grátr sb. m. [-s, dat. -i/-; -ar]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
gråd, jamren ⫽ weeping, lamentation
es su (ǫnd) vesol oc mikels gráts verþr (“ɔ: verþ”, ed. note). es sva blóþgar sic í illom verkom
●HómÍsl⁶¹(1993) 100v30grátr mon þryngva ena hefsto (“ɔ: †efsto†”, ed. note) hlute fagraþar (“ɔ: fagnaþar†”, ed. note)
~ lat.luctus
GregHom 111413 ●HómÍsl¹⁹(1993) 29r21costgę́fom meþ goþs fultinge svasem ver megom viþ þeirre tíþ at buasc. at eige georem ver þat ne éitt er grátz se fyrer vert. a þeirre pasca tíþ fyr o stilling áts eþa drycs
●HómÍsl²¹(1993) 31v3þar es alldrege héyrþr grátr ne stynr
●HómÍsl³⁹(1993) 66r14þar er grátr áuna oc gnísting taɴa. þar scolo áugon gráta þau er her reɴa til rangra fýsta oc teþr þǽr es tyɢia þa er þǽr scylldo fasta
~ lat.fletus
GregHom 129018 ●HómÍsl⁴⁴(1993) 76v24●●● licamliga munoþ þa es hefsc meþ gleþi en endisc meþ grati
~ lat.cum luctu tendunt
Dialᴵᴵᴵ 564 GregDialA 13531Þar er æigi hungr ne þorste. ne ælli. ne myrcr. ne óp ne ræimr. ne væinan. ne gratr. ne sorg. ne sarlæicr
HómNo² 3212þæim er ætlat hælviti með dioflum. þar er óp. ok gratr
HómNo² 3335þar er hvern dag. gratr. oc óp. oc on eɴda
Andr¹Cod645 12923post þat tꜹs v́p gratr
ÞBpCod645 64hét hann siþan meþ gráte a eɴ sela. thorlac
ÞBpCod645 259Nu sagþu þeir þenna atburð allan með grati
ÓTOdd 6614þa vox þegar i þeim. hinum mykla fioldda. bæðe gnyr oc gratr. oc allzskyns illlæte
BarlA 17633varð af hans saknaðe mykyt hark. gratr oc ill læte
Menota: 93vb8 BarlA 1787með bleiku anndliti. hiarlla miok ínn œygðan. brarnar brotto af grat oc tarom. oc allavega. sialfum ser vlikan
BarlA 18721heyrdu þeir grat oc veinon micla þar til er sat í bꜹndom hernvmit lið
ÓH 4472●●● þesso nest kom gratr vpp sa er nackvat sva bra til bernsconnar
~ lat.lacrimans
Alexandreis 118 (I 80) Alex 48●●● i herbuðom geriz gratr mikill. segir hveʀ oðrum at konungr er at komenn bana
~ lat.tumultus flebilis
Alexandreis 453 (II 171) Alex 2411þa sa hann marga ogvrliga staðe fvlla af kvꜹlom eldi ok frosti ok ylingv ok ꜹmligan gratt
ÓTOddS 4120með miklvm grati
TrójHb 1824sva mikill gratr var nv i Troio at saman bar hlioð gratana vm alla borgina
TrójHb 18827i eilifvm grat
ViðrǼHHauksb 3054Þa var þar ... hinn mesti gratr
~ lat.maximus ... ploratus
SpecEccl 83815 StjC 38522●●● þa var þar sem van var hinn mesti gratr
~ lat.maximus ... ploratus
SpecEccl 83816 StjC 38522meþ grati
Jón³ 142en þa er æsirnir freistvþv at mæla, þa var hitt þo fyʀ at gratrinn kom vpp
SnE 652beiddiz Hermoðr af Heliv, at Baldr skyldi riþa heim með honvm ok sagþi, hversv mikill gratr var með asvm
SnE 677(heiti) Hvernig skal keɴa gvll? Sva, at kalla þat ... gratr Freyio
SnE 12017(heiti) Til allra heita Freyiv er rett at keɴa gratinn ok kalla sva gvllit, ok a marga lvnd er þesvm keɴingvm breytt
SnE 1269i sarvm grat
MarS 22014með sarvm grati
MarS 32717í fyrsta grát, er hann gaf út, talaði einn vitr kennimaðr ... at þessi piltr mundi til mikils fæddr
GBpD 632hún bað með gráti, at hann flytti hana í bænarhús, sem þar var á garðinum
GBpD 16713Móðirin mælti þessi orð [með] hræðiligum gráti
GBpD 17536Þetta kemr husfreyiu i grát
StuᴵᴵK 12026heyrði ylur ok o᷎r vilnan ok aumligan grat salna þeira er þar voro kualdar
ÓTᴵ 1541þar sem gratr er ok gnisting tanna
~Við þessa taulu Pauli hófu margir hiaverandi flockar ok heẏrandi upp sína raust. ok mælltu sva med grati
~með þeim grát
Jón⁴ 48810Hann var nv alla stund pinadr med sua mikllum harmi, at mikileiki hans ⸢gratz ok idranar [var. tara Holm perg 1 4° “E”] syndiz minka sꜳrleika þeirar sottar
Mar240a 7999Planctus ante nescia, planctu lassor anxia. Ek er adr var ovitandi graz, segir vor frv, mędiz af hryggiligum grat
Mar240a 89121Ek ... ⸢mędiz [var. mædumzt AM 634-635 4°ˣ “D”] af hryggiligum grat
Mar240a 89122med miklum grat
Mar240a 118425med saʀum grati
~med grati miklum
~med grati miklum ok veinan
~medr geysiligum grati
~mer komum allir swa nauðligha i þenna sorghadall at engi kemir utan verk ok syukdom grat oc vesold
StatÁrni 83917●●● aptr at kalla þa er þer elskit ... þa þa fagnadi til graz
~ lat.ad luctum
11231 Seb238XII 11211●●● Snuum uer grati uorum i fa‹gnad›
~ lat.Lacymas
11422 Seb238XII 1143⸢gratz [var. grata SnE 9713] goð
in kenning for Baldr SnEFrg² 52326Tekr hann i hiarta, sua at hann tꜳraz af, geingr ut af husinu, at hann geri æigi guds manni hrygd i sinum grati
Thom² 35818Lofadr sie sa gud, er einn gefr ollum huggan eptir grat
Thom² 46213med miklum grate
VP 65923pinst i sꜳrligvm grati
MarS² 106123hann hafdi af akafligum gráti mist synar sinnar
Laur 42530hefur hon sinn harm med grati
Adon 1075med grati
MarE 64428med myklum harme ok grat
MarE 65322af minum grꜳt
MarE 100621sló á þær óhug miklum ok gráti
Gr 655Wid grati rist ꜳ eiki-kefli
Med434 1113Sagði hon þetta föður sínum með gráti
Vígl 8721fell hann þo fram med idrun og grati bidiandi miskunnar og liknar af honum
ÆvMið³¹ 975með ⸢miklum gráti [var. ofvægium grát AM 590 a 4°ˣ]
Mág² 10319þar er gratvr og gnotrvn tanna. þviat reẏkvr af elldi giorer grat a[v°]na (“Read avgna”, ed. note). En frost tannna gnotrvn
Eluc238XVIII(1989) 1236þar er gratvr og gnotrvn tanna. þviat reẏkvr af elldi giorer grat a[v°]na (“Read avgna”, ed. note)
~ lat.fletus oculorum
12325 Eluc238XVIII(1989) 1236●●● vesalig heẏrn grasz og diofla hlatvrs
~ lat.flentium
12334 Eluc238XVIII(1989) 12314j .... idvlegvm gratte
AnnaReyk 32826Af gráti Christi
cap.●●● grati
~ lat.(et potum meum cum) fletu missebam (ɔ: miscebam)
18425 (Vulg Psalm 101,10) GlossPsalt 18523Sva var mikill gratr allra manna, at sialfr Joan postoli matti eigi vatni hallda
Jón¹ˣ 42536med miklum grat
MarD634ˣ 74118med miklum grat
MarD634ˣ 76615hans ond hixtir sakir mikilleiks sins harms ok gratz
MarD634ˣ 76623sakir mins ⸢gratz mikla [var. mikils angrs Holm perg 1 4° “E”] er ek miok do᷎pr
MarD634ˣ 77311medr miklum grat
MarD634ˣ 77319adrir foru med hormuligri kueinan ok grati oumrædiligum ꜳ vinstra ueg
MarD634ˣ 79224kalladi hann med hinum mesta grat ok opi
MarD634ˣ 79315hans hofud mundi spillt af vokum ok grati
MarD634ˣ 82920med miklum grati
MarD634ˣ 84021med grat
MarD634ˣ 8416medr harmi ok beiskum grat
MarD634ˣ 109425med miklum grat
MarD635ˣ 66427med miklum harm ok grat
MarD635ˣ 6669med miklum grat
MarD635ˣ 8742med hiartaligum grat
MarD635ˣ 95714med iduligum grat
MarD635ˣ 9676kallar hun med ho᷎rmuligum grat ok bidr menn hialpa ser
MarD635ˣ 97617af longum grat
MarD635ˣ 10006●●● mædd af longum grat
~ lat.longo ejulatu fatiga
MirMar1886 52827 MarD635ˣ 10006hann suarar med grat
MarD635ˣ 11062hljóp hon kallandi með gráti miklum í garð Eysteins hvíta ok segir þeim Þorgilsi skarða ok ǫðrum konungsmǫnnum, hversu maðrinn var nauðuliga kominn
StuᴵᴵR11127ˣ 14713með gráti ok kveining
Trist¹ˣ 2018kveining ok grátr
Trist¹ˣ 224
‖ (propr. comp.) :
●●● ko᷎lludu þeir þann sama stad sidan Egiptalandz grát
~ lat.Planctus Ægypti
HistSchol 11010 Stj¹ 23822‹(ms.) Mariu gratur› emend. Mar 8904: AM 634-635 4° “D”
emend. Mar240a 8904: AM 634-635 4°ˣ “D” → ms. 6114
● setja grát á sik
● grát mikinn setr [at e-m]
Setti þa grat mikinn at Ornnyiu
ÞUxaf 25114er Ornny ser pilltinn setr at henni grat mikinn
ÞUxaf 2533
● grátr ok sút
meðr sut ok grati
Mar240f 4127Þa komu til fadir ok modir sueinsins medr grati miklum ok sárligri sút
ÞBpB 31114sut ok grát
Gyð(1995) 71
*) (for gras sb. n.)
II. (propr. topogr.)
Form.: grat (29); grati (24); gratr (15); gráti (9); grátr (5); gratz (5); grát (5); graz (2); gratrinn (1); grate (1); gráte (1); gratte (1); gratvr (1); grꜳt (1); gratur (1); gráts (1); gratt (1); gratana (1); gratinn (1); grátsens (1); grasz (1); grátz (1);
Comp.: barna- (3), barns- (8), beisk·leiks- (1), elsku- (1), fagnaðar- (6), fagnað- (1), góð·fýsis- (1), harms- (2), hjartans- (1), hǫrmungar- (3), iðranar- (3), píslar- (1)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr (gráta); Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (gráta); Bl; WPA _;
Litt.: Bandle 1956 [BA 17] 188f.; Hermann Pálsson 1984 [Gripla 6] 41; Jón Helgason 1944 [ANF 59] 159-162; Reichborn-Kjennerud 1947 5, 172a; Seip 1944 [ANF 58] 147; Seip 1955 72, 138, 188
Genre. (expected): religious works [rel]: 77 (29); contemporary sagas [bis]: 8 (8); romances [rom]: 8 (11); learned works [div]: 6 (3); historical works [his]: 4 (19); family sagas [isl]: 2 (13); þættir [tot]: 2 (2); legal works [jur]: 1 (10); unclassified [ ]: 0 (0); legendary sagas [fas]: 0 (5); charters [dip]: 0 (8);
CS (red.) — August 2011
ER (omred.) — October 2020
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net