AM 35 fol: 1⁰-413⁰ — Heimskringla

Kringla heimſins ſ er maɴfolkit byɢir er mioc vag ſcoringanga hꜹf ſtor or útſiánom iɴ i jorðenaer þat kɴect at haf gengr fra norva ſndom oc allt t til Jorſala landzAf hafino gengr langr hafs botn til Land norðrser heitir ſvarta hafþa ſcilr heims þriðiunganaheitir fyrir ꜹſtanAſiaen fyrir veſtan calla ſmir Európa en ſmir EneaEn norþan at ſuarta hafe gengr Sviðioð hin micla eða hin calldaSviþioð ena miclo calla ſ-mir menn eigi miɴe en Sercland hit miclaſumir jafna henne við bláland hit miclaHiɴ nrþri ltr Sviþioþar liɢr obygðr af froſti oc klþa svá ſem hiɴ ſyðri lutr blálandz er ꜹðr af ſolarbrnaJ Svi-þioð ero ſtor heroð morgþar ero oc margsconar þioðir oc mar-gar tngorþar ero riſar oc þar ero dvergar þar ero blámenn oc þar ero margs konar ndarlegar þioþirþar ero oc dyr oc drekar furþolega furþolega ſtórirOr norþri fra fiollom þeim er fyrir utan ero bygð allafellr á m SviþioðS er at rÁt-to heitir Tanaishon var forðom cǫllot Tana qviſl eða Vana qviſlhon kømr til ſiavar iɴ i Svarta hafJ Vanaqviſlom var þa callat Vanaland eða VanaheimrSu á ſcilr heims þriðinganahei-tir fyrir ꜹſtan Aſiaen fyrir veſtan EurópaIIFra AſiamǫnnomFyrir ꜹſtan Tanaqviſl i Aſia var callat Aſaland eða Aſa heimr Eɴ hǫfot borgin er var i landino colloðo þeir AſgarðEn i borgiɴi var hǫfþin-gi ſa er Oþiɴ var callaðrþar var blotſtaðr micillþat var þar ſiþr at xijhofgoðar váro ztirſcylldo þeir raða fyrir blótum oc domom manna i milliþat ero diar callaðir eða drotnarþeim ſcylde þio-noſto veita oc lotning allt folcOþiɴ var hermaðr micill oc mioc viþfǫroll oc eignaðiz morg rikihann var ſva ſigrſæll at i hveʀi orrosto feck hann gagnOc ſva com at hans menn trþo þviat hann ætti heimilan ſigr i hverri orrostoÞat var háttr hans ef haɴ ſende menn ſina til orrosto eða aðrar ſendefararat hann lagði aðr hendr i hꝼot þeim oc gaf þeim bianacTr-ðo þeir at þa myndi væl farazSva var oc m hans mennhvar ſem þeir urðo i nꜹþom ſtaddir a ſia eða a Landiþa cǫlloðo þeir a nafn hansoc þótte jafnan fá af þvi fróþar þóttuz þeir eiga allt trꜹſt er hann varHann fór opt ſva langt i brot at hann dvalþiz i ferþiɴi morg miſſereIIICFra broðrom OðensOþiɴ átte ij brðrhet aɴaʀ Ve en aɴaʀ Vilirþeir brǿðr hans ſtyr-ðo ríkenoþa er hann var i brottoÞat var eitt ſiɴ þa er Oðinn var fariɴ lan-gt i brot oc hafði lengi dvalzat áſom þotti rvænt hans heimþa toco brǿðr hans at ſcipta arfe hansEn kono hans friɢ gengo þeir baþir at eigaEɴ litlo ſiðaʀ com Oðinn heimtoc hann þa uið kono ſiɴiCap IVOfriðr við VáneOþiɴ for með her a hendr Vǫnomen þeir urðo væl við oc vǫrðo land ſitoc hafðo ymsir ſigrherioðohvárir land aɴara oc gerþo ſcaðaEn er þat leiddiz hva-rom tveɢiomlꜹgðo þeir mille sín ſǽttar ſtefno oc gerþo frið oc ſelldz giſlarfengo Vanir ſi-na ena agæzto mennNiorð hiɴ ꜹðga oc ſon hans FreyEn æsir þar i mot þaɴ er Hnir hÁt oc cǫlloðo hann allvel til hǫf-þingia falliɴhann var micill maðr oc hiɴ vænſtimeð honom ſendo æsir þaɴ er Mimir hÁt hiɴ vitraſti maðr En Vanir fengo þar i mot þann er ſpacaſtr var i þeira flockiſa hÁt qvaſireɴ er Hnir com i Vana heim þa var hann þegar hǫfþingi gʀMi-mir kendi honom rad ǫllEn er H-nir var ſtaddr a þingom eða ſtefnom ſva at Mimir var eigi nær oc cømi nockor vanda mál fyrir hannþa ſvaraðe hann æ eno ſamaraðe aþrir qvað hannþa grunaðe Vane at æſir mundi hafa falſat þá i manna ſciptinoþa tocó þeir mimi oc háls hioɢiooc ſendo hǫfotit áſomOþinn tóc hǫfotit oc ſmurþi urtum þeim er eigi mátte fúnaoc qvað þar yfir galdra oc magnaðe ſva at þat mælte við hannoc ſagðe honom marga leynda luteNiorð oc Frey ſetti Oðinn blótgoða oc váro þeir díar með ÁſomDottir Nia-rþar var Freyiahon var blot-gyðia hon kende fyrſt með Áſom ſeið ſem Vǫnom var títtÞa er Niorðr var með Vǫnom þa hafðe hann átta ſy-ſtor ſinaþviat þat váro þar lꜹgváro þeira bǫrn freyr oc freyaen þat var baɴat með áſom at byɢia ſva náit at frændſemi5CapVFra GefianFiallgarðr micill gengr af Land-norþri til utſðrsſa ſcilr Sviðioð ena miclo oc ǫnnor rikiFyrir ſɴan fiallit er eigi langt til Tyrclandzþar átti Oþinn eignir ſtórarJ þaɴ tíma fóro rumveria hǫfþingiar ví-ða m heimeɴ oc bruto undir ſic allar þioþirEn margir hofþingiar flyðo fyrir þeim ofriðe af ſinom eignomen fyrir því at Oþinn var fórſpár oc fiolkuɴigrþa viſſi hann at hans afqvæmi mundi m norðr hálfo heim-ſens byɢiaÞa ſetti hann brøðr ſina Ve oc Vila yfir AsgarðEn hann fór oc diar allir með honomoc micit maɴ folcFor hann fyrſt veſtr i Garðaríki oc þa ſuþr i SaxlandHann átti marga ſonohann eignaðiz ríki víða m Saxlandoc ſetti þar ſono ſina til landz gøzloÞa for hann norþr til ſiávaroc toc sÁr búſtað i ey eiɴiþar heitir n Oþins ey í Fíoneþa ſende hann Gefion norðr yfir ſndit a landa leitanþa com hon til Gylfa oc gaf hann henne eítt plógslandÞa for hon i jǫtnheima oc gat þar iiij ſono við jotni nockoromHon bra þeim i yxnalike oc førðe þa fyrir plógiɴ oc dró landit t a hafit oc veſtr gegnt Oðens eyoc er þat cǫllot Selndþar bygðe hon ſiþanhennar fecc Scioldr ſonr Oðinsþꜹ bioɢo at Hleiðroþar er vatn eða ſiár eptirþat er callat lꜹgriɴSva liɢia firþir i leginom ſem nes i SelndeSva qvaþ Bra-gi hiɴ gamliGefion dro fra Gylfa glꜹð diprꜹðl ꜹðla ſva at af reɴi rcnom rc Danmarkar hꜹcabáro yxn oc viij eɴi tnglþar er gengo fyrir víneyiar viðri valrꜹf fiǫgor hꜹfot Eɴ er Oþinn ſprðe at goþir Landz-coſtir váro ꜹſtr at Gylfafor þaɴococ gerþo þeir Gylfi ſætt ſinaþví at Gylfi þóttiz engi crapt til hafa til mót ſtoðo við ÁſanaMart attuz þeir Oðiɴ við oc Gylfi i brogðum oc ſionhverfingomoc rðo æsir jaf-nan rikriOðinn toc ſÁr buſtað við lꜹgiɴþar ſem n ero callaþar forno Sigtúniroc gerþi þar micit hof oc blót eptir ſiðvenio Aſaɴahann ei-gnaðiz þar lǫnd ſva vítt ſem hann let heita SigtnirHann gaf bú-ſtaði hofgoðonomNiorðr biói Nóatúnomen Freyr at Up-ſǫlmHeimdallr at himinbiorgomÞóʀ a þruðvangiBalldr a BreiðablikeǪllom fecc hann þeim goða bólſtaðiVICapFra atgervi Oþins Þa er Aſa Oþenn com a norþ-lǫnd oc með honom díarer þat ſagt með ſaɴenndom at þeir hófo oc keɴdo iþrottir þær er menn hafa lengi ſiþan með faritOþinn var gǫfgaſtr af ǫllomoc af honom namo þeir allar iþróttirnarþvíat hann kuɴi fyrſt allar oc þo fleſtarEn þat er at ſegia fyrir hveria ſǫc hann var ſva mioc tígnaðrþa baro þeꜱir lutir tilHann var ſva fagr oc go–fugligr alitomþa er hann ſat með ſinom vinom oc at ǫllom hló hgr viðEn þa er hann var i her þa ſyndiz grimligr ſinom vinomEn þat bar til þess at hann kuɴi þǽr iþróttir at hann ſcipti litm oc líkiom a hueria lnd er hann villdeǪɴorr var ſú at hann talaðe ſva ſnialt oc ſlÁtt at ǫllom er a heyrðo þotti þat eina ſattmælti hann alt henndingom ſva ſem nu er þat queþit er ſcáldſcapr heitir Hann oc hofgoþar hans heita lio-ðaſmiþirþviat ſ iþrótt hofz af þeim i norðr lꜹndomOþinn kuɴe ſva gera at i oʀosto urðo ovinir hans blindir eða dꜹfir eða ót-taflliren vápn þeira bito eigi helldr en vendirenn hans menn fóro brynjolsir oc váro galnir ſem hundar eða vargarbito i ſcioldo sína váro ſterkir ſem birnir eða grið-ungarþeir drapo manfolkiten hvartki eldr ne járn orti a þaþat er callat berſercs gangrVIICapFra Iþróttum OðensOþiɴ ſcipti hꜹmomlá þa bú-kriɴ ſem ſofiɴ eða dðreɴ hann var þa fgl eða dýrfiſkr eða ormroc fór a eiɴi ſvipſtnd a fiaʀlǽg lǫnd at ſinom erendom eða aɴara mannaþat kɴe hann eɴ at gera með orðom einom oc at ſlqva elld oc kyʀa ſiáoc ſnua vindom hveria leið er hann villdeOc hann atte ſcip er ſciðblaðnir hÁt er hann fór a yfir hꜹf ſtóren þat matte vefia ſaman ſem dúkOðinn hafðe með sÁr hǫfot mimis oc ſagðe þat honom morg tiðende or ꜹðrom heimumen ſtundm vacte hann pp dꜹða menn or jorðoeða ſettiz ndir hangafyrir því var hann callaðr drꜹgadrottiɴ eða hangadrottiɴHann atte hrafna ijer hann hafðe tamit við málflgo þeir viða um lꜹnd oc ſǫgðo honom morg tiðen-deAf þessom lutom varþ hann ſtor-lega froþrAllar þessar iþróttir keɴde hann með rnom oc lioðomþeim er galdrar heita fyrir því ero æsir callaþir galldra ſmiþirOðinn kɴe þa iþrott er meſtr mattr fylgðeoc framþi ſialfr er ſeiðr heitirEn af því matte hann vita ǫrlog manna oc oorðna luteSva oc at gera mǫnnom bana eða ohamingio eða vanheilendeſva oc at taca fra mǫnnom vit eða afl oc gefa ǫðromEn þessi fiolkyɴge er framit er fylgir ſva micil ergi at eigi þótte karl mǫnnom viþ at faraoc var gyðionom kend ſ iþróttOðinn viſſe m alt jarð-fe hvar folgit varoc hann kɴe þꜹ lioð er uplꜹcz fyrir honom jor-ðen oc biorg oc ſteínar oc hꜹgarniroc batt hann með orðom einom þa er fyrir bioɢooc gecc iɴ oc toc þar ſlict er hann vildeAf þessum crꜹp-tom varð hann mioc frægruvinir hans óttuðz hannen vinir hans trey-ſtz honomoc truþo a crapt hans oc a ſíalfan hannEn hann keɴde fleſtar iþróttir ſínar blotgoþonomváro þeir næſt honom m allan froðleíc oc fiolkyɴgiMargir aþrir námo þo micit afoc hefir þaðan af dreifz fiolkynngin viða oc haldiz lengiEɴ Oþinn oc þa hǫfþingia xijblo-taðo menn oc cǫlloðo goð ſin oc trúþo a lengi ſiþanEptir Oþins nafne var callaðr Ꜹðonoc heto menn ſva ſono sínaEn af Þors nafne er callaðr Þorir eða Þorareɴeða dregit af ꜹðrom heitom tilSva ſem Stein-þoʀ eða Hafþoʀeða en breytt a fleyre vegaVIIICap Lagaſetning Oþins Oþenn ſette lǫg i lande síno þꜹ er gengit hafþo fyʀ með áſomSvá ſetti hann at alla dꜹða menn ſcyllde breɴaoc bera a bál með þeim eign þeiraSagðe hann ſva at með því lícom ꜹðfom ſcylde hverr coma til valhallar ſem hann hafðe á balþeſs ſcylde hann oc niota er hann ſiálfr hafðe i jorð grafitenn ꜹſcona bera út a ſiáeða grafa niðr i iorðEn epter gǫfga menn ſcylde hꜹg gera til miɴingarEɴ eptir alla þa menn er nokot mannz mót var atſcylde reiſa bꜹta ſteinaoc hellz ſia ſiðr lenge ſiþanÞa ſcylde blota i mote vetri til ársEn at miðiom vetri blóta til groðrarEt þriðia at ſumreþat var ſigrblotUm al-la Suíðioð gulldo menn Oðni ſcatt peɴing fyrir nef hvertEn hann ſcylde veria land þeira fyrir friðe oc blota þeim til ársIXCapKvan-fꜹng NjarðarNiorðr fecc kono þeirar er ſcaðe hÁt hon villde ecke við hann ſamfararoc giptiz ſiþan oðneátto þꜹ marga ſonoEiɴ þeira hÁt Sæmingrm hann orte Eyvindr Scálda ſpillir þettaÞaɴ ſkialdbløtr ſcatføri gat áſa niðr við jarn viðio þa er þꜹ mǽʀ i manheimum ſcatna vinr oc ſcaðe bygðoSævar beins oc ſono marga ꜹndor dís við Oðne gatTil Sæmings talðe Hacon Jarl hinn ríki langfeðga kyn ſittÞessa Svi-þioð cǫlloðo þeir mannheimaen hina miclo Sviþioð cǫlloðo þeir goð-heimaOr goðheimm ſogðo þeir morg tiðendeXdꜹði OþinsOþenn varþ ſóttdꜹðr i Svi-þioðOc er hann var atcomiɴ dꜹþa lÁt hann marka ſic geirs odde oc eignaðe sÁr alla vápndꜹða mennſagðe hann ſic mundo fara mndo i goð -heim oc fagna þar vinom sínomN hugðo Suíar at hann væri comiɴ i hiɴ forna Áſgarðocmunde þar lifa at eílifoHófz þa at nyio atrnaðr við Oþin oc aheitOpt þótte Suíum hann vitraz sÁr aðr ſtórar oʀostor yrðegaf hann þa ſum-um ſigren ſumum bꜹð hann til sínþotti hvartveɢi coſtr goðrOþinn var breɴdr dꜹðroc var ſ breɴa gjr allveglegÞat var tra þeira at þvi hæraſem rey-kenn lagðe i loptit upp at því háleitare være ſa i himnenom er breɴona átteoc þess ꜹðgare er meira fe braɴ með honomXICapfra Nirði Niorðr af Nóatunom gerþizc þa valldz maðr yfir Sviomoc hellt upp blótmhann cǫlloðo Svíar þa drotten sinnToc hann þa Scatgiafir af þeimA hans dǫgom var friþr allgoðr oc allz conar ár ſva micitat Suiar trúþo því at Niorþr reðe fyrir áre oc fyrir fÁſælo mannaA hans dǫgom dó fleſtir díaroc váro allir blotaþir oc breɴdir ſiþanNiorðr varð ſottdꜹðrlÁt hann oc marka ſic Oðne aðr hann doSuiar breɴdo hann oc greto all mioc yfir leiðe hansXIICapdꜹðe FreysFreyr tóc þa við ríki eptir Niorðvar hann callaðr drotteɴ yfir Suimoc toc scattgiafir af þeimhann var vinſæll oc arſæll ſem faþir hansFreyr reiſte at Uppſǫlom hof micitoc ſetti þar hꜹfoð ſtað ſiɴlagðe þar til allar ſcylldir ſinarlǫnd oc lſan eyreþa hófz Uppſala ꜹ-ðr oc hefir halldiz æ ſiþanA hans dǫgom hófz froþa friðrþa var oc ár um ǫll Lǫndkendo Sviar þat freyvar hann þvi meiʀ dyrca-ðr en ǫɴor goðenſem a hans dǫ-gom varð Landzfólket ꜹðgara eɴ fyʀ af friþinom oc áreGer-ðr Gymis dóttir het kona hansſonr þeira hÁt fiolnirFreyr hÁt yn-gvi ꜹðro nafneyngva nafn var lengi ſiþan haft i hans ætt fyrir tígnar nafnoc ynglingar váro ſiþan callaðir hans ættmennFreyr tóc ſotten er at honom leið ſottenleitoðo menn sÁr raðs oc lÁto fá menn til hans comaenn bioɢo hꜹg miciɴ oc lÁto dyʀ á oc iijjá glɢaEɴ er freyr var dꜹðrbáro þeir hann leyni-lega i hꜹgiɴoc ſꜹgðo Suium at hann lifðe oc varðveítto hann þar iijjá vetreɴ ſcatt ǫllom hellto þeir i hꜹgiɴi eiɴ gluɢ gulli-noen i aɴan ſilfrinoí hinn iijja eirpeɴingomþa hellz ár oc friðrXIIIfra Freyu og dætrm hennarFreyia helt þa pp blótumþvíat hon ein lifðe þa eptir goðannaoc varþ hon þa hin frægſtaſva at með hennar nafne ſcyllde calla allar konor tignarſva ſem n heita frúvorſva het oc hver freyia yfir sinni eigoen ſu húsfreyia er bú áFreyia var heldr marglyndOþr hÁt bónde hennarDtr hennar heto Hnoſs oc ger-ſimeþær váro fagrar miocaf þeira nafne ero ſva callaðir hinir dyr-ſto gripirÞa er allir Suiar viſſo at freyr var dauðr en hellz ár oc friðrþa truþo þeir at ſva munde verameþan freyr væri a Sviþioðoc villdo eigi breɴa hann oc cǫlloðo hann veraldar goðblotaðo meſt til árs oc friþar alla æve ſiþanXIVCapdꜹðe Fiolnis konongsFiolnir ſonr ynguifreys reð þa fyrir Suium oc pſala ꜹðhann var rikr oc árſæll oc friðſællþa var friðfroðe at Hleiðroþeira í a millom var heimboð oc vinganþa er fiólnir fór til froþa a Selundþa var þar fyrir bin micil veizlaoc boðit til viða m lꜹndfroðe átte mikiɴ husa bþar var gert ker micit mar-gra álna háttoc okat með ſtórum timbr ſtockomþat ſtóð i undir ſcemmoen lopt var yfir ppioc opit golf þilit ſva at þar var niðr hellt leginomen kerit blandit fult miaðarþar var dryccr furþo ſtercrUm qveldit Var fiolne fylgt til herbergis i et næſta lopt oc hans ſveit með honom Um nottena gecc hann ut i ſvalirat leita sÁr ſtaðarvar hann ſvefn ʀ oc dꜹðadruckiɴEɴ er hann ſneriz aptr til herbergisþa gecc hann fram eptir ſvǫlonom oc til aɴara Loptduraoc þar iɴ miſti þa fótom oc fell i miaþar kerit oc tyɴdiz þarSva ſegir þioðolfr hinn HuinverſciVarð framgengt þar er froðe bio feigðar orð er at fiólne comoc ſicling ſvigþis geira vágr vindlꜱ vm viða ſcyldeXVCapfra Svegði Suegðir tóc ríki eptir fǫðor sinnhann ſtrengðe þess heít at leita goð-heims oc oþens ens gamlahann for með xijmann viða um heimeɴhann com út i tyrcland oc i Svi-þioð ena miclooc hitti þar mar-ga frændr sína oc var i þeire for vvetrþa com hann aptr til Sui-þioþardvalþiz hann þa eɴ heima m hríþhann hafðe fengit kono þá er Vana hÁt vt i Vana heimevar þeira ſonr VanlandeFra SvegðiSvegðir for enn at leita goð-heimsOc i ꜹſtan verþri Sviþioð heitir br micill at ſteineþar er ſteiɴ ſva micill ſem ſtór húsUm quelldit eptir ſolarfallþa er Suegðir gecc fra dryckio til ſuefn brsſa hann til ſteínſens at duergr ſat ndir ſteininomSuegdir oc hans menn váro mioc drcnir oc rɴo til ſteinſinsDuergriɴ ſtoð i durom oc callaði a Suegðebað hann þar iɴ ganga ef hann vilde Oðen hittaSuegðir hlióp i ſteiniɴen ſteiɴiɴ lꜹcz þegar aptrSvá ſegir þioðolfr hinn vinverſciEn dagſciaʀ durnis niðia ſalvorðuðr Svegðe veltiþa er i ſtein hiɴ ſtórgeðe dulſa konr eptir dvergi hliop oc ſalbiartr þeira Sꜹcmimis jotunbygþr við jǫfri geínXVICapFra VaɴlandaVanlande hÁt ſonr Svegðis er ríki tók eptir hann oc reð fyrir uppſala ꜹðhann var hermaðr micill oc hann for viða vm lꜹndhann þá vetrviſt á fiɴlande með Sniá hinom gamlaoc fecc þar dóttor hans drífoEn at váre fór hann a broten Drífa var eptiroc het hann at coma aptr a þriɢia vetra freſteEn hann com eigi a xvetromÞa ſende Drifa eptir Hulð ſeið conoenn ſende Viſbur ſon þeira Vanlanda til SviþioþarDrifa keypti a Hulþ ſeið cono at hon ſcylde ſiða vanlanda til fiɴlandzeða deyþa hann at ꜹðrom coſteEn er ſeiðr var framiðrvar Vanlande at pſolomÞa gerþi hann fſan at fara til fiɴlandzEn vinir hans oc raða menn bꜹɴoðo honom oc ſogðo at vera myndi fiolkyɴ-gi fiɴa i fyſi hansþa gerþiz honom ſuefn hǫfgt oc lagðiz hann til ſvefnsEɴ er hann hafðe lítt ſof-natcallaði hann oc ſagðe at mara traþ hannMenn hans fóro til oc villdo hialpa honomEn er þeir tóco upp til hofoðſensþa traþ hon fótleɢinaſva at nær brotnaðoþa tóco þeir til fotaɴaþa cafðe hon hofoðet ſva at þar do hannSuíar toco líc hans oc var hann breɴdr við a þá er Scuta hÁtþar váro ſettir bꜹta ſteinar hansSva ſegir þioðolfrEɴ á vit vilia broþor vítta vÁttr vanlanda comþa troll knd um troþa ſcylde liðs grimhildr lióna bagaoc ſa braɴ a beðe ſcúto menglꜹtuðr er mara qvalðe XVIICapDꜹðe ViſbursViſbʀ tóc arf eptir Vanlanda foþor ſinnhann gecc at eiga dóttor Ꜹða ens ꜹðga oc gaf henne at mun-de iij ſtórbi oc gullmeɴþa atto ijá ſonoGiſl oc ꜹndorEn Viſ-burr lÁt hana eina oc fecc aɴarrar konoen hon for til fǫðor síns með ſono ſinaViſburr atti ſon oc Domalde hÁtStipmoþir Domallda lÁt ſiða at honom ogæfoEɴ er ſynir Viſburs váro xijvetra oc xiiifóro þeir a fund hans oc heimto mund moþor ſiɴareɴ hann villde eigi gialdaþa mælto þeir at gullmenit ſcylde verþa at bana hinom bezta manne i ætt hansoc fóro i brot oc heimÞa var en fengit at ſeið oc ſiðit til þeꜱ at þeir ſcylldo mega drepa fǫðor sinnþa ſagðe Hlðr vǫlva þeimat hon mundi ſva ſiþa oc þat með at ætt víg ſcyldo avalt vera i ætt þeira ynglinga ſiþanþeir játto þvíEptir þat ſamnoðo þeir liðe oc com at Viſbr vm nótt a ovart oc breɴdo hann inneSva ſegir ÞioðólfrOc Viſburs vilia byrðe ſiarvar niðr Svelgia knattiþa er meinþiof markar ꜹtto ſetr veriendr a ſiɴ fǫþoroc allvalld i aren kíole glóða garmr glymiande beítXVIIICapDꜹði DomalldaDomalde toc arf eptir fꜹðor sinn Viſbur oc reð lꜹndomA hans dǫgom gerðiz i Sviþioð ſltr oc ſeyraÞa eflðo Suíar blot ſtór at upſǫlumIt fyrſta hꜹſt blotaðo þeir yxnomoc batnaðe ecke arferþ at heldrEɴ aɴat hófo þeir maɴ blóten árferþ var ſꜹm eða verreEɴ et iijðja hꜹſt com Suiar fiolment til vppſalaþa er blót ſcyldo veraÞa átto hfþingiar raða gerþ sínaoc com þat aſamt með þeim at hallærit munde ſtanda af Do-malda konongi þeiraoc þat með at þeir ſcyldo honom blota til árs sÁr oc veita honom atgongo oc drepa hann oc rioða ſtalla með bloðe hansoc ſva gerþo þeirSva ſegir þióðólfrHitt var fyʀ at folldruðo ſverþberendr ſinom drotni oc landherr a lifs vanan drørug vápn domalda barþa er árgiorn jota dolgi Suia kind m ſóa ſcyldeXIXCapDauði DomarsDomaʀ hÁt ſonr Domalda er þar næſt reð ríkiHann reð lengi fyrir lǫn-dom oc var þa goð ár ferþ oc friðr m hans dagafra honom er ecke ſagt aɴat eɴ hann varð ſottdꜹ-ðr at upſǫlom oc var førðr a fyris vǫllooc breɴdr þar a ar backanomoc ero þar bꜹtaſteinar hansSva ſegir þióðólfr Oc ec þess opt um yngva hrør froða menn um fregit hafðahvar Domaʀ a dynianda bana bana hálfs um boriɴ værin ec þat veit at verc bitiɴ fiǫlnis niðr við fýre braɴXXCapDꜹðe DyɢvaDyɢvi hÁt ſonr hans er þar næſt reð lꜹndomoc er fra honom ecke ſagt aɴat en hann varð ſottdꜹðrSva ſegir þióðólfrQueþcat ec dl nema dyɢva hrr glitnis gná at gamne hefrþví at ioþis ulfs oc narfa konong maɴ kioſa ſcylldeoc allvald yngva þioðar Loka mær um leikeɴ hefrMoþir Dyɢva var Dróttdottir Dan-ps konongs ſonar rígser fyrſtr var konongr callaðr a danſka tngohans átt menn hǫf–ðo avallt ſiþan konongs nafn fyrir et zta tignar nafnDyɢui var fyrſt konongr callaðr ſiɴa ættmannaeɴ aðr váro þeir drotnar callaþiren conor þeira drotningaren drótt hirðſveitinEn yngui eða yngni var callaðr hverr þeira ættmanna alla ævien ynglingar allir ſamanDrott Drotning var ſyſtir Dans konongs hins micilláta er Danmorc er við kendXXICapFra Dag ſpakaDagr hÁt ſonr Dyɢva konongs er konong-dom tóc eptir hannhann var maðr ſva ſpakr at hann ſcilðe fgls rꜹddHann átte ſpaʀ eiɴer honom ſa-gðe morg tiðendeflꜹg hann á ymſe lꜹndÞat var eitt ſiɴ at ſpꜹʀiɴ flꜹg a Reiðgota land a b þaɴ er a vǫrva hÁthann flꜹg i akr karlsoc fecc þar matarKarl com þar oc tóc upp ſtein oc lꜹſt ſpꜹʀiɴ til banaDagr konongr varð illa við er ſpꜹʀeɴ com eigi heimGecc hann þa til ſonar blótz til frettar oc fecc þꜹ ſvǫr at ſpꜹʀ hans var drepiɴ a vǫrvaSiþan bꜹð hann t her miclom oc for til GotlandzEɴ er hann com a vǫrva gecc hann upp með her sinn oc heriaðefolkit flyðe vídsvegar undanDagr konongr ſneri herinom til ſcípa er quelldaðe oc hafðe drepit mart fólc oc mart handtekitEn er þeir fóro yfir á nǫckoraþar ſem heitir ſciotans vað eða vápna vað þa raɴ fram or ſcogi eiɴ vercþræll a árbackaɴoc ſcꜹt heytigo i lið þeira oc com i hǫfot konongi ſcotitfell hann þegar af heſtinom oc fecc banaI þaɴ tima var ſa hof-þingi gramr callaðr er heriaðe en hermenninir gramir Sva ſegir Þióðólfrfra ec at Dagr dꜹða orðe frgðar fúꜱ um fara ſcylldeþa er valteins til vǫrva com ſpac frꜹmuðr ſpꜹrs at hefnaOc þat orð a ꜹſtr vega víſa ferþ fra vigi barat þaɴ gram m geta ſcyllde ſleyngo þref ſleipnis verþarXXIICapFra AgnaAgni hÁt ſonr Dags er konongr var eptir hannríkr maðr oc agætrhermaðr micillatgervi maðr mikill m alla lteÞat var eitt ſmar er Agni konongr for með her sinn a Fiɴland gecc þar upp oc heriaðeFiɴar drogo ſaman liþ micit oc foro til oʀostoFroſte er nefndr hofþingi þeiraVarþ þar oʀosta miciloc fecc Agni konongr ſigrþar fell froſti oc micit lið með honomAgni konongr for herſcildi m fiɴland oc lagðe undir ſic oc fecc ſtor micit her-fanghann tóc oc hafðe með sÁr Skiálf dottor froſta oc Loga broþor hennarEɴ er hann com ꜹ–ſtan lagðe hann til Stoccſndahann hann ſetti tiold sín ſuþr a fitinaþar var þa ſcógrAgni konongr átte þa gll menitþat er Viſbʀ hafþe áttAgni konongr gecc at eiga Sciálfhon bað konong at gera erfe eptir fǫþor sinnHann bꜹð þa til sín morgom rikis mǫnnom oc gerþe veizlo miclahann var allfrø-gr orðeɴ af fǫr þessiþa váro þar dryckior miclarEn er Agni konongr ger-þiz drckiɴþa bað Scialf hann gœta menſens er hann hafðe a hálſeHann tóc til oc batt ramlega menit a hals sÁraðr hann gengi at ſofaEɴ landtialdit ſtóð við ſcógiɴ oc hátt tre yfir tialldenoþat er ſcyla ſcy-lde við ſolar hitaEɴ er Agni konongr var ſofnaðrþa toc Sciálf digrt ſnri oc feſti ndir menitMenn hennar ſlógo þa tiald ſtongonom en cꜹſtoðo lykio ſnæriſſens pp i limar treſſensdrogo þá ſiþan ſva at konongr hecc næſt uppi við limaroc var þat hans baneSciálf oc hennar menn hliopo a ſcip oc rero i brotAgne konongr var þar brendr oc er þar ſiþan collot Agnafita ꜹſtanverþom tꜹrinom veſtr fra Stocs ſundeSva ſegir Þióðólfrþat tel ec ndr ef Agna her Scialfar ráð at ſcꜹpom þottoþa er gøðing með gll meni loga dis at lopti hófHinn er við tꜹr temia ſcylde ſualan heſt Signyiar versXXIIICapFra Eiríki oc AlrekiAlrekr oc Eirikr heto ſynir Agnaer konongar váro eptir hannþeir váro rikir menn oc her menn miclir oc iþro-tta mennÞat var ſiðvenia þeira at riða heſtatemia bæþi við gang oc við hlꜹpkuɴo þeir þat allra manna beztlꜹgðo þeir a þat et me–ſta capp hváʀ betr reið eða betri heſta atteÞat var eitt ſiɴ at þeir brðr riðoijfra ꜹ-ðrom mǫnnom með hina bezto heſta ſinaoc riðo t a vǫllo nockora oc com eigi aptroc var þeira leita faritoc fɴz þeir baþir dꜹþir oc lamit hǫfot a baðomeɴ ecki vapn hꜹfðo þeir nema bitlana af heſtonomoc þat hyɢia menn at þeir hafe drepiz þar meðSva ſegir Þióðólfrfell Alrecr þar er Eiriki bróþor vapn at bana urðooc hnackmars með hǫfot fetlom Dags frænðr m drepaz qváðo Fráat maðr aðr eykia gørvi freys afſpring i folc hafaXXIVFra Alfi oc YngvaYngvi oc Alfr váro ſynir Alrecs er konongdom toco i Sviþioð þar næſtvar yngvi hermaðr micill oc all ſigrſællfríþr oc iþrotta maðr hiɴ meſtiſter-cr oc hinn ſnarpaſti i oʀoſtummildr af fe oc gleðimaðr micillAf ſlíco ǫllo varð hann frøgr oc vinſællAlfr konongr bróðir hans ſat at lꜹndo oc var ecki i hernaðehann var callaðr elfſihann var maðr þǫgll ríklndaðr oc oþyðrMoþir hans hÁt Dageiðr dóttir Dags konongs hins ri-ka er Dꜹglingar ero fra comnirAlfr atti kono er Bera hÁt kuiɴa friðztoc ſcǫrngr micill gleði maðr hinn meſtiYngui Alreks ſon var þa en eitt hꜹſt comiɴ or vikingo til pſalaoc var þa hiɴ frgſtihann ſat opt við dryckio len–gi m quelldmAlfr konongr gecc opt ſnimma at ſofaBera drotning ſat opt a queldm oc hiǫloðo þꜹ yngvi sín i millomAlfr røddi opt mbað hana fara fyʀ at ſofaſagðe at hann villde ecki va-ka eptir hennehon ſvarar oc ſegir at ſ kona væri ſæl er helldr ſcylde eiga yngua en Álfhann reid-diz því mioc er hon mælti þat optEítt qvelld gecc Álfr iɴ i hǫllena þa er þꜹ yngvi oc Bera ſáto i háſeti oc tꜹloðz viðrhafðe Yngue m kne sÁr mæ-keMenn váro mioc drucnir oc gáfo engan gꜹm at konongiɴ com iɴAlfr konongr gecc at haſæti-nobra ſverþi ndan ſcickiooc lagðe i gegnum Yngva broðor sinnYngvi hliop pp oc bra mæ-kinom oc hio Alf bana hɢoc fello þeir baþir dꜹðir a gólfit váro þeir Alfr oc Yngvi heygþir a fyrisvǫllom Sva ſegir þióðólfr Oc varþ hiɴ er álfr m vá vǫrðr veſtallz m vegiɴ liɢiaer dꜹlingr drrgan mæki ꜹfndgiarn a Yngva rꜹðVara þat bęrt at bera ſcylde val ſfendr vigs vm huetiaþa er brðr ijat bǫnom urðz oþurfendr um afryðeFall Hugleics konongsXXVCapitHugleikr hÁt ſonr Alfs er konongdom toc yfir Suim eptir þa brøðr því at ſynir yngva váro þa bornHug-leicr konongr var engi hermaðr oc ſat hann at lǫndom i kyʀſǽtihann var ꜹðigr mioc oc ſincr af fÁhann hafði mioc i hirþ sinni allz conar leikaraharparaoc gigiaraoc fiðlarahann hafði oc með sÁr ſeið menn oc allz-conar fiolkuɴict fólcHake oc Hagbarðr heto brøþr oc váro agætir miocþeir váro ſia konongar oc hofðo lið micitfóro ſtndum baþir ſamtſtndom sÁr hvaʀmargir cappar váro með hvaromtveɢia þeiraHake konongr for með her sinn til Sviþioþar a hendr Hgleike konongiEn Hgleicr konongr ſa-mnaðe her fyrirþa com til liðs við hann brøðꝛ ijoc Svipdagr oc Geigaðr agætir menn baþir oc hinir mesto kapparHaki konongr hafði með sÁr xij cappaÞar var þa Starkaðr gamli með honomHaki konongr var oc hin meſti kappiÞeir hittz a fyris vǫllomvarþ þar micil oʀostafell brátt lið HgleicsÞa ſótto fram kapparnir Svipdagr oc Geigaðren kappar Haka gengo vimoti hvarom þeiraoc urðo þeir handtecnirþa gecc Haki konongr iɴ i ſcialdborg at Hugleiki konongioc drap hann þar oc ſonu hans ijaEptir þat flyðo Suíarenn Haki konongr lagðe lꜹnd undir ſicoc gor-þiz konongr yfir SuiumHann ſat þa at lꜹndom iijavetrEɴ i því kyʀsætifóro kappar hans fra honom oc i víking oc fengo sÁr ſvá fiárXXVI Cap Dꜹðe Guðlꜹgs konongsJorundr oc Eirikr váro ſynir yngva Alrecs ſonarþeir lágo úte a herſcipom þessa hriþ allaoc váro her menn miclirA eino ſmre herioðo þeir i Danmǫrcoc þa hitto þeir Guðlꜹg haleygia konong oc átto við hann oʀostooc lꜹc sva at ſcip Guðlꜹgs var hroðit en hann varð handtekiɴÞeir fltto hann til landz a Strꜹmeyiar nesoc hengðo hann þarVrpo menn hans þar hꜹg eptir hannSva ſegir Eyvindr Scálda ſpillirEn Guðlꜹgr grimman tamþe við ofr kapp ꜹſtr konongaSigars ió er ſynir yngva menglꜹtuð við meið reiðoOc náreiðr a neſi drúpir vinga meiðr þar er vicor deilirþar er fiolkɴr m fylcis hrr ſteine merktr Strꜹmeyiar nesXXVIICapfra Haka Konngi Eirikr oc Jorndr brðr urðo af verki þesso frægir miocþóttz þeir miclo meire menn en aðrþeir ſpurþo at Haki konongr i Sviþioð hafðe ſennt frá ſer cappa sína ſinaþa halda þeir til Suiðioþaroc draga ſiþan her at sÁrEɴ er ſuiar ſpyria at ynglingar ero þar comnirþa drífr ogryɴe til þeiraSiþan leɢia þeir i lǫgiɴ upp oc halda til pſala a hendr Haka konongiEɴ hann feʀ i móte þeim a fyrisvǫllooc hafðe lið miclo miɴaVerþr þar micil oʀostagecc konongr fram svá hart at hann fellde alla þa er honom váro næ-ſtiroc at lyctm fellde hann Eirik konongoc hio niðr merki þeira brøðraÞa flyðe Jorndr konongr til ſcipa oc alt lið þeira hansHaki konongr fecc sva ſtór ſár at hann ſá at hans lífdagar myndo eigi langir verðaÞa let hann taca ſceið er hann atteoc lÁt hlaða dꜹðom mǫnnom oc vápnomlet þa fly-tia t til hafs oc leɢia ſtyre i lag oc draga pp ſeglen leɢia elld í tyrvið oc gǫra bál a ſcipinoVeðr ſtoð af landeHake var þa atcomiɴ dꜹða eða dꜹðr er hann var lagiðr a bálitſiglðe ſcipit ſiþan loganda t i haf oc var þetta allfrøgt lengi ſiþanDꜹðe JǫrundarXXVIIICapJorndr ſonr Yngva konongs var konongr at pſǫlomhann reð þa lꜹndomoc var optlega a ſmrm i hernaðeA einhverio ſmrifor hann með her ſiɴ til Danmerkr hann heriaðe m jotland oc fór m hꜹſtit iɴ i Limafiorð oc heriaðe þarhann lá liðe ſíno i Odda ſndeþa com þar með her mikiɴ Gylꜹgr Haleyia konongr ſonr Guðlꜹgs er fyʀ var getiðHann leɢr til Oʀosto við JorndEɴ er Landz menn urðo þess varirdrifa þeir til ǫllm áttombæði með stórom ſci-pom oc ſmámverðr þa Jorndr ofrliþe boriɴ oc hroðit ſcip hanshliop hann þa a ſnd oc varþ hand-tekiɴ oc leiddr a land upplet þa Gylꜹgr konongr reiſa galgaleiþir hann jornd þar til oc lætr hengia hannlycr svá hans æfiSva ſegir Þióðólfr Varð Iorndr hinn er endr m do lífs m lattr i Lima firðeþa er habrioſtr hꜹrva ſleipnir bana Guðlꜹgs m bera ſcylde oc hagbarðz herſa valde hꜹðno leif at hálſe geccXXIXCapfra Ána gamla Dꜹðe ns konongsAn eða Ani hÁt ſonr Jorndar er konongr var yfir Suium eptir fꜹðor sinnHann var vitr maðr oc blót maðr micillEn-gi var hann hermaðrſat hann at lǫn-domI þaɴ tíma er þessir konongar váro at ppſꜹlom er n var fra ſagt var yfir Danmǫrko fyrst Danr hiɴ micillátehann varð allgamallþa ſonr hans Froðe hiɴ micilláte eða hiɴ friðſamiþa hans ſynir Halfdan oc friðleifrþeir váro hermenn miclir Halfdan var ellri oc fyrir þeim m allthann fór með her sinn til ſviþioþara hendr Aun konongioc átto þeir oʀostor nockorar oc hafðe Halfdan jafnan ſigrOc at ly-ctm flyðe An konongr i vestra Gꜹt-landþa hafðe hann verit konongr yfir Vpſꜹlom xxvvetrahann var oc i gꜹt-lande xxvvetrameþan Halfðan konongr var at pſǫlomHalfðan konongr varð ſóttdꜹðr at upſǫlom oc er hann þar heygðrEptir þat com n konongr enn til pp-ſalaþa var hann Lxþa gerþi hann blot micit oc blet til langlifis sÁr oc gaf Oðne ſon ſiɴ oc var honom blótinnAn konongr fecc andsvǫr af Oðneat hann ſcyl-de lifa Lx vetraAn var þa eɴ konongr at ppſǫlumþa com Ǫli hiɴ frøcni með her ſiɴ til Svíþioþar ſonr frilleifs a hendr An konongi oc átto þeir oʀostor oc hafþi ále jafnan ſigr þa flyðe An konongr i aɴat ſiɴ ríki ſitt oc for í vestra GꜹtlandAle var konongr at pſǫlom xxvaðr Star-kaþr hiɴ gamli drap hannEptir fall Ala for Aún konongr aptr til Vpſala oc reð þar rikino eɴ xxv þa gerþi hann blót micit oc blotaðe ꜹðrom ſyni ſinomþa ſagðe Oþinn honom at hann ſcylde æ lifa meþan hann gæfi Oðni ſon sinn et tínda huert ároc þat með at hann ſcylde heiti gefa nockoro heraðe i lande síno eptir tǫlo ſona ſiɴa þeira er hann bló-taðe til OþinsEɴ þa er hann hafþi blótat vijſonom ſinomþa lifðe hann xvetrſva at hann mátte ecki gangavar hann þa a ſtóli boriɴþa blótaðe hann enom viija ſyni ſinomoc lifðe hann þa enn xvetra oc lá þa i kǫrþa blotaðe hann enomix.da ſyni sínom oc lifðe þa eɴ xvetra þa dracc hann horn ſem lÁ-barnþa atti eiɴ ſon eptiroc vilde hann þa blota þeimoc þa villdi hann gefa oðni upſali oc þꜹ heroð er þar liɢia til oc láta cal-la þat tiunda landSuíar bǫɴoðo honom þatoc varþ þa ecki blótSiþan andaðiz An konongr oc er hann heygðr at pſolomþat er ſiþan cǫlloð A-na ſott ef maðr deyr verclꜹs af elliSva ſegir ÞióðólfrKnátte endr at upſolom ána ſótt n m ſtandaoc þrá lífr þiɢia ſcyldi jóþs aþal ꜹþro ſinni Oc ſveiðuðs at sÁr huerfði mækil lut eɴ miavaraer okreins attunga rioðr lꜹgðis odd liɢiandi draccMáttit haʀ hiarþar mæki ꜹſtr konongr upp vm halldaXXX. Cap. Dꜹðe Egils konongsEgill hÁt sonr ns hins gamlaer konongr var eptir fꜹðor sinn siɴ i Sviþioðhann var engi hermaðr oc ſat at lǫndom i kyʀſætiTuɴi hÁt þræll hans er verit hafði með Ana hinom gam–la fe hirþir hansEɴ er Ani var aɴdaðrþa toc Tɴi óf lꜹſa–fiár oc gróf i jorðEɴ er Egill var konongrþa ſetti hann Tuɴa með þrælom ꜹðromHann kɴi því ſtor illaoc hlióp i brot oc með honom margir þrælar oc toco þa pp lꜹſa fÁit er hann hafðe fól-gitgaf hann þat mǫnnom ſinomeɴ þeir toco hann til hofþingiaSiþan dreif til hans mart illþyðis fólclágo vti við a morcomſtndom hliopo þeir i heroð oc rænto menn eða drapoEgill konongr ſpurði þetta oc fór leita þeira með liðe sínoEɴ er hann ha-fðe tekit sÁr nattſtað a eiɴi nott þa com þar Tunni með liðe síno oc liop a þa ovaraoc drapo lið micit af konongiEɴ er Egill konongr varþ vaʀ við ufriðþa ſneriz hann til við-tǫkoſetti upp merki ſitt eɴ lið flyðe mart fra honomÞeir Tunni ſotto at diarflegaSa þa Egill konongr engan aɴan ſiɴ coſt eɴ flyiaþeir Tunni rako þa flóttaɴ allt til ſcógarSiþan fóro þeir aptr i byg-ðenaheriaðo oc ræntooc fen-go þa enga motſtǫðoFe þat alt er Tɴi toc i heraðenogaf hann liðs mǫnnomvarþ hann af því vinſæll oc fiolmennrEgill konongr ſamnaðe her oc for til oʀosto i moti Tunna þeir borðuz oc hafðe Tunni ſigren Egill konongr flyðe oc lÁt lið micitþeir Egill konongr oc Tunni átto viijoʀostoroc hafðe Tunni ſigr i ǫllomEptir þat flyðe Egill konongr landit oc t i Danmǫrk a Selnd til froþa hins frcnahann hÁt fro-þa konongi til liðs ſcatte af Suium þa fecc froðe honom her oc kappa ſinaFor þa Egill konongr til sui þioðarEɴ er Tunni ſpyʀ þat fór hann i móte honom með ſitt liðvarþ þa oʀosta micilþar fell Tunnien Egill konongr toc þa við rici sínoDanir foro a-ptrEgill konongr ſendi froþa konongi goþar giafir oc stórar a hveriom miſ-ſeromeɴ galt engan ſcatt dǫ-nomoc hellz þo vinfengi þeira froþaSiþan er Tunni fell reð Egill konongr rikino iijvetrþa varð i Sui-þioðat griðngr ſa er til blótz var ætlaðr var gamall oc aliɴ sva cappſamlega at hann var maɴygrEɴ er menn villdo taca hannþa hlióp hann a ſcóg oc varþ galiɴoc var lengi a viðomoc hiɴ meſti ſpell-virki við mennEgill konongr var veiði maðr micillhann reið m daga optlega a markir dyr at veiðaÞat var eitt ſiɴ at hann var riðiɴ a veiþar með menn ſinakononogr hafðe ellt dýr eitt lengioc heypti eptir i ſcógiɴ frá ǫllom mǫnnomÞa ver-ðr hann vaʀ við griþungiɴoc reið til oc vill drepa hannGriþungr ſnyr i motioc com konongr lagi a hannoc ſcar or ſpíotiðgriþungr ſtacc horno-nom a ſiþoheſtinomſva at hann fell þegar flatr oc ſva konongrÞa liop konongr a føtr oc vill bregða ſverþiGriþungr ſtacc þa hornonom fyrir briost honom ſva at a kafi ſtoðÞa co-mu at konongs menn oc drapo griðungiɴkonongr lifði litla hriþoc er hann heygþr at pſolomSva ſegir Þióðólfr Oc Lofſæll or lande fló tys áttungr Tuɴa rikien flæming faʀa triono jotuns eykr a agli rꜹðSa er vm ꜹſtr áðan hafði brúna hꜹrg um boriɴ lengien ſcíð lꜹs ſcilfinga nið hæfis hioʀ til hiarta ſtoðXXXICapFall Ottars konongsOttaʀ konongr ſonr Egils er ríki oc konongdom toc eptir hann vingaðiz æcki vid froðaþa ſendi froði menn til Ottars konongs at heimta ſcatt þaɴ er Egill hafðe heitið honomOttaʀ ſvarar ſva at Suiar hefði alldregi ſcatt golldit dnomſegir at hann mundi oc ſva geraForo aptr ſendimennfroði var hermaþr micillÞat var a eino ſumre at froþi for með her sinn til SviþioþarGørði þar upprásir oc herjaðedrap márt fólk en ſmt hertóc hannHann fecc allmicit her-fanghann breɴde oc viða bygðena oc gerþi et meſta hervirkiAɴat ſumar for froði konongr at heria i ꜹstr vegþar ſpurþi Ottaʀ at froþi konongr var eigi i landi-noþa ſtigr hann á herſcip oc feʀ ut i Danmǫrk oc heriar þaroc fær enga mótſtǫþoHann ſpyʀ at ſamna–ðr micill var a Selndiſtefnir hann þa veſtr i eyrarſndſiglir þa ſuðr til Jotlandz oc leɢr i Lima fiorðHer-iar þa á vendlibreɴir þar oc gørir mioc aleyðoVꜹttr oc faſti heto jarlar froþaþa hafðe froþi ſett til landvarnar i Danmorc meþan hann var or landiEɴ er jarlar ſpurþo at Suía konongr heriaði i Danmorc þa ſamna þeir her oc lꜹpa a ſcipoc ſigla ſuðr til Limafiarþarcoma þar miok á vart Óttari konongileɢia þegar til oʀostotaca Suiar væl i motfellr lið hvaʀa tveɢioEɴ ſva ſem lið fell af dꜹnom com aɴat meira þar or heroðomoc ſva var tillagt ollom þeim ſcipom er i nǫnd várolykr ſva oʀostoat þar fell Ottarr konongr oc mestr lti liðs hansDanir tóco líc hans oc fltto til Landz oc lꜹ-gðo up a hꜹg eiɴ lÁto þar rífa dyr oc fugla hræinÞeir gera tre-kráco eína oc ſendi til Sviþioþar oc ſegia at eigi var meira verðr Ot-tar konongr þeiraþeir cǫlloðo ſiþan Ottar vendil kraco Sva ſegir Þióðólfr fell Ottaʀ undir ara greipar duganligr fyr dana vápnomþaɴ her gamr hrægum fti vitz boriɴ a vendle ſparnþꜹ fra ec verc vǫtz oc faſta ſnſcri þioð at ſǫgom verþa at eylandz jarla froþa vigframað um vegiɴ hꜹfðoqvanfang Aþils konongs XXXIICap fra dꜹða Aþils konongs Aþils hÁt ſonr Ottars konongs er konong dom toc eptir hannhann var lengi konongr oc mioc ꜹðigrvar hann oc nockor ſumor i vi-kingAþils konongr com með her ſiɴ til Saxlandsþar reði fyrir konongr er Geirþio-fr hÁt eɴ kona hans hÁt Alof hin rikaecki er getit barna þeirakonongr var eigi i landinoAþils konongr oc menn hans rɴo pp til konongsbøiar oc rænto þarſumir reka ofan hiorð til ſtrandar-hɢshiarþariɴar hafði gætt anꜹðict fólc karlar oc konor oc hafþo þeir þat allt með sÁrI þui liði var mær ein undarlega fǫgrſu nefndiz Yrſafor þa Aþils konongr heim með herfangYrsa var ecki með ambáttomBrátt faɴz þat at hon var vitr oc væl orðom farin oc allra luta vel kuɴandefaɴ mǫnnom micit m hana oc þo konongi meſtcom þa ſva at Aþils gerþi brullꜹp til hennarvar þa Yrſa drottning i Sviþioðoc þótti hon hiɴ meſti ſcorungrXXXIIICapDꜹðe Aþils konongsHælgi konongr Halfdanar ſonr reð þa fyrir Hleiðrohann com til Sviþioþar með her ſva mikiɴ at Aðils konongr ſa engan aɴan ſiɴ coſt eɴ flyia undanHælgi konongr gecc þar a land með her sinn oc heriaðefeck micit herfanghann toc hꜹndom yrſo drottning oc hafði með sÁr til Hleiþrar oc gecc at eiga hanaþeira ſonr var Rólfr kraciEɴ er Rolfr var þrÁvetr þa com Alof drotning til Danmerkr ſagði hon þa Yrsoat Hælgi konongr maðr hennar var faþir hennar eɴ alof mo-þir hennarFór þa Yrſa aptr til Sviþióþar til Aþilsoc var þar drotning meþan hon lifðe ſiþanHælgi konongr fell i hernaðeRolfr kraci var þa viijvetra oc var þa til konongs tekiɴ at HleiðroAþils konongr átti deilor miclarvið konong þaɴ er ali hÁt hiɴ Vpplendzcihann var or NoregiÞeir átto oʀosto a vænis íſiþar fell ále konongr en Aþils hafði ſigrFrá þessaʀi oʀosto er langt ſagt i ſciolldnga ſǫgooc ſva fra þvi er Rólfr Kraci com til upſala til Aðilsþa ſeri Rólfr Kraci gullino a fýris vǫlloAþils konongr var mioc kæʀ at goðhestom hann atti ena bezto heſta i þaɴ timaSlongvir hÁt heſtr hans eɴ aɴaʀ hrafnþaɴ toc hann af á-la dꜹðom oc þar undir aliɴ aɴarr heſtr er hrafn hÁt þa ſendi hann til Hálogalandz Goðgeſti konongiþeim reið Goðgestr konongr oc fecc eigi ſtoðvat aðr hann fell af baki oc fecc banaþat var í ꜹmð a HálogalandeAþils konongr var at díſa blóti oc reið heſti m diſar ſaliɴheſtriɴ drap fó-tum undir honom oc felloc konongr afframoc com hǫfot hans a ſteinſva at hꜹſiɴ brotnaðeeɴ heiliɴ la á ſteininomþat var hans banehann dó at upſǫlum oc er þar heygðrcolloðo Suiar hann ríkan konongSva ſegir þióðólfr Þat frá ec eɴ at Aþils fiorvi vitta vettr vm viða ſcylde oc daðgiarn af draſils bogom freys attngr falla ſcyldi Oc við ꜹr ægis hiarna bragnings brs vm blandiɴ varþ oc daðſæll deyia ſcyldi ála dólgr at upſǫlumXXXIVCapFall Rólfs KracaEysteiɴ hÁt ſonr Aþils er þar næſt reð Suia veldia hans dǫgom fell Rolfr Kraci at HleiþroI þaɴ tima herioþo konongar míoc i Suiavelde bæði Danir oc norðmenn váro margir ſækonongar þeir er reðo liði miclo oc átto engi lꜹndþótti ſa eiɴ með fllo mega heita Sækonongr er hann ſvaf aldregi undir ſótkom áſe oc dracc aldregi at arins horniXXVCapdꜹðe Sǫlva konongs Sǫlvi hÁt ſækonongr ſonr Hǫgna i Niarðeyer þa heriaðe i ꜹſtr veghann atti ríki a jotlandihann helt liþi síno til Sviþioþarþa var Eyſteinn konongr a veizlo i heraðe því er lofꜹnd hÁtþar com Sǫlvi konongr a vart m nótt oc toc hus a konongi oc breɴdi hann iɴi með hirð sína allaÞa feʀ Sǫlvi til Sigtnaoc beiþir sÁr konongs nafns oc viðr tocoen Sviar ſamna her oc vilia veria land ſíttoc varþ þar oʀosta ſva micil at þat er ſagt at eigi ſleít a xidgromþa feck Sǫlvi konongr ſigr oc var hann þa konongr yfir Sviavellde lánga hriþ til þess er Suiar ſuiko hann oc var hann þar drepiɴSva ſegir þióðólfr Veit æc Eyſteins enda folginn lokins lifs a lofndioc ſicling með Svium qvoþo jotzca menn iɴi breɴaoc bit ſótt i brand nóe hliþar þangs a hilme raɴþa er timbr faſtr tóptar necj necqvi flotna fullr m fylke braɴXXXVI Drap Yngvaʀs konongsYngvaʀ hÁt ſonr Eyſteins konongs er þa var konongr yfir Sviavelldehann var her-maðr micilloc var opt a herſcipomþví at þa var aðr Suíariki mioc herſcátt bæðe af dǫnom oc ꜹſtrvegs mǫnnomYngvaʀ konongr gerþi frið við Danitoc þa at heria m ꜹſtrvegoA eino ſumre hafðe hann her ti oc for til Eistlandzoc heriaðe þar m ſmarit ſem hÁt at Steiniþa com Ei-ſtr ofan með mikiɴ her oc atto þeir oʀostovar þa Land herriɴ ſva drigr at Suíar fengo eigi mót-ſtoðofell þa Yngvaʀ konongr eɴ lið hans flyðehann er heygðr þar við ſia ſialfanþat er á aþalſiſloForo Suiar heim eptir oſigr þeɴaSva ſegir Þioðólfr Þat ſtock vpp at yngvare ſiſlo kind um ſóat hefði oc liosvið lagarhiarta herr eiſtneſcr at hilme váOc ꜹſtmaʀ jǫfri ſǫnſcom gymis lioð at gamni qveþrXXXVIIFra Ǫnondi konongiAvnundr hÁt ſonr yngvars er þar næſt toc konongdom i SviþioðVm hans daga var friðr goðr i Sui-þioðoc varþ hann mioc ꜹþigr at Lꜹ-ſa feǪnundr konongr for með her sinn til Eiſtlandz at hefna fǫðor sínsgecc þar vp með her ſiɴ oc herjaði viþa m landit oc fecc herfang micitfeʀ ap-tr m hauſtit til SviþioþarVm hans daga var ár micit i SuiþioðǪnondr var allra kononga vinſælſtrSuiþioð er marcland micitoc liɢia þar ſva eyði merkrat margar dagleiþir ero yfirǪnondr konongr lagði a þat kapp micit oc coſtnað at ryðia markiroc byɢia eptir ruðinhann lÁt oc leɢia vego yfir eyði merkroc fɴz þa viða i mǫrkonom ſcóg-lꜹs lꜹndoc bygðuz þar þa Stór heroðvarð af þessom hætti land by-gtþví at landz folkit var gnogt til bygþariɴarǪnndr konongr let briota vego m alla Suiþioð bæþi m markir oc myrar oc fiallvegofirir því var hann brt ǫnundr callaðrǪnondr konongr ſÁtti bu ſin i hvert ſtór herað a Suiþioðoc for um allt landit at veizlmUphaf Ingialdz Illraða XXXVIIICapBrꜹt ǫnondr atti ſon er Ingialdr hÁt þa var konongr a fiaðrynda landi yngvaʀ hann atti ſono tua við kono ſiɴihÁt aɴaʀ Alfr eɴ aɴaʀ Agnaʀþeir váro miok jafnalldrar IngialldzVida m þaɴ Sui-þioð váro i þaɴ tima heraðs konongar Brat ǫnondar oc reð firir tinda landi Suip–dagr blindi þar ero upſalir þar allra Suia þingváro þar þa blót micilſottu þaɴg margir konongarvar þat at mi-þiom vetriOc eiɴ vetr þa er fiolment var comit til pſalavar þar yngvaʀ konongr oc ſynir hansþeir váro vivetra gamlir Alfr ſonr Yngvars konongs oc Ingialdr ſonr Ǫnondar konongsþeir eflðo til ſveina leicsoc ſcyldi hváʀ ráða fyrir síno liðiOc er þeir lekz viðr var Ingialdr oſterkari en Álfr oc þótti honom þat ſva illt at hann gret miocOc þa com til Gꜹtviðr foſtbroþir hansoc leiddi hann i brot til Suipdags blinda foſtr fǫðor hans oc ſagði honom at illa hafði atfaritoc hann var oſtercare oc oþrot-kare i leicnom en Alfr ſonr yngvars konongsÞa ſvarar Suipdagr at þat væri micil ſcꜹmmAɴan dag eptir Let Svipdagr taca hiarta or vargi oc ſteikia a teinioc gaf ſiþan Ingialde konongs ſyni at etaoc þaðan af varþ hann allra maɴa grimmaſtroc verſt ſcaplndaðrOc er Ingialdr var ro-ſkiɴþa bað Ǫnndr kono til han-da honomGꜹthildar dóttur Algꜹta konongshann var ſonr Gꜹtrecs konongs hins milda ſo–nar Gꜹtz er Gꜹtland er við keɴtAlgꜹti kononge þottiz vita at hans dottir mundi væl gipt ef hon væri ſyni Ǫnndar konongsef hann hefði ſcaplyndi fǫðor sínsoc var ſend mærin til Sviþioþar oc gorði Ingialldr brullꜹp til hennarDꜹðe ǪnondarXXXIX CapǪnundr konongr for milli bua sinna a eino hꜹſti með hirð sínaoc for þangat ſem callat er himin heiðrþat ero fialldalir nockorir þrꜹngviren há fioll tveim meginþa var micit regnen aþr hafþi ſniá lagt a fiollinþa liop ofan ſcriþa micil með grioti oc leíreþar varþ fyrir Ǫnndr konongr oc lið hansfær konongr bana oc mart lið með honom Sva ſegir Þióðólfr Varð Ǫnndr jonacrs bura harmi heptr und himin fiollomoc ofvæg eiſtra dolgi heipt hriſungs at hendi comOc ſa frꜹmuðr foldar beínom hꜹgna hrørs um horfiɴ var40CapBreɴa at UpsolvmIɴɢialdr ſonr nndar konongs var konongr at pſǫlomUpſala konongar váro ǫztir kononga i Sviþioðþa er þar váro margir heraðs konongarfra því er Oðiɴ var hofþin-gi i Sviþioðváro einvaldz hofþingiar þeir er at upſǫlm ſátoum alt Svía veldetil þess er Agni doEn þa com rikit fyrst i brþra ſciptiſva ſem fyʀ er rititEɴ ſiþan dreifðiz ríki oc konong domr i ættir ſva ſem þær greinduzEɴ ſmir konongar rddo marclꜹnd ſtór oc bygðo þar oc toco þaɴug ríki ſittEn þa er Ingialdr toc rikit oc konongdomváro margir heraðz konongar ſem fyʀ er ritiðIngialdr konongr lÁt bua veizlo micla at upſolom oc ætlaði at erfa Ǫnund konong fǫðor sinnhann let bua ſal eiɴ engom mun miɴa eða uvegligra eɴ Vpſalr varer hann callaði viikononga ſalþar váro i gr viihasætiIngialdr konongr ſendi menn m alla Sviþioðoc bꜹð til sín konongom oc jǫrlom oc ꜹðrom merkis mǫnnomTil þess erfis com Algꜹti konongr magr Ingialdz oc Yngvaʀ konongr af fiaðryndalandioc ſynir tveir Agnaʀ oc AlfrSporſniallr konongr af NærikiSig-vertr konongr af attnda landiGranmaʀ konongr af Sðr manna landi var eigi co-miɴÞar var viikonongum ſcipat i hiɴ nyia ſalvar þa eitt haſæti ꜹtt þar er Ingialdr konongr hafði bua la-titOllo liði þvi er til var comit var ſcipat i hiɴ nyia ſalIngialdr konongr hafði ſcipat hirþ sinni oc ǫllo liði síno í uppſalÞat var ſiðvenia i þaɴ tímaþar er erfi ſcyldi gera eptir kononga eða jarlaþa ſcyldi ſa er gerði oc til arfs ſcyldi lei-ðaſcyldi ſitia a ſcǫriɴi fyrir háſætino allt þar til er iɴ væri borit fll þat er callat var Braga-fllſcyldi ſa þa ſtanda upp i moti Bragafulli oc ſtrengia heit drecka af fullit ſiþanſiþan ſcyldi hann leiða i haſæti þat ſem átti faþir hansvar hann þa comiɴ til arfs allz eptir hannNu var ſva her gort at þa er Braga fll com iɴſtoð upp Ingialdr konongr oc tóc við eino miclo dy-rshorniſtrengði hann þa heít at hann ſcyldi ꜹka ríki ſitt halfo i hveria hofoð átteða deyia elladracc af ſiþan af horninoOc er menn váro drcnir m qvelditþa mælti Ingialdr konongr til folc-viðar oc Hylviðar ſona Svipdagsat þeir ſcyldo vapnazoc lið þeira ſem ætlat var m qvelditþeir gengo t oc til nyia ſalsbáro þar elld atoc þvi næſt toc ſalriɴ at logaoc brɴo þar iɴi vikonongar oc lið þeira alltoc þeir er ut leitaðoþa váro ſciott drepnirEptir þetta lagði Ingialdr konongr undir ſic ǫll þessi ríki er konongar hꜹfðo áttoc toc ſcatta af41Capqvánfang Hiorvarðs Granmaʀ konongr ſpurþi þessi tiðen-de oc þottiz hann vita at honom mundi ſlicr coſtr hugaðr ef hann gyldi eigi varúð viðÞat ſama ſumar kmr liði síno Hiorvarðr konongr er ylfingr var callaðr til Sviþioðaroc lag-ði i fiorð þaɴ er myrkva hÁtEɴ er Granmarr konongr ſpyrr þat ſendir hann menn til hans oc byðr honom til veizlo oc ǫllo liðe hanshann þectiz þettaþvíat hann hafðe ecki heriat a ríki Granmars konongsOc er hann com til veizloɴarþa var þar fagnaðr micilloc um qveldit er fll ſcyldi dreccaþa var þat ſið venia kononga þeira er at lꜹndom ſáto eða veizlomer þeir leto gera at drecka ſcyldi a qvelldom tvimenninghvar sÁr karlmaþr oc kona ſva ſem yɴizeɴ þeir ſer er fleri væri ſamanEn þat váro vikinga lꜹgþott þeir væri at veizlomat drecka ſveitar dryckioHaſæti Hiorvarðz konongs var bit gagnvart haſæti Granmars konongs oc ſato allir hans menn a þaɴ pallþa mælti Granmarr konongr við Hilldigɴi dóttor sína at hon ſcyldi bua ſic oc bera ǫl vikin-gomhon var allra qvenna friþuzÞa toc hon ſilfr kálc eiɴ oc fylltioc gecc fyrir Hiorvarð konong oc mæltiAllir heilir ylfingar at Rolfs miɴi kracaoc dracc af til halfsoc ſeldi Hiorvarði konongiNu toc hann kálc hiɴ oc hond hennar meðoc mælti at hon ſcylde ganga at ſitia hia honomhon ſegir þat ecki vikinga ſið at drecca hia conom tvimeɴingHiorvarðr ſvaraði let þess vera meire vn at hann mynde þat ſcipti ageraat láta helldr vikinga lǫginoc drecka tvimenning við hanaÞa ſettiz Hilldiguðr hiá honom oc druc-ko þꜹ bæðe ſaman oc toloðo mart m qvelditEptir m dagiɴ er þeir konongar hittz Granmarr oc Hiǫrvarðr þa hóf Hiorvarðr pp bonorð ſittoc bað HilldigunnarGranmarr konongr bar þetta mál fyrir kono sína Hildioc aþra rikis mennoc ſagði at þeim myndi vera micit trꜹſt at Hiorvarði konongiOc nu varþ romr atoc þótti þetta ǫllom raðlict oc lc ſva at Hilldiguðr var foſtnoð Hjǫrvarði konongioc gerþi hann brllaup til hennar ſcyldi þa Hjǫrvarðr konongr dueliaz með Granmar konongi fyrir því at hann atti engan ſon til rikis at varðveita með sÁrLXIICapOʀosta i SuiþioðÞat ſama hꜹſt ſamnaði Ingialdr konongr sÁr liðe oc ætlar á hendr þeim mágomhann hefir her af ǫllom þeim rikiom er aþr hafðe hann undir ſic lagtOc er þeir ſpyria þat mágar ſam-na þeir liði i síno ríki oc kømr til liðs við þa Hǫgni konongr oc Hilldir ſonr hans er reðo fyrir eystra gꜹtlandiHꜹgni var faðir Hildar er atti Granmarr konongrIngialdr konongr gecc a land með ǫllom her sínomoc hafði lið miclo meiraSigr þa ſaman oʀosta oc er horðEn er litla hriþ hafðe barz veritþa flyia þeir hofþingiar er reðo fyrer fiaðrynda landi oc veſtr gꜹtom oc af nǽríki oc attundalandioc allr ſa heʀ er af þeim londom hafðe farit oc fóro til ſcipa ſiɴaEptir þetta var Ingialdr konongr ſtaddr nꜹþolega oc fecc ſar morgoc comz við þetta a flótta til ſcipa sinnaEn þar fell Suipdagr blindi foſtri hansoc ſynir hans baþir Gꜹtviðr oc HylviðrIngialdr konongr for aptr við ſva bit til pſalaoc nde illa sinni ferðoc þot-tiz þat fiɴa at honom myndi vera heʀ ſa utrúr er hann hafðe or síno ríki því er hann fecc með hernaðeEp-tir þetta var ófriþr micill millom Ingialdz konongs oc Granmars konongsN er langar hriðir hafði þannug fram fa-ritcom vinir beɢia því við at þeir ſæt-tizoc lꜹgðo konongar ſtefno með sÁroc hittzoc gerþo friþ millom sín Ingialdr konongr oc Granmarr konongr oc Hiǫrvarðr konongr magr hansſcylldi friþr ſa ſtanda millom þeira meþan þeir lifðe iijkonongarvar þat bundit eiþum oc trygðomEptir m várit for Granmarr konongr til uppſala at blóta ſem ſiðvenia var tilmóti ſumre at friþr væriFell honom þa ſva ſpánn ſem hann myndi eigi lengi lifafor hann þa heim i ríki ſittLXIIICapDꜹðe Granmars konongsVm hꜹstit eptir for Granmarr konongr oc Hiǫrvarðr konongr mágr hans at taca veizlo i ey þeire er Sili hÁt at buum ſínom oc þa er þeir váro at veizloɴi kmr þar Ingialdr konongr með her sinn a eiɴi nottoc tóc hs a þeimoc breɴ-de þa iɴe með ǫllo liðe sínoEptir þat lagði hann ndir ſic ríki þat allt er átt hafðo konongaroc ſetti yfir hofþingiaHǫgni konongr oc Hildir ſonr hans riðo opt upp i Suiavellde oc drapo menn Ingialds konongs þa er hann hafðe ſett yfir þat riki er att hafði Granmarr konongr magr þeiraſtoð þar langa hriþ micil deila millom Ingialds konongs oc Hǫgna konongsfecc Hogni konongr þo haldit síno ríki fyrir Ingialdi konongi alt til dꜹða dagsIngialdr konongr atti ijbǫrn við kono sínni oc het it ellra Asa eɴ aɴat Olafr tretelgiaoc ſendir Gauthilldr kona Ingialds konongs ſveiniɴ til bova fo-ſtra síns i veſtra Gꜹtlandhann var þar uppfddr oc Saxi ſonr bóva er callaðr var flettirÞat er ſǫgn manna at Ingialdr konongr drępi xijkonongaoc ſuiki alla i griþomHann var callaðr Ingialdr hiɴ illráðihann var konongr yfir meſtom lut SviþjóðarAso dóttor ſina gipti hann Guðrøði konongi a Sca-nihann var ſcaplicr feðr sínomAſa olle því er hann drap Halfdan bróðor sinnHalfðan var faðir Ivars ens viðfaðmaAſa reð oc bana Goðrøði boanda ſinomDꜹðe Ingialldz IllraðaLXIV Ivaʀ hiɴ viðfaðmi com a ſcani eptir fall Guðrøþar fǫðor bróþor síns oc dró þegar her mikiɴ ſamanfor þegar upp a SuiþioðAſa hin illraða var aðr farin a fnd fǫ-ðor sínsIngialdr konongr var þa ſtaddr a Ræningi at veizloer hann ſpurþi at heʀ Ivars konongs var þar nær comiɴþottiz Ingialdr engan ſtyrc hafa til at beriaz við Ivarhonom þotti oc ſa ſyɴ coſtr ef hann legðiz a flóttaat hvaþanæva mundo fiandmenn hans atdrifaToco þꜹ Aſa þat rað er frægt er orðitat þꜹ gerþo folc alt dꜹ–ða drckitSiþan lÁto þꜹ leɢia elld i hǫllinabraɴ þar hǫlliɴ oc allt folc þat er iɴi var með Ingialdi konongiSva segir ÞióðólfrOc Ingialld i fiorvan trað reycs rꜹſðr a ræningiþa er husþiofr hyriar leíſtom goð konung i gognom ſteigOc ſa urðr allri þioðo ſiallgætaſtr með ſuium þóttier hann ſialfr síno fiorvi frcno fyrſtr um fara ſcylldeXLXVCapFra Ivare Við faðmaIvaʀ Viðfaðme lagðe undir ſic alt Suiaveldehann eignaðiz oc allt Danavelde oc miciɴ lt Saxlandzoc allt ꜹstr ríki oc iɴ v.ta lt EnglandzAf hans ætt ero comnir Danakonongar oc Suia konongarþeir er þar hafa einvald haftEptir Ingiald illráða hvarf pſala veldi or æt ynglinga þat er langfeðgom mætti teliaFra oláfi trÁtelgioXLXVICap Olafr ſonr Ingialdz konongs þa er hann ſpurþi frafall foðor síns þa for hann með þat liþ er honom vilde fylgia því-at allr mgr ſia liop pp með eino ſamþycki at rǽkia ætt Ingialdz konongs oc alla hans viniOlafr for fyrſt pp a nęrikien er Suiar ſpur–þo til hansþa mátti hann ecki þar veraFór hann þa veſtr marcleiði til ár þeir-ar er norðan fellr i Vǽni oc elfr heitirþar dueliaz þeirtaca þar at ryðia morkina oc breɴa oc byɢia ſiþanVrðo þar brátt ſtor heroðcǫlloðo þeir þat vermalandþar váro goþir Landz coſtirEɴ er ſpurþiz til Oláfs i Sviþjóð at hann ryðr markircǫlloðo þeir hann trÁtelgio oc þótti hæþilict hans raðOláfr fecc þeirar cono er Sǫlveig hÁt eða Sǫlva dóttir Halfdanar Gulltaɴar veſtan af SoleyiomHálfdan var ſonr SǫluaSǫlvarsſonar Sǫlua ſonar hins gamla er fyrstr ruddi SoleyiarMo-þir Oláfs trÁtelgio hÁt Gꜹthildren hennar móðir Alof dóttir Olafs ens Scyg-na konongs af nærikiOláfr oc Solva atto ijaſono Ingiald oc Halfdanhann var uppfddr i Soleyiom með Solua moðor brðr sínomhann var callaðr Halfdan HuítbeiɴXLXVII CapFra Halfdani Hvítbein þar var micill maɴfiolði er utlagi for af Sviþjóð fyrir Ivari konongi þeir ſprðo at Oláfr tretelgia hafði landz coſti goða a vermalandeoc dreif þaɴug til hans ſva micill maɴ-fiolðe at landit fecc eigi boritgerþiz þar hallæri micit oc ſulltrkeɴdo þeir þat konongi sínom ſva ſem Suiar ero vanir at keɴa konongi bæði ár oc hallæriOláfr konongr var litill blótmaðrþat lícaðe ꜱuium illaoc þótti þaðan mundo ſtan-da hallæritdrogo Suíar þa her ſamangerþo fr at Oláfi konongioc toco hús a honomoc breɴdo hann iɴioc gafo hann Óðnioc blÁto honom til árs sÁrÞat var við VǽniSva ſegir ÞióðólfrOc við vág hiɴ er viðiar hræ Olafs hofgylþir ſvalgoc glaðfialgr gꜹrvar leyſti ſonar fiorniotz af Suia iǫfriSva átt konr fra pſolm lofða kyns fyrir lꜹngo hvarfÞeir er vitrari váro af Suivm fndo þaat þat olli hallærino at maɴfolkit var meira en landit mætti beraenn konongr hafði engo m valditTaca nu þat rað at fara með heriɴ allan veſtr yfir eiða ſcógoc coma fram i Soleyiom mioc a ovartþeir drapo Solva konongoc tóco hꜹndom Halfdan Huitbeinþeir taca hann til hofðin-gia yfir ſicoc gefa honom konongs nafnlagði hann þa ndir ſic SoleyiarSiþan for hann með heriɴ út a Rꜹma ríki oc heriar þaroc fecc fylci þat af hernaðeFra HalfdaniLXVIIII Halfdan Huítbeinn var konongr rícr hann atti aſo dóttor Eyſteins hins harðraða pplendinga konongshann reð fyrir Heiðmorcþꜹ Halfdan atto ij ſonoEystein oc GuðrðHalfdan eignaðiz micit af Heiðmǫrc oc þotn oc Haðaland oc micit af veſtfoldhann varð gamall maðrhann varð ſottdðr a þótnioc var ſiþan flttr t á veſtfolldoc heygðr þar ſem hÁt Scęreið i Skirisſal Sva ſegir Þióðólfr Þat fra hyʀ at Halfdanar ſǫcc miðlendr ſacna ſcyldooc hallvarps hlifi nꜹma þioð konong a þotni tocOc ſcæreið i ſcíris ſalm brynialfs beinom drvpirLCapFra IngialdiIɴgialdr bróðir Halfdanar var konongr i VermalandiEɴ eptir dꜹða hans lagði Halfdan konongr vermaland undir ſic oc toc ſcatta af oc ſetti þar iarla yfir meþan hann lifðeDꜹðe Eyſteins konongs LICapfra Eiſteine Kononge DC Eyſteiɴ ſonr Halfdanar Huítbeins er konongr var eptir hann a rꜹmaríki oc a veſtfoldhann atti Hilde dóttor Eirics Agnarsſonar er konongr var a VeſtfoldAgnaʀ faðir Eirics var ſonr Sigtryɢs konongs a vindlandeEiríkr konongr atti engan ſonhann do þa er Halfdan konongr Huítbeinn lifðeToco þeir feðgar Halfdan oc Eyſteinn þa ndir ſic alla veſtfolldReð Eyſteinn veſtfolld meþan hann lifðiÞa var ſa konongr a Vꜹrno er Scioldr hÁthann var allmioc fiolkɴigrEyſteinn konongr for með herſcip nokor yfir a Vǫrno oc heriaðe þartoc ſlíct er fyrir varð clæði oc aþra gripi oc gogn boandaoc hioɢo ſtrandhøɢfóro i brot ſiþanSciolldr konongr com til ſtrandar með her sinnvar Eyſteinn konongr þa i brotto oc comiɴ yfir fiorðiɴoc ſa Scioldr ſegl þeiraÞa toc hann mottl sinn oc veifðe oc blÁs viðÞa er þeir ſigldo iɴ m Iarlsey ſat Eysteinn konongr við ſtyriſcip aɴat ſigldi nær þeimbaro ſcot nackot var í lꜹſt beiti áſſiɴ af ꜹðro ſcipi konong fyrir borðþat var hans baniMenn hans naþo líkínovar þat flutt iɴ a boʀooc orpiɴ hꜹgr eptir a rꜹðiɴi t við ſiá við VꜹðloSva ſegir Þióðólfr Eɴ Eyſteiɴ fyr Áſi for til byleiſtiz broþor meyiaroc n liɢr vndir lagar beinom reics lꜹþuðr a raðar broddi Þar er Álkaldr hiá jofre gꜹzcom vꜹðlo ſtrꜹmr at vagi kømr 52 Cap dꜹðe Halfdanar konongsHalfdan hÁt ſonr Eysteins konongs er konongdom toc eptir hannHann var callaðr Halfdan hiɴ mildi oc hinn matar illiSva er ſagt at hann gaf þar i mála mǫnnom ſínom jam marga gullpeɴingaſem aþrir konongar ſilfrpenningaeɴ hann ſvelti menn at matHann var hermaðr micilloc var lꜹngom i vikingo oc fecc sÁr fiárHann atti Hlíf dóttor Dags konongs af VeſtmꜹromHolltar a veſtfolld var hǫfoðbr hansþar varð hann ſottdꜹðroc er hann heygðr a baʀoSva ſegir Þióðólfr Oc til þings þriþia iǫfri hveðrungs mær or heime bꜹðþa er Halfdan ſa er a holti bio norna doms m nottit hafðiOc buðlng a boʀoe ſigr hafendr ſiþan fáloDꜹðe Guðrøðar 53Cap Guðreyðr hÁt ſonr Halfdanar er konong-dom toc eptir hannhann var callaðr Guðrøðr hiɴ micillatieɴ ſumir cǫlloðo haɴ veiði kononghann atti þa cono er Alfhildr hÁt dóttir Alfarins konongs or Alfheimum oc hafði með henne hálfa Vingul mǫrcþeirra ſonr var Olafrer ſiþan var callaðr geir-ſtaða alfrAlfheimar váro þa callaðir millom Rꜹmelfar oc GtelfarEɴ er Alfhilldr var onnduðþa ſendi Guðreyðr menn sína veſtr a Agþir til konongs þess er þar reðfyrirSa er nefndr Haraldr hin granrꜹðiScyldo þeir biðia Aſodóttor hans til handa konongieɴ Haraldr ſyniaðecomu ſendi menn aptroc ſogðo konongi ſitt erendeEɴ nokoʀi ſtndo ſiþaʀ ſcꜹt Guðrꜹðr konongr ſcipom a vatnfor ſiþan með liði miclo t a Agþircom mioc a ovart oc veitti uppráscom um nott a b Haralds konongsEɴ er hann varð vaʀ við at heʀ var comiɴ a hendr honomÞa gecc hann t með þat lið ſem hann hafðivarð þar oʀosta oc liðs munr micillÞar fell Haraldr oc Gyðr ſonr hanstoc Guðrøðr konongr herfang micithann hafði heim með sÁr Aſo dóttor Haʀaldz konongsoc gerþi brullꜹp til hennarÞꜹ átto ſon er Halfdan hÁtEɴ þa er Halfdan var vetrgammallþat hſt fór Guð-røðr konongr at veízlumhann lá með ſci-pi síno i Stiflo ſundiváro þar dryc-kior miclarvar konongr mioc druckiɴoc um qveldit er myrckt vargecc konongr af ſcipiEɴ er hann com a bryɢio ſporðþa hlióp maðr at honom oc lagði ſpióti i gognom hannvar þat hans baneSa maðr var þegar drepiɴEɴ m morgoniɴ eptir er lioſt var þa var maðr ſa keɴdrvar þat ſcóſveiɴ áſo drotningarDlþi hon þa ecki at þat váro hennar raðSva ſegir Þióðólfr Varð Guðrøðr hiɴ Gofgláti lómi beíttr ſá er fyrir lꜹngo var oc vm ráþ at lom ſtilli hꜹfot heiptrct at hilmi dró Oc ln ſigr hiɴ lómgeði áſo áʀ af jofri baroc bðlngr a beði fornom ſtiflo ſundz m ſtngiɴ varDꜹðe Oláfs konongs54Cap Olafr toc konongdom eptir fꜹðor ſinn Hann var ríkr maðr oc her maðr mikillhann var allra friðaztr oc meſtr vextihann hafðe Veſtfoldþví at Alfgeiʀ konongr toc þa ndir ſic vingl morc allaſetti hann þar yfir Gandalf konong ſon sinn Þa gengo þeir feðgar mioc a Rꜹ-ma ríki oc eignoðz meſtan lt þeꜱ rikis oc fylkisHꜹgni hÁt ſonr Ey-ſteins hins rika uplendinga konongshann lagði þa ndir ſic Heiðmorc alla oc þotn oc Haþalandþa hvarf oc ndan þeim Gðreyþar ſonum vermalandoc ſneruz þeir þa at ſcattgiofm til Svia konongsOlafr var þa a tvitogs alldri er Guðrǫðr andaþizeɴ er Halfdan bróðir hans gecc til rikis með honomþa ſkift þeir rikino með sÁrhafþi Olafr iɴ eyſtra lt eɴ Halfdan iɴ ſyðra Oláfr konongr hafþi atſæt a Geirſtꜹðumhann toc fotar verc oc anda-ðiz þar afoc er heygðr a GeirſtꜹðumSva queðr ÞióðólfrOc nið kviſl i Noregi þrottar þros ofþroaz hafþi reþ Olafr ofſa forðm viðri grnd of veſtmari Unz fotverkr við foldar þrꜹm vigmiþlung ofviða ſkyllde n liɢr guɴdiarfr a geirſtꜹðom her konongr hꜹgi ꜹſinn Rꜹgnvaldr hÁt ſonr Oláfs konongs er konongr var a veſtfold eptir fꜹðor ſinnhann var callaðr heiðum hæʀium hann orti þioðólfr enn hvinverſki ynglinga talþar ſegir hann ſva þat veit ec bazt nd blam himni keɴi nafnſva at konongr eigi er rꜹgnvaldr reiðar ſtiori heiðum hár of hæitm deʀ Saga Halfdanar Svarta ICap Halfdꜳn berſt við Gandꜳlf oc SigtryggHalfdan var vetrgamall þa er faðir hans fellAſa moðir hans for þegar með hann veſtr a Agþiroc ſettiz þar þegar til rikis þeꜱ er att hafði faðir hennarþar ox up Halfdan oc var bratt micill oc ſter-cr oc ſvartr a harhann var callaðr halfdan Svartiþa var hann xviij vettra er hann toc konongdom a Ꜹgðom for hann þegar a veſtfolld oc ſcipti ríki við Olaf bróðor ſinnſama hꜹſt for hann með her a vinglmǫrc a hendr Gandalfi konongioc atto þeir margar oʀostoroc hofþo ymsir ſigreɴ at lyctum ſættuz þeirſcylldi Halfdan hafa vingulmorc ſem aðr hafþi haft Guðrǫðr faþir hanseptir þat for Halfdan upp a Rꜹ–maríkioc lagþi undir ſicþat ſpurði Sigtryɢr konongr ſonr Eyſteins konongshann hafþi atſet a Heiðmꜹrc oc hafþi aðr Rꜹmaíki undir ſic lagtfor þa Sigtryggr konongr með her moti Halfdani konongi oc var þar oʀosta micil oc hafþi Halfdan ſigrenn er flotti brazþa var Sigtryggr konongr loſtiɴ ꜹro undir hꜹndina vinſtri oc fell konongr þarſiþan lagði hann undir sic alt rꜹmaríkiEyſteiɴ het aɴaʀ ſonr æyſteins konongs broðir Sigtryggs konongs hann var þa konongr a Heiðmǫrceɴ er Halfdan var fariɴ ut a veſtfoldþa for Eyſteinn konongr með her ſiɴ ut a rꜹma ríki lagði þar þa viða land undir ſicIICapOrroſta Hꜳlfdꜳnar ocEysteinsHalfdan Svarti ſpurði at o-friþr var a rꜹmaríkidro hann þa her ſaman oc for til motz við Eyſtein konong oc att þeir oʀosto oc hafþi Halfdan ſigreɴ Eyſteinn flyþi p a HeiðmǫrcHalfdan konongr for með her ſiɴ eptir honom p a Heiðmǫrk oc atto þar aðra oʀosto oc hafþe Halfdan ſigr eɴ Eyſteinn flyði norðr i dala a fnd Guðbrandz herſishann eflþiz þaðan at liðifor ſiþan m vetriɴ a HeiðmǫrkHann hitti Halfdan Svarta i eyinni miclo er liɢr i Miors att þeir þar oʀostoþar fell mikit folc af hvaromtveɢia oc hafþi Halfdan ſigrþar fell Guthormr ſonr Guð-brandz hersis er maɴvænztr þotti vera a uplǫndomþa flyði eɴ Eyſteinn norðr i Dalaþa ſendi hann Hallvarð ſcalc frænda ſiɴ til Halfdanar konongs at leita um ſættir eɴ fyrir frendsymi ſakir þa gaf Halfdan upp Eyſteinn kononge halfa HeiðmǫrkHalfdan lagðe undir ſic þotn oc þar ſem land heitirþa eignaðiz hann oc Haðaland var hann þa rikr konongrIIIKvanfang Hꜳlfdꜳnar SvartaHalfdan Svarti fecc con er nefnd er Ragnhildr dóttir Harallz gullſkeɢshan var konongr i Sogni þꜹ atto ſon er Haralldr konongr gaf na-fn ſittoc fæddiz ſa ſveiɴ up i Sogni með Haralldi kononge moðor feðr ſinom eɴ er Haralldr var orþiɴ ǫrvaſi var hann ſonlꜹꜱ þa gaf hann dottor ſyni ſinom ríki ſitt oc let hann taca til konongs Litl ſiðaʀ andadiz Haralldr þaɴ ſama vetr andaþiz Ragnhilldr dóttir hanseptir um vorit varð Sottdꜹðr Haralldr konongr ngi i Sognihann var þa xvetraþegar er Halfdan Svarti ſpurði andlat hansþa byriar hann ferð ſina með liþi miclo oc feʀ norðr til Sognsvar þar við honom vel tekittalþi hann þar til rikis oc arfs eptir ſon ſinn oc var þar engi viðr ſtaðalag-þe hann undir ſic ríki þatþa com til hans Atli Jarl iɴ miovi af Gꜹlom hann var vin Haraldz konongskonongr ſetti Atla Jarl yfir Sygnafylki at dǫma þar Landz lꜹgoc heim-ta ſaman ſcattaHalfdan konongrfor þaþan til uplandaIVCapOrroſta Hꜳlfdꜳnar og Gꜳnd-ꜳlfsſonaHalfdan konongr for um hꜹſtit ut a Vingulmǫrcþat var a eiɴi natt er Halfdan var a veizlu at um miðnatt com til hans ſa maðr er heſtvǫrð hafþi haldit oc ſagði honom at herr var comiɴ nær benomkonongr ſtoð þegar p oc bað menn vapna ſicgengr þegar t oc fylkirþi neſt qvamo þeir ſynir Gandalfs Hyſingr oc Helſin-gr með liþ micitvarð þar oʀosta mikil Eɴ fyrir þi at Hálfdan konongr var ofrliþi bo-riɴþa flyðe hann til ſcogs oc let mart mannaþar fell Ꜹlfir hiɴ ſpa-ki fǫſtr faðir hansEptir þat dreif liþ til Hálfdanar konongsfor hann þa at leita Gandalfs ſonaoc hittz þeir a eiþi við eynaoc beriaz þarþar fell Hyſingr oc Helſingren bróðir þeirra Haki com a flottaeptir þat lagði Hálfdan konongr ndir ſic alla Vin-glmǫrkeɴ Haki flyði i AlfheimaVCapSydara Kvanfang Hꜳlfdꜳnarer hann fekk doottr Sigurdar HjartarSigurðr Hiortr er nefndr konongr a Hringaríkimeiri oc ſterkari eɴ hveʀ maðr aɴaʀaallra manna var hann oc friðaztr ſynomfaðir hans var Helgi iɴ Hvaſsienn moðir hans Aſlꜹg dóttir Sigurðar Orms i A-ga Ragnars ſonar Loðbrocarſva er ſagt at þa var hann xij vetra er hann drap Hildibrand berſerc i einvigioc þa xij ſamanmorg vaɴ hann þrek verki oc er lꜹng ſaga fra honomhann atti ij bǫrnRagnhilld hÁt dottir hanshon var allra qveɴa ſcꜹruligzhon var þa a tvitogs aldrieɴ Guthormr bróðir hennar a ngmennis alldrieɴ þat er at ſegia fra dꜹða Sigurðar at haɴ reið einſaman t a eyði merkrſem vandi hans var tilhann veiddi ſtor dyr oc maɴſcæðlagþi hann a þat capp mikit optliga eɴ er hann var langa leið comiɴ reið hann fram i riþ nockoʀ i nand Haðalandiþa com þar moti Haki ber-ſerkr með xxx manna þar barðz þeir fell þar Sigurðr Hiortrenn af Haka xij menneɴ ſialfr hann let hꜹnd ſina oc hafþi iij ſar ꜹɴoreptir þat reið Haki til buſs Sigurðar oc toc þar Ragnhilldi dóttor hans oc Guthorm bróðor hennar oc hafþi brꜹt með sÁr oc fe mikit oc marga dyrgripioc hafþi heim a Haðalandþa let hann efna til veizlo oc ætlaþi at gera bruðlꜹp til Ragnhilldar en þat dvaldiz fyrir því ſár hans hꜹ-fðuz illaHaki Haþa berſerkr la i ſarm m hꜹſtit oc ꜹndverþan vetrenn of jol var a Heiðmorc Halfdan konongrhann hafþi ſpurt ꜹll þessi tiþindiþat var eiɴ morgin ſnimma at hann kallaþi til ſin Harek Gandſagþi at hann ſcyldi fara yfir a Haðalandoc fǫra honom dóttor Sigurðar Hjǫrts RagnhildeHarekr bioz oc hafþi c maɴaſtylti ſva ferðiɴi at þeir qvamo yfir vatnit i otto oc til bǫiar Hakatoco dyr allar oc ſcala er menn ſvafo iſiþan gengo þeir til ſvefnbrs þeꜱ er Haki ſvaf i oc brt p oc toco i brot Ragnhilldi oc Guttorm bróðor hennar oc alt fe þat er þar vareɴ þeir bren-do ſcalaɴ oc alla menn þa er iɴi váro þeir tioldoð vagn allvegligan oc ſett þar i Ragnhilldi oc Guthorm fóro ſiþan til iſsinsHaki ſtoð p oc geck eptir þeim m hriðeɴ er hann com at vatz iſinomþa ſneri hann niðr hioltm a ſverðino eɴ lagþiz a bloðrefiliɴ oc ſtoð ſverð i geg–nm hannfeck hann þar bana oc er hann þar heygðr a vazbackanom Halfdan konongr ſa er þeir fóro um vaz iſinn hann var manna ſcygnztrhann ſa vagn tialdaþan oc þottiz hann vita at æyrindi þeira mndi orþit vera þat ſem hann villdilet hann þa ſetia borð ſitt oc ſeɴdi menn viða m bygðinaoc bꜹþ til ſin morgum mǫnnomoc var þar þaɴ dag veizla goðoc at þeire veizlo feck Halfdan Ragnhilldar oc var hon ſiþan ric drotningmodir Ragnhilldar var þyrnidóttir Klac Haralldz konongs af Iotlandiſy-ſtir þyri Danmarkar botar er atti Gor-mr hiɴ gamli er þa reð Danaveldi VIfra drꜹmum RagnhilldarRagnhilldi drotningo dreymdi drama ſtorahon var ſpꜹc at vitiSa var eiɴ drꜹmr hennar at hon þottiz vera ſtꜹdd i grasgarði ſinomoc taka þorn einn or ſerc sÁroc er hon helt a þa ox hann ſva at þat varð teinn einn micillſva at annaʀ endir toc jorð niðroc varð bratt rotfaztroc þvi næzt var bratt annaʀ endi tresins hatt i loptit pþvi næſt ſyndiz henni tred ſva micit at hon feck var-la ſet yfir pþat var frdo di-grteɴ næſti ltr tresins var rꜹðr ſem bloðeɴ þa leɢrinn p fagr grænneɴ up til limaɴa ſniohvittÞat váro qviſtir af treno margir ſtorir ſumir ofaʀ enn ſmir neðaʀlimar tresins váro ſva miclar at henni þott dreifaz vm allaɴ Noreg oc eɴ viðara VIIDrꜹmr HalfdanarHalfdan konong dreymdi alldrihonom þotti þat ndarlictoc bar þat fyrir þann maɴ er nefndr er þorleifr eɴ ſpaki oc leitaði raða hvat at þi myndi mega geraÞorleifr ſagði hvat hann gerþi ef hann forvitnaði at vita nocorn lt at hann fǫri i svinabol at ſofa oc braz honom eigi drꜹmar oc konongr gerþi þatoc byrtiz hanom drꜹmr þeꜱihonom ſyndiz at hann væri allra manna bez hærðroc var har hans alt með lockomſmir ſiþir til jarðarſumir i miðian leɢſumir a kne ſumir a meoðm ſumir miðia ſiþſumir a halseɴ ſumir ecki meir eɴ ſprottnir or hꜹſi ſem kniflareɴ a lockom hans var hverſkins litr eɴ einn lockr ſigraði alla með liosleicþorleife ſagði hann drꜹmeɴ hann þydde ſva at micill afſprin-gr mndi af honom coma oc myndi ſa lꜹndom raða með miclom veg oc þo eigi allir með jam miclomeɴ eiɴ mundi ſa af hans ætt coma at ollom mundi meiri oc æðrioc hafa menn þat fyrir ſatt at ſa lockr jartegndi Oláf konong inn hælgaHalfdan konongr var vitr maðr oc ſaɴ–inda maðr til jafnaðar oc ſetti lꜹg oc hellt ſealfr oc let aðra hallda ſva at eigi mætti ofſi ſteypa logonum hann gerþi oc ſealfr ſcaktal oc ſcipaði botm hveriom eptir ſinom burð oc metorðm Ragnhilldr dróttning ol ſonvar ſa vatni ꜹſiɴ oc nefndr Haralldr hann var bratt micill oc iɴ friðazti ox hann þar p oc gerþiz bratt iðrotta maðr micillvel viti boriɴmoðir hans unni honom mikit eɴ faðir hans miɴaVIIIMatar hvarf HalfdanarHalfdan konongr var a jolaviſt a Ha-dalandiþar varþ undarligr ltr jola ap-tan þa er menn váro til borða gengnir oc var þar allmicit fiolmenni at þar hvarf viſt ǫll af borðom oc alt mnn-gátſat konongr ryɢr eptireɴ hverr aɴarra ſótti sitt heimilien til þeꜱ at konongr mætti víſs verþa hvat þessom atbrð ǫlli þa lÁt hann taca fiɴ eiɴ er margfroðr varoc villdi ney-ða hann til ſaðrar ſꜹgo oc piɴde hann oc feck þo eigi af honomfiɴ-riɴ het þaɴog mioc til hialpar er Haraldr var ſonr hans oc Haralldr bað honom eirðar oc fecc eigi oc hleypti Haralldr honom þo i brot at uvilia konongsoc fylgði honom ſiálfrþeir com þar farandi er hofþingi eiɴ helt veizlo micla oc var þeim at ſyn þar vel fen-gitoc er þeir hꜹfðo þar verit til varsþa var þat eiɴ dag at hofþingiɴ mælti til Haralldzfurðo mikit toʀek lætr faðir þiɴ sÁr at er æc toc viſt nokora fra honom i vetrEn æc mun þÁr þat lꜹna með feginſogofaðir þiɴ er n dꜹðr oc ſcalt heim fara munt þa fa ríki þat allt er hann hefir attoc þar með ſcalt eignaz allan noregIXCapDꜹði Halfdanar konongsHalfdan Svarti ok fra veizlo a Haðalandi oc bar ſva til leið hans at hann ok m vatnit rꜹnd þat var m várþa voro ſolbrað micileɴ er þeir óko um rẏkins vikþar hꜹ-fþo verit um vetriɴ nꜹtabrɴar Eɴ er mykrin hafþi fallit á iſiɴ þa hafþi þar grafit vm ſolbra-denoeɴ er konongr ók þar mþa braz niðr isſeɴoc tyndiz þar Halfdan konongr oc liþ mikit með honom þa var hann fer-tǫgr at alldrihann hafþi verit allra árſælſtrSva micit gorðo menn sÁr um hannat þa er þat ſprðiz at hann var dꜹðroc lik hans var fltt a hringaríkioc var þar til graptar ætlaðþa foro rikis menn af Rꜹma ríki oc veſtfold oc Heiðmorc oc beiddz allir at hafa likit með sÁr oc hey-gia i ſino fylki oc þótti þat vera árvænt þeir er næðiEɴ þeir ſættz ſva at likino var ſcipt i fiora ſtaðioc var hꜹfþit lagit i hꜹg at ſteini a Hringa ríkieɴ Hverir fltto heim ſiɴ luta oc heygðooc ero þat allt kallaðir Halfdanar haugarHARAllds Saga ens HꜳrfagraOrroſta Harallds við Haka og Gandꜳlf fðr hannsHaralldr toc konongdom eptir fǫðor ſiɴ þa er hann var x vetra gamall hann var allra manna meſtr oc ſtercaſtr oc fri-þaztr ſynomvitr maðr oc ſcorngr micillGoddormr moðor broðir hans gerþiz forſtiori fyrir hirðiɴi oc fyrir ǫllom landraðomhann var hertogi fyrir hirðliþinoEptir líflat Halfdanar Svarta gengo margir hofþingiar a rikit þat er hann hafþi leiftvar hinn fyrſti maðr Gandálfr konongr oc þeir brǫþr Hꜹ-gni oc froði ſynir Eyſteins konongs af heiðmorc oc Hꜹgni Károſon gecc viða yfir Hringa ríkiÞa byriar ferð ſina Haki Gandalfs ſon t a veſtfold með ccc mannaoc for it ǫfra um dali nockora oc ætlaði at coma a úvart Haralldi konongieɴ Gandalfr konongr ſat i Lǫndom með her ſiɴ oc þar ætlaði hann at flytiaz yfir fiorðiɴ a veſtfoldEɴ er þat ſpyrr Guthormr hertogi ſamnar hann her oc feʀ með Haralldi konongioc vendir fyrſt moti Haka upp a land oc fiɴaz þeir i dal nokorm varþ þar oʀosta oc feck Haralldr konongr ſigrþar fell Haki konongr oc micill lti liþs hans þar heitir ſiþan Hakadalreptir þat venda þeir aptr Haralldr konongr oc Guthormr hertogi eɴ þa var Gandólfr konongr comiɴ a veſtfolldoc fara n hvárir moti ꜹðromoc er þeir fiɴaz verðr oʀosta horð þaðan flyði Gandálfr konongr oc let meſtan lta liþs ſins oc comz við ſva bit i ríki ſittOc er þessi tiþinde ſpyria ſynir Eyſteins konongs a Heiðmǫrc vænto þeir sÁr ſciótt hers þeir gera orð Hꜹgna Károſyni oc Guðbrandi herſi oc leɢia ſtefno ſina a heiðmorc a ringis-akri11CapHaralldr konúngr vinnr fimm hfdingiaEptir þeꜱar oʀostor feʀ Haralldr konongr oc Guthormr hertogi oc alt liþ þat er þeir fa oc venda til uplanda oc fara mioc marcleiðþeir ſpyria hvar up-lendinga konongar hafa lagt ſtefno ſinaoc coma þar m miðnǽtti oc verþa eigi varðmenn fyʀ varir viðen liþ var comit fyrir þa ſto-foer iɴi var Hꜹgni Károſon oc ſva þa er Gðbrandr ſvaf i oc lꜹgðo elld i hvára–tveɢioeɴ Eyſteins ſynir comz út með sina menn oc borðuz vm hrið oc fello þar baðir Hǫgni oc froði Eptir fall þessa iiij hofþingia eignaþiz Haralldr konongr með crapt oc framkvæmd Guthorms frnda sins Hringa ríki oc Heiðmǫrc Guðbrandzdali oc Haðalandi þotn oc Rꜹma ríki vinglmorc allan hinn norðra lt ep–tir þat hǫfþ þeir Haralldr konongr oc Guthormr her-togi ufrið oc oʀosto við Gandálf konongoc lꜹc með þvi at Gandálfr konongr fell i hiɴi ſiþorſto oʀostoeɴ Haralldr konongr eignaðiz ríki allt ſuðr til RamelfarIII Capfrꜳ Gyð Eiriksdottr Haralldr konongr ſendi menn ſina eptir meyo eiɴi er Gyða er nefnddóttor Eirics konongs af Hǫrðalandi hon var at foſtri a Valldreſi með rikom boandaer hann villdi taca til frillo ſerþví at hon var allfrið mær oc helldr ſtórláteɴ er ſendimenn com þar þa báro þeir upp rendi ſin fyrir meynahon ſvarar a þessa lndat eigi vill hon ſpilla meydomi ſinom til þess at taca til mannz þaɴ konong er eigi hefir meira ríki en nokor fyl-ki til foʀaðaen þat þicki mÁr n-darlict ſegir hon er engi er ſa konongr er ſva vill eignaz Noreg at vera einvaldi yfir ſem hefir Gormr konongr at Danmǫrko eða Eiricr at pſǫlmSendi mǫnnom þickir hon ſvara furðo ſtórli-ga oc ſpyria hana mals vm hvar til ſvǫr þessi ſkolo comaſegia at Haralldr er konongr ſva ríkr at henni er fullrði íeɴ þo at hon ſvari a aɴan veg þeira ǫrendomen þeir mndo vilia þa ſia þeir engan ſinn coſt til þess at ſiɴi at þeir mndo hana i brot hafa nema hennar vili væri til þeꜱ oc buaz þeir þa ferðar ſiɴarEɴ er þeir ero búnir leiþa menn þá útþa mælti Gyða við ſendimennbað þa bera þꜹ orð ſin Haralldi konongi at hon mun því at eino játa at geraz eigin cona hans ef hann vill þat gera fyrir hennar ſakir aðr at leɢia ndir ſic allan Noreg oc raða þvi ríki jafn frials-liga ſem Eiricr konongr Sviavelldi eða Gormr konongr Danmǫrkoþví at þa þicki mÁr ſegir hon han mega heita þioð konongrIVCapHeitſtreinging Harallds konongs Sendimenn fara n aptr til Haralldz konongs oc ſegia honom þessi orð meyiar-eɴar oc telia at hon er frðo diorf oc úvitr oc telia þat maclictat konongr ſendi liþ mikit eptir henni við oſǫmdþa ſvarar Haralldr konongr at eigi hefþi þessi mær illa mælt eða gert ſva at hefnda veri fyrir vertbað hana hafa micla þꜹck fyrir orð ſinhon hefir mint mic þeira lta ſegir hann er mÁr þickir n n-darlict er ec hefi eigi fyʀ hgleíttOc eɴ mælti hann þeꜱ ſtrengi æc heit oc þvi ſcyt ec til Gðs þess er mic ſcóp oc ǫllo ræðrat alldri ſcal ſcera hár mitt ne kemba fyʀ eɴ ec hefi eignaz allan Noreg með ſcꜹttom oc ſcylldom oc foʀaðe en deyia at ꜹðrom coſtiþessi orð þackaði honom mioc Guthormr hertogi oc let þat vera kononglict verc at efna orð ſinVCapOrroſta ï OrkadalEptir þetta ſamna þeir frændr liði miclo oc ba ferð ſina a plꜹnd oc ſva norðr m dali oc þaðan norðr m Dofrafiall oc þa er hann com ofan i bygðina þa lÁt hann drepa menn alla oc brenna by-gðinaEɴ er folkit varð þeꜱa víſtþa flyði hveʀ er máttiſmir ofan til orkadalsſumir til Gꜹlar dalsſmir a markir ſumir leitaðo griða oc þat fengo allir þeir er a konongs fnd com oc ger-þz hans mennþeir fengo enga motſtoðofyʀ en þeir com til or-kadalsþar var ſamnaðr fyrir þeimþar átto þeir ena fyrſto oʀosto við konong þaɴ er Grytingr hÁt Haralldr konongr feck ſigren Grytingr var handtekiɴ oc drepit mikit liþ af honom en hann geck til handa Haralldi konongi oc ſvarði honom eiða trunaðarEp-tir þetta geck allt folk undir Haralld konong i Orcdla fylki oc gerþuz hans mennVICaplands Rettr Harallds KonongsHaralldr konongr ſetti þaɴ rÁtt allt þar er hann vaɴ ríki ndir ſic at hann eig-naðiz oðol ǫll oc lÁt alla bǫen-dr gialda sÁr Landſcylldirbæði rika oc oríkahann ſetti jarl i hver-io fylkiþaɴ er dma ſcylldi lǫg oc LandzrÁtt oc heimta ſakeyri oc Landſcyldir oc ſcyl-di Jarl hafa þriðing ſcatta oc ſcyllda til borðz sÁr oc co-ſtnaðarJarl hveʀ ſcyldi hafa undir sÁr iiij herſa eða fleiri oc ſcyldi hveʀ þeira hafa xxmarka veizloJarl hveʀ ſcyl-di fa konongi i her Lxhermanna en hersir hverr xx mennen ſva micit hafþi Haralldr konongr ꜹkit alǫg oc landz ſcyldir at jar-lar hans hofþo meira ríki en konongar hof-ðo fyʀomEɴ er þetta ſpurðiz um þrandheimþa ſotto til þrandheims konongs margir rikis menn oc gerþz hans mennVIICapOrroſta í GꜹlardalÞat er ſagt at Hacon Jarl Griotgarðz ſon com til Haralldz konongs utan af yriomoc hafþi liþ micit til fullþings við Haralld konongeptir þat for Haralldr konongr iɴ i Gꜹlardal oc atti þar oʀosto oc feldi þar ij kononga oc eignaðiz ſiþan ríki þeiraen þat var gꜹldla fylki oc ſtrin-da fylkiþa gaf hann Hákoni jarli yfirſocn m StryndafylkiEptir þat for Haralldr konongr iɴ i Stiora dal oc atti þar ena iijjo oʀosto oc hafþi ſi-gr oc eignaþiz þat fylkiEptir þat ſꜹmnoðz ſaman iɴþrndir oc váro comnir ſaman iiij konongar með her ſiɴſa eiɴ er reð Veradalaɴarr reð fyrer ſcꜹniij ſparbyɢja fylkiiiij af eyɴi iðriSa atti eynafylki þessir iiij konongar foro með her i mot Haralldi konongien hann hellt oʀosto við þaoc fecc ſigren þeꜱir konongar fello ſumir en ſumir flyðoHaralldr konongr atti allz i þrandheimi viij oʀostor eða fleiri oc at felldom viij konongom eignaðiz hann allan þrandheimVIIICapHaralldr vann NaumdœlafylkiNorðr i Nꜹmodal váro brǫðr ij konongarHerlꜹgr oc Hrollꜹgrþeir hꜹfþo verit at iij ſmr at gera hꜹg eiɴſa hꜹgr var hlaðinn með grióti oc lími oc viðom gǫʀ eɴ er hꜹgriɴ var algǫʀ þa ſpur-ðo þeir brǿðr þꜹ tíþindi at Haralldr konongr fór a hendr þeim með herþa lÁt her-lꜹgr konongr aka til viſt micla oc drycc Eptir þat geck Herlꜹgr konongr i hꜹgiɴ með xij maɴſiþan lÁt hann caſta aptr hgiɴRollꜹgr konongr for upp a hꜹg þaɴ ee konongar váro vanir at ſitia á oc lÁt þar búa konongs hásæti oc ſettiz þar i þa let hann leɢia dynr a fotpallinn þar er jar-lar váro vanir at ſitia aþa velltiz hann or haſætinuoc i jarlsſætioc gaf sÁr ſealfr jarlsnafneptir þat for Hrollꜹgr a moti Haralldi konongi oc gaf honom allt ríki ſitt oc bꜹð at geraz hans maðr oc ſagði honom alla ſi–na meðferðÞa toc Haralldr konongr ſverð oc feſti a linda honomþa feſti hann ſciolld a hals honom oc gerþi hann jarl ſiɴ oc leiddi hann i háſætiþa gaf hann honom Nꜹmdæla fylki oc ſetti hann þar jarl yfirIXCapfrꜳ ſkipan Haralldz Konungs Haralldr konongr for þa aptr til Þrandheims oc dvaldiz þar um vettriɴ oc jafnan ſiþan kallaðe heimile ſitt þar ſetti hann iɴ meſta hꜹft bǫ er Ladir heitaþaɴ vetr fecc hann A-ſo dóttor Hakonar Jarls Griotgarðz ſonar oc hafþi Hakon þa meſtan metnat af kononginomvm varit reð Haralldr konongr sÁr til ſcipahann hafþi gera latit vm vetriɴ dreka miciɴ oc buiɴ hit vegligztaþat ſcipaði hann hirþ ſi-ɴi oc berſerkiomStafnbuar váro meſt vandaðirþví at þeir hofðo mer-ki konongsaptr fra ſtafninom var til ꜹſtrms var callat arꜹſnþat var ſcipat berſerkiomþeir einir naðo hirð viſt með Haralldi konongi er af-reks menn váro bæþi at afli oc hrey-ſti oc allz conar atgorviþeim einom var ſcipat hans ſcipeɴ hann atti þa goð vꜹl at kioſa or hver-io fylki sÁr hirðmennhann hafði her mi-ciɴ oc mꜹrg ſtor ſcipoc margir rikis menn fylgðo honomþeꜱ getr Hornklofi i Glymdrapo at Haralldr konongr hafþi fyʀ barðz a pdals ſcogi við Orkndlingaenn hann hefþi leiðan-gr þeɴa tiHilmir reð a hæiðe hialdr ſcyþz þrum galldra oþ við ǫſci meiði ey varbrꜹtar heyia aþr gnapſalar gripnis gnyſtorandi fori rꜹſnar ſamr til rimm riþvigs laþar lagar ſciþum Gorðiz glamma ferðar gny þrottr i oʀosto drottar helkaɴande hlaɴa hlymræks m truð glymia aðr t á mar mætir maɴſcioðr lagar taɴa ræſi maðr til rꜹſnar rak vebrꜹtar nꜹckva XCap Orroſta vid Sol-ſkelHaralldr konongr helt liþi ſino t or þrandheimi oc sneri ſðr a mæriHúnþiofr er nefndr konongrſa er reð fyrir MærafylkiSꜹlfi klo-fi hÁt ſonr hansþeir váro hermenn miclir En ſa konongr er red fyrir Ramsdal er nefndr Nockvihann var moðor faðir Sꜹlfaþessir hꜹfþingiar drog ſaman her miciɴer þeir ſpyria til Haralldz konongs oc fara moti honom oc hittaz við Solſkelvarð þar oʀosta oc hafði Haralldr konongr ſigrſva ſegir Hornklofi Þar ſva at barz at borði borð hꜹlkvis rak norðan hlifar valldr til hilldar hreɢ dꜹglinga tveɢia oc allz næfrir jofrar orðalꜹſt at morði endiz rꜹðra randa rꜹð dynſcotm kvꜹddrBaðir konongar fello en Solvi comz með flotta ndanlagþi Haralldr konongr þa undir ſic þessi tvo fylki oc dvaldiz þar lengi m ſumarit oc ſcipaði þar rettm með mǫnnom enm hꜹſtit bioz hann at fara norðr til ÞrandheimsRꜹgnvaldr Mæra Jarl ſonr Eyſteins Glumrohafþi þa gerz maðr Haralldz konongsHaralldr konongr ſetti hann hꜹfþingia yfir þeꜱi ijfylki norðmæri oc Raumsdal oc feck honom þar ſtyrc til bæþi af rikis mǫnnom oc bondm ſva oc ſcipacoſt at veria landit fyrir ofriþihann var callaðr Rꜹgnvalldr eɴ ríki æða iɴ raðſviɴi oc ſegia menn at hvartveɢia væri ſaɴnefniHaralldr konongr var um vetrinn eptir i þrandheimiCapXIFall Arnvids og Audbjarnar Konunga Eptir m varit bio Haralldr konongr her miciɴ or Þrandheimi oc ſagði at hann mndi þeim her ſtefna a SnnmæriSavlfi Klofi hafþi um vetrin legit ti a herſcipm oc heriat a norðmæri oc drepit þar marga menn Haralldz konongsenn ſma rænta eɴ ſtndom um vetriɴ hafþi hann verit a ſuɴ~~norð~~mæri með Arnviði konongi fręnda ſinomenn er þeir ſpyria til Haralldz konongs þa ſamna þeir liþi oc verþa fiolmennirþvíat mar-gir þottz eiga Haralldi konongi heip-tir at gialdaSꜹlvi Klofi for ſuðr i fiorð a fnd Auðbiarnar konongs er þar reðoc bað hann liþs at hann ſkyldi fara með her ſi-nom til ſtyrcs við þa Arnvið konong ſegir hann ſvaꜸllum oꜱ er n ſiá coſtr ꜹðſæʀ at vÁr riſim allir upp i moti Haralldi konongimanom vÁr þa hafa nogan ſtyrcoc man þa ꜹðna raða ſigrien hitt er ellaoc er þat engi coſtr þeim mǫnnom er eigi ero otignari at nafni en Haralldr at geraz þrelar hansþotti fꜹðor minom ſa coſtr betriat falla i bar-daga i konongdomi ſinomen geraz undir maðr Haralldz konongscom Sꜹlfi ſva ræðum ſinom at Auðbiorn het fer-ðiɴe oc dro hann þa her ſaman oc for norðr til fundar við Arnvið kononghofþo þeir þa allmicinn herþeir ſpurþo þa til Haralldz konongs at hann var þa norþan comiɴþeir hittz fyrir iɴan Solſcelþat var þa ſiðvani er menn bꜹrðuz a ſcipm at ten-gia ſcylldi ſcipiɴ oc beriaz m ſtafnavar þa ſva gertlagþi Haralldr konongr ſcip ſitt moti ſcipi Arnviðar konongsvarð ſ oʀosta en ſnarpaztaoc fell mikit folc af hváromtveɢiomoc at lyctm varð Haralldr konongr ſva oðr oc rÁiðr at hann geck fram a rꜹſn a ſcipi ſino oc barþiz þa ſva ſnarpliga at allir frambyɢvar a ſcipi Arnviðs hruck aptr til ſigloenn ſumir fellogeck Haralldr þa upp a ſcipitleitþ þa menn Arnviðar konongs a flotta eɴ hann ſialfr fell a ſcipi ſino þar fell Auðbiorn konongr en Sꜹlvi flyði ſva ſegir Hornklofi Haþi gramr þar er gnð geira hreɢ við ſeɢi rꜹð fnyſti ben bloþi bryngꜹgl i dyn Scꜹglar þa er a rꜹſn fyrir ræſi reð eɢlituðr ſeɢir æfr gall her við hlifar hnig fiorvanir ſigriþar fell or liþi Haralldz konongs Aſgꜹ-tr oc Aſbiorn jarlar konongsGriot-garðr oc Hrollꜹgr magar hans ſynir Haconar hlaða Jarls Sꜹlvi var ſiþan vikingr micill langa hrið oc gerþi opt micin ſcaða a ríki Haralldz konongs XIICapBrenna Vemundar konungs Haralldr konongr lagði undir ſic ſunnmæriVemundr broðir Ꜹðbjarnar konongs helt fyrða fylkiþetta var ſiþ-la m hꜹſt oc gera menn þat rað með Haralldi konongi at hann ſcyldi eigi fara ſuðrþa ſetti Haralldr konongr Rꜹgnvalld Jarl yfir Mæra hvára tveɢio oc Rꜹmsdal oc hafþi hann þa m ſic micit fiolmenniHaralldr konongr for þa til Þrandheimsþaɴ ſama vetr for Rꜹgnvalldr Jarl hit iðra m eið oc ſva ſuðr m fiorðhann hafði nioſn af Vemndi konongi oc com vm nott þar ſem heitir nꜹſtdalrvar Vemundr konongr þar a veizloRꜹgnvalldr Jarl toc hs a þeim oc brendi konong iɴi með nitig mannaeptir þat com Berðlukari til Rꜹgnvalldz Jarls með langſcip alſcipat oc foro þeir baðir norðr a Mæritoc Rǫgnvalldr Jarl ſcip þꜹ er att hafþi Vemundr konongr oc alt lꜹſafe þat er hann feccBerðl Kari for norðr a fnd Haralldz konongs oc gerþiz hans maðrhann var berſerkr micillXIIICapFall Hákonar Jarlsoc Atla Jarls hins Mjova m varit eptir for Haralldr konongr ſuðr með landi oc lagði ndir ſic fyrða fylkiSiþan ſigldi Haralldr konongr ꜹſtr með landi oc com fram i vik ꜹſtreɴ hann ſetti eptir Ha-con JarlGriotgarðz ſon oc feck honom yfir ſokn i fyrða fylki þa ſendi Hacon Jarl orð Atla Jarli enom miofa at hann ſcyldi fara brot or Sogni oc vera jarl a Gꜹ-lom ſem hann hafþi fyʀ veriteɴ qvað Haralldr konong hafa veitt sÁr ſygnafylkiAtli Jarl ſendi þꜹ orð i moti at hann mn hallda Sygmafylki oc ſva Gꜹlom þar til er hann fiɴr Haralld konongJarlarnir þreytt þetta með sÁr þar til er baðir ſamna herþeir hittaz a fiolm i Stafaneſs vagi oc atto þar oʀosto miclaþar fell Hakon Jarl en Atli varð ꜱáʀ til olifis oc fóro þeir með hann til Atleyiar oc andaþiz hann þarSva ſegir Eyvindr Skallda-ſpillirVarð Hakon hꜹgna meyiar viðr vapnbeʀ er vega ſkylldi oc ſiɴ alldr i vapna odda gny freys attngr a fiolm lagþiOc þar varð er vinir fello magar hallgar maɴa bloþi ſtafa nes við ſtoran gny vinar loðrs vagʀ ofblandiɴXIVCapFrꜳ Haralldi konngioc Eiriki Svía konngi Haralldr konongr com liþi ſino ꜹſtr i vik oc lagði iɴ til Tuns bergsþar var þa kꜹpſtaðrhann hafþi þa dvalz i þrandheimi iiij vetr oc comit eigi a þeiʀi ſtnd i vikinahann ſpur-ði þar þꜹ tiþindi at Eiríkr Svia konongr Eymndar ſon hafþi lagt ndir ſic Vermalandoc toc þar ſcatt af ǫllum marcbygðmoc hann callaði veſtra Gꜹtland allt norðr til Svina ſndz oc it veſtra alt með hafiþa callaði Sviakonongr þat allt ſitt ríki oc toc ſcatta afhann hafþi þar ſett yfir Jarl er callaðr var Hrani Gꜹzki hann hafþi ríki milli Svina ſndz oc Gꜹtelfarhann var rikr JarlHaralldi konongi var ſagt fra orðm Svia konongs at hann ſcylldi eigi fyʀ aflata enn hann hefði jam mikit ríki i vikiɴe ſem fyʀ hafþi Sigurðr eðr Ragnaʀ Loðbróc ſon hansenn þat var Rꜹ-ma ríki oc veſtfolldallt t til Grenmars ſva vingulmǫrk oc alt ſuðr þaðanhafþi ſniz til hlyðni við Svia konongþetta likaþi Haralldi konongi ſtor illahann ſtefndi þar þegar þing við bændr þar a folldiɴi oc bar ſakar a hendr þeim m landrað við ſicbendr qvamo þar - ſmir ſyn fyrir ſicſumir glldo feſ-mir ſętto refſingomfor hann ſva um ſmarit um þat fylkim hꜹſtit for hann upp a Rꜹmaríkioc for þar allt at ſama hættiþa ſprþi hann ꜹnd-verþan vetr at Eikikr Svia konongr reið m vermaland at veizlom með hirð ſinaXVCapKonngar þiggia veitzluÁkaoc m drꜳp hans Haralldr konongr byz ꜹſtr m eyða ſcog oc com framm i vermalandilet þar bua veizlr fyrir sÁrAki het maðr hann var rikaztr bondi a verma-landiſtorꜹðigr oc þa gamall at alldrihann ſendi menn til Haralldz konongs oc bꜹð honom til veizlokonongr het ferðiɴe at aqveþom degiAki bꜹð oc Eiríki konongi til veizlooc lagþi honom iɴ ſama ſtefnodag Aki atti mikiɴ veizlo ſcala oc var þa fornhann let þa gera aɴann nyiaɴ ſcala eigi miɴa oc vaɴda ſem meſthann let þaɴ ſcala tialda allaɴ nyiom bunaðeeɴ er konongar comu til veizluɴarþa var ſcipat Eiríki konongimeð ſiɴi hirð i iɴ forna ſcalaeɴ Haralldi i iɴ nyia ſca-la með ſino liþiþaɴog var ſcipt allom borðbunaði at Eiríks-menn hofþo forn ker oc hornoc þo gy-lt oc velbiɴeɴ Haralldz konongs menn hꜹfþo ꜹll ny ker oc horn oc buiɴ ꜹll með glliþꜹ váro ꜹll ſcygð oc licðeɴ dryckr var hvartveɢi iɴ beztiAki hafþi fyʀ verit maðr Halfdanar Svartaeɴ er ſa dagr com er veizlaɴ var ꜹllþa bioɢoz konongar til brotferðar váro þa reiðſciotar bnirþa geck Aki firir Haralld konong oc leiddi eptir sÁr ſon ſiɴ xij vetra gamlaɴ ſa het UbbiAki mæltief yðr þyckir herra vinatto vert fyrir goðvilia miɴ er ec hefi lyſt fyrir þÁr i heimboði mino þa lꜹna þat ſyni minom hann gef ec þÁr til þionos-to mannzkonongr þackaði honom með morgom fꜹgrom orðom ſiɴ fagnat oc het honom þar i mót fullcomiɴi ſiɴi vináttoSiþan greiddi hann fram ſtorar giafar er hann gaf konongiSiþan geck Aki til Sviakonongs var þa Eiríkr konongr klæddr oc biɴ til ferðar oc var hann heldr kátrAki toc þa gó-ða gripi oc gaf honomkonongr ſvarar fa oc ſteig a bac heſti sínumAki geck a leið með honom oc talaði við hannScó-gr var nær þeimoc lá þar vegriɴ yfirEɴ er Aki com a ſcogiɴþa ſprði konongr hannhví ſciptir þ ſva fagnaði með ocr Haralldi konongiat hann ſcyl-di hafa af ǫllo hiɴ betra lt oc veiztat þ ert maðr miɴec hgða ſegir Aki at yðr konongr oc yðra menn mndi engan fagnað ſco-rt hafa at þessaʀi veizloeɴ er þar var forn búnaðr er þer drcktþa velldr þat því at þÁr ert n gamlireɴ Haralldr konongr er n i bloma aldrsfeck ec honom af þvi nyian bunatEn þar er þ minntir mic at ec væra þiɴ maðrþa veit ec hitt eigi ſiþr at þ ert miɴ maðrþa brá konongr ſverþi oc hio hann bana hǫɢ reið brꜹt ſiþaneɴ er Haralldr konongr var buiɴ at ſtiga a sinn heſtþa bað hann calla til ſín Aka boan-daen er menn leitoðo hansþa rɴo ſmir þaɴog ſem Eiríkr konongr hafþi riðit fuɴdo þeir þar Aka dꜹðanfóro ſiþan aptr oc ſogðo konongiEɴ er hann ſpyrr þetta heitr hann a menn ſinaat þeir ſkolo hefna Aka boandariðr þa Haralldr konongr þaɴg er aðr hafþi riþit Eiríkr konongrtil þess er hvárir verþa varir við aðra þa riþa hvárir ſem meſt megotil þeꜱ er Eiríkr konongr kemr a ſcog þaɴ er ſkilr Gꜹtland oc Vermalandþa ſnyr Haralldr konongr aptr a Vermalandleɢr þa land þat undir ſic eɴ drap menn Eiríks konongs hvar ſem hann ſtoð þáfor Haralldr konongr m vetriɴ aptr a RꜹmaríkiXVI CapFerd Haralldz Konngs til TnsbergsHaralldr konongr for m vetriɴ t til Tnsbergs til ſcipa sinnabyr hann þa ſcipin oc heldr ꜹſtr yfir fiorðiɴ leɢr þa ndir ſic alla Vinglmǫrkhann er ti a herſcipum allan vetriɴ oc heriar a ranríkiSva ſegir Þorbiorn Hornklofi Uti vill jol dreckaef ſcal eiɴ raða fylkir hiɴ framlyndi oc freys leik heyia ngr leiddiz elldvelli oc iɴi at ſitia varma dyngio eþa vǫtto dnsfulla Gꜹlar hꜹfþo ſamnat fyrir allt m landitXVIICapOrroſta ꜳ GꜹtlandiVm varit er iſa leyſti ſtyckoðo gtar Gꜹtelfi at Haralldr konongr ſcylldi eigi mega leɢia ſcipom ſínom p í landit Haralldr konongr lagði ſcipom ſinom p i elfina oc lagðiz við ſti-kin heriaði þa a bæði lꜹnd oc breɴdi bygðina Sva ſegir Hornklofi Greɴir þrꜹng at gɴi gɴmál fyrir haf ſɴan ſa var gramr oc gmnom goðvarðr und ſic jorðo oc hjalmtamiðr hilmir holmreiðar let ólman lindi hiort fyrir landi lundpruðr við ſtic buɴdiɴ Siþan riðo gꜹtar með her mikiɴ oc helldo oʀosto við Haralld konong oc varð þar allmicit maɴfall oc hafþi Haralldr konongr ſigrSva ſegir Hornklofi Rícs þreifz reiddra eyxa rymr knátto ſpir glymia ſvart ſcygð bito ſeɢi ſverþ þioð-konongs ferðar þa er hugfyldra hꜹllda hlꜹt aɴſcoti gꜹta ár var ſꜹngr vm ſvírom ſigr flugbeiddra vigra XVIIICapFall Rana GatſkaHaralldr konongr for viða m Gꜹt-land herſcilldi oc atti þar margar oʀostortveim megin elfariɴar oc feck hann optaz ſigrEɴ i einhverri oʀosto fell Rani gꜹzciſiþan lagþi Haralldr konongr land allt undir ſic fyrir norþan elfina oc fyrir veſtan væni oc verma land altEɴ er hann ſneriz þaðan i brot þa ſetti hann þar eptir til Landzgæzl Gthorm hertoga oc liþ micit með honom en hann ſneriz þa til plan-da oc dvalþiz þar vm hriþfor ſiþan norðr m Dofrafialltil Þrandheims oc var þar eɴ langar hriþirhann toc þa at eiga bornþꜹ Aſa atto ſono þessaGuthormr var ellztrHalfdan Svarti Halfdan hvíti þeir váro tviburarSigfrðr hiɴ iiijðiÞeir váro allir upp fǫddir i Þrandheimi með miclom ſómaXIXCapOrroſta í Hafrs firdiTiþendi þꜹ ſpurðuz ſuɴan or landi at Hꜹrðar oc rygir egðir oc þilir ſomnoðuz ſaman oc gerþo uppreiſt bæþi at ſcípom oc vá–pnom oc fiolmenneváro þeir upphafs menn Eiricr Hꜹrða landz konongr Slki konongr af rogalandi oc Sóti Jarl bróðir hans Kiot-vi hiɴ ðgi konongr af ꜹgðom oc Þorir Haklangr ſonr hansAf þelamǫrc brǫðr ij Roalldr hryɢr oc Haddr hiɴ harði eɴ er Haralldr konongr varð þeꜱa tiþenda viſsþa dro hann her ſaman oc ſct ſcipom a vatnbioz ſiþan með liþit oc ferr með landi ſuðroc hafþe mart manna or hverio fylkieɴ er hann kǫmr ſuðr m ſtaðþa ſpyʀ þat Eiríkr konongrhafþi hann þa oc ſaman komit því liþi er honom var vánfeʀ hann þa ſuðr i móti því liþi er hann visſi at ꜹſtan mndi koma til fulltings við hannmættiz þa heriɴ allr fyrir norþan jaðar oc leɢia þa iɴ til Hafrsfiarðar þar la þa fyrir Haralldr konongr með her sinntecz þarþegaroʀostamicil var bæþi hǫrð oc Lꜹngeɴ at lyctom varð þat at Haralldr konongr hafþi ſigr Eɴ þar fello þeir Eiríkr konongr oc Súlki konongr oc Sóti Jarl bróðir hans Þorir Haklangr hafþi lagt ſcip sitt i móti ſcipi Haralldz konongs oc var Þórir berſerkr micill var þar allhǫrð atsócn aðr Þorir Haklangr fellvar þa roþit allt ſcip hansþa flyði Kiotvi konongr oc i hólma nok-orn þar er vígi var micitSiþan fly-ði allt liþ þeiraſmt a ſcipom en ſumt hlióp a land upp oc svá et ǫfra ſuðr m jaðarSva ſegir Hornklofi Heyrðir þui hafrsfirþi hve hizg barþiz konongr hiɴ kynſtóri við Kiotva hiɴ ꜹðlagða kneʀir com ꜹſtan kaps vm lyſtir með ginondom hꜹfþom oc grofnom tinglom Hlaðnir váro þeir hꜹlda oc hvítra ſciallda vigra veſtrɴa oc valſcra ſverða grenioðo berſerkirguðr var þeim a ſiɴom emiaðo úlf heðnar oc íſarn glumdofreiſtoðo hins framraða er þeim flyia kendi allvalldr ꜹſt manna er byr at útſteini ſtǫðom nocqva bra ſtillir er hon var ſtyriar væni hlꜹmmon var a hlífom aðr Haklangr felli Leiddiz þa fyrir lúfo landi at hallda hilminom halsdigra holm let sÁr at ſcialdi ſlógz ndir ſeſs þilior er ſárir voro leto up ſtiǫlo ſtúpa ſtungo i kiol hꜹfþom A baki lÁto blíca barþir váro grioti Svafnis ſalnæfrar ſeɢir hyɢiando ǫſtz ꜹſt kylpor oc um jaðar hliopo heim or hafrs fyrþi oc hugðo a mioð dryckioXXCapHaralldr konongr verdr ein valldr ad Noregioc m eyðilanda byggingEptir oʀosto þeꜱa feck Haralldr konongr enga motſtoðo i noregivaro þa fallnir allir meſt fiandmenn hans en ſmir flyþir or landi oc var þat allmicill maɴfioldiþví at þa bygðz ſtór eyþilꜹndþa bygðtiz jamtaland oc Helſingialand oc var þo aðr hvartveɢia nockot bygt af norðmǫnnomI þeim ufriði er Haralldr konongr geck til Landz i Noregiþa fuɴz oc bygðz tlꜹnd fær–eyiar oc Iſlandþa var oc micil ferð til Hialtlandz oc margir rikis menn af Noregi flyðo tlaga fyrir Haralldi konongi oc fóro i veſtr viking váro i Orcneyiom eða Suþreyiom a vetromen a ſumrom heriaðo þeir i Noreg oc gerþo þar miciɴ landz ſcaðamargir váro þeir oc rikis menn er gengo til handa Haralldi konongi oc gerþz hans mennoc bygðo lꜹnd með honom XXICapFrꜳ brnm Harallds konngs oc kvan-fꜹngum Haralldr konongr var n einvaldi or-ðiɴ allz Noregsþa miɴtiz hann þess er mærin ſ hin micillata ha-fþi mælt til hanshann ſendi þa menn til hennar oc lÁt hana hafa til ſin oc lagþi hana hia sÁrþeꜱi váro born þeira Alof var ellztþa var Hrrecrþa Sigtryɢr froþi oc Þor-gils Capfra konum Haralldz konongs Haralldr konongr atti margar conor oc mǫrg bǫrnhann fecc þeirar con er Ragnhilldr hÁt dóttir Eiríks konongs af jotlandihon var colloð Ragn-hildr hin ríkaþeira ſonr var Eiríkr bloðøxeɴ atti hann Svanhildi dóttor Eyſteins Jarlsþeiʀa born váro Ola-fr geirſtaða AlfrBiorn oc Ragnaʀ rycillEnn atti Haralldr konongr Aſhildi dottor Hrings Dagsſonar ofan af Hringaríkiþeira bǫrn váro Dagr oc Hringr guðrøðr ſciria IngigerðrSva ſegia menn at þa er Haralldr konongr feck Ragnhilldar ríko at hann leti þa af ix conom ſinomþess getr HornklofiHafnaði holmrygiom oc hꜹrða meyiom hverri hiɴi heinverſco oc hꜹlga ættar konongr hiɴ kynſtóri er toc conona dꜹnſco Born Haralldz konongs váro þar hver upp fdd ſem moðerni áttoGuthormr hertogi hafþi vatni ꜹſit hiɴ ellzta ſon Haralldz konongs oc gaf nafn ſitthann kneſetti þaɴ ſvein oc foſtraðeoc hafþi með sÁr i vík ꜹſtrføddiz hann þar p með Guthormi hertogaGuthormr hertogi hafþi alla ſtiorn landzins vm viki-na oc m plꜹndin þa er konongr var eigi nærXXIICapVeſtrferd Haralldz konúngsHaralldr konongr ſprði at viða m mitt landit heriaðo vikingar þeir er a vetrom váro fyrir veſtan hafhann hafþi þa leiðangr ti hvert ſmar oc caɴaði eyiar oc tſker en hvar ſem vikingar rð varir við her hansþa flyðo allir oc fleſtir a haf teɴ er konongi leiddiz þettaþa varð þat a eino ſmri at Haralldr konongr ſigldi með her sinn veſtr m hafcom hann fyrſt við Hialtland oc drap þar alla vikinga þa er eigi flyðo ndanSiþan ſiglir hann ſuðr til Orcneyia oc reínſaþi þar allt af vikingomEptir þat feʀ hann allt i ſðreyiar oc heriar þar hann drap þar marga vikingaþa er fyrir liþi reðo aðrhann atti þar margar oʀostor oc hafþi optaz ſigr þa heriaþi hann a Scotland oc atti þar oʀostoreɴ er hann com veſtr i mꜹn þa hofþo þeir aðr ſpurthvern hernat hann hafþi gert þar i landiþa flyði alt folc iɴ a Scotland oc var þar aleyða af mǫnnomBrꜹt var oc fltt allt fe þat er máttiEɴ er þeir Haralldr konongr gengo a land þa fengo þeir ecki herfangSva ſegir Hornklofi Menfergir bar margar margſpacr niðar varga lndr van ſócn a ſandi ſandmens i by randir aþr fyr ælian-froðom allr herr ſcota þverri lꜹgþiz ſeið af laþi læbrꜹtar varþ flia I þesso bili fell Ivaʀ ſonr Rognvalldz Mra Jarls eɴ i bǫtr þeꜱ gaf Haralldr konongr Rǫgnvalldi Jarli er hann ſigldi veſtanOrcneyiar oc Hialt land enn Rǫgnvalldr gaf þegar Sigurþe bróðor sinom bæþi lꜹndin oc var hann veſtr eptir þa er konongr ſigldi ꜹſtrgaf hann aðr Sigrdi Jarldomþa com til lags við hann þorſteiɴ rꜹði ſonr Olafs hvíta oc ꜹðnar hiɴar divp-ðgoþeir heriaðo a Scotland oc eig-naðz Katanes oc ſuðrland allt til eckials backaSigurðr Jarl drap Melbrigða tꜹɴ jarl ſcotzcan oc batt hofot hans við ſlagálar ser oc lꜹſt a kyqva vǫðva sínum a tǫɴina er ſcagþi or hofþinocom þar i bla–ſtr oc feck hann þar af banaoc er hann heygðr a Eckials backaþa reð lꜹndom Gthormr ſonr hans eiɴ ve-tr oc dó barnlꜱSiþan ſettz i lꜹndin víkingar danir oc norðmeɴXXIIICapSkorit hꜳr Harallds Konngs Haralldr konongr var a veizlo a Møri at Rognvalldz Jarlshafþi hann þa eignaz land alltþa toc konongr þar lgar oc þa let Haralldr konongr greiða hárit ſittoc þa ſcar Rǫgnvalldr Jarl hár hansen aðr hafþi verit úſcorit oc ukembt x vetrþa cǫlloðo þeir hann Haralld Lúfo en ſiþan gaf Rognvalldr honom keɴingar ke nafn oc callaði hann Haralld hiɴ hárfagra oc ſǫgðo aꝇir er ſá at þat var et meſta ſaɴnefni þvíat hann hafþi hár bæþi micit oc fagrtXXIVCapGꜹngu Rólfr útlægr girrRogvalldr Møra Jarl var hiɴ meſti aſt vin Haralldz konongs oc konongr virði hann micils Rognvalldr atti Hildi dóttor Rolfs nefioſynir þeira váro þeir Hrolfr oc Þórir Rǫgnvalldr Jarl atti oc frillo ſonohÁt eiɴ Hallaðr aɴaʀ Einaʀhiɴ iijði Hrollꜹgr þeir váro roſcnirþa er hinir ſcír borno brǿðr þeira váro bornRolfr var vikingr micillhann var ſva micill maðr vexti at engi heſtr matti bera hannoc gecc hann hvargi ſem hann forhann var callaðr gꜹngo Rolfrhann heriaðe mioc i ꜹſtvegoA eino ſmri er hann com or viking ꜹſtan i víkina þa hio hann þar ſtrandhoɢHaralldr konongr var i vikiɴihann varð mioc reiðr þa er hann ſpurði þettaþvíat hann hafþi mikit baɴ a lagt at ræna iɴan landzkonongr lyſti því a þingi at hann gerþi Rolf tlaga af Noregieɴ er þat ſprði Hildr moðir Hrolfs þa for hon a fnd konongs oc bað friðar Hrolfikonongr var ſva reiðr at henni tyði eigi at biðiaþa qvað Hildr þetta Hafnit nefio nafna n rekit gand or landi horſcan hꜹlda barma hví bellit því ſtillir illt er við ulf at ylfaz yɢs valbrikar ſlícan mna við hilmis hiarðir hgr ef hann reɴ til ſcógar Gongo Rolfr for ſiþan veſtr m haf i ſuðr eyiar oc þaðan for hann veſtr i vallandoc herjaði þar oc eignaðiz þar Jarls ríki micit oc bygði þar mioc norð mǫnnomoc er þar ſiþan callat Norðmanndiaf Hrolfs ætt ero comnir jarlar i NorðmandíSonr Gongo Rólfs var Vilialmr faðir Rikarþar fǫðor aɴars Rikarðar fǫðor Rolfs lꜹngom ſpáþa fǫþor Vilhjalms Baſtarðar en-gla konongsfra honom ero ſiþan comnir engla konongar allirRagnhilldr drotning rika lifþi ſiþan iij vetr er hon com i Noregeɴ eptir dꜹða hennarfor Eiríkr ſonr þeira Haralldz konongs til foſtrs i fiorðo til Þoris her-ſis Hroalldz ſonar oc fddiz hann þar pHaralldr konongr for eiɴ vetr at veizlom vm uplꜹnd oc let búa sÁr til jolaveizlo a þoptm Jola aptan com Sváſi fyrir dyʀ þa er konongr ſat ifir borði oc ſendi konongi boð at hann ſcylldi út ganga til hans Eɴ konongr braz reiðr við þessom ſendi boðom oc bar hiɴ ſami maðr reiði konongs út ſem honom hafþi borit boðinen Svaſi bað bera eigi at ſiþr aɴat ſiɴ ørendetoc qvað ſic vera þaɴ fiɴiɴ er konongr hafþi játað at ſetia gamma sinn aɴan veg breckɴar þar eɴ konongr gecc t oc varð honom þess jázi at fara heim með honom oc gecc yfir breckona með aeɢian ſumra sinna manna þott ſumir leÁtiþar ſtóð pp Snæfriðr dóttir Sváſa queɴa friþuzt oc byrlaði konongi ker fullt miaðaren hann toc alt ſaman oc hꜹnd hennaroc þegar var ſem eldz hiti quæmi i hornd hans oc villdi þegar hafa ſamrøði við hana a þeire nótteɴ Svaſi ſagði at þat mndi eigi veranema at honom nꜹðgom nema konongr feſti hana oc fengi at lꜹgomen konongr feſti Snæfriði oc fecc oc uɴi ſva með rſlum at ríki sitt oc allt þat er honom byriaði þa fyrir lÁt hannþꜹ atto iiij ſono en var Sigurðr ríſi Hálfdan HaleɢrGuðrðr Lióme Rognvaldr rettilbeíniSiþan dó Snæfriðreɴ litr hennar ſcipaþiz a engan vegvar hon þa jam rioð ſem þa er hon var kvikkonongr ſat æ yfir henni oc hgþi at hon mundi lifnafor ſva fram iij vetr at hann ſyrgði hana dꜹðaeɴ allr landz–lyðr ſyrgði hann villtanen þessa vil-lo at lægia coma til læknar þorleifr ſpakier með viti lægði þa villo fyrſt með eptir mæli með þessom hǽtti Eigi er konongr kynlict at þu mnir ſva friða con oc kynſtóra oc tignir hana a dúni oc a gðvefi ſem hon bað þicen tígn þín er þo miɴi en hæfir oc hennar i því at hon liɢr ofrlengi i ſama fatnaði oc er miclo ſannara at hon ſe hrǫrð oc ſe ſcipt ndir henni clæðomEɴ þegar er hon var hrǫrð or reckioɴe þa ſlǽr ylldo oc oþefan oc hverskyns illom fnyk af líkamanomvar þa hvatað at báli oc var hon breɴd blanaði aþr allr likamiɴ oc ullo or ormar oc eðlor froſcar oc pǫddor oc allzkyns illyrniſteig hon ſva i ꜹſco eɴ konongriɴ ſteig til vi-ſco oc hugþi af heimſko ſtyrði ſiþan ríki ſino oc ſtyctiz gladdiz hann af þegnom ſinomen þegnar af honom en rikit af hvaro tveɢiaXXVIICapFrꜳ þioðolfi ur HviniEptir þat er Haralldr konongr hafþi reynt ſvic fiɴoɴarvarð hann ſva reiðr at hann rac fra sÁr ſono ſína oc fiɴoɴar oc villdi eigi ſia þaEn Guðrðr Liómi fór a fnd þioðolfs hins Hvinverſca foſtr foðor síns oc bað hann fara með sÁr til konongsþvíat þioðólfr var aſtvin konongsen konongr var þa a plꜹndomþeir fara ſiþanen er þeir com til konongs ſiþ aptans oc ſettz niðr utarliga oc dulþz konongr geck a gólfino oc ſa a bec-kina en hann hafþi veizlo noko-ra oc var mioðr blandiɴþa qvað hann þetta firir muɴi sÁrMioc ero minir reckar til mioðgiarnir bornir oc hÁr comnir hárir hvi erot er æfar margirÞa ſvarar Þioðólfr Hofþom vÁr i hafþi hꜹs at eɢia leiki með vellbrota vitrom vorma þa til margirÞióðólfr tóc ofan hǫttinn oc keɴdi konongr hann þá oc fagnaði honom velþa bað Þióðólfr konong at konongr ſcyldi eigi fyrir lita ſono ſinaþví at fsir væri þeir at eiga betra moþerni ef þ hefþir þeim þat fengitkonongr jataði honom þvi oc bað hann hafa Guðrǫð heim með ſer ſva ſem hann hafþi fyʀ veriten Sigurð oc Halfdan bað hann fara a hringaríki en Rogvald a Haðalandþeir gera ſva ſem konongr bꜹðgerþz þeir allir vascligir menn oc vel búnir at iþrottmHaralldr konongr ſat þa m kyrt iɴan landz oc var friðr goðr oc árferðXXVIICapUpphaf Torf-Einars Jarls ï OrkneymRǫgnvalldr Jarl a mǫri ſpurði fall Sigurðar bróðor síns oc þat at þá ſato i lꜹndonom vikingarþa ſeɴdi hann veſtr Hallað ſon sinn oc toc hann jarls nafn oc hafþi liþ micit veſtrenn er hann com til Orcneyiaþa ſettiz hann ï lꜹndineɴ bæþi a hꜹſt oc vm vetr oc vm vár fóro vikingar m eyiarnamo neſnam oc hioɢo ſtrand-hǫɢþat leiddiz Hallaði Jarli at ſitia i eyionomvelltiz hann þa or jarldomi-nom oc tóc hꜹldz rÁtt for hann ſiþan ꜹſtr i Noregeɴ er Rꜹgnvalldr Jarl ſprði þetta let hann illa yfir ferð Hallaðarſagði at ſynir hans mndi verþa likir forellri ſinoþa ſvarar Einarrec hefi litiɴ metnað af þera æc við lítla áſt at ſciliaz mun ec fara veſtr til eyia ef þ vilt fa mÁr ſtyrc nockornmun ec því heita þÁrer þÁr mn allmicill fagnaðr a vera at ec mun eigi ap-tr coma til NoregsRǫgnvalldr ſegir at þat lí-caði honom vælat hann qvæmi eigi ap-trþvíat mÁr er lítils ván at frǫndom þinom ſe ſǫmd at þÁr því at moðor ætt þin ǫll er þræl borinRǫgnvalldr fecc Einare eitt langſcip oc ſcipaðe þat til han-da honomSigldi Einarr vm hꜹſtit veſtr m havEɴ er hann com til Orcneyiaþa lago þar fyrir vikingar ij ſcipomÞorir treſceɢ oc Kalfr ScrfaEinarr lagði þegar til oʀosto við þa oc ſigraðiz eɴ þeir fello baðir þa var þetta qveþitþa gaf hann trÁſceɢ trǫllom torfeinaʀ drap ſcrfo hann var fyrir þvi callaðr torfeinarr at hann lÁt scera torf oc hafþi þat fyrir elldi við því at engi var ſcógr i Orcneyiom Siþan gerþiz Einaʀ Jarl yfir eyionom oc var hann rícr maðrhann var liotr maðr oc einſyɴ oc þo maðr ſcygnaztrXXXVIIICapAndlꜳt Eiriks Konngs EymundarſonarGuthormr hertogi ſat optazt i tnsbergi oc hafþi yfirſócn alt vm vikina þa er konongr var eigi nær oc hafþi þar landvǫrn var þar mioc her ſcátt af víkingomeɴ ufriðr var up a Gꜹtlandmeþan Eiríkr konongr lifþi Emndar ſon hann aɴdaþiz þa er Haralldr konongr hiɴ Harfagri hafþi verit xvetr konongr i NoregiXXIXCapDꜹdi Guttorms hertogaEptir Eirík var konongr i Sviþioð Biorn ſonr hans L vetrahann var fa-þir þeira Eirics ens Sigrſæla oc O-lafs fǫðor StyrbiarnarGuthormr hertogi varð ſottdꜹðr i Tnsbergiþa gaf Haralldr konongr yfir ſocn rikis þess aꝇz Guthormi ſyni sínom oc setti hann þar hofþin-gia yfirXXXCapBrenna Rgnvallds Mæra JarlsÞa er Haralldr konongr var xl at aldriþa váro margir ſynir hans væl a leɢ comnir þeir váro allir braðgorvircom þa ſva at þeir ndo illa viðer konongr gaf þeim eigi ríkien ſetti Jarl i hverio fylkioc þotti þeim jarlar vera ſmábornari en þeir vároþa fóro til a eino váre Halfdan Haleɢr oc Gðroðr Liomi með mic-la ſveit manna oc com a uvart Rognvalldi mra Jarli oc tóco hús a honom oc breɴdo hann iɴi við Lx manna þa toc Hálfdan Langſcip iij oc ſcipaði oc ſiglir ſiþan veſtr a haf Eɴ Gðrǫðr ſettiz þar at lꜹndom ſem aðr hafþi haft Rognvalldr JarlEɴ er Haralldr konongr ſprði þettaþa fór hann þegar með liþi miclo a hendr Guðrøði oc ſá Guðrøðr engan aɴan sinn coſt eɴ gefaz p a valld Haralldz konongs oc ſendi konongr hann ꜹ-ſtr a AgðirEɴ Haralldr konongr ſetti þa yfir mǫri Þori ſon Rǫgnvalldz Jarlz oc gipti honom Alofo dóttor ſina er collot var árbótÞorir Jarl þegiandi hafþi þa ríki þvílikt ſem haft hafþi Rǫgnvalldr Jarl faðir hans31CapDꜹdi Halfdꜳnar HꜳleggsHalfdan Haleɢr com veſtr til Orcneyia oc mioc a ovart oc flyði Einarr Jarl þegar or eyionom oc com aptr þegar ſama hꜹſt oc com þa uvart Halfdani þeir hittz oc varð ſcꜹm oʀosta oc flyði Halfdan oc var þat við nott ſialfalágo þeir Einarr tialdalꜹsir m nóttina en vm morginiɴ er lyſa toc þa leita-ðo þeir flotta manna m eyiarnar oc var hverr drepiɴ þar er ſtaðiɴ varð þa mælti Einarr Jarl eigi veit ec ſagði hann hvort ec ſe t a rínansey maɴ eða fgl ſtndom hefz p en ſtndom leɢz niðrSiþan fóro þeir þaɴog til oc fuɴdo þar Halfdan háleɢ oc toco hann hꜹn-domEinarr Jarl qvað víso þessa vm aptaniɴ aðr hann lagþi til oʀosto Sekat ec Hrolfs or hendi ne Hrollꜹgi fliuga dꜹʀ a dǫla meɴgi dugir oꜱ fꜹþor hefna en i qveld þar er knyiom of kerſtrꜹmi rómo þegiandi ſitr þetta Þórir Jarl a mǫriþa gecc Einarr Jarl til Halfdanar hann reiſt ǫrn a baki honom við þeima hætti at hann lagþi ſverþi a hol við hryɢiɴ oc reiſt rifin ǫll ofan a lendardro þar t lngon var þat bani Halfdanar þa qvað Einarr Rekithefi ec Rognvaldz dꜹða en reðo þvi nornir n er fólc ſtuðill falliɴ at fiorðngi minom verpit ſnarpir ſveinar því at ſigri vÁr raðom ſcatt væl ec honom harþan at hafto grioti Siþan ſettiz Einarr Jarl at Orcneyiom ſem fyʀ hafþi han haftEɴ er tiþindi þessi ſpyriaz i Noregi þa kɴo þesso ſtorilla brǫðr hans oc tolþo hefnda fyrir vert oc margir ſꜹɴo-ðo þat aðrirEɴ er Einarr Jarl ſpyrr þetta þa qvað hannEro til mins fiors margir menn m ſaɴar deilldir or ymisſom attom ósma bornir giarnir en þo vito þeygi þeir aðr mic hafi felldan hveʀ ilþorna arnar undir hlytr at lta XXXIICapSætt Harallds Konngs og Einars konngs JarlsHaralldr konongr bꜹð liþi t oc dró ſaman her mikiɴoc for ſiþan veſtr til Orcneyiaeɴ er Einarr Jarl ſprði at konongr var ꜹſtan cominnþa feʀ hann yfir a nesþa qvað hann víso Margr verþr ſecr um ſꜹði ſeɢr með fꜹgro ſceɢi eɴ ec at ungs i eyiom allvaldz ſonar falli hætt ſegia mÁr hꜹldar við hgfllan ſtilli Haralldz hefi ec ſcarð i ſcildi ſcala uɢa þat hꜹɢvit þa fóro menn oc orðſendingar millom konongs oc Jarlscom þa ſva at þar var a comit ſtefnolagi oc fiɴaz þeir ſialfir oc feſti þa Jarl alt i konongs domHaralldr konongr dǫmþi a hendr Einari Jarli oc ol-lom Orcneyingom at giallda lx marka gllzbndm þótti giald ofmicitþa bꜹð Jarl þeim at hann mundi eiɴ ſaman gialda oc ſcyldi hann eignaz þa oðol ǫll i eyionom þesso jataðo þeir meſt fyrir þa ſǫc at hinir ſnꜹðo átto litlar jarðirenn hinir ꜹðgo hgðz mundo leyſa ſin oþol þegar er þeir villdoleyſti Jarl allt gialldit við konongfor konongr þa ꜹſtr eptir m hꜹſtitvar þat len-gi ſiþan i Orcneyiom at Jarlar atto oþǫl ǫll alt þar til er Sigurþr Lꜹðvesſon gaf aptr oþǫlinXXXIIIFall Guttorms oc Halfdanar Hvita Sona Harallds konngs Gothormr ſonr Haralldz konongs hafþi landvorn fyrir vikiɴi oc for hann með her ſcipom et ytraeɴ er hann lá i elfar qviſlom þa com þar Sǫlvi klofi oc lagþi til bardaga við hannþar fell GthormrHalfdan Svarti oc Halfdan hvíti lágo i viking oc heriaðo m ꜹſtrvegþeir átto oʀosto micla a Eyſtlandi þar fell Halfdan hvitiXXXIVCapQvan-fang Ei-riks KonungsEiríkr var at foſtri með Þori herſi Hroalldz ſyni i fiorðomhonom ɴi Haralldr konongr meſt ſona ſiɴa oc virþi hann meſtþa er Eiríkr var xii vetra gamall gaf Haralldr konongr honom fimm langſcip oc for hann i hernað fyrſt i ꜹſtrveg oc þa ſuðr m Danmǫrkoc m frisland oc Saxlandoc dvalþiz i þeirre ferð iiij vetrEptir þat for hann veſtr m haf oc heriaðe m Scotland oc Bretland Irland oc valland oc dvalþiz þar aðra iiij vetreptir þat for hann norðr a finnmorc oc alt til Biarmalandz oc atti hann þar oʀosto micla oc hafþi ſigr þa er hann com aptr á fiɴ mǫrc þa fuɴdo menn hans i gamma einom cono þa er þeir hofþo enga ſÁt jamvænahon nefndiz fyrir þeim Guɴhildroc ſagði at faðir hennar bio á Halogalandier het ꜹtzoʀ tótiEc hefi hÁr verit til þeꜱ ſegir hon at nema kɴoſto af fiɴom tveim er hÁr ero froðaſtir a morkiɴin ero þeir farnir a veiðaren baðir þeir vilia eiga micoc baðir ero þeir ſva vísir at þeir rekia ſpor ſem hɴdar bæþi a þá oc a hiarniEɴ þeir kɴo ſva vel a ſiþom at eigi má forðaz þa hvarki menn ne dýreɴ hvatki er þeir ſciota til þa hæfa þeir ſva hafa þeir fyrir-comit hveriom manni er hÁr hefir co-mit i nandoc ef þeir verþa reiðir þa ſnyz iorð m fyrir ſionom þeiraEn ef nockot kvict verþr fyrir ſionom þeira þa fellr dát ni-ðrN megt þÁr fyrir engan mn verða a veg þeira nema ec fela yðr hÁr i gammanomſcolot þÁr þa freiſta ef vÁr faim drepit þáþeir þectz þetta at hon fal þáhon tóc lín seck eiɴ oc hgðo þeir at aſca væri íhon toc þar i hendi ſinni oc ſeri því um gam-an utan oc iɴanLitlo ſiþaʀ coma fiɴar iɴþeir ſpyria hvat þar er comithon ſegir at þar er eigi comitfiɴom þickir þat undarlict er þeir hofþo rakit ſpor alt at gammanomen ſiþan fiɴa þeir eigiþa gera þeir ſer eld oc matbua eɴ er þeir váro mettirþa býr Gɴhildr recio ſinaeɴ ſva hafþi aðr farit iij nætrat Gunnhilldr hefir ſofiten hvaʀ þeiʀa hefir va-kat yfir ꜹðrom fyrir abrydis ſa-kirþa mælti honfarit n hegat oc liɢi a ſina hliþ mer hvaʀ yckaʀþeir urðo þeſſo fegnir oc gerþo ſvahon hellt sinni hendi m háls hvarom þeiraþeir ſofna þegaren hon vecr þaoc en brallega ſo-fna þeiroc ſva faſt at hon fær varliga vakit þaoc eɴ ſofna þeir oc fær hon þa fyrir engan mn vakit þaoc þa ſe-tr hon þa pp oc eɴ ſofa þeir hon tecr þa ſelbelgi tva micla oc ſteypir yfir hofot þeim oc bindr at ſterkliga fyrir neþan hendrnarþa gerir hon beɴding konongs monnomhlꜹ-pa þeir þa fram oc bera vápn a fiɴa oc fa hlaðit þeimdraga þa t or gammanomum nottina eptir váro reiðar þrmor ſva ſtórar at þeir mátto hvergi faraen at morni fóro þeir til ſcips oc hofþo Guɴhilld með ſer oc frðo Eiriki fóro þeir Eiríkr þa ſuðr til Hálogalandz hann ſtefndi þa til ſin ǫzori tóta Eiríkr ſegir at hann vill fá dóttor hans Ǫzoʀ jatir þvífær þa Eiríkr Gɴhildar oc hevir með ſer ſuðr i landXXXVCapHaralldr ſkipti riki með Sonm ſïnmHaralldr konongr var þa L at alldri er ſynir hans váro margir roſknir en ſmir dꜹðirþeir gerðz margir ofſtopa menn miclir iɴan landz oc váro ſial-fir oſáttirþeir ráko af eignom jarla onongs en ſma drapo þeir Haralldr konongr ſtefndi þa þing fiolmennt ꜹſtr i landi oc bꜹð til uplendingomþa gaf hann ſonom kononga nofn oc ſetti þat i lǫgom at hans ætt menn ſcyldi hveʀ konongdom taca e-ptir sinn fǫðoreɴ Jarldom ſa er kvensifr væri af hans ætt comiɴhann ſcipti landi með þeimlet hafa Vinglmǫrc rꜹma ríki oc veſtfold þelamǫrcþat gaf hann Oláꝩi Birni Sigtryɢvi froða Þorgil-ſien Heiðmǫrk oc Guðbrandz dali þat gaf hann Dag oc Hring oc RagnariSnæfriðar sonom gaf hann Hringa ríki Haðaland Þotn oc þat er þar liɢr tilGuthormr hafþi hann ge-fit til yfirſóknar fra elfi til Svínaſndz oc ránríkihann hafþi hann ſett til landvarnar ꜹſtr við Landz enda ſem fyʀ er ritatHaralldr konongr ſialfr var optaz m mitt landRrekr oc Guðrꜹðr váro jafnan iɴan hirðar með konongi oc hꜹfðo veizlor ſtórar a Hor-ðalandi oc SogniEiríkr var með Haralldi kononge feðr sínomhonom uɴi hann me–ſt ſona ſiɴa oc virþi hann meſt honom gaf hann Haloga land oc norðmǫri oc rꜹmsdalNorðr i Þrandheim gaf hann yfirſócn Halfdani Svarta oc Hálfdani hvíta oc Sigrði hann gaf ſonom ſinom i hverio þesso fylki halfar tekior við ſic oc þat með at þeir ſcylldo ſitia i háſætiſcꜹr hæra eɴ Jarlar en ſcꜹr lægra eɴ hann ſiálfreɴ þat ſæti eptir hans dag ætlaði sÁr hverr ſona hanseɴ hann ſialfr ætlaði þat Eiricieɴ Þrøndir ætlaðo þat Halfdan Svarta eɴ víkverir oc plendingar ɴo þeim bezt rikis er þar váro þeim undir heɴdi af þesso varð þar micit ſndr þycki enn af nyio milli þeira brøðraEɴ með því at þeir þóttz hafa lítit ríki þa fóro þeir i hernað ſva ſem ſagt er at Gothormr fell i elfar qviſlom fyrir Solva Klofa Eptir þat tóc Oláfr við þat ríki er hann hafþi haftHalfdan hviti fell a EiſtlandiHalfdan Háleggr fell i OrcneyiomÞeim Þorgilſi oc froða gaf Haralldr konongr herſcip oc foro þeir i veſtr viking oc herio-ðo m Scotland oc Bretland oc Irlandþeir eignvðuz fyrſt norðmanna DyfliɴiSva er ſagt at froða væri gefiɴ banadryckreɴ þorgils var lengi konongr yfir dyfliɴi oc var ſvikiɴ af íromoc fell þar XXXVICapDꜹdi Rgnvallds Rettilbeina Eiríkr bloðeyx ætlaði at vera yfir konongr allra brðra sinna oc ſva villdi oc Haralldr konongr vera látaváro þeir feðgar lꜹngom aſamtRognvaldr rettilbeíni atti Haðaland hann nam fiolkyngi oc gerðiz ſeiðmaðrHaralldi konongi þotto illir ſeiðmennA Horðalandi var ſa ſeiðmaðr er het Vitgeiʀkonongr ſendi honom orð oc bað hann hætta ſeiðhann ſvarar oc qveðr þá er vá litil at vÁr ſíþim karla brn oc kerlinga er Rgnvaldr ſiþr rettilbeíni hroðmꜹgr Haraldz a HaðalandiEɴ er Haralldr konongr heyrði þetta ſagt þa með hans raðe for Eiríkr bloðx til planda oc com a Haðalandhann breɴdi iɴi Rognvald bróðor sinn með Lxxx ſeið manna oc var þat verc lofat miocGuðroðr Liomi var um vetriɴ með Þioðolfi i Hvini foſtr fꜹðor ſinom a kyɴis ſócn oc hafþi ſcúto alſcipaða oc villdi hann fara norðr a Rogalandþa logðuz a ſtormar micliren Guðrøði var titt m ferð ſina oc lÁt hann illa m dvǫlina þa qvað Þjóðólfr fariþa er aðr flyia flatvǫllr heþan batnar verpr geitis veg grióti Guðrǫðr vm ſia ſtóran vindbyſna ſcalt víſi víðfrøgr heþan bíþa verit með oꜱ unz verþi veðr n er brim fyrir jaþri Goðrøðr for ſem aþr hvat ſem Þioðolfr mæltiEɴ er þeir com fyrir jaðarþa kafþi ſcipit undir þeim oc letz þar allirXXXVIIICapFall Bjarnar KaupmannsBiorn ſonr Haralldz konongs reð þa fyrir veſtfold oc ſat optaz i Tnsbergi eɴ var litt i hernaðiTil Tnsbergs ſótto mioc kꜹpſcipbæþe þar um vikina oc norþan or landi oc ſuɴan or Danmǫrkoc SaxlandiBiorn konongr atti oc kꜹpſcip i ferðom til aɴarra landa oc aflaþi sÁr svá dyrgripa eda aɴarra fanga þeira er hann þottiz hafa þrfabrǿðr hans cǫlloðo hann farmaɴ eða cꜹpmaɴBiorn var vitr maðr oc velſtilltr oc þotti vænn til hofþingiahann feck sÁr gott qvan fang oc maclicthann gat ſoner Guð-roðr hetEiríkr bloðǫx com or ꜹſtr veg með herſcip oc liþ micit hann beiddiz af Birni bróðor sínom at taca við ſcꜹttom oc ſcyldom þeim er Haralldr konongr atti a veſtfoldeɴ hiɴ var aðr vandi at Biorn færði konongi ſcatt eða ſendi menn meðvilldi hann enn ſva oc villdi eigi af hꜹndom greiðaEɴ Eiríkr þóttiz viſta þurfa oc tialda oc dryckiarþeir brǿðr þrey-tto þetta með cappmælom oc fecc Eiríkr eigi at helldr oc for brot or bynomBiorn for oc brot or bnom m qveldit oc p a SæimEiríkr hvarf aptrfor upp m nottina a Sæim eptir Birni com þar er þeir ſáto yfir dryckioEiríkr toc hs a þeim en þeir Biǫrn gengo út oc borðzþar fell Biorn oc mart manna með honomEiríkr toc þar herfang micit oc for norðr i landþetta verc licaði ſtór illa vicveriom oc var Eiríkr þar mioc uþockaðrfóro þꜹ orð m at Olafr konongr mundi hefna Biarnar ef honom gæfi fri á Biǫrn konongr liɢr i farmaɴz hꜹgi a SæimiXXXIXCapSætt konngaEiríkr konongr for m vetriɴ eptir norðr a mri oc tóc veizlo i Sǫlva fyrir iɴan Agða nesen er þat ſpurþi Halfdan Svartifor hann til með her oc tóc hs a þeimEiríkr ſvaf i úti ſcemmo oc comz ut til ſcogar við vta maɴeɴ þeir Halfdan breɴdo p biɴ oc liþ allt þat er iɴi varcom Eiríkr a fnd Haralldz konongs með þessom tiþindomkonongr varð þesso acafliga reiðr oc ſamnaði her ſaman oc fór a hendr þrndomeɴ er þat ſpyʀ Halfdan Svarti þa byðr konongr út liþi oc ſcipm oc verþr all fiolmeɴroc lagþi t til ſtaðs fyrir iɴan ÞórsbiorgHaralldr konongr lá þa síno liþi t við reín ſlÁttofóro þa menn milli þeiraGthormr Sindri hÁt eiɴ gǫfgr maðrhann var þa i liþi með Hálfdani Svartaen fyrr hafþi hann verit með Haralldi konongi oc aſt-vinr beɢia þeiraGthormr var ſcáld micithann hafþi ort ſitt qvæþi vm hvern þeira feðgaþeir hꜹfþo honom boþit lꜹn en hann neitti oc beiddiz at þeir ſcyldo veita honom eina bǫnoc hǫfþo þeir þat heitiðhann for þa a fnd Haralldz konongs oc bar ſættar orð millom þeira oc bað þa hvartveɢia þeira bǫnar oc þess at þeir ſcyldo ſættazen konongar gerþo ſva mikiɴ metnað hansat af hans bǫn ſættz þeirmargir aðrir gǫfgir menn fltto þeira mál með honom var þat at ſættat Halfdan ſcyldi hallda ríki ollo því er aðr hafþi hann haftſcyldi hann oc lata ohætt við Eirík bróðor sinnEptir þessi ſǫgo orti Joruɴ Scáldmær nockor ǫrendi i SendibítHarald fra ec Halfdan ſpyria herði brꜹgð en lꜹgðiz ſynizc ſvarcleitr reyni ſia bragr hinn Hárfagra XLCapFæddr Hꜳkon gooðiHakon Griotgarðzſon Hlaða Jarl hafþi alla yfir ſocn i Þrandheimi þa er Haralldr konongr var aɴarſtaðar i lan-dioc hafþi Hacon meſtan metnað i þrnda lǫgom af konongi Ep-tir fall Haconar tóc Sigurðr ſonr hans ríki oc gerþiz Jarl i Þrandheimihan hafþi atſeto a Hlꜹðommeð honom fǫddz p ſynir Haralldz konongs Halfdan Svarti oc Sigrǫðren aðr váro þeir undir hendi Haconar fǫðor hans þeir váro mioc jafnaldrir ſynir Haralldz oc SigurðrSigrðr Jarl fecc Bergliotárdóttor Þoris Jarls þegiandamo-ðir hennar var Alof árbótdóttir Haralldz HarfagraSigurðr Jarl var allra maɴa vitraſtren er Haralldr konongr toc at eldaz þa ſettiz hann optliga at ſtór bm er hann átte a Hǫrðalandi a Alrecs ſtꜹðom eða a Sæimi a fitiom eða a tſteínia Augvaldzneſi oc i Kǫrmtþa er Haralldr konongr var nær Lxx gat hann ſon við cono þeire er Þora er nefnd morſtr ſtǫnghon var æzcoð or moſtrhon atti goða frændr hon var i frndſemis tǫlo við Hor-ða Karahon var qviɴa vænſt oc hin friðaſta hon var colloð konongs ambáttváro þa margir þeir konongi lyð ſcyldir er væl váro ættbornir bæþi karlar oc konorSa var ſiþr m gꜹfgra manna born at vaɴda menn mioc til at ꜹſa vatni eða gefa nafnEɴ er at þessi ſtefno com er Þoro var ván at hon mndi barn alaþa villdi hon fara a fnd Haralldz konongs hann var þa norðr a Sæimien hon var i moſtrhon for þa norðr a ſcipi Sigurðar Jarlsþꜹ lágo m nottina við landþar l þora barn ppi a helloɴi víð bryɢio ſporðþat var ſveinbarnSigurðr Jarl jós ſveininn vatne oc kallaði Hacon eptir feðr ſinom HaconiHlaða Jarliſa ſveinn var ſnimma friðr oc micill vexti oc mioc lícr feðr sínomHaralldr konongr lÁt Sveinn fylgia móðor sinnioc váro þꜹ at konongs buum meþan ſveiɴiɴ var ngrXLIOrðſending Aðalſteins konungsAþalſteiɴ hÁt þa konongr i Englandi er þa hafþi nytekit við konongdomihann var callaðr hiɴ ſigrſæli oc hin trúfaſtihann ſendi menn til Noregs a fnd Harallds konongs með þess conar ſeɴding at ſendi maðr gecc fyrir kononghann ſelr konongi ſverð gullbit með hiǫll-tum oc meðalkafla oc ǫll mgerþ var bin með glli oc ſilfri oc ſett dyrligom gimſteinomhellt ſendi maðriɴ ſverðz hiǫllto-nom til konongſins oc mælti her er ſverþ er Aþalſteiɴ konongr mælti at þ ſcylldir við tacatoc konongr meðal kaflann oc þegar mælti ſendimaðriɴ N toct ſva ſem vaʀ konongr villdi oc n ſcalt vera þegn hans er þ tóct við ſverþi hansHaralldr konongr ſcildi n at þetta var með ſpotti gǫrten hann vildi enſcis manz þegn veraen þo miɴtiz hann þeꜱ ſem hans háttr var at hvert ſiɴ er ſciótǫþi eða reiþi hliop a hann at hann ſtillti ſic fyrſt oc lÁt ſva reɴa af sÁr reiþina oc leit a ſacar ureiðrN gǫrir hann eɴ ſva oc bar þetta fyrir vini ſina oc fiɴa þeir allir ſaman her rað til þat et fyrſta at láta ſendi menn heim fara ſpilltaXLIICapFerð Hꜹks til EnglandsAɴat ſumar eptir ſendi Haralldr konongr ſcip veſtr til Englandzoc feck til ſtyrimaɴ Hꜹc Habroc hann var kappi micill oc hiɴ krſti konongi hann fecc i hǫnd honom Hacon ſon sinnHꜹcr for þa veſtr til Englandz a fund Aþalſteins konongs oc faɴ hann i Lundúnomþar var þa boð fyrir oc veizla virþiligHꜹcr ſegir ſinom mǫnnom þa er þeir coma at hǫlliɴihvernog þeir ſcolo hátta iɴgongoɴiſegir at ſa ſkal ſiþarſt utganga er fyrſt gengr iɴ oc allir ſtanda jafnfram fyrir bor-ðino oc hveʀ þeira hafa ſverð a vinſtri hliþ oc feſta ſva yfir hofnina at eigi se ſverþitSiðan ganga þeir iɴ i hollinaþeir váro xxx mannagecc Hꜹcr fyrir konong oc qva-ddi hann konongr biþr hann vælcomiɴ þa toc Haucr ſveiniɴ Hacon oc ſetr a kne Aþalſteins konongekonongr ſÁr a ſveiniɴ oc ſpyʀ Hk hvi hann feʀ ſvaHꜹkr ſvarar Haralldr konongr bað þic foſtra honom ambattar barnkonongr varð reiðr mioc oc greip til ſver-ðz er var hia honom oc brá ſva ſem hann villdi drepa ſveiniɴkneſett hefir þ hann n ſegir Hꜹcr n mátt myrða hann ef þu vilteigi manto með þvi eyða ollom ſonom Haralldz konongsgecc Hꜹcr ſiþan t oc allir hans menn oc fara leið sína til ſcips oc hallda i haf er þeir ero at því bniroc com aptr til Noregs a fnd Haralldz konongs oc licaði honom nu vælþví at þat er mal manna at ſa veri otígnari er oðrom foſtraði barnI þvíli-com við ſciptom kononga faɴz þat at hvaʀ þeira vill vera meiri enn aɴaʀ oc varð eigi misdeili tígnar þeira at heldr fyrir þessar ſakarhvartveɢi var yfir konongr ſins rikis til dꜹða dagsXLIIICapSkyrðr Hꜳkon Aþalſteinn konongr let ſkíra Hacon oc keɴa rÁtta tr oc goða ſiþo oc allzconar kurteiſiAðalsteinn konongr ɴi honom ſva micit meira eɴ ǫllom frændom ſínom oc út i fra uɴi honom hveʀ maðr er hann kɴi hann var ſiþan callaðr Aþalſteins foſtrihann var iɴ meſti iþrotta maðr meire oc ſterkari oc friþari eɴ hveʀ maðr aɴarrahann var vitr oc orðꜱniallr oc væl criſtiɴAþalſteinn konongr gaf Haconi ſverð þat er hioltin váro or glli oc meðalkafliɴen brandriɴ var þo betri þar hió Hacon með kvernſteín til ꜹgansþat var ſiþan callat kvernbítrþat ſverð hefir bezt comit til Noregs þat atti Hacon til dꜹða dagsXLIIILeiddr Eirikr til rïkisHaralldr konongr var þa attrǫðr at alldri gorþiz hann þa þngføʀſva at hann þóttiz eigi mega fara yfir land eða ſtiorna konongs málomþa leiddi hann Eirík ſon ſiɴ til haſætis síns oc gaf honom valld yfir landi ǫllo Eɴ er þat ſprðo aðrir ſynir Haralldz konongs þa ſettiz Hálfdan Svarti í konongs háſæti tóc hann oc þa til foʀaða allan þrandheimhrfo at því raði allir þr-ndir með honomEptir fall Biarnar kꜹpmannz toc Oláfr bróðir hans ríki yfir veſtfold oc til foſtrs Guðrð ſon BiarnarTryɢvi het ſonr Oláfs oc váro þeir Guðrøðr foſtbrðr oc mioc jafnaldraoc baþir hinir efniligzto oc atgervi menn miclirTryɢvi var hver-iom manni meiri oc ſterkariEɴ er vikveriar ſprðo at Hǫrðar hofþo tekit til yfir konongs Eirik þa toco þeir Olaf til yfir konongs i vikiɴi oc hellt hann því ríkiþetta licaði Eiríki ſtorilla Tveim vetrom ſiðaʀ varð Halfdan Svarti braddꜹðr iɴ i Þrandheime at veizlo nockoʀioc var þat mal manna at Gɴhildr kononga móðir hefþi keypt at fiolkɴigri cono at gera honom banadryck Eptir þat tóko þrndir Sigroð til konongs XLCapDꜹdi Harallds Konúngs Haralldr konongr lifþi iij vetrſiþan er hann hafþi Eiríki gefit einvald rikiſſens var þa a Rogalandi eða a Hǫr-ða landi at ſtorbm er hann atti Eiríkr oc Guɴhilldr átto ſon er Haralldr konongr jós vatni oc gaf nafn ſitt ſegir ſva at ſa ſkylldi konongr vera Eptir Eiríkr fǫðor sinnHaralldr konongr gipti fleſtar dtr ſinar iɴanlandz jorlom sínomoc ero þaðan comnir miclir kynqvíſlirHaralldr konongr varð ſottdꜹðr a Rogalandi er heygðr a hꜹgom við karmt ſndi hꜹgaſundi ſtendr kirkiaen við ſialfan kirkio garðinn i ut-norþr er hꜹgr Haralldz konongs ens har-fagra fyrir veſtan kirkionaliɢr leg ſteiɴ Haralldz konongsſa er lá yfir le-gi hans i hꜹginomoc er ſteinniɴ halfs fǫgrtanda fetz langr oc nær ijja álna breiðrJ miðiom hꜹ-ginom var leg Haralldz konongsþar var ſettr ſteiɴ aɴarr at hofþi en aɴaʀ at fótomoc lꜹgð þar hellan á ofanen hlaþit grioti tveim megin tan ndirþeir ſteinar ſtanda n þar i kirkio garðinom er þa váro i hꜹginom oc n var fraſagtSva ſegia froðir meɴ at Haralldr hiɴ Harfagri hafi verit allra manna friðaztr ſynom oc ſter-kaſtr oc meſtrhiɴ ǫrvaſti af fÁ oc allvinſæll við ſina mennhann var hermaðr micill ǫndverþa æfi oc þy-ða menn þat n at vitat hafi vm tre þat et micla er moðor hans ſyndiz i drꜹmi fyrir burð hanser hinn neðſti ltr treſſins var rtt ſem bloð eɴ þa var leɢrinn upp fra fagr oc grnn at þat jartegndi bloma ri-kis hans eɴ at ofanverþo var hvitt tre þar ſyndiz þat at hann mndi fá elli oc hǽrokviſtir oc limar trÁſſins boðoþo afqvæmi hans er m alt land dreifðiz oc af hans ætt hafa verit jafnan ſiþan konongar i noregiXLVICapFall Olafs oc SigrꜹdarEiríkr konongr toc allar tekior þær ſem konongr átti m mitt landhiɴ næſta vetr eptir andlat Haralldz konongsEɴ Oláfr ꜹſtr m vikinaen Sigrǫðr bróðir þeira hafþi alt m þrndalǫg Eiriki likaði þetta ſtórilla oc fóro þꜹ orð m at hann mndi með ſtyrc eptir leíta víð brðr ſina ef hann mætti fá einvaldz ríki yfir landi ǫlloſva ſem faðir hans hafþi gefit honomEɴ er Oláfr oc Sigrðr ſpyria þettaþa fara ſendimenn milli þeiraþví næſt gera þeir ſtefnolag sitt oc feʀ Sig-rðr m várit ꜹſtr tíl víkr oc fiɴaz þeir Olafr brðr i Tnsbergi oc dvolþz þeir m hriðþat ſama várbyðr Eiríkr t li-ði miclo oc ſcipom oc ſnyr ꜹſtr til víkr Eiríkr konongr feck raðbyri ſva micit at ſigldi dag oc nott oc for engi nioſn fyrir honomoc er hann com til Tnsbergsþa gengo þeir Olafr oc Sigrðr með liþ ſitt ꜹſtr or bnom a breckona oc fylcto þar Eiríkr hafþi miclo meira oc fecc hann ſigreɴ þeir Olafr oc Sigrðr fello þar baðiroc er þar hꜹgr hvarstveɢia þeira a breckoɴe ſem þeir lágo fallnirEiríkr for m vikina oc lagði ndir ſic oc dvalþiz þar lengi ſiþan ſumarsTryɢvi oc Guðrðr flyðo til plandaEiríkr var micill maðr oc friðrstercr oc hreyſti maðr micillhermaðr micill oc ſigrſællakafa maðr i ſkapigrimmr þyðr oc falátrGuɴhilldr cona hans var qvenna fegrſt vitr oc margcɴig glaðmællt oc undirhyɢio maðr micill oc hin grimmaſtaÞa voro bǫrn þeira Eiríks oc GuɴhilldarGamli var ellztr Gthormr Haraldr Ragnfroðr Ragnhildr Erlingr Guð-rǫðr Sigurðr Slevaǫll voro born Eiriks frið oc maɴ vænUphaf ſǫgo Haconar go-ða1CapHꜳkon til Konúngs tekinn Hakon Aþalſteins fóstri var þa á Englandi er hann ſpurþi andlat Haralldz konongs fǫðor ſins bioz hann þa þegar til ferðarfeck Aþalſteinn konongr honom þa liþ oc goðan ſcipa costoc bio hans for allvegliga oc com hann vm hꜹ-ſtit til Noregsþa ſpurði hann fall brǫ-ðra sinnaoc þat at Eiríkr konongr var þa i vikiɴiSigldi þa Hacon norðr til Þrandheims oc for a fnd Sigrðar Hlaþa Jarl er allra ſpekinga var meſtr i Noregi oc fecc þar goðar við tǫcoroc buɴdo þeir lag ſitt ſamanhet Hacon honom miclo ríki ef hann yrði konongrþa lÁto þeir ſtefna þing fiolmennt oc a þingino talaði Sigurðr Jarl af hendi Haconar oc bꜹð bondom hann til konongsEptir þat ſtoð Hacon ſialfr upp oc talaðemælto þa ij oc ij ſin a milliat þar væri þa comiɴ Haralldr hiɴ hiɴ Hárfagri oc orðiɴ ngr i aɴat ſiɴHacon hafþi þat phaf ſins mals at hann beiddi bǫndr at gefa sÁr konongs nafn oc þat með at veita sÁr fllting oc ſtyrc til at hallda konongdominom En þar i mót bꜹð hann þeim at gera alla bndr oþalborna oc gefa þeim oðol ſin er byɢiaen at þesso ǫrende varð romr ſva micill at allr bǫnda múgr ǫpti oc callaði at þeir villdo hann til konongs taca oc var ſva gertat þrǫndir toco Hacon til konongs m allt land þa var hann xv ꝩetratoc hann sÁr þa hirð oc for yfir landþꜹ tiþendi ſpurðz at plꜹnd oc þrndir hꜹfþo sÁr konong tekit ſlikan at ǫllo ſem Haralldr hinn Harfagri varnema þat ſcildi at Haralldr hafþi allan lyð i landi þrǽlcat oc aþiaðen þessi Hacon vildi hveriom manni gottoc bꜹð aptr at gefa bndom oðol sín þꜹ er Haralldr konongr hafþi af þeim te-kitvið þꜹ tiþinde urðo allir glaðiroc ſagði hveʀ ꜹðrom flꜹg þat ſem ſino eldr alt ꜹ-ſtr til LandzendaMargir bǫndr fóro af uplꜹndom at hitta Hacon konongſumir ſendo menn ſumir gerþo orðſendingar oc jartegnir allir til þeꜱ at hans menn villdo geraz konongr toc því þackſamliga2CapYferferð Háconar KonungsHacon konongr for ondorðan vetr a plꜹndſtefndi þar þing oc dreif allt folc a hans fnd þat er comaz máttivar hann þa til konongs tekinn a ǫllom þingomfor hann þa ꜹſtr til vikrþar com til hans Tryɢvi oc Guðrǫðr broþra ſynir hans oc margir aðrir er uptoldo harma ſína þa hlotiz hꜹfþo af Eiríki bróðor hansEiríks ovinſælld ox œ þvi meiʀ ſem allir menn gerþo sÁr kæʀa víð Hákon konong oc heldr hꜹfþo sÁr trꜹſt tíl at mæla ſem þóttiHákon konongr gaf konongs nafn Tryɢva oc Guðrǫði oc ríki þat ſem Haralldr konongr hafþi gefit feðrom þeiraTryɢva gaf hann ranríki oc vinglmǫrc en Guðrǫði veſtfolden fyrir því at þeir váro ungir oc bernſcirþa ſetti hann til gofga menn oc vitra at raða landi með þeimgaf hann þeim land með þeim ſcildaga ſem fyrr hafþe veritat þeir ſcyldi hafa hæl-ming ſcylda oc ſcatta við hannfor Hákon konongr norðr til Þrandheims er váraði et fra m uplꜹnd3CapFerd Eiriks wr landiHacon konongr dro ſaman her miciɴ i þrandheime er váraði oc reð til ſcipavikveriar hǫfþo oc her micinn úti oc ætlaðo til mótz við Hacon Eiríkr bꜹð oc liþi út um mitt land oc varð honom illt til liþsþví at rikis menn margir ſctoz honom oc fóro til Haconar eɴ er hann ſa engi efni til mótſtoðo i moti her Hákonar þa ſigldi hann veſtr m haf með þvi liþi er honom villdi fylgia for hann fyrſt til Orcneyia oc hafþi þaðan með sÁr liþ micitþa ſigldi hann ſuðr til Englandz oc heriaði m Scotland hvar ſem hann com við land hann heriaði oc allt norðr um EnglandAþalſteinn Engla konongr ſendi orð Eiríki oc bꜹð honom at taca af sÁr ríki i Englandi ſagði ſva at Haralldr konongr faþir hans var micill vin Aþalſteins konongs ſva at hann vill þat virþa við ſon hansfóro þa menn i milli þeira konongaɴaoc ſættz a þat með einka malm at Eiríkr konongr toc norðimbra land at hallda af Aþalsteini kononge oc veria þar land fyrir dꜹnom oc ꜹðrom vikingom Eiríkr ſcylldi láta ſciraz oc cona hans oc born þeira oc allt liþ hansþat er honom hafþi fylgt þangattoc Eiríkr þenna coſt var hann þa ſcirðr oc toc retta trúNorð-umraland er callat fimtngr Englandzhann hafþi atſeto í jorvíkþar ſem menn ſegia at fyʀ hafi ſetit loðbrokar ſynirNorðimbraland var meſt bygð af norðmǫnnomſiþan er loðbrocar ſynir ɴo landitheriaðo Danir oc norðmenn optliga þangatſiþan er valld landzins hafþi ndan þeim gengitMorg heiti landzins ero þar gefin a norna tngo Grims bær oc Hꜹks fliót oc morg oɴor4 CapFall Eiriks KonúngsEiríkr konongr hafþi fiolmenni mikit vm ſichellt þar fiolda ꜹſt maɴa er ꜹſtan hafþi farit með honom oc en com margir vinir hans ſiþan af Noregihann hafþi land lítit þa for hann jafnan i hernað a ſmrom heriaði a Scotland oc Sþreyiar Irland oc Bretland oc aflaði sÁr ſva fiárAþalſteinn konongr varð ſottdꜹðr hann hafþi verit konongr xiv vetr oc viija vicor oc iij dagaSiþan var konongr i Englandi Jatmundr bróðir hansvar honom eigi m norð mennvar Eiríkr konongr eigi i kærleicom við hannoc fóro þa þꜹ orð m af Jatmundi konongi at hann mndi aɴan hofþingia ſetia yfir norðimbra landEɴ er þat ſpurði Eiríkr konongr þa for hann i veſtr viking oc hafþi or Orcneyiom með sÁr Arnkel oc Erlend ſono Torfeinarsſiþan for hann i ſþreyiar oc váro þar margir vikingar oc her konongaroc reðz til liþs með Eiríki konongihellt hann þa ǫllo liþino fyrſt til Írlandz oc hafþi þaðan liþ ſlíct er hann feck ſiþan for hann til Bretlandz oc heriaðe þar Eptir þat ſigldi hann ſuðr undir England oc heriaðe þar ſem i ꜹðrom ſtǫðom en allt liþ flyði þar ſem hann forOc með því at Eiríkr var hreyſti maðr micill oc ha-fþi her micinnþa treyſtiz hann ſva væl liþi ſino at hann geck a land upp oc heriaðe oc leitaðe eptir mǫnnomOlafr hÁt konongr ſa er Jatmundr konongr hafþi þar ſett til Landvarnarhann dró ſaman her uvígian oc fór a hendr Eiríki konongi oc varð þar micil oʀosto fello mioc enſkir menn oc þar eirn fellcomv iijaf landi ofan i ſtaðiɴoc hiɴ ǫfra lta dagſens ſnyr maɴfallino a hendr norðmǫnnomoc fellr

Cookies on our website

AM 35 fol: 1⁰-413⁰ — Heimskringla

Log in

Cookies on our website

AM 35 fol: 10-4130 — Heimskringla

Log in

AM 35 fol: 1⁰-413⁰ — Heimskringla