ger·semi, ger·simi, gør·semi, gør·simi sb. f.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
Heldr sa siɴe georseme ér mér hlýþer. en sá er eige hlýþer týner sér þéim hlut er haɴ bíþr alldrege béotr
●HómÍsl¹⁷(1993) 26r1Feorþo honom siþan góþar gørsemar
~ lat.munera
Vulg Matth 2,11 ●HómÍsl¹⁹(1993) 27v31Girneleg gørseme
~ lat.Thesaurus desiderabilis
GregHom 111317 ●HómÍsl¹⁹(1993) 28v25eoꜱ þycker nu fagrt goll oc gørsemar haller góþar oc bøer goþer. oc éiga ór ꜵɴor. hyɢiom at hverso fagrar þær haller ero. er skína ꜵll sǽte i golle oc gimsteinom
●HómÍsl³⁹(1993) 66r7vel búinn at fé ok at gørsimom (ms. gorsimvm) (cf. Dahlerup 1880 [STUAGNL 2] 61³)
Ágr 388var þat en mesta gørsimi
ÓHÆ 837tok hann (Þórir) segl er asbiorn atte gort af halæyskum vaðom oc var þat mikil gersimi
ÓHLeg 4430er þat allra manna mal at eigi hafi meiri gersimi verit þescyns. en i þessum hundi
ÓTOdd 568Þaɴ einn klæðnat eða gripi scal til scaða bóta telia er hus bondi atti oc hvern dag þurpti at hafa. Eigi scal gersimar ne vöro enga til scaða bóta telia
GrgStað 2617Ꜹþun kꜹpir þar biarndyri eitt giꜹrsimi micla oc gaf þar firir alla eigo sina
AuðMork 1817Attv giꜹrsimi micla i biarndyri
AuðMork 18119at þv mvnir þar komaz með giꜹrsimar
AuðMork 18131ętlar þv giptv þina sva micla. at þv mvnir þar komaz með giꜹrsimar er aþrir fa eigi komiz klaclꜹst þo at nꜹþsyn eigi til
AuðMork 18131goðar gessimar
Menota: 29rb19 BarlA 533konor i sœmelegom bunaðe. ser gull oc gessimar
Menota: 76vb5 BarlA 14232hann gaf bæðe gull oc gessímar. oc goða gimsteina
Menota: 88vb11 BarlA 16814eigi vil ec at konvngr spilli optaʀ scipom sinom e. (ɔ: eþa) ꜹðrom gersimom mer til svivirþingar
HalldSn³Mork 15033oll skepna annur var skapað manninum til viðr vistar oc skemtanar En maðrinn var bæðe skapaðr til værallegra gersima. æf hann vil oðlazt þat sæm hann vil oðlazt þat sæm hann er til skapaðr
Kgs 5611hann flutti firi þvi hæsta oc sauðe oc aðrar gersimar i riki sitt at hann villdi at guði væri þar ger af forn
Kgs 11022iarll ... hafþi brvgþit sverþi. en þat var gersimi mikil
Mork 7619Gersimi er Sveinn s. hann. hefþi hann liþ slict sem hann er frøcn sialfr. þa mondi hann optaʀ sigr fa
Mork 14012Eysteinn ... þicciz eigi sett hava meiri gǫrsimi i eino segli
ÞorvKrMork 20126ganga þær til gersima sinna oc þva sec einkar vel
Þiðrᴵ 1874margar ⸢gersimar [var. giorsimar Sv81 14318]
Sv 1161En þa tyndi maðr hofþ‹i› af beisli þui er gersima vel var gert
ÞBpE 3794þa tyndi maðr hofþ‹i› af beisli þui er gersima vel var gert
ÞBpE 3794margar ⸢gersimáʀ [var. giorsimar Bǫgl81 2566]
BǫglEirsp 4402H. fekk þar óf lausafiar gull ok gersimar
HkrEirsp 3636Konvngr rekr isvndr ok ser, hver gessimi þat var
KonrA 8121ker varo þar mavrg ok kertistikvr ok margar adrar gersimar af brendv gvlli gervar
VerA 3312Vtkvama Arna byskups með kirkiv við ... ok margar aðrar gessemar
AnnReg 14918Þeir toko xvi alnar kle᷎ðis. þat var brunat at lit. er atte Jngimundr prestr ... En kle᷎ðit var gersime
GBpA 662Kolbeinn atte rut eiɴ þann. er gersime var i. ok honum þotte goðr. Hrvtriɴ tok sott er køllut var kringlo sott. ok varð dauðuana
GBpA 11517Ek ueit attu uill hafa Kraku ness skog. hann er ein mest gersimi her i sueit
EbWolf(2003) 15725þat vil ek vist eigi ... at ⸢gersimar [var. griper Eb447(2003)ˣ 24226] slikar se brendar i eldi
EbWolf(2003) 24310skalltu færa suerð þetta Kiartani ... en Þuriði moður hans hringinn. huat skal ek segia sagði Guðleifr huerr þeim sendi ⸢gersimar þessar [var. gripi þessa Eb445b(2003) 3124]
EbWolf(2003) 3134Þvilik er gersimin yðvr borgarmanna, sem nv hefir ek boðat hana
Mar655XXXII 44932Gersimi ert þú ... hversu þú ert mér eptirlátr
NjM 11310Ion gaf Guðmundi presti boc, er gerssimi var i oc Pall biskup hafdi gefit Ioni
StuᴵK 22919hann (ɔ: Erekr) sppyr ... fra dyrvm ok fvglvm ok gnott gvlzs ok gessima ok gimsteina
EVíðB 5234gripum ok ⸢gersimum [var. gersemum AM 227 fol “B”]
Stj¹ 18829huar ero silfr ker þin ok gersimar
ViðrLaug764 28125uillde huorrtueggi hafua hæíma bolit j Gautu þuiat þat var hin mesta gessíme
Fær 416at Æirekr konungr ætti fyst at hafa gessimar
HHábr 57733at afla ser dyrgripa þeirra er gerssimar þotti vera
ÓH1005 77328Tyrker ok heidit folk baurduz vid Grickia kong j þenna tima til gersima hans
KlmA1980 9413ok þat undrumzt ek, er ek sa giorsimar þer, er Atli konungr sendi ockr
Vǫls 9128voru þat hinar mestu gessimar
KirjB 2220let kongr briota j sundr giorsimar sinar, silfurker ok silfrdiska, ok giorde hirdinne eigi sidr god skil
Hák81 52612ok spara huorki uit ydr lond ne rike kastala edur borger gull ok gessemar ok adra dyrgripi
Rém 27925ek vil syna þier gersimar minar ok launa þier þui heidr ok hæuersku er þu syner mier
Vikt 4711Hann kueztt eiga gersemi og sagdi ath þath væri eitt biarndyr
AuðFlat 41130váru þá loknar upp féhirzlur; tóku þeir ⸢gull ok silfr [var. gersemar AM 586 4°] ok þat annat, er þá lysti
var. HálfdEystˣ 1004 → HálfdEyst AM 586 4° 26v9skiptir hann ... gulle ok gersemum
KirjA 622fala þeir ... þetta eple möti biödande gull og silffur, gimmsteina og gersemar
DínDrˣ 1910þokkum ver yðr firir grip ok gersimi hesten er þer sendor oss
DN VIII (*[1338]›apogrˣ) 13017mikla gersemi á ek þar sem þú ert
Hávˣ 4810ofurefli i gulli og giersomum (!)
HeiðrUˣ 12821dœtr henn (ɔ: Freyju) hétu Hnoss ok Gersimi; þær varu fagrar mjǫk; af þeira nafni eru svá kallaðir inir dýrstu gripir
Hkrᴵˣ 249Þá spurði Sveinn, hvat merkinu fylgði þess, er þat var svá mikil gørsimi
Hkrᴵᴵᴵˣ 1055naust þau, er Eysteinn konungr inn ellri hafði gera látit norðr í kaupangi, er mestar gørsimar váru
Hkrᴵᴵᴵˣ 3925báðu hann þá taka til Væringja ... Konungr segir svá, at hann vill eigi spilla gørsimum sínum svá, at leiða fá menn, þótt þeir væri hraustir móti svá miklum her
Hkrᴵᴵᴵˣ 4305þat ætla ek at ei muni langt lida adr þier mun Þorvalldr engi gersemi synazt
HrafnAˣ 2036var þat dýr ⸢hin [var. hid AM 205 folˣ “C¹”, etc.] mesta gersemi
Hungrvˣ 7610En þat ráþ gørþisc svá at af stundu sendusc þęir gersemar á miþli
Menota: 6r12 Íslbˣ 2922Jökull gaf Hvítserki taflið góða og skrúðann, þann er Grímnir gaf honum; var það allgóð gersemi
Jǫkulˣ 593hvar eru þær fríðu meyjar, er A. beiddi ... G. svarar: Eigi eru Frankismenn svá auðveldir við at eiga, sem þér ætlit, ok annars hygg ek at þeim þikki þér makligir en at leika at gersemum þeirra
KlmBˣ 23120Spyrr Klængr Sturlu: munu þér eigi svíkja oss? Þá væri þér gersimar, ef þér gerðuð þat
StuᴵR8ˣ 50419þeir hafa drepit yxni mitt er mest gersemi var
Svarfd(1966)ˣ 3629Annarr stýrimaðr var nefndr Hrafn ... fjǫlkunnugr ok auðugr at gersemum, sínkr maðr
Vápnfˣ 2813
cf. simplex -semi (0)
Form.: gersimar (10); gersemi (9); gersimi (5); gersima (5); Gersimi (4); gessimar (4); gersemum (3); gersemar (3); giorsimar (2); giꜹrsimar (2); giꜹrsimi (2); gørsimi (2); gessemar (2); gersime (2); gørsemar (2); giersomum (1); gessíme (1); gørsimom (1); gørseme (1); gørsimum (1); gersimum (1); gessímar (1); georseme (1); gersimáʀ (1); gersimom (1); gessima (1); gersimin (1); gessimi (1); gǫrsimi (1); gerssimi (1); gerssimar (1); gørsimar (1);
Comp.: hross- (1), hǫfuð- (2), kunungs- (7), mann- (2), stór- (1)
Gloss.: EJ; ClV gör-; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl gessimi; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb _; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP gørsimi; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4 item gørsimi; NO; Walter _; ÁBlM (gersamlega); Bl item cf. corr.; WPA _;
Litt.: Bandle 1956 [BA 17] 44, 254f.; Bjorvand 1994 112; Gunnar F. Guðmundsson 2000 171; Guðbjörg Kristjánsdóttir 2000 164-171; Hesselman 1913 21; Inga Huld Hákonardóttir 2000 264; Seip 1955 175
Genre. (expected): historical works [his]: 20 (12); religious works [rel]: 11 (18); þættir [tot]: 10 (2); family sagas [isl]: 9 (8); contemporary sagas [bis]: 9 (5); romances [rom]: 8 (7); legendary sagas [fas]: 5 (3); legal works [jur]: 1 (7); charters [dip]: 1 (5); learned works [div]: 0 (2); unclassified [ ]: 0 (0);
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net