fegrð sb. f. [; dat. -um]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) skønhed, pryd ⫽ beauty, fairness
þeir ero olicamlect lios oc prvder allre fegrþ
~ lat.omni pulchritudine decorati
3923 ●Eluc674(1989) 392sum (skepna) heuer ⸢fegrþ [var. friðinði Eluc675(1989) 4420] sem blomar
~ lat.decor
4522 ●Eluc674(1989) 451fegr[þ] þeira es sem sol
~ lat.illorum speciositas
14727 ●Eluc674(1989) 1478þeir es sia konong dvrþar í fegrþ siɴne
~ lat.qui regem gloriae in decore suo cernent
14826 ●Eluc674(1989) 1488Geresc hann styrcr oc týne eige hreinléiknom til lýte andareɴar. fyrer fegrþ qveɴaɴa sigre haɴ eige girnþen
HómÍsl¹⁷(1993) 25v34En of ráþvendina verþr nu mart réott. þuiat a helgom bócom es sva of hana mǽlt. at hon es kꜵlloþ ... fegrþ liótra manna. en farsǽla goþra. huggon harmaɴda. auke allrar fegrþar. vegr siþlǽtes oc vꜵrn gléopa minkon misverka. en miklon verþléica
HómÍsl³¹(1993) 47r19●●● en sa er þessa heims fegrdonom aɴ þa vnir hann illa er hann fer eigi
Prosper677 1223●●● ecki skip i verolldu man þuilict vera at fegrd eða uexti
ÓTOdd 2031afl minkar. oc min fegrð
Pamph 981en anndlit þitt er fagrtt þessa fegrð. oc þenna sœtleik. hafðu tendrat. oc kueiktt ser i brioste. hælgir postolar. Oc hælgir martyress. er ollu glœymdu firir guðs saker
Menota: 96rb12 BarlA 18234●●● En þa er braðlyndr ut nyrðingr ser þænna ryggleic granna sinna. oc litr skaða sialfs sins um kvælldligar fægrder þær er hann var van aðr at hafa þa synir hann skiott lunndærni mæð striðri reiðe
Kgs 3631oll su ⸢ferð [var. fegrð AM 232 fol “b”]. er hann lysti til mœyarennar hinnar friðu ...
var. BarlA 1527: AM 232 fol “b”dyrir steinar pell ok fogr klæði gefa fegrð
ViðrLS544(1995) 1966þu en godi cros, er toct fegrd oc prydi af limom drotins
Andr⁴ 41021Nv talar konvngr sva vm fegvrð hans, at ...
Bær 9555vil hann (ɔ: guð) eigi, at þv leynir ... fegvrð þinni
Bær 10515gaðv ænkiss, nema sia fegrð ok friðleika Bęrings
Bær 11547mikils skal ec virða þina fegrð enn mæira snilld þina
StjC 48421●●● Var þa farit at þeirra raði vm allt rikit oc fvndin æin mer vng sv er af bar ǫllvm o᷎ðrvm at fęgrð oc ætt
StjC 54817Ekki ... (h|helpr ed.) helpr nu moti huaussum vápnum grikia. gaufugleikr fegrdarinnar
~ lat.nobilitas formae
IliasLat 1318 TrójFrgβ 11513þar var amarkaðr iarðar auøxtr fegrð ok pryðe heimsins
Rauð4 67713●●● siande hennar fegrd
~ lat.capti eius pulcritudine
MirMar1907 12136 MarF 11149þo at varlla se hormvngar lavst segianða þa trvði þessi Dvggall sva miogh ꜳ̋ fegvrð likama sins at hann hirti. medr avllv ekki vm hialp sꜳ̋lv sinnar
Dugg657a 618●●● vndruðu aller menn hans ⸢fegrð [var. vænleik AM 510 4° “B”] ok kurteisi
Finnb 4023mintizst (hann) hinnar fyrri fegrdar hennar
~ lat.pulchritudinis
SpecH 264a2 (VII 115) Mar240i 117713nv leiðir hann aptr fyrir hvgskot hans alla þa fegrð konvnnar, er fyrr hafði hann nøckvra tima skemtan af haft
MarS 32513matþv marka ⸢*fegrð hans [AM 242 fol “W”, etc.; non emend. hans f.], bæþi ‹a› har ok a liki
emend. SnE 2921: AM 242 fol “W”‹Hugði hann at Moyses hefði þann skilning aa haft. at ... goðer englar ok illir veri hinu efra loptinu til skrautz ok fegrðar› emend. Stj 1815: AM 227 fol “B”
emend. Stj¹ 1815: AM 227 fol “B”er keísarinn leít konvngsdottvr. fanz honvm míkít vm fegrð hennar
Huldaᴵ 502●●● Eigi at eins let gud þessi lysandi lios ... uerda uerolldinni til fegrdar
~ lat.ad decorem
HistSchol 94 Stj¹ 1518solarinnar fegrð ok forprisan
Stj¹ 2631epli aa þeim tream sem þar standa i namunda synaz hallda allri sinni fegrd ok frygd
Stj¹ 12335til fegrdar ok prydi musteri þi sem hann hafdi ætlat at lata go᷎ra
Stj¹ 18835alldrigi man þin fegrd faulna
Stj¹ 2107●●● hann fystiz medr sua miklum girndarhita til hennar fegrdar
~ lat.in pulchritudine eius
SpecH 44b15 (I 123) Stj¹ 22532hon syndiz med osamvirdiligri ⸢*fegrd [non emend. fegrdr] firir allra augum
Júdít 1109n.unndrvþuz (þeir) akafligha ⸢*fegrdr [non emend. fegrdr] hennar
Júdít 11012n.Er þessi stettir guði þekkastir swa sem han er i engla liki till allar fæghirðar oc venleika
StatÁrni 83714Hyggr hann nu at huar bezst mun at at sækia ok var nu j brottu oll fegurdin su er synd uar
Eym 12515birtizst honum draumr æinn merkiligr ... a lokkum hans uar huerskyns litr en einn lokkr sigrade alla med fegurd ok lioslæik
HálfdSv 56313hin romuerska modir skal profa fyrr bædi lifs fegrd ok uizku
Thom² 32719●●● Ok er Macharius kom aptr ok flutti fyrir brædrum fegrd landlegsins ok nægd allzkonar avaxtar, urdu margir hardla farfusir
~ lat.opportunitate
47033 VP 47013ef hann finnr, at þu tekr ꜳ mer med ohreinni ast, þa man hann þegar reidaz þer, ok mant þu tyna fegrd æsku þinnar
CecA 2776●●● trudi þessi Duggall ... ꜳ fegurd likams sins
~ lat.forma
625 Dugg681a 65jungfruin Marmoria bar suo skiæra asionu at eingen þessa heims fegurd matte likjazt uid hennar liosa likama
Vald 539baro alldenn tre þeira allzkyns auoxt a ser ok fegurd þa er uer síam halldaz til þesa dags
Cec429(2011) 10119hun er allra kuenna vęnzt. hafa meistarar þuij til iafnad vm hennar fegurd sem samann vęri blandinn þau ij. graus er annat heitir lilia enn annat rosꜳ
Hect 1387kongur ... liet fletta hana hueriu klædi og drottningarskruda og fylger þar þꜳ̈ aull fegurd og blomi
Nit 183Moðir min girniz fegrðar asionu minnar, ok optliga eggiar hon mik til þess, at ek hafa samræði við hana
~ lat.formam speciei meae
MirAndr 8298 Andr¹ˣ 3222Þu goðr cross, er tekit hefir ⸢frægð [var. fegrð Andr¹ˣ 34113] oc pryði af liðum drottins
~ lat.decorem et pulcritudinem
PassAndr 258 var. Andr¹Frg656 34726 → Andr¹ˣ 34113hann vill onguumm þess vnna ad lijta þä fegurd, med þeim blöma, sem bar hanz asiöna
DínDrˣ 916hann hafde fornan trog sódul og vopn lytt til fegurdar buen
Eb447(2003)ˣ 342margar konur feingu eigi halldid skapi sijnu, ef litu fegurd þeira
Fljˣ 1022fægurd
~ lat.Specie tua et pulcritudine tua: intende prospere
5026 (Vulg Psalm 44,5) GlossPsalt 5130fægurd
~ lat.Elegit nobis hereditatem suam speciem (iacob) quam dilexit
563 (Vulg Psalm 46,5) GlossPsalt 573fægurdir
~ lat.Pinguescent speciosa deserti: et exultacione colles accingentur
847 (Vulg Psalm 64,13) GlossPsalt 858Eindriði hafði fríðleik ok fegrð af móðurfrændum sínum
Hkrᴵᴵᴵˣ 13218‹at allri líkamans fegurð› emend. Kirj 9314: AM 532 4° “D”
emend. KirjB 9314: AM 532 4°ˣ “D”●●● ok hann skylldi þat pryda med mikilli fegrd
~ lat.claritate magna
HFars 178411 MarD635ˣ 68018ek leit a þessa fegrð
~ lat.pulchritudinem
PassThom 1424 ThPost¹ˣ 71624þuiat so sem ad sölinn tÿner ei sinne fegurd, þö hun skÿne vpp ä mykiuhauginn ... suo tapar og messan eckj sinne dygd
~ eng.feyrnes
3827 ÆvMið¹⁹ˣ 3811
2) (gramm.) (lingvistisk/poetisk) elegance, æstetisk nydelse ⫽ (gramm.) (linguistic/poetic) beauty, elegance
ær af tekinn ‹hinn siðarsti› stafr i þessvm ‹tveim› orðvm: tven ok þren fyrir fegrðar sakir
Gramm³748 6315Þessi samstafa er skom ger fyrir fegrðar sakir þviat þa lioðar betr
Gramm³748 667Metaplasmus ær framskapan nokurrar retrar reðv i aðra mynd fyrir nꜹðsynia sakir eða fegrðar
Gramm³748 863þessar samstofvr gera mesta fegrð i skꜳlldskap, ef æinn raddar stafr er i tveim samstǫfvm ok hiner sǫmu epter setter, sem her. snarpr garpr ok kollvm ver þat aðalhendíng
Gramm³W 818barbarismvs er með ǫllv flyiandi i alþyðligv orðteki, ænn i skalldskap er hann stvndvm læyfðr fyrir sakir ⸢skrv́ðs [var. skravz AM 242 fol “W”; fegrðar AM 757 a 4° “B”] æða navðsynia
var. Gramm³748 633: AM 757 a 4° “B”
3) pragt, storhed, glans ⫽ splendour, grandeur, glory
hann sa sic ollom englom oþra í dyrþ oc fegrþ
~ lat.gloria et decore
3025 ●Eluc674(1989) 301Iarizleifr let ser gera dyrliga holl meþ mikilli ⸢fegrð [var. frægd MHFlat 2518]
Mork 15Vlikir dagar voro þeir heʀa er þer sigldvð meþ pryþi oc fegrð at Noregi
Mork 3894lifi þu ęi í fegr (!) rikis þíns hiɴ milldasti konongr
Sof623 5511firir sina fegrð ok frama *heriaði hann⸣ (ɔ: Lucifer) til riki‹s› i hendr hæsta guði
Mich 67728Vlikir dagar herra. þa er þv sígldir með fegrð ok pryðí at Noʀegi
Huldaᴵᴵ 22129fer hann þegar j mot honum med myklu lide med streingleikum og med allzkonar fegurd og pryde
MHFlat 27128
4) (åndelig) renhed, integritet ⫽ (spiritual) purity, integrity
Goþ es andlegr eldr at þvi es helzt ma sciliasc sua biart oc oum[b]roþelegr i fegrþ oc i dv́rþ at
●Eluc674(1989) 83Slic es fegrþ heilagra
~ lat.pulchritudo
14736 ●Eluc674(1989) 14715at sa mønde boreɴ verþa í hans hrike (“ɔ: rike”, ed. note) er hans móttr. fægrþ. oc liós. specþ. oc prýþe. oc crafstr meonde yver bera
HómÍsl¹⁶(1993) 22v12þar ero aller hluter i fegrþ oc i hréino lióse
~ lat.pulchritudine
DeVocGent 111827 HómÍsl³⁹(1993) 66r16●●● ætlaʀ hann at hann hafe af ser ... fægrð andlegrar spæki
~ lat.spiritualis decorem sapientiæ
12729 Alk619 12712hon helgaþi himnescom bruþguma ena iþri fegrþ hiarta sins
~ lat.speciem
Dialᴵᴵᴵ 5610 GregDialA 1364pellit merkir heilagleik ‹ok› fegrd guds astuinar
Thom² 2994●●● Þessarri (ɔ: Maríu) þionar hann ... med hugskotzins fegrd ok faugrum bænum
Thom² 30018Þessir allir sua lyttir ok lamdir, sem stendr i drauminum, syna þat af konungsmanna figuru, er taupudu natturuligri fegrd andligrar skynsemi
Thom² 35610
5*) (for frægð sb. f.?)
Form.: fegrð (21); fegrd (12); fegrþ (10); fegurd (10); fegrðar (7); fegrdar (4); fegvrð (3); fægurd (2); fegrdr (2); fegurð (1); fegurdin (1); fæghirðar (1); fægrþ (1); fegrdarinnar (1); fegrdonom (1); fegr▹þ◃ (1); fægrð (1); fegurdar (1); fægrder (1); fęgrð (1); fægurdir (1); fegr (1);
Comp.: and·lits- (2), engla- (1), fingra- (1), fóta- (1), heims- (1), hljóð- (1), hljóðs- (1), hǫrunds- (1), kvenna- (2), líkams- (3), marg·fǫldu- (1), náttúru- (2), ó- (1), píslar·vǽttis- (1), sǿmðar- (1)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 -urð; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb _; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr (fegra); Fr4; NO item fegurð; Walter _; ÁBlM (fegra); Bl -urð; WPA _;
Litt.: Hermann Pálsson 1984 [Gripla 6] 39; Salvesen 1968 55; Seip 1932 355; Seip 1955 157, 178
Genre. (expected): religious works [rel]: 54 (22); romances [rom]: 11 (9); historical works [his]: 8 (14); learned works [div]: 4 (3); family sagas [isl]: 3 (10); þættir [tot]: 3 (2); legal works [jur]: 1 (8); contemporary sagas [bis]: 0 (6); unclassified [ ]: 0 (0); legendary sagas [fas]: 0 (4); charters [dip]: 0 (6);
CS (red.) — September 2010
ER (omred.) — December 2019
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net