drepa vb. (ONP)

drepa vb. [drepr; drap, drápu; drepinn]

(cf. -drepinn adj.) -drepinn adj.

Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English

A.

1) [e-n/e-t] [með e-u] tilføje (voldsomt) stød/slag, slå ned, ramme (fatalt) ⫽ strike a (violent) blow, knock down, deliver (a fatal) blow

●●● (evt. def. 2) Sia engell scal coma a enom efstom dogom a mót antacriste oc drepa hann meþ elldíngo. oc fýr fara vellde hans ●Hóm237² 166²⁸
●●● (evt. def. 2) hvart sem (kvikfé) fersk i vavtnvm. eþa drepa skriþvr. eþa hriþir GrgKonᴵ 34¹⁶
●●● Eɴ þessi ero v. lög mæt frum lavp. ef maðr höɢr til manz eða leɢr eða scytr eða verpr eða drepr GrgKonᴵ 144⁷
●●● ef maðr ⸢drepr [var. lystr GrgStað 299¹¹] maɴ sva at bein brotna GrgKonᴵ 147¹
●●● Maðr a þess cost ef hann ⸢er drepiɴ [var. verðr fyrir drepi GrgStað 304¹⁴] at søkia vm hlavp til fiorbavgs garðs þoat hann søki eigi vm drepit GrgKonᴵ 149¹
●●● Þat er drep et iii.^ia ef bein brotna. oc verðr sa o øll til doms. er drepit hefir oc a eigi þing reiðt GrgStað 303⁶
●●● Nv ef karlmaðr drepr kono. æða kona karlmann. þa scal sa bꝍta slicum rette sem hann a at taca er uvæne fǽr. en baug kononge. En ef konor beriasc ... cf. Hertzb, 139a^27-32 & HertzbTill, ; cf. item def. 2: Landsl 48³⁵ Gulᴵ 69⁹
●●● komo þeir þo til at beria, en eigi at drepa ●Malc 440³¹
●●● ef maðr er veginn fyrer miðian dag eða drepinn eða særðr þá ... Frostˣ 179²¹
÷ þa ma hann drepa bufe hans ugillt ef hann hittir þat i haga sinum Gulᴵᴵ 498²⁷
÷ Nv feria menn * ut hingat þaɴ maɴ er fyʀ varð secr scoɢar maðr aɴat sumar. þa scolo þeir gera aɴattueɢia at drepa hann eða at føra hann þeim er hann secþi a þeim hálfom manaðe er þeir spyria at hann varð secr GrgKonᴵ 121⁸
÷ Eɴ þessi ero v. lög mæt frum lavp. ef maðr höɢr til manz. eða leɢr eða scytr eða verpr eða drepr GrgKonᴵ 144⁷
÷ Eigi er manne scyllt at drepa scogar maɴ þott hann hitte hann at mále GrgKonᴵ 189⁸
÷ þav ero v. lavp. ef maðr høɢr til manz. eða drepr. eða leɢr. eða scytr eða kastar GrgStað 296⁴
÷ Ef maðr drepr maɴ sva at beín brotna. oc metz sem hin meiri sár. hvargi er maðr drepr maɴ oc varðar þat scog gang GrgStað 301⁷
÷ Nv væniz sa maðʀ þvi er drap at hinom yrði a sýnt þar er eigi varð þa verðr hann sva oheilagr fyrir a verkum sem a synt yrði GrgStað 302⁶
÷ Nu væniz hiɴ þvi at hann hafe ⸢drepit [var. drepiɴ GrgKonᴵ 149³] hann. oc ... GrgStað 304¹⁷
÷ Ef maðr drepr maɴ oc varðar þat scog gang enda a hinn at taca rétt siɴ or fe hans ef a sýnt varð GrgStað 369¹⁰
÷ eigo menn eigi at standa fyrir þeim manne. er drepit hefir annan. enn hann er þo öll til doms nema drep se sva mikit at bein brotni GrgStað 369¹³
÷ Ef karlmaðr drepr kono cap. Gulᴵ 69⁸
÷ drap þat (ɔ: dýrit) ok lamdi xxx. riddara minna fyrr enn þat yrdi drepit AlexBr226 160²⁹
÷ Nú drepr maðr fénað manns ok gengr við sjalfr ... hafi *hann hit dauða eða hit lama er drap, en hinn heilt fyrir. Nú drepr maðr eða berr fénað manns ... Jb 169⁹

● drepa ... dauða [e-n] ramme med død, slå ihjel ⫽ put to death, dispatch

●●● mun ek lata ⸢drepa þik [var. glata þer Andr¹ˣ 340²⁸] illum dauða Andr²A 378³⁴

● drepa í dauða [e-n] [af e-m] slå ihjel ⫽ kill

● drepa til dauðs/dauða/bana/heljar [e-n/e-t] [af e-m] slå ihjel ⫽ kill

● drepa hǫgg [e-n] tilføje hug ⫽ deliver a blow

●●● Ef maðr drepr þræl manz ovænis höɢ GrgKonᴵ 191⁹

2) [e-n/e-t] [fyrir e-m / af e-m / með e-m / í e-m] [til e-s / fyrir e-t / fyrir sakar e-rs] [með e-u] slå ihjel, dræbe, tilintetgøre, ødelægge ⫽ kill, destroy

● drepa ok deyða [e-n/e-t] [af e-u]

3) [e-t] [af e-m] (i brætspil) nedlægge (ngns) (spiller/brik) ⫽ (in a board game) take (sby’s) (player/piece)

4) [e-t] [til e-s] slå (slagtedyr) ned, slagte ⫽ slaughter

5) [til e-rs / á e-t / á e-u] [e-u] støde/slå (til/på ngn/ngt) (med ngt), banke, hamre ⫽ hit/slap (sby/sth.) (with sth.), knock, hammer (on sth.)

● drepa (hǫgg) á dyrr banke på døren, banke på ⫽ knock on a door, knock

● drepa fǿti/fótum [á ■ / í e-t / í e-u / við ■ / við ! í e-t] støde foden (imod ngt), snuble (over/i ngt), støde (på ngt) ⫽ trip (over/on sth.), stumble (over sth.), stumble (upon sth.)

6) [e-t] banke på (metal), udhamre ⫽ hammer (metal), forge

●●● Grettir var atgangsmikill at drepa járnit Gr 173¹³

7) [e-t] [til e-s] slå (streng) (for at spille), anslå ⫽ strike (a string) (to play a musical instrument)

●●● tok hann ho᷎rpv sina oc drap stræingi til ⸢slattar [var. slags AM 226 fol “A”] ~ lat. percutiebat Vulg 1Reg 16,32 StjC 458²⁶

8)
● drepa eld [sér] [við e-u] slå ild, tænde ild ⫽ strike fire, light a fire

9) ?(ved berøring) frembringe ⫽ ?(by touching) produce
● drepa slóð lave spor (cf. dǫggvardrep sb. n.) ⫽ leave a trail

●●● Nu ... eru þær i kyrtlum, ok ⸢draga [var. drepa NKS 1181 folˣ “S”] kyrtlarnir dauggslodena var. Gísl 67⁷: NKS 1181 folˣ “S”

10) [á e-t / í e-t] [e-m] ramme ⫽ afflict

11) miste sin kraft/styrke, svækkes ⫽ lose one’s force, be weakened

●●● enn aa ueralldarinnar aptni ok endalykt man hann skilia ok sundrskipta lo᷎gmaalsins lifganda skilningar anda af þi lo᷎gmalsins letri. sem nu drepr ef þat er skyringarlaust skilit cf. lat. littera ... occidit Vulg 2Cor 3,6 Stj¹ 236¹⁶

**● ‖ impers.: drepr** [e-t] [fyrir e-m] det går tilbage (med ngt) (for ngn), ?(ngn) lader sig slå ud, (ngn) bliver nedslået ⫽ (sth.) declines (for sby), ?(sby) becomes downcast, (sby) becomes dispirited

● drepr hljóð [?e-u / ór e-m] (?ngt/ngn) bliver stille ⫽ (?sth./sby) becomes silent

● drepr stall (ór) hjarta (ngn) bliver bange, (ngn) mister modet (egtl.: hjertets/sindets fasthed svækkes?; konstruktionens form, oprindelse og præcise betydning diskutabel (cf. Þórsdrápa str. 10); cf. Halldór Halldórsson 1965 [ÍT 6], 38-64, Sigurður Sigurðarson 1881 [ANOH 1881], 55-57; cf. item stallra vb.) ⫽ (sby) becomes frightened, (sby) loses courage (lit.: the heart/mind turns faint?; the form, origin and precise meaning of the construction are debatable)

● drepr í stúru [e-m] (ngn) gribes af sorg ⫽ (sby) is afflicted by grief

●●● En þa er. konungr hæyrðe þessa ræðu. þa drap haunum i sturu. oc minnkauðu þessi orð miok hans glædi ~ lat. grauiter ... suscepit annunciationem JDamBarl 6³⁵ BarlC 207³⁸

● drepr í þǫgn [e-m] der falder en tavshed (over ngn) ⫽ (sby) falls silent

●●● er þessir nalguðuz, þa drap o᷎llum i þo᷎gn Mág¹A 38¹⁶

12) [e-t/e-n] [á e-t / í e-t / undir sik / utan e-s / fyrir e-t / ór e-u / af e-m] [e-m/sér] støde/slå (ngt/ngn) (i en vis retning) ⫽ push/knock (sth./sby) (in a certain direction)

13) [e-u/e-m / e-t] [á e-t / at e-m / í gegnum e-t / undir e-t / í e-t / af sér] [sér] føre, anbringe, skubbe, stoppe, stikke, dyppe ⫽ move, place, push, tuck, stick, dip

● drepa á dreif [e-u / e-t] [um e-t] slå hen, neddysse ⫽ make little (of sth.), hush (sth.) up

● drepa dul [yfir e-t / um e-t] lægge skjul (på ngt) ⫽ conceal (sth.)

● drepa í egg [e-u] tage biddet af, sløve, neddæmpe ⫽ take the bite out of, blunt, tone down

●●● Vilialmr byskup drap ok mioc i egg þvi, er menn saugþu fra iarteinum Magnus iarls, ok kallaþi aftru micla at fara meþ slicu Orkn325I 131⁵

● drepa at ferligu [e-t] drive til det uhyrlige, overdrive ⫽ push to an extreme, exaggerate

●●● cann vera at þeir reiþi orþ min fyr aþra menn oc spotti mic oc drepi þat at ferligo er ec hefi at gamni e. (ɔ: eða) melig HreiðMork 129²⁷

● drepa huldu [á !] [fyrir e-m] lægge skjul (på ngt) ⫽ conceal (sth.)

●●● ser konungriɴɴ n meþ vitra maɴa raþe bragð hans alltt oc drepr þo hvlþo á fyrir alþyþo maɴz Jvs291 92¹

● drepa skúta [um ■] [?e-m] komme med spydighed ⫽ make gibes

●●● Ecki hefi ec talat fyrr a þingom ... En þo ętla ec ørna nꜹðsyn til vera at svara noccoro [var. + slict afelli sem til handa horfir oc konvngr drap oꜱ skvta vm AM 68 fol “B¹”] var. FærÓH 365¹⁵: AM 68 fol “B¹”

**● ‖ impers.: drepr** [e-m] [í e-t] (ngn) kommes (i ngt) ⫽ (sby) is pushed (into sth.)

●●● En vid þetta kall verdr sem hinum drepi i vatn, ok skammaz þeir ~ lat. illi hac voce confusi VitAmbr 9⁵ Ambr 33²¹

14) [e-m] [í e-t] (ved dåb) dyppe, komme (ngn) (ned i vand, etc.) ⫽ (at a christening) dip, submerge (sby) (in water, etc.)

15) [í e-t] dryppe ⫽ drip

**● ‖ impers.: drepr** [■] (ngt) bliver gennemblødt ⫽ (sth.) gets soaked through

●●● huscarlar ... rvfv heyde᷎s, er drepit hafþi vm havstit StuᴵK 88²⁴

B. drepa + præp./adv.

á: drepa á

[!] berøre, antyde, udtale sig ⫽ touch upon, imply, express oneself

● drepa dómi á [! um e-t] fælde dom, give sin mening tilkende ⫽ pass judgement, make one’s opinion known

●●● af þesu uarð konungrinn nakuað hryɢr. er menn drapu þanninn ⸢domi [var. ordi Hák81 545⁴] a um hans tiltǽki HákEirsp 597⁷

● drepa orði á [! um e-t] udtale sig ⫽ speak about, comment on

●●● Af þessu var kongr nockut hryggr, er menn drapu þannueg ⸢ordi [var. domi HákEirsp 597⁷] ꜳ vm hans tiltæki Hák81 545⁴

af: drepa af

1) [!] [e-n] (slå ned ɔ:) dræbe, nedslagte ⫽ (strike down ɔ:) kill, slaughter

2) [!] [e-t] slagte ⫽ slaughter (an animal)

í: drepa í

1) [■] [e-t] dræbe og kaste i ⫽ kill and throw into

●●● gøra þar gróp ... Síðan drepa þeir Faxa þar í ofan cf. var. non emend. Síðan drepa þeir Faxa ok fœra hann í grǫfina ǪrvM 16⁴ ǪrvS 17¹³

2) [!] [e-t] støde/pulverisere og komme i ⫽ pound/pulverise and add

●●● (lectio? evt. A def. 12) stappa vid kunnin (ɔ: kúmin) ok drepi (ɔ: drep í?) lavarbar MedMisc 120²⁷

niðr: drepa niðr

1) [■] [með e-u] slå ned (ɔ: afparere) ⫽ strike down (ɔ: ward off)

●●● Þat veitte þeim Biarnar-monnum þyng‹s›t, er þeir toko griotit þat millvm herða ser, er bocvnnvm (ɔ: bǫkunum) horfðv við, er hinir fenge eigi niðr drepit með hlifvnnvm, er moti þeim Lopte horfðv StuᴵK 345²⁶

2) [e-n/e-t / e-m] [í e-t] [fyrir e-m] [með e-u] (slå ned ɔ:) dræbe, nedslagte ⫽ (strike down ɔ:) kill, slaughter

3) [e-t] slagte ⫽ slaughter (an animal)

4) [e-u] sænke, lade falde ⫽ lower, let drop

● drepa niðr hǫfði/... [í e-t] sænke hovedet/..., bøje hovedet, holde hovedet sænket ⫽ hang one’s head/... (low), bow one’s head, keep one’s head down

**● ‖ impers.: drepr niðr** [e-m] [við e-t] (ngn) “falder ned” ⫽ (sby) “stands down”, (sby) subsides

●●● vid þetta kall drepr nidr hinne villtre þiod og skavmmvdvzt sin AmbrReyk 66¹¹

5) [e-u] (spec.) lade (sag) falde, afvise (sag) ⫽ let (a case/matter) drop, reject (a matter)

**● ‖ impers.: drepr niðr** [e-u] (sag) falder ⫽ (a case) is dropped

●●● drap sua nidr malino ~ NjR 61²³ Nj GKS 2868 4° 11r²

6) [e-u] [fyrir e-m] reducere, mane i jorden, neddæmpe, tilsidesætte, krænke ⫽ reduce, put a stop to, put down, disregard, offend against, affront

ofan: drepa ofan

[e-t] slå ned ⫽ knock down

ór: drepa ór

**● ‖ ?impers.: drepr ór dróma** (ngn) bryder ud af lænke, (ngn) sprænger alle bånd ⫽ (sby) breaks breaks free of a chain, (sby) bursts (his) fetters

●●● Þat er siþan haft fyrir orðtak, at leysi or Levþingi eða drepi or Droma, þa er eiɴhverr lvtr er akaflega sottr SnE 36³

sundr: drepa í sundr

[e-t] slå i stykker, smadre ⫽ break into pieces, smash

til: drepa til

[!] (slå ned og) skaffe, plyndre ⫽ (strike down and) procure, plunder

●●● Í þenna tíma var uppgangr þeira fóstbrœðra sem mestr ... Þeir áttu ferju ok létu víða verða til ⸢drepit [var. dregit DG 10 “10”; fengit AM 152 fol “152”] ok þóttu ekki miklir jafnaðarmenn Gr 88¹⁴

undir: drepa undir

1) [sik] [e-n/e-t] slå ned og holde under (sig), nedlægge ⫽ knock down and hold under (oneself)

2) [e-t] føre ind under (og afparere) ⫽ intercept from below (and parry)

●●● hann bra við skialldarbrotinu ok drepr vnder hauggit Finnb 49⁸

upp: drepa upp

1) (slagte og?) hænge op ⫽ (slaughter and?) hang up

2) [e-u] [undir e-t] stoppe (skøder/flige) (op under bælte) ⫽ tuck (the skirts of a garment) (up under a belt)

3)
● drepa upp eld [fyrir e-m] slå ild, tænde ild ⫽ light a fire

●●● fagnar Þrandr þeim uel ok lætr drepa upp ellda firir þeim Leifi Fær 133³⁴

út: drepa út

[e-t] fordreje ⫽ distort

●●● kann vera at þeir menn ... reiðí orð mín ⸢vvitrlíg firir alþyðv. ok spottí mík. ok drepí vt ferlíga [var. ok drepí ath ferlígu ok spotti míg fyrir alþydu GKS 1010 fol “Hr.”] þat er ek mælí eðr gerik til gamans HreiðHulda 150¹⁰

við: drepa við

● drepa hendi við [e-u] støde til (ngt) med hånden, støde fra sig, afslå, tilsidesætte, krænke ⫽ push against (sth.) with one’s hand, push (sth.) away from one, turn down, disregard, offend against

yfir: drepa yfir

[e-t] skjule (cf. A def. 13: drepa dul yfir e-t) ⫽ hide

●●● Byskup drap so brätt yfer harm sinn ... ad flester menn þottust lytt äfinna PBpˣ 426¹³

C. drepa sik:

● drepa sik (sjalfr) slå sig selv ihjel, begå selvmord ⫽ kill oneself, commit suicide

D. drepa sik + præp./adv.

ór: drepa sik ór

[e-u] bryde ud af (ngt) ⫽ break out of (sth.)

●●● kom þat i hvg, at hann (ɔ: ulfrinn) mvndi verþa at leɢia sik i hættv, ef hann skyldi frægr verþa, ok let leggia a sik fiotvriɴ ... (cf. 35²⁵⁻36¹) ... sva drap hann sic or Droma SnE 36¹

E. drepa sér

[við e-t] støde (imod ngt) ⫽ bump (into sth.)

●●● síðan drap hann sér við stólbrúðir ok fann, at þar sat maðr á stóli Gr 58²

F. drepa sér + præp./adv.

upp: drepa sér upp

[í e-u] støde (imod ngt) oventil ⫽ bump (into sth.) above oneself

●●● Hallbiorn Kala son hliop fyrstr vt; hann drap ser vp i dyrvnvm, ok hravt stalhvfan af hofdi honum StuᴵR 452²⁸

G. drepask

1) [fyrir sakar e-s] [með ■] (om gensidigt ødelæggende stridigheder) slå hinanden ned, slå hinanden ihjel ⫽ (of internecine strife) knock down, kill one another

● drepask sjalfir [til e-s] (om gensidigt ødelæggende stridigheder) slå hinanden ihjel, begå kollektivt selvmord ⫽ (of internecine strife) kill one another, commit collective suicide

2) [af e-u] rammes, blive slået ihjel ⫽ be afflicted, be killed

3) lade sig slå ud, blive nedslået ⫽ become downcast, become dispirited

●●● þat byriar staðfostvm manne at ⸢drepa [var. drepazt AM 696 XXXIII 4°] eigi þegar er nockot gengr i moti ~ lat. perturbari MorDogm xlv.23 var. ViðrǼHHauksb 308⁸ → ViðrǼH AM 696 XXXIII 4° 4v¹¹

4) dyppes ⫽ be dipped

●●● drepist ~ lat. Vt intingatur pes tuus in sanguine 92¹ (Vulg Psalm 67,24) GlossPsalt 93¹

H. drepask + præp./adv.

fyrir: drepask fyrir

[!] [e-ja] slå hinanden(s tilhængere) ihjel ⫽ kill (men from) each other’s groups

niðr: drepask niðr

1) (om gensidigt ødelæggende stridigheder) nedslagte hinanden, slå hinanden ihjel ⫽ (of internecine strife) slaughter each other, kill each other off

● drepask niðr sjalfir

2) blive nedslagtet, blive slået ihjel ⫽ be slaughtered, be killed off

●●● Her ferr allofimlega framm, er drepz niðr lið vart Mág¹A 26¹⁸

3) [fyrir sakir e-s] blive tilsidesat, blive krænket ⫽ be disregarded, be violated

●●● Vilium ver þæt med ængho mote þola at rettyndi manna drepezt nidær firir saker mutu. vinato. eda giafua RbHM (*1293) 20²¹

Form.: drap (110); drepa (109); drepr (87); drepit (57); drepinn (28); drepi (12); drapv (11); drápu (11); drep (11); drapu (7); drapo (6); dræpr (5); drepaz (5); drepin (4); drepít (4); drapvz (3); drepim (3); dræpa (3); dræpi (3); drepnir (3); drápusk (3); drepast (2); drepid (2); Drepandi (2); drepir (2); drepínn (2); drepe (2); drepur (2); drapum (2); drepiɴ (2); drapuz (2); draft (2); drepen (2); drepask (2); drepnu (2); drepeð (1); dræpinn (1); drepazt (1); drepet (1); drefna (1); drapa (1); drag (1); drepí (1); drapuzst (1); drápust (1); ðrepit (1); drapvm (1); drepizk (1); drepisk (1); drepizt (1); drapozk (1); dræpiz (1); drepnar (1); dreped (1); drapuzt (1); ðrepa (1); dreper (1); Drapv (1); Drep (1); drepezt (1); drepum (1); ðrepi (1); dräpum (1); draptv (1); dráp (1); drepnu (1); drapz (1); drapust (1); drepz (1); drafu (1); drepenn (1); diarp (1); drapzst (1); drepist (1); drepiz (1); dræpizt (1);

Comp.: hǽl- (1), ný- (7)

Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill; Suppl4 _; Fischer _; Anm; Bin _; Rím; LP; Med; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl item cf. corr.; WPA _;

Litt.: Bell 1980 [ANF 95] 98; Falk 1919 38; Guðrún Nordal 1998 63, 218; Halldór Halldórsson 1965 [ÍT 6] 38-64; Halldór Halldórsson 1965 [ÍT 6] 47-50, 56, 61-64; Knirk 1982 meddelt 26/11/82; Lie 1958 [KLNM 3] 351; Lundeby 1947 [ANF 62] 34; Seip 1955 113, 150; Sigurður Nordal 1931-1932 [APS 6] 145-148; Sigurður Samúelsson 1998 55-57; Sigurður Sigurðarson 1881 [ANOH 1881] 58-59; Åkermalm 1954 [ANF 69] 192

Genre. (expected): legal works [jur]: 152 (53); family sagas [isl]: 98 (67); religious works [rel]: 90 (147); historical works [his]: 77 (96); contemporary sagas [bis]: 40 (41); romances [rom]: 32 (57); legendary sagas [fas]: 28 (24); þættir [tot]: 19 (12); learned works [div]: 14 (17); charters [dip]: 4 (43); unclassified [ ]: 0 (2);

External (non-ONP) resources:

...

IN PROGRESS

...

Lexicon Poeticum (2nd ed.)

This uses metadata and images from septentrionalia.net

drengr - dreyrugr

dáð - eða

...

Cookies

ONP: Dictionary of Old Norse Prose

Word