hengja vb.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
A.
1) [e-t/e-n] [á e-t / í e-t / millim e-ra / um e-t / við !] hænge (ngt/ngn) (på ngt/for ngt/mellem ngt/om ngt)
Ef gestar koma a hænndr manne ... þa ma hann lata baka a sunnu dægi. sem annan syknan dag. sæktar laust. þat sem hann nꝍytir uið geste. oc slatra oc ⸢hængia [var. hæggiæ EiðKrC 3978] millim hurðar asa oc bera æi i bur ut
EiðKrA 3808tok Haralldr konvngr sverþ. ok festi a linda honom. ⸢ok hann hengði [var. þá festi hann Hkrᴵ37ˣ 1071] skiolld a hals honom
HkrFris 4126(om lig) veit trv minn sagdi hvn ef þv verdr eigi i brottv vr mino riki at lidnum iii nattvm þa skaltv upp hannga ok þiona einvm af þeim marmara pilervm xx er standa vtan vm mina skemmv ok kongs svnir erv vid heingdir ... Gibbon svarar sva ... adr en ek verdi vpp heingdr j þesso landi skal leika elldr ok valu vm allt ydvart riki
Gibb 453Hann lagdi þegar til Þoris sem hann var at manskurdinum ok hafdi heingt skiolldinn aa hlid ser
GullÞ 3029hengdi síðan skjöld sinn á öxl sér, ferbyrðing þykkan ok þungan
KlmA 40524Skiolldur var ⸢heingdr [var. heindur AM 567 VI α 4°] ꜳ̋ hlid honum þyckr og þrividadr og allr gimsteinvm settur
var. Adon 1235 → Adon AM 567 VI α 4° 1v31þar voru ok a heingd morg klædi
Sams 1521Madur skal skera hana (ɔ: rótina) j sundur j sivala hluti. ok draga a. þrad hver hlut fra odrum ... ok heinga j skugga
MedMisc 9514Item dygdir þidurs. hiarta þidurs. hein (“Leg. heing”, ed. note) um hals þeirri konu. osatt er vid bonda sin. þa mun batna
MedMisc 1305
● hengja hǫfuð bøje hovedet
● hengja innsigli [fyrir e-t]
til mæiri stadfestu oc auðsyningar wors tro skapar med yðr þa hofum wij hengt wor Jnsigli a almugans wegna: fyrær þetta bref
IslDipl (1419) 21521til sanninda hær wm heingdom wij wort jnsighli forir þessa Confirmacionem
IslDipl (1437) 32931til sannenda hier vm heinger ek mitt jncigle firir þetta vitnisburdarbref
DI VII (1494) 21314til sanninda hier um heingda ec mitt insigli fyrir þetta kuittunarbref
DI VIII (1508) 20612tijl saninda hier vm ⸢heingium (ms. h[...]) [var. heingium AM dipl isl apogr 2408ˣ] [ver] wort jnsigle fyrir þetta dispenseranarbreff
var. DI IX (1535) 73618 → DI AM dipl isl apogr 2408ˣ 2v1
2) [e-n] [við e-t] henrette (ngn) ved hængning
sumir (váru) hængdir
●HómNo³¹ 14512Ef maðr er hengðr eða kyrcþr eða settr i grof. eþa i scer
GrgKonᴵ 20220Ef maðʀ er førðr a fiall eða i hella; sa heitir fiall nár. Ef maðr er hengðr. oc heitir sá galg nar
GrgStað 38016skiott er þiofr hengdr, er hann er a þyfsku tekinn
ElisA 652ef konungr næði mer, þa firer leti hann eigi sakar allz gullz er i er Paui borg, at hengja mik i dag!
ElisA 701vera mindo sacar til þo at er verið allir vpfestir oc hengdir vid it hesta tre
OddMork 25722reistv þar galga oc hengðv þa þar er sia mętti utan af firði af þioðleið
ÓH 1103suma let hann hengia eða hauɢva
ÓH 14614Er nv siþan Gvllhaʀalldr hꜹɴɴdvm tekiɴɴ oc leiddr ȷ́ mꜹrk ȷ́ brꜹ́t oc hǽngþr
Jvs291 2015attila konungr hængdi æin þeira en annan drap hann með suerdi
Þiðrᴵᴵ 957oc nu mællti erminrik konungr standi upp allir minir menn oc taki hann oc hengi. oc nu gengr heimir skyndilega ibrot. þa er hann hœyrir orð konungs oc þar til sem uoru hans vapn oc byr sic sem tiðast
Þiðrᴵᴵ 1772reistu þar upp galga-tre oc sogðu at þeir scylldi þar hengia hann
Sv 11529Brennir ok Beler hengþv .xxx. Rvmveria a einv torgi i Rom
Bret 2915Vlifis maðr er Vegglagr, ok er þat mitt rað, at hann se hengðr
FbrHb 945þat er ætt Sigeirs, er var magr Volsvngs, ok ætt Sigars, er hengþi Hagbarð
SnE 18312saufnuðu bændr ser liði ok toku Gretti hondum ok dæmdu hann til draps ok reistu honum galga ok ætluðu at heingia hann
Fbr 212var sá þeira dómr, at Ebbo skylldi ⸢hengia [var. hanga AM 234 fol “A”]
MarB 829Þat var þann tima logh i Noregi vm þa menn er heingdir voru. at þeir skylldu hanga þar til er þeir felli ofann
JBpB(2003) 6820er Þorir var leiddr at galganvm mælti hann. Jll erv ill rað ... Siðan var hann heingdr
Huldaᴵᴵ 12115Magnvs konvngr sat hía er þeir Þorir vorv heingdir
Huldaᴵᴵ 12214voru þeir ... hæingdir sem þiofar
HróF(2019) 9212Þat it þriðja, at sá maðr, er hér vex upp, verði hér aldri hengdr
Þórð¹ 24017finnz Valentinianus konungr af sinum monnum liflatinn ok heingdr
Ambr 4130foru þeir til skogar med jallinn ok heingdu hann ok lauk so hans æfi
Sams 4619ef þú missir mín á vígvelli, þá gef ek þér leyfi til at hengja mik við hæsta tré á Frakklandi
Klma 43923skalltu uera heingdr adr enn eg eti
~ eng.thou shalt be hanged
9825 ÆvMið³² 988Magnus konongr sat i hia er þæir varo hægndir. oc var sva ræiðr at ...
FskBˣ 31514var hængndr ut i holme við valslꝍngiuna
FskBˣ 3413lét þá Gýlaugr konungr reisa gálga, leiðir hann Jǫrund þar til ok lætr hengja hann
Hkrᴵˣ 4412Þá drógu þeir hann til trés ok hengðu
Hkrᴵᴵᴵˣ 3672þat veit guð, ef þú lýgr þetta, at ek skal láta hengja þik við hæsta tré
KlmBˣ 5610þann er eyrindit bar lætur hann heingia hátt fyrer borginne
Þiðrᴵˣ 2716
● hengja á gálga [e-n] klynge (ngn) op i galgen
Litlo siðaʀ com Hacon iarll. oc toc Gullhaʀalld oc hengði a galga
ÓH 2414væri þa hofliga mikit ef hann reði þui af Eyrunum er firir utan er cracana oc væri hann þar hengðr a galga
Sv 16311Pharao man láta hengia þik aa gálga
Stj¹ 2018Sá er öðruvís refsar svikorum, þá sœmir sá þá of mjök er á gálga ⸢hengir [var. hangir AM 180 a fol “a”]
KlmA 31926væri þat makligast, ek léti heingja þik á gálga fyrir djörfung þína, ok kendi þér svá, at leika eigi þvílíkt við fleiri
SǫrlaStˣ 43914
● hengja á krosstré korsfæste
B. hengja + præp./adv.
niðr: hengja niðr
● hengja niðr hǫfuð bøje hovedet
upp: hengja upp
1) [e-t/e-n] [á e-t / í e-t / við e-t] hænge (ngt/ngn) op (på ngt/i ngt/med ngt)
Ef þuattr er up hængðr firi hælgi. þa skal hanga kyr
EiðKrA 38110þa skal lik fꝍra i uthus oc hylia mæð starru. eða strae. eða hængia i uthus. up i rafr. oc fara þegar er fꝍrt uærðr
EiðKrA 3929sia skiott huar þetta hit gulliga spialld uar upp heingt
DínDr 3828(om lig) fimtann kongar hafa bedit Florentie ok bida þeir þar i dag upp heingdir a þessa pilera
Gibb 2312sidan skal lata þat j eirn hreinan pott. ok heinga upp til þess er allr vonslen er ur sigin
Mat 13117sáu þeir, hvar Ógautan var heingðr upp við húnboru, var hann þá dauðr
ÞorstVík 43612
● ‖ præt. part. hengdr
2) [e-t] [með e-u] løfte (ngt) op
3) [e-n] [við e-t] henrette/dræbe (ngn) ved hængning
þeir vándu menn fara sinni illzu fram við þann armingia. hengia hann upp sac-lausan ok fyri log fram
●ÓH619 11919þrællinn Karkr bar í liós hǫfoþit ok vænti sér af því lífs, en hann var þó upphengþr
Ágr 178Þvi næst bauð dauið at af skylldi hoggva þeim bæði hæɴdr oc fœtr oc let siðan hængia þa upp viðr vatz tiorn æina i stað þeim er ebron heiter
Kgs 10736drogo þeir hann til tres eins oc hengþo hann þar vpp
Mork 43714Haralld broður miɴ let Erlingr hengia upp suðr a Hvarfsnesi sem einn cracu-unga
Sv 685Þorsteiɴ ottaðiz nu oc ætlaði ... at hann myndi illa comiɴ hvara sem hann hitti ef Nicolas væri up ⸢*hengðr [non emend. hengr]
Sv 11536n.adr en ek verdi vpp heingdr j þesso landi skal leika elldr ok vsli vm allt ydvart riki
Gibb 455Þeir hengðu hann upp við siglutré
FlórKon 17625ef ek geri eigi svá, þá láti minn herra hengja mik upp
Klma 3027
út: hengja út
1) [e-t] skyde/skubbe (ngt) ud
2) [e-t] hænge (ngt) til tørre udenfor
C. hengja sik
[við e-t] hænge sig (selv)
hann fór þá á haug nekkvern ok veltisk fyrir ofan ok kvazk þá hafa velzk ór konungs nafni ok hengþi sik síþan í iarls nafni
Ágr 187honom var sagt, at .i. þrell hafði ⸢*hengþan [non emend. hegnþan] sic
Martin¹ 55722n.Hvart mun faðir vaʀ ę́tla at heíngia sik a skóginum?
Mág¹A 1312hæingði hann sik sialfr
~ lat.suspendio interiit
Vulg 2Reg 17,23 StjC 53226(hann) hengdi sealfan sik i sno᷎ru. med o᷎ruilnan
Gyð(1995) 18610heldr mundu þeir vilja hengja sik við *hit hæsta tré
Trist² 207Íudas jskariot ... hann heíngde sig
Theol AM 672 4°¹ 34r11Sigridr hengdi sik i hofinu þui at hun villdi ei manna kaupin
LdnHb105ˣ 1724eptir þat ørvilnaðiz hann ok hengði sik sialfr siðan
Mthiasˣ 76735
D. hengja sik + præp./adv.
upp: hengja sik upp
[við e-t] hænge sig (i ngt)
E. hengjask
[í e-u] hænge sig selv
F. hengjask + præp./adv.
upp: hengjask upp
ophænges, opslås
Form.: hengia (7); hengja (6); hengðr (5); hengdi (5); heingdr (4); hængia (4); heingdir (4); hengdr (3); hengði (3); hengþi (2); hengr (2); heingia (2); heinga (2); heingt (2); hengir (2); hengðu (2); hengjanda (1); heinger (1); hængðr (1); hegnþan (1); hæingiast (1); heindur (1); heíngde (1); hængdisc (1); hængdi (1); heingja (1); heingd (1); heingium (1); hengt (1); hængndr (1); hængdir (1); hein (1); hengþo (1); henger (1); hengðv (1); hengdir (1); heingdom (1); heíngia (1); hengþr (1); heingðr (1); heingdu (1); hǽngþr (1); hægndir (1); heingda (1); hengi (1); hæingdir (1); hengþv (1); hæingði (1);
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP; Med heinga; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _; ; LMNL
Litt.: Bandle 1956 [BA 17] 408; Blom 1960 [KLNM 5] 164; Falk 1919 39; Seip 1955 158, 178
Genre. (expected): historical works [his]: 23 (15); religious works [rel]: 21 (23); romances [rom]: 18 (9); legal works [jur]: 6 (8); legendary sagas [fas]: 5 (4); charters [dip]: 5 (7); family sagas [isl]: 4 (11); contemporary sagas [bis]: 2 (6); þættir [tot]: 2 (2); learned works [div]: 1 (3); unclassified [ ]: 0 (0);
AS (red.) — July 2022
ÞH (strukt.) — March 2011
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net