712gengr han nu til hæstzens
Þiðrᴵ 3189firir bioðom ver huerium manne, at ... suikía þa (pílagríma) j kaupum ne vmskipti fanga þæira eða hæsta
NoDipl (1297) 8824let hann kasta mikinn hꜹg ok let þa hann * aka i þeim vagni, a þeim hesti, er Haralldr konungr hafði til orrostv, ok let sua aka i hꜹginn, ok siþ[an] var sa hestr drepinn
Fornk 2413N[v] saknar Halldorr hestanna. ok leitar. ok fiðr nv. ok þickir vera illa halldnir. ok ferr nv til fundar uið Þorarin
Heið 6310ok riðr Þorðr hesti þeim er hann hafði ekit a vm aptaninn
Heið 6918nv hefir hann spreingðan hestinn
Heið 6922Nv tekr hann annan hest ok hleypir yfir i dalinn sem leið liɢr firir
Heið 6923Nv kemr hann ardegis þar ok fęr yxinit ok drepr af ok gerir til bindr upp a hestinn. ok ferr siðan leiðar sinnar
Heið 6925ferr siðan leiðar sinnar. ok kiomr heim. leɢr af hestinum tekr slatr gelldingsinꜱ
Heið 6928ok þa er hann er bvinn til brꜹt reiðar. þa erv þar leiddir fram hestar .ij.
Heið 7017Þa hesta atti Þorðr fra Breiðauaði
Heið 7018Nv mælti Þorarinn. her erv hestar Þorðar
Heið 7020En þvi let ek hesta þeꜱa taka at mer þotti þetta merkiligra at spyria eptir hestvm þeꜱum. en duꜱil hroꜱum
Heið 7024En þvi let ek hesta þeꜱa taka at mer þotti þetta merkiligra at spyria eptir hestvm þeꜱum. en duꜱil hroꜱum
Heið 7026Nv riðr Barði þaðan. ok kemr a Backa þar sem Þordis bio. ok stoð þar hestr sꜹðlaðr
Heið 7035Nu koma þeir ut yfir Blꜹndo til Breiða-vaðꜱ ok fœra Þorði hesta sina
Heið 7111Þorðr tekr uel við hestvm sinvm ok byðr goða hesta gellda at launvm
Heið 7115Þorðr tekr uel við hestvm sinvm ok byðr goða hesta gellda at launvm
Heið 7116Hann kvez ei vili (ɔ: vilja, cf. ed. note) lavn firir þetta. ok sva kvað hann þann bioða er hestana hafði heimta
Heið 7118hann var a hesti i solar uppras ok nv vitvm ver eigi hvert hann hefir riðit
Heið 7127Nv rinda þeir fram borðom ok ollv þi er a var. ok ganga til hesta sinna ok buaz hvatliga
Heið 7416Nv stiga þeir a bak hestvm sinvm ok riða abravt yr tvni
Heið 7418Nv sia þeir þat bro᷎ðr til Þuriðar moður sinnar. at hon var komin a bak hesti þeim er þav kꜹllvðo Eykiarð. ok hon hafði heimt huskarl sinn til fꜹrvneytis við sik
Heið 7420ok þa skulo þit spreta gio᷎rðunvm hennar. skal Dagr þat gera ok lata sem hann gyrðe hestinn er þer komit at lo᷎knvm
Heið 754ok reiðit hana af baki. sva at hon falli i lo᷎kinn ofan. ok sva þav bæði en hafit með yckr hestinn
Heið 757þa mælti Dagr. þeꜱi maðr er mannvitvll er þer fylgir Þuriðr. hann hefir ecki sva vel gyrt hest þinn at þat myni dvga
Heið 7517Gyrtv betr þa hestinn en aðr er. segir hon ok fylg mer siþan
Heið 7519hann tekr nv ok sprettir giorðonvm af hesti kerlingar. rekr þav bæði af baki i Saxalo᷎k sem þeim var boðit
Heið 7521þeir riða nu ibrot ok hꜹfðo hestinn með ser
Heið 7524þar voro .ij. hestar bunir firir dyrvm er Barði kom i garð
Heið 7616þa skulot koma a bo᷎ þann er heitir a Hallvarðꜱ-stꜹðom ok spyria bonda tiðenda ok fretta eptir hestvm þeim er horfit hafa norðan yr sveitum
Heið 7915Eptir skal vera inn .xix-di. ok gæta hesta yðvarra ok skal þar vera Kollgriꜱ
Heið 7926stendr Niall uti. ok byðr þeim gisting ꜹllvm ꜹlværliga. þeir þiggia þat. lata lavsa hesta sina setiaz a baða becki
Heið 812ok spurðo þeir að hestvm þeim er þeir voro a leit komnir ok miok opt hꜹfðo verit farar til gervar
Heið 825Ok stiga þeir undan borðenv ok ganga til hesta sinna. ok stiga a bak ok riða yr garði
Heið 8317fara nv til hesta sinna ok koðvz vilia hafa dꜹgurð
Heið 879þeir fara ok taka hesta sina ok riða til Hafa-fellz til Arna Þorgꜹz sonar
Heið 8724Nv stiga þeir a [b]ak hestom sinvm
Heið 9716Byscop var a hesti oc clercar noccorir með honom
Sv 13925fær ser þar hersta
FbrHb 785Haralldr konvngr Sigvrðar svn reið a hersti svartblesottvm
Hem544 509i þvi fell herstrin vndir konvngi ok ferr sva þrysvar i riðinni. konvngr mællti hvi skal nv sva Olafr broðir
Hem544 5010Tosti hlær ok mællti ætlar þv at Olafr konvngr felli herstin vndir þer
Hem544 5013Tosti hlær ok mællti ætlar þv at Olafr konvngr felli herstin vndir þer. hann segir eigi man ek annars manz meiʀ at giallda en þin ef hann litr af mer
Hem544 5013Biskup skal hafa mæð ser .xv. menn oc .xv. hesta a sumar dægi. firi houuð kirkiu vigslu
EiðKrA 3891gere hest mote honum (ɔ: prestinum)
EiðKrA 39016Flovent ... steig af hestinvm
Flóv¹ 16615Raugnvalldr feck ser einn uánndan hest oc riðr ibro᷎tt
Mág¹A 3740bundu þar hey á fimtán hesta, en á fimm hestum hǫfðu þeir mat
NjR1908 10726Hvernig scal skip kænna. Sva at kalla herst æða dyr sǽkonvnga æða sióar æða skipræiða æða væðrs
SnEFrg¹ 44219ef við finnim no᷎ckvr gras æða hæy hæstvm varvm oc mvlvm at þeir mętti lifa við
StjC 59118alldri hafði hann verra ⸢*hesti [non emend. hesta] riðit
SvEirsp 30230n.ef þeir hestar bitazt ... oc fær annar huar bana af
Landsl 12514ef maðr tekr grip manz uleðan. hest eða skip ...
Landsl 1294Oll þau trio er fallen liggia ifir þioðueg þueran oc skal hesti frosklꝍypa ifir vndir manni þa liggr uið ꝍyrir silfrs konungi
Landsl 1328þat er skylldar farleiga uegfella pening silfrs firir mann huernn. annan firir hest huern
Landsl 1338[E]yiulfr gerir ferð sina ok hefir halfan þriðia tog hesta i mot þeim ok hittir þa a stronðinni
Heiðy 1045[var. + nokor ... sem af langom vegom koma til konongs a hestom eda a fꝍte landuegiss NKS 1642 4° “D”, etc.]
var. Hirð 42616: NKS 1642 4° “D”Sua ok ef ver faom nokorom manne ræidskiota bref ... þa skulum ver a næmnæ i brefueno. huarsu margha hesta sa skall hafua
RbHM (*1293) 221ok svima hestar þeira ifir storar ar; sva koma þeir fram
SnE 1920toc Aðils konvngr af honvm davþvm hialmiɴ Hildisviɴ ok hest hans Hrafn
SnE 14011Þat er oc uviðrkvemilekt at men bitizt um sem hestar eða hundar
Bl 2196Nu scal nefna gripi þa alla er hæimildar taki scal fylgia. ef maðr kaupir hus at manne ... þat er ... hestar aller oc yxn tamdir
Bl 2559ok fylldv hvs mitt með haldrekvm, hestvm ok havggormvm
Ant 778firir .ii. aura boll æin hæst
DN XV (1340) 1935er hann var kominn ⸢til hests sins [var. at kerrv siɴi AM 657 c 4° 29v1; i kerrv sina StuᴵK 26218]. þa ...
GBpA 13322tak þu hesta ok eyki ok forum eptir þeim Helga ok Grimi. þau foru ok komu til valsins. ok var þeim bræðrum vellt i sleða
Dpl 16414þa var hesti skotið vnder einn mann. hleypti sa sem akafligaz til þess er hann kom a Lambastaði
EgM(2001) 11137hestr. fiogurra vettra gamall ok ellri. hvart sem hann *er graðr. eða gelldr skal vera kugilldi
Grg347Kon 2483Er nú tekit við hestum þeira ok klæðum
Laxd 2524Gengr hon til hestz ok stigr á bak
MarS 28728síðan var tekit af hestum þeira
NjM 108bundu þar hey á fimmtán hesta, en á fimm hestum hǫfðu þeir mat
NjM 12211Þú skalt stela þaðan mat á tvá hesta
NjM 1234fór hann til útibúrs ok lauk upp ok klyfjaði þaðan tvá hesta af mat
NjM 12316Ásgrímr tók Njál af hestinum ok bar hann inn ok setti hann í hásæti
NjM 29614Þa bad Sturla Þorgrim fara eptir hesti sinvm, ef hann geti naþ honum
StuᴵK 7323hleypti hann beisli af hestinvm
StuᴵK 749Oc var þa hestr bvin, oc reid Olafr Þorgeirs son þęim i Læikiar-scog; þa var tekinn annarr, oc reið hann þeim a Glystaði, þa enn þridi, oc reid hann þeim til bvdar Stvrllv oc sagði honum tiþindinn
StuᴵK 841hestrinn fell davðr niðr, er hann kom aa vǫllinn vnndir Fialli
StuᴵK 33619I þvi liop ‹at› Oddr skeid-kollr, ok havggr til Hǫskvlldar, ok stefnir aa fotinn. Enn Havskvlldr bra vnðan fætinvm ok fram aa hestz-halsinn, ok kom aa siðv ⸢hestzins [var. hestinum GBpA 18516]
StuᴵK 33619Reið Sturla aa lǫtum hesti, er Alftar-leggr var kallaðr, allra hesta mestr ok friðazstr
StuᴵK 41115●●● Valgarðr leðe honum hest bleikalottan, be᷎þi mikinn ok sterkan, ok iarnaðan øllum fótum, ok hinn bezta fara-skiota
StuᴵK 44821Þetta fe rak Se᷎mundr i brót ... hundrat asavðar ... VI brynivr ... dunkle᷎ðe a hest
StuᴵᴵK 12023ek se mann riða á hvitvm hestí
Huldaᴵ 10427þat eítt rað. at skíota hesti vndir Sigvrð
Huldaᴵᴵ 12725Magnvsi hafði sendr verit hestr gavtzkr
Huldaᴵᴵ 23010Fiora daga var hans leíta farit a hestum ok fotum ok fannz hann eigi
~
PS 67430 JJ SÁM 1 72rb14var hann sekr heiðingi sialfr grafinn ... ok þar með honum hundr hans ok hestr at fornvm sið
SvaðaÓT 17916hann (ɔ: hippopotamus) hefir þilikt bak ok fax ok þaleiðiss gneggiar hann sem einn hestr
Stj¹ 7811Gefa má maðr ok vingjafir at sér lifanda, hesta eða yxn
Jb 9912Skilldvz þav vel ... ok ridv þadan leid sina, ok hofdv þadan hey á einvm hesti
StuᴵᴵR 16610Hauknefr hafði gefit Þori hest kinskiottan vngan. hann var gauskr hlaupari
GullÞ 206Var hann (ɔ: óssinn) sva meinligr med huitfyssi ok storgryti, at eingi hestr matti þar fæti koma
Thom² 30323hestr hans med saudli ok þat annat, sem ...
Thom² 3534Þeir ... settia vndir hann hest
Flóv² 17129hestr hans, er hann kalladi Fulltrua
Dám 7720fiorar alnar ꜳ ad bera ꜳ̋ vaull. tuo c. hesta tad. enn eyri ꜳ̋ molldar. c.
Búal¹ 815Ásmundr lét verpa haug eptir hann, ok setti hjá honum hest hans með sǫðli ok beizli, merki ok ǫll herklæði, hauk ok hund
EgÁsm 338sotti til hans mikit lid ok flest ꜳ hestum
Hák81 61111hjó Sírnir þá svá mikinn hlut ór kríkum Ǫgmundar, at enginn hestr dregr meira
ǪrvA 13623Gefa nu kongarnir ... riddurum hesta ok herklædi
KirjA 1022enn framm ꜳ halsi hestinum hieck ein geit, enn uid hans hestz hala dragnade munks buningr
MarE 53919hann stigr upp ꜳ sinn hest
~ lat.ascenso equo
HelChron 101651 MarE 65311utan gripi miína .íȷ́. ... er þat annat men mitt ... enn annat hestur mínn suartfagse
Harð 12310hann fann hestinn daudann
Harð 12322hleypðu (þeir) beizlum af hestum sínum
Gr 4521Sǫðull var undir kviði niðri á hesti Grettis
Gr 462‹i›iij hesta reip
DI VIII (1521: AM 191) 79634ꜳ þria hesta reip
DI VIII (1521: AM 191) 79727þꜳ fieck hestr hans mikla sott
OsvReyk 9127villde koma honvm ꜳ fætvr en hestvren snere sier ꜳ ymsar sijdvnar
OsvReyk 9131●●● spakt skyllde godum hesti rida
Not604² 1556j o᷎llo samt. gripum og virdingagotzi. j smio᷎r og skreid og ryklingi. hestum og skipum
DI VI (*1428›Kr 2ˣ) 4314og rijde vid tiűnda mann. a vissann sialfs sijns kostnad. til hesta og jarna
DI IX (*1375›Lskjs 94 IIIˣ) 1417Tak þu hesta ok eike, og förum effter þeim brœdrum Helga og Gryme
DplFljˣ 12217ef maðr iamnar manni við oxa eða við hest eða við eitthvert cvicindi þesskyns. þá scal hálfrétti uppi
Frostˣ 22528●●● Þat var siðvenja þeira, at riða hesta, temja bæði við gang ok við hlaup
Hkrᴵˣ 371Kirjalax keisari gaf Sigurði konungi marga hesta
Hkrᴵᴵᴵˣ 28313Magnús hafði gauzkan hest allskjótan
Hkrᴵᴵᴵˣ 30314stijgur (hann) ä hest sinn *og rijdur ut af borgenne
MírmC(1997)ˣ 3026at þer megor i godo tome ræidæ till siafuæ yær ok hesta ydræ
RbHM (*1297) 2123Morgv var þar ræntt oc stolit, þvi er *staðrin atti, ‹ok þat er menn áttu í hestum ok húsbúnaði› emend. Stu 28822: BLAdd 11127 “IIp”
emend. StuᴵK 28822: BLAdd 11127ˣ “IIp”Síðan stígr Grímr á hest sinn ok biðr Hafliða vel lifa
StuᴵR440ˣ 2329●●● Kom þar Guðmundr inn dýri ok Ǫnundr, ok váru hross manna færð til gæzlu, en Ǫnundr lét hafa hesta sína í hǫptum at bæ heima
evt. def. 1 StuᴵR440ˣ 17212En er menn hǫfðu af hestum tekit, settuz menn niðr
StuᴵᴵR11127ˣ 22817En er á tók líða kvelldit, lǫgðu menn á hesta sína ok riðu, svá sem gǫtur lágu, suðr til Vallavaðs
StuᴵᴵR11127ˣ 24916hestrinn skriðnaði í vatnsfall
Trist¹ˣ 1682sá þeir *einn riddara skyndiliga ríða á bleikum hesti
Trist¹ˣ 18911
4) (om dromedar) ⫽ (of a dromedary)
5) (om galge) ⫽ (of gallows)
● gefa hest [e-m]
lagde Olafr Trygguason gullhring a hals mer ok enn þotti mer han gefua mer mikinn hest
ÓTFlat 2389þo æigi o᷎rænt at hann lati þig sidan upp festa til hadungar ok gefui hann þer þenna hest
ÓTFlat 23812
6) ørefigen, lussing, kindhest ⫽ slap (on the cheek)
Gunnarr reiddiz ... ok lýstr hana kinnhest, hon kvaz þann hest muna skyldu ok launa
NjR1908 10910Gunnarr reiddiz ... ok lýstr hana kinnhest. Hon kvazk þann hest muna skyldu ok launa
NjM 1245
II. (cogn.)
Hallsteinn herstr
LdnHauksb 7733hann atti Þorgerði dottvr Helga herstz
LdnHauksb 836Biarni hestr
HákFris 5169Ormer hester
DN III (1330) 14419Biarni hestr
Hák81 56211Jón hestr
Æv¹⁶586 5127hǫfðu þeir samdrykkju ... við þann mann, er Hallsteinn hét ok kallaðr hestr
Gr 199toc þar Vilialm skinnara lændann mann oc annan Þorhallda ⸢hæst [var. kept Mork 42610]
FskAˣ 3506Hesta-Gellir prestr
LdnStˣ 1773
III. (proprial.)
(om stjernebilledet Pegasus, lat. Pegasus) ⫽ (of the constellation Pegasus, lat. Pegasus)
Andromeda ... sitr i miolk hring ... ok snyr hendi sinne til qvidar Pegasi (hests), er yfir hana er settur
Encᴵᴵ1812I-II 2528Aquarius ⸌vatn karl⸍ er stadfestr milli fiska ok hestz
Encᴵᴵ1812I-II 25224Aquarius ⸌vatn karl⸍ er stadfestr milli fiska ok hestz ok hala capricorni ⸌steingeit⸍
Encᴵᴵ1812I-II 25224ganga vndir hestligr lvtr se᷎ntavri, ho᷎fud idre, en vpp renr Pegasvs, *he᷎str
Encᴵᴵ1812I-II 25617
IV. (y. no.)
V. (propr. topogr.)
Form.: hest (46); hestr (42); hesta (35); hesti (30); hestum (16); hestar (12); hestinn (12); hestvm (7); hestinum (6); hestinvm (6); hestz (5); hests (4); hestur (3); hestriɴ (3); hestrinn (3); hestzins (2); herstin (2); herstr (2); herst (2); hæstz (2); Hestr (2); hester (2); hæst (2); hestom (2); hestiɴ (1); hersti (1); hæsti (1); herstz (1); hersta (1); Hesta (1); hæsta (1); Heste (1); hæstvm (1); hestana (1); hestvren (1); hestí (1); herstrin (1); hestanna (1); hæstzens (1); hestaɴa (1); hesth (1); he᷎str (1); Hestar (1); heste (1);
Comp.: eir- (1), eyk- (3), fák- (1), fara- (1), farar- (1), fata- (1), fjǫgurra·kúa- (2), geld- (3), góð- (1), grað- (3), hirð- (1), hundraðs- (9), hvíldar- (1), jóla- (1), kapal- (3), kerru- (1), kinn- (11), klaka- (1), klyfja- (17), konunga- (1), korn- (1), kú·gildis- (6), messingar- (1), reið- (6), reiði- (1), riddara- (3), sel- (1), skreppu- (1), smala- (3), stað- (2), stóð- (12), taum- (1), tjóðr- (3), vagn- (3), vápn- (34), verk- (4), viðar- (1), víg- (2), vinnu- (1), þing- (3), þing·lags- (1), þriggja·kúa- (1), þriggja·marka- (1)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill; Suppl4; Fischer _; Anm _; Bin item Hesta-, -hestr (cf. corr.); Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr (cf. corr.); Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl item cf. corr.; WPA _; ; LMNL
Litt.: Bandle 1956 [BA 17] 191; Finnur Jónsson 1914 [ANF 30] 95; Marstrander 1915 62, 97; Ropeid 1962 [KLNM 7] 272; Seip 1955 137, 189, 302; Skårup 1991 [Opusc 9] 95
Genre. (expected): family sagas [isl]: 82 (32); legal works [jur]: 38 (25); learned works [div]: 33 (8); historical works [his]: 26 (46); contemporary sagas [bis]: 25 (19); religious works [rel]: 18 (70); romances [rom]: 18 (27); legendary sagas [fas]: 10 (11); charters [dip]: 10 (20); þættir [tot]: 6 (6); unclassified [ ]: 2 (1);
ER (red.) — January 2011
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
herskíð - hestr
hestr - hildibrandr
...