falla vb.
(cf. -fallinn adj.) -fallinn adj. (suffix)
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
A.
1) [af e-m/e-u] [á e-t / í e-t / til e-s] falde (nedad)
dramblǽte. su er drotning allra illra hluta. Fyr heɴar sacar fell af himne dásamleg skepna englaɴa
HómÍsl²⁰(1993) 29v23Hvart etlarþu ohreina anda þa es af himni fello vera licamliga eþa olicamliga?
GregDialA 1396af mola þeim er fell af borþi
~ lat.cadebant
Dialᴵᴵᴵ 11214 GregDialA 14121Sa maþr ... hafþe fallit af bake .III. vetrom áþr. oc hafþi meizc þiolegreɴ
ÞBpCod645 1618Sv davgg, er þaþan af fellr a iarþina, þat kalla menn hvnang fall, ok þar af fæþaz *byflvgvr
SnE 255Þá mælti Haʀalldr konvngr ... til Norðmanna þeirra er með honvm vorv. kendv þer þann hínn mikla mann er þar fíell af hestinvm við hínn blá kyrtílinn ok hínn fagra híalm
Huldaᴵᴵ 8716þa var Þorir sva þvngr at slítnaðí af honvm hǫfvðít. ok fíell bvkrinn til íarðar
Huldaᴵᴵ 12117sa sveinn einn atta vetra gamall er hafdi þat gras heingt um hals ser. þa bar svo at eirn hvern dag at grait (“Leg. grasit”, ed. note) fiell þrysvar af honum
MedMisc 1206Tak ryd þann er af iarne fellur. a stedia
MedMisc 12614er þær (ɔ: rósurnar) rotna, er ilmr þeira ‹er› sem mest‹r›, þa falla þær enn braðliga
Jón¹ˣ 4233
● falla í hǫfuð [e-m] falde ned i hovedet (på ngn), (item fig.) ramme (ngn)
steíg fram ꜹðrvm fǽti at þar, er Skrymir lá, ok lystr i havfvt honvm, en Skrymir vaknar ok spyʀ, hvart lavfs blað * felli i havfvt honvm
SnE 523vaknar Skrymir ok mælti: hvat er nv; fell akarn nokqvot i havfvt mer eða hvat er titt vm þic Þoʀ?
SnE 5212mic *grvnaði er ec vaknaþa, at tros nokqvot af qvistvnvm felli i havfvt mer
SnE 5224hans illzka ok vánd skapr fell honum sialfum i ho᷎fut
fig. SvaðaÓT 17912
● falla (frjals/...) á jǫrð komme til verden, blive født
Þar er costr at stefna vm stuld þaɴ til þræl doms ef hann hevir þióf lavnom leynt. sva sem þræll være faðir hans eɴ ambatt moþir. oc felle hann a navðigr a iorð
GrgKonᴵᴵ 16514þa þarf sa eigi at gera frælsis ol sitt. ne engi sa maðr er frials fellr a iorð
Gulᴵ 3222hefi ek eigi fyʀ sott tekit sizt ek fell a iord
EgSH1 79210
● allr ketill fellr í eld [e-m] (ngn) bliver helt forbavset, (ngn) taber både næse og mund
2) (om nedbør)
Snior var falliɴ mikill
Sv 7421þa var þat a einni nott at fell sniaʀʀ mikill sua at vgerla sa veguna
EgM(2001) 13523þar lagdiz þu i forsælu, er daugg uar faliɴ a grasi, ok kíælldír suo uarer þíɴar ok stꜹduaþir suo þosta þíɴ
HeiðrR 598Þar gekk fjall mikit fram þeim megin fjarðanna, ok var fallinn á snær
Gr 2210ok er þeir kómu suðr á heiði, tók at drífa, ok fell snjór svá mikill, at hestarnir máttu eigi vaða
StuᴵᴵR11127ˣ 17435
3)
● falla í brjóst [e-m] (om tanke ol.) komme (til ngn)
af þessu fangi fiellu ymsir hugir i briost mer
Malc 43928þa fiell i briost honum guds andi
Stj² 33713
4) falde ned, falde om, vælte omkuld
●●● varlla er þeim hent at falla. er fang vill bioða. Marger þeir er fallet hava. fengo siðan alldri vpp reist
BarlA 4015ok sin væg fell huarr af sinom hæsti dauðr a iorð. Oc nu er Sifka ser at hans merki er fallit oc drepinn er hinn matki kappi valtari snyr hann sinom hæsti undan ok flyr oc þar eptir allt hans lið. En þiðrekr konungr oc allir hans menn ræka flottann
Þiðrᴵᴵ 2426Kemr þar at Barði slæmir a siðv honum ok fellr Ketill. ok nv leypr Barði at Þorgavti ok veitir honum bana sar
Heið 9125litt þurfi þer enn at ho᷎laz. ok hꜹggr til hans sva at hann fellr ok eʀ ovigr
Heið 9411nú snýr í móti honum Ǫzurr ok lagði til hans ok fell sjálfr á bak aptr, því at annarr maðr lagði til hans
NjR 1821Ok fiell Gunnlaugr þa med Þordi
Gunnl 394Hon (ɔ: kona) er ok lꜹ́g kꜹllvð þes, er hon gefr; log heitir ok tre þat, er fellr i skogi
SnE 1466Nu fell Gauss ok i þui veifði hann suerðinu at Grimi. ok kom a fotinn
Dpl 17425Egill geck vti með veɢ ok drap fæti ok fell
EgM(2001) 1785(proverb.; cf. FJOrdspr 192) En þat er sem mælt er, at eigi fellr tré við it fyrsta hǫgg
NjM 2692(proverb.; cf. FJOrdspr 192) Eigi fellr tré við it fyrsta hǫgg, vinr
NjM 36726Hvnrauðr ... lagði spioti til Sturlu, enn hann lagði aá mót, sva at Hvnrauðr féll; hann var litill maðr ok hafði góða bryniu ok uarð ecki saárr
StuᴵK 52823Þar fell ok i fiavrunne Einarr Grims son, ok let lif sitt
StuᴵᴵK 21921Grofu þeir grof fyrir andlite minu ok fellu siꜳlfir i hana
~ lat.ipsi inciderunt
11434 Seb238XII 11414hann uill hafa sua sem skygn ꜹgu bædi bak ok fyrir, utan ꜳ eyngan veg megi hann falla
Thom² 31736⸢Ek var svo sem pyttr helvitis i ath falla ollum þeim, er vit mik attu [var. Ek var sva sem helvitis pyttr þeim ollum, er i attfalli voru, er mig hofðu MEg² 50115]
fig. MEg¹ 48731veiter Asmundur honum (ɔ: Sigurði) þa harda atgaungu suo at Sigurdur kongr fiell af mædi ok sꜳʀum
SigFót 2434fälla vndir fætur
~ lat.cadent subtus pedes meos
824 (Vulg Psalm 17,39) GlossPsalt 926hafa fallit
~ lat.Foderunt ante faciem meam foueam: et inciderunt in eam
7832 (Vulg Psalm 56,7) GlossPsalt 7932En er merki Sveins konungs var fallit ok autt skip hans, þá flýðu allir hans menn
Hkrᴵᴵᴵˣ 16420Mun þá vera annathvárt af bragði ... at vér munum rétta várn hlut eða falla ella á fætr frændum várum, ok er þar góðr, hvárr upp kemr
StuᴵᴵR11127ˣ 1120
● falla dauðr [af e-u] [til e-s] falde død om
flavg skotit i gognvm hann, ok fell hann dꜹðr til iarþar
SnE 6419stigr (hann) þaðan brꜹt ix. fet; þa fellr hann d‹a›vðr til iarþar firir eitri þvi, er ormrinn blæss a hann
SnE 7218hann fiell þegar dauðr af baki
Fbr 4715fell Hafgrimr daudr ofan firir klettínn ok þar Brestir a hann ofan ok let þar huortueggi lif sitt
Fær 166þau sækiazst vm hrid en sua lykr med þeim at Skialldijs fellr daud
ÞUxaf 25916
● falla mikit fall
Prestr .i. saer farit hafþi ... at søkia helgan dóm. eɴs sela. thorlacs. biscops. fell eɴ fall miciþ. es hann fór heim a leiþ
ÞBpCod645 1518heiþingi fell svo mikit fall, at oll jordin skalf i nand
ElisA 464hann fell fall mikit kom hofuðit niðr ok springʀ einshverstaðar
JBpA(2003) 3313⸢fell hann [var. datt Eb447(2003)ˣ 11614] fall mikit er hann kom niðr
Eb AM 448 4°ˣ 33r(65)13
● falla flatr
● falla á kné [e-u]
þa tok kerling at leita til bragþa ok varþ Þoʀ þa lavs a fotvm, ok voro þær sviptingar allharþar ok eigi lengi, aðr en Þor fell a kne ꜹðrvm fǽti
SnE 5813þá hljóp Skarpheðinn at honum ... ok høggr til hans, ok kom í hǫfuðit, ok fell Hǫskuldr á knéin
NjM 2811en hitt var ok mikit vndr vm fangit, ‹er þv stott sva lengi við ok felt eigi meirr en a kne oðrvm fæti›, er þv fekz við Elli emend. SnE 6012: AM 242 fol “W”
emend. SnE 6012: AM 242 fol “W”hitt uar ok mikit undr um fangit er þu stoðt sua lengi uið ok fell æigi meiʀr en a kne ǫðrum fætí
SnEW¹ 4020‹J› þessu bile feck Vilmundr haugg suo mikjt um þuerar herdarnar. at hann fell á hne badum fotum
Vilm 1808
● falla sjúkr blive syg
● falla á verkum sínum falde på sine gerninger, blive fældet for sine ugerninger
Nu er þat ꜷllom ᴍonnoᴍ ꜷðsyɴt at [þeir] hafa fallit a uerkom sinum oc ero þeir ubota ᴍenn
Eg162θ(2001) 1683er þat ollum monnum av[ðsyɴt at] þeir hafa fallit a verkum sinum ok ero þeir [obo]ta menn
EgM(2001) 16812
● ‖ præt. part.: fallinn [af e-u]
Voro aá Þorðar skipi fallnir IIII menn ok enngi þa enn laátinn
StuᴵᴵK 778●●● varu þeir þa ⸢fallner [var. nýfallnir GKS 1005 fol “F”, etc.] en eigi erender. Satu þeir bræðr þar yfir þeim til þess er þeir varu erender
Fbrˣ 13815Hrolfur kongur komst vr skiall‹d›borginne, og var so sem fallinn af mæde
Hrólfˣ 12322jungfruen ... hlejpr ä hann og hrindr honum so hart at hann kom fallinn ä jo᷎rdina
SigrFrˣ 666
● liggja fallinn
Svá bar at, er Glúmr hopaði, at hann lá fallinn
Glúm 7716laust hana svá mikit högg með lófa sínum í reiði á kinn hennar, at hon lá þegar fallin
Parc 824drap fótunum í þreskǫldinn ok lá fallinn ok komsk seint upp
Gr 8316Þórir hljóp yfir árgljúfrin, þegar er hann kom at, ok lá fallinn
Vatnˣ 8723
5) (om bygning/konstruktion ol.) falde sammen, styrte ned
Ef buþir manna falla aɴatveggia a alþingi eða a varþingi. oc falla til iarþar oc liɢia niðri sva iii. sumor þa a hverr at gera ser þar búþir er vill
GrgKonᴵ 11216hverr er i hvsi þvi er flyr hverr i sin stað ok vɢir at hvs falli a
LapHauksb 22724landskialfti fyrir sunnan land ok ⸢fęllu [var. fellu nidr Ann1005 39110; ‹o›fan fellu AnnL 26427] .xviij. bæir
AnnReg 1499hliopv skridur or fiǫllum þar sem eingi visse dæmi til at fallit hafdi
AnnL 28134
● ‖ præt. part.: fallinn
sa at þar hafþu verit forðum hellar miclir oc fyrir scommu fallnir
ÓTOdd 1004Þorsteini uar sagt at fallnir uære budar ueggir hans
Gunnl 36mikit er þat at vita, er bœr sjá skal fallinn, ok alt aleytt þar sem hann var
ǪrvM 19211váru þá fallin húsin ok fǫlskaðr mjǫk eldrinn
Hǿnsˣ 2511
6) kaste/lægge sig i en vis stilling (ved tegn på underkastelse/underdanighed)
● falla til bǿnar
hann fell til bænar firir alltara
Bas 334fell hann til bænar ok bað, at sa maðr skylldi lifna
Páll²A 25415þa fell Karlamagnus kongr til bęnar
KlmA1980 9617En eptir tidir fellu þær þar til bænar
Luc 43314bad hann alla, þa er þar voru, bidia fyrir ser, ok fell sialfr til bænar
Nik2 385hann rann þegar sem skiotast til kirkju og fiell til bænar
ÆvÓd200ˣ 14825
● falla til fóta [e-m]
Þa fell efigenia mę́r. til fóta. postolanom. fir ǫllom lyþ
~ lat.prostravit
PassMatthFabr 66124 Mth²Cod645 12111sungo aller helger oc fello til fota domino ‹oc melto›
~ lat.omnes sancti dei genibus advoluti ad pedes domini una voce dixerunt
EvangNicod 7436 Niðrst¹ 715Þa ge\smallcap{k} fram oc fell til fota konungi
AuðMork 18417Siþan stoð Biorn vp oc fell til fota konungi oc toc vm fot honom oc męlti. Allt a gvðs valldi oc yþro konungr
ÓH 5134gecc Jarl fram imilli manna oc fell til fota konungi
Sv 13220svngo allir helgir oc fello til fota drottni oc melto
~ lat.omnes sancti dei genibus advoluti ad pedes domini una voce dixerunt
EvangNicod 7436 Niðrst² 78ok ⸢fiellu [var. fellu Andr¹ˣ 32727] þegar til fota honum
Andr²A 3663fellu ... til fota kongi ok badu allir Oddgeiri miskunnar
KlmA1980 1086hun fellur til fota honum
Sams 98hermenn kostuðu sverðum sinum ok fellu til fota postolanum
Andr¹ˣ 32435fallandi til fota postolanum
~ lat.procidens ad pedes beati apostoli
MirAndr 83339 Andr¹ˣ 3298Theophilus fellr til fota erchibyskupinvm
MarD634ˣ 109116
● falla til jarðar [fyrir e-m]
Ganga siþan i húset iɴ. hitta þar sveineɴ oc móþor hans marío. Falla til iarþar oc lutu honom
~ lat.procidentes
Vulg Matth 2,11 HómÍsl¹⁹(1993) 27v31ko᷎llvm a hann (ɔ: guð) oss til hialpar at hann leysi oss. oc fꜹllom til iarðar með litileti
ÓTOddS 3733fiellv allir til iarðar
StjC 5941féll til jarðar ok bað bœn sína til guðs
Klma 44321er lydrinn sa þann elld. þa lofadi hann drottin ok fiell allr til iardar
Stj² 3162fellur allt til jardar fyrer henni heilsandi a hana kurteisliga og vegliga
ErAˣ 195‹hann fell til iardar fyrir ollu folki› emend. Mar 6423: AM 634-635 4° “D”
~ lat.in terram cecidit
HelChron 101124 emend. MarE 6423: AM 634-635 4°ˣ “D”
● falla á kné/... [til e-s] [fyrir e-n]
þa steig hann af baki oc fell a kne oc baðz firir
Sv 3911Hann ... fiell a kne fyrir hann fram segiandi sitt ęrenndi
~ lat.curvavit genua
Vulg 4Reg 1,13 StjC 60711Þa fellv allir menn a kne með Guðmundi presti, enn eptir þat lett hann alla menn cyssa a bæinit. Þa kennðo allir sva micin ilm af beinino sem af ino sætazta reykelsi, nema Steinn prestr, hann kenndi engan ilm
StuᴵK 2543fell hann a knein til bænar
VP 37216Eptir þat f‹alli all›ir a knebed ok syngi. pater noster
Theol266 6710suo skulu heiler menn falla ꜳ hne. at bædi komi nidur kne oc olbogar
DI II (*[1326]›AM 42 a) 59733Þa fiell heilagr Vitus ꜳ kne
Vitus 32919
● falla til knjá [e-m]
7) [fyrir e-m/e-u] falde (i slag/kamp), miste livet, blive dræbt, bukke under (for ngn/ngt)
þeir Sigrøðr oc Olafr fello þar baðir
ÓH 1415⸢oc er þar haugr hvarstveggia þeirra a brecconni sem þeir lagu fallnir [var. Æn þeir Olafr varo [þar] hæygðer sem þeir fello AM 325 VII 4° “325 VII”]
var. ÓH 1415: AM 325 VII 4° “325 VII”þa ero þar .ii. costir fyr *hꜹndvm. oc ef ver fꜹllvm i orrosto þa ...
ÓH 5421þeir mvno þar svmir falla en svmir flyia oc hafa hvarirtveɢio fyrirgort allri eigo siɴi
ÓH 5423þetta fe scal gefa fyr sal *þeirra manna er með buꜹndvm ero i orrosto oc falla fyr vapnom varra manna
ÓH 5469þeir menn er oꜱ fylgia i orrosto oc þar falla þa mvnv ver biargaz at allir saman
ÓH 54610Giorþiz þa bratt bardagi maɴscøðr oc fell mart [var. + lid AM 61 fol “61”] af hvarvmtveɢiom
ÓH 5702J fyrsto hriþ fellv þeir Arnliotr gellinni. Gꜹcaþorir oc Afrafasti oc þeirra sveit ꜹll
ÓH 5703Þa fell fioldi liðs af bvondvm
ÓH 5763sa maðr ... er honom kann þat segia at greifenn hefir fallet í fyrsto fire sialfs síns svic
~ lat.perisse
Alexandreis 7711 (III 269) Alex 4622flest allt lið Darij var v́fust at fylgia honom við þat er iamnan toc þungt at falla
Alex 962ok leggr fram sverðinv i kuið Þoroddi. ok fellr hann ok liggia uti iðrin
Heið 921þar fell hann firir Barða ok feck gott orð
Heið 9216Nv hꜹggr Eirikr til Þorlioz með sverði ok brestr isvndr sverðit. Hann þrifr bloðrefilinn ok hꜹggr til hanꜱ. ok veitir honum mikit sar ok hann fellr
Heið 9231ok nv beriaz þeir allir. ok gera mikit aaf ser. ok þar falla þeir synir Eiðꜱ
Heið 9324ok lykr með því þeira mali at Tanni fellr firir Barða
Heið 9419verþr vornin skom. ok lykr sva at þar falla þeir T. (ɔ: Tryggvi) konungr ok hans menn
ÓTOddS 61tokz þar horð orrosta ok eigi langt aðr Saxar fellv en þeir brœðr flyðv
Bret 29513Þa fellv nockorir menn, en Helgi varð sár
FbrHb 858kuadozst þeir fyr skolu falla huer vm annan en þeir leta af þesso sem þa var boret ok þeirra fædr hafdu adr tint ok talt firir þeim
Endamerki¹ 4904sverð, þat er aldri fellr fyrir steini ne stali
Flóv¹ 12714þar fell lx. hirðmanna
SvEirsp 29235Haralldr konvngr Sigvrðar sonr heriaði til Englanndz. ok fell i orrosto firir Haralldi Englakonvngi
AnnReg 10915ok aller fiellu forunautar þeira at lyktum
Gunnl 5417gera nu barðaga mikinn ok fellr miog lið konungꜱ er við ofrefli var at briotaz ok gerðu aðr morg stor uerk
Heiðy 1085ok þar fell Barði við goðan orðstir. ok hafði ðreingiliga neytt sinna vapna til ðauða
Heiðy 1087ósigrsamir ero þeir. oc falla sialfir
~ lat.ceciderunt
Milit 20a61 Ridd623 2714Synir Bors drapv Ymi iotvn, en er hann fell, þa liop sva mikit bloð or sarvm hans, at með þvi drekþv þeir allri ætt hrim[þv]rsa
SnE 1411hann heitir ok Valfꜹðr, þviat hans oska synir erv allir þeir, er i val falla
SnE 2722Þa mælti Gangleri: Þat segir þv, at allir þeir menn er i orrosto hafa fallit fra vpphafi heims, erv nv komnir til Oþins i Valhꜹll
SnE 412en þat er sa ꜹgnaɴa, þa hvgþiz hann falla mvndv firir sioniɴi eiɴi samt
SnE 4921Freyr berst moti Svrti ok verþr harðr samgangr, aðr Freyr fellr
SnE 7213scal æigi til lutskiptis bera huart sem men falla eða æigi
Hirð 4343fell þar Hunþiofr
EgM(2001) 54fell þar Olafr konungr. ok mestr hluti liðs þess er Olafr hafði haft
EgM(2001) 8513En ef hann felli a holminum. þa hafði hann firer vegit allri sinni eigu. ok skylldi sa taka arf hans er hann felldi a holmi
EgM(2001) 12519Þorbrandr fiell firi Þorgeiri
Fbr 2616aðrer iij fiellu af liði þeira Þorgeirs
Fbr 418Úlfr ... lagði til hans þrysvar sinnum svá fast, at Bróðir fell fyrir í hvert sinn
NjM 45014En ef þiofr vill veríazt þa fellr hann vtlæger
Landsl1154 18712Þa hio hann til Þorsteins Olafs sonar oc clavf andlitit, oc fell hann þar
StuᴵK 832biskup let oc einn mann, er fallit hafði af Kolbeini, iþronar-lavss, eigi at kirkio liggia manoþ
StuᴵK 28820Mar hravcc upp at vegginum ok fell þar fire vapnum, ok var þo litt sarr; skavt hann yfir sik skilldinum ok krepti upp undir fe᷎trna
StuᴵᴵK 2382sva hafðí mart fallít. at storir blóðlækir fíellv víða vm vǫllvna
Huldaᴵᴵ 821fíellv þa hvndrǫðvm enskir menn
Huldaᴵᴵ 829Fíell þat lið ... sva gíǫrsamlíga. at eingí maðr komz vndan
Huldaᴵᴵ 839er Haʀalldr konvngr Sigvrðar son sa at þykt fellv menn hans. þá geck hann framm i hǫggoʀostvna
Huldaᴵᴵ 9021var þá hín snarpazta oʀosta. ok fíell mart lið af hvárvmtveggívm
Huldaᴵᴵ 9023Fíell hann þar. ok sva ǫll sveít sv er framm hafðí geingít með honvm. nema þat líð er aftr hópaði
Huldaᴵᴵ 9122En Norðmenn ... sǫgðv sva. at fyʀʀ skylldí hverr þeirra falla vm þveran annan. en þeir geingi til griða víð enska menn
Huldaᴵᴵ 9215aðr en líettí. fíell hann þar með míkíllí pryðí ok orðztír
Huldaᴵᴵ 9227fíellv þa míǫk enskir menn
Huldaᴵᴵ 934Fíell þar nalíga allt stórmenní Norðmanna
Huldaᴵᴵ 9311Þorgils var lengi konungr yfir Dyflinni. ok var vm siðir suikinn af Irum ok fell þar
ÓTᴵ 83þar fell Biorn ok mart manna með honum
ÓTᴵ 122fellu mio᷎k i fyrstu enskir menn. En æ þar sem einn fell. komu .iij. i staðinn af landi ofan
ÓTᴵ 2321at lyktum fell þar Eirikr konungr ok .v. konungar með honum. þar fellu ok synir Torfeinars jarls
ÓTᴵ 241þar fell Guthormr konungr ok var merki hans niðr ho᷎gguit. fell þar þa margt lið vm hann
ÓTᴵ 3714Ragnfro᷎ðr konungr flyði til skipa sinna. fellu þar af hans liði .ccc. manna
ÓTᴵ 1037fellu þa allmiok menn Hakonar jarls bæði fyrir skotvm ok grioti
ÓTᴵ 19010J þeiri suipan barði Þorleifr skuma Hauarð ho᷎ggvanda með kylfunni þar til er hann fell ok var miok beín brotinn
ÓTᴵ 1948Siþan er Bui var fyrir borð stiginn liopu margir hans menn fyrir borð. en sumir fellu þar ꜳ skipinu. þviat ecki var gott griða at bidia
ÓTᴵ 19512Haralldr konungr grenski hafði fallit i Suiþioðu
ÓTᴵ 20814þeir menn er honum ho᷎fðo fylgt. fellv svmir en svmir voro særðir
ÓTᴵᴵ 27810þa tok sva mio᷎k at falla liþit ꜳ Orminvm at viða gerðuz avð borðin
ÓTᴵᴵ 28317þat uissv allir menn þeir er þaðan komuz or bardaganum. at hann hefir eigi fallit ꜳ Orminum
ÓTᴵᴵ 29013aain Nilus geystiz or sinum farueg ok fell miklu uidara enn uani hennar uar til
Stj¹ 28410ok fiellu þeir bꜳdir med mikilli hræẏsti
Hák AM 325 X 4° 8ra8þa var orrosta bædi hord ok snorp fell miok lid Olafs kongs
ÓTᴵᴵ54 27212þar fell lid Haralldz. þar fell Arnnbiornn hessir
ÓTFlat 8518Ragnnfredr konungr flyde til skipa sinna fellu af lide hans .ccc. manna
ÓTFlat 886Hann segir honum andlát Mágus. Konungr mælti: þar varð mikill höfðingjaskaði [var. + er hann fell i þvi AM 567 XVII β 4° 2r20; var. + er hann fell fra AM 534 4° 13va19]
var. Mág² 10428 → Mág AM 567 XVII β 4° 2r20⸢þꜳ hafdi [var. var þa BǫglEirsp 45123] ecki fallith manna
Bǫgl81 2727hann fiell
Hák81 56117fiell þar margt af Daunum
Hák81 64714saker þessa mannfiolda ok ofurlids þa fiell so giorsamliga allt lid af Asmundi kongi at þeir stodu .ij. einer vpp
SigFót 24515Sigurdr afh Salltnesi ok Jon ketlingr, brodir hans, fiellu j fiorunne
Sv81 3530Eptir þat fiell Eʀlingr jarll ok flest o᷎ll sueitin, su er næst honum stod
Sv81 4623Falla nu ⸢*morgum hundrudum [var. morg hundrud AM 489 4° “B”] á skamri stundu af hvorumtveggium
KirjA 4722fellu atta kongar af Solldani kongi
KirjA 5020og seg oss jnneliga atburdi þa sem þar hafa ordit og þar sem konungren fiell
MHFlat 26615En þo þegar er þeir Nordbrigt voru eigi verr ath vigi staddir þa fiellu þegar borgarmenn sem bufe
MHFlat 29717ottazt hann ... ath falla suo hædilig‹a› fyrer sinum ovinum
Thom²y 48731Þorarinn uar med Olafi konungi alla stund sidan ok fiell med haunum
ÞórNef 80838thokzt þꜳ þegar mikil bardage og fiellv af hvorvmthveggivm fiolde folks
OsvReyk 9021Enn so lauk med þeim at helgi feill
FriðB 6019þar fiellu 3 menn af Kiallakyngum
Eb447(2003)ˣ 4232Ef menn falla í orrostu oc kemr engi á braut eða drucna allir eða inni brenna allir. þá ...
Frostˣ 20913En ef vegande fellr i þessare utlęgð fyrer konongs sverði eða frænðom ins dauða. ok a hann fę efter. þa bæti fręnðr hans fiorþung giallda af þui fę
FrostÁMˣ 2016fyrir honum fallí blalands menn
~ lat.Coram illo procident ethiopes
10428 (Vulg Psalm 71,9) GlossPsalt 10528fyrr skal hverr várr falla um þveran annan en flýja
Hkrᴵᴵᴵˣ 15917Þar fell Þórolfr refr
Íslbˣ 2215þá fellu menɴ úr liþi Oddz
Íslbˣ 2217En Óláfr Tryɢvasonr fell et sama sumar
Íslbˣ 2934En hann andaþisc á eno sama áre oc Óláfr enn digre fell
Íslbˣ 3218XXX. vetrum síþar en Óláfr felli Tryɢvasonr
Íslbˣ 3219Þat sumar er hann tóc lǫgsǫgo fell Haralldr conungr á Englandi
Íslbˣ 3428‹ok fellu (ms. fiellu) VIII menn af Vilmundi› emend. Stu 13214: AM 440 4° “IIp”
emend. StuᴵK 13214: AM 440 4°ˣ “IIp” → ms. 1345Þrettán menn fellu af Skeggja
Þórð²ˣ 2189
● falla flokkum
flygur einn hrædjligur drekj hans uængir breidduzt vm allan heren spyiandj eitri ꜳ jotna lydin suo at hann fell flokkum
Vald 7411Rak konungr sjálfr flóttann austr yfir heiðina, ok fell flokkum um alla heiðina
Hkrᴵᴵᴵˣ 4912
● falla óheilagr [fyrir e-m] dø/dræbes retsløs
En fal[l]a u heilagr fyrir Þorsteini oc ꜷllom þeim ᴍonnoᴍ er honom uilia [l]iþ ueita þegar eptir fardaga ef þu uill eigi a bravt [f]ara
Eg162θ(2001) 1692En með ellde tecnom til breɴo þa falla þeir ohelgir oc varðar scog gang
GrgKonᴵ 1854Ef maðr queðr níð vm maɴ at logbergi oc varðar scog gang enda fellr sa oheilagr fyrir honom til þess alþingis er næst er eptir
GrgKonᴵᴵ 1844Ef maðʀ verðr at þvi staðiɴ at hann meiþir smala manna. oc fellr hann þa o heilagr
GrgStað 37412fellr hann þa oheilagr. ef þat var scog gangs þyfe
GrgStað 3857Nu standa menn firi. oc veria með odde oc eggiu. þa falla þeir utlager oc uhelgir. aller er firi standa. en hinir aller friðhelgir er til sꝍkia oc laga vilia gæta
Gulᴵ 221
● ‖ præs. part.: fallandi [fyrir e-n]
● ‖ præt. part.: fallinn
ok er þeꜱir voro fallnir. þa letti bardaganvm
Heið 9433voro .viij. menn svnnan fallnir en .iij. norðan
Heið 953Lætr svðr fo᷎ra þeira manna lik er fallnir voro
Heið 968kunnu uær nu eigi annat segia en til manniafnaðar voro menn lagðir er fallnir voro
Heiðy 10118Enn uerðr þeꜱ ðæmi at nu var spurt hue margir fallner voro af huarum
Heiðy 10421Þa er Baldr var fallinn, þa fellvz ꜹllvm asvm orðtꜹc ok sva hendr at taka til hans
SnE 6421þa sa Helgi at Grimr broðir hans var fallinn
Dpl 16310Nu er sa maðr fallinn er ek hugða bezt
Dpl 16313ero sumir flydir. en sumir fallnir
Gyð(1995) 272er Tostí jarl varð þess vaʀʀ. at konvngr var fallínn
Huldaᴵᴵ 9126er þar haugr hvarstueɢia þeira sem þeir lagu ⸢fallnir [var. falldnir AM 325 VIII 2 d 4° “C¹”]
ÓTᴵ 198En er þꜹ frettu at Eirikr konungr var fallinn ... þa ...
ÓTᴵ 245Nv með þvi at fallit var mart lið ꜳ Barðanvm ... þa ...
ÓTᴵᴵ 2793nu gerazt margir menn miog sarir ꜳ drecanum. enn sumir fallnir
SigÞǫgl 11033
8) dø, omkomme (ved sygdom ol.)
Scaða bötr ero mæltar ef fall sótt kømr i fe manz. sva at fellr fiorþungr navt fiar þeꜱ er hann hefir
GrgStað 2605Vetrar riki var mikit viða um herut ok fiell fie firi monnum; buin ohæg
Fbr 3815mikill fiarfellir bædi sauda ok nauta sua at midil fardaga ok Peturs messo fiell at eins fyrir Skalhollti lxxx nauta
Ann764 22213fellu fatækir menn vm allt land sua at morgum hundrodum sætti
Ann1005 4125Mannfall fyrir norðan land fyrir jol oc eptir oc ⸢fellu [var. letuz AnnSk 19921] ‹eigi› færa en fim hundrut
AnnHˣ 736En ef þat bú verðr dautt fyrir honom. þá fare þeir til oc gere bú annat. slict hit sama. oc svá hit .iij. sinn ef hin fyrre falla
Frostˣ 17120
● ‖ præt. part.: fallinn
ma huar sa iatta firir sik er fultida er En eigi firir þa er ⸢falner [var. oalner Landsl 8424] ero eðr i vmegd
LandslBorg 103a24Þa byðr honum heim Arni prestr a Scvms-stodvm. Þar var fall mikit, sva at VII menn voro fallnir, oc bæði navt oc hross. Þar gistir hann oc vigir vatn oc gengr með helga doma oc stavccir sia‹l›br *vatninv vm acra hans oc tvn oc vida vm engiar, oc tok þegar af falit
StuᴵK 25123so tecur sott at uaxa j lidi þeira, at do allt hit bezta folk þeira, ok meiri hlutur uar fallinn enn lifdi
Yngv 278
9) [í e-u] (fig.) (ved synd/forseelse) begå brøde/fejltrin
Tace filetvs dvc þeɴa. oc mę́le svá Dominvs iesvs christvs. reiser vp þa er falla oc leyser bvndna
Jak¹Cod645 923varlla er þeim hent at falla. er fang vill bioða. Marger þeir er fallet hava. fengo siðan alldri vpp reist
BarlA 4015þa syngaðezt folkit flæst allt sva akafliga at þat fell i hordomum ... þeir hafa í sva mykinn glœp fallit moti loghmali mino at ...
Kgs 908Nv ef þv fellr rís vpp
ViðrLS544(1995) 2291Er þat ilt, at ætla sér dul þá, at vánarlaust sé, at hann geti upprisit, þóat hann falli
HG 1015til þess at uer fallim eigi ferliga uernandi þann orskurdinn medr oskynsemd. sem uær haufum adr yfrit skiotliga sinnt ok sannat. eigi sua sem orskurð gudligra ritninga utan helldr uárn orskurð sealfra
Stj¹ 330Petr postoli ok Dauid konungr foru hnaugganda fæti. Æi nefnaz þeir fyrir þa grein, at nockur elski fallit, helldr at hann upp risi eptir þeira dæmi, ef hann hefir fallit
Thom² 3374fadir hans var veralligr madr ok aftaldi þat miok fyrir honum, ottadiz, ef hann felle
VP 62537skylldu þeir koma at skir deigi til Hola og vera leidder til ꜳ biarnfelld sem adrer skripta menn. so at ausku deigi stundum þeir sem stærra fellu
LBpA 10816Sumir undrandi af svá merkiligum manni, at hann hefði þann veg þungliga fallit
Æv²⁵ˣ 1021
● ‖ præs. part.: fallandi
10) [af ■ / frá e-u / ór e-u] [um e-t / eftir e-u / yfir e-t] [á e-t / í e-t / til e-s] (om vandløb/væske) strømme, løbe, flyde, styrte, vælte ned
Ár keɴna goþ þuiat þę́r huerva afstr avalt til staþa sinna þaþan es þę́r falla
~ lat.unde fluunt
2327 ●Eluc674(1989) 234.IIII. ár falla þaþan
~ lat.fluunt
PassMatthMombr 25930 Mth²Cod645 11220Ef lik fiɴz a fiollvm ... Þangat scal til heraþs føra sem vavtn falla
GrgKonᴵ 1115Of þveran dal scal i sundr scipta. ef þat er dal land. nema þar falle ö su er eigi gange fe ífir
GrgStað 4481Hann scal a sino enge up hefia veitona. enda scal þaðan falla vatn i eɴ forna farveg
GrgStað 46412ifir brv er a var aɴi. oc fell milli bøiaɴna
Mork 44918Eptir miðre borgenne fellr ǫ́ su er Cignus heitir
~ lat.perlabitur
Alexandreis 4321 (II 148) Alex 2328kennir hann at eitr fellr vm allan likam hans
~ lat.uenas infecit uirus
Alexandreis 2716 (X 393) Alex 1533Vndan þicki mer nv gaflhlaðit vera hvar tveɢia undan husinv ok á syniz mer falla strꜹng eptir husinv ok norðan af heiðinnni. en molld ein syniz mer
Heið 8313á var a aþra hond. sva strong at ⸢hon fell oll við [var. oll fell hon SvEirsp 2745; o᷎ll fell Sv81 234] forsum
Sv 2019tok (hann) þar land sem nv fellr Tipr i sio
Bret 23316at anni Tems, er fellr vm Lvndvnir
Bær 8821flest vo᷎tn falla til sǽvar
EncHauksb 18024ey heiter þat land sem sior eða vatn fellr vm hverfis
Gramm²U 592or þeim brvni renna þioðar fiorar hingat i heim ... in fiorða er Evfrates er fellr fyrir avstan Gydingaland
VerA 514sa er scylþisc fra oꜱ fell hann sva sem vatn
~ lat.sicut aqua effusus est
Milit 20b71 Ridd623 2912ok þaþan af falla þær ár, er sva heita: Svavl, Gvɴþra, F‹i›orm, *Fimbvlþvl, Sliðr ok Hriþ, Sylgr ok Ylgr, Við, Leiptr; Gioll er næst helgrindvm
SnE 1115en af hornvm ‹hans› (ɔ: hjartarins) verþr sva mikill dropi, at niðr kemr i Hvergelmi, *ok þaðan af falla *þær ár⸣ er sva heita
SnE 4323þesar (ed. þssar) (ár) falla vm asa bygþir
SnE 4325Sa þa bratt huar hin litla ain fell or gliufrum ok kolluðu þa Gliufra
EgM(2001) 4232þar var heiðr slett. En annan veg fra fell a eín. En a annan veg fra var skogr mikill
EgM(2001) 7926til lœkjar þess, er þar fell
Laxd 2076Markarfljót fell í meðal hǫfuðísa ok váru smá-spengr á hér ok hvar
NjM 23017kueðz hann þar hafa farit yfir síoinn. er fellr um heiminn allan
Rómv226(2010) 2594Sv a var siðan veit i Almanna-gia oc fellr nv eptir Þingvelli
StuᴵK 24317hlavp kom i a þa, er þar fellr við bæin, oc bravt acra oc tvn, sva at storvm skavðvm sætti
StuᴵK 25421þar fíell lítíl ꜳ̋
Huldaᴵᴵ 32014at leiða (ɔ: leita) þeirra eptir konungs boði. ẏfir moðu þa er fell hia borginni
~siorinn fell sua skiott ꜳ land. at skipin uoro o᷎ll ꜳ flioti (!) aðr konungr hafði lokit bæn sinni
ÓH61 75814braut Hvit á vt far veg þann er hvn fellr nv
ÓTᴵ 27915þat fellr med storum bylgium af o᷎ngri hræring vtan uitadan nockura huassleik
~þar var mikill skꜳli sem þa var viða siðr til. ok fell einn litill lækr vm þveran skalann
ÞorvVÓTᴵ 28817heitir ein (hǫfuðá) Phison ok odru nafni Ganges af Gangaro Jndialandz konungi. þiat hon kemr þar fram ok fellr um þat sama land
Stj¹ 3210Aunnur á, su er fellr or Paradiso, heitir ⸢Nilus eda Geon odro nafni [var. tigris AM 736 I 4° “736”]
Encᴵ 613nidr vnndir einn foss e᷎r næ᷎ʀʀi fell stadnum
~þeir sa þa ⸢os [var. fors AM 53 fol “B”] mikinn falla i sioinn. Siþan er þat kallat Faxa oss
ÓTᴵ62 25812til ar þeirrar er her fellr skamt fra bænum
Fær 3514er þeir reru i logni ok sækyrru, þa ræis bode a skipe þvi, er iall styrde, ok fell yfir skipith ... Menn ialls undruduzst miog þenna atburd, er bode fell i logne, þar sem æinge madr visse von til, at fyrre hefde fallit, ok diupt var undir
Orkn 11312Menn ialls undruduzst miog þenna atburd, er bode fell i logni, þar sem æinge madr visse von til, at fyrre hefde fallit, ok diupt var undir
Orkn 11313Eina nott dreymdi Mailld, at ꜳ, su er Tems heitir ... geck henni sua nær, at hon fell i serk henni
Thom² 2986Aa þessi var suo fallin, at hon hefir hafa backa ok fellr med odstreymi
Thom² 30318reið síra Valver at ánni ok sá at svá var djúp at hvergi sá grunn ok rann með œðistraumi, svá at bárur féllu sem á sjó
ValvA 6614hun (ɔ: áin) fellr wr paradis ok fellr um leyndan ueg
Rém 31934iij ꜳr fiellu austan vm Gardariki, ok uar su mest, sem j midit uar
Yngv 127Ain fellr skamt, adr hon fellr af biargi j Raudahaf, ok kaullum uer þar enda heims
Yngv 188ꜳ fiell eptir gile einu hia borginne sialfre
MHFlat 29618munda ek aptr hafa horfit, ef þit hefdut hitt mik fyr; enn nu falla vo᷎tn aull til Dyrafiardar, ok mun ek þangat rida, ennda em eg þess fuss
cf. Tylden 1938 [MM 1938] 182-83 Gísl 1616þar fell aa æin litil
FskAˣ 36030þar fell lítil á
Hkrᴵᴵᴵˣ 4521a fell vid skala Asolfs sialfann
LdnHb105ˣ 142braut Hvit ꜳ vt farveg þann er nu fellr hun
LdnHb105ˣ 185sættust a þat ad ainn skylldi falla þar til siór sem skemmst er
LdnHb105ˣ 935Liotr kauper slátr at Grimi til xx. hundrada ok gallt læk er fell medal landa þeira sa het Osomi
LdnStˣ 17037vid ꜳna Axonam, er fellr vm borgina Suessionem
~ lat.præterlabitur urbem Suessonicam
HFars 178110 MarD635ˣ 66111hann retti nidr hofudit at drecka af þeim beck miok stridum, er fell i dalnum
MarD635ˣ 119929Var þat mjǫk jafnskjótt, er þeir jarl reru á brott ok sjórinn fell frá hellismunnanum
Orknˣ 29710Þa fell ofan af virkino huscarll Guðmundar ‹í læk er fell (ms. fiell) undir virkinu›; sa het Grimr ... Siþan gecc Grimr til dvra, oc voro conor þa at at byrgia, oc comz þar inn emend. Stu 21519: BLAdd 11127 “IIp”
emend. StuᴵK 21519: BLAdd 11127ˣ “IIp” → ms. 52r18
● blóð fellr [af e-u / ór e-u] [í e-t / (út) um e-n/e-t]
sva fellr mikit blod ór sarino. at scamt liðr aðr v́vit rennr á hann
~ lat.emicuit
Alexandreis 24611 (IX 480) Alex 14215ek se at þer erot miok sarir bloð fællr ut um yðra brynio
Þiðrᴵᴵ 19923Keisari reiðir upp taflpunginn oc a nasar Ro᷎gnvalldi, sva at þegar fell bloð vm hann allan
Mág¹A 1211fell blóð ór himni. ok kom eptir manndávðr mikill
AnnReg 91b30er bloþit fell i avgvn, sva at hann sa ecki, þa greip hann til hendiɴi
SnE 1238●●● hann let færa þær af klædum. ok beria þæ̋r med lurkum. þar til at blod fell vm þær allar
Gyð(1995) 92trollkona mikil hvn sat a vargí. ok hafði vargrinn manzhræ í mvnní. ok ⸢fíell bloðít [var. flodi blod GKS 1010 fol “Hr.”] vm kíaftana
Huldaᴵᴵ 792Geingr nu þessu næst blodit sua i uoxt umbergis hann, at um sidir fellr i munninn honum
Thom² 35517er hann hafdi þetta mællt, þa spraek i þrim stodum ok fell or mikit blod
Maurus 66210Stodviz blod þeim er blædir blod fiell. af guds rodu
MedMisc 5231en heilaga mey doratheam let hann. taka ok bería med suípum uęgdarlaust suo at blod fíell um allan henar likama
Doroth429(2011) 11415hann ... laust í hǫfuð sveininum, svá at blóð fell um hann
Hkrᴵᴵᴵˣ 30615gerðiz a føtinum hol stort, ok fell or bæði bloð ok vagr
Mthiasˣ 77222þo var hȯggid suo þungt ad Vilhialmi lä vid öuite og fiell blod af hans munne og nȯsum
VSjy 3413
● ‖ præs. part.: fallandi
11) hænge
12) (om kroppens legemer) synke, hænge (slapt), sænke sig
hiarta mitt er fallit *er (ɔ: en) licamr minn skelfr
fig. Streng666 27434þessi eru takn dꜹdlig ... Nasir hvitna. haka fellr. fætur kolna
MedMisc 11621Þessi eru takn dꜹdlig ... fætur kolna. kvidur fellur til hryggiar
MedMisc 11622
13) [á e-t] (spec. om hår ol.) falde/hænge/sidde (på en vis måde), have et vist fald
hárit silkibleikt ok fell alt með lokkum
ǪrvS 16924háár hans fell enni hans hroknaði avgvnn vm snærvz
Dugg657a 1118mikit hár hafði hann ... ok fell með lokkum
Laxd 9515hann var uaskligr maðr, ok * fell haár bleikt aá herðarnar unnðan staál-hufv[nni]
StuᴵᴵK 9521Konvngr ... hafðí ravðan hívp yfir brynív. har[it] silkíbleíkt er fíell á herðar honvm aftr
Huldaᴵᴵ 15214Mikit hár hafði hann ok fagrt sem silki ok fell alt með lockum
ÓTᴵ 35116hann war lodinn sem saudr og fell huer lagdur wm anann
Hect 1662Enn þá eg var jnnan hirdar. þá var þat sidur j hird. ad hár var skorit stuttara en eyrna blod og kemt suo sijdan vm huerfis sem huert háʀ villdi best falla. og var sijdan skorit stutt firi brunum
KgsE 463Hann var heldr óvænn maðr, nǫkkut kjǫtvaxinn, hærðr vel ok fell mjǫk hárit í lokka
StuᴵR440ˣ 103
14) opstå, fremkomme
slanndi sinu ho᷎fdi vid [var. + griot ok AM 638 4°ˣ] steı᷎na eda adra skepnu meinsamliga. ⸢hvat [var. sva at AM 638 4°ˣ] af fiellu sto᷎r sar i ho᷎fdinu. fulnanndi medr vagi
~Skǫrð váru fallin í sverðinu, ok eitt, þat er leggja mátti í fingrar góm
Vatnˣ 8728
15) [e-m] forekomme, ske, træffe sig
Oft fellr mikil harmr a litilli stunndo. oc mykit veðr fellr með litlu regni
Pamph 1199ef þer likar at ec gere þer þann atburð kunnegan. er mer er fallenn. þa vil ec æigi lœyna þec
Menota: 19rb3 Streng 222sa ec þa i hofn æinni þetta skip ok fell mer hæimsca at ec dirfðumk a at ganga
Menota: 19rb14 Streng 2212Sa er annan lygr ok oðrum likar at amæla. ok halla. væit ugiorlla huat ser sialfum kann at falla
Menota: 22rb17 Streng 4627stundum kann sva at falla. at ...
Menota: 30ra30 BarlA 5419at eigi falli þér sem þiof sínum er kom i hus eins riks mannz fullt af auðæfum
ÆvHauksb 17824svá kom þeirra kjærleik at hann varð með fullkominni elsku sem falla kann millim karls ok konu
Æv⁴ 1929⸢fiell [var. vard Ann1005 40812] eingi sætt ꜳ þvi þijngi
AnnL 2791Vil ek nu rꜳdaz um vid ydr, hvern upp skal taka i þersum vanda, sem oss er fallinn
Orkn 2385Nu er kunigt ef dravmr þinn er nockut þann ueg fallinn
DrJ 438Skulu þa .ij. ok .ij. sækia af huerium lifnadi med þau uandmꜳl, er falla kunnu
Thom² 39338þat er eigi kynligt at góðum mönnum falli skaði þá er guði líkar
Parc 2322lét konungr skipta herfangi því enu mikla, sem fallit hafði eptir hernaðinn
FlórKon 1736sá kristnir menn at vígvöllrinn spiltist mjök, ok féll þá óp þeirra ok lagðist
Klma 29334bidium ver gærnsamlegha at þer bioðr til vaar traustlegha sem ydars vinar þa luti sem yðr væl lijka. ok med oss kunnu at falla
DN VIII (*[1338]›apogrˣ) 13024Remunðr de Lamena mun skrifwat yðr vm slijk tiðende sem fallet hafwa j. Vesterlondunum
DN VIII (*[1338]›apogrˣ) 13112Sé þat satt, sem þú segir, þá fellr mér nú eptir því sem ek mundi œskja
KlmBˣ 20020sagði sinn draum allan út til enda með þvílíku efni, sem hann var fallinn
Rémˣ 2214engi veit nema sá, er ástina reynir, hversu hon kann at falla
Rémˣ 1419Kolbeinn kvez þá ærit lið hafa, ef gipta felli
StuᴵᴵR11127ˣ 217Hann lét ok sína menn stundum, sem opt kann at falla í bardögum
Trist¹ˣ 54svá sem féll Didoni, er svá mjök unni, at hón brenndi sik inni, þá er unnasti hennar fór frá henni
Trist¹ˣ 101þar ⸢fiell [var. vpp ä kom ÆvMið⁶ˣ 95] mikill daudj af mǫnnum og quikendum
~ eng.befille
928 ÆvMið⁶186ˣ 911
● ‖ impers.: fellr [e-m]
En ef sua ⸢harðliga [var. þunglæga AM 62 4° “Ge”, etc.] fellr at nokor her gengr a eða hefzt innan landz. þa ...
Landsl 3511ef sva harðlega fællr at ...
Bl 20020Ok þui fell, sem gud uilldi, at ...
Thom² 37428hann villdi og fyrer siä ⸢vm þad ad alldrey yrdi [var. eff so fielle ad eÿ være AM 205 folˣ “C”] presta fätt j hans syslu medan hann være byskup
var. PBpˣ 42126: AM 205 folˣ “C”
● sem/... fallit er
Segir Jonathas þeim þa gersamliga allt sem fallit var
StjC 5524bydr bo᷎ndanum at fara til fo᷎rsins ok segiz sia vilia hversu þar er fallit
~en þeir sogdu til hith sanna sem fallit uar
SigÞǫgl 22719Nú stefnir drottning þing, ok sagði sínum mönnum sem ⸢komit [var. falled AM 590 a 4°ˣ] var
var. Mág² 1635 → Mág AM 590 a 4°ˣ 55v26
16) findes, være at finde, avles
Nei sagdi hun ok æigi fyrir allt þat gull er fellr j Arabia
GibbB 810allt þat gull, ⸢er a er Jacobs lande [var. þat er i Arabia fellr AM 533 4° “C”]
var. ElisA 510: AM 533 4° “C”þott eg ætta allt þat gull er fellr j Arabia þa skylldj honum þat ospart
Vald 6512þat var gert af gerjárni; þat fellr í firði þeim, er Ger heitir
GHr 2401England er kallat gagnauðigast land af Vestrlöndum því þar er blásinn allr málmr, ok þar fellr hveiti ok vín ok allskonar sæði má þar hafa
GHr 36015þar fellur nægra gull en griot
Jarlm² 1925
17) [af e-u] [fyrir e-n] (om beløb) forfalde til betaling, betales, falde fra, komme fra
take firir sitt starf þeghar canceler er æighi hia kononge, fiorðongen af allu þui er huærsdaglegha fællr af jnsighlinu
DN I (*1314›vid 1321) 12716þæir gere tiund sina sua af skræid lysi ok brennasteini ok ollum aðrum rettom fongum ok afla, slikt i hueriu sæm fællr sem af vadmalom
DN II (1340) 19910skal han þo fylgia fiska tiund j verium þeiri sem fæller framan til vætrnatta er liggr til prest rento ok lysingar
DN II (1341) 20312Jon oftnæmfder, skall hafua þridiunghen af husælæighu þæiri er nu j vetær fællær en Kolbiorn tualutinæ
DN II (1343) 21933han ... gere reikningh syslumanne ok radhmonnom af huorium manade af þeim sakarꝍyri sæm fællr i stadenom
RbME (*1346)(ˣ) 1664þat demvm væʀ vndeʀ vrskvrd biskups ... hvortt penningaʀ konv stefans væʀi falneʀ eptteʀ loghvm eda skal lvkaz af þeim tvigildaʀ tivndeʀ med sektta fie
IslDipl (1431) 28315vm þav kirkivgoz sem þar hafa fallit
DI VI (1480) 26025ok at avck svo mickil lausagooz sem kirkiv gozin erv meir fallin enn jardernar erv dyrar til
DI VI (1480) 2624en ef presttiundin fellur litil þa skal presturinn hafa hana
DI VI (1481) 38225sem hann hefer lofat ok dæmt uar af abotum ok prestum at kirkivgozin skẏlldu falla j iordena sialfa ef eigi koma peningar fram
DI VII (1492) 15013þat skip sem uær haufum nu j byggingu skuli ganga til noregis j sumar er kemur med romaskatt þann sem fallit hefer j skalhollzt biskupsdæmi um uora tima
DI VII (1497) 33429skal af runa stad fa til vidu vr skogvm stadarins til fiarhusa. enn ef norrænn vidur er til lagdur þorarinstada. þa falle af landz leigu
DI II (*[1331]›Bps A II 1ˣ) 66416ath eigi hefur fallit j forgiftt pilltzins vpp ꜳ riettann reikninsskap at iiijc falli firir hann ꜳ hvoriv ari
DI III (*1380›AM 238ˣ) 3559at sira boduar jonsson lofade at giallda kirkiunne j hiardarhollte j laxardal j breidarfiardardolum fimtan hundrud j þa porcionem sem fallit hafdi wm þau sextan ꜳ̋r. sem hann hafdi halldit [adr] greinda kirkiu ok stad
DI VI (*1478›apogrˣ) 1661þar vnder liggia viij bæier oc fellur nv xl alner
DI VII (*[1491-1518]›AM 263ˣ) 185þar liggia til xvij bæier: þar fellur nær halft annad hvndrad
DI VII (*[1491-1518]›AM 263ˣ) 2118þar liggia vnder XIX bæier: þar falla lx alner
DI VII (*[1491-1518]›AM 263ˣ) 2213jtem hefur þar fallid iiij.c. j porcionem sijdann sijra jon helgason tok sijna kuittan
DI VII (*[1491-1518]›Bps A II 1ˣ) 6820Til ad minnast uppa hvor reikningskapur falled hefur a Knore i Breidavik
DI IX (*1533›apogrˣ) 6511hefur alldrei minna falled a hvoriu are af fastaeign enn xv. aurar edur þar nærre
DI IX (*1533›apogrˣ) 6514fimta arit fiell vod vadmals og alin betur
DI X (*1536-1553›apogrˣ) 957varningerenn flester aller sem her fæller j landeno er saman tekin um vetrinn oc brott flutter sva at þa er til litils at taka er kaupstæmfnan skal vera
DN VII (*1331›DonVar 1ˣ) 15131yder er vkunnight. hwat æder j. hwæriu. a. æda ma j. hwærium stad falla
DN VIII (*[1340]›apogrˣ) 14137skal fehyrdin ikki mæira taka. en yder feller j. vaaro biskupsdœme at æins
DN VIII (*[1340]›apogrˣ) 1424Mon han sialfer nu til ydar komande yder seghia med sannendom. hwat. æder hwimykit falla mæghi. af fehyrdslunni
DN VIII (*[1340]›apogrˣ) 1455Monu þeer. þa sialfer vndirstanda. hwat en j. hwæriu feller
DN VIII (*[1340]›apogrˣ) 14511
● ‖ præt. part.: fallinn
18) [af e-u] (om mønt) udgå (fra ngt)
þar sem aðr gek i sakar ꝍyri .xl. marka mal .vj. alnar uaðmals i ꝍyri þann huern at ufelldri sektinne. þa felldi hann þa sekt til þriðiung. sua at þa skilldu þar uppi uera .viij. ertogar oc .xiij. merkr silfrs slikt sem fellr af konungssteðia
Landsl 1755skal alt virða til gangsilfrs slíks sem fellr af konungs steðja
Jb 965
19) [e-m] (om lod/skæbne) overgå (ngn), ramme (ngn), hænde (ngn)
Nu sua rasandi sem for konungr þessi, fellr honum handleggr himnakonungsins
Thom² 29625fell þeim hlutwrenn sem þetta rad l[a]gdi
~ eng.the lotte fille vpon hym
18933 Æv238XX² 18914fell honum þá svá spánn, sem hann myndi eigi lengi lifa
Hkrᴵˣ 7016Fyrir því er mér mikil huggan at brautferð yðvarri, at ekki falli yðr dauði af hérvist yðvarri
Trist¹ˣ 2011allr þessi stormr ... fellr oss af tilverkan sjálfra várra; því at vér syndguðumst á Tristram
Trist¹ˣ 301
20) [e-m] tilkomme (ngn), gå til (ngn)
21) [eftir e-n] (om arv) tilfalde (efter ngn)
hofuzst mꜳlaferli milli Pꜳls Þoruardz sunar ok Runolfs Pꜳls sunar vm peninga er fallnir voru eftir sira Pꜳl Þorsteinsson
Ann1005 41915dæmdum uier ... Sẏgurd skylldugan ath luka suo myckla peninga sem hann tok epter biorn sæmundzson ok fiellu epter hann daudan ok eigi erv adr lukter
DI V (1472) 67123gaf ... Herra stefann ... þorbirnne jonssyne fullt leyfi at flytia ok færꜳ̋ burt af uideẏ þꜳ̋ peninga er fiellu epter þau uilhilam heitin ormsson ok gudrunu andresdottur enn þorbirnne jonssyne bar til erfdar epter systur sinꜳ̋ grou
DI VII (1494) 20524þeir skipptv sin j mille eignar skippti ꜳ ollum þeim arfui sem falled hafde epter gunnar eyiolfsson
DI III (*1406›tr 1508) 71320huor eiga skyllde þav goz ... er fallin woru epter þolleif biornson
DI VIII (1514) 5237vnder mig og faudur minn heitinn hefür runnit su porcio sem fiell epter orm ... hwor porcio golldin war mest j wide et cetera
DI IX (1532) 61927Helgu var þá allr arfr fallinn eptir föður sinn
GunnK554ˣ 37423
22) [e-m] udvikle sig på en vis måde, have et vist udfald, falde godt/... ud
Marius ... ræyner nu hamingiuna sem mest ok optaz ok falla aller luter far sælliga
Rómv595(2010) 834Węntic ok þeꜱ ath þess meira dramb sem hun hefir ꜳ sic dregith ath þuij uesaligar falli hennar ofstęki
HG AM 152 fol 142vb26þeðann a fra fello þæim Hacone þung viðrscipti við Inga. meðann er þæir lifðo baðir
FskAˣ 3589Þar sem vér berum eigi verra mál til en Oddr, þá kann vera, at oss falli þat létt
Hǿnsˣ 1022
● falla nǽr [e-m] [um e-t] gå (ngn) på, gå (ngn) nær, gøre stort indtryk (på ngn), berøre (ngn) stærkt
þars ꜵþrom mꜵnnom fellr nǽr þót lítit se i meíngort barne þeirra
HómÍsl⁵(1993) 2v2fell henne nę́r alt saman. oc var henne løngom scapþungt
ÞBpCod645 275Innogen fell sva ner brotferðin at hon vissi nalega ecki til manna
Bret 24036hanvm fell þa sva nær manna missir með sinni vsigrsæli at hann átt ecki ne drack
Bret 29725svá fellr mér þetta nær um trega, at mér þœtti betra at hafa látit tvá sonu mína
NjR1908 2561henni fell meinit sva nær. at allvm monnvm þotti hvn at bana komin
JBpA(2003) 3016Næʀ fellr mer reiði þin ok henni villda ek af mer koma
Hallfr 632mönnum fellr nær, þó at lítit sé í mein gert barni þeira
MarS 4320svá fellr mér nær um trega, at mér þœtti betra at hafa látit tvá sonu mína
NjM 28117Sjá einn hlutr var svá, at Njáli fell svá nær, at hann mátti aldri ókløkkvandi um tala
NjM 28127En Thorlꜳkr let ser ⸢litid vm þat finnaz [var. þat ecki næʀ falla AM 382 4° “B”, etc.]
var. ÞBpA 20010: AM 382 4° “B”Hircano fell þat sua nær. at hann fell i ouít
Gyð(1995) 1314Oc sva segir Guðmundr Ara son, at hann hæfði enngis mannz þess mist, er honom þætti iafn-mickit at missa, oc þat fell honom sva nær, at naliga matti calla, at hann skiptiz i allan mann annan
StuᴵK 14720ho᷎fvm ver mikinn harm gort. eigi at eins þer drottningh. helldr ok allri alþyðu j Noregi. þo at þer falli einna nærst sem van er
ÓTᴵᴵ 29622Konu hans fell nær, er hon sá hann blóðugan heim koma
BjH162 17918er Þrandr spurde þessi tidende þa fellu honum þau suo nærr at hann do af helstride
Fær 13719bæn sú, er hann baðst fyrir, féll honum svá nærr, at hann komst við mjök
Magn² 2984þa fell honum þat nærr en sotten, er hann skylldi eigi fasta mega
Greg 3818let Gregorius gefa honum sex penninga ... af þvi at honum fell nær fatæki hans
Greg 38132Allir urdu þeir hryggvir vit þenna atburd, ok fell þat einna næst Plodegario erkidiakni
Maurus 66133Kona su hafde mist bonda sins litlu adr, ok fell henne nær harmr sia allr saman
Maurus 66331hversu nær henne fell harmr sia
Maurus 66336bonda fellr suo nær af nyteknvm astvm, ath hugr hans glatar sinn styrck
Thom²y 48126fellvr nv hennar sorg so nærr at hvn thekvr hverrtt ongvith eftter annat
GregBpReyk 2019Hroari ... fiell þetta næst, so ad hann legst i reckiu af harmi
Fljˣ 722þú áttir vaskan son ok þér fellr svá nær
Hávˣ 1616Svá fell mǫrgum manni nær andlát Gizurar byskups at aldri gekk ór hug manna meðan þeir lifðu
Hungrvˣ 901Ykkr myndi eigi nær fallit, er Íslendingar dugðu
LjósvLˣ 979
● falla þungt [e-m]
fellr þa keisara þyngra bardagiɴ. oc lætr haɴ þar mart liþ
Jvs291 2714þetta mun yðr þungt falla
BandM 3411Nú kemr þat fram, sem mér sagði lengi hugr um, at oss mundi þungt falla þessi mál
NjM 31424skipadu þeir sua rad fyrir. at Juɢurthe skylldi þessi skulld æigi þungt falla
Rómv226(2010) 1316lát þer þat ecki þungt falla
~ lat.Non tibi videatur asperum
Vulg Gen 21,12 Stj¹ 1288þesse thidinnde qvomv lika henne thil eyrna ... en þav fiellv henne so þvngt med sarvm harme ... so at varla matte þar ꜳ mille siꜳ hvorth at hvn mvnde hallda lifinv. eda eigi
GregBpReyk 618þetta fornam hinn gamle mannenn at konginvm fiell þetta so þvngt
OsvReyk 753ek hefi haft umǫnnun hér ok verknað, en nú fellr mér þat allt þyngra, því at vǫxtr minn er í þrútnan
LjósvLˣ 6516hefer mier alltt þynngra fallit sijdan ek för þadan
Svarfd(1966)ˣ 5730
● ‖ impers.: fellr [e-m]
hormuliga fellr oss nu, at vær scolum a scip fara
ElisA 222hormuliga er oss nu fallit, at vær erom bundnir
ElisA 2214hormuliga fell yðr ... af þui at þer fylgðot mer, at hæiðingiar hava sigrat *yðr æina
ElisA 447Nu se guð hialpandi minn, þuiat ec scal til raða, huersu ⸢sem mer vill falla [var. er mer vegnar Holm perg 6 4° “B”]
ElisA 965mon mer nu illa falla, ef Malkabre verðr varr uið
ElisA 1006mer fell sva giævosamlega
BarlA 10415etla ec at oss man lettara falla at eiga vm við Svein iarll einn saman
ÓH 7312fyrir þvi fellr yðr nv sva erfiðliga
StjC 3903●●● þviat mer fellr egi fiʀ en honom allt þat er honom verþr til meins
BlasA623 3625ef þu gerir sua sem ek vil ... þa mun þer létt falla þuiat ek skal setia rað til þess
BandM 244glöddust skiparar við draum þenna, ok þýddu svá, at brátt mundi lettara falla
GBpD 494Man þer þa miklu liettara falla þa at þeir dæmi at eins um hin minni malin. enn hin se til þin lagit ok rekin. sem einna stærst ok mestháttar eru
Stj¹ 29829nú féll honum svá makliga, at hann féll í inum fyrsta bardaga
KlmA 34218Segia ok nockurir, ær diarfari voru, at slikt fellr konunginum *makliga, at hann mæti af þeim meingerdum
Thom² 35029þad fiell helga kongi vest ad godin voru vpp brend
FriðAˣ 2714þad fellur mier lytt ad vid skulum giallda skatt Hrolfi kongi, og ver naudpynd vndir hann
Hrólfˣ 1104hann sat i tauernishusi ... ok kastadi tenningum, ok honum fell illa
~ lat.male sibi cedere videns
SpecH 259b67 (VII 104) MarD635ˣ 9758þeir ... dufludu med tenningum. Enn ef þeim fell illa, toku þeir at lasta ... sialfan gud
MarD635ˣ 11892Nv fellur mier vel ... er eg hefi ydur funndid
Mǫtt179ˣ 236þá er þér komið á Miklabæ ... takið þar hestaskipti ok slíkan greiða, sem þér þurfið, kvað hann sér þat mundu falla ósmátt við Þorvarð frænda sinn
StuᴵᴵR11127ˣ 29522Heldr kýs ek þó at deyja, enn okkr falli báðum illa
Trist¹ˣ 206mér þykkir kynligt, því þér ifist, hvat yðr fellr bezt at göra af því sem þér báruð upp
Trist¹ˣ 1125
● fellr fáliga/... [með e-jum]
fell þa vel með konungi ok Iarli
HákEirsp 4927Tǫlvdv þeir mart, ok fell med þeim alitliga, en þo ecki med fvllvm trvnadi. Skildvz þeir skipvliga
StuᴵᴵR 20821Sagði Þorgils Bǫðvari, hversu fáliga fallit hafði með þeim Þorleifi, ok svá ‹at› honum virðiz eigi svá fastligr trúnaðr af Gizuri sem hann hugði
StuᴵᴵR11127ˣ 15320Funduz þeir Sturla Þórðarson frændr at Helgafelli; fell með þeim heldr fáliga
StuᴵᴵR11127ˣ 15519Hétu þeir biskupi griðum ok hans mǫnnum, hversu sem felli með þeim, en kǫlluðuz eigi mundu brott ríða, fyrr en þeir næði fundi biskups, ella skal hann kost eiga at vera í kirkjunni, meðan honum þykkir gott
StuᴵᴵR11127ˣ 27624Þeir funduz nǫkkurum sinnum um haustit, ok fell með þeim heldr fáliga, en ávalt stiltu þeir *orðum
StuᴵᴵR11127ˣ 29336Sighvatr leitaði á Hrafn til liðveizlu, en hann fór undan alla vega ok vildi í øngu bindaz, ok fell eigi með þeim margt
StuᴵᴵR11127ˣ 30219
● fellr þungt [e-m] [við e-n] [til e-s / um e-t]
hann ... gek vr borg meþ þat liþ er hann hafþi oc barþisc viþ herinn oc fell honom þvngt oc fell liþ hans mioc
Mar655II xxxiii4tecz oc þar atlaga oc fellr keisara þyngra oc lætr hann þar mart lið
ÓTOdd 4930þeim mon þvngt falla er þat heɴɴdir
Jvs291 819varð þar horð orrosta. fell konvngi þungt ok let hann marga sina menn
Bret 29414var þa orrosta .víȷ́. daga ok fell Girkivm þvngt
TrójHb 19620þar kómu niðr rœður hennar, at hon sagði honum, hversu henni fell þungt til fjár
NjR 587huersu mundi med mík gert ef oss hefdi þungt fallít. ok færi Saxa herr nordan med ofrefli vfridar
Rómv226(2010) 23911Þá er eigi undarligt, þótt ǫndugishǫldum mínum falli þungt við þik um íþróttir
ǪrvM 1701kuad honum þungt falla mundu æf hann giordi æi suo. þar sem þinar fylgiur mega æi standazt hans fylgiur
GullÞ 177skulu uær ganga ut af borginni med aullu lidi uoru. ok giora þeim suo harda hrid enu fyrstu at þeir uikni fyrir þui med ski‹o›tum atburd mætte uær sigrazt. ‹enn› ef ‹uęr› beriunzt til mædi. þꜳ̋ fellur oss þyngra
Jarlm¹ 294
● ‖ præt. part.: fallinn indrettet, beskaffen, formet
Sva er ok fallinn minn hagr, at ek verþ fyʀ at fremia nockvrn frekulęik, en leɢia ast við nockora kono
Bær 10946Sa madr ma oc æighi kono fa er firirgort er eda adra læid er en sua er fallinn at han ma æigi kono hafa at likams losta
BorgKrNᴵᴵ 3016fastan er þa leið fallin utan o᷎lmusunnar sem lios ok lampi er utan oleum eðr annat lysi
Stj¹ 1545suo er þin hagur fallinn at eg ma eigi letia þig
Rém 9332
● svá fallinn
gudmundr lo᷎gmadr tok suo fallinn eid af harallde sigurdar syne
IslDipl (1311) 79ok sagdi sua fallen orð till Ashlaks
DN II (1315) 10715Sighurdr Ellenz son let þær bera firi oss sua fallen vitni vm vafnn þet sæm hæitir Hæimdall
DN III (1336) 16527med sua faullnum skilmala
IslDipl (1340) 1531þat syniz mer ouent at sua follnu mali. ok mun eigi gott at eiga sina semd vnder liði flestra
BandM 3823skemmir hon hann með sva fǫllnum orðum
ClarA 743boð minnar frv ... enn þat er sva fallet at hon byðr yðr i dag i sitt boð
ClarA 1210Meistari Pervs lœtr sva fallit at trva henni æigi
ClarA 1419Hui man hinn sami maðr sua fallinn
HákHárA(2009) 158fær blíðar kveðjur af Satan með svá föllnum orðum
Æv¹⁰ 3112furðaz hann geysimjök, at svá fallinn maðr í riddarastétt ok veralldar ívasan skal honum jafn
Æv² 1212talar hans fostr. fader með honum æinsliga. sva fallin ord
Æv238XXVII 31931diktar svá fallinn dóm yfir sín afbrot
Æv³ 183bar fyrir hann sva fallna syn a einni nott
ÆvFocas 27223soru þeir ... sua fallinn eið fyrir mer
IslDipl (1353) 2723gerdizst so fallit kaup
IslDipl (1360) 3621Rekkia hennar var sva fallin, at smatt hris eda vinvidarkvistir voru fyrir halm
MMA 53524Eitt litit iardar dyr. þat sem enidros heitir. er sua fallit. at þat liggr lo᷎ngum i uo᷎tnum
Stj¹ 7728eru þeir .ii. brunnar. sem sua ero fallnir ok natturadir. at ...
Stj¹ 8422Struciones eru sua fallin kuikendi. at þau synaz hafa uængi þaleidis sem fuglar
Stj¹ 9526Látum nu at þi uarar faustur sua fallnar uerda sem komnum tima til heyrir
Stj¹ 15410vilium vær fyrst setia með frasogn þat lof virduligs Johannis, er at lytr sva follnum skilning i guðs nafni
Jón⁴ 4734Guds maðr sér i moti honum með hugleiðing, hversu heyriligaz væri svaranda sva follnum manni
Jón⁴ 47331sua hit sama i heraði at huerri graftrar kirkiu i sua fo᷎llnum stað at huerr sem vill megi bæði lesa ok eptir skrifa
StatEi³351 63030Sem herra Gibbon suo fallin ord stendr hann vpp or hasætino
Gibb 8419birtiz Mailld modr hans hin fimta syn sua fallin
Thom² 29829Enn þat er sua fallit, at þa skal bera til synis þat klokazta smaþing, sem huers hiakona hefir sprangat
Thom² 3013ef þat var nockut syndligt i, feck hann sua falna hirting af gudi
Thom² 30312Aa þessi var suo fallin, at hon hefir hafa backa ok fellr med odstreymi
Thom² 30317Fornfærdi hann ok ilmanda reykelsi sinum gudi fyrir suo fallna glosu
Thom² 32219leggia þeir til, at riki konungsins, borgir ok bæir, skulu fyrirkuedaz honum til allra yfirreidar. Suo fallit konungs bod kemr erchibyskupi vm morguninn, sem hann er ferdbuinn i Lundunum, at honum fyrirbyz at fara uidara um rikit
Thom² 43136ok bidr suo fallinn dreing alldri uel fara
Æv238XXIV² 31521gerir ek gudini odzson suo fallid testamentum
IslDipl (1431) 28932at suo fallinni eyzlu ok *heimsligu glutri kongs sonar med vondri vanstilling verdr þat hans rad at hann lætr stefna almenniligt þing
Vikt 417med suo faulldnum ordum
Theol AM 672 4°¹ 30r10med suo faullnum ordum
Theol AM 672 4°¹ 30r14hun talar suo follnum ordum
Theol AM 672 4°¹ 30r15sór hon svá fallinn eið, sem nú var greint
Gr 28414dómkirkjan sjálf i Bolonia var svá fallin á sitt form
Æv²³624 869gengur Hleiskiolldur ofan til herskipa og talar so fallit til Heiðarloga
Nit 207eg var i hia suo fo᷎lldnu kaupe þeirra virduligs herra. herra Eigels holabyskups og Benedikts Kolbeinssonar
DI II (*[1340]›AM 280ˣ) 7358vier vorum i hia ⸢so fo᷎llnu [var. felldu] kaupe
DI II (*[1340]›AM 280ˣ) 73529þorbiorn Hognason bar so fallinn witnisburd herra Otthgeiri
DI III (*1367›AM 260ˣ) 2127þä gio᷎re eg Einar Ormsson heill ad samvitsku enn kränkur nockud j lijkama so fallit mitt Testamentum fyrer minne säl
DI V (*1470›Steph 27ˣ) 5697suo fallinn vitnisburd ber ek nickulas prestur vilhialmsson at ...
DI IX (*1531›apogrˣ) 59614soru þeir suo fallinn eid
DI XII (*1363›AM 703 Vˣ) 2330er hans mal sua fallet at æk sagde hanum æin stadul er Mælestadull hæitir
DN I (*[1299-1319]›Munchˣ) 13838Hann mælizt þadan fyrir med suo fo᷎llnum ordum
MarD635ˣ 105224Hann segir þa med mikilli grimd suo fallin ord
MarD635ˣ 105628
23) (om udseende/karakter/sind)
● vel/(...)illa fallinn
Hér má líta dyggan mann ok vel fallinn, ok tók hann mikit verðkaup í saðinn
Æv⁸⁶ 25613mikill maðr vexti ok sterkr vel fallinn í lund ok góðrar hlýðni
GBpD 12114Þordr var haar maðr ok herðebreiðr, goðr við-me᷎lis ok bliðr i skape, nefliotr ok þo uel fallinn i andliti
StuᴵK 4348Sua uænan ok uel fallinn hafdi gud hann skapadan. at ...
Stj¹ 25134Hann skyniar her med hans likamligt form, huerssu þat er fagrliga skapat med ꜳsionu *uel fallinni, med breidv enni ok fogrum augum
Thom² 35935hon var fjölkunnig mjök ok at öllu illa fallin, harðla óvinsæl við alþýðu manna
Vígl 825fio᷎lkunnigur og ath fęstu uel fallinn
Hect 12613Hon var at ǫllu illa fallin
ÁlaFlˣ 8827þau vóru tryld mjök bæði, óhæg ok at öllu illa fallin
Bárð158ˣ 510varo bænðr æi oðruuiss fallner þa er ver komom þar. en þæir soghdu oss kwiskrande til. at sa ok sa vallðe kirkiunnar skada
DN VIII (*1338›apogrˣ) 12436haɴ var væɴ madr ok ⸢velfalliɴ [var. uel skape faren HákHárB(2009) 414]
HákHárD(2009)ˣ 45bæði var hann þjófr ok þó um annat stórilla fallinn
Vatnˣ 6215fjölkunnigr var hann, ok at flestu illa fallinn
Þórð¹486ˣ 2347
24) [e-m] være passende/tjenlig/velbehagelig
● falla vel/... [e-m] [til e-s]
þu matt unna með þæim hætti ok þæirre er vel fellr ast þinni
Menota: 19vb4 Streng 261hann bæiddizst nockurra herada ok kauptuna af konungi er næst liggia riki hans ok quat ser þat uel falla til aftekta
Eym 1222
● ‖ impers.: fellr [e-m] [■]
þa samer æigi at fela ... hælldr fellr þæim at syna oðrom með goð vilia
Menota: 17vb3 Streng 64Achab konvngr bað Naboth gefa ser þenna vingarð. sagði ser vel falla at gera ser þar af alldingarð. er hann var miog afastr hans herbergivm
StjC 60021Meðr þvi ungi madr at þu bẏriaðir ífẏrstu vskriptaðr mina ferð. fellr mer nu ecki þott þu fáiz j aptr at huerfa
~ef þu j brott kemz þadann án meínnsemda þa kann þer vel falla ok aldri fekz sa riddari firir þer
ÍvA 146En hversu sem hánum kunni falla, þá spurði hann einskis þess er hann sá
Parc 3030
● (er vel/...) fallit [e-m] [■]
með þvi at vér holdum í dag hotið engla guðs. þa er nu væl fall-et at scyra í noccorum orðum dyrð þæirra ok þionasto
HómNo³⁰ 13628nú liggr hann á Elgiosetri, þvíat þat þótti fallit, at hann fylgþi kirkio þeiri, er hann hafþi látit gera
Ágr 423varla er oss þat falle‹t›. ver erom hælldr til þess van stilltir
ÓHLeg 5316þesser menn ... boþa oss løg þau, er øss er eigi fallet viþ at taka
~ lat.quem non licet nobis suscipere
Vulg Act 16,21 Páll¹ 22030er þer æigi fallet at snua til min ast. ok astarþokka
Streng 7030er mer maklega fallet
Menota: 58ra4 BarlA 10520nv liɢr hann at Elgesętre. þvi at þat þotti fallit at hann fylgði þeiri kirkio er hann sialfr hafþi latit gera
Mork 28410man ec finna mer til renda slict er mer þyccir fallit
ÓH 1337mataz hann oc hettir þa er honom þiccir fallit
SneglMork 23815Sitia þꜹ nv at brvllꜹpe slica stvɴd er þeim þotti fallit
Jvs291 4121suarar Osangtrix konungr oc þikcir þat vel fallið at hann fari æptir sinum broður (!)
Þiðrᴵᴵ 10120þat veri [var. + betur AM 178 folˣ “A”, etc.] fallit attu letir han fara i sama skog oc hans faðir sat
Þiðrᴵᴵ 17617ef ek skal hanvm einvm vnna þa þœtti mer fallið at hann ynni mer einni
ViðrLS544(1995) 2036syniz oss vel fallið at þv fair menn til at drepa þat folk er fiandskapaðiz a Saul
StjC 44716Naaman qvað betr fallit allz þeir vorv .ii. at þeir þegi helldr .ii. pvnd enn ęitt
StjC 61810to᷎lvðv þeir með ser. at nv veri vel fallit at boða i borgina þessi fagnaðartiðendi oc til konvngs hallar
StjC 6228Þau ... dvǫlduz slíka hríð í Vík austr, sem þeim þótti fallit
ǪrvS 76Þing skal standa sua lengi sem logmaðr uil oc honum þickir fallet uera firi mala manna sakir
Landsl 147Vmtima skiptí standa nóg dæmí í solvecismo, enn ekki er nyivm skaaldvm fallit, at likia epter slikvm lvtvm, er til þess erv at eins sett at skilia forn skꜳ̋llda verka
Gramm⁴ 1363Hrefna sat þá enn með faldinum. Kjartan hyggr at henni vandliga ok mælti: ... ætla ek ok, at þat sé bezt fallit, at ek eiga alt sama, motr og mey
Laxd 16413þat þótti fallit vera at grafa hann eigi at kirkiu, helldr var hann kasaðr í urð einshvers staðar
MarB 751[var. + þat man nv́ vel fallit hélgi var. Njála 4832: AM 133 fol “B”]
var. NjM 2341 → var. Njála 4832: AM 133 fol “B”væri þat vel fallit at ek mætti greiða honum i fo᷎þur bætr þat fe er þu þickiz eiga at mer
Fær61 6328þott odyʀʀa værí keypt at byrðingamǫnnvm en þeim þættí fallít
Huldaᴵᴵ 31218svá lengi sem ... honum þikkir fallit
Jb 82Nú er mér eptir því fallit sem ek vilda œskja
KlmA 31125syniz uel fallit at greina med fꜳm klausum, huerssu erchistollinn i Cancia bidr þess hofdingia, er hann feck frægaztan um alla sina daga
Thom² 29714Þat mætti nu synaz uel fallit, at þier ridit med oss ok synit sua nyian frid ok felagskap eptir langa misþykt
Thom² 42012ek veítt eigi firir huería misverka er suo þungligha fallít duganda manni
ÍvA 898þetta er þér makliga fallit fyrir þat at þú drapt móður þína af harmi, þá er þú hljópt frá henni
Parc 3221litzt mer vel fallit at kaupa akr at þer
Dionys 31413ecki [man nu j]lla. fallit at uer reynum med oss
Ljósv162 598Þat er rett ok uel fallít
HeiðrR 5613ok ætla ek vel fallit, at taka þik í bróður stað
EgÁsm 404ætla ek vel fallit, at sá hafi brek, er beiðiz
FlórKon 1745og ef so ‹er› fallit at hann sie þess kongs son sem r/.ett kominn var til þessa rikiss þa mun ganga skulu epter m/.alefnvm v/.or j millvm
Adon 14410Nú megu vér at sönnu vita at oss sönnu fallit, ef ek gæti haldit skildi mínum, þá mundum vér sigrast á þessum Affrikum
Klma 29724mik væntir at þetta sé eigi, hvart Jamund er vel fallit eða illa
Klma 30017Refr sagdi þa og ecki fregna skylldu meir, enn fallit þætti
Krók 2220valdi (keisari) med sier mikit lid, svo sem honvm þotte fallid
Mág¹B 253*enda þætte mer meira uarda um þína gipting ad uita hana goda. og betr þætte mer fallit at Vilmundr ætte þig en Kolr sem menn ætludu at uera mundj
Vilm 1848en eg ætla uel fallit at uid profum audrum til skemtanar ockrar j þrotter
Vilm 1896er helldur fallit at mínna þa enn ꜳ̋ bæna halld sítt. helldr enn hitt at uísa þeim þegar ꜳ̋ braut er lokit er messo
Mess⁵ 7320suo er ok oss fallit at leggia nídur ꜳ̋ idranar tid uorri hatida saungua uora ok fagnadar ord
Mess⁵ 7631maklega er mier falled ... og vijst være mier betur, ad eg hefde ei til slijkz ötijma fædd vered
DínDrˣ 696þo at honom hafwe nu. af vuinarens aæggian. þunghlegha fallet. j. þui. at han hefir vfirirsyniu aat skaða vordet sialfs sins swæini ok frenda
DN VIII (*[1340]›apogrˣ) 14413kallar honum best ⸢falled, ad hafa slẏka menn [var. henta fyrir EbWolf(2003) 11010] saker ofsa og ojafnadar
Eb447(2003)ˣ 11122ek ætla hitt munu vera sannast ok bezt fallit, at láta Eatvarð konung hafa ríki sitt í ró fyrir mér
Hkrᴵᴵᴵˣ 7312þótt ódýrra væri keypt at byrðings-mǫnnum, en þeim þoetti fallit
Hkrᴵᴵᴵˣ 4393Þeir Fǫstólfr kváðu vel ⸢á komit [var. fallit AM 138 folˣ “B”, etc.] at finna Úlfheðin
var. Vatnˣ 1106: AM 138 folˣ “B”ætla ek vel fallit, at Skeggi geri einn um, ef honum þykkir sér nökkur svívirðing ger hafa verit
Þórð²ˣ 2228
● (vel) fallinn [e-m] [■]
kelling ... væl fallinn losta at þíona
~ lat.apta
Pamphilus 2457 Pamph 10917Ec vil fara vtan s. Hreiþarr. Þorþr m. Ecki þicci mer þer fallin forin
HreiðMork 12425ma hava slict reip sæm fallit þycki þægat uruct er til styrkiar
Kgs 6236hitt calla ec vel fallit at menn sendi konungi vingjafar þeir er þat vilia havca eða hesta tiold eða segll. eða aþra þa luti er sendingar ero
ÓH 3298let hann ransaka eptir skipum, þeim er hertugi hafdi att, ok tok þau til ‹sin›, sem honum þottu ser bezt fallin
Hák81 5416þessi starfi er þeim fallinn í bezta lagi
StuᴵR8ˣ 49829
25) formindskes, reduceres, aftage (i styrke), svækkes, dale
hvervitna þar sem manne firrist frendseme fra upnama monnum út. þa fellr bot þriðiungi sem tala rennr til
Gulᴵ 7722fra hinu ofsta upname fellr þriðiungum siðan. þegar er manne er firnare
Gulᴵ 7822Hvervitna sem maðr livir efter sacauca. þa scal falla bót halfre
Gulᴵ 7934sua at sa sem tækr læighuna. græiði af þæssa .v. peninga vægna. þar i sokn sem bygt er. ælligr hans vmboðsmaðr. En ef þæirra er huarke till. græiði hin er leighir. oc falle sua mykyt niðr i læighunni fyrir þæim sem a
JKr 3551fell þat allt léttara í orðróminum, þvíat þar funduz dæmi til, at klókir menn ok margvísir höfðu slíks aflat
Æv⁸⁵ 25127Bóndinn fyrirnemst hestlánit; er þar fljótt um at gera; vegr sira Guðmundar fellr ei því heldr
GBpD 3027hann hefir mæðiliga sótt, fellr megn líkamans dagliga
GBpD 15615enn mer skolvm alla stvnd a leggia, at vsæt falli, sætt risi, salor hialpiz, oc langærr friþr standi i þessv lanði
StuᴵK 2933[var. þo suo at avll su secktt er þar stendr i og anefnd er falle til þridivngs AM 128 4° “R”]
var. RbEM (*1281-1282)² 8213: AM 128 4° “R”vid ergi tac madk þann, er skin um nætr, ok stappa vid vin ok dreck, þꜳ mun falla
Med434 244ármenn aller aðrer er ganga í ármenning. nema erkibyscops armaðr. þá scal falla réttr þeirra frá konungs ármanne sem dróttna þeirra fellr réttr
Frostˣ 1753
● ‖ præs. part.: fallandi
26) (om vind/uvejr/storm) lægge sig, holde op, forsvinde, aftage
Enn er þeir stigu a skip, þa fell vindr
PP 28436þier og aller skulit nockru heita og so giordu þeir og er þetta uar giort þa fell uindurinn
Hem1010 3024postolinn bað þa til guðs ok bauð vindi at falla. Þvi næst fell vindr ok gerði logn
Andr¹ˣ 32424Þá fell landnyrðingr
StuᴵR8ˣ 48111
● byrr fellr
Þegar sem byrr fellr sigla þeir biskup í haf
GBpD 11910fell þꜳ byrrinn ok sꜳ þeir at þa skar j landid fio᷎rdv stora
Eb445b(2003) 122⸢fell þꜳ [var. þa fiell af Eb309(2003) 132] byrrinn
Eb445b(2003) 122rennur skiott byrr a hægur ok hagstædr ok fellr æigi fyrr en þeir taka hofn
Rém 23231létu síðan í haf, þegar byrr fell, og urðu vel reiðfara
GunnK554ˣ 37331fellr byrr, suo at kyrt stendr med ollu
MarD635ˣ 105410
● veðr fellr
fell þá veðrit ok gerði harðla blitt
HG 334er mornaði fell veðrit. ok gerði logn
EgM(2001) 10714fellr veðrit, er þeir koma út at eyjum
Laxd 10113Þa mælti biskups-efni, at allir menn skylði ganga til skripta, oc kenni-menn allir skyllði gera crvnor sinar, oc skyllði stofna heit ... Þeir hęita at gefa alinn af secc hveriom, oc gera mann til Roms, oc gefa halfa morc vax fyrir mann til kirkna. Þa fell þegar veðriþ, oc fengv byrr til Norex
StuᴵK 26922hét Þorðr þa aa guð, at veðrit skylldi lægia, ok iafn-skiott fell ueðrit
StuᴵᴵK 597fellr þa ok skio᷎tt ofuidrit en lægiz bylgiu fallit
~fellr þa uedrit skiott
HelgFlat 36019hon qvaz mundu rada at vedrit felli æigi
GullÞ 4316Veðr fell þegar um nóttina
Gr 2641I þvi bili fellr andviðrit, þat er aðr hafði lengi a legit
Fbrˣ 655
27) holde op, ophøre, gå i stå, blive borte, forsvinde, udeblive, bortfalde
Herra minn kuað su hin friða fru ... ef þer hæfðit gort vilia yðarn til min þa væit ec at visu at þu myndir skiott hafna mer. ok fyrir lata mek. en frægð min myndi falla. ok lofsæla spillazc
Streng 7032Ger nv vel kvað hon ok lat ei falla ferð þina ok skunnda til kalatirs
Menota: 30rb20 Streng 11620oc þessa heíms flur. oc fegrð fellr skiott. oc folnar
BarlA 10619ef henni þat vitni fellr. þa fellr til utlegðar
GulKrᴵ 1728ef ængi kennez viðr þa a biscup sækt þa alla er uiðr liggr. fællr aldri sækt handa milli
BorgKr¹ 34514af þvi fell stefnan
Kristni 1432dvena matti ast hans við þig syndvga en eigi matti falla
ViðrLS544(1995) 23412lagþi hann iarn i afliɴ ok bað hann blasa ok sagþi, at onytt mvndi verþa, ef blastriɴ felli
SnE 1237sua man her avll hans ván falla giorsamlega at hann mun bavlfa þeim er þetta orááð gaf honvm
KlmAFrg 5593Nu ef honom ⸢feller [var. felzt Landsl 9820] þessi bríghð fírir eínna hueria nauðsynía sakír
Landsl1154 1411Eigi fell hit minnsta í hans forsögn meðan geymdist þat er hann bauð
GBpD 3514einn dag leið honum or minni at geyma benarinnar, sva at fell firir honum
Jón⁴ 50616ef þeir taka flótta ok fellr þeim boginn, þá treystast þeir spjótum sínum
KlmA 3275Enn nu fell þersi ræda at sinni
MírmA(1997) 228féll þá allt dramblæti hans ok gerðist nauðigr lítillátr
Parc 3610geck helgi j borghan ath suara ꜳ sina peninga aullvm tiunda reikningi þeim sem fallith hafdj medan gamle bio ok þora eyiolfsdottir ꜳtte ath suara er gamle hafdj vndir bvndit sigh ath suara ꜳ hennar weghna
IslDipl (1431) 28419ath þier setiett þenna vorn vrskvrd j logbok til rettabota mote þeim monnum sem svo ero til komner ok skal hedan af firir lavg halldazt suo optt sem slik mal falla kvnna
DI III (*1375›AM 128) 30011Massibil varð svá reið við hana, at hún sló hana pústr, svá hún grét, ok féll svá þeirra tal
HálfdBr 57920sogdu Þorsteine skylldi sa (kostr) bestur ad ⸢þar fielle huort ma̋l [var. kasta þar niðr hueriu mꜳli EbWolf(2003) 26510] sem komed var
Eb447(2003)ˣ 26413er vefur hennar fiell þä var vadmälid iiij alnum leingra enn hun atte von ä
ÞBpC⁴ 39728
● eiðr fellr [til e-s] [e-m]
sa eiðr fellr þræle til utlegðar
Gulᴵ 4712scal hann eið festa. en ef sa eiðr fellr hanom. þa fellr hann til utlegðar
Gulᴵ 8328þa skal sa er stolinn var synia lyritar eiði fellr til .v. marka
Járns 29929sa eiðr fellr til utlegðar ef hann vissi at þiofstolit var
Járns 3001ef sa æiðr fællr þa fællr honom till utlægðar
SvKr 41920en ef eiðr fellr þa fellr til slikrar sektar sem hann hann hafi stolit iammikit
Landsl29 19921ef eiþr ⸢felliz [var. fellr AM 351 fol “F”]. þa fari hann vtlægr
var. ÁKr 559: AM 351 fol “F”sá eiðr fellr honum til .iiii. marka
Jb 27014
● láta falla [e-t]
ef nokor varðmanna lætr vorð falla ... þa ...
Bl 2423lætr hann þvi falla guðs ere᷎ndi ok fiarrvistar sik
Páll²A 24223við hans fall fellr ok orustan í stað
GBpD 7016þa stoð vpp annar bondi ok uillde eigi annsvo᷎rin falla lata þo at hinum fyrra hefði eigi vel til tekiz
ÓTᴵ 30714er þu hefir þat kuædit kuedit. þa [skaltu] eigi lꜳta falla kuedandina helldr skaltu þegar hefia kuædit þat er þu hefir vm konunginn ort
ÓH1005 68816er Benedictus sꜳ þat, þa let hann falla bæn sína
Ben 17430medan Narfe flutti framm sitt eyrende, þá let konungr ecki sina rædu falla
Krók 351
● ‖ præt. part.: fallinn [e-m]
ef kross er fallenn. oc sægir maðr at æi er til hans komenn. hann skal suæria lyrittar æið firi
EiðKrA 37821er vorðr þæirra fallen ef ælldr kꝍmr i bꝍ oc finna aðrer men fyr en þæir
Bl 2424engi hæil maðr skal fa annan firir sik til varðar nema konongr lofe. en sa sem fær giallde slikt sem vorðr se ⸢fallen [var. felldar NKS 1642 4° “D”, etc.]
Hirð 44113sœkjandi oc verjandi ... En ef öðrum þeirra brestr einhverr er i dóme scylldi sitia. Þá er þeim fallin sócn
Frostˣ 21932
28) (metr.) (om ord/stavelser) harmonere
ef her er or tekin ein samstofvn fyrsta eþa þriþia visv orði, sv er stendr næst hiɴi fyrstv, þa falla hlioðin avll sem i drottqvæþvm hætti
SnE 24226þessar hendingar þikkia þa bezt falla, ef tvær samstǫfvr ærv i hvaʀí sǫgv, ok hinn samí se raddar stafr i fyrri samstǫfv, ok sva samhlioðendr þeir sem fylgia. enn ǫll æín en sidaʀi samstafa sem her. aller snialler
Gramm³W 824
*) (for fella vb.)
B. falla + præp./adv.
á: falla (upp) á
1) [e-n/e-t] kaste sig over (ngn/ngt), overfalde, styrte over, angribe
hann scal hylia þar hræ sva at þar falle eigi á dýr ne fuglar
GrgKonᴵᴵ 1221Nu hittir maðʀ lik úti. oc scal hann hylia hræ sva at eigi falle kykvendi á oc segia til þeim manne er þar byr næstr
GrgStað 824róa at lande siþan. oc bera feng siɴ or fløðar máli. oc bv́a vm sva at huartki falle á fuglar ne dýr
GrgStað 3311ef eigi er liki borget. oc falla a rafnar oc rædyri
Gulᴵ 8028engín fogl ne dyr fellu á likam hanꜱ. ok engín madr þurfti at veíta honum gro᷎ft
Rómv226(2010) 3712vargr ok hrafn vardveittu marga daga likam hans, svo at eigi þordu dyr ne fuglar ꜳ at falla
Vinc 32522bidr eg ydr nv kærliga adh þier fallit ecki vpp a mic med þessvm daudimonnvm eda giora mic navckra þvingan
DI VII ([1500]) 53436la uti j einne biargskorv heil þriu aar. suo sem daudur væri ... fiellu huorki a hann dyr ne fvglar alla þessa stund
AnnLy 28645
● falla fast á [e-t] støtte sig på (ngt), kaste sig over (ngt)
stumrar hann geysi miog ok fellr fast a hækiunnar
ÞorlJ 21036því næst féll Oddr á hurðina svá fast at hon brotnaði í mola
Bárð489 2018Þorgeirr fell þá svá fast á árar, at af gengu báðir háirnir
Gr 16021
2) [e-n/e-t] ramme, falde over, komme over
með orllove at spyria. huat man þessarre sorg. vallda. eða ryggleik. er fallet hevir a hiartta mitt
Menota: 2vb26 BarlA 634i dag er fallen a mik mykyl þyngsl. oc þrœngua mer með sva myklu oc þungu ofrefli at ...
Menota: 27va13 BarlA 5010Verdulega er fallet a mik. þetta illfelli
BarlA 10516villdi gvð at ... gleymð mætti a falla alla mina ofdirfð
ViðrLS544(1995) 21518Ef nokcuʀ ofriðr fellr a yþr
Gyð238(1995) 6120Siðan fell suefn á hann ok suaf hann um hrið
Rauð4 6702vil ek fylgia þer, ecki þer til gagns, helldr til pisla oc meinlæta, er a þig skolu falla af minni fylgd
ValvB 38711Ef nockuʀ v fridr fellr ꜳ ydr. þa skulot þer uist uíta. at ver mvnum ydr efla
Gyð(1995) 617Síðan fellr á sami landnyrðíngr ok rekr til Gímseyjar ok þaðan vestr annat hálfu lengra
GBpD 4832Við þetta fell ꜳ hann extasis
~let gud þilikt sem suefn ok enn helldr nockurs konar umegin falla aa Adam
Stj¹ 3325fell a hann sva akǫf sott at hann matti eigi annat en legiaz þegar j rekio
ÁBp 1454Nv fiell aa þa suefnn
GullÞ 1114Sem Frankismenn ráku þá af sér með stórum höggum, þá féll þegar hræzla á þá or Orfanic
KlmA 36436hann svaf alldregi, nema þa er fell a hann svefn, ok fell hann þar nidr, sem hann var þa kominn
MEg¹ 48417fell þa hræzla og angurleikr huerskonar ꜳ salina
Dugg681a 706féll sú furða á hans menn, svá at þeir hræddust ok œptu allir hárri röddu
Klma 5275Þa fiell likþra aa Mariu suo þyckt sem snær uæri
Stj² 32438af haurmuligum atburd er ⸢á [var. ÷ Trist¹ˣ 2316] oss fiell j hans burd
Trist¹Frg1878 2028Sa hlutur fiell enn a landed j maklegu hamingiu leyse ad þeir sem hyrdmenn ho᷎fdu utlæga gio᷎rfa mistu langann tima hyrdersins
ÁBpˣ 11522fellr ä hann vmeginn
Gibbˣ 2618þá, er hlutrinn féll á, þá skyldi fram greiða
Trist¹ˣ 4912
● sár fellr á [e-t/e-n / e-u]
⸢Morg sꜳr hofdu fallid [var. sꜳ̋r voru fallin ÞBpC¹ 28218] ꜳ lickama hans
ÞBpA 22415⸢fiellu [var. fellu Andr¹ˣ 33015] sar a likami þeirra
Andr²A 3698fellu stor saar med þrutnadum bolum bædi aa menn ok ǫnnur kuikendi um allt Egiptaland
Stj¹ 27317Hvervetna fellu stor sꜳr a fotum Johannis
VP 4392s[ar] var fallit mikit nedan a ilinne a slacka[nn]
ÓH1 85216er hann hafði tólf mánuði legit í þessum sjúkleika, tók mjök at honum at þreyngja, ok féllu mörg sár á líkam hans
ÞorstVík 3954stor sar ok þungligar akomur fellu a likami þeira
Andr¹ˣ 33015fellu stór sár á hǫrund hans allt at beini, ok fylgðu stór óhœgindi fyrir verkjum
Hungrvˣ 8812hliop þar wr bædi vogur og holldfue wr sꜳ̈rumm þeim er þar fiellu ꜳ̈
JBpC(2003)ˣ 1527yfir þau storu sar, er fallin woru ꜳ vorrum ok andliti sins capellani
MarD635ˣ 83329
3) [e-n] falde tilbage på (ngn), få konsekvenser for (ngn)
þat ma eigi sekt heita. er sua er rangliga vpp tekit. ok mun a þa falla er með fara
BandM 4513i þessum ordum fellr ꜳ ydr ritningin, at huerr sꜳ sem lygr, drepr sina sꜳl
Thom² 4037sagder þu vid modur þijna ꜳ hausti, ad hun skilldi eigi skipta skap sitt epter hinns vesta mannz ordum; lattu nu eigi þad ꜳ þig falla
Fljˣ 421
● eiðr fellr á [e-n] konsekvens af edbrud falder tilbage (på ngn) ⫽ consequences of oath-breaking fall back (on sby)
ef þu *æmnir þat æigi þa falla a þic æiðar
ÓHLeg 2219ef þu *æmnir þat æigi þa falla a þic æiðar
ÓHLeg 2219Tosti kvez mvndu vinna eiðana en ef nockut bregðr yðaʀi ferð þa skvlu þersir eiðar a yðr falla
Hem326bˣ 3919
4) [■] indtræde, komme tilstede, ske
oc leggi vmboðs maðr landnam a ofan. þar skal eigi fyrnska ⸢a falla [var. firir ganga Landsl29 19935]
Landsl 1033at her a falli þat doms atkvæði, sem mer verði til hialpar i oðrv lifi
Mar655XXXII 46425allz stadar sem meiri fyrnd er ꜳ fallin, leidir hann (ɔ: Thomas) til ellri manna uætti ædr letr skilrik, ok tekr sua aptr undir kirkiuna
Thom² 32610en ... olafur hallzson suara laga riftinngum ef ꜳ kynne falla
IslDipl (1424) 24426þær (tíundir) sem þau hafa att ad giallda hingat til og þær sem nu j uor falla ꜳ̋
DI IX (1533: AM 191) 6531stade hiellde þeir sem adur ho᷎fdu til þess er urskurdur fielle ä
ÁBpˣ 15817lysum vær suo mikit fallit vera til æfinligs beneficium. vpp j tittnefndan gard vazfiord og heimalandit þar med þeim eignum sem þar til liggia sem suarligt er og reikningsskapur fellr upp ꜳ
DI VII (*1495›apogrˣ) 27715Þessi sekð skal á falla it þriðja sumar á Eyjafjarðarleið; þá skyldi þeir útlægir falla
Reykdˣ 18723
● dómr fellr á [e-t / ! fyrir e-u] [millum e-rra / með e-jum]
þa er domr var fallinn a mal Adams
Kgs 7731ef eigi hefir aðr logligr domr a fallet
Landsl 918till þæss er ændælighæ domer være a fallen þæiræ millium
DN V ([c1330]) 8021Friðsæmi a at hallda þar til er rettr domr fællr a. at æigi værði með bræði akafr afællis domr a lagðr
Bl 22027aller þæir sem siðan fylgia honum eða nokora lyðni væita honum losteger ef domr fællr a mal hans. þa ero þæir aller ubota men
Hirð 4024þæss ok annærs at þa skulde ændæleghær domær a fallæ þæira millvm
DN III (1344) 19125til mins *kiors hafa flestir vikit, en fyrir malvm þessum hefir eigi sva skiotr domr a fallit
StuᴵK 4321Síðan var dœmt um mál Guitalíns konungs, ok féll sá dómr á, at hann var settr í myrkvastofu, ok fjöturr lagðr á fœtr honum
KlmA 4328so geingu og skilrykir menn j vordslur fyrer stadafie ad ei eyddest þar til er domur fielle ä
ÁBpˣ 16010Stendur so skrifad j þeim domi. er adur fiell ꜳ med þeim
DI VII (*1500›Alþingi1ˣ) 4818þotti oss hann vera fridhelgur til ens næsta auxarärþings til þess domur hefur falled ä hans mäl
DI X (*1537›Lbs 62ˣ) 9829ef þér vilit at nökkurr dómr falli með réttu lögmáli á þeirra sök, þá ...
KlmBˣ 2082Þórði kvaz þykkja tvennir kostir til: bjóða Þorgilsi jafnaðardóm, ok mundi hann svara fégjǫldum eptir því sem dómr felli á; sá annarr, at ...
StuᴵᴵR11127ˣ 17913
● lykð/... fellr á mál/...
æinkanlega huat alyct a þæirra mal fell er or hans vallde ero
Járns 2613freítta ... hveriar lyctir á fello þeira tal
Jvs291 7020tok hann þi vel ok skaut þo til moður hennar ok til hennar sialfrar ⸢en þǽr fellu lyktir á [var. ok aɴaʀa þeira fręnda Eɴ þęr fellu lyktir a þetta mal Hák8A 351; ok annarra þeirra frænda. enn þau fellu lykt aa þetta mal HákFlat 3610] at konungrinn festi ser fru Margretu
HákEirsp 5022þær fellu lyctir a. at konvngrinn festi ser ivngfrv Margreto
HákFris 4187þar til er við siam hver endalyckt a fellr þitt mal
StjC 4254lysi þui firir monnum sem talat var a logðingi. oc einkanliga huer alykt a þeirra mal fell er or hans syslu varu
Landsl 1815æinkanlega huat alykt a fel þæirra manna mal er þa skipaðozt a þui nesta logþingi
Bl 1912þau ⸢fellu [var. vrþv Jvs291 763] lok a at Sueinn konungr gerde j millum uor
JvsFlat 17135fellr her lykt a annan þatt saugu Karlamagnus kongs
KlmA1980 2228fadir hans ... bad hana vera lata ok bida, hver lok a þetta felli
Ambr 2915ræddu lendir menn ok radgiafar miog misiafnt vm þetta mal. En þærr lycktir fellu ꜳ, at ...
Hák81 33326fellu þær lykter a at erindi þeira juarss uard ecki
Hák8B 18228mun hér skjótt falla lykt á þetta mál, ef þín ráð eru hǫfð
Knýtlˣ 2055
● ‖ præs. part.: fallandi upp á [!]
5) [e-n] (om ry/omtale)
a hann man þar meðr falla storlega harðr orðromr af allre almennelegre kristne guðs
Thom¹ 17716stormæle hæfuir a þa fallet ... en eígi a oss er vist hyggiumzst vera saklausír ok vist truum ver oss fra vera skillda allu stormæle, En þo at ver mælom þessa alla lutí mædr breídu atkvæde nalæga sæm till allra lærdra manna þa vilium ver þo at ...
SvR 530Gizvr byskvp hefvir verit mestʀ havfðingi ok algofgaztʀ maðr ꜳ avllv Islandi at þvi er sagði Ari prestʀ Þorgilsson at alðyðv virðing hafvi ꜳ fallit
JBpA(2003) 124sa ordromr ⸢fell [var. liek Hák304ˣ 5133] aa i Vikinni at þessi væri enn fegrsti sigr
HákFlat 5211Huerr mun romr ꜳ falla
Thom² 4017þa stoð j mote fader hennar oc frendr. oc sagðu at han skildi rinða fyr þui amæle er a Æirik hafðe fallet vm han oc moðorsystur sina er Jngibiorg hæitir
DN VIII (*1306›apogrˣ) 2830ok mun þó sá orðrómr á falla, at þú hafir þó *allmikil-mannliga farit, þó at þú takiz ekki meira á hendr en verir bæ þinn ok þar sem féránsdómrinn ætti at vera, eða landeign þína it mesta
StuᴵR440ˣ 3127vill vita með fullu sannfrœði, hvat hánum sómdi sannast af at trúa um ámæli þat, sem á er fallit Ísönd ok Tristram
Trist¹ˣ 11319
6) [!] [með e-jum] enes, komme overens, nå til enighed om
● sǽtt/... fellr á [!] [með e-jum]
fiell sætt ꜳ med Hakone kongi oc þyskvm
AnnL 28013fell sætt a med Hakoni kongi ok þyduerskum
Ann1005 41129þeir vrdo asatter hvad hver þeirra skẏllde hallda j jordvm epter favdvr sinn til þess enndelegr vegr felle ꜳ med þeim hvort olafr vill helldr vnnder dom eda dandemanna giord vm þær lavggiafer sem erlendr gaf Olafe sẏne sinum
DI IV (*1444›apogrˣ) 65213
● ‖ impers.: fellr vel/.. á [!] [með e-jum]
for Þorsteinn vístafari til Styrkars ... fell uel a med þeim Styrkari þuiat hann sa at Þorsteinn var hinn mesti atgeruimadr
ÞUxaf 25615þeir brynolfur hittazt nu. fell uel ꜳ med þeim
Harð 13831fell vel á með þeim brœðrum
Gr 952Ekki fell blítt á með þeim Þorgeiri ok Gretti
Gr 15914Töluðu þat sumir menn at vel mundi hafa fallit á með þeim Helgu ok Sigurði
Vígl 9621eckj fiell miog ä med þeim Ingegerdi og Hlegerdi
SigrFrˣ 4514
af: falla (út) af
1) [!] falde (sovende) om
Hann kuað sik syfia mio᷎k, ok er hann villdi upp stannda, féll hann af v́tt sofinn
StuᴵᴵK 577uerdur þar huer mann at standa og sitia er þꜳ er hann komin suo leinge sem þu uillt og falla ut af sofnir
SigÞǫgl 19210
2) [!] dø
3) [!] (om hår ol.) falde af
(vit) fvndvm ecki savða nęma a eina kollotta, oc var af falin vllinn oll
StuᴵK 1897Var *Jón veginn, en Auðun ‹var› hǫggvinn á vangann ok kinnina, svá at af fell hárit, en trautt dreyrði á kinnina
StuᴵR8ˣ 48311
4) [!] formindskes, reduceres, aftage
þegar eftir þat. þa fell af íssinn. vm þvera ána
ÞBpB 32820er þeir stigu a skip, ⸢þa fell þegar vindrinn af [var. þa fell vindr PP 28436]
~ lat.cessavit ventus
Vulg Matth 14,32 Pétr²Aˣ 16030
● byrr fellr af [!]
er þeir vóru staddir nær landi einshvers staðar, þá féll af byrr
MarB 9420Þá fell af byrrinn, ok leggja þeir í lægi
ǪrvM 2422þa fiell af byrrínn ok toku menn Kalfs til rodrar
HuldaHrokk 932⸢þa fiell af [var. fell þꜳ Eb445b(2003) 122] byrin
Eb309(2003) 132þá féll af byrrinn, ok rak þá skipit aptr ok fram með landinu
~ fr.od le vent
Tristan 17219 Trist¹ˣ 19613
● ‖ impers.: fellr af [!] det stilner af
5) [e-u] trækkes fra (ngt), blive tilovers
vp i fra þui sem frendseme vskyldiz þa skulu falla af .ij. aurar af kne hueriu. þa værðr mork at setta kne
SvKr 42513með hueria halfa mork er voru fer lettare falle af half ærtugh af hinum bestu skinhosum
RbEM (*1282) 143vpp fra þui sem frændsemi oskylldizt þa skolu falla .ij. aurar af kne hueriu
FrostKrᴵ 14814skolu ver eigi synia konungi uarum allan almenning at liði oc skipum oc uapnum ef hann ser með uitra manna raðe at sua mikils þarf uið. en ef minna þarf uið þa takum ver þat uið þockum sem af fellr
Landsl 3510ef minna þarf uið þa tokum ver þat með þokkum sem af fellr
Bl 20020Enn af ollum þeim smidum er þu kauper uinnu at. ok lika monnum þa fellur alinn af kaupe þeirra firir huert mal er þu fęder hann um helgar
Búal³ 382
6)
● ‖ impers.: fellr af [!] [e-t] (ngt) afviger (fra ngt)
aftr: falla aftr
1) [til e-s] falde tilbage (til ngt)
2) falde i, lukke
var hurðin fallin aptr, en eigi lokan fyrir
Laxd 12117Olafr *liop or loptino, ok fell aptr hlemr. Gizvrr fell aa lemminn fyrst
StuᴵK 4231i stad sem karl feck ꜳverkann, baud hann hellisdyrnar aptr falla eptir flagda sid
MarD635ˣ 105621
3) [undir e-n] (om penge) gå tilbage
ellaghe falle fyrnemfd giof after vndir erfuingiana
DN XI (1363) 5230fell þa aptur seytian hundrut fyrir kirkiubota. enn tiu hundrut fyrir stadarbota
DI VI (1486) 58714
at: falla at
1) [e-m] overvælde (ngn)
2) [!] [til e-s] strømme ind
● sǽr fellr at [e-u/e-m] (om tidevand) stige
En sę́r fell at lande hvinaɴda. oc haf colblát meþ øllo post øþi sino
ClemCod645 7315var non vę́nt til fvɴdareɴs. af þvi at þꜹ høfþo post fioro riþit. En þa var at falliɴ sę́r. er þꜹ sꜹknøþo hlekiaɴa
ÞBpCod645 1218þa kallar .G. (ɔ: Geirmundr) a sina menn oc bað þa lavpa a batinn oc roa epter. þeir gera sva oc er þeir voro skamt komnir. þa finna þeir at sior fellr at þeim oc snva aptr til skipsins
LaxdE 3296Síðan fell sjór at. Ok er nær hafði, at skipit mundi flóta, þá ...
Laxd 5016finna þeir, at sjár kolblár fellr at þeim
Laxd 10310fellr nu at siar ollum megum
~siorinn uar at fallinn suo at hestrinn uar nærr a sunde undir honum
FbrFlat 10520skipit lá allt á þurrum sandi, ok tók þá hit fyrsta sjórinn at falla at
Trist¹ˣ 10616
3) [e-u] tilslutte sig (ngt), samtykke (ngt)
4) [e-u] komme til at savne/mangle (ngt), være uheldig (med ngt), tabe (ngt), få negativt udfald
Scal bonde hverr einum husum varða. at eigi falle krossar at. þo at fleiri eigi hann. En ef hann kross fellir. þa scal hann firi þat bꝍta aurum .iij. preste þeim er þa krossa skar
GulKrᴵ 1110Þa er sakar abærar hœyrðu þat at þeir mundo fallnir væra at þœiʀi soc þa œpþo þeir myclo hæra oc kvaðuzt hava myclu meiri soc a hændi hanum en hvargi var þœssaʀra
Kgs 10328ef hann fællr at iarnburði þa er hann utlægr oc obota maðr
EiðKrA 3905þat it þriðja er at fellr eiðrinn. ma kalla nockut sueigt
BandM 343hyggít at huort meíra er uert þetta eítt ordít er at fellr eid stafnum eda hiɴ tuau
BandK 3328ef sacarábere vill eigi sœkia. þá se hann fallenn at sócn sinni. en ármaðr eigi sócn þá síðan
Frostˣ 16615
● falla at máli
En þa er sacar abærar hæyrðu þat at þeir varo fallnir at þvi mali þa œpðu þeir myclu hæra oc kvaðuzt hafa meiri soc a hænndi stæphano
Kgs 10314Nu sem klærkarner varo ... faheyrðum vfrægðum kunner oc sanner oc at male fallner, þa varo þæir ... af lande brott rækner
Thom¹ 5714ef hann fellr at mꜳli, skal hann þola byskupa dom
Thom² 3506skal eth fẏsta fullrettit uera lukt jnnan halfs manadar fra þui er greindr þorualldr er fallenn ath malenu
DI V (1474) 74123þa er vottar hans skylldu sanna eyd hans ... biludu þeir aller, sigrader med fortolum edur ögnar malum Þorvards, og kallade hann Olaf fallenn ad male
ÁBpˣ 526engi maðr fellr at máli nema ör eða maðr stemni manni þing
Frostˣ 17920
eftir: falla eftir
[e-u] rette sig efter (ngt), følge, føje
falla honum væðr epter fýst sakar þæirra fyresata, er honum varo giorvar
Thom¹ 21823vndirstoðom ver j. þui (bréfi) ymisa so luti þa er æighi þykkir allt eftir vilia falla
DN VIII (*[1338]›apogrˣ) 13131öll mín fýsn ok allr minn vili fellr allr eptir þínu skapi eðr vilja
Trist¹ˣ 17510
frá: falla (á/í) frá
1) [e-u] frafalde (ngt), opgive (ngt), miste (ngt)
skal hann með haðung fra falla þersari sęmð
StjB 55017firi þui skal hann med hadung fra falla þessarri sæmd suo sem sa fell er hina uppreist fyrstu gerdi med drambi moti drottni sinum
KgsA 1184
● ‖ præt. part.: fallinn frá [!]
2) [e-u] falde fra, gå bort, dø
komom ver eige sva til erfþareɴar at hann falle siálfr fra
~ lat.ipse decedit
CaesASerm 57012 FV15²(1993) 15r30hann fell í frá á ungom aldri
Ágr 3920II vetrom síþarr, fell Mǫgnús á frá
Ágr 4210ef hinn fællr afra
FrostII 5141Ef hiɴ hefir fram sagða sökena aðr hann fell fra oc scal þat aðile oc taca þar til er hiɴ hvarf fra
GrgKonᴵ 12319Ef annat tveɢia fellr fra faþir eða moþir
GrgStað 6419Ef maðr a fe a leigom oc fellr hann fra
GrgStað 22012Hafa scolo erfingiar þeꜱ er fra er falleɴ a eno gamla fe alstyfinga. þvi öllo er aðr var merct. en merkia öðro marke et vnga fe
GrgStað 4836æf goðr hofðingi fællr ífra þa er æigi sæm æins manz missi hælldr er þat mikil missa allum þeim er af honum toco uphalld eða sœmðer oc er sæm allir værði minni firi ser siðan er þeir missa hofðingia sins
Kgs 4925En þæsse ero allmorg dœmi at orðet hafa í ymisum stoðum þar sæm æigi villde væl at sa æinn hvæʀr hofðingi er bæðe hæfir værit vitr oc auðigr ... sa maðr hæfir viðr þat fra fallit sinum hibilum at hann hæfir æpter sic att .iijra. syni eða .v. oc alla i mykilli œsku oc bærsku
Kgs 529En þa værðr ænn mæiri mun æf hann á ængan son æpter sec er hann fællr ifra
Kgs 5216skyllde þvi hvæʀr viðr þat leita mæðan hann lifðe at leiva þa noccora luti æpter sec er hans væri at goðu getit þægar hann fælli ífra
Kgs 5613siþan er hann fell fra
Þing¹Mork 36611ef maðr fær ser konu at logom oc gefr i mote henni tilgiof oc fellr hann siðan i fra. þa skulo lukaz henni þing sin
Járns 27833þa er jrungr konungr fellr ifra, þa ...
Þiðrᴵ 3242fællr Stephanus konungr fra londum, en Hæinrekr Normannie ok Akuitannie hærtoge er til konungs tekenn yfir þav rike, sem hinn hællt aðr
Thom¹ 515konungar hallda nu ... i sino vallde þær kirkior ... sem byskupar ok aðrer hofðingiar ero frafallner
Thom¹ 5021skall hann oc liggiæ firi þui alteri. ef hann kann her frafalla. eda adrumstad ef lik hans værðer heghat flut
DN II (1302) 5730a huærium alltiða dæghi þæira skulu oc vtfasz ij. kærti er huart stande mork þann tima er fru Jerþruðr fællr j fra
DN III (1308) 7719síðan faðir minn fell frá
ǪrvS 833at Haluarðr atte skilgetna dottor eftir sik þa er han fœll fra
DN III (1323) 13031þa er han fœll j fra
DN III (1323) 13110sem herra Petr atti þa er han fell j fra
DN II (1329) 1498ef maðr fær kono at landz lǫghum rettum ok gefer imote henne tilgio᷎f ok feller hann siðan i fra
Landsl1154 1243vard þat o᷎fgu heilli. er Julia fell i fra
Rómv226(2010) 2349Eiríkr féll frá en herra Þórir kom til
GBpD 8823konungr sialfr fieck naligha ecki ad gert fiell hann þa fra er sva uar komid
Bret AM 573 4°¹ 32r5Vpp skulo lesaz a prestamoti no᷎fn þeirra lærdra manna. er ⸢fra hafa fallit [var. fram hafa farit AM 347 fol “G”]
StatEi²C 54228þa er fader þeirra fell ifra
RbHM (*1316)³ 1219oc annan i staden kiosa ef ein huer fæler i fra
RbEM (*1293-1294) 2615ef annat hvárt hjóna þeira kann frá at falla sem .x. vetr eða lengr hafa saman verit
Jb 2911Grimir vargar vilia gripa hiord þina; hverr bannar þeim at bita, ef hirdirinn fellr fra
Martin² 60135(hann) helldr byskupsstola ok ꜳbotadæmi sua leingi undir sinu vꜳldi, sem hann lystir, sidan formenn falla fra, enn æigi skal adra til kiosa, skutlar iardir ok eignir kirknanna ok dregr vndir konungsgard
Thom² 29616uar þa um talat huer upp skal taka þat merki sem kongr hafdi frafallit
VSj 10611ydar fader er nu gamall ok ueit eigi nær fra fellur
Jarlm¹ 1420ath hann hafe aunguann vid haftt edr dregit til sin af stadarins eign sidan biskup Magnus fiell fra vnnenn eda ounenn
DI VII (1492) 11111erchibyskup ann[dadi]zt ... ok fiell fra sinum erchistoli
Dunst 1514Fór hann ok víða til ríkra manna at skynja sóttir þeirra, þar til at faðir hans fell frá löndum
Æv⁷⁸624 20922hola domkirka hefuer formanzlaus uerit sidan biskup godskalk nichulasson godrar minningar fra fiell
DI IX (*1524›Lbs 61ˣ) 23825er var virdulegher herra ... Hakon med guds miskunn Noregs kononger, er nest var, fell i fra
DN VII (*1323›DonVar 1ˣ) 11711En hverngi eið er maðr hefer festan oc fellr hann í frá oc er eiðrinn óunninn. þá
Frostˣ 18110ef hins fjárlutir vinnaz til er frá er fallinn
Frostˣ 23212en er hann var fallinn frá lǫndum, þá tók ríki ok konungdóm Eatmundr
Hkrᴵᴵᴵˣ 726þegar biskupar eða ábótar falla frá klaustrum eða kirkjum
Æv¹⁶664ˣ 5715
● ‖ præt. part.: fallinn frá [!]
Ða er Olafr svænske var ifra fallenn þa tok anundr sviðþioð
ÓHLeg 5911Nu er fra þui at sægia at hofðingia laust var um vætrenn i norege þui at hakon Jarl var ifra fallenn
ÓHLeg 7424ef hiɴ er fra falliɴ
GrgKonᴵ 1243søkía þaɴ vm er feet hafðe með tekit til framförsloɴar. eða þa er við eigo at taca ef sa er fra falliɴ
GrgKonᴵᴵ 184letr hann von at Norþmenn myni enn freista at gera af siɴi hendi øriɴ storm er þiccia myndi inom dansca þo at Haralldr konvngr veri fra falliɴn
Mork 28824margretta kaus ser loftstaða eign þa er hon skifti við born sin eftir Olaf frafallenn
NoDipl (1294) 706Þa er konvngrinn var fra fallinn
HákFris 43820ef biskup er eigi heima. eða ef hann er frafallen oc late gera sik ilændan
FrostKrᴵ 1569þa er Knvtr enn rici hafði Noreg lagt vndir sec. en Olafr konungr var ⸢or landi farenn [var. fra fallinn AM 68 fol “68”]
var. ÓH 2556: AM 68 fol “68”firer þui at þæir ero nesta flestir allir fra fallnir er lanzsens oc lanzlagana villdu gæta. med rettyndum
RbHS (*1202) 44425jon Erchibiskup var frafallen j Nidarose
SvR 1522falla skall aftr vndir hans ærfuinghia. hænne fra fallnre
DN III (1348) 21834var Hákon jarl frá fallinn, en Óláfr konungr Tryggvason til kominn
Laxd 1438þat ætla ek ef Gregorivs lífðí ok væri hann her nv. en ek væri ⸢frafallinn [var. fallinn Hkrᴵᴵᴵˣ 4234]. ok skylldí mín hefna. at hann myndi eigi liggía j fylsknvm. helldr vera j oʀostv sialfr
Huldaᴵᴵ 3057Nu er fadir þinn frafallinn, en modir þin sitr eckiulifi
Malc 43820Stiornadi hann Cantuariam, þar til saga greinir med vilia guds, huer skipan gerðiz eptir hann frafallinn
Thom² 29734velia annan ho᷎fdingia til stols þess, er Þiodboldus var fra fallinn
Thom⁴ 31715þa er kongr var fra fallinn
Hák81 38514ef mo᷎nnum syndiz at taka hann til kongs j stad þess, er þa var fallinn fra
Hák81 6622skipti Adonias kongr borgvm og kastolvm med sinvm monnum. þar sem ho᷎fþingiar woru fra fallner
Adon 2275Þetta haust gefur Arne biskop Biarna preste frænda sinum Gardastad þann sem Oli prestur var fra fallinn
ÁBpˣ 13012effter greindann Magnus heitinn frafallenn kom neffndur Pall bonde heim til Hoola
DI IX (*1532›AM 255ˣ) 57113þa̋ skyllde Þorvn eignazt jordina grund j Eyafirde at nefndvm Jsleife fra fo᷎llnom
DI IX (*1533›apogrˣ) 65625Effter Jön Biornsson frä fallenn þä settest Biorn Gudnason j peninga og ønduge
DI IX (*[c1510]›Lbs 65 IIˣ) 5722Aðils faðir Raghnu var þa frafallin enn Raghna var einberne hans
FskAˣ 38414
3) [e-u] gå fra (ngt), trækkes fra (ngt)
fram: falla fram
1) [á e-t / af ! / til e-s / yfir e-t] [fyrir e-n/e-t] falde fremover, falde på knæ
fellr hann fram a ... framfallenn sua sem til bœnar
~ lat.corruit
26226 Thom¹ 2621fell hann fram a ... sua sem til bœnar
Thom¹ 26418Rvth fiell þa o᷎ll framm til iarðar fyrir føtr honvm
StjC 42222Dauid ... fell fram allr þrim sinnvm ok baðz fyrir
StjC 47329er byskup hefer sin orð til enda gort, falla sendiboðar fram i litillæti
Mich 70922Lýtingr fell áfram ok var þegar dauðr
NjM 27320fell ekkjan fram grátandi ok sagði sinn glæp
Æv²¹ 7620fellr hann fram til bænar á pallinn, millum sængrinnar ok eins klerks, er honum tilheyrir, svá at í fyrstu hafði klerkrinn sýnan þúnga af annarri öxlinni
GBpD 266Sem konúngrinn kemr fyrir herra páfann, fellr hann fram sem allir út í frá
GBpD 12319hestrinn fíell vndir honvm ok konvngr af framm. stoð hann vpp ok mælti. Fall er farar heill
Huldaᴵᴵ 8713ætluðu (berserkir) nu at vaða elldin. En þa bar skiotara at fram en þeir ætluðu ok drapu fotum i elld stokkana sva at þeir fellu baðir aa fram
ÞorvVÓTᴵ 28917Abram fell framm allt til iardar
Stj¹ 11422Abraham fell þa framm yfir sealfs sins aasionu
Stj¹ 11529Alla þersa luti man ek þer gefa. ef þu uegsamar mik sua at þu fallir framm fyrir mik
~ lat.si cadens adoraveris me
Vulg Matth 4,9 Stj¹ 14632sem Aseneth saa þetta. uard hon sua ottafengin. at hon fell framm annan tima
Stj¹ 20821fellu þeir allir framm fyrir hann allt nidr a iord
Stj¹ 21818hon ... fellr fram fyrir alltari vorrar fru
~ lat.se prostravit
LegAur 16530 Mar240h 11759hun fellr fram gratandi fyrir sinn fedr
DínDr 8624fellu þa fram ok badu af ser rœide
EgSH1005 7812uid þat sar fellr erchibyskup fram ꜳ golfit med riettum likama, sua fagrliga sem til bęnar offrandi sik lifandi forn, sem þeim er sęfdiz at leysa mannkynit
Thom² 44132Hinn, er bardr var, brodirinn fellr þegar framm fyrir hinn ellra ok mællte
~ lat.prostratus in terram
51034 VP 51014fell hann framm fyrir fætr keisaranum
~ lat.prostravit se ante illum
51420 VP 5148Inn gamli fadir fell þa framm fyrir fætr þeim ok segir
~ lat.adoravit eos dicens
52133 VP 52115fell ek þá fram sálugr, játandi hvat ek hafði gjört
Æv²³624 8518biskup fellr fram ok biðr guð sér líknar
Æv²³624 9219fellu fram fyrir crossinn til heidrs guds piningar sem sidr er til cristnum monnum þann dag at minnaz uid uors herra fætur
ÆvMið²¹ 4711Geingu siþan til kirkiu badir saman og fellu fram fyrir crossinn
~ eng.Byfore þe cros þ‹e›y knelyd downe
4731 ÆvMið²¹ 4711fell hann þo fram med idrun og grati. bidiandi miskunnar og liknar
ÆvMið³¹ 974at kors brædur þeir sem adur voru j bann lyster af erchibyskupe skylldu ... falla fram j stad fyrer erchibyskupinn. og leggia oll sin mꜳl ꜳ hans ualld
LBpA 252ef hann fellur framm firer ydur, taked hann vpp, og setied hann hiä ydur. virdugliga
DínDrˣ 8211hann fellur framm til jardar fyrer hanz fotum
ErAˣ 472skulum vér hans ráðgjafar með þér fram falla ok biðja þér miskunnar
KlmBˣ 2277Hann fell fram fyrir alltari
~ lat.projectus
HFars 178629 MarD635ˣ 6678og þui voga eg ei annad enn falla framm honum til heidurz
~ eng.I knele downe
1927 ÆvMið¹¹ˣ 199
● ‖ præs. part.: fallandi fram [á e-t / til e-s] [fyrir e-n]
Joab iafnskiott fram fallandi a hallargolfið
StjC 52416tok hann sua til orðz frammfallandi allr til iarðar
~ lat.pronus in terram
Vulg 3Reg 1,23 StjB 54934Hann ... sækti á fund hins heilaga Andree postola frammfallandi honum til fota
~ lat.procidens ad pedes eius
MirAndr 83231 Andr²A 36428til iardar frammfallandi
Stj¹ 11733fram fallandi ok honum uegsemd ueitandi
Stj¹ 21633þa man ek ganga fyrir hann til hans fota framfallandi
MarS² 10892fallandi fram fyrir hann. bidianndi hann fyrir latningar fyrir þa hluti sem hann hafdi j moti honum gert
LBpB 9221
● ‖ præt. part.: fallinn fram [á e-t / til e-s] [fyrir e-n]
ser mann fyri sængenne frammfallenn bærfœttan, ær epter knefoll ok bœner hafðe svæfn a fallet
Thom¹ 819fellr hann fram a rekkiande sek út meðr rettumm likame til iarðarennar, framfallenn sua sem til bœnar
Thom¹ 2622Her nst segir þv frammfallinn bnina Precor te
MarS 23731En er hann kemr i musteri hins sæla Jacobi. fram fallinn til bænar. koma til hans aðrir pilagrimar hans kompanar
~sæll Johannes villdi frammfallinn þacka honum þar firir
Jón⁴ 47828þeir þo᷎ra æigi honum ordi at suara til spurdra luta. vtan adr fram fallnir. a iordina sua segianndi
~sækir hann (ɔ: Thomas) heim unnastu sina ok bidr framfallinn vorꜳ frv, at ...
Thom² 3016Suo segia þeir framfallnir
~liggia lærder menn framfallner med bæn ok tarum
Thom²y 49416
2) strømme frem
● ‖ præs. part.: fallandi fram [af sér]
3) fare frem
4) blive væk, forsvinde
5) (om vand) trække sig tilbage
epter þat er vo[tni]n hafa fram fallit [ha]fa fun[diz] i gilinu [ensker] peningar
EgM(2001) 1837Oc er þeir Guðmundr prestr comv at anni, þa stiga þeir af baci oc sia, at ain man vfær ... Enn er þeir hofðv langa stvnd setid vid ana oc treysttvz eigi a at riða, þa sia þeir, er fyrir avstan satv ana, at ain fellr fram, oc raþa til oc riða
StuᴵK 2528Toku þa uo᷎tnin eptir .c. ok .l. fyrr sagda daga at minkaz fram at falla
~ lat.euntes et redeuntes
Vulg Gen 8,3 Stj¹ 596
● ‖ præt. part.: fallinn fram [ór e-u]
6) falde bort, dø
7) [fyrir e-n] forfalde til betaling, betales
ef sveinnenn kynne ath deyia eda ef hann villdi (!) eigi læra þꜳ skylldi fram falla fyrer hann *fiogur kvgillde ꜳ hverivm tolfmanavdvm vpp j iordna ꜳ skidastavdvm
IslDipl (1443) 3654en giallda Narfa svo morg hvndrvth annad hvort vpp j adra jord ellegar onnur hvndrvth frid edr fridvird sem ei hefdi firi sveinn framm fallid ... skylldi sira E. fullkomliga eiga þessa somv iord þo optnefndr B. yrdi fyr vigdr til diakna en þessi greind jord hefdi at riettum reikningi firi hann fram fallid
DI VII (1495) 23529þat fasta godz er af faudrlegg ok modrleg‹g› er med fystu af komit hafa þær fastaeigner fallit fram j ætter ok erfder epter gaumlum lanzins lo᷎gum til skipudum
DI VII (1499) 43535dæmdum vær ... at framm skal falla fyrer Greinda konu og hennar Barn .v. alnir ꜳ̋ huorri viku
DI VI (*1485›Lbs 1974ˣ) 5336
● ‖ præt. part.: fallinn fram [fyrir e-n]
fyrir: falla fyrir
1) [e-t] falde ud over (ngt)
Eta ma þæt er biorn bær oc firer bærgh fællr oc er naut stangar naut
SvKr 42025Sua oc ef biorn ber (búfé) eða bita uargar. eða fellr firir berg oc fylgir eigi fehirðir
Landsl 15913Sveinn helt til Helliseyjar; hon er sæbrǫtt ey ok hellir mikill í berginu, ok fell sær fyrir hellisdyrnar at flœðum
Orknˣ 2966fell þar sær fyrir hellismunnann
Orknˣ 29622
2) [!] (om lem/dæksel) falde ned over, dække for
í: falla í
1) [e-t] [móti e-m/e-u] blive udsat for (ngt), komme ud for (ngt), havne i (ngt), ende i (ngt), begå (ngt)
þesser fello þegar í pisler es þeir misgerþo
~ lat.in poenas proruerunt
3624 ●Eluc674(1989) 362þa syngaðezt folkit flæst allt sva akafliga at þat fell i hordomum ... þeir hafa í sva mykinn glœp fallit moti loghmali mino at ...
Kgs 9012at falla i glœpi oc loghbrot
Kgs 10839jafnskjótt féll hann í ena sömu sótt sem hann hafþi fyrr
Menota: 3v2 Med655 47312þuí hafe þer fallet i pínu at þer komed æi kallader
NoDipl (1295) 7547huerr sem dírfízt at freista þæss þa vítí sik i. falla reiðí allzualldanða guðs
NoDipl ([c1300]) 12628ella falla þæir þegar i konungsens reiðe
Thom¹ 1069ræinsande þa af þi ær þæir hava i fallet mote guðe ok hæilagre kirkio
Thom¹ 23018er fioldi manna hafdi fallit i þa villv er Arrivs *prestr hafdi ‹vpp› tekit þa hafdv byskvpar þing i borg þeirri ‹er› Nicea heitir
VerA 607Rædazst skall at madr falle eígí j firir drambꜱ saker ædr gaumgæfueꜱ lo᷎ẏsiꜱ
~ lat. in textunon ex superbia contempnenda
49 SvR 413þat likaz at alldri se foruerkum gert við þik. en dottir þin falli i fullselu
BandM 5415þvi at ek fell eigi i þat urað at draga bruðguma nafn a mig oc kallaz Kristr
JBapt²A 89716var Hákon jarl frá fallinn, en Óláfr konungr Tryggvason til kominn, ok hafði allr Noregr fallit í hans vald
Laxd 14310nú ertu dreginn undir erfiði ok angr sem þat gras sem fellr í frost ok fölnar allt
Æv⁴⁸ 15526Kolbeinn fellr þá í meiri sorg en fyrri
GBpD 335ek óttast, at hér fyrir falli hann í guðs reiði, ok fái svá harða hegníng, sem ei sé orð eptir sendandi
GBpD 6419sva falla þeir j suiuirðing sulltarins. at oll diki borgarinnar voru naliga full af dauðra manna bukum
~þvi fellt þu makliga i vhamingiu
~höfdu allir atburdir fallit i tion sakir athugaleysis allt til þeirrar stundar
Stj¹ 62●●● hvert riki valld eða sæmd sem hann hafði serhverium veitt, nærr eða firr, skal allt i unytt falla
Jón⁴ 4787þo᷎at erkibyskup verdi med o᷎ngu mo᷎ti til þess lo᷎ckadr at hann falli i no᷎ckura glæ᷎pi
~eftir fa daga fell Sigurdr byskup j saran siuknnat sæliga framlidande af þessu lifue stundligu
ÓTFlat 5161ef iord fellr j ꝍydi þa er sa skyldughr at lata bodh fꝍra. er jord a
RbMH (*1265-1266) 48523Hann hefir fallit i oblidu nockura ok uill nu leita fridar
Thom² 33510vm tivnder og sakfelli kongdomsins uegna og kirkivnnar sem greindr bessi hafdi þar til j fallid og nefndr biskup jon matti fremst med logum giora
DI IX (1535) 74722er eg þvi komenn thil þin at vil snva þier þessv liothv liferne sem þv ert j fallenn og koma þier aftvr ꜳ rettan vegh
JerReyk 2454þa dæmdum vær Sijra Sigmund fallinn j fulla ohlydne vid heilaga kyrkiu og Biskupinn
DI VI (*1474›Bps B I 13ˣ) 6032þvi biodom ver oc bioda liotom þo at eighi mœdolaust hællder med varnkynd at sira Biarne prester ydar her sem i þesshaattar krankleik sem ader er saght hefir fallet varezst hedan af ollungis nokott prestleght æmbetti at væita i kirkiu
DN III (*1339›DonVar 1ˣ) 1753þuiat hann er eigi suo forsiall sem heyrdi, fellr hann i laust sorlifis
MarD634ˣ 8403er gott at gera slíka menn sér at vinum ok styrkja þá með peningum, þótt í nökkut falli
Þórð²ˣ 20016Litlu hier efter fiell þesse madur i stränga sött
~ eng.fyl yn
729 ÆvMið⁵ˣ 79
● falla í bann [af e-u]
er gliclict at þetta vvercan hafi dregit Noreg til mikillar vgipto oc þeim er gerþo. oc fello meþ i baɴ oc gvþs reiþi
Mork 4024ef han gerde .i. mott þa felle. han .i. bann
NoDipl (1299) 10439erv þeir noccorir atbvrðir er maðr fellr eigi i bann þo at þæss hattar manni væiti tilræþi
ÁKr 268huerr sem þæss dirfizst ok gerir mote þæsso. fællr af sialfu verkinu þægar j gudrs bann ok herra pauans
DN III (1303) 6418þeir sem gera þær skipanir eðr ueniur sem helldr mega heita vueniur er imoti ganga frelsi heilagrar kirkiu. þa falla þeir fullkomiliga i bann af sealfs sins uerki
StatJón350 1882klaustramen konur sem karlar þeir sem saman bindaz till hiunskaps vitande. falla i ban af ⸢samu [var. sealfu AM 350 fol “B”, etc.] uerkeno. af hueriu þa ma engi aflo᷎ysa minne maðr en biscop
StatPáll³ 75318er hann fallinn í bann
Æv⁸⁸624 27015at þessir uoru eigi leystir af forbodi eda banni. þui sem þeir hofdu j fallit lifandi
ÆvMið³¹ 9625biskop sagde þa af verkunum sialfum fallna j bann edur forbod
ÁBpˣ 16021þa lysum ver þa af guds halfu oc heilagrar kirkiu vallde med þerso varo brefe i guds bann oc heilagrar kirkiu forbod fallet hafa oc uttsætta vera or heilagre kirkiu ok allu þvi godo sem i henni gerizst
DN IV (*1306›DonVar 1ˣ) 698broðer Eirikr fœyrœyski hæfir fallet i bann
DN IV (*[1310]›DonVar 1ˣ) 865þa vilium ver ... at han falle j bann af sealfuu værkinu
DN IX (*1338›apogrˣ) 13111
● falla í (af)brot [við e-n] begå lovbrud (over for ngn)
ek fek af Hiarrænde Alfs syni j sakar œyri firir sin brot er han hafde j fallet vider kononghsdomen ok mik
DN IV (1342) 21717allir þeir men sem j þau afbrot kunnu at falla
DN VI (1358) 27736allir menn þeir sem i þꜹ afbrot kunnu at falla ok sannsacadir verda
RbHM (*1297) 2814
● falla í brot falde om i krampe, få et epileptisk anfald (cf. brotfall sb. n.) ⫽ have an epileptic fit
hann fell i brot. oc viꜱe þá eki til sín løngom
ÞBpCod645 49Enn var odr madr leiddr til munklifis heilags Nicholas ... sa hafdi fallit opt i brot ok lostit hofdi sinu vid steina
Nik2 3431
● falla í óvit/... besvime
sotti at mer barns verkr ok megin leysi; ok fell ek þa j ovit
Bær567 8912fell hann í óvit
NjM 34424fell Þorvarðr i ovit ok laa lengi sem davðr. Styrmðv heima-menn ifir honum
StuᴵK 31827Enn þa er Skagfirðinngar voro aa Viði-myri, kom sott i lið þeira, með þvi móti at þar féllu i ovit nær XXX manna ok uóru ófærir; þar var Paall broðir Brandz i þvi floði
StuᴵᴵK 921svo heitt at madr fellur j ovit af
MedMisc 13019fellr svá mikil hrygð honum í hjarta, at næsta fellr hann í úvit
KlmBˣ 19316Hann var svá móðr, at hann ⸢fell nær [var. fiell nidr KnýtlFlat 4373] í ómátt
Knýtl1741ˣ 857Laust hann þegar með øxi, er hann helt á, svá at Þórðr fell þegar í óvit
StuᴵᴵR11127ˣ 30015
● falla í sekð [við e-n]
Provaðist þar sua firir oss at fyrnefnd Biorg hafðe fallit j sekt við konongdomenn til .iiij. marka ok .xx.
DN I (1307) 984so miked hafde Oddur att þa er hann fiell j sekter
ÁBpˣ 5913Tok Hola biskop þa lxxc sem Odde var kallad j þann tima er hann fiell j seckter og bann
ÁBpˣ 654
● falla í sǫk/sakir [við e-n]
mannlegh nattura er sva brꜵysk at æigi getr sin gett sva at hann falli alldri í soc. En sumir falla mæðr þvi í soc at þeir micla sic
Kgs 10825at hann felli æigi i sakir við guð
Kgs 12329en fe veghanda falle i þa sok
Landsl1154 11026
● falla í strá falde bort, forsvinde
● falla í synð
ef ver fallum i hinar fornno syndir. oc huerfum aptr. til hinnar (!) fyrrv misverka sem ⸢sundr [var. hundr AM 230 fol “c”, etc.] til spyu sinnar
Menota: 18vb18 BarlA 3417þeir marger er i falla syndirnar kunnv varlla vm siðir or at stnvazt
BarlA 6034lez fallit hafa i synd
VP 58816er hann (ɔ: maðrinn) fell j sẏnd. þa m[a]tte hann eigi ꜳ̋n erfidi vpp risa
Eluc238XVIII(1989) 11318so at adrer hafa fallet i synder fyrer minar saker
DI VII (*[1495]›Adv 21 7 14ˣ) 23915
● falla í útlegð
hafde ho᷎rdur .xuȷ́. uetur ok x́x́. er hann fell ȷ́ utlegd
Harð 15429‹er hann fell í útlegð›
Gr 2627n.Var sendr til Islandz Bakka Loðinn er þa var vorðinn vtlagi Noregs konungs. oc margir aðrir herra manna fellu þa i vtlegð i Þrandheimi
AnnHˣ 7122
● (veðr) fellr í logn/... vejret stilner af, det bliver vindstille
þa fell veðrið i logn ok lagv þeir þar vm nottina
Hem544 4422er hann kom fyrir Dyrnes fell veðrit i logn
HákFris 57916Eigi seinna en þetta heit fór um skipit með handsali, fellr veðrit í kyrt
GBpD 4926fell þa vedrít j logn
ÍvA 168þegar fell vedrit i logn, ok gerdiz kyrr siar
Steph 30424fell vedrít i logn
Hák8B 20636þa fell j logn
LBpB 1121paska daginn sem Jons skrin skylldi vt bera j processione. ⸢fiell [var. datth LBpA 7711] nordan uedrit ok kuldinn j logn
LBpB 7727[var. Um kveldit var á útsynningsveðr ok snæfall mikit, ok er náttar fellr í logn ok drífr í stígu alla NKS 1181 folˣ “S”]
var. Gísl 2515: NKS 1181 folˣ “S”Mæltu flestir, at þá skyldi þegar róa út at þeim, því at þá fell veðrit í logn
StuᴵᴵR11127ˣ 6525
2) komme under, tilfalde
● falla í erfð [eftir e-n]
● falla í (...)garð [e-rs]
þann þriðivng er atti Einaʀ rangmvðr þann let ec ⸢fallit hafa [var. falla AM 68 fol “68”, etc.] i minn garð fire þa soc er hann drap ... hirðmann minn
ÓH 2504hann let oc scra allar þær iarþir oc eignir i Orcneyiom oc Hiallt-landi er fallit hofðu i konungs-garþ
Sv 13231iarðir þæirra manna allra falla i konungsgarð, sem Alexandro pava ella Thomase erkibyskupe fylgia i nockoru
Thom¹ 15817nu fellr eigi fyr allt fe i konungs garð ...
Landsl 17711fe þæs er uigh uakte. skall fa till kirkiu vigslu. fyr en i konongs garð falle eða byscups
JKr 34814huergi scal fyr fe uiganda falla i konongs garð en aðr se loknar allar loglegar skulldir hans
Bl 28720Svá fellr þersi jörð í herrans garð, at bændr sjá sik aflvana til vera, at hallda í mót ofrefli ok úfrelsi
Æv²⁸ 1129Þeir byrja fjársókn innan xiiij nátta eptir dóminn, at allt þat góðs, er klerkrinn hafði átt, skal falla upptækt í þeirra garð
GBpD 6528ef þeir giordi odru uisu skilldi allt þeira goz upptækt oc falla j kongs gard
Ann764 2284skal hans godz allt upptækt ok falla i konungs gard
Thom² 3838Margar aðrar stórar eignir lét hann þá falla í konungs-garð
Hkrᴵᴵᴵˣ 291
3) [e-t] passe ind i (ngt)
● ‖ impers.: fellr í hǫnd [■] (ngt) passer fint
4) tilslutte sig (ngt), støtte (ngt)
● falla í fullting [með ■]
5) behage (ngn), falde i (ngns) smag
● falla (vel) í eyru [e-m]
konungi ⸢fell [var. fellz AM 75 a fol “75 a” etc.; fellzk Hkrᴵᴵˣ 1781] þat vel í eyro
ÓH 2074honvm fell vel i eyrv lofs orð konvngs
TrójHb 816
● falla (vel) í skap/... [e-m]
hueʀ lutr er sa af þui allu .... er þv villt þer kiosa. oc helzt fellr þer i skap
Menota: 77ra14 BarlA 14321þvi at optlega. kann þat at veila. at su metferð oc þat athæve. er menn sia at hofðíngianom. ⸢fellr [var. fellzk AM 232 fol “b”, etc.] hellzt i skap
Menota: 88rb13 BarlA 1678Samson ... sa þar konv eina þa sem honvm fiell vel i skap
StjC 41031alt þat er hann heyrði sagt fra himna guði ok hans stormerkium. fell honum harðla uel i skap
ÓTᴵ 1484hann sa hana þa fiell hon honum þegar uel j skap
Júdít 11115konungi fell þetta vel i skap
Orkn 9914Fellur mier suo j gied kvedskapur sia, at vijst er þetta fyrer tijdindum
Svarfd(1966)ˣ 3826
inn: falla inn
1) [í gegnum e-t / í e-t / um e-t] (om vand) strømme/løbe ind
bar þá upp á sker eitt, svá at undan gékk kiölrinn, ok féll inn siár kolblár í gegnum skipit
MarB 981Þa foro þeir Rafn til oc vęittv i brot læk þann, er inn fell i husinn ‹á Mýrum›
StuᴵK 29910giec upp skipet aftr oc stꝍyptiz fram. sva at sior fell inn um soxen. fylldi skipet oc þui nest hvælfði
FskBˣ 14512þa foru þeir Rafn til ok veittu ꜳ brott læk þann er innfell i husenn ꜳ̋ Myrumm
HrafnAˣ 2132Varð þat (ɔ: skipit) svá hlaðit ok þrǫngt, at inn fell um *sǫxin ok háborurnar⸣
StuᴵᴵR11127ˣ 7012
● ‖ præs. part.: fallandi inn
Sem þær litu ovan til siovarins. þa sa þær skipet siglande með jnnfallande floð. i hofnena
~ fr.al flot muntant
LaisMar 1326 Menota: 19ra9 Streng 2010ef sva er, þa er uthaf innfallanda á milli vinlandz ok Marklandz
Encᴵ 1213
2) styrte/bryde ind
mót: falla (í) mót(i)
[e-u/e-m] modsætte sig (ngt/ngn), modstå (ngt/ngn)
ver munum aungum konungi þiona nema honum en hvern annarra sem þer takit til þa skulo ver moti falla
HákEirsp 48430Hær i mot falla adrir cardinales, er sua segia
Thom² 37623ad hindra ecke nie motfalla skilgetning eda erfdato᷎ku fyrrnefnds Halldors
DI IX (*[1524]›Lbs 62ˣ) 25732kostandi med ollu megni at falla i mot þeim, er ꜳleitudu þenna helga lifnad
MarD634ˣ 81918kærði fyrir henni allt þat, sem henni hafði móti fallit, ok þeim báðum
Trist¹ˣ 1834
niðr: falla niðr
1) [af e-u] [á e-t / yfir e-t/e-n / til e-s] falde ned
Ja. segir hann. heima liggia nv smiðar emnin eða elligar hafa niðr fallit
Heið 846ef (þváttr) niðr fællr. þa bere inn. oc hirði sæktar laust
EiðKrA 38112sua sem hin hælgi ande er niðr fællr af himfna riki ifir mannen
JKr 34415ef nǫkkvt kvnni falla eðr fivka aa daginn niðr yfir legstaðinn
ÆvSall 1095Eínn hanꜱ þeonostu madr ... tok upp brefit er nidr var fallít. ok las
Rómv226(2010) 9519hann uissi ... huat er vti for framm um þann unga mann Cuticum ... sem fell sua haatt nidr af þi sama husi til iardar. at hann lamdiz þegar allr
Stj¹ 621Marga Lazaros hafi þer nu þa her. sem fyrir durum uti liggia ok mio᷎k eru þurfandi þeirra aulmusumola ok annarra minninga. sem dagliga falla niðr eðr bro᷎tt beraz af ydru borði
Stj¹ 1579hon tekr sott at fæda sinn burd, ok nærr sialfri fædinginni sigr yfir hana lættr hofgi, ok iafnbratt syniz henni, sem tolf stiornur af himni felli nidr yfir kne henni
Thom² 29819og ryckjr at ser suo fast at kuidren rifnadj. en jdren fellu nidr ur henne (ɔ: gyltunni)
Vilm 1801þeir, sem atreiðina buðu, þeir fellu niðr af sínum hestum
Rémˣ 2212
2) [í e-t] falde om
fellr niðr fíllenn undir honom. þviat hann var sáʀ til ólives
~ lat.defecit
Alexandreis 23723 (IX 284) Alex 13723Hann vard suo modr ath hann fiell ⸢nidr [var. nær Knýtl1741ˣ 857] j ouit
KnýtlFlat 4373þegar fiel hann nidur jafn skiott ok hafdi brott fall
MedMisc 1207‹S›wo byriar þetta æuentyr at so bar til ein tima at lenonit (!) fiell nidur siukt
Æv696³ 2059
● falla sofinn niðr
sva at þeir falla sofnir niðr þegar
JJ SÁM 1 75ra34þeir sessunautar falla sofnir niðr
ǪrvM 1681Kom nu sidan vinit og drecka nu allfast. og stilltu nu litt. fiell þar huer sofinn nidr
MHFlat 25833fell hver maðr sofinn niðr í sínu sæti
HálfdEystˣ 10317
3) (om bygning/konstruktion) falde sammen, styrte ned
ef kirkia ⸢brenn [var. brennr AM 351 fol] vpp eða annars kostar *spilliz sva at niðr fellr aull eða meiri lvtr
ÁKr 246Garðr skall vera vm kirkiu hueria. ef han værðr at falla þa liggia við mærkr .iij. við allan .vi. aurar við fiorðong huern. þo at æit lið se opeð a fiorðonge. þa er sem allr fiorðongr se niðrfallen
BorgKr¹ 3451ef kirkja fællr niðr eða brænnr up. þa skulu bœnðr timbr a tuft fœra a missare. oc gor a tolfmanaðom
EiðKrA 3877ef maðr sæl uið uærði kirkiu iorð sina. oc skil ser kirkiu. ef hon fællr niðr. þa skal hans iorð bera iam mykla abyrgð. sem hin er hann sælldi
EiðKrA 38830allar borgir oc bęi i sinv riki lęt hann efla oc vpp ręisa ef aðr vorv niðr fallnar ęða fyrndar
StjC 57011Hann vann vndir riki Jvda þa borg. er hæitir Ahila. ok ræisti hana vpp oc eflði. er aðr var niðr fallin
StjC 63618landskiafte mikill firir sunnan land ok fellu nidr marghir bæir
AnnL 28426landz skialfti fyrir sunnan land ok fellu nidr xviij bęir
Ann1005 39110land skialti mikill uard ꜳ Islandi fyrir sunnann. fyrir Gregorius messu. suo at hus fiellu nidur j nockrum stodum
LBpA 1410vorv nidur fallin aull husin af jordvne
DI VIII (*1510›tr 1547) 3047Enn þat var bod hins heilagha Þorlaks byskups at hvergi skylldi bæna hvs nidurfalla þar sem ꜳdr voru
HrafnAˣ 19018
4) dø
En sa er mæstr fiolðe er sva fællr niðr sæm bu fe at hvarki værðr getit at illu ne goðu. oc skallt þu þat vist vita at þat er æigi at retto mannzens oðal. þvi at oll skepna annur var skapað manninum til viðr vistar oc skemtanar En maðrinn var bæðe skapaðr til værallegra gersima oc sva til annars heims gersima
Kgs 568A no᷎ckurum tíma kemr sótt mikil iFranz. sva at naliga fellr flockum folkit niðr idauða
~fiell nidr svartfygli vm Strander nordr svo at micill fioldi fanns liggia saman vida vm fiorvr og ꜳ sio fliota
AnnGott 34635nídur fallít
~ lat.Ipsi obligati sunt et ceciderunt
1423 (Vulg Psalm 19,9) GlossPsalt 1523nídurfallít
~ lat.ipsi infirmati sunt et ceciderunt
3018 (Vulg Psalm 26,2) GlossPsalt 3116nídur fallít
~ lat.Sacerdotes eorum in gladio ceciderunt
1308 (Vulg Psalm 77,64) GlossPsalt 1319
5) [á e-t] (om hår) hænge ned, nå ned
6) forfalde, komme i forfald, falde i fordærv
aull ett Harallz ens harfagra oc konungdomr fellr niðr
ÓH 747mioc er niðr fallit riki Harallz ens harfagra er engi hans ęttmanna er yfirkonungr í Noʀegi
ÓH 7610at kristne guðs i Englande mynde skiott af hans volldum meðr ollu niðr falla
Thom¹ 18418kristni var þa viðaz eydd ok niðr fallin vm allt land
Bret 2968mæðan ver attom aller saman iarðennar, fællo þær niðr firir husa lœysi
DN III (1319) 11222Kristni var náliga fyrirkomin ok í úfriði niðrfallin
KlmA 33237Hygg ek ok mjǫk niðr munu falla ætt vára, ef eigi staðfestir þú þik meir í þína ætt heðan af
Glúm445 2431eptir hann fell nidr keisaradomurinn, sua at eingi hefir verit sidan, þar til er þessi bok uar saman sett
Hák81 62917
● ‖ præs. part.: fallandi niðr
● ‖ præt. part.: fallinn niðr [af e-u]
7) slå sig ned
8) ophøre, slutte
Fyr þessa fosto falla niþr lester en holldet lęgesc
HómÍsl²⁰(1993) 30r32her fellr nv niðr sv saga er Dares hefir sagt
TrójHb 21530baðo Dagfinn bonda flytia við konvng at þessi ætlan felli niðr
HákFris 41929eftir hann fell niðr keisaradomrinn ok engi hefir verit siðan þar til er þessi bok var saman sett
HákFris 54311Þv ert fyrir ocr, segir en yngri Þora, oc skalltv af þvi vist segia mer fyrr, með þvi at þv vill þo, at eigi falli her niðr geipan sia
StuᴵK 24915fíell þa niðr þetta tal
Huldaᴵ 1335badu Dagfinn bonda flytia uid kong, at þessi ættlan felle nidr
Hák81 34810munu þier nockut minnazt mins fatœkis sem konungr hefir adr giort ... edr mun nu sia hugsan aull nidr falla
MHFlat 33316Ꜳ þetta logdu menn mickla vmmrædu, huorsu hans ofsi hafd[e] nidur fallid
Hrafnkˣ 4310Tak af inn vildra hlut, ok er svá þetta upp hafit, at eigi mun niðr falla
LjósvLˣ 1220hann villde eigi ad nidurfielle hans sysla og eyrende
Mǫtt179ˣ 4916
● láta niðr falla [e-t] opgive (ngt), slutte (ngt)
biðiannde at hon slai strengena. ok lati ei niðr falla horpu slattinn
Menota: 43vb23 Streng 25428vill hann eigi lata falla niðr sina veizlo meðan veizlan konongsens stendr
Þiðrᴵ 2407Óláfr fagnar vel Gunnhildi ok lætr eigi niðr falla talit. Síðan gengr Ǫrn á brott, en þau Gunnhildr taka þá tal
Laxd 636þeir sogðu vist uel fallit at lata eigi sva skiott niðr falla gleði þa er konungriɴ hafði vpp hafit
ÓTᴵ 1793er lokit var kuædinu þa let Ottar eigi nidr falla kuedandina. helldr hof hann vpp drapuna þa er hann hafdi ort vm konunginn
ÓH1005 68829lata þegar falla nidr taflid ok hyggia at vandliga þessi tidendasaugn
Ragn 16115liet biskupinn nidr falla messuna er komit uar at ‹e›wangelium þuiat hann reiknadi sira Kodran j banne
LBpB 7031latum uer nu hier nidr falla þessa atburde
Hect 1864kostur mun þess vera at láta spurning nidur falla ef eigi þikir vidurkuæmiligt vera
KgsE 1310
9) gå i glemmebogen, blive glemt
mitt qveþi mon bratt niþr falla oc engi kvnna. en drapa þesi er ort er vm M. konvng mon qveþin meþan Norþrlond ero bygð
Mork 11810mvn þat (ɔ: níðit) alldri niþr falla meðan Norþr lꜹnd ero bygd
SneglMork 2444þótti sva þessi storvirki ... licligaz til, at hans fregð mvndi sizt niðr falla
KonrA 8434til þess at niðr falli nafn bonda mins
~ lat.ut non supersit
Vulg 2Reg 14,7 StjC 52312Mítt kvæðí mvn skíott niðr falla. sva at engí maðr mvn kvnna
Huldaᴵ 14227ecki mun fyʀi niðrfalla illmælit enn hefndinn feʀ fram
ÞSHˣ 1767
10) falde bort, bortfalde, ophæves
fellr þa v́tlegð niþr við hann
GrgKonᴵ 1125ef sa bavgr er nockoʀ er hvarke se til scapbøtendr ne scapþiɢiendr oc fellr sa bavgr þa niðr
GrgKonᴵ 19919allar aðrar frændbætr oc saktal skal falla niðr sua at huargiz frændr aðrer taki ne giallde framarr en nu er skilt
Járns 27332ef uaða uerk uar. þa sanne með eiðum oc falle niðr ofundar bot
BlFar 28322uilium ver at þessir eiðar falle niðr vanliga
Landsl 7024en allar aðrar frendbꝍtr oc saktal falle niðr sva vandlega at huarkes frendr aðrer take ne gialldi framar en nu er skilt
Bl 21718ef færri kuædast hœyrt hafa þat mal en fiordungr þinghmanna þa fællr þat nidr oc hæitir hans vpphaf. þat ma han æighi sœkia
BorgKrNᴵᴵ 30612oc at græint se huersu mykit huerr skal taka eða luka eða firir huat niðr falla eða minka manz giolld eða sarbœtr eða aðrar rettar bœtr ef þau atuik eru a
Hirð 4329Vorn fanz i malinu. ok fell niðr
BandM 3014vaurn fanz i malinu. ok fell niðr
BandM 3220Nv ef nokkvr þessa greina .vi. ens fiorða tigar ma sva níðr falla at alldre‹gi› þvrfí i vꜳrv mꜳ̋lí þa skiotvmz ek yfir sem vís von er
Gramm¹ 22210Þat vil ek bjóða at handsala fyrir víg þau, er hér hafa orðit á þinginu, at mínum hluta, til þess at ekki falli niðr brennumálit
NjM 41224quað Vrækia þat vpp, at þar være VI menn eða VII, þeir er sannir væri at suik-re᷎ðum við hann ‹um vetrinn›; enn hverr syniaðe fyrir sik, ok buðv eiþa fyrir, ok fell þat þar niðr
StuᴵK 4709let Ketill niðr falla allar sakir við Þorleif
ÓTᴵᴵ 19317þa skal þat eigi firir þvi at helldr níðr falla
Þing¹Hulda 20722til þess at þeir renni þvi helldr undir leikmanna dom. edr þeirra mꜳl nidr falli rettlaus edr udæmd
StatEi³ 62715Gilldi vilium ver ok at nidrfalle vtan Mariu gilldi Niculas gilldi ok Jætmundar gilldi
RbEM (*1293-1294) 257allar aðrar frændbœtr ok saktal falli niðr
Jb 3512fellr niðr réttr konungs
Jb 6311þær setningar, sem heilagir fedr logfestu til upphelldiz heilagri kirkiu, skulu her i landi æigi nidr falla, medan ek ma þeim upp hallda
Thom² 33334Þetta mal ... mun eigi sva nidr falla, nema er hafit o᷎nnur tidindi af konunginum, en vær ho᷎fum
Thom⁴ 31730at hverr sa er skrifar soguna lati þetta mitt bref iafnan fyrir standa bokinni, en eigi nidr falla
~fellu niðr allar sakar þær, er menn hǫfðu á hǫndum Gretti
Gr 2699kunnig eru mér lǫg, mágr ... svá at ek sé gǫrla, at engu er nýtt til búit, ⸢ok er betr [var. ok eru þau ein málaefni með ykkr Ásgrími at bezt er AM 445 b 4° “B”] at niðr falli
Flóamˣ 6720ef hann vill eigi beiða. þá falli niðr réttr hans oc svá konungs
Frostˣ 16415Fell þat þá niðr, ok var Gizurr færi við Þorgils en áðr
StuᴵᴵR11127ˣ 13731þeir Broddi ok Einarr skyldu fara á Kálfsstaði ok virða skaða þann, er þar hafði gerr verit, en glíma sú, er þeir glímdu við menn Þorgils, skyldi niðr falla
StuᴵᴵR11127ˣ 2842mun ek því launa þér, at niðr skal falla sǫk þín
Vápnfˣ 355fell þetta þar nú niðr
ÞStangˣ 7617
11) [fyrir e-t] (ved beregning ol.) gå fra, trækkes fra
þa scal. xxx. (nátta) tungl. er aprilis keomr. en i. nætr. er maius keomr. xi. koma viþ. þau missere. oc ero þa. vi. ensfiorþa tegar. oc falla niþr. xxxr
EncCod1812 1428En. Ianuarius. tungl keomr. eɴ. viia. dág. iola fe᷎ʀ þa at pacta tale rétto. koma viþ. xi. oc er þa e᷎inom miþr. enn fiorir tigir. falla niþr. xxxr. Ok er þa. tungl. IX. natta. er september. keomr
EncCod1812 1511Scal. her telia aldrege lengra fram an vii. enn ef fleira uerþr. þa scolo vii. niþr falla
EncCod1812 2311Feʀ. hér sem í tungltaleno scal þar niþr falla. xxx. natta. þuiat þat er tungl. heilt
EncCod1812 2313Eɴ ef sa vill eigi giallda oc scal hann sva stefna vm inn stöðo sem vm eindagat fe oc sva vm alög sem eindagat fe fyrir utan harða fang. þat eitt fellr niðr
GrgKonᴵᴵ 14511scal hann sva søkia sem þar se eindagat feet. nema þat at niðr fellr handsalslit
GrgKonᴵᴵ 1461Ef sa vill eigi giallda oc scal hann sva stefna um iɴstøða sem um eindagat fe *oc sva um alög sem eindagat fe⸣ fyrir utan harða fang. þat eitt fellr niðr
GrgStað 21819ok xii. aura. mæd þui at holf vii. mork fæll nidr af viii. morkum
DN III (1303) 6515ef hann sꝍker fimtena i millim. þa a hann at hafa .vi. aura at huærri fimt. til þess er þriðiungr er niðr fallen
EiðKrA 38815fellu hálfar bœtr niðr fyrir sakastaði þá, er hann þótti á eiga
NjR1908 2493ef han missir hennar við. þa take arvar hennar hæimanfylgiu en tilgiof falle niðr
Bl 2295þo at æitt lid se a fiordunge þa er sem allar fiordunghr se nidr fallinn
BorgKrNᴵᴵ 29513ef optnæmfdr Arne suær þann æid at hann hugdizst æftir rætto male þa falle nidr af fyrsaghdum dome tuær merkr
DN II (1347) 23736brœðr Þorgeirs váru bœttir hálfum bótum, en hálfar fellu niðr fyrir tilfǫr við Gunnar
NjM 1669fellu hálfar bœtr niðr fyrir sakastaði þá, er hann þótti á eiga
NjM 2747Enn ef huargi er þar til greidi sꜳ er leigdi ok falli sva mikit nidr i leigunni fyrir þeim er ꜳ
Sættarg 47415landskylder allar þeir kalladhost mist hafua skildu nidhir falla oc upp uæra gefna eftir godra manna bønastadh
DN XII (*1325›AM 902 a) 5218þꜳ falle nidr suo maurg ar sekt ok tiund sem þat verdr synt
DI VI (1481) 3374I þessi to᷎lu skal nidur falla 30, en hafa þat er um fram er
Encᴵᴵ624 13418þá Þóris sonu skyldi bœta hálfum bótum, en hálfar fellu niðr fyrir atfǫr ok frumhlaup ok fjǫrráð við Atla
Gr 14216Vili þér nú ... at niðr falli fégjald þetta, ok verði Grettir sykn
Gr 16422uerdr enn heyrdr af gudi so at nidr skal falla helmingr af leingd þessarar pinu
ÆvMið²⁶ 5924med þui mote at sua mykit minkizt ok niðr falle af þessarre skulldu sem raknazt Norðmanna skaðe sa er þeir kæra a Dane
DN V (*1285›apogrˣ) 1512brœðr Þorgeirs váru bœttir hálfum bótum, en hálfar fellu niðr fyrir tilfǫr við Gunnar
NjRp1908ˣ 14910Sagði Sturla upp gerðina, at þeir gerðu hálft annat hundrað hundraða fyrir víg Þorgils; skyldi niðr falla þrír tigir hundraða fyrir atfǫr við Þorvarð ok rán ok spellvirki þau, er ger hǫfðu verit á Grund
StuᴵᴵR11127ˣ 3077Þat er gerð mín, segir Eiðr, at fyrir víg Özurar geri ek tvau hundruð silfrs, en it þriðja skal falla niðr fyrir fjörráð við Þórð ok allan fjandskap
Þórð²ˣ 22025
ofan: falla ofan
[ór e-u] [í e-t] falde ned
hann scal at husum gera sva at eigi falli ofan
GrgStað 963Ef husit fellr ofan
GrgStað 46718en leigo maðr a þa at abyrgiaz hus. at eigi falle ofan. ef honom ero steðr til fengnar. oc hefia upp of faðm saman. oc hlaða sva veɢe
GrgStað 49920ok reiðit hana af baki. sva at hon falli i lǫkinn ofan. ok sva þav bæði en hafit með yckr hestinn
Heið 756qvaþu lif hans viþ liggia, ef hann færi i kleþit; þær gretu þa baþar mioc. Iarl for i eigi at siþr ok let falla ofan um sic
Orkn325I 12621þat var suipstund ein aðr stufan brann sua at hon fell ofan
EgM(2001) 716Þa fell ofan skalinn, fyrst norþan af skalanum suðr um loptit, er i var skalanum
StuᴵᴵK 2024landskialfti sua mikill at ofan fiellu .l. bæia
Ann764 22124ef húsit fellr ofan, þá skal beitarmaðr gera þeim orð er á ok verja við fé sínu þar til er hinn kemr til er hey á, eða gera upp sjálfr ella
Jb 1523er husit tok at falla ofan af bruna, gengu þeir Þorbiorn wt
Orkn 31512ef kirkia fellr ofan
Grg158 20116‹Enn þa› er þu seger j passiu þesse ord. Et obscurat est sol et uelum templi scissum est ‹mediam. þa skal› ofan falla tialld þad er upp var fest fyrir saung husi
Theol266 675Su stærsta klucka sem þar var, fiell ofann or *stoplinum ok brotnadi
~ lat.de turre cadens
HelChron 101125 MarE 6425kom snær svo micil at ... hus fiellu ofan fyrir svnan land
AnnGott 3501A þeim bæ er Jngi bio fell bæna hvs ofann. enn þat hus let Jngi ei vppgeÿra
HrafnAˣ 19021vard landskialffte mykill ... og fiellu ofan alhysi ä fiolda bæium
PBpˣ 43216Fell þá ofan skálinn allr utar
StuᴵᴵR11127ˣ 1857
ór: falla ór
1) [e-u] falde ned fra (ngt), gå fra (ngt)
þann tima er hann var føddr fellv stiornur or loptenu
~ lat.cecidere
Alexandreis 26818 (X 343) Alex 1523ok þa er Gisli leypr a garðinn þa fellr torfa yr garðinvm ok skriðnar hann
Heið 8611sagði svá, ef maðr legði auga sitt við raufina á hellunni, at þá mætti sjá í gil þat, sem fellr ór Þórisdal
Gr 2016
2) [e-u] (om vand/væske) strømme/løbe fra (ngt)
Þar hittaz þeir við a þa er heitir Laxa er fellr ur Suina-uatni
Heið 728at Saxa-lo᷎k. hann fellr yr Vestr-hopꜱ-vatni. ok ofan i Viði-dals-a. Skeiðgata liggr at lo᷎knvm norðan ok sva fra honum
Heið 751Rangá fell ór farveg sinvm
AnnReg 1449Skalla Grimr ... for ... sidan med anni firer vestan er hann kallaði Huitá. þuiat þeir faurunꜹtar hofðu eigi seð fyʀʀ votn þau er or ioklum hofðu fallit
EgM(2001) 4228sprack jord i sundr i landskialfta a Rangarvollum ok hus fellu ofan ok Rangꜳ fell or farveg sinum
Ann1005 3859fell þar or holldfue ok vágr med madkfullum fnyk
VP 46713ꜳenn Thiber vard so mikil. at hvn fiell wr sinvm farvegh jn j staden Roma
GregReyk 355hún (ɔ: Gautelfr) fellr úr vatninu Væni ok vestr í haf
Encᴵᴵᴵ731ˣ 614af blóðinu ok froðunni, er féll ór munni hánum, þá saurgaði hann öll rekkjuklæðin
Trist¹ˣ 1108
3) [e-u/e-m] falde fra, blive væk, forsvinde
þersir eru bræðr mínir ok mötunautar ok þegar ef nökkurr fellr ór, tek ek í annan
Æv² 1520kvað þeim svá þykkja, sem falla myndi fjǫr ór þeim, þó at ekki bæri til
Gr 2586var egg ǫll fallin ór øxinni
Hkrᴵᴵᴵˣ 2419
● falla ór minni [e-m / e-rs] glemmes, blive glemt
Tók hann þá til þess jafnan síðar, er öðrum var mjök or minni fallit
HG 1026annarr manzins alldr sueindomrinn ... þuæz eigi ne fellr iafngiarna medr nockurri gleymsku or hans minni sem hinn fyrsti
Stj¹ 2531sueindomrinn ... þuæz eigi ne fellr iafngiarna medr nockurri gleymsku or hans minni
Stj¹ 2531Þenna ætthring skrifvdvm ver til þess ad ... eigi falli or minne dyrra manna ættir
GenealBS 81Atburder marger þeir er verda falla monnum opt vr miɴi
HrafnAˣ 1811Hefi ek af því þenna bœkling saman settan, at eigi falli mér með ǫllu ór minni þat er ek heyrða af þessu máli segja hinn fróða mann
Hungrvˣ 726
● ‖ impers.: fellr ór [!] [fyrir e-m] glemmes, forsømmes (af ngn)
saman: falla saman
1) falde sammen
ef siukr madr hefir saman fall[nar] nas-ra[uf]ar ok hvessir augu ... vittu þann mann eigi munu undan komazt
Med194 623spruttv vpp ij elldar j þeirri ey ... Feillv logarner nv saman ok geingu jnn at þridiv eyiunni en er þar kom hlvpv vpp j henni iij elldar ... ok geystvz sidan aller samt vpp a meginland med suo hordum flvg ok elldligum sueim j allar ætter at þu hugder allt rikit mundu brenna
DrJ 4217
2) stemme overens
Giarna vil ec gera þec unnasta minn ef þu tryr a sannan gvð sva at ast ockor megi saman falla
~ fr.que lur amur estre peüst
LaisMar 10623 Menota: 41rb31 Streng 23227þar kom um síðir, at saman fell kaupmáli þeira
NjR1908 7413þar kom um síðir, at saman fell kaupmáli þeira
NjM 874fellr sꜳmt i odrum greinum skaplyndi þeira
Thom² 30928sitja þau þar ok rœða um ástarþokka ok fellr saman lunderni þeirra
Parc 509hefir ást ok elska saman fallit þeirra á millum
Vígl 8222
● ‖ impers.: fellr saman [með e-jum] (ngn) bliver enige
sundr: falla (í) sundr
falde fra hinanden
ef madr gerir ser hꝍghendis kirkiu a jordu sialfs sins oc fællr sundr. þa gere slikar stæfnor til vppgiærdar sem til heradz kirkiu
BorgKrNᴵᴵ 2955Salustius ... segir þessar bádar aar Tigrem ok Eufratem eina uppsprettu hafa i Armenia. ok falla sidan i sundr uids uegar ok langleidi sin i milli
Stj¹ 7335
til: falla til
1) kaste sig over (ngt)
● falla til ára tage fat ved årerne ⫽ take hold of the oars and row
2) [e-rs/e-s / ! e-m] tilfalde, komme til at tilhøre (ngn), tilkomme (ngn)
er þetta mikil land-vorn fyrir vorum uvinum ef til þesa scips vill falla noccor hamingia
Sv 8623þo at avðœfi falli til yðar þa leɢið eigi hvg á fear ast
ViðrLS544(1995) 2074Oc þvi at hann hafði marga sonum rænta, þa fell su ugipta til hans, at sialfr hann let drepa sonu sina
JBapt²A 86636hon tok þa ok ad annsaka hann um elli uom sin ok þa uuirdíng er til hans fell
Bret AM 573 4°¹ 33v8hann (ɔ: maðrinn) ser þessa luti fyrir sakir synda sinna ser til hafa fallit
Stj¹ 2330falli síðan úmagar til annars hvárs, þá skal þat jafnt beggja þeira kostnaðr vera
Jb 7313helldr mæl þu þessa kostar vid hugrenning þina: fellr slikt til min
~ lat.Quia propter peccata mea contingunt mihi hæc
57337 VP 5744medh ollum þeim lunnendom er till hafua leghit edha till kan at falla
DN XII (*1325›AM 902 a) 506heðan af munu falla til þín sekðir ok vígaferli, en flest ǫll verk þín snúask þér til ógæfu ok hamingjuleysis
Gr 12124þu hefr af fodur þinum voxt og vænleik. afl og orku er og likligt at þier bregdi til hans vm hofdingskap og hardfeingi ef lucka vill til falla
GibbC 1015Þotti monnum mikil gipta til Þorvalldz fallid hafa
Fljˣ 2324vmm vorit gierdu þeir felag med sier vmm feinngit fe og ofeinngit suo og hvorumm sem ryke tilfielle edur tæmdizt þa skilldi þad vera beggia þeirra
Hem1006ˣ 3217Nordra kongi þötti nu fallid til sijn mÿkid vandkuædi, þui hann var þä madur gamall og lytt fallinn til ad vera j barättu
Hrólfˣ 2620honumm var fyrergiortt og var þad illa vmm suo hraustann mann og godann riddara er slijk ogiptta skilldi tilfalla
MírmA179(1997)ˣ 666
3) [e-s] (om vand) strømme/løbe til (ngt)
Uatn scal falla þar til bolstaða allra. enda scal allr saman fara huers þeirra landz lute
GrgKonᴵᴵ 8817gerdi Hofda-Þordr þav herads sek sva vitt sem votn fellu til Skagafiardar
LdnHb105ˣ 6035
4) [e-s/e-rs] føre til (ngt), medføre (ngt), rette sig imod (ngt/ngn), give anledning til (ngt)
þeir. er fa ... sælo eða sœmder eptir þvi sem þeirra vili. oc framgirnnd fellr til
BarlA 5321tynazt menner. með þeim. er til pinsla falla
Menota: 85ra5 BarlA 1614hann scal synia með lyritar eiði. en sa fellr til utlegðar
Gulᴵ 8426ef maðr stelr slætringi af iorðu manz. þa er sa þiofr at. syni með lyritar eiði. fellr til utlegðar
Gulᴵ 8531scal hann synia með tylftar æiði. fellr til obota ef fellr
ÁKr 4026ef hon fællz at. þa fællr hænne til iarnburðar
EiðKrA 3766fellr til vbota ef fellr
GulKrNB 33518⸢fell [var. fellr AM 60 4°] till obota ef fællr
GulKrNA 3232sa æiðr fællr honum til utlægðar
Bl 20924mun hann hallda lífi ok limum, en menn hans munu sæta refsingum, suá sem saker falla til
EgM(2001) 3014Talaz þeir nu við um hrið, ok falla allar ræður til hófs med þeim
StuᴵK 56527þegar nyteknar greinir ridi at honum med uuoru, myndi hans fꜳuitzka fordiarfaz ok fꜳlla til hinnar mestu hadungar fyrir sua dyrum herra
Thom² 37410Kongr lætr ok þa þar sinn vilia til falla ok rædir þetta mal vid dottur sina Katrin
MírmA(1997) 123þegar eg ueit yduara vilia ok aluoro suo hiartaliga til mjn falla
Rém 9225ef þat fellur til utlegdar. þa ꜳ kongur ‹og› biskup fe hans
DI II (*[1281]›AM 186) 22519foro sva um Sviðioð oc sva til Noreghx sem veghar falla til
FskAˣ 19216líkar mér vel, at hann fái hennar, ef hennar vili ⸢fellr [var. er AM 586 4°] þar til ok þinn, dróttning
HálfdEystˣ 10022hann lét þann dóm hvern hafa, sem honum þóttu sakar til falla, hvárt sem hann var ríkr eða óríkr
Knýtl1741ˣ 10913sem gieted er j Ynglingatale hinu fornna. Þetta fiell þar til hans
ÓGeir49ˣ 7276réðu þeir hánum sem þeim sýndist ok hugnaði bezt ok sjálfs hans vili féll helzt til
Trist¹ˣ 1423
● sem/... auðna fellr til [!] [með e-jum] som/... lykken tilfalder (ngn)
þes er mer van ... at os scorti ecki lið þetta siɴ við Sverri konung. ef os er eigi meiʀ raðfatt eða vili eigi meiʀ ꜹðna falla til með os um vár scipti en til se stefnt
Sv 12628þar til er þetta rað verðr framgengt [var. + ef avðna fellr til AM 68 fol “68”]
var. ÓH 15017: AM 68 fol “68”Hún segir þat munu fara sem auðna fellr til
GBpD 13415latum vm skipta med oss ef audna fellr til
MHFlat 36235kvez þess vænta, at nú mundi yfir taka, ef auðna vildi til falla með þeim
Knýtl1741ˣ 12918ek mun hefna hanz ... epter þui sem þa vill audna til falla
Svarfd(1966)ˣ 624
● ‖ impers.: fellr til [!] [með e-m] (ngn) bliver berørt
● fellr hugr til [e-rs] [e-m] (ngn) begærer (ngn)
En er Aganippus heyrdi þetta þa fiell honum eigi ad minne hugr til meyarinar
Bret AM 573 4°¹ 33r10Hugr ok hiarta Sichems sunar mins hefir fallit til fręndkonu ydarrar
Stj¹ 1872Halfðane kononge fell hugr til Hælgho oc bað hennar oc sva fec hann hennaʀ
FskAˣ 38212hafde hver madur augv a þeim (ɔ: kvinnum) og þar med fiell morgumm hugur til þeirra
Mǫtt179ˣ 2916
5) [e-s] passe, egne sig til (ngt)
vil ec gefa Mariu þa gripi er meiʀ falla til guðs þionusto
Sv 8627er kominn valldzmaðr af þvi riki. sem nu ætlar hann til. huat er hann truir ser giptuliga falla til goðs fo᷎runeẏtis
~hvat ætlar þú nú ráðs at taka? Hann svarar: Ek veit nú ‹eigi› svá víst hvat til fellr
Æv⁸⁵624 24715
● ‖ impers.: fellr til [!]
Sem Íslandsför eru búin ok skiparar leysa eptir á næsta dag ef til fellr gengr biskup til Maríukirkju
GBpD 1318þaþan ætlar hann i haf, þegar til fellr
Thom² 42425
● ‖ impers.: er fallit til [!]
sagðe at þa var fullvæl til fallet at drepa hann
ÓHLeg 4535nu skallttu Hemingur leika firer oss a skidum. Hemingur suarar ei er nu uel til fallit. þuiat miog er suellott og sniolitid og uar miog hart ‹j› fiallinu
Hem1010 224Hertoginn ... sagði vel til fallit í sínu landi at læsa hafnir
Knýtlˣ 19916
● ‖ præt. part.: fallinn til [e-s/e-rs / ! e-u]
sa skal konongr vera at Norege er skilgetenn er Noregx konongs sunr nema þeim ragne illzca æða uvizca. En ef þessir lutir rinda hinum ellzta fra riki þa scal sa hans broðer samfeðra konongr væra er ærkibiscope oc lioðbiscopum þyckir bezt væra fallenn til
GulKrᴵ 311Eigi væit ec flæiri luti a þvi lannde (ɔ: Írlandi) væra þæir er mer þyckia til þæss fallneʀ væra at hafa til længðar slicrar rœðu
Kgs 2641hæfi ec oc þa tima þer kunna gorfa er mer þyckia hælldr til hvillda fallner en fara
Kgs 3736Nu aller þæsser konongs mænn er ver hovvm nu um oc æigi ero borðfaster mæð honum þa ma konongr krefla af þeim slicrar þionosto sæm honum syniz hvæʀr þæssaʀra væʀa til fallinn
Kgs 423ef madur gengur suo firi hofdingia at hann sueipar sig j skickiu sinne. þá synir hann þat at hann þikist væra iamn hinum er firir sitr ... En æf hann læggr af ser yfir hofn sína þa synir hann þat at hann er buinn til þionosto noccarrar æf sa vill þæckiaz er til þærs er fallinn at þiggia þionosto hælldr en þiona
Kgs 4721til hernaðar ero eigi veʀ ⸢fallnir [var. felldir AM 75 a fol “75 a”, etc.] ungir menn
ÓH 19614vil ec kiosa mann ... er mer þyccir bazt fallinn til at fari með mer
ÓH 2111At hann leggr þess hond a helga bok oc þui skytr hann til guða at þa menn hever hann nefnda til alþingis at þui sinni er honom þotte vel falner til
Járns 25912Fyrir þvi at margir erv betr til falnir fararinnar at þi er ek hygg at þu vilir fara
Heið 6711margir erv betr til falnir fararinnar at þi er ek hygg at þu vilir fara
Heið 6711At þeir skolu þau til konongs taka er þæim synizt firir guði at bezt se til fallin
HirðB 3949þo sagði konvngr at hann vęri betr til fallinn at deyia fyrir þa sꜹk enn faðir hans
HákFris 5254Hallgerðr kvað hann sér vel ⸢fallinn [var. felldan NjM 1008] til verkstjóra
NjR1908 8715ek em ... ecki verr til ho᷎fðingia fallinn enn bræðr minir
StjC 39823Her með oss þrælvm þinvm ero .l. hravstra dręingia. þeirra sem vel ero til fallnir at læita þins mæistara
StjC 6099setið i tignarsæti feðr sins einn þann er bezt er tilfallinn
StjC 6289æf men sea at sa se iæmuæl till fallen firir manvitz saker ok lærdoms
SvR 1318þæir sem bæzt þyckia til falner
Bl 1891Bolmicar ... fær til slægia menn þa er til sliks uoru uel fallner að niosna um uegu hans ok gꜹngur
Rómv595(2010) 3811Talðiz hann undan mioc ok lez litt til fallinn þessa embe᷎ttis
GBpA 14426slíkr dagr væri vel til fallinn
Glúm 738þa er bazt þickia til ⸢falldnir [var. fallnir GrgKonᴵᴵ 20615]
Grg346 8516Óláfr er betr til yfirmanns fallinn en mínir synir
Laxd 7314virðisk engi jafnvel til fallinn
Laxd 22323ok vard því sua af þi at morgum þotti ser hann ⸢ukunnazstr [var. minzt til fallinn AM 382 4° “B”] þeira er þa voru j vali
var. ÞBpA 19614: AM 382 4° “B”þeir er hann kalladi bezt til fallna. Taldiz hann miok vndan. ok sagðiz ecki vera til fallinn þessa vanda ok tígnar
ÞBpB 24213Ekki ætla ek þenna vel til sekðar fallinn
Ǫlk 8818adrir voro stormargir miklu betr til þessa starfs fallnir
JBapt²B 84917Ok var su sǽtt stofnut, at XII manna dómr skylldi aá aullum maalum, þeira manna er bezt þǽtti til fallnir aa aullu Islannði
StuᴵᴵK 8724Með þriðía hættí ma hann vera byskvp. ok er hann bezt til þess fallinn af þessvm þrimr
Huldaᴵᴵ 6821Tryggvi konungr Olafs son var rikr maðr ok go᷎fugr. hann þotti Uikuerium bezt til konungs falliɴ at raða landi o᷎llu
ÓTᴵ 5810Þessor storkuikendi filarnir eru storliga uel tilfallin ok uidrkuæmiligh at uera i storom orrostum
Stj¹ 7023þann tima sem þeir eru kuiknadir ok fyrir afls ok alldrs tilfallnir at fædaz
Stj¹ 8013ek hefir ekki ual reinar uarrar edr ual fallnar til frammburdar
Stj¹ 26533þer ervd nv litt ⸢til fallnir [var. tilfærir MHFlat 2782] herra
MHFrg² 15016hann var godr klerkr ok vel til kennimannz fallinn
Grǿnl 44517til þess kvezst hann allvel fallinn at giallda Æinglismonnum had ok spott þat, er þeir drogu her at
Orkn 6312Klerkoni þotti Þorolfr of gamall ok ekki til þionustu fallinn
ÓTFlat 7836Skulu ok radhmæn ... setia þen till giælkyra er þeir uita bæst til fallen
RbME (*1346)(ˣ) 1663bref gamla konungs, þat er sua mælir eptir kuediusending til hofdingia i landinu, at til erchibyskups i Cancia sier hann eingan betr fallinn en Thomas
Thom² 31427scall sa af þeim ein edha tweir er abota synizst oc brødhrom bæzst til falleth taka abudh eftir fadhur sin ef þeir æro eighe orægher
DN XII (*1293›AM 902 a) 1412klædi, þat er til gíafar wæri fallit
Greg 3824onguan uitum ver til fallinn kongsnafn at bera nema Hakon
Hák81 31317med þui at Sigurdr var appelladur þui, er adr hafde hann, þotte þeim hann eigi til suo stora hluta fallenn
Hák81 38921eg er ⸢allilla fallinn til [var. eigi væl til fæʀ Sv 313; illa tilfærr SvFlat 53622; allilla tilfǽʀ SvEirsp 25725] ath vera prestur
Sv81 44vorðen vel ok tilfallenn ævenlegrar sælu
~ lat.capax beatitudinis
Medit 48940 BernhRitn 19331vier witvm aunguan þan med oss jafn wel til fallenn slikrar stettar sem nefndan sira jon
DI IX (1522) 905Herra biskop lyste og þvi ad hann munde herra Runolf abota af Vere setia fyrer stadenn og kennemenn syna medann hann være j Noreige, og let þad fylgia ad hann sa aungvann mann j sinu biskops dæme jafnvel fallenn til þessa starfs
ÁBpˣ 1623ok kǫlluðu hann allvel til hofðingja fallinn
Hkrᴵˣ 1216er ek nú eigi minnr tilfallinn sverði mínu beita en í gær
KlmBˣ 25418þykkir mér hann bazt til konungs fallinn af sonum mínum
Knýtl1741ˣ 6221Hrafn sagðiz vera ungr ok lítt til ferða fallinn. Hefi ek ... eigi í ferðum verit með hofðingjum hér til
StuᴵᴵR11127ˣ 1224Vil ek nú bjóða yðr, at vér nefnim til jafnmarga menn, þá er nú þykkja bezt til fallnir, má eigi þat þá mæla, at þér takið knafanarkost, þótt nú þykki nǫkkurr aflamunr
StuᴵᴵR11127ˣ 29034hann (ɔ: skógrinn) er ... vel fallinn til húsi einu, er ek vilda göra láta
Trist¹ˣ 15718sendir hann ord þeim manni er Antenor heit. vitr madr oc vel stilltr oc sæmiliga tilfallinn tiginna manna orindi framm at flytia
TrójO¹ˣ 3712eingi madur er her jafnvel til fallinn þessarar farar fyrer saker arædiss og styrkleiks
Þiðrᴵᴵˣ 18818
6) [e-rs / ! e-m] (om arv) tilfalde (ngn)
Allar þær erfðir er tíl hafa fallit
Landsl1154 7631Helga skaltu bringu ok bog af hrutinum. ok munu þeir hlutir falla til Aaroni ok sonum hans
Stj² 31019ath erfder þær sem til hefdi fallit ok o᷎ll aunnur lagamal skylldu suo uera sem þa geingi lo᷎g i landi er þau mal gerduzt
DI VII (1499) 43613og þesser penningar fyr sagder skylldi falla til þeirra afkuæmis og barna ef þeim yrde audit
DI IX (1533) 6599Hier med handlagde hann oss enn upp a nytt med samþycke sonar sins Þorvards ... allann þann arf sem hans bo᷎rnum var til fallenn
DI IX (*1533›Lbs 122ˣ) 6886
● falla til erfða(r)/eignar [e-m]
eptir arnngrim hæitinn þordar son andaðan worum wer j hia wirðum ok reiknadum suo mikit goðz til erfdar fallit bo᷎rnum arnngrims
IslDipl (1393) 10922wm alla þa peninga sem hun hefir at sier tekit ok vt latid ... ok jngunne hefir til erfda fallit
IslDipl (1417) 21018fȧdir gudrunar atti jordinna skardi ok henne fell jordinn fyrnefnd til eignar eptir hann
IslDipl (1423) 24120þa peninga. er ... ara hafdi til erfdar fallit
IslDipl (1424) 24315hanndlagdi ... nikulase ꜳlla jordina mafahlid ... er þrat nefndum nikulase fiell till erfda eptir Suein marteins son
IslDipl (1425) 24817at hann hefde at hallda fioratighu hundradha vpp J Jordina a silfra stadenn er bornum sinum hefde fallit til erfdha eptir Gudrunu
IslDipl (1428) 26627solueig vard fremzt eigande ath ok henne fiell til erfda epter lopt
DI VI (*1479›tr 1481) 18732
7) [e-s] (om pengebeløb) beløbe sig til (ngt)
ef henne fællr æiðr. þa fællr henne til .iij. marka .vi. alnar ꝍyris
EiðKrA 39010sa eiðr fellr til .íííȷ́. marka ef fellr
Landsl1154 1883hallði upp seettar eiði ok fangar uitni. enn þessir eiðar falli til fiogvra marka
DI I (*[c1263]›GKS 3269 b) 65323
8) [■] forfalde, falde til betaling
oll þinguiti er til falla oc eigi greiðazt a þui þingi
Landsl 173oll Biorguinar þinguiti er til falla .v. marka mal oc þaðan af smære a konongr .ij. luti en þriðiung bꝍar men
Bl 19012En ǫll þingvíti er til falla ok eigi greiðaz á því þingi, þá dœmi lǫgþingismenn, at greiðiz á ǫðru Øxarár þingi
Jb 111annar reikningsskapur allur. sa sem fallid hefer hier til. er kuittur med þui mote. ad sira jon skaptason skal giora vpp kirkivna suo ad hvn se semiliga standandi
DI VII ([1491-1518]: AM 257 II) 555
9) [!] [með e-m / e-m] forekomme, ske, hænde, finde sted
Her seger um vaðaverk oc ero þau með athygle skoðande oc með skynsemð greinande með hveriom atburðom er þau kunna til at falla
Járns 27412þat er manne nytsamlegt ... at freista fleira við en þess eina er fagr orðromr falle til
Alex 8123sva miket fell stundum til með honum af hans goðfuslegre viðrkomneng, at hann fǽr varla sitt æmbætte framm flutt fyri tarum
Thom¹ 361tyrsdagh huern ok þorsdagh skall han lidughar vera, at gera ærende sin eda adra tua dagha j vikunni firir þa ef honom fællær þorf till
DN IV (1316) 11127Konungr a eigi frammar vttboða at krefia i friði en halfs almenings nema su einhuer þorf falle til með honum
Landsl 3310vttan nauðsyniar landzens ⸢falle [var. kome NKS 1642 4° “E”] til þær sem skynsamir menn meta
RbEM (*1280) 62er þo þetta vm stíorn ok gætslo heilagrar kirkiu en eígí vm þau loghbrot annur er till kunnu at falla er till veralldar luta horfua
SvR 1211Konongr a æigi frammar at kræuia utboða i friði en halfan almenning. nema su æinhuer nauðsyn falle til með honom er men uili bætr gort hafa
Bl 19911Vaða værk ero með skynsemd græinande með huærium atburðum þau kunnu til at falla
Bl 2181bygðir ero æigi sva fiolmænnar norðr i landit oc þar falla minni sæktir til
Hirð 4313I þessu fellr til med hinum likþra mykill gratr ok uidrkomning
MarF 111523liðveizlu vilju vér þik biðja, at þú ... veitir oss um alla hluti á þingi þessu, þá er til kunnu at falla
NjM 36720Hvat velldr því, sagði hann, at til eru fallnar tvær úlíkar greinir? þat er vaskleikr um nætr at vakta vára þjónostu, en önnur grein er úþokki ok nýkominn metnaðr
Æv⁸⁷ 26513svá fell þat til, at sun hennar var halldinn í böndum þar á garðinum fyrir úspekt
Æv²⁸ 1153þeir spuria skiott ef nockurar sektir falla til með bondum i þeira syslum
DI II (*1318›AM 350) 41917huersu gud frealsadi þa af allri þeirri mædu ok erfidi. sem þeim hafdi ... til fallit
Stj¹ 29716Skylldu þersir decani sem sidarstir uaru i formanna taulunni døma þau smæstu mal. sem til felli manna i milli ok eigi uæri fleiri i uafdir enn tiu
Stj¹ 29910Váðaverk eru með mikilli skynsemd greinandi, með hverjum atburðum er þau kunnu til at falla
Jb 499Latanndi þegar i haf er byr fellr til
Nik Holm perg 16 4° 56r7fellr til med honum hneyri ædr hostakyn, sem verda kann
Thom² 30827Annar lutr fellr sꜳ til, er mikla hræring leidir af
Thom² 33123Nockurum tima sidar ... fellr þat efni til, at stefna er laugd i nefndum stad i millum konungs ok erchibyskups
Thom² 42122Ef utan kvenna syn fellr saurgan til med sofanda manni, er þat eigi synd
VP 4575Mo᷎rg þau misfelli, er til fellu med hinum vangeymnurum brædrum, þa so᷎gdu þeir upp a þenna hinn meinlausa mann Eulalium
VP 5319hversu munde ek þola, ef nockur mikil freistni felli til med mer, þar er ek þole eigi þetta
~ lat.si maior mihi tentatio advenerit
57923 VP 5795ekki, þóat nauðsyn falli til, kann hann sverði at bregða
Parc 1129med þui at hann hafdi haft eruidi micit, en var miog a efra alldri, ok þeim audrum atkuædum, sem til fiellu, þa feck hann siukleika
Hák81 54521tok hann vid þeim med hinnum mestu‹m› kærleikum fyrir sakir stormennzku hans ok þess vanda, er þa var til fallinn
Hák81 6274Vil ek ok, at sá einn sé hjá mér, at hann verðr at starfa slíkt, er til fellr
Gr 17912ef stærri mal kvnnv til ad falla ... þav skal hann sækia vnder kongdomen og mic
DI VII (1503) 64432beid þar ef nockur atburdr kynne til at falla
SigÞǫgl 11518ef stære mal kynne til at falla, sem gud lieti fære enn fleire. þa skẏllde hann somoleides sækia vnder kongdomen
DI VIII (1515) 55226þat stormæli sem tilfiell ⸢j [var. ä] kirkiubæiarklaustri a sidu
DI IX (1529) 48117ef stærri mal kunu til ad falla sem gud lati færri en fleiri þau skal hann sækia vnder kongdomen og mig
DI IX (1535: AM 191) 74123J þessare ferd fiell honum til ho᷎rmuligt til felle
ÁBp114ˣ 18313Enn fiellu þo fleyre hluter til er herra biskop gaf ho᷎num saker
ÁBpˣ 9123Enn ef þau kunna til ad falla. sem gud late eige ske. skal hann sækia under heilaga Holakirkiu
DI IX (*[1522]›Lbs 62ˣ) 7822oll þau mal sem her kunnu til at falla
DN I (*1328›DonVar 1ˣ) 16410biskopanner austan koma þar uruglegha vttan ofmikil forfoll vallde sem gud gefi æi til falla
DN III (*[1309]›DonVar 1ˣ) 8219Tidendi hafa med os til fallet bæðe stor ok þung a þessom vetrom
DN X (*1308›apogrˣ) 152seiger (hann) drottningu af ferdum sijnum og sier væri tilfallnar tuær skammer
ErAˣ 811þiki mier þu skilldastur til ad lǫsa vanndrædi manna i hieradinu, þo ad eigi falli iafn-stortt til, sem nu er ordit; enn ella er ecki skot til þijn
Fljˣ 4625Litlo sïdar fellr til fagurt leidi
HákHárD(2009)ˣ 1012er þau hugðust þar óhætt búa, þá féll þeim leyniligr atburðr til, at konungr kvam þar gangandi
~ fr.Sorvient i par estrange eiir Li rois
Thomas:Trist 3 ***(248) Trist¹ˣ 14212
● falla til handa [e-m]
sva mette vera at hver váʀ firelite annan. ef eigi hefðe iofn vgipta til handa fallet ollom
~ lat.dedidissent
Alexandreis 15710 (VI 246) Alex 9215kalladi alltt þetta sina ogæfv ‹at þetta óhapp skyldi hann henda› ok þersi harmur honum til handa falla
Trist¹Frg1964 5222uære miklu betra lijfit at lata enn siꜳ suijuirding felli oss til handa
SigÞǫgl 2032er þat harmr mikill, at hón er svá kvalin með angri ok óró, sem henni nú til handa fellr, at ...
Trist¹ˣ 1111
● ‖ impers.: fellr til [!] [e-m] [um e-t]
Fellr þér nú svá vel til, at ...
Æv⁴⁸ 15816þo skilldi sva til falla um kvánfáng hans, at ubyria kona fell honum i faðm
Jón⁴ 5035sva ok at raða vm vanda mal ef til fell
ÁBp 1503ef svá kynni til at falla, at erendreki fengi meiri sæmd en sá sem heima sat
Æv⁸³624 24012Hier eptter fiell so til ein tima ad klerkurinn villdi
Anna238III(2001) 16133
● ‖ impers.: er fallit til [!]
● ‖ præs. part.: fallandi til [!]
10)
● ‖ impers.: fellr til [e-s] (ngt) dør
um: falla um
● falla um hendr [e-m] tilfalde (ngn)
undan: falla undan
1) falde ned
2) [e-u] (om vand/væske) løbe/strømme frem (fra ngt), strømme væk
í millum hæls ok háls var hann steyptr einni hrufu, ok þar undan féll daunmikit vatn
GBpD 2327Þar (ɔ: á Íslandi) eru og kolld votn þau er falla vndan ioklum suo stoʀ at berg og iord er hiá liggur þá skialfa firi þær sakir at vatnit fellur suo strijtt og med suo storum fossum at bergin skiálfa firi ofur eflis sakir og strijdleiks
KgsE 1930Hann kom þar, sem selr var í vǫk, ok var særinn undan fallinn, en ísar allt um útan ... Þórði kom í hug, ef hann sœtti sér vápn heim, at fyrr myndi sær undir (!) falla en hann kœmi aptr
BjHˣ 15111
undir: falla undir
1) (om tidevand) strømme til (ngt), stige
● sǽr fellr undir [e-t]
fell sær undir skip þæira sva at a flote varo a litilli stundu
ÓHLeg 1730þeim uar suo mikil foruitnni a at fara til landzsins at þeir nentu æigi þess at bida at siorr felle undir skip þeirra ok runnu til landz
Grǿn 53921þegar siorr fell undir skip þeirra þa toku þeir batinn ok reru til skipsins ok fluttu þat upp j ána
Grǿn 53922Þeir flytia varnad þeira af skipinu, svo at eigi felle sior undir
Gísl 5519Hann kom þar, sem selr var í vǫk, ok var særinn undan fallinn, en ísar allt um útan ... Þórði kom í hug, ef hann sœtti sér vápn heim, at fyrr myndi sær undir falla en hann kœmi aptr
BjHˣ 15114
2) [e-t/e-n/sik] tilfalde (ngn), høre under (ngn)
fello aller vɴder riki eilífs dáuþa oc diofollegs máttar
HómÍsl¹⁶(1993) 22r14Tveim hottom verþom ver leidir fra oꜱ siolfom aɴat tveɢia at ver follom undir oꜱ fvr reicon hugreɴingar. eþa ver hefiomsc ývir oꜱ fýr miscun uplitningar
GregDialA 11012Engi skyldi ná af landi at fara nema meþ konungs leyfi, en ef fœri þá felli undir konung eignir þess
Ágr 2912Ængi skilldi oc na af lande at fara nema konongr læyfði eða hans menn. En ef nokcorer fœre þa felle undir konong allar æignir þæirra
ÓHLeg 7312Engi maðr scylldi af landi fara nema með konungs leyfi. Eɴ ef fǿri þa felli vndir konung eignir þeꜱ
ÓH 59416a þriþia are fellr fé vndir konvng oc byscop
ÁKr 3428‹Huar arfr skal standa eða vndir konong falla› emend. Bl 23422: LundUB Mh 15 “Bn”
cap.skal þerse jorð aftr vndir konongdomen falla
DN I (1312) 11911Ef undir oss brœðrum skal kørit, þá munu vér þat allir kjósa, at ⸢þú sér fyrir [var. undir þik falli sá vandi NjR1908 28913]
var. NjM 31613 → NjR1908 28913munu vér þat skjótt kjósa, at undir þik falli sá vandi
NjR1908 28913ef kona giptizt vttan raðs faður sins eða broðor eða ... hafe firir gort orfum allum þeim er undir hana kunnu at falla þæðan i fra
Landsl 756utlenskra manna arfar. skal standa ein dagh oc .xii. manada aðr er vndir konong falle
LandslBorg 104b11þo at allt þat sem vegande atte bæðe i lande oc lausum ꝍyri felle aðr undir konong. uttan oðals iarðir. þa ...
Bl 21017hafe firirgort arfum þæim ollum er undir hana kunnu at falla
Bl 22726hæ‹l›fninghs felagh skildi þæira millim vera j ollu þui sem vndir þau kunnu fallæ þedan j fra bæde j iordum ok lausæ fe
DN III (1337) 16928Allar þær æignir sem falla undir konong af udaða uerkum eða alæigu malum. eða utlægðar værkum
Hirð 40715Han skal oc skra sem skiluislegazt æignir þær sem kœptar værða eða falla undir konongdomen af huærium eða firir huat
Hirð 4099enn þo er hann ‹mjǫk› læyfðr af monnum, oc licligt at þvi mani kosningr vndir hann fallinn, at þat man guðs vili vera
StuᴵK 2661eftir hennar lifdagha skall þet sama godz after falla vndir krununa
DN II (1361) 2935skulo þęr allar iardir sua margar sem vgræitt er af ... falla vndir oss ok konungdominn til æfinligrar æignar
RbHM (*1303)¹ 5721Konungr kalladi arf Snora Stvrlv sonar hafa fallit vndir sig, slikt hit sama lendor þær, er Snorri hafdi att a deyianda degi vtan stad i Reykia-hollti
StuᴵᴵR 14915Er nu þessi syn fallin undir liosa skyring, at ...
Thom² 2993erkibiskupin veite sira Eigli Greniadar stad er hann kalladi [unndir] sig fallit hafua af vanrækt Avdunar biskups
LBpB 9631ríki þat, er Þorsteinn átti at Upplöndum, skyldi falla undir Jökul
ÞorstVík 4597
út: falla út
1) [af e-u] falde ud (fra ngt)
2) (om væske/vandløb) strømme, styrte frem
at Sviar yrði varir við þa er þeir Olafr hofðo ut grafit fitna oc vatnið fell ut
ÓH 387Eg særi þig blod bogi ... at þu faller hvorki ut nie in
MedMisc 5129
● sǽr fellr út [frá e-u]
þa gerþosc þę́r iarteiner enar hvarmiclo. at sę́reɴ fell v́t fra lande. of .III. milor
ClemCod645 7223flodit gekk ofast ok þa er ut fell siorrinn voro helgir fiskar i grofunum
Eir544 69b4iotvɴinn Hymir (!) ... ræddiz, er hann sa ormiɴ ok þat, er særiɴ fell vt ok iɴ of nokqvan
SnE 633allt til þess er siorrinn fell vt annan tima, ok hun matti ganga, huert er hvn villdi
MarD635ˣ 9772þeir vǫknuðu eigi við fjǫru um nóttina; en um morguninn vissu þeir eigi, hvárt sjór fell út eða at
StuᴵᴵR11127ˣ 17936öngvan veg kvamst maðr inn eðr út ór húsinu - nema þá er sjórinn tók út at falla
Trist¹ˣ 16112
við: falla við
1) [e-t] blive føjet til (ngt), forøges
● ‖ impers.: fellr við [!] [um e-t]
2) [e-t] passe til (ngt)
Nv þo at þetta falli ei uid saugunnar efne
~ fr.A la matire n`afirt mic
Tristan 921 Trist¹Reeves 3027tók sverðsbrotit ... ok lagði í skarðit, ok féll samfeldliga í sverðit, sem þat hafði ór stokkit. Sem hón sá, at brotit féll svá hœverskliga við sverðit, þá hryggðist hón af öllu hjarta
Trist¹ˣ 9019þó at þetta falli ekki við söguna, þá vil ek þetta vita láta
~ fr.A la matire n’afirt mie
Tristan 921 Trist¹ˣ 15018
3)
● falla við árar tage fat ved årerne ⫽ take hold of the oars and row
taca þeir Haukr ... oc falla hart við arar. oc stefna suðr með landi
ÓTOdd 13717hliopv nv́ v́t á scip sín oc fello þegar viþ arar
Jvs291 6114kallar Sigvalldi at ꜹllvm scipveriym at þeir scylldv falla viþ arar allar seᴍ tíþazt
Jvs291 8825hlaupa þeir ꜳ skip ok roa eptir þeim ok falla fast vid ꜳrar
Gísl 517
yfir: falla yfir
1) [e-n] falder over (ngn)
2) [e-n/e-t] tilfalde (ngn/ngt), ramme (ngn/ngt)
Fellr sá dómr yfir, at sá þeirra sem eigi villdi skjóta þyrmdi sannliga sínum föður
Æv⁸⁷ 26017Lægir nu helldr hauada klerkanna, þuiat fyrir þessa dasemi fꜳ þeir skilt, at kosningr er fꜳllinn yfir þenna Thomam
Thom² 30120Sol falli eigi yfer reidi ẏdra
Theol AM 672 4°¹ 14r3Siðan lagðu þeir fram hlutina, ok fell hlutr yfir Mathiam
Mthiasˣ 76822
3) [!] flyde over
● ‖ præs. part.: fallandi yfir [!]
C. fallask
1)
● láta fallask [(ofan) á e-n/e-t / (niðr/ofan) í e-t / til e-s/er-s / undan e-u] lade sig falde ned (på/mod ngt/ngn)
ef maðr kømr at þar er aɴaʀ maðr brytr kono þa til svefnis er hann a vigt vm. þar a þeim vetvangi oc hafe hann fellda hana oc látet afallaz oc a hann þa vigt vm þar a þeim vetvangi
GrgKonᴵ 16415vollde þat þvi at hann tok afl af moðor sinne (ɔ: jǫrðunni) hvert sinn er hann let fallas til hennar
Alex 5222En iamsciott sem Dimus ... visse ... letr hann fallaz a sverð sitt
~ lat.cadit ense
Alexandreis 2032 (VIII 86) Alex 1196Nv hœggr Ecca af allo afli til þiðriks sva at hann fell i svima við. Oc ecca letr nv fallaz a hann ofan
Þiðrᴵ 18412oc lætr hann nv fallaz til iarðar þvi at hann hygr at viðga man verða vndir hanom oc drepa hann sva
Þiðrᴵ 36312let Loki fallaz i kne Skaþa
SnE 8110hann let fallaz i faðm Dane
Ant 10411þa laust Arnkell sleðmeiðnum imoti honum. Þorlefr let fallaz undan hogginu aufugr ut af garðinum
EbWolf(2003) 1793líetv fallaz j kíǫlinn niðr. ok tokv framm árvm eigi vakafligarr
Huldaᴵᴵ 31412at vaða loganda elld með bervm fotum eðr lata fallaz ꜳ vapn sva at þa skaðaði ecki
ÞorvVÓTᴵ 2898og hlifde þat hans life at hann lėt fallazt vndan ꜳ̋ bak aptur
Adon 22123⸢létu þeir fallask [var. þeir fello HkrFris 36437] í kjǫlinn ofan ok tóku þeir fram árum eigi óákafligarr
Hkrᴵᴵᴵˣ 44120Færði Þorgils þá upp buklarann ok vildi ljósta hann, en Geirr lét fallaz undan
StuᴵᴵR11127ˣ 2611
2) [e-m] svigte, mislykkes, fejle, mangle, udeblive
ef eiþr felliz þa fari hann vtlægr
ÁKr 559sæckr .iij. morkum ef æiðr fællz
EiðKrA 3835þegar er æiðar fallaz. þa skal na guðs skirslum
EiðKrA 38917tuær skulldi vpp lukaz vm varet æptir ær dœmt uar. ok þa ok vndan fœrslan gangaz. en hon fellez þa felle til mærkr gullz oc lukaz a samu are er æiðren fellez
DN I (1317) 1362ef honum felzt þessor brigð firir einnar hueriar nauðzyniar sakir eða uankunnendar er skynsamir menn meta
Landsl 9820ef eiðar fallazt. giallde slikt sem aðr uar mællt
Landsl 16516Ef honom ⸢fallaz [var. fulnazt eigi Landsl 997] þessor uitni. þa ...
LandslBorg 117b14Þa er Baldr var fallinn, þa fellvz ꜹllvm asvm orðtꜹc ok sva hendr at taka til hans
SnE 6421er þeir koma at neðan, þá fellusk þeim allar kveðjur, er fyrir váru
NjM 2285Frúin talar svá: fallast yðr læknidómar við hina sjúku
GBpD 1835ef eiðr ⸢*fellr [non emend. fellz]
Jb 25214n.ef eiðar ⸢fallaz [var. falla GKS 3271 4° “i²”], gjaldi slíkt sem aðr var talt
Jb 2589þessa alla peninga skal Thomas erchibyskup konunginum med skilriki aptr luka, med þui at honum fellz eiginordit, enn konungrinn uill hafa
Thom² 34311ef klerkr fellz fyrir uottum æddr uidr geingr, þa skal hann sidan einga uernd af kirkiunni hafa
Thom² 37228sverr hann þenna eid ... þa ... fellzst þosteine þesse eidr ... þa ...
DI V (1472) 6796mín kæra frú gerir þetta it fyrsta sinn tillæti sakir sínnar tignar ok hæversku þeim konungssyni, er hennar ást vill fá, svá at hann falliz ecki af hennar ástundan
HG152 xvii2fellzt hann ꜳ̋ eidinvm. þꜳ̋ dæmdum vier hann fallenn j bann
DI IX (1522) 921ef scip fellsc í fylki. þá liggia mercr .iij. við hömlu hveria
Frostˣ 1988Nú scal leiðangrs ‹scip› gera oc til fá. þá liggia .vj. aurar við tré hvert er fellz. eða öll gerð fellz
Frostˣ 19810oc svá þó at öll gerð fallez eða einn maðr láti falla
Frostˣ 19815En sacarabéri á vátta fé þat allt er veriandi á at giallda fyrir vátta þá er honum fallaz
Frostˣ 2254Hann ser vpp aa pilltinn þegiandi, þuiat kuediur fallazt fyrir osiena fegrd, enn þo vm sidir talar hann
MarD635ˣ 7284
● hendr fallask [e-m] [til e-s / um e-t] (hænderne svigter (ngn) ɔ:) (ngn) bliver handlingslammet, (ngn) mister modet
blicnaði hann oc varð faulr sem nár oc felluz honom hendr
ÓH 17313aullvm fellvz hendr til hefndanna
ÓH 24114hręddvz oc fellvz þeim hendr
ÓH 57013þa bliknaði hann ok felluz honum hendr
Hkr Holm perg 9 II fol 3rb24bondvm fíellvz hendr. þviat þeir hǫfðv þa eíngan foringía
Huldaᴵ 2032Þorgeirr ræid sidan j brott en þeim felluzst ollum hendr er ‹j› tuninu hofdu verit
FbrFlat 10725⸢Mafi felluz henndr vm til rædi vit Biorn [var. Mar fiellust hendur Eb447(2003)ˣ 22418] þvi at honvm þotti Biorn skiotligr til meins uid Snorra ef honvm væri navkvrr vfridr syndr
Eb445b(2003) 2242Aullvm þeim sem j ho᷎llinne woro fėlluzt hendr
Adon 9522bóndum fellusk hendr, þvíat þeir hǫfðu þá engan forgǫngu-mann
Hkrᴵᴵˣ 13617mo᷎nnum fiellust allar ho᷎ndur, þá menn sau j andlit honum
ÞJˣ 2811
● láta fallask [e-t]
ef þriðiungr manna fælz eða attongr eða æin maðr lætr fallaz. gialde .iij. aura biscupe
SvKr 41515ef gerðar mænn lata fallazt giallde .vj. aura
FrostKrᴵ 13314sa er fallazt lætr giallde .iij. aura biskupi en œyri firir pening huærn
FrostKrᴵ 14214oc svá þó at einn maðr láte fallaz
Frostˣ 19817ef armaðr fær honom þingfaʀaʀfę þa hafe hann vittni af hinum er fallaz lætr
FrostÁMˣ 2524Þá stendr upp annarr bóndi ok vill sá eigi fallask láta annsvǫrin
Hkrᴵˣ 36510
D. fallask + præp./adv.
á: fallask á
komme godt ud af det, enes
● ‖ impers.: fellsk á [!] [með e-jum] (ngn) kommer godt ud af det (med hinanden)
svá fellz á með þeim, at vinátta þeirra dregz saman með fullu
Æv⁹⁰335 27710Biorn kongz son og Bera kallz dottir lieku barn leikum samann og fiellst vel ꜳ̋ med þeim
Hrólfˣ 547
at: fallask at
1) [e-u] fejle (ngt), mislykkes, tabe
ef hann fellz at prouan. þa halldi sa fyrir lyritar eiði sem barn var kent
ÁKr 221fallaz þæir ok Halvarðr at fyr sagdum vitnum þa stande dam sæm komet er
DN XIV (1312) 26ef hon fællz at. þa fællr hænne til iarnburðar
EiðKrA 3766fællzt Þorkiæll at þæim vittnum at Jon bokke sæilldi iord sina j Stæini
DN III (1317) 10619En ef mænn fallazt at þui þa liggr slikt uiðr sem þeir fellczt at tre kirkiu gerð
FrostKrᴵ 13312En ef han fælzst at prouan. þa ...
JKr 3439ef sumir vilia eighi. oc skill þa a. En ef menn fallazst at þui. þa liggi þæim slicth uið sem þæir fellezst at trekirkiu gærð
JKr 34512sa er mæler slikt til annars oc fælzt at. svare sliku firir sem log vatta þæim a hendr er annan rꝍger
Bl 20512daghen nesta eptir Blasii nu nest er kœmr, en ef han fælzst at vndanfærslonne þa skal Erlingr luka Borghare twær merkr gulzs firir spiotslaghet
DN II (1337) 19018Þrisuar var Petare næmd vndanfœrsla ok æ fells han at þæim
DN XI (1361) 515Enn ef þeir fiellizt at eidinum seker fullrietti kirkiunnar .lx. marka og skyllduga at taka lausn og skripter
DI IX (1532) 6387ef þæir fallazst aat, þa hafed a þæim lagha sokner bæde um tiund oc tiundarfall
DN IV (*[c1306]›DonVar 1ˣ) 7016ef honum fellsc at vörn. þá halldi hann upp sculld oc sect við konung
Frostˣ 22214
● fallask at máli tabe sag
Nu sa er felzt at mali þa hallde þat alt er lo᷎ghmaðr hefír skilt
Landsl1154 837Nú sá sem fellz at máli, þá haldi alt þat, er lǫgmaðr hefir skilt þeira í milli
Jb 157Um víglýsingar vitni at engi fellz at máli nema ör eða maðr stemni þing
index
2) [!] støde sammen
Fallaz nú at fylkingarnar. Varð þá orrosta allhǫrð
NjR1908 4105Fallask þá at fylkingar. Varð þá orrosta allhǫrð
NjM 45010
í: fallask í
tage et vis udfald
● víg fallask í faðma drabene går lige op
vigin fellvz i faðma
LdnHauksb 11714i faðma fellvz vig þav
LdnHauksb 11810Svá var sett málum, at í faðma fellsk víg Klœngs ok Þorvalds
Glúm 961Malenn voru j dom laged og fiellust vygenn j fadma
ÁBp 399Var síðan sæz á málit, ok felluz vígin í faðma
Flóamˣ 2830vigin fellust i fadma
LdnStˣ 22533
● fallask (vel) í skap/geð [e-m] behage, falde i god jord, blive godt modtaget
Hænní fellzc væl i skap um rœða hans
ÓHLeg 384firir þui at Aki lovar miok þa fellz konungi uel i scap
ÓTOdd 12117en firir þui at hon fellzt mer eigi i skap. þa flyða ec heiman
Menota: 37vb2 BarlA 6810eɢia uinir Hrøreks hann at kvænaz; honum fellz þat uel i skap
Fornk 323þessar røðvr ⸢*fellvz [AM 68 fol “68”, etc.; non emend. fellu] iarli vel i scap
emend. ÓH 3399: AM 68 fol “68”fellz huart auðru vel i geð. ok litaz þau vel til. ok bliðliga
BandM 1214Mórodd konungi féllst þetta vel i skap
Trist² 5427fellzt honum fruin uel j ged
Vald 6116skyldu þeir finnast á Limafirði, ok hafa þriú skip hvárir, ok tengja saman sættir. Þorsteini felst þetta vel í geð, sagðist nauðigr hafa átt ófrið við Jökul
ÞorstVík 45817Sigurgardur seiger sier fallizt þetta uel j ged
SigrVal 18810
● ‖ impers.: fellsk í [e-t] [e-m]
● fellsk (vel) í eyru [e-m] [e-t] (ngn) synes (godt) om (ngt)
konunge fellz þat vel i eyro
ÓTOddS 12134þat lof fellz honvm i eyrv
TrójHb 125Bonðvm fellz þat vel i eyrv, er hann sagði
StuᴵK 3527þeim ⸢fellzt [var. fell AM 533 4°] þetta vel i ⸢eyrvn [var. eẏrv AM 533 4°]
Karl AM 557 4° 45v20Jarli fellsk þat vel í eyru
BjH488ˣ 1177Sveini konungi fellz þetta allvel í eyru
Knýtlˣ 2448
um: fallask um
● fallask um hendr [e-m] falde ud af hænderne (på ngn)
II. fallandi (proprial.)
(om Hel’s forhæng ⫽ of Hel’s curtain)
Fra hibylvm heliar. Ælivðnir hæitir salr hennar ... forað tialld. Fallanda forað forfall
SnEFrg¹ 4946Elivðnir heitir salr hennar (ɔ: Heljar) Ganglati þrællinn, Gan‹g›lꜹt ambatt, Fallanda fora‹ð› [var. + grind. þolmoþnir DG 11 “U”] þreskꜹldr *, er iɴ gengr, Kavr sæing, Blikianda bav́l arsali hennar
SnE 356
III. (y. isl.)
ad wier mættum vidrietta nidurfallinn christinn lærdom
DI 11724Sidan skulu bornin falla a knie og seigia Kirieleyson
DI 12830Alltarisþienarinn ... skal falla a knie fyrir alltarinu
DI 13029huernn hellst þeir hallda þar til ⸢wel fallinn [var. dugandi DI 14337] wera
DI 19937
IV. (y. no.)
hwer þæira sem eighi kommer a fyrnemfda dagha ok skilriki retto ... han skuldi vera fallen at sinu male vm adernemfda jordh
DNᴵ 7435medh ollum lunnendom sem til kan at falla oc til hafua leghit fra fornu oc fra nyiu
DNᴵᴵ 878þegar fyrsagd hws kunnu af falla þa skulu þau en þau vilia annur after byggiæ
DNᵛ 2506tuft wara þa sæm øfre Hiælpara gardher either j Oslo ok vndher konungsdomenom loglega fallen er
DNᵛᴵᴵᴵ 26234wara redebone med hærbærdghe vm vare wægha konno ther fraam falla
DNᵛᴵᴵᴵ 26430hafuom ver oc honom leet oc vnt Kopar vikona j Dramfn med skipatollenom ok konongs kaupum sæm þer falla kunno
DNᴵ 3756alt offer. sæm fæller j stokka a krossenom ædher i bøna husino vændezst halft kirkiunne til bygginger en halft krossenom ok bøna husino til vphældezst
DNᴵ 39626geymir ok giorla alla saman at þeer gerer Ruma skat talan peningh þen minstæ ær fæller af konunghs steidia hwar man sæm æmbete tæker
DNᴵ 18939ef han fæller j fra j þæssare ræiso
DNᴵᵛ 42121prestar at Marikirkiu see skylldughir at hallda henna aartiidh a huoriu aare a þen dagh er hon kan falla mæder skynsamligho vaxe ok ofre
DNᴵᵛ 43236seerliga aa han mer attatigi skræidar. muga þæir falla nidr j þet sæm han hefer laatet smidha mik
DNᴵᴵ 36628enn sidan skilldi oll jorden falla vndir Jon Marteinsson ok hans erfingia
DNᴵᴵᴵ 3681han hafde vpboret af Hauorde fyrnemdvm lauskylder af huarriu areno sem fallet hefuer til þres (!) daghs
DNᴵᴵᴵ 39632
Form.: falla (274); fell (255); fellr (202); fallit (114); fallinn (98); fiell (68); falli (45); fellu (45); fallin (34); falle (30); fællr (28); fallnir (26); fallet (26); féll (25); fiellu (24); fallenn (19); fallaz (19); felli (18); fellur (17); fellz (15); fallen (14); felle (11); fello (11); fíell (10); fallid (10); fallandi (10); fallner (9); fallít (9); fielle (8); fellv (8); falled (7); fallnar (6); fallazt (6); fellvz (6); falliɴ (6); fæller (5); fallanda (5); Fallanda (4); féllu (4); feller (4); felluz (4); fellzt (4); fallið (3); fiellv (3); follnum (3); Fíell (3); falner (3); fallande (3); fallna (3); Falla (2); fællær (2); faullnum (2); felluzst (2); fíellv (2); fœll (2); falnir (2); fo᷎llnum (2); fallinni (2); Fell (2); fællz (2); fellsc (2); fælzst (2); fallask (2); fallæ (2); fellsk (2); Fellr (2); felzt (2); fęllu (2); fallith (2); fellzst (2); fellusk (2); fiellust (2); fallazst (2); fe◃ll (2); fo᷎lldnu (1); faulldnum (1); fallnre (1); fall▹nar◃ (1); fellez (1); Fallask (1); felt (1); falleɴ (1); fælli (1); fꜳllinn (1); fallas (1); Fallaz (1); fǫllnum (1); fo᷎llnom (1); falliɴn (1); fallum (1); Feillv (1); falleth (1); fallez (1); fællzt (1); fells (1); fal▹l◃a (1); föllnum (1); fæler (1); fellt (1); falldnir (1); fallneʀ (1); fælzt (1); fiellizt (1); fälla (1); fꜹllvm (1); fellvr (1); fallannda (1); fallir (1); Fellur (1); follom (1); falliz (1); fėlluzt (1); fíellvz (1); fellzc (1); fielli (1); fꜹllom (1); falli (1); feill (1); falneʀ (1); fo᷎llnu (1); fallet (1); fel (1); fiel (1); fællo (1); faller (1); fallannde (1); felliz (1); fiellst (1); fellust (1); féllst (1); faliɴ (1); fallim (1); falna (1); fall-et (1); falin (1); fallast (1); fallizt (1); fallínn (1); fallondom (1); follnu (1); fæll (1); fꜳlla (1); felst (1); fallí (1);
Comp.: for- (1), fram- (1), kné- (13), mis- (9)
Gloss.: EJ (cf. corr.), item fallinn; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr item fallinn; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb item fallinn; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ; deVr; Fr4; NO item fallinn; Walter _; ÁBlM; Bl item fallinn; WPA _;
Litt.: Bell 1980 [ANF 95] 97, 98; Grøtvedt 1939 111, 114; Hannaas 1928 237 f.; Hægstad 1902 21; Hægstad 1915 85; Hægstad 1916 145; Jensenius 2010 [CollMed 23] 161; Rask 1831 14; Seip 1938 172; Seip 1955 40, 184, 203, 291, 299, 326f.; Tylden 1938 [MM 1938] 182-183; Veturliði Óskarsson 2003 [BA 43] 328; Ólafur Halldórsson 1984 [Gripla 6] 108-109
Genre. (expected): religious works [rel]: 396 (441); historical works [his]: 294 (288); legal works [jur]: 205 (158); romances [rom]: 193 (171); family sagas [isl]: 189 (200); charters [dip]: 146 (128); contemporary sagas [bis]: 132 (121); legendary sagas [fas]: 43 (71); learned works [div]: 36 (51); þættir [tot]: 31 (36); unclassified [ ]: 0 (6);
SB (red.) — November 2020
ÞH (strukt.) — August 2010
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net