2goð sb. n. [-s; -]
(cf. goð sb. m.) 1goð sb. m. [5] 2goð sb. n. [108]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) gud, (almægtig) guddom (ikke associeret til bestemt tro) ⫽ god, deity (an omnipotence unassociated with any specific creed)
(en gud ikke associeret til bestemt tro ⫽ an omnipotence unassociated with any specific creed)
mællti Olafr konungr at Sigridr skyllde taka skirnn ok tru retta. Hon suaradi. ekki mun ek ganga af tru þeirri er ek hefui haft ... man ek ok ekki at telia þoat þu truir a þat god er þer likar
ÓTFlat 37120hefi eg leingi vin-skap vid þig ꜳtt og truad nær ꜳ þig sem ꜳ god
Fljˣ 10310
2) kristendommens Gud, Vor herre ⫽ the Christian god, Our Lord
en þo missa þeir aldrege goþs dýrþar fýr augom sér
●Hóm237² 16528oc mego af þvi hverge þess sender vesa es eigi haue þeir goþ fýr augom sér
●Hóm237² 16530Ec em sa engell. es feórec beóner ýþrar goþe
●Hóm237² 16614biþiom ver þenna engel goþs. at hann arne oss sigrs af goþe igegn óvinom órom
●Hóm237² 16631satael þat es ⸢goþs [var. gvðs Eluc675(1989) 2910] andscote
Eluc674(1989) 294hann fyrleit ⸢goþ siɴ [var. gvð sit Eluc675(1989) 5913]
Eluc674(1989) 592Af þui es oꜱ boþet at calla goþ fꜵþor
FV15³(1993) 91r23i þaɴ eɴ andlega himen es goþ faþer himnescr byggver meþ helgom englom
FV15³(1993) 91v21þeir ... syngva þa lof goþe til dýrþar. Gloria in excelsis deo ...
HómÍsl³⁷(1993) 62v4þeir ... es goþe uɴo umb fram of alla hlute
HómÍsl³⁷(1993) 62v9ǫ́gorlect er at gera i gegn goþe
HómÍsl⁹(1993) 11v1sa es sic læger sialfr. sa mon vera miklaþr oc upphafeþr af goþe
HómÍsl⁵⁴(1993) 90r15féoreþ þa síþan fórn goþe til altera oc mono þęr þa þegelegar vera guþe
HómÍsl⁵⁴(1993) 90r24þa gaf goþ honom svn
GregDialA 13333Þa þerrom ver fótr goþs með hari er ver miscuɴom af ꜹþófom orom
Hóm677 8211þeim se goþ gramt er þvi nitir nema fe sino bøte
“God be harsh on him who denies him that unless he atones for it with his goods”, Dennis, Foote & Perkins 1980 174 (transl.) GrgKonᴵ 1929Sv kona gǫfgar goð er sialf er góð
Gramm¹ 2221
3) (om hedensk gud/afgud ⫽ of a heathen god/idol)
ero héiþner meɴ langmǽlter viþ goþ sín
FV15¹(1993) 13r30Reiþasc monu oss goþ or almattig. ef eigi er ... drepiɴ sia galldra maþr. er þꜹ goþlastar
Eras 175lę́tr hann menn non halda løg konvnga oc non fǿra forner goþom orvm
Andr¹Cod645 1254Eptir dauða Guðmundar blótuðu menn hann ok kǫlluðu hann goð sitt
HeiðrH 116þeir blotvðv þa helvitis goð til byriar
TrójHb 21221þat er forþom var callaþ panthéon þat er at scilia allra goþa
Jón³ 923Hverr er æztr eþa ellztr allra goþa?
SnE 1011i enda veralldar mvn hann fara ok heria ok sigra ǫll goþin ok breɴa allan heim með eldi
SnE 1123Ok firir þvi ma hann heita *Alfꜹðr, at hann er faþir allra goþaɴa ok manna ok allz þes, er af honvm ok hans krapti var *fvllgert
SnE 174Þa mælti Gangleri: Eigi þotti mer goþin gera af trvnaþi brvna, er hon skal brotna mega
SnE 1921Þa mælti Har: Eigi erv goþin hallmælis verþ firir þesa smið
SnE 1923Þa mælti Gangleri: Hvar er havfvðstaðriɴ eða helgistaðriɴ goþaɴa?
SnE 222Oþinn heitir Allfavðr, þviat hann er faþir allra goþa
SnE 2721‹Eigi er Niorðr asa ættar›; hann var vpp fæddr i *Vanaheimi, en vanir gislvþv hann goþvnvm
SnE 309vanir gislvþv hann goþvnvm ok tokv imot at * gislingv þaɴ, er Hænir heitir; hann varð at sætt með ⸢*goþvm [non emend. goþvnvm] ok vonvm
SnE 3011n.Miklir þickia mer þesir firir ser æsirnir, ok eigi er vndarligt, at mikill kraptr fylgi yðr, er þer skvlot kvɴa skyn goþanna ok vita, hvert biðia skal hverrar bænariɴar
SnE 3124eþa erv fleiri eɴ goþin?
SnE 3125hon varþveitir i eski sinv epli þꜹ, er goþin skvlo abita, þa er þav eldaz, ok verþa þa allir vngir, ok sva mvn vera allt til ragnaravkrs
SnE 3217Þa mælti Gangleri: Almikit þycki mer goþin eiga vndir gæzlv eða trvnaþi Iþvɴar
SnE 3219hann er vꜹrðr goþa ok sitr þar við himins enda *at gæta brvariɴar firir bergrisvm
SnE 3227en vilia mvndv goþin, at þenna ás þyrfti eigi at nefna, þvíat hans handa verk mvnv lengi vera havfð at miɴvm með goþvm ok monnvm
SnE 3313en vilia mvndv goþin, at þenna ás þyrfti eigi at nefna, þviat hans handa verk mvnv lengi vera havfð at miɴvm með goþvm ok monnvm
SnE 3314af honvm hafa goþin mikit trꜹst i allar þrꜹtir
SnE 3318Sa er eɴ taldr með asvm, er svmir kalla rogbera asaɴa ok frvmqveþa flærþaɴa ok *vamm allra goþa ok maɴa; sa er nefndr Loki
SnE 347En er goþin visv til, at þesi iii. systkin fæddvz vpp i Iotvnheimvm ok goþin rǫkþv til spadoma, at af systkinvm þesvm mvndi þeim mikit * ohapp standa, ok þotti ꜹllvm * illz af vni
SnE 3417En er goþin visv til, at þesi iii. systkin fæddvz vpp i Iotvnheimvm ok goþin rǫkþv til spadoma, at af systkinvm þesvm mvndi þeim mikit * ohapp standa, ok þotti ꜹllvm * illz af vni
SnE 3418en ef þv fær eigi þetta band slitit, þv mvntv ecki hræþa mega goþin
SnE 373Hár svarar: Sva mikils virþv goþin vé sin ok griþa staþe, at eigi vildv þav savrga þa með bloþe vefsins
SnE 384Þat var snima i ondverþa bygð goþaɴa, þa er goþin havfþv sett Miðgarþ ok gert Valhꜹll
SnE 4512Þat var snima i ondverþa bygð goþaɴa, þa er goþin havfþv sett Miðgarþ ok gert Valhꜹll
SnE 4513nokqvorv siþaʀ bar hann fyl. þat var gratt ok hafþi viii. fætr, ok er sa hestr beztr með goþvm ok monnvm
SnE 4710fell hann dꜹðr til iarþar, ok hefir þat mest óhapp verit vɴit með goþvm ok monnvm
SnE 6420En er goþin vitkvþuz, þa mælti Friɢ ok spvrþi, hverr sa væri með asvm, er eignaz vildi allar astir hennar ok hylli
SnE 655Hringhorni het skip Baldrs ... haɴ vildv goþin fram setia ok gera þar a balfꜹr Baldrs, en skipit geck hvergi fram
SnE 6514Þa varþ Þoʀ reiðr ok greip hamariɴ ok myndi þa briota havfvt hennar, aðr en goþin ꜹll baþv henni e friþar
SnE 6522sa maðr eykr mikit efni til skipsins Naglfars, er goþin ok menn vildi seint, at gert yrþi
SnE 717stendr vpp Heimdallr ok blæs akaflega i Giallarhorn ok vekr vpp ꜹll gvþin, ok eiga þav þing saman
SnE 724Þa mælti Gangleri: Hvat verþr þa eptir, er breɴdr er * heimr allr ok dꜹð goþin ꜹll ok allir Einheriar ok alt maɴfolk
SnE 7418Þa mælti Gangleri: Hvart lifa nokqvor goþin þa, eþa er þa nokqvor iorð eða himinn
SnE 7512Hvernig skal keɴa Loka? Sva, at kalla ‹hann› ... ⸢goþa [var. gaða SnEU 5620] dolgr
SnE 1009þar uar æitt hof það er atti gyðia su er Uesta het. En þar uar ǽin tigin mær til þionostu uið goðið
Rómv595(2010) 1728allmiog lofaði hann goðin ok quað monnum þat illa takaz. er menn lostuðu þau
Hallfr 5411allmikinn hug leggr þu a goðin ok er þat illa virðanda firir þer
Hallfr 565Heiðnir menn segja þat eigi undarligt, at veðrátta léti illa, - geldr at nýbreytni konungs ok þessa ens nýja siðar, er goðin hafa reiðzk
Laxd 1463Þeir ... ganga ... til goðahússins ok fundu þat brunnit upp, en úti þrjú goðin ok ór ǫllum skrúðanum
NjM 2156Mikill máttr er gefinn goðum várum, er þau hafa gingit sjálf út ór eldinum
NjM 2157Eigi munu goðin þessu valda ... maðr mun brennt hafa hofit, en borit út goðin
NjM 2159En ⸢*goðin [AM 468 4° “R”, etc.; non emend. goð vár] hefna eigi alls þegar
NjM 21510n.vesallig er reidi þeira ho᷎fdíngia. er goðín hafa iafnat vid þa hína æztu menn
Rómv226(2010) 2582J fiallínu stoð eítt hof mikít. þar var i god þat er Ápollo het
Rómv226(2010) 29411helldzti mikinn hug leggr þu ꜳ at lofa ⸢godin [var. gvdin Holm perg 1 fol “B”, etc.] ok er þat illa virðanda fyrir þer
Hallfr61 5618boluut se þau goð er slikt hlytz af
KatA(2017) 11012hafna blotum ollum ok heiðnum goðum
ÓTᴵ 325marga ho᷎fðingia ok vini sína. þa er truat ho᷎fdu ꜳ heiðin goð
ÓTᴵ 1542gio᷎r þik eigi sva diarfa. at þv guð lastir optaʀ mins drottíns nafn með þínv heiðingligv orð taki at mer ꜳ̋ heyranda. sva at þu kallir goð hinn hæsta himnakonung
ÓTᴵᴵ 7813let briota ofan hofit ok taka brottu fe alt þat er þar var ok alt skraut af goðonum
RRÓT 3283fleygir hon sér niðr fyrir stallana ok biðr ǫll goðin hjálpa sér
ǪrvM 18412[var. em ek hardla reidr ... ef þv setr þig sva margfalliga moti ⸢godvnvm (var. gudunum GKS 1005 fol “D²”) at þav steypa yfir þíg stiornsamligrí grimd sinar ogvrligrar reidí AM 62 fol “D¹”, etc.]
var. ÓTᴵ 1044: AM 62 fol “D¹”konungi misþokkadizst miog vid hann at hann uillde alldri j hof koma heidnum godum luta
ÓTFlat 8911jafnan for Olafr til hofs med konungi en alldri gek hann inn. helldr stod hann vti firir hofsdyrum ok horfdi fra a medan konungrinn fórnfærde godunum
ÓTFlat 8915Konungr ... bad hann æigi a sig fella grimma reide godanna
ÓTFlat 8916þa er þu gengr j hofit ok færir fornn godunum þa ...
ÓTFlat 8930Ver skulum hafa med oss kuna Sibiliu, god vart, ok lata hana hlaupa fyrir lidinu
Ragn 14728maurgh degr drack hun eigi miod ne vin, ok hefir hun fengit goda reide
Vǫls 7415Heyrdut þer ... hverr fianda fagnadr er yfir þessum manne, er hvorki hrædiz god ne hofdingia ne kvalir eda dauda
Laur 42813Hvat kantu god log, er þu go᷎fgar eigi godin?
Laur 42910Hvar er elldr sa, er þu heitr oss ok godum vorum, man hann eigi þik brenna helldr en goden?
Laur 42927skorte eigi ꜳ henne gull og gersimar og þui likazt sem god væri sætt ꜳ stalla
MHFlat 27614Eigi skulu þier gera ydr god af gulli eda silfri
Stj² 30128godjn hafa þann heidr til ydar lagt at eingen hlutr ma leynazt fyrir ydrum augum huorkj a jordu ne j
Vald 5813medan þu uillt ecke gera minn uilia ok trua a god uor almatig þa skalltu þola suo marga pino ok naud
Doroth429(2011) 11232ę‹t›lar þu nu at bídía til goda uorra líknar ok luta þeim er þer mega allt gott giora
Doroth429(2011) 11320gíor anad huortt skíott ... ad ofra godum uorum ... ellegar dęmi ek þig til dauda
Doroth429(2011) 11517ek fyrir smar þíg ok þin god dumb ok dauf
Doroth429(2011) 11521uard af þuij hark mikith er godith fell ofann
Hect 1013uard af þuij hark mikith er godith fell ⸢ofann [var. af stolpunum Holm perg 7 fol 42ra31]. hliop þꜳ berserkurinn uth ⸢kallanndi [var. og kalladi hatt Holm perg 7 fol 42ra32] huer er sia fanntur ad forsmadi Maumenth uorn lauard. er uier ho᷎fum allt traust ꜳ̋
Hect 1013Berssi elskadi miog godin
Fljˣ 10524hann var blotmadur mikill og hafdi mikinn atrunad vid godin
Fljˣ 10525þar voru mǫrg god
FriðAˣ 111fiell þá þad godid vt á elldin sem hun hafdi bakad
FriðAˣ 2424enn Godit hraut a Ellden og brann
FriðBˣ 8025lætr brjóta ofan hofit ok taka alt fé ok alt skraut ór hofinu ok af goðinu
Hkrᴵˣ 3708Hraffnkell elskade ei annat god meir enn Freÿ
Hrafnk156ˣ 310bað hann hǫggva niðr goðit, er Svanraviz hét, ok draga þat út af borginni
Knýtlˣ 27321postolar guðs eru þar, annarr heitir Simon, en annarr Judas. Þeir hafa sva mikinn krapt af guði sinum, at engi goð þora at mæla fyrir þeim
SJ¹ˣ 77916
‖ (propr. comp.) :
[var. Capitulum fra smasueina druknan ok af Egiptalandz godinu AM 227 fol “B”]
var. Stj¹ 2491: AM 227 fol “B”Capitulum fra smasueina druknan ok af Egiptalandz godinu
Stj¹ 2491ok þar j Þrandheimi munde standa Freys god vbrotit ok þeir Þrændir sem at þui vrade uoru mynde þar fremia skurgoda blot
ÓTFlat 40034
II. (poet.)
Form.: goþin (20); god (12); goþ (9); goð (8); goþe (7); goðin (7); goþa (6); godin (4); godith (3); goþvm (3); goþaɴa (3); goþs (3); godum (3); goda (2); goþvnvm (2); godinu (2); godunum (2); goðum (2); goþanna (1); goðið (1); goðín (1); godid (1); goðinu (1); godjn (1); godvnvm (1); godanna (1); goðonum (1); goþom (1); goðit (1); Godit (1);
Comp.: blót- (2), drauma- (1), engils·manna- (1), gráta- (1), heima·skurð- (1), hǫfuð- (1), orrustu- (2), saxa- (1), sigr- (1), skánunga- (2), skurð- (70), skyrð- (2), sólar- (3), svía- (2), sǽvar- (2), tré- (1), vana- (1), veraldar- (1), vín- (1)
Gloss.: EJ; ClV pl.; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr m. & n.; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH → guð; AJ _; deVr m. & n.; Fr4; NO m. & n.; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;
Litt.: Bandle 1956 [BA 17] 200; Ljunggren 1959 [KLNM 4] 52; Olsen 1932 (GrønRun) 239-240; Vilhjálmur Finsen 1883 599
Genre. (expected): religious works [rel]: 35 (29); learned works [div]: 34 (3); historical works [his]: 14 (19); family sagas [isl]: 13 (13); legendary sagas [fas]: 7 (5); romances [rom]: 5 (11); legal works [jur]: 1 (10); þættir [tot]: 1 (2); contemporary sagas [bis]: 0 (8); unclassified [ ]: 0 (0); charters [dip]: 0 (8);
CS (red.) — September 2011
ER (omred.) — January 2020
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net