heiðni sb. f. [-]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) hedenskab
hann ... snǫri morgom lvþ gvþi til haɴda fra heiþni
●Eras 154Siðan snerez folc allt til astar við guð með mykilli iðran. nittu þa hæiðni ok alsconar villu
●ÓH619 1101Enngi maðr fǽr þat oðrum sagt hvessu mykil fagnaðr fylgði þæim goða manne ok var á þvi er hann sa Noregs menn venda fra heiðni ok anscotans villu. ok ganga til miscunnar almatigs scapara
●ÓH619 1103I Suiðioðv var þat fornn lanz siðr meðan heiðní var þar at haufuðblot scylldi vera at Uppsavlum at goe
ÓH 1581var heiðni halldin nær vm alla Noregs bygð
ÓTOddS 9126●●● var þo i þann tið vng kristni ok miog vanger, sva at marger gneistar heiðninnar voru þo þa epter
Fbr 61hon boðaði Þangbrandi heiðni
NjM 2654En þessi heiðni var ǫll af numin fám vetrum síðar, at eigi skyldi þetta heldr á laun gera en opinberliga
NjM 27211Þa e᷎tla þeir með illviléa sinum at koma heiðne a allt landit
StuᴵᴵK 24324Rauðgrani taldi heiðni ok forneskju fyrir mönnum Gests
Bárð489 3929edr fremur (maðr) þat nockut sem heidni sie j. þa skal biskup skripta oc varizt at bert verdi
DI II (*[1326]›AM 42 a) 5996þó at kristni væri á landinu, þá váru þó margir gneistar heiðninnar eptir
Gr 24518engi maðr skal svá mikit hafa gǫrt til reiði þinnar, at eigi viltu þat upp gefa þeim, er skírask vilja ok láta af heiðni
Hkrᴵˣ 4081En síþar fǫ́m vetrom var sú heiþni af numen sem ǫnnor
Íslbˣ 2932
● fremja heiðni
●●● Menn þæir er lata lif sitt fire þyrsku eða utelego ... oc sua fire morð oc fordæðoskap oc spafarar oc utisetor at vækia troll upp oc fremia heiðni með þui
Járns 26527fremia með þui hædni
LandslFrg5 14830firir morð oc fordæðu skap oc sua spafarar allar oc utisætor at ueckia troll upp oc fremia með þui heiðni
Landsl 5113firir mord oc fordedo skapp oc vttisetto at vekcia troll vpp at fremia heideni med þui
GulKrNA 32321svá fyrir morð eða fordæðuskap ok spáfarar allar ok útisetur at vekja trǫll upp ok fremja heiðni með því
Jb 3810hann uilldi eigi heima vera medan slik ⸢heidni [var. hindr vitni Eir544 44b12] var framan
Eir557 44a12Sa sem fremur heidni. eda hindur vitnne. galldur. eda griorminga. hafi v. ara
Theol AM 672 4°¹ 45r5þeir er láta líf sitt fyrer ... spáfarar oc útisetu at vecia tröll upp oc fremia heiðni með því
Frostˣ 18228
2) hedensk land
●●● klæddiz hon gullofnu bliat sua mæto oc agætu, at i allri hæiðni fannz æigi þess maki
ElisA 867●●● Spana landz konungr bio þa her sinn ut i heiðnina
HákEirsp 65835bio konvngr af Spáni her sinn v́t i heiðnina
HákFris 55924hvat dro þik til kristinn maɴ ... at rekaz austr hingat i heidni vara
Hallfr61 8910þo at mer verði lífs auðit ... þa skal ek [var. + af landi Holm perg 1 fol “C²”] fara til kristinna manna. ok bæta þat er ek hefir misgert við guð. En ef ek [dey her] j heiðni þa ueítit mer gropt slikan sem yðr syniz
ÓTᴵ 467Konungrinn af Spania bio þa her sinn vt i ⸢heidnina [var. heidinndom Hák81 67620]
HákFlat 2052þer skulut senda bod vm alla heidnina ok til Babiloniam
BevB(2001) 2918ek em sendimaðr konungs þess, er ríkastr hefir verit í heiðni
~ fr.en le paiene lei
Otinel1859 321 Klma 43410þótt mér verði lífs auðit, segir hann, þá mun ek af landi fara ok til kristinna manna ... en ef ek dey hér í heiðni, þá veiti mér hér grǫpt þann, er yðr sýnisk
Hkrᴵˣ 21814
3) hedensk tid, hedenold
●●● i heiþni ... þa er menn uisso ecci til guþs
Mork 21724alldri fyʀ hafþi verit i Noregi siþan cristni com at sa vœri konungr. er eigi var konungs son. oc eigi helldr i heiðni
Sv 11923at engi riddari i heiðninni hafi agiætari verit ... en Ector
TrójHb 11023●●● sogðo sva ... at þeir villdi þann konvng hafa er konvngborinn væri at faðerni allt til heiðni
HákFris 39730þeir villdu þann til kongs, er kongborin var at faderni allt til heidni
Hák81 3103Friþrecr com í heiþni hér
Íslbˣ 327
● til haugs ok til heiðni
Form.: heiðni (16); heidni (6); heiþni (4); heiðninnar (2); hæiðni (2); heidnina (2); heiðnina (2); heideni (1); heiðne (1); heiðninni (1); heiðní (1); hædni (1);
Gloss.: EJ _; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr _; Fr4 _; NO; Walter _; ÁBlM (²heiðna); Bl item cf. corr.; WPA _; ; LMNL
Litt.: Lundeby 1947 [ANF 62] 76; Seip 1955 142, 258
Genre. (expected): historical works [his]: 17 (7); family sagas [isl]: 7 (5); legal works [jur]: 7 (4); romances [rom]: 4 (4); religious works [rel]: 2 (10); contemporary sagas [bis]: 1 (3); charters [dip]: 1 (3); learned works [div]: 0 (1); unclassified [ ]: 0 (0); legendary sagas [fas]: 0 (2); þættir [tot]: 0 (1);
SB (red.) — September 2011
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net