fjǫr sb. n. [-s]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) livskraft, levedygtighed ⫽ life force, vitality
lętr hann sva sem hann hafi .vii. manna fior
cf. y. isl. & La Farge 1991 148 Alex 13628●●● Þeir gengu þá at ok börðu risann með ‹stórum trjám þar til hann dó, ok var hónum heldr mikit til fjörs› emend. HG 3717: Holm perg 18 4° “T”
emend. HG 3717: Holm perg 18 4° “T”hann fylliz með fiorvi allra þeira maɴa, er deyia, ok hann gleypir tvngl, *en stavckvir bloþe himin ok lopt ꜹll
om blod ⫽ of blood? cf. Dillmann 1991 41³² (transl.) & note p. 153-154; “body, flesh, blood?”, Faulkes 1982 94 (gloss.) SnE 191Engres konúngr gekk vel ok sköruliga fram í orrustunni, sem hann ætti margra fjör
Trist² 4031●●● kvað þeim svá þykkja, sem falla myndi fjǫr ór þeim, þó at ekki bæri til
Gr 2587þæir hoggva hann sva smatt. at þo være hann dauðr at hann hæfði þriggia manna fior
FskBˣ 1033●●● enn einge madur veijt no᷎ffn þeirra (ɔ: trǫllanna), og þar er faled i fior þeirra eff nockur madur kann ad neffna þau aull enn þar stendur sw spꜳ ad eirn kongz sonur aff Einglande mune geta sigrad þau
VSj527ˣ 536
2) liv ⫽ life
Hann scal ganga til böiar þess er næstr er þeirra er hann hyɢi ohætt fiorve sino
GrgKonᴵ 15326Ef maðr biðr aɴan maɴ fara til a verka við maɴ. eða til aliótar eða til fiors maɴz eða hann ræðr um hiɴ aliótz raðum. eða fiór ráþum
GrgStað 37715at hiɴ vegni være eigi fiorvi sino at fiʀ
GrgStað 38718En þat eta menn er vargar bita oc þeir synia fiors
GulKrᴵ 192●●● þat meþ at þeir sveri at veria fior hans oc lif
Mork 45032gack þv hengat i batin en ek man vpp fara i skipið þvi at ek se at þv ert sva fvss til fiorsins
Eir544 79b21hann skal hallda fiorfi
KonrA 4732(proverb.; cf FJOrdspr 84) Frekr er hverr til fio᷎rsins
Mág¹A 1017(proverb.; cf FJOrdspr 81) er fé fjǫrvi firra
NjR 2035Þykki mér ok ... at alt ‹láti› fjǫrvi fyrri
Laxd 22717(proverb.; cf FJOrdspr 84) þat er fornt orð, at frekr er hverr til fjörsins
GrL 1505(proverb.; cf FJOrdspr 84) Frekr er hverr til fjǫrsins, ok mun ek heldr segja til þeira, en ek sé drepinn
GÞiðrˣ 20213(proverb.; cf FJOrdspr 84) frekr er hverr til fjǫrsins
HeiðrHˣ 6225(proverb.; cf FJOrdspr 84) er hverr frekr til fjǫrsins um alla þraut, ef sjálfr mætti nǫkkuru um ráða
ÞStangˣ 8320
● eins manns fjǫr
eins manz fiꜹr hefir þv þo at þv ser maðr frecn
Mork 2223þann sama dag er Haralldr konvngr fell. þa andaþiz maria dottir hans ... oc mela menn at þꜹ hafi eins mannz fior haft beþi
Mork 2825er þat mal manna at þav hafí míok eíns manz fíǫr haft. bæði
Huldaᴵᴵ 9811þann dag ok a þeirre stundu, er Haralldr fell, vard Maria braddaud, dottir hans; ok er þat mal manna, at þau hafvi æins mannz fior haft
Orkn 919á þeirri stundu, sem Haraldr konúngr féll ... varð bráðdauð Máría dóttir hans í Orkneyjum, ok er þat mál manna at þau hafi eins manns fjör haft bæði
Magn¹ˣ 24031
● forða fjǫrvi [við e-n]
Ef menn forða fiörvi frum lavps manz
GrgStað 30015fire hvat kom mer at hava forðat fiorve mino við Grickia. ef menn minir sialfs *scvlo leggia hendr á mec
Alex 10222
● fjǫr ok/... fé
ef þar er hætt fe hans eða fiorve
GrgKonᴵ 23919er maðr hand salar sva at ellegar er hætt fiorvi hans eða fe eða hann ygðe ser aliót eða fiár ran
GrgKonᴵᴵ 18919attrøðan eða yngra sva heilan oc hravstan at hann se bæðe vegande oc veriande fiors sins oc fiár
GrgStað 30522þeir er sic veðsetia i þetta mal mvno hvartki fire sia fe sino eða fiorvi
ÓH 701scolo ver þar til leɢia beþi fe oc fior at coma þeso a leið viþ konvng
SveinkaMork 3134eptir .v. daga scylldu þeir allir ut-laga. oc hafa firir-gert fe sinu oc fiorvi
Sv 12337ver Birkibeinar erum nu ... ecki vel við latnir at veria fe yðart eða fior
Sv 16213villdo fe sitt ok fior leggia við lif hans
HákFris 46732Konraðr segir Roðbert, at hann skal hallda fiorfi ok fę́ fyrir sakir foðvr sins
KonrA 4732skulu þér verja fé yðart ok fjǫr, en vér munum til sœkja
ǪrvS 353Hvat viltu hingat? segir Skolli. Ek vil hafa fé þitt ok fjǫr segir Oddr
ǪrvS 8511huart sem þat uerðr vm fior manna eða fe
BlFar 27416þa ber þæim at vera hinir hollazstu [var. + bede vm fior oc fe oc vm tungu. oc allan trygleik oc hollosto NKS 1642 4° “D”]
var. Hirð 40711: NKS 1642 4° “D”hallda þeir fie sinu ok fiorui ok sigldu a brott
Fbr 5020buðu þeir honvm sua goða kostí. ok uilldu sítt ⸢fior [var. lif HákFlat 911] ok fe leɢia við hans lif
Hák8A 743ok senndu þa orð aullum hinum stǽrrum bónndum fyrir norðan Isa-fiorð, ok aullum þeim sem i friði villdu hafa fé sitt ok fiaur, þa skylldu allir koma til mótz við Kolbein ok sveria honum trunaðar-eiða
StuᴵᴵK 8113Ekki fo᷎rum ver vikingarnir at so᷎kum þar sem ver vilium hafa fe manna ok fio᷎r
Hallfr61 519villdu sitt fior ok fe leggia vid hans lif
Hák81 44424þat er skyllt at ek spari þar til huorki fie ne fior ef þa wæri nockuru nær enn aadr vilia Samarjons vinar minns
Vikt 174hann ‹hefir› frelsat fe vort ok fior
KirjA 5212þeir ... bioda ꜳ hans valld fe sitt og fior
MHFlat 3431kvaz eigi áðr haft hafa minsta lag af hrakningum, en ef ek geng í þetta vandræði, þá mun hvárki óhætt verða fé né fjǫrvi, ok at þar mundi eigi þykkjaz við kollóttan at ryskjaz, er hann var
StuᴵᴵR11127ˣ 26029þér verið þá fé ok fjör
SǫrlaStˣ 4373ella verrie þeir fee sitt og fiør
Þiðrᴵˣ 209þer munut missa allz fear yðars oc þar með ⸢lifsins [var. fiørsins AM 178 folˣ “A”]
var. Þiðrᴵᴵ 425: AM 178 folˣ “A”hvárki sjá fyrir fé eða fjörvi
Þórð²ˣ 1991
● fyrirgera fé (sínu) ok fjǫrvi
sá skal hafa fyrir gǫrt fé ok fjǫrvi, er ór þessu máli gengr
NjR1908 28829Þú hefir rofit sátt við oss, ok hefir þú fyrir gǫrt fé ok fjǫrvi
NjR1908 30728Vér skulum ok hafa handtak at því, at sá skal hafa fyrirgǫrt fé ok fjǫrvi, er ór gengr þessu máli
NjM 31527þú hefir rofit sætt á oss, ok hefir fyrirgǫrt fé ok fjǫrvi
NjM 3381sa skylldi fyrirgert hafa fe sinu ok fio᷎rfi
Ambr 3023hefur þesse madur, bæde fyrergiort fie synu og fiorve
FriðB 8118
● eiga (hǫndum ok) fótom fjǫr at launa
atto þar bœndr fotom fior at læyna
●ÓHLeg 827Vóru þeir bæði særðir ok barðir ok þóttuz fótum eiga fjör at launa
HG 3121þóttist Aron eiga höndum ok fótum fjör at launa
Ar 62917
● með fjǫrvi
hyɢ ec at honom vere þa *annat i hug ef hann cømiz með fiorvi i braut
ÓH 1421hvatta. lattv goþra gialda vert ef þv cømz meþ fiorvi abrꜹt
SveinkaMork 31013þeir mvno verþa aþ lvka vṗ borgiɴ̇e oc komiz haɴ sva vɴ̇dan meþ fiorvi
Jvs291 8217mvnv a vallt þav brigzli uppi ef þeir komaz ibrꜹt með fiorvi
ÓTOddS 22122Þá munt þú eigi með fjǫrvi í braut komaz
NjR1908 1918hagit sva til at vist se at hann komiz æigi með fio᷎rvi i brott
StjC 51435at láta þic egi vndan ganga meþ fiorvi
BlasA623 4515muntú eigi með fjǫrvi í braut komask
NjM 2126munkar nadu trautt med fio᷎rvi ath fara, þeir sem honum mættu
Ben 17514skulu vit ok báðir eigi af þessum fundi með fjörvi burt komast
Þórð²ˣ 2105
● rǿgja/fyrirrǿgja fjǫrvi
cf. Hertzb rœgja: r. fiorve, fé manns
ef hann rꝍger fiarui mannz þa scal hann sinu fiorui haua rꝍgt
FrostII 5066ef hann firir rꝍger fiorve hans æða fe. þa hever hann þar sinu fe firi rꝍgt. oc sinu fiorve ef þat at roge verðr
Gulᴵ 578ef hann ræger fiorve manz. þa skal hann sino fiorve fire rægt hava
Járns 27312
3) (i tiltale som udtryk for hengivenhed ⫽ in an address as a term of endearment)
Form.: fior (18); fiorvi (10); fjǫrvi (9); fiorve (6); fjör (5); fjǫr (3); fiors (3); fjǫrsins (3); fjörvi (2); fio᷎rvi (2); fiorfi (2); fiorui (1); fio᷎rfi (1); fio᷎rsins (1); fiørsins (1); fíǫr (1); fjörsins (1); fiörvi (1); fjörs (1); fiør (1); fiaur (1); fio᷎r (1); fiarui (1); fiorsins (1); fiꜹr (1);
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (fjör); Bl; WPA _;
Litt.: Dillmann 1991 153; Faulkes 1982 94; Finnur Jónsson 1914 [ANF 30] 84; Halldór Kr. Friðriksson 1882 194; Kock 1933 [ANF 49] 289; La Farge 1991 141-150; Nygaard 1917 23
Genre. (expected): historical works [his]: 19 (13); family sagas [isl]: 15 (9); legal works [jur]: 13 (7); romances [rom]: 10 (8); legendary sagas [fas]: 10 (3); religious works [rel]: 4 (20); contemporary sagas [bis]: 3 (6); þættir [tot]: 2 (2); learned works [div]: 1 (2); unclassified [ ]: 0 (0); charters [dip]: 0 (6);
CS (red.) — June 2010
ER (omred.) — December 2019
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
fjõlvõr - fjõrsegi
...
...